Chương 08
Tác giả: Mạc Ngôn
Trở mặt là khỉ, cắn trả là chó
Vong ân bội nghĩa xưa nay có.
Vương Thái vừa thôi cầm liềm hái
Đã tỏ ra ngang ngược khinh người!
- Tỏi bị ế, Khấu mù hát chửi Phó Chủ Nhiệm Hợp tác xã cung tiêu Vương Thái. Trích bốn câu.
Xe tù khuất xa, bụi vàng cũng tan, con đường lại bóng, một con cóc bị xe cán chết tự bao giờ, mỏng như tờ giấy dán chặt xuống mặt đường, trông như một bức hoạ. Kim Cúc lồm cồm bò sang bên đường, chân run bắn, mồ hôi chảy ròng ròng, đầu trống rỗng. Cô như ngây như dại ngồi trên đống cỏ.
Hai bên đường là đồng ruộng mênh mông, gần là ruộng ngô hoặc cao lương, xa là sóng lúa. Đất trồng tỏi phơi bụng đen sì, đợi gieo ngô hoặc đậu. Trời hạn, nắng gắt, đất khô nẻ. Trời chiều, nắng màu vàng kim trùm lên cảnh vật, cảnh vật cũng màu vàng kim. Trụ sở Uỷ ban xã màu vàng càng rực rỡ: Hoa quì đang nở.
Cô ngồi thẫn thờ hồi lâu, mặt trời lặn, sương dâng lên từ mặt đất, tiếng ca thê lương trên cánh đồng. Về mùa hạ, khi bóng chiều bảng lảng, gió mát hây hây, nông dân lại hát. Họ cởi trần, bụi bám dày trên người, ánh sáng nhoà đi, cơ thể hình như to ra. Con trâu lại càng to. Một con bò đang cày đất trồng tỏi. Nhìn từ xa, đất đen liên tiếp lật lên dưới lưỡi cày như một làn sóng đen.
Kim Cúc sững sờ nhìn cánh đồng. Khi một lão nông đang cày ruộng cất tiếng hát, cô bật khóc.
Mặt trời khuất núi, trời dần tối – Ông vung roi, ngọn roi bay ngoằn ngoèo phía trên đầu con bò – Cô Hai cưỡi lừa đi Dương Quan.
Hát mỗi hai câu rồi lại im bặt. Lát sau, ông già lại hát: Mặt trời khuất núi trời dần tối, cô Hai cưỡi lừa đi Dương Quan.
Hát xong hai câu, lại không hát nữa.
Kim Cúc đứng lên dùng tay đãy phủi bụi đít quần, uể oải đi về nhà.
Bố chết rồi. Mẹ bị bắt rồi.
Bố bị xe của Bí Thư Đảng Uỷ Xã chẹt chết cách đây một tháng.
Mẹ bị công an lôi lên xe bịt bùng, không hiểu phạm tội gì.
Kim Cúc rẽ sang con đê chắn cát. Lúc xuống dốc đê, cái bụng nặng nề của cô xệ về phía trước, cô phải gồng người lên, thận trọng từng bước trên những đám cỏ xanh.
Hết dốc đê là bãi cát mọc toàn thuỳ liễu. Cát mềm, đôi chỗ rắn, chỗ rắn mọc cỏ mao màu vàng chanh. Cô vịn vào thân cây liễu đường kính chỉ bằng chén trà, ngắm cái vỏ lấm tấm những đốm xanh vàng. Một đàn kiến đỏ to con, lũ lượt trèo lên ngọn cây. Cô không biết mình nên nghĩ gì, vì đầu óc cô đang chống chếnh. Sau đó, cô cảm thấy bụng căng, lại cảm thấy cái thai đang tay đấm chân đá lục phủ ngũ tạng của cô. Cô hít vào một hơi rồi nín thở cúi xuống ôm chặt thân cây liễu.
Trán đẫm mồ hôi, mắt mọng nước, đứa con trong bụng đấm đá lung tung, như thể nó căm thù cô đến tận xương tuỷ. Cô tủi thân, cô nghe rõ tiếng khóc, tiếng chửi của nó, nhìn rõ hình hài nó, nó là con trai, nằm trong bụng mà mắt mở thao láo…
“Con ơi, con muốn ra phải không?...” Cô đờ đẫn ngồi xuống cát, sờ nắn cái bụng to tướng, căng như mặt trống:
“Con ơi, con chưa đủ ngày đủ tháng… đừng vội ra…” Cô khẩn khoản van nài cái thai trong bụng. Cái thai nổi cáu, tay đấm chân đá, hai mắt trợn trừng, gào lên inh ỏi. Xưa nay chưa hề thấy trẻ con mở mắt khi khóc… “Con ơi, đừng sốt ruột đòi ra!” Móng tay cô bấm thủng vỏ cây liễu. Một dòng nước âm ấm chảy giữa hai chân.. “Con ơi, con không được ra!”
Kim Cúc khóc rất to. Những con vàng anh trong rừng liễu kêu nháo nhác rồi bay biến.
“Anh Mã ơi, anh Mã!... Mau đến cứu em!” Cô khóc, rừng liễu im lặng, chỉ có tiếng khóc của cô.
Cái thai chẳng khách khí gì với cô, nó không có tình, mở hao láo cặp mắt đỏ như máu, gào thét: “Cho con ra!... Cho con ra!...”
Cô vịn thân cây đứng dậy, cắn chặt môi dưới. Mỗi cú đạp của cái thai lại khiến cô gập người lại rên lên một tiếng. Trước mắt cô chập chờn hình dáng nhỏ nhoi đáng sợ của thằng nhỏ. Nó gầy nhom, đen đúa, hai mắt rất to, miệng đầy răng.
“ Con ơi, đừng cắn mẹ… nhả mẹ ra!... Đừng cắn mẹ!...”
Cô gập người xuống, chân lết trên cát, nhích từng bước. Những cành liễu nặng nề rũ xuống, những con sâu bám đầy mặt lá. Đầu và vai cô đụng vào cành liễu, những con sâu bám đầy mặt, tóc và vai cô. Cái dòng nước âm ấm đã chảy vào trong giày. Sâu liễu phát sng1 vào lúc chạng vạng tối, lá liễu ánh lên như bôi mỡ.
