Trẻ con 3 tuổi

Thằng con trai tôi, mặc áo ba lỗ đứng nhịp nhịp chân ở bậu cửa, mồm gào lên: “Người yêu ơi có biết anh nhớ em nhiều lắm”. Cả bài hát của ca sĩ Duy mạnh nó chỉ thuộc mỗi câu đó và trong một ngày nó hát không dưới 100 lần. Tôi gọi nó vào bảo nó trông em thì nó vênh cái mặt lên nói nó còn bận đi chơi, nó phải sang nhà chị Bống (cô bé con nhà hàng xóm hơn nó 1 tuổi). Đi chưa được 15 phút nó hớt hải chạy về nước mắt vòng quanh, mặt đỏ tía tai “Mẹ ơi, chị Bống không cho con chơi, chị Bống cứ bắt con gọi chị Bống là mẹ, con bảo con chỉ có mẹ Phương thôi. Nhưng chị Bống không chịu, chị Bống bảo... bảo con phải gọi thế chị mới cho chơi, hu hu hu..”. Tôi bảo nó không sao, chị Bống chỉ đùa con thôi, hai chị em chơi trò mẹ con ấy mà, chị ấy là mẹ thì con là con, chỉ chơi một lúc thôi, sao mà con phải khóc. Thằng bé vẫn chưa hết nấc cãi ngay: “Nhưng con không muốn là con, con muốn là mẹ chị Bống”. Tôi buồn cười quá, xoa đầu thằng bé, con không thể đóng giả làm mẹ chị Bống được, làm gì có mẹ nào lại mặc quần đùi và áo ba lỗ như con đâu. Thằng bé bật cười sằng sặc và hết khóc ngay. Nó quẩn quanh bếp chỗ tôi nấu cơm và nói chuyện. Nó rất thích nói chuyện với mẹ như một người lớn và tôi cũng hay tôn trọng nó. Hai mẹ con rất hay trò truyện bình đẳng với nhau. Chẳng hạn, nó bảo tôi một cách rất nghiêm túc “khi nào con lớn con sẽ hút thuốc mẹ ạ”. Tôi hỏi nó hút thuốc để làm gì, hút rất hại phổi và hôi mồm. Hại phổi thế nào nó không hiểu được nhưng hôi mồm thì nó biết. Nó bảo tôi hút thuốc như bố Dũng ấy, hút thế này này, nó lấy một mẩu bìa cuộn lại như điếu thuốc và kẹp vào hai ngón tay đưa lên miệng sành như người biết hút. Nó còn bập bập điếu thuốc và giả vờ nhả khói lim dim như thật. Thôi chết thằng bé này lĩnh hội những thói quen không hay của người lớn nhanh quá.
Hôm trước tôi mua quyển sách “Em phải đến Havard học kinh tế”, tôi đọc một mạch qua một đêm hết veo quyển sách. Ngày hôm sau, tôi đọc lại chậm hơn để nghiền ngẫm từng trang một. Cách dạy con của bà mẹ Trung Quốc thật là hay bà luôn luôn đối xử với cô bé Đình Đình như một người lớn và cô bé đó cũng thật thông minh. Lật giở từng trang sách và đối chiếu với cách dạy con của mình tôi cũng tạm hài lòng vì có nhiều phần giống với cách dạy con của bà mẹ Trung Quốc. Nhưng phần đối chiếu về con cái thì tôi thấy con mình không thông minh và tinh tế bằng cô bé Đình Đình. 4 tuổi Đình Đình đã biết làm thơ còn cu Minh gần 4 tuổi rồi mà không nhận biết hết được chữ số từ 1 - 10. Mỗi tối dạy con chỉ 15 phút thôi mà cu Minh cứ ngó ngoáy không chịu ngồi yên được một lát. Tôi cầm tờ họa báo to có các hình ảnh minh họa chữ cái để dạy cu Minh, tôi nói đây là vần “C” trong chữ “con cú”. Thằng bé đọc chữ “C” nhưng dứt khoát nói “đây là con diều hâu, không phải con cú, mẹ nhầm à?”. Tôi bực lắm nhưng cố kìm giọng nói đây là con cú, nó dứt khoát không chịu nghe lời tôi. Hễ mỗi khi không đồng ý với tôi điều gì, nó lại hỏi: “Mẹ nhầm à?”. Dạy cho nó nhận mặt số từ 1 đến 10 mà phải mất 1 tháng nó mới nhận hết mặt số nhưng vẫn thường xuyên quên. Mỗi khi quên, nó lại chép miệng: “Con quên mất, mẹ cho con vay, mẹ thử nói số mấy?”.

