Huyền thoại mai vàng

Chuyện này xảy ra cách đây đã lâu rồi, từ cái thuở nhiều loài cây cỏ mới đang ở thời kỳ hình thành những dáng nét đầu tiên... Năm ấy, trời bỗng trở lạnh khác thường - Gió ù ù thổi suốt đêm ngày đem cái giá buốt bao trùm khắp mặt đất - Cô Mùa Xuân lo lắng lắm - Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa đã sang Năm mới, thời tiết quái ác thế này, liệu muôn loài cây cỏ sẽ đón Tết ra sao? Cô liền cử sứ giả của mình là chim Sơn Ca đi thị sát khắp mọi miền rồi về cho cô biết thiên hạ đã chuẩn bị đón Tết Năm mới thế nào.
Bất chấp gió lạnh buốt gào rú điên cuồng, Sơn Ca bay mải miết - Chú vui mừng nhận thấy xa tít dưới mặt đất vẫn lấp lánh trăm hồng ngàn tía. Tết đến, những nụ hoa ấy sẽ nở tung, thử hỏi mặt đất sẽ còn tưng bừng đến thế nào! Sơn Ca như mê đi giữa thiên nhiên kỳ vĩ, châu ngọc, không còn biết gì đến giá lạnh. Chú mê mải ngắm nhìn, ngây ngất trước biết bao nhiêu cảnh đẹp mà không hay biết một tai họa đang rình rập chú. Từ trên tầng mây xám, một con diều hâu đang lượn lờ theo dõi chú. Đôi mắt sáng quắc của hắn hau háu rọi vào chú. Giữa lúc Sơn Ca đang thích thú ngắm nhìn một thảm hoa cải vàng rượi thì Diều hâu lao bổ xuống - Chỉ chút xíu nữa Sơn Ca thiệt mạng - May mắn sao, có bác Chèo Bẻo tinh mắt đã kịp thời vút bay lên cắt ngang đường bổ nhào của Diều Hâu. Bị tấn công bất ngờ, Diều Hâu loạng choạng vồ trượt con mồi. Nhưng đôi vuốt nhọn hoắt của hắn sướt qua lưng Sơn Ca làm vết thương tóe máu. Và Sơn Ca choáng váng lảo đảo rơi xuống. Bác Chèo Bẻo rượt đuổi Diều Hâu cho hắn bay xa rồi vội quay lại dìu Sơn Ca hạ cánh nhẹ nhàng xuống mặt đất. Cả khu vườn trồng toàn cây cảnh xôn xao lên khi thấy Sơn Ca vật vã trên cỏ. Máu ra nhiều làm Sơn Ca đuối sức, đôi mắt lờ đờ mệt mỏi. Dìu Sơn Ca đến nằm tạm dưới gốc một cây mai vàng xong, Chèo Bẻo vội bay đi mời thầy lang Bìm Bịp vốn nổi tiếng chữa bệnh bằng cây cỏ. Chỉ thoảng chốc, thầy lang Bìm Bịp tất tả bay đến, mang theo một giỏ thuốc nam gia truyền. Thầy lau rửa vết thương, nắn lại xương cốt cho Sơn Ca rồi cho chú nuốt mấy cọng cỏ trông rất lạ. Sơn Ca bỗng thấy vết đau dịu hẳn rồi nhẹ nhàng thiếp ngủ - Chèo Bẻo, Bìm Bịp quay ra lo tìm chỗ yên tĩnh để Sơn Ca dưỡng bệnh. Vết thương này, chắc Sơn Ca cũng phải nằm yên một chỗ mất cả tuần. Thấy dưới gốc mai già xù xì có một cái hốc gần bằng trái bưởi, Bìm Bịp xin với cây mai cho Sơn Ca ở nhờ. Cây mai vàng vui vẻ nhận lời ngay, toàn thân cây rung lên hoan hỉ. Sơn Ca nằm lọt thỏm trong hốc cây, vẫn ngủ thiêm thiếp.
Quái ác thay, gió vẫn càng lúc càng lồng lộn, cuốn sạch hết tất cả những gì hai bác vừa lượm về. Ướt lạnh làm cho Sơn Ca bắt đầu sốt cao. Bỗng xảy ra cuộc giằng co quyết liệt giữa bầy chim và cơn gió điên khùng. Chim tha về nhiều bao nhiêu, gió lại cuốn bay hết bấy nhiêu. Xung quanh hầu như sạch trơn, kiếm được một chiếc lá khô ướt sũng nước cũng rất khó.
Các loài cây quanh vườn tự nguyện hiến tặng những chiếc lá già đã ngả vàng nhưng vẫn còn bám chắc trên cành. Cây cối phải bảo các loài chim chịu khó dùng mỏ dứt ra từng chiếc lá một. Tuy đau nhưng vui vì cây thấy mình đã làm được một việc nghĩa. Hốc cây được phủ kín từng xấp lá dày. Nhưng gió vẫn chưa chịu yên. Như bị thách thức, gió càng ra sức quần đảo, tha đi hết thảy. Vườn cây ban nãy xùm xòa tốt tươi là thế, giờ trơ ra những cành cây thưa thớt lá. Nhìn cảnh tượng ấy, cây mai vàng đau xót quá. Mai thầm nghĩ, cũng chỉ có thể hy sinh một phần lá hoa trên mình các cây cối kia thôi. Nếu bứt lá tiếp, cây trong vườn sẽ chết mất. Mà cây nào cây nấy còn đang đeo trên mình biết bao nhiêu nụ hoa để chuẩn bị đón chào Năm mới đang tới gần. Tất cả đều đang ngậm nụ chờ đợi Mùa Xuân về...