“Con ơi, đừng trợn mắt nhìn mẹ như thế!... Đừng con… Mẹ biết, nằm trong bụng mẹ, con chẳng sung sướng gì… Con ăn không no, uống không đủ, con muốn ra…”
Kim Cúc vấp ngã, cái thai khóc, cắn rất đau vào thành dạ con, một cơn đau xé ruột xé gan khiến cô khuỵu xuống, gập người lại mà bò trên cát. Mười ngón tay thọc sâu trong cát mịn như những vuốt sắt, trườn đi
“Con ơi, cắn thủng bụng mẹ rồi!... Thủng rồi!... Mẹ bò bốn chân như chó đây này!...”
Cô bò cả chân lẫn tay, bụng miết trên cát, mồ hôi và nước mắt rõ từng giọt, bốc hơi khi gặp cát. Cô chịu không thấu, kêu thất thanh. Thằng con đen đúa nghịch ngợm như xé xác cô ra. Cô rất sợ bộ mặt dữ dằn của nó. Cô thấy nó ngọ ngậy như một con tằm, ra sức nới rộng không gian, nhưng bao bọc nó là một thứ dai như cao su, chỗ giãn ra chỉ một thoáng co lại như cũ. Thẹn quá hoá giận, nó đấm đá lung tung, lại cắn xé nữa, nó chửi: “Đồ khốn, mẹ là đồ khốn kiếp!”
“Con ơi, trờl ơi, con tôi!… Tha cho me đi con… tha cho mẹ… me lạy con.”
Thằng nhỏ hình như cảm động trước những lờl năn nỉ của mẹ, nó nhả miệng ra, không cắn xé dạ con nữa, chân tay cũng tạm thời không quẫy đạp. Cơn đau dịu đi, Cô úp khuôn mặt đầm đìa nước ắt xuống cát, trong lòng vô cùng cảm kích vì sự độ lượng của thằng con.
Mặt trời đang lặn, ngọn cây tráng môt lớp vàng. Kim Cúc ngẩn lên, mặt cô bám đầy phù sa và cát , cô nhìn thấy khói bếp trong thôn màu sữa.Cô thận trọng ngồi dậy, chỉ sợ lại làm thằng nhỏ tức giận. Nó nằm co, trái tim bé nhỏ nhảy nhót như con chim sẻ.
Khi Kim Cúc về tới trước cửa nhà Cao Mã, mặt trời đã ở duới tầm ngọn liễu. Trên con đường lớn trong thôn, vang lên tiếng roi giục trâu bò bom bốp, lời ca được thấm bằng nước
mắt cất lên, nhuốm hồng ca bầu trời.
Mẹ xuống suối vàng sớm
Bỏ lại chị em cơ khổ lênh đênh!
Con mắt mẹ như ngựa không cương
Mười bốn tuổi bỏ nhà làm đĩ.
Xưa nay chê nghèo không chê điếm
Chị không nên dựng tượng tạc bia
Để xẩy ra vụ án mạng kia!
Vạch cây rẽ lá bước ra khỏi ruộng đay. Là lúc mặt trời đã cao ba con sào. Sương tan. đất trời sạch bong. Phía bên kia con đường đất là mấy nghìn mẫu ớt của nông dân huvện Thương Mã. Những quả ớt chín như những đốm lửa. Đỏ cả một vùng.
Ra khỏi cánh đồng đay. Kim Cúc ngượng chín người như cởi truồng trước mặt đám đông. Cô quay lại ruộng đay. Cao Mã đuổi theo. Giục: “Đi chứ quay lại làm gì?”
Cô nói: “Anh Mã, giữa ban ngày ban mặt em không dám đi”.
- Đây thuộc huyện Thương Mã. Chẳng ai quen biết chúng mình - Cao Mã hơi sốt ruột nói.
- Em sợ, lỡ gặp người quen thì làm thế nào?
- Không có chuyện ấy đâu – Cao Mã nói -Màcó gặp thì đã sao. Chúng mình danh chính ngôn thuận mà! Chúng mình không danh chính ngôn thuận. Anh Mã, anh biến em thành người nào thế này? - Kim Cúc ngồi phệt xuống đấ, khóc.
- Thôi, bà cô tổ – Cao Mã không biết xoay sở -ra sao - Đúng là đàn bà, sợ lên sợ xuống. Mỗi phút lại thay đổi ý kiến.
- Em đau chân, bước không nổi.
- Lại lười rồi!
- Em buồn ngủ...
- Cao Mã gãi đầu gãi tai - Chúng mình không thể ở trong cánh đồng đay suốt đời!”
- Em dứt khoát không đi vào ban ngày.
- Vậy đêm nay đi – Cao Mã kéo Kim Cúc, nói - Vào sâu trong kia, ở đây nguy hiểm lắm!
- Em...
- Anh biết em bước không nổi - Cao Mã ngoi xổm trước mặt Kim Cúc - để anh cõng!
Anh đưa cái đãy cho Kim Cúc, quài tay rasau đỡ lấy khoeo chân của cô rồi xốc cô lên tấm lưng to bè của anh. Anh thở phì phò,cổ vươn dài. Co âthương anh, bèn lấy đầu gối thúc vào mông anh: “Anh đặt em xuốn, em đi được!”
Cao Mã không nói gì. anh dịch tay lên phía trê, bóp nhẹ bên mông cô. Một cảm giác lâng lâng như toàn bộ cơ quan nội tạng nở ho, ập đến. Cô rên lên, đấm yêu vào gáy anh. Cao Mã bị vướng chân, cả hai ngã sóng soài đè lên những cây đay.
Những cây đay lắc lư tỏ ra không yên lòng. Lúc đầu là mười mấy cây, sau đó trời nổi gió, hàng triệu cây đay đồng loạt lắc lư, âm thanh dào dạt nhưng vô cùng dịu dàng do thân lá đay cọ sát vào nhau, át cả những âm thanh khác.
Tinh mơ hôm sau, Kim Cúc và Cao Mã ướt đam sương đêm và lấm lem bụi đất, bước vào bến xe đuờng dài huyện Thương Mã.