Ngày cu Minh còn chưa biết đi, mỗi khi con ngủ tôi thường bật nhạc cổ điển cho nó nghe vì nghĩ rằng như vậy con sẽ thông minh hơn. Lúc đó, tôi chỉ tâm niệm: cái gì tốt làm được thì cố làm cho con, thực ra còn nhiều yếu tố gia đình và ngoại cảnh chi phối nữa. Tâm hồn thằng bé như một tờ giấy trắng nên mọi lời ăn tiếng nói, cử chỉ hành động diễn ra hàng ngày đều in đậm vào đầu óc non nớt của nó. Tính bắt chước của trẻ con sẽ phản ánh những gì cha mẹ và cô giáo dạy dỗ hay cư xử hàng ngày. Một hôm, thằng bé đi học về, tôi thấy trên má nó có một vết cào. Tôi hỏi con: “Sao má con lại bầm vậy?”, nó trả lời ráo hoảnh: “Bạn Bình cấu con”.
- Sao bạn Bình lại cấu con?
- Con chả biết tự nhiên bạn cấu con, con chả làm gì cả.
Tôi biết nó nói dối nhưng không hỏi nữa. Tối hôm đó, sau khi tắm cho nó xong tôi thủ thỉ:
- Minh này, kể cho mẹ nghe xem hôm nay con làm được những gi?
Nó bò ra giường, miệng ngậm cái cuống chiếu: “Con được cô cho ăn bún với thịt”. “Gì nữa?”, nó ngắc ngứ:
- Bạn Bình cứ đòi nhảy xuống đất.
- Sao lại thế, bạn Bình đâu có to khỏe như con, nhảy xuống ngã thì làm sao?
- Con này, Vũ Tiến Anh này, bạn Ngọc đầu trọc này nhảy từ trên ghế xuống dưới đất.
- Rồi sao nữa?
- Rồi cô giáo bắt đứng úp mặt vào tường.
- Cô phạt à?
- Con chả làm gì tự dưng cô phạt bắt úp mặt vào tường.
- Thế sao bạn Bình cào con?
- Tại vì... tại vì bạn Bình thấy con đứng úp mặt vào tường, cứ đẩy con, con tức mình đá cho bạn ấy một phát, thế là bạn ấy cào con.
Vậy là tôi đã biết lý do nó bị bạn cào và còn biết thêm chuyện nó bị cô giáo phạt. Phải mất 10 phút giải thích nó mới hiểu ra lỗi lầm và xin lỗi tôi.
Tôi cố gắng thật kiên nhẫn giải thích cho con tôi hiểu mọi việc xảy ra chung quanh nó nhưng trẻ con có logic và cách hiểu riêng của chúng nếu người lớn không làm gương thì khó mà nhắc nhở trẻ phải nghe theo mình được. Lần khác, tôi vừa đi làm về, nó nhanh nhẹn chạy ra mở cửa, xách túi cho tôi. Khi tôi cúi xuống cởi giày, nó bảo: “Mẹ con mình phắn lên gác đi”, tôi ngạc nhiên, sửng sốt: “Ai bảo con nói thế?”. “Bố vẫn nói thế mà, hôm qua bố bảo con: Mày phắn ra chỗ khác chơi đi”. Tôi không thể mắng con mà chỉ nhẹ nhàng nói: “Mẹ sẽ nói chuyện với bố nhưng con không được nói như vậy, vì như thế là không ngoan”. Nó gật đầu đồng ý và bảo: “Bố hư mẹ nhỉ”. Tôi không bình luận thêm nhưng tối đó hai vợ chồng tôi đã có cuộc trao đổi thẳng thắn và nghiêm túc về cách dạy con.