Tóm lấy cơ hội
Tác giả: Phạm Thị Thanh Mai
Quân bỏ việc, bán nhà. Các cuộc điện thoại bán tín bán nghi cứ làm chúng tôi rối ren không rõ thực hư thế nào. Thời buổi này chỉ có mua thêm nhà, lại đi bán, đúng là điên rồi. Cả công việc hiện nay của Quân nữa, chỉ có điên mới bỏ.
Trước đây mỗi lần gặp nhau, Quân đều cười chúng tôi sao phải tốn tiền mua ô tô. Bạn tôi đi xe Mercedes E240, đi công tác bắt buộc phải ở khách sạn 5 sao hoặc ở khách sạn sang trọng nhất địa phương đó để giữ uy tín cho công ty. Môi trường sống và làm việc như vậy khiến một số đứa cùng khóa ngại gặp Quân nhưng cũng rất tự hào khi nghe ai đó ngưỡng mộ thằng bạn. Điện thoại hỏi Quân, nó nói: Đúng, đã bán cái nhà trên phố Trường Chinh, đã làm đơn xin thôi việc, bây giờ đang bàn giao đây, bận lắm, cúp máy đây. Mấy đứa chúng tôi hẹn gặp nhau sau giờ làm việc để bàn về sự kiện nóng hổi này.
Chúng tôi vắt óc tìm nguyên nhân. Tất nhiên chúng tôi tin không phải Quân phá sản. Thằng này không thuốc lá, không nhậu nhẹt nếu không vì công việc, không bài bạc, không gái gú, không buôn bán mánh mung mặc dù sở hữu rất nhiều đất ở khắp nơi trên đất nước Việt Nam này. Quân rất mát tay mua đất. Khi chúng tôi đang tiêu tiền cho bõ những ngày thiếu thốn thời sinh viên thì nó đã lặng lẽ mua đất ở những nơi mà chỉ nghe địa danh thôi chúng tôi đã buồn cười, nghĩ sao lại có nơi khỉ ho cò gáy thế nhỉ. Rồi đến thời tấc đất tấc vàng Quân cứ bán miếng nọ mua miếng kia khiến thiên hạ chóng mặt.
Thằng Hoằng kể, một lần nó biết một dự án quy hoạch ở Quảng Ninh, vô tình nói ra trong cuộc nhậu bạn bè, sáng hôm sau đã thấy xe Quân chờ trước cổng cơ quan, giục đi ngay xuống Quảng Ninh xem đất, hôm sau nữa đã tuyên bố tao mua mấy trăm mét ở đó rồi và đưa ngay cho Hoằng 10 triệu đồng. Hoằng mặt đỏ tía tai bảo bạn bè với nhau tao có phải là cò mồi đâu nhưng Quân bảo việc nào ra việc ấy. Rồi Hoằng kể thêm có lần nó hỏi vay Quân 20 triệu để mua xe máy đi làm. Lúc đó Quân đã nổi lên là một thằng giàu có, thành đạt, còn đa số chúng tôi mới đang lọ mọ "xây dựng cơ sở hạ tầng". Quân bảo với Hoằng: Tao không cho mày vay 20 triệu, nhưng tao cho mày 10 triệu. Nghe tôi kể lại chuyện này, chồng tôi phì cười: Bạn em hay đấy, cho bạn vay nhiều khi đang là chủ nợ lại biến thành con nợ. Đòi tiền thì mang tiếng là không thông cảm với bạn bè mà không đòi thì cứ ấm ách. Không biết chồng tôi nói thế có ý kháy khó gì tôi không nhưng tôi cũng tịt ngóm không dám tiếp nữa, vì "tài sản riêng" của tôi qua bao nhiêu năm đi làm đều nằm lang thang ở các khoản cho bà dì này vay, cô họ kia mượn rồi chẳng dám đòi về, sợ mang tiếng nhà giàu mà nỡ đòi nợ người nhà nghèo khó. Đàn ông chắc là có suy nghĩ khác với phụ nữ. Tôi đã rất ngạc nhiên khi chồng tôi nhất định không cho ông anh con bác ruột vay để trả tiền điện cho quán bia hơi của anh ấy. Tôi thẽ thọt "có đáng bao nhiêu tiền đâu" nhưng chồng tôi kiên quyết: Kinh doanh kiểu gì mà tiền điện cũng không trả nổi thì đóng cửa sớm đi là vừa. Cuối cùng thì cửa hàng bia hơi cũng bị dẹp và ông anh họ buộc phải đi làm ở công ty của chồng tôi. Bị bắt ne bắt nét về giờ giấc làm việc, ông anh họ cũng cay cú lắm nhưng không đủ gan bỏ việc để mở tiếp quán bia hơi thứ hai.