Đây là một công trình kiến trúc to lớn, bề ngoài rất mĩ quan, đèn màu ngoài cổng chưa tắt, soi tỏ tấm biển chữ to sơn đỏ va bức tường bê tông quét vôi màu xanh nhạt. Hàng quán ban đêm bày dọc hai bên đường dẫn đến cổng lớn, hình thành một hành lang. Nguoi ban hàng có nam có nữ, tất cả đèu ngáy ngủ, nét mặt mệt mỏi. Cô trông thấy một cô bán hàng rong trạc hai mươi tuổi đang che miệng ngáp vặt, mỗi lần ngáp, nước mắt lại ứa ra. Dưới ánh sáng của chiếc đèn khí, cặp mắt đẫm nước của cô y hệt hai con nòng nọc.
“Lê đây.. lê đây… Ai mua lê nào!”… Chị bán hàng mời mọc. “Nho đây… nho đây! Ai mua nho nào!… "Anh bán hàng rao. "Táo đây, táo đây! Táo mật đây!" Đủ cac loại hàng rong. Họ rao không biết mỏi, các trái cây đã có mui ủng.Giấy loại vung vãi, mùi thối rửa của võ cây và mùi phân người.
Kim Cúc cảm thấy có điều gì đó ẩn sau cặp mắt của những người bán hàng rong ngoài miệng mời chào, nhưng trong bụng chắc là đang cươì mình. Ho đều biết mình là ai, hai ngày nay mình làm những gì? Cánh nữ chắc chắn nhận ra bụi đất và lá đay nhầu nát bám trên lưng mình. Còn lão súc sinh kia nhìn như lột mình ra, chắc nghì mình là loại người ấy. Kim Cúc ngượng đến mức run lẫy bẫy, không cất nổi chân, môi cứng đờ, đầu cúi gam túm chặt gấu áo Cao Mã.
Một lần nữa cô lại hối hận, cảm thấy cùng đường. Cô sợ cho tương lai của cô.
Cô theo Cao Mã bước lên tam cấp. Nền nhà lát bằng đá rửa. Cô thở ra mot hồi khoan khoái vì không thấy những người bán hàng rong nói gì, họ đang ngủ gật. Cô nghĩ có lẽ mình quá lo, ho khôg phát hiện điều gì ở mình. Lúc này, một bà già đầu bù tóc rối mặt mũi nhem nhuốc từ trong cổng bứơc ra, sỗ sàng giương cặp mắt u tối nhìn như đóng đinh vào cô . Kim Cúc lại run lên trước ánh mắt của bà già, nhưng chỉ thấy bà ta bước xuống tam cấp và đivề hướng Bắc, tụt quần đái vào chân tường.
Tay nắm cửa dính đầy dầu mỡ, khôg biết có bao nhiêu người đã nắm vào đấy.Cô nhìn bàn tay hộ pháp của Cao Mã cũng nắm vào đấy, không hiểu sao cô bỗng run lên. Cáh cửa kẹt mỡ, một làn hơi nóng ùa ra phà vào mặt khiến cô suýt ngã.
Cô vẫn theo Cao Mã bước vào gian chính của bến xe. Một người có vẻ như nhân vên phục vụ, vừa đi vừa ngáp. Cao Mã kéo Kim Cúc chắn đường người kia. Ngườl ấy là nữ, bụng bự, có mấy nốt ruồi đen to bằng hạt đậu trên mặt.
“Đồng chí… xe khách đi chợ Lan mấy giờ chạy?”
Chị ấn bụng một cái, nhìn Cao Mã và Kim Cúc từ đầu đếùn chân, nói: “Tôi cũng không biết nữa, anh thử đến chô bán vé hỏi xem.” Chị rất đẹp, giọng ấm dịu, lại còn chỉ chỗ cho anh:”Nơi bán vé đằng kia!”
Cao Mã gật đầu, ba lần nói câu “Cám ơn”
Người mua vé không đông chỉ môt lát đa đến cửa sổ, một lát đã mua được vé.
Trong khi Cao Mã mua vé, Kim Cúc vẫn túm chặt gấu áo anh. Cô còn hắt hơi một cái.
Phòng đơi rộng bằng hai mẫu đất. Đứng chỗ cửa phòng Kim Cúc đâm hỏang, hình nhu mọi người đều nhìn cô. Cô cúi nhìn quần áo lấm lem và đôi giày đầy bụi, tiếc vì quá vội, không kịp đem theo quần áo để thay.
Cao Mã dắt cô vào trong phòng .Trên nền đá rửa đầy vỏ da hấu, giấy gói bánh kẹo, vỏ trái cây, có cả đờm rãi và nước. Không khí ngột ngạt, một tổng hợp các mùi rắm, mồ hôi và những mùi không gọi được tên, thoa(t tiên thấy khó chịu, sau cũng quen. Kim Cúc nhận ra mùi đàn bà trong cái mớ ỗn độn đủ các mùi đó, vậy là cô hết e dè.
Cao Mã dắt cô đi tìm chỗ ngồi. Phòng đợi có ba dãy ghế dài không còn phân biệt đựơc màu gì .Tất cả đều đã có người nằm trên đó, cunõg có người ngồi nhưng là giữa hai người nằm. Cuối cùng tìm được một ghế bên cạnh khung tin tức. Mặt ghế ướt mèm, hình như trẻ con vừa đái lên. Kim Cúc không định ngồi nhưng Cao Mã lấy tay gạt nước, bảo: “Ngồi xuống, xảy nhà ra thất nghiệp, ngồi xuống đi em!”.
Cao Mã ngồi xuống trước. Kim Cúc nhíu mày ngồi theo, hai chân tê dại. Lát sau cô cảm thấy ngồi vẫn hơn.
Ngồi ghế tưạ ,sau lưng có chỗ dựa, ngừơi thấp xuống, cô cảm thấy dễ chịu. Cao Mã bảo cô nên chợp mắt một tí, còn nửa giờ nửa xe mới chạy. Cô nghe lời nhắm mắt lại nhưng không hề buồn ngủ . Ngồi trên ghế phòng chờ mà cô tưởng như còn trên cánh đồng đay , xung quanh là từng từng lớp lớp những cây đay, trên đầu là lá đay thưa thớt và bầu trời lạnh lẽo , không ngủ được, cô đành mở mắt .
Khung in tức sơn màu xanh xỉn, bốn miếng kính vỡ ba, hai tờ báo đã ố vàng lủng lẳng trong khung. Một ông khách đứng tuổi đi tới thò tay xé một mẩu báo. Ông ta ngó nghiêng, có vẻ sợ. Lát sau,khói thuốc khét lẹt bay tới,
Kim Cúc mớl hiểu ông ta xé báo cuộn thuốc hút.