Tiếng khóc của Sơn Ca nhỏ bé vẫn dấm dứt vang lên khe khẽ. Đau đớn lắm, lạnh buốt lắm, Sơn Ca đã gắng nén không buột lên thành tiếng sợ mọi người lo lắng nhưng không kìm nổi. Tiếng nức nở làm cho cây mai vàng nhói lòng. Làm gì bây giờ nhỉ? Tội nghiệp bé Sơn Ca có tiếng hót trong ngần...
Nhân lúc bác Chèo Bẻo đậu tạm trên cành mai nghỉ lấy sức, Mai vàng mới thủ thỉ cùng bác. Mai vàng cho bác biết những ý nghĩ trên đây của mình, xin mọi loài cây đừng bứt lá tiếp nữa. Hãy dồn sức cho những nụ hoa chuẩn bị đón xuân.
Mai vàng tự thấy hoa của mình không thật đẹp. Các bông hoa nở rải rác trên các nhánh cây, hầu như bị chìm lấp giữa những chiếc lá già thô tháp chứ không nở rực rỡ ở các đầu cành như nhiều loài hoa khác. Nếu cần phải hy sinh, chỉ cần một mình mai vàng là đủ. Sẽ nhờ những cô những chú Chích Bông có tài làm tổ bằng cách lấy những sợi tơ chuối, tơ đay khâu những chiếc lá mai lớp lớp ken nhau. Dù có tài thánh, gió cũng đành bất lực trước những chiếc tổ khâu một cách tài tình như thế.
Bác Chèo Bẻo còn đang phân vân chưa quyết thì Mai vàng đã gọi mấy cô chú Chích Bông lại, bảo họ làm theo ý mình. Các chú Chích Bông lập tức đến bên gốc chuối, nhanh thoăn thoắt dùng mỏ tước lấy những sợi tơ chuối bền chắc. Rồi các cô các chú lại dùng những chiếc mỏ xinh xinh ấy dứt lấy những chiếc lá mai còn bám rất chắc trên cành. Thân cây mai rung lên từng đợt. Mỗi chiếc lá bị dứt cũng đau đớn như từng miếng thịt bị cắt. Khi chiếc tổ làm xong, vừa chắc chắn như một tòa lâu đài treo lơ lửng vừa đẹp đẽ như một tác phẩm nghệ thuật thực sự, thì cũng là lúc toàn thân cây mai vàng không còn lấy một chiếc lá. Sơn Ca được dìu vào nằm yên trong tổ. Cơn gió bất lực gào rú ở bên ngoài. Mưa xối xả cũng chẳng làm gì được chú Sơn Ca đang mơ màng nghĩ về những áng mây bình yên bồng bềnh trôi trong giấc mơ...
Nhờ có chiếc tổ kết bằng những lá cây mai vàng dâng hiến, Sơn Ca qua được cơn hiểm nghèo. Chú bay về gặp cô Mùa Xuân, kể lại tất cả mọi chuyện cho cô nghe. Chú không thôi day dứt vì mình mà bạn Mai vàng phải trần trụi giữa gió mưa lạnh lẽo.
Cô Mùa Xuân rất cảm động trước tấm lòng biết hy sinh vì người khác của Mai vàng. Loài cây ấy thật đáng yêu. Cô nhủ thầm mình sẽ đền bù cho Mai vàng. Rồi Mai vàng cũng vẫn sẽ được đón Năm Mới vui vẻ như tất cả các loài hoa khác. Từ rất xa, cô phả sức sống nồng ấm tràn đến bao phủ quanh Mai vàng, làm cho toàn thân Mai vàng chợt run rẩy. Mai vàng cảm thấy rất rõ khắp cơ thể đã phần nào héo khô của mình chợt rạo rực khó tả. Một nguồn sinh lực mới mẻ lan tỏa khắp các nhánh cành Mai vàng. Từ các kẽ lá bị bứt, bật ra không phải chồi lá non thay thế mà là những đốm xanh nhỏ xíu, tròn tròn bụ bẫm.
Và kia! Năm Mới lộng lẫy trong bộ lễ phục rực rỡ mầu sắc các loài hoa đang khoan thai bước tới. Hoa đào hồng thắm, hoa cẩm chướng đỏ tươi, hoa chân chim tím ngát, hoa thược dược trắng nõn nà, đỏ tía, vàng chanh, hoa hồng bạch tinh khiết, hoa hồng nhung thẫm đỏ, hoa cúc vàng sáng ngời ngời như nắng đọng. Còn Mai vàng...
Cả thân cây Mai vàng không một chiếc lá nhỏ. Tất cả chỉ là một vồng hoa vàng rực đến nao lòng. Mầu vàng như nắng tươi, như lúa chín... Một mầu vàng phơi phới như kết đọng của ngàn vạn sắc vàng trong trời đất quy tụ về...
Từ cái ngày xa xôi đó, hằng năm, cứ vào độ gần Tết, người ta lại lặt lá mai để lại một lần nữa không quên huyền thoại về loài hoa đã biết quên mình vì người khác...
Sài Gòn, 22-11-2000