Kim Cúc cứ nhìn đoi glày ở chân, bùn đất đã khô, nứt thành vết. Cô lấy móng tay cạo bùn trên glày. Cao Mã nhích lại gần khẽ hỏ:”Cúc, em đói không?”
Cô lắc đầu .
Cao Mã nói: “Anh đi mua chút gì ăn.”
Kim Cúc nól: “Đừng mua, sau này còn nhlều việc phải chi”
Cao Mã nói:”Người là thép, cơm là gang, chỉ cần có sức khoẻ thì lo gì không kiếm được tiền, em giữ chỗ nhe.ù”
Kim Cúc để cái đay xuống bên cạnh chỗ ngồi,trong lòng lại bâng khuâng mơ hồ cảm thấy Cao Mã sẽ không trở lại. Cô blết đó là nghĩ bậy, Cao Mã không phải loại ngườl tệ bạc, không bao giờ bỏ rơi cô. Ấn tượng ban đầu về Cao Mã, hình ảnh anh đeo tai nghé đứng giữa ruộng lúa mạch lại trở về trong đầu. Hình ảnh đó, mới như đang trước mặt, cũ như hàng trăm năm.
Cô mở cái đãy lấy cát sét ra để nghe nhưng sợ người ta cười, lại cất vào.
Ở ghế đối diện có một phụ nữ đẹp như tượng. Tóc mun thả chấm vai, da mặt trắng như tuyết, lông mày mảnh như sợi chỉ, cong như trăng lưỡi liềm, lông mi dài lạ lùng, môi đỏ như quả anh đào, bóng loáng, mặc chiếc quần màu đỏ cờ, hai đầu vú nhô cao. Kim Cúc ngượng thay cho bà kia, vì cô nghe nói phụ nữ thành phố độn vú giả. Cô nghĩ tới hai bầu vú nặng chịch của cô, mong nó đừng quá to để đỡ xấu thì nó cứ to tướng: ngoài thành phố mong nó to lên thì nó lại chẳng to, thật trái khoáy! Các bạn gái thường bảo, không cho đàn ông sờ vú, chỗ đó chạm tay đàn ông thì chẳng khác bột mì gặp bột nở, chỉ vài hôm là phình ra. Cô tin lời các bạn, vì bản thân cô đã được nếm mùi, nó lớn nhanh khủng khiếp!
Thuốc. Một nửa số phụ nữ trong phòng đợi cũng hút. Người hút tẩu, người hút thuốc điếu, người hút thuốc cuộn sâu kèn. Phòng đợi mịt mù khói thuốc, tiếng ho và tiếng nhổ đờm râm ran. Cao Mã trở lại với một túi ni lông đầy ắp trái cây. Anh nhìn mặt Kim Cúc, hỏi: “Không có chuyện gì chứ?” Kim Cúc trả lời không. Cao Mã ngồi xuống, lấy ra một quả lê đưa cho Kim Cúc, nói: “Hàng cơm chưa mở cửa, mua ít trái cây, em ăn đi!”
Kim Cúc trách anh: “Mua làm gì nhiều thế?”
Cao Mã chùi quả lê vào áo ngoài, cắn một miếng, nói: “Ăn nhanh lên, anh cũng ăn đây.”
Một thanh niên ăn mặc rách rưới đi dọc theo hàng ghế xin ăn. Anh ta dừng lại trước mặt một sĩ quan trẻ tuổi mắt hiếng, nhệch miệng ra vẻ đáng thương: “Ông sĩ quan, thưa quan lớn, xin quan vài đồng.”
Viên sĩ quan trẻ, khuôn mặt tròn vạnh, cặp mắt hiếng chớp chớp, nói: “Không có đồng nào.”
- Tiền nhân dân tệ cũng được – Chú hành khất nói – Xin rủ lòng thương… xin rủ lòng thương…
- Anh to xác, lao động mà sống chứ! – Viên sĩ quan trẻ nói.
- Tui hễ làm là chóng mặt – Chú hành khất nói.
- Viên sĩ quan trẻ lấy ra bao thuốc lá, bóc vỏ, rút một điếu ngậm trên miệng.
- Ông sĩ quan, không cho tiền thì ông cho một điếu thuốc cũng được!...
- Biết thuốc này không? – Cặp mắt hiếng của viên sĩ quan biến thành mắt lác, anh ta móc chiếc bật lửa sáng loáng, bật đánh tách một cái nhưng không châm thuốc, ngòn lửa ga rít xèo xèo.
- Thuốc lá ngoại, thưa ông sĩ quan, thuốc lá ngoại.
- Biết thuốc lá ngoại từ đâu tới không?
- Không biết.
- Thuốc này là của bố vợ tôi đem từ Hồng Kông về – Viên sĩ quan nói – Cả cái bật lửa này nữa.
- Thưa ông sĩ quan, ông có một nhạc phụ tốt. Ông có phúc tướng lộ rõ trên mặt. Nhạc phụ ông chắc là cán bộ có cỡ. Cán bộ có cỡ nhiều tiền, quà cáp cũng nhiều, xin ông sĩ quan cho tui một điếu.huốc này không? – Cặp mắt hiếng của viên sĩ quan biến thành mắt lác, anh ta móc chiếc bật lửa sáng loáng, bật đánh tách một cái nhưng không châm thuốc, ngòn lửa ga rít xèo xèo.
- Thuốc lá ngoại, thưa ông sĩ quan, thuốc lá ngoại.
- Biết thuốc lá ngoại từ đâu tới không?
- Không biết.
- Thuốc này là của bố vợ tôi đem từ Hồng Kông về – Viên sĩ quan nói – Cả cái bật lửa này nữa.
- Thưa ông sĩ quan, ông có một nhạc phụ tốt. Ông có phúc tướng lộ rõ trên mặt. Nhạc phụ ông chắc là cán bộ có cỡ. Cán bộ có cỡ nhiều tiền, quà cáp cũng nhiều, xin ông sĩ quan cho tui một điếu.
Viên sĩ quan nghĩ ngợi một lúc, nói: “Không, tôi cho anh tiền.”
Kim Cúc trông thấy viên sĩ quan dùng hai ngón tay nhón ra một đồng hai xu bằng kim loại sáng bóng, đưa cho chú hành khất, chú lẩmbẩm, nét mặt đau khổ nhưng vẫn giơ cả hai tay đón lấy đồng xu, lại còn vái một vái thật dài, cảm ơn viên sĩ quan. Chú hành khất quay sang bên này xin ăn, chú ngó quanh, bỏ qua cặp Kim Cúc – Cao Mã, bước tới trước mặt cô váy đỏ và chàng tóc xoăn. Chàng tóc xoăn vừa ngồi dậy. Chú hành khất cúi chào. Kim Cúc trông thấy phía sau quần chú hở cả da thịt.
- Thưa ông, thưa bà, xin rủ lòng thương cho vài đồng!…
- Anh không biết xấu hổ sao? Khoẻ như vâm thì phải lao động chứ! – Cô váy đỏ nghiêm giọng nói – Người ta ai cũng phải biết tự trọng.
- Thưa bà, lời bà dạy tui không hiểu, xin bà cho hai đồng.
- Chàng tóc xoăn hỏi: “Anh có bằng lòng sủa như chó không? Sủa một tiếng, cho anh một đồng.”
- Tui bằng lòng, ông thích nghe chó gậc hay chó cún sủa?
- Chàng tóc xoăn nhìn cô váy đỏ cười, bảo: “Tuỳ anh sủa thế nào thì sủa.”
Chú hành khất đặng hắng một tiếng rồi sủa, tiếng sủa rất chuẩn :
óc óc ~ óc óc óc ~ óc óc óc óc óc óc óc óc óc ~ óc ~ óc ~ óc ~ óc óc ~ óc óc óc ~ óc óc óc óc óc …Đó là tiếng chó cún, tổng cộng hai mươi sáu tiếng.Gâu! Gâu gâu! Gâu gâu gâu! Gâu gâu gâu gâu gâu gâu gâu gâu gâu gâu ! Gâu gâu gâu! Gâu gâu! Gâu! Đó là chó gộc sủa, tổng cộng hai mươi bốn tiến, mỗi tiếng một đồng, vị chi năm mươi đồng, thưa ông bà.
Chàng tóc xoăn và cô váy đỏ nhìn nhau, mặt vàng như nghệ - Chàng tóc xoăn rút ví ra đếm, quay sang hỏi cô váy đỏ: “Em còn tiền không?” Cô váy đỏ đáp: “Chỉ còn vài xèng.”
- Chàng tóc xoăn nói: “Thưa ông anh, bọn tôi du lịch dài ngày, đây là chặng cuối cùng, chỉ còn có bốn mươi ba đồng, thiếu của anh bảy đồng. Anh để lại cho tôi cái địa chỉ, về nhà tôi sẽ gửi trả anh.”
Chú hành khất nhận tiền thấm nước bọt vào ngón tay đếm lại cẩn thận - Chú lôi ra một tờ loại một đồng màu gạch cua khuyết một góc, nói: “Thưa ông, tui không lấy tờ bạc này, ông cầm lấy. Tui đã nhận bốn mươi hai đồng, ông còn thiếu tám đồng.”
Cô váy đỏ nói: “Trông anh quen quá… Hình như đã gặp anh ở đâu thì phải…”
Chú hành khất cười khanh khách, nói: “Bàhoa mắt đấy thôi! Tui ăn xin ở bến xe này đã mười năm rồi.”
Chàng tóc xoăn bảo: “Anh ghi cho tui cái địa chỉ.”
Chú hành khất nói: “Tui không biết chữ! ông cứ gửi cho Tổng thống Mĩ, ông ấy sẽ chuyển cho tui, ông ấy là cậu của tui.”
Chú hành khất vái dài đôi nam nữ đẹp mã, cả hai thất kinh, nhảy dựng lên.
Chú hành khất rất nhiệt tình, nói: “Thưa ông bà, ông bà còn thích nghe chó sủa nữa thôi? Tui nhại được tiếng của tất cả các loại chó.”
Chàng tóc xoăn nước mắt chạy quanh, nói: “Không nghe nữa, đại ca. Anh cừ lắm!”
Chú hành khất cười rú, quay lại trước mặt Cao Mã và Kim Cúc, cúi chào: “Anh chị cho em một quả lê, em sủa khô cả họng.”
Kim Cúc cầm quả lê to nhất dúi cho chú ta. Chú cầm lấy qua lê, cúi chào lần nữa rồi ăn ngấu nghiến, mùi gẩy đàn, đầu ngẩng cao như dưới mắt không ai, đi thẳng.
Loa phóng thanh lại giục hành khách xếp hàng soát vé - Chàng tóc xoăn và cô áo đỏ kéo chiếc túi du lịch có bánh xe, vội vã rời chỗ.
Kim Cúc hỏi Cao Mã: “Sao mình chưa đi?”
Cao Mã xem đồng hồ, nói: “Còn bốn mươi phút nữa, anh cũng sốt ruột lắm!”
Lúc này không còn ai ngủ trên ghế dài nữa.Trong phòng kẻ qua người lại. Một ông già run lẩy bẩy xin ăn. Một phụ nữ dắt con ăn mày. Một người đứng tuổi đội mũ lưỡi trai, áo Tôn Trung Sơn, tay cầm lon bia còn một nửa, đứng bên bản tin múa may diễn thuyết. Vạt áo ông ta đầy vết bẩn, mũi tróc một mảng da để lộ thịt tai tái, túi ngực cài hai bút máy. Kim Cúc đoán ông này là cán bộ.
Ông ta tợp một ngụm, ghé mắt nhìn lon bia đầy bọt, lưỡi ríu lại, môi dưới lộ ra: “Bình luận thứ Chín… Thư ngỏ gửi Trung ương đảng Cộng sản Liên Xô… Khơrútsốp nói… Đồng chí Stalin, đồng chí đã sinh ra tôi lần thứ hai… tiếng Trung Quốc nói là “Cha đẻ của tôi”… tiến Thiên Đường nói là “Stalin, đồng chí là bố tui”… Ông ta lại tợp một ngụm bia, khuỵu chân, bắt chước Khơrútsốp quì lạy Stalin. Vậy mà đám con cháu lòng lang dạ sói, vừa đắc chí đã điên cuồng, Khơrútsốp vừa lên nắm quyền đã đem xác Stalin đi hoả thiêu!... Các đồng chí, phải chú ý kinh nghiệm lịch sử… - Ông ta lại tợp một ngụm bia – Các đồng chí lãnh đạo các cấp phải hết sức chú ý… nhất thiết không được lơ là… Oẹ!... Ông ta nôn ra một bụm nước. Lấy ống tay áo lau mệng, ông ta lại tiếp tục: “Bình luận số 9… Thư ngỏ gửi Ban Chấp hành Trung ương đảng Cộng sản Liên Xô…”
Kim Cúc mê mẩn nhìn ông cán bộ diễn thuyết. Từ trước tới nay, cô chưa khi nào nghe những lời như thế. Cô rất thích ông ta dọn giọng, uốn lưỡi phát âm “Stalin”. Chợt tay cô bị Cao Mã túm chặt: “Toi rồi! Trợ lý Dương kia kìa!”