Chuyện này xảy ra cách đây đã lâu rồi, từ cái thuở nhiều loài cây cỏ mới đang ở thời kỳ hình thành những dáng nét đầu tiên... Năm ấy, trời bỗng trở lạnh khác thường - Gió ù ù thổi suốt đêm ngày đem cái giá buốt bao trùm khắp mặt đất - Cô Mùa Xuân lo lắng lắm - Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa đã sang Năm mới, thời tiết quái ác thế này, liệu muôn loài cây cỏ sẽ đón Tết ra sao? Cô liền cử sứ giả của mình là chim Sơn Ca đi thị sát khắp mọi miền rồi về cho cô biết thiên hạ đã chuẩn bị đón Tết Năm mới thế nào.

Bất chấp gió lạnh buốt gào rú điên cuồng, Sơn Ca bay mải miết - Chú vui mừng nhận thấy xa tít dưới mặt đất vẫn lấp lánh trăm hồng ngàn tía. Tết đến, những nụ hoa ấy sẽ nở tung, thử hỏi mặt đất sẽ còn tưng bừng đến thế nào! Sơn Ca như mê đi giữa thiên nhiên kỳ vĩ, châu ngọc, không còn biết gì đến giá lạnh. Chú mê mải ngắm nhìn, ngây ngất trước biết bao nhiêu cảnh đẹp mà không hay biết một tai họa đang rình rập chú. Từ trên tầng mây xám, một con diều hâu đang lượn lờ theo dõi chú. Đôi mắt sáng quắc của hắn hau háu rọi vào chú. Giữa lúc Sơn Ca đang thích thú ngắm nhìn một thảm hoa cải vàng rượi thì Diều hâu lao bổ xuống - Chỉ chút xíu nữa Sơn Ca thiệt mạng - May mắn sao, có bác Chèo Bẻo tinh mắt đã kịp thời vút bay lên cắt ngang đường bổ nhào của Diều Hâu. Bị tấn công bất ngờ, Diều Hâu loạng choạng vồ trượt con mồi. Nhưng đôi vuốt nhọn hoắt của hắn sướt qua lưng Sơn Ca làm vết thương tóe máu. Và Sơn Ca choáng váng lảo đảo rơi xuống. Bác Chèo Bẻo rượt đuổi Diều Hâu cho hắn bay xa rồi vội quay lại dìu Sơn Ca hạ cánh nhẹ nhàng xuống mặt đất. Cả khu vườn trồng toàn cây cảnh xôn xao lên khi thấy Sơn Ca vật vã trên cỏ. Máu ra nhiều làm Sơn Ca đuối sức, đôi mắt lờ đờ mệt mỏi. Dìu Sơn Ca đến nằm tạm dưới gốc một cây mai vàng xong, Chèo Bẻo vội bay đi mời thầy lang Bìm Bịp vốn nổi tiếng chữa bệnh bằng cây cỏ. Chỉ thoảng chốc, thầy lang Bìm Bịp tất tả bay đến, mang theo một giỏ thuốc nam gia truyền. Thầy lau rửa vết thương, nắn lại xương cốt cho Sơn Ca rồi cho chú nuốt mấy cọng cỏ trông rất lạ. Sơn Ca bỗng thấy vết đau