Cô ngoảnh nhìn, toàn thân ớn lạnh. Trợ lý Dương, anh Cả thọt, anh Hai lưng beo eo gấu, đứng choán cửa phòng chờ.
Cô túm tay Cao Mã, hoảng hốt đứng lên.
Ông cán bộ tợp một ngụm bia, vung tay lên: “Stalin!...”
Kim Cúc mê mẩn nhìn ông cán bộ diễn thuyết. Từ trước tới nay, cô chưa khi nào nghe những lời như thế. Cô rất thích ông ta dọn giọng, uốn lưỡi phát âm “Stalin”. Chợt tay cô bị Cao Mã túm chặt: “Toi rồi! Trợ lý Dương kia kìa!”
Cô ngoảnh nhìn, toàn thân ớn lạnh. Trợ lý Dương, anh Cả thọt, anh Hai lưng beo eo gấu, đứng choán cửa phòng chờ.
Cô túm tay Cao Mã, hoảng hốt đứng lên.
Ông cán bộ tợp một ngụm bia, vung tay lên: “Stalin!...”
Chiếc com măng ca đít vuông lắc lư chạy dọc trên con đường bên rìa cánh đồng đay. Trợ lý Dương giơ tay vỗ vai lái xe, bảo: “Dừng ở đây!”
Lái xe hãm phanh, xe kít một tiếng, dừng lại.
Trợ lý Dương nhảy xuống: “Cả này, sao không xuống thư giãn một chút!”
Anh Cả đẩy cửa xe nhảy xuống, chúi một cái rồi gượng lại được, đứng lom khom. Anh Hai ẩy Kim Cúc, bảo: “Xuống!”
Ngồi ngoài Kim Cúc là Cao Mã, vai cô kề sát vai anh.
Cao Mã khom người nhảy xuống. Kim Cúc bị anh Hai ẩy xuống theo.
Lại vẫn là lúc mặt trời lên cao ba con sào, những ruộng ớt của nông dân Thương Mã đang độ chín, đỏ như một đám lửa. Cánh đồng đay bằng phẳng, chạy dài đến tận chân trời, chim chóc lặng lẽ chao cánh trên những ngọn đay. Nhìn cây đay, Kim Cúc bỗng thấy trong lòng trở nên bình tĩnh, hình như cô đã lường trước được có ngày hôm nay. Giờ thì đã rõ.
Hai tay cô bị trói quặt ra sau bằng thừng. Họ còn lịch sự với cô, chỉ trói hai cổ tay. Họ không lịch sự với Cao Mã. Họ trói anh kiểu ngũ hoa, thừng nhỏ xiết chặt hai cánh tay, khiến cổ anh vươn dài ra. Nhìn anh, cô buồn quá.
Trợ lý Dương bước hai bước về phía ruộng đay, vạch quần đái rất tự nhiên, vừa đái vừa ngoảnh lại bảo:
- Này, Cả và Hai nhà họ Phương, các cậu đều là đồ bị thịt!
Anh Cả ngớ người nhìn trợ lý Dương, không biết nói sao.
Trợ lý Dương nói: “Để nó dụ dỗ em gái bỏ trốn, các cậu là những thằng đần! Phải tay tôi thì… hừm!” Ông ta trừng mắt nhìn Cao Mã.
Không đợi trợ lý Dương nói tiếp, anh hai vọt tới trước mặt Cao Mã, đấm anh một quả giữa tinh mũi.
Cao Mã rú lên một tiếng, giật lùi mấy bước mới gượng lại được, cánh tay lắc lắc định đưa lên lau mặt. Chắc hẳn anh đã mụ đi, quên mất tay đã bị trói.
- Anh Hai! Đừng đánh anh ấy… Anh đánh em đây này!... - Kim Cúc van xin, nhìn về phía Cao Mã.
Anh Hai giơ chân đá phốc Kim Cúc vào ruộng đay. Cô cùng những cây đay đổ rạp. Cô lộn một vòng, nút trói tuột ra. Cô ôm đùi, nó đau đến mức cô tưởng xương bị gãy.
- Tha cho mày hả? – Anh Hai chửi – Đồ giòi bọ không biết xấu hổ!
Cao Mã mặt trắng bợt, hai vệt máu chảy ra từ lỗ mũi rớt tong tỏng, chuyển từ màu đen sang đỏ tươi.
- Các ông… đánh người… là phạm pháp!... – Cao Mã nói đứt đoạn, thớ thịt trên mặt giật giật, miệng méo xệch.
- Mày dụ dỗ con người ta mới là phạm pháp! – Trợ lý Dương nói – dụ dỗ vợ người, phá đám ba cặp vợ chồng, đáng bị hai mươi năm khổ sai!
- Tôi không phạm pháp! – Cao Mã lắc đầu cho máu mũi chảy ra – Kim Cúc chưa làm đăng ký kết hôn với Lưu Thắng Lợi, cô ấy chưa phải là vợ ông ta. Các ông ép cô ấy lấy Lưu Thắng Lợi là vi phạm luật hôn nhân. Cần bỏ tù thì bỏ tù các ông!
Trợ lý Dương bĩu môi nói với anh em họ Phương: “Già mồm chưa kìa!”
Anh Hai thoi một quả vào bụng Cao Mã. Cao Mã kêu: “Mẹ ơi!”, người gập lại như con tôm, loạng choạng hai ba bước rồi gục xuống.
Anh Cả và anh Hai vọt tới bên Cao Mã. Anh Hai tung cặp chân rắn chắc đá vào sườn, vào lưng Cao Mã. Anh Hai có võ, đêm nào cũng tập ngoài sân phơi. Mỗi cú đá cũa anh hai, Cao Mã lộn đến mấy vòng, người cuộn tròn, gào lên đau đớn. Anh Cả cũng muốn đá Cao Mã, nhưng cái chân dị tật khiến anh mất thăng bằng, khi gượng lại được thì Cao Mã đã bị anh Hai đá văng ra chỗ khác. Rồi thì anh Cả cũng đá được một đá, nhưng dùng sức quá mạnh, anh bị mất đà ngã lăn trên đường, hồi lâu mới dậy được.
- Đừng đánh anh ấy!... Chính là em rủ anh ấy chạy trốn!... – Kim Cúc bẻ một cây đay đã tuột vỏ bò dậy, chân vừa chạm đất đã buốt xói lên óc, cô lại ngã lăn ra. Cô gào khan, tay vẫn cầm cây đay, bò lên đường.
Cao Mã lăn lộn trên đường, mặt bết máu và bùn. Anh Hai đá không thương tiếc, như đá bao tải cát. Anh Hai đá một phát, anh Cả lại nhẩy lên một cái, miệng hò hét trợ oai: “Đá, đá nữa! Đá chế con lừa ấy đi!...” - Mặt anh Cả biến dạng, nước mắt vòng quanh cặp mắt mờ đục.
Kim Cúc bò lên vệ đường, chống tay đứng dậy, loạng choạng nhào về phía trước vừa lúc anh Hai xoay người đá vô lê một cú, trúng bụng dưới của cô. Kim cúc “Ôi” lên một tiếng, ngã lăn vào trong ruộng đay.
Cao Mã không còn hơi sức để kêu, nhưng vẫn lăn lộn. Anh Hai vẫn cú nọ tiếp cú kia, đá không ngừng. Mặt anh Hai ướt đẫm mồ hôi.
- Các người đánh chết anh ấy rồi! – Kim Cúc bò lên vệ đường.
Trợ lý Dương ngăn anh Hai: “Thôi đi, Hai! Đủ rồi!”
Cao Mã lăn xuống ruộng ớt, cắm mặt trong bùn, lưng chầu trời, hai tay trói chặt, các ngón tím bầm, màu sắc y hệt nấm độc.
Trợ lý Dương hơi cuống. Ông ta bước xuống ruộng ớt lật đi lật lại, vạch mép, thử hơi thở Cao Mã.
Họ đánh chết anh ấy rồi! Kim Cúc mắt nảy đom đóm, màu vàng bay vào, màu xanh bay ra, cơ man nào là đốm xanh dệt nên những vòng cung đẹp mắt nhảy múa. Cô giơ tay nắm bắt những đốm xanh đó nhưng không bắt được… Có lúc cô tưởng đã bắt được một chấm, nhưng vừa mở lòng bàn tay, nó lại bay mất. Cổ họng từ từ dâng lên vị tanh ngọt, cô mở miệng, một cục đo đỏ trào ra, rớt trúng cây đay khô trước ngực. Mình nôn ra máu rồi! Cô rụng rời. Mình thổ huyết rồi!... Cô sướng đến lịm người, tất cả nỗi sợ hãi, tất cả những lo âu, tất cả những phiền muộn phút chốc tiêu tan, chỉ còn lại nỗi đau ngọt ngào vương vấn trong tim.
Trợ lý Dương giận dữ quát tháo: “Đ. mẹ cái thằng hung hăng! Dạy nó vài cú là đủ. nó sắp chết rồi!”
Anh Hai lầu bầu: “Chẳng phải ông chê anh em cháu là đồ bị thịt hay sao?”
- Ta chửi anh em nhà anh không giữ nổi đứa em gái, không bảo anh em nhà anh đá cho nó chết! – Trợ lý Dương nói.
- Chết rồi à? Chết rồi à? – Anh Cả hốt hoảng – Ông Dương, cháu chưa đá nó cái nào!
- Anh Cả nói gì thế? – Anh Hai mắt đỏ lừ, chằm chằm nhìn anh Cả – Chẳng phải chuyện gả đổi cho anh thì đâu đến nỗi!
- Chú Hai, tôi không có ý ấy.
- Thế thì ý gì? – Anh Hai hỏi.
Trợ lý Dương nói: “Mẹ kiếp, đừng đấu khẩu nữa, mau khiêng nó lên mặt đường.”
Anh Cả và anh Hai bước xuống ruộng ớt, một phía đầu một phía chân, khênh Cao Mã lên đường. Vừa đặt Cao Mã xuống, anh Cả đã ngồi phệt xuống đất, thở dốc.
- Mau cởi trói cho nó – Trợ lý Dương ra lệnh.
Anh Cả và anh Hai nhìn nhau không nói gì, nhưng nét mặt thì muốn nói điều gì đó. Anh Hai lật Cao Mã lại, mặt úp đất, tay phía trên. Anh Cả ngồi xổm, cúi xuống cởi nút thừng trói tay Cao Mã. Qua những đốm xanh nhảy múa loạn xạ, Kim Cúc trông thấy hai bàn tay to bè như quạt ba tiêu của anh Cả run bần bật, không sao cởi được nút. Dùng răng mà cởi, trợ lý Dương quát. Anh Cả nhìn trợ lý Dương bằng cặp mắt đáng thương, quí xuống ghé răng cởi nút trói, điệu bộ giống hệt con chó đang gặm xương.
Rồi thì cái nút đã được cởi. Trợ lý Dương gạt anh Cả sang một bên, ra sức rút dây trói như rút gân khỏi người Cao Mã. Kim Cúc cảm thấy tim cô thắt dần lại, xương sống lạnh toát.
Trợ lý Dương rút dây trói, người Cao Mã lật lại. Ông ta đặt ngón tay trỏ và ngón giữa lên mũi Cao Mã, chắc là để xem anh còn thở không. Họ đánh chết anh ấy rồi! Vì mình mà họ đánh chết anh ấy! Anh Mã… anh Mã của em… Trái tim đau thắt của cô giãn ra, cô chìm trong hạnh phúc của nỗi đau ngọt ngào, cái dịch thể vừa tanh vừa ngọt lại từ từ dâng lên trong họng, vô vàn đốm xanh biếc nhẹ nhàng nhảy múa, chạm vào lá đay kêu soàn soạt, ánh nắng chan hoà, cánh đồng ớt phía bên Thương Mã, như có hàng triệu ngọn lửa nhỏ lay động,một chú ngựa hồng xinh xắn từ phía sau phi tới, vẫy đuôi vui vẻ hí lên một tiếng, phi trên những ngọn lửa, vó câu lấp lánh như châu ngọc. Tiếng lục lạc vang lên từng chuỗi, ròn tan.