dịu hẳn rồi nhẹ nhàng thiếp ngủ - Chèo Bẻo, Bìm Bịp quay ra lo tìm chỗ yên tĩnh để Sơn Ca dưỡng bệnh. Vết thương này, chắc Sơn Ca cũng phải nằm yên một chỗ mất cả tuần. Thấy dưới gốc mai già xù xì có một cái hốc gần bằng trái bưởi, Bìm Bịp xin với cây mai cho Sơn Ca ở nhờ. Cây mai vàng vui vẻ nhận lời ngay, toàn thân cây rung lên hoan hỉ. Sơn Ca nằm lọt thỏm trong hốc cây, vẫn ngủ thiêm thiếp.

Quái ác thay, gió vẫn càng lúc càng lồng lộn, cuốn sạch hết tất cả những gì hai bác vừa lượm về. Ướt lạnh làm cho Sơn Ca bắt đầu sốt cao. Bỗng xảy ra cuộc giằng co quyết liệt giữa bầy chim và cơn gió điên khùng. Chim tha về nhiều bao nhiêu, gió lại cuốn bay hết bấy nhiêu. Xung quanh hầu như sạch trơn, kiếm được một chiếc lá khô ướt sũng nước cũng rất khó.

Các loài cây quanh vườn tự nguyện hiến tặng những chiếc lá già đã ngả vàng nhưng vẫn còn bám chắc trên cành. Cây cối phải bảo các loài chim chịu khó dùng mỏ dứt ra từng chiếc lá một. Tuy đau nhưng vui vì cây thấy mình đã làm được một việc nghĩa. Hốc cây được phủ kín từng xấp lá dày. Nhưng gió vẫn chưa chịu yên. Như bị thách thức, gió càng ra sức quần đảo, tha đi hết thảy. Vườn cây ban nãy xùm xòa tốt tươi là thế, giờ trơ ra những cành cây thưa thớt lá. Nhìn cảnh tượng ấy, cây mai vàng đau xót quá. Mai thầm nghĩ, cũng chỉ có thể hy sinh một phần lá hoa trên mình các cây cối kia thôi. Nếu bứt lá tiếp, cây trong vườn sẽ chết mất. Mà cây nào cây nấy còn đang đeo trên mình biết bao nhiêu nụ hoa để chuẩn bị đón chào Năm mới đang tới gần. Tất cả đều đang ngậm nụ chờ đợi Mùa Xuân về...

Tiếng khóc của Sơn Ca nhỏ bé vẫn dấm dứt vang lên khe khẽ. Đau đớn lắm, lạnh buốt lắm, Sơn Ca đã gắng nén không buột lên thành tiếng sợ mọi người lo lắng nhưng không kìm nổi. Tiếng nức nở làm cho cây mai vàng nhói lòng. Làm gì bây giờ nhỉ? Tội nghiệp bé Sơn Ca có tiếng hót trong ngần...

Nhân lúc bác Chèo Bẻo đậu tạm trên cành mai nghỉ lấy sức, Mai vàng mới thủ thỉ cùng bác. Mai vàng cho bác biết những ý nghĩ trên đây của mình, xin mọi loài cây đừng bứt lá tiếp nữa. Hãy dồn sức cho những nụ hoa chuẩn bị đón xuân.