Cao Mã mặt sưng vù, da thịt bết máu và bùn đất, nằm thẳng cẳng, chân tay buông xuôi. Trợ lý Dương rụt tay về, áp tai vào ngực Cao Mã nghe ngóng. Kim Cúc nghe rõ tiếng tim đập thình thịch của Cao Mã cùng với tiếng vó ngựa ròn rã, tiếng vó giống tiếng trống cơm, tiếng tim giống tiếng trống chầu.
- Anh Mã… anh đừng chết!... Đừng bỏ em một mình!... – Kim Cúc rên rỉ. Cô trông thấy con ngựa hồng men theo con đường chạy tới. Nó chạy nước kiệu trên cánh đồng ớt, vó như dẫm lên những ngọn lửa, lục lạc trên cổ vang lên tiếng sắt tiếng đồng ròn rã. Chú ngựa tuần tra dọc theo con đường, cặp mắt xanh nhìn không chớp nụ cười bình thản trên khuôn mặt Cao Mã.
- Các người còn gặp may! – Trợ lý Dương đứng lên, nói – Nó còn sống. Nó mà chết, cả hai anh em đi tù, đố chạy đâu cho thoát!
- Cậu Tám, cậu bảo làm gì bây giờ? – Anh Cả ba hồn bảy vía bay sạch.
- Tôi thật là rủi khi dính vào chuyện các cậu! – Trợ lý Dương lấy trong túi một chiếc lọ nhỏ màu trắng giơ lên trước mặt anh em nhà Phương, nói – Công phu lắm tôi mới mua được của bác sĩ Thương loại bạch dược của Vân Nam, trong đó có viên “Cứu mệnh đan” này, cho nó uống đi!
Trợ lý Dương ngồi xuống bên Cao Mã, mở nút lọ, lấy ra viên thuốc màu đỏ tươi, giơ lên khoe rồi bảo: “Cạy miệng nó ra!”
Anh Cả và anh Hai nhìn nhau, anh Hai ngoẹo đầu, anh Cả quì xuống giơ những ngón tay chuối mắn đen sì cạy miệng Cao Mã. Trợ lý Dương nhón viên thuốc, lại giơ lên khoe lần nữa, rồi bỏ vào miệng Cao Mã với vẻ tiếc rẻ.
- Chú Quách, đem bi đông nước lại đây!
Lái xe lười nhác chui ra khỏi xe, tay cầm chiếc bi đông quân dụng sơn vàng đã tróc một nửa. Má anh ta có một vết lõm hình máng, chắc là anh ta ôm vô lăng mà ngủ.
Trợ lý Dương đổ nước vào miệng Cao Mã, nước sặc mùi rượu.
Bốn người như bốn cái cột nhà cháy đứng xung quanh Cao Mã, tám con mắt nhìn chăm chắm vào mặt Cao Mã.
Con ngựa hồng phi nước đại, tiếng vó ròn tan, những tia lửa bắn lên dưới vó chảy dài, cộp cộp, cộp cộp! Con ngựa chạy vòng quanh nhóm người, có cả Kim Cúc trong đó. Khi nó chạy qua ruộng đay, những thân cây đay mềm mại như cành liễu, tự động rẽ ra cho ngựa chạy, những đốm sáng màu xanh lục chạm phải làn da bóng nhẫy của ngựa, nhẹ nhàng bật trở lại. Ngựa ơi…ngựa ơi!...Kim Cúc giang hai tay, muốn ôm cái cổ mịn như nhung của con ngựa.
Bàn tay Cao Mã động một cái.
- Tốt rồi! – Trợ lý Dương vui vẻ kêu lên – Quả thật bạch dược Vân Nam danh bất hư truyền, mẹ kiếp, được việc lắm!
Cao Mã hé mắt, Trợ lý Dương cúi xuống, vẻ thân tình: “Chú mày, không có viên linh đan cứu mệnh của ta, thì chú mày đã đi gặp ông Mác rồi!”
Cao Mã cười mỉm, nụ cười ngọt ngào thanh thản. Anh nhìn trợ lý Dương, hất cằm thay cho gật đầu.
- Cậu Tám, bây giờ làm gì? – Anh Cả hỏi.
Trong ngực Cao Mã rộn lên những tiếng òng ọc, anh chống tay xuống đất nâng đầu và cổ lên. Một vệt máu vẫn còn trê khoé mép. Anh Mã… Anh Mã của em… Con ngựa hồng dúi cái mõm mượt như nhung lên mặt anh, nó khóc… Đầu Cao Mã gục xuống nhưng lại từ từ ngẩng lên: cái lưỡi vàng hươm của con ngựa liếm trên mặt anh.
- Thằng cha chịu đòn giỏi! – Trợ lý Dương nhìn Cao Mã phục trên đất, khen thật lòng – Cao Mã, có biết vì sao bị đánh không?
Cao Mã cười, gật đầu.
Anh Hai giơ chân, lại định đá Cao Mã. Trợ lý Dương quát: “Thằng Hai khốn kiếp!”
Anh Cả nhặt cái đãy lên, dùng răng mở nút buộc, các thứ trong đãy rơi xuống đất. Anh Cả chồm tới, hai tay chụp chiếc phong bì bằng giấy dầu.
Trợ lý Dương nói: “Cả này, như vậy là không tốt!”
Anh Cả giơ tay lên miệng thấm nước bọt, đếm tập tiền.
- Cả này, như vậy không tốt!
- Cậu Tám, nó huỷ hoại đời em gái cháu, lại còn phí cả viên thuốc của cậu, phải bắt nó đền.
Anh Cả còn lục lọi các túi trên người Cao Mã, lòi ra mấy tờ một hào nhàu nát và mấy đồng xu bằng kim loại bóng loáng. Con ngựa hồng dùng mõm hất đồng xu, anh Cả vội chụp đồng xu đang lăn, nước mắt chảy dài.