Mai vàng tự thấy hoa của mình không thật đẹp. Các bông hoa nở rải rác trên các nhánh cây, hầu như bị chìm lấp giữa những chiếc lá già thô tháp chứ không nở rực rỡ ở các đầu cành như nhiều loài hoa khác. Nếu cần phải hy sinh, chỉ cần một mình mai vàng là đủ. Sẽ nhờ những cô những chú Chích Bông có tài làm tổ bằng cách lấy những sợi tơ chuối, tơ đay khâu những chiếc lá mai lớp lớp ken nhau. Dù có tài thánh, gió cũng đành bất lực trước những chiếc tổ khâu một cách tài tình như thế.

Bác Chèo Bẻo còn đang phân vân chưa quyết thì Mai vàng đã gọi mấy cô chú Chích Bông lại, bảo họ làm theo ý mình. Các chú Chích Bông lập tức đến bên gốc chuối, nhanh thoăn thoắt dùng mỏ tước lấy những sợi tơ chuối bền chắc. Rồi các cô các chú lại dùng những chiếc mỏ xinh xinh ấy dứt lấy những chiếc lá mai còn bám rất chắc trên cành. Thân cây mai rung lên từng đợt. Mỗi chiếc lá bị dứt cũng đau đớn như từng miếng thịt bị cắt. Khi chiếc tổ làm xong, vừa chắc chắn như một tòa lâu đài treo lơ lửng vừa đẹp đẽ như một tác phẩm nghệ thuật thực sự, thì cũng là lúc toàn thân cây mai vàng không còn lấy một chiếc lá. Sơn Ca được dìu vào nằm yên trong tổ. Cơn gió bất lực gào rú ở bên ngoài. Mưa xối xả cũng chẳng làm gì được chú Sơn Ca đang mơ màng nghĩ về những áng mây bình yên bồng bềnh trôi trong giấc mơ...

Nhờ có chiếc tổ kết bằng những lá cây mai vàng dâng hiến, Sơn Ca qua được cơn hiểm nghèo. Chú bay về gặp cô Mùa Xuân, kể lại tất cả mọi chuyện cho cô nghe. Chú không thôi day dứt vì mình mà bạn Mai vàng phải trần trụi giữa gió mưa lạnh lẽo.

Cô Mùa Xuân rất cảm động trước tấm lòng biết hy sinh vì người khác của Mai vàng. Loài cây ấy thật đáng yêu. Cô nhủ thầm mình sẽ đền bù cho Mai vàng. Rồi Mai vàng cũng vẫn sẽ được đón Năm Mới vui vẻ như tất cả các loài hoa khác. Từ rất xa, cô phả sức sống nồng ấm tràn đến bao phủ quanh Mai vàng, làm cho toàn thân Mai vàng chợt run rẩy. Mai vàng cảm thấy rất rõ khắp cơ thể đã phần nào héo khô của mình chợt rạo rực khó tả. Một nguồn sinh lực mới mẻ lan tỏa khắp các nhánh cành Mai vàng. Từ các kẽ lá bị bứt, bật ra không phải chồi lá non thay thế mà là những đốm xanh nhỏ xíu, tròn tròn bụ bẫm.

Và kia! Năm Mới lộng lẫy trong bộ lễ phục rực rỡ mầu sắc các loài hoa đang khoan thai bước tới. Hoa đào hồng thắm, hoa cẩm chướng đỏ tươi, hoa chân chim tím ngát, hoa thược dược trắng nõn nà, đỏ tía, vàng chanh, hoa hồng bạch tinh khiết, hoa hồng nhung thẫm đỏ, hoa cúc vàng sáng ngời ngời như nắng đọng. Còn Mai vàng...

Cả thân cây Mai vàng không một chiếc lá nhỏ. Tất cả chỉ là một vồng hoa vàng rực đến nao lòng. Mầu vàng như nắng tươi, như lúa chín... Một mầu vàng phơi phới như kết đọng của ngàn vạn sắc vàng trong trời đất quy tụ về...

Từ cái ngày xa xôi đó, hằng năm, cứ vào độ gần Tết, người ta lại lặt lá mai để lại một lần nữa không quên huyền thoại về loài hoa đã biết quên mình vì người khác...

Sài Gòn, 22-11-2000