Chồng tôi và Quân giống nhau ở tính dứt khoát ấy. Quân rõ ràng rành mạch không chỉ trong vấn đề tài chính mà còn cả trong tình cảm. Thằng này yêu nhiều, mười ngón tay không đủ để đếm số người đẹp nó từng cặp kè. Chúng tôi mắng nó yêu đương lăng nhăng. Quân công nhận yêu nhiều nhưng lăng nhăng thì không. Yêu nhiều nhưng không chồng chéo, yêu xong cô này mới yêu cô khác, không để lại tai tiếng gì, không làm điều gì sai quấy, chỉ hết yêu thôi, vậy thì làm sao gọi là " lăng nhăng" được! OK, vậy yêu ở đâu thì yêu, tránh ký túc xá bọn này ra - chúng tôi mặc cả với Quân. Sở dĩ chúng tôi phải ngăn cấm như vậy bởi vì Quân, trong vòng một tuần, đã tán tỉnh - yêu - bỏ ngay một em sinh viên năm thứ nhất tò te mới nhập phòng bọn tôi, khiến em ấy cả tháng trời cứ ngơ ngác: Anh Quân đâu rồi hả các chị? Tra hỏi Quân thì nghe trả lời tỉnh bơ: Tại không thấy hay nữa. Chúng tôi cay cú: Để rồi xem vợ nó sẽ thế nào. Dự đám cưới Quân xong tôi cứ lải nhải trên đường về: Cô dâu không xinh. Chồng tôi bảo anh thấy xinh. Tôi bảo không xinh, không là gì so với các cô người yêu trước đây của Quân. Chồng tôi bảo nhưng đây là vợ cơ mà! Tức quá mà không làm gì được. Lần sau gặp lại, thấy vợ Quân da nhẵn hồng, vai tròn, mắt cười long lanh, suốt bữa ăn chẳng nói gì, chỉ cười, thấy ưa quá. Hỏi làm nghề gì thì cười lỏn lẻn: Làm kiểm toán ở KPMG. Sợ quá. Tôi mà làm kiểm toán ở KPMG thì chắc là hách lắm chứ chẳng khiêm tốn như em này. Chồng tôi lại trêu: Em làm gì có con mắt nhìn người!
Càng ngày càng thấy phục thằng bạn, chẳng thấy nó sai sót cái gì cả. Khi cả thiên hạ lao vào mua đất với bất cứ giá nào, gặp nhau toàn nói chuyện đất cát thì Quân lại mở một quán bán nem, tiền thuê nhà 900 đô một tháng, trang trí nội thất lại toàn bộ. Mấy đứa chúng tôi lại đau đầu tính toán xem một ngày nó phải bán bao nhiêu cái nem để đủ trả tiền thuê nhà, khấu hao tài sản và tiền lương nhân viên. Lần này thì chồng tôi im lặng không bình luận gì. Tôi chặc lưỡi nó giàu thế có thất bát cũng chỉ mất một miếng đất là cùng. Mấy ngày tôi lại gọi điện hỏi có đông khách không? Mấy ngày lại khuyên kinh doanh đặc sản biển lãi nhiều lắm, đừng bán mỗi một mặt hàng như vậy. Quân chỉ cười, ừ à cho qua chuyện. Tôi bảo chồng tôi: Anh có khách khứa gì thì đưa đến quán của bạn em để ủng hộ nhé. Chồng tôi bảo đợi bao giờ tiếp khách Tây đã, rồi lầm bầm: Khách Việt Nam phải cho ăn kỳ đà rắn ráo, càng quái càng quý. Thế rồi lại thằng Hoằng gọi điện tru tréo: Tao đưa cơ quan tới ăn, đã gọi điện đặt bàn trước rồi mà tới nơi mãi mới xếp được chỗ, phải gọi thằng Quân ra can thiệp. Ô, ngạc nhiên quá, hóa ra bạn tôi lại tính đúng. Món ăn tầm thường này bạn tôi đặt vào một nơi sang trọng, nâng thành một món đặc sản Việt khiến khách Tây, khách Tàu nườm nượp tới thưởng thức. Tôi dẫn bạn tới ăn, gọi thêm nước cam vắt, hai đứa ăn bún nem phải trả hết một trăm hai mươi ngàn đồng. Tức tốc điện thoại cho bạn gào thét sao đắt thế, Quân giải thích: Ai bảo mày vào quán tao ăn nem?
Có lần hỏi Quân bí quyết thành công, nó nửa đùa nửa thật: Bí quyết là phải dự trữ sẵn một khoản tiền mặt để chộp ngay lấy cơ hội bỗng nhiên xuất hiện trước mặt. Rồi nó giải thích thêm: Ví dụ như quán nem này, tao chỉ ưng địa điểm này thôi, nhưng trước đó đã có người muốn thuê. Tao hỏi thuê năm năm và trả trước ngay một năm tiền thuê. Đơn giản vậy thôi. Lý thuyết này, tôi ngẫm nghĩ cũng thấy đúng. Mạnh vì gạo, bạo vì tiền mà. Tôi định áp dụng lý thuyết tiền mặt này của Quân thì bị chồng mắng: Tiền để trong nhà là tiền chết. Chẳng biết nghe ai, thấy chồng cũng đúng mà Quân cũng đúng. Tiền của tôi lại đem cho vay lổn nhổn mỗi nơi vài triệu chẳng biết đến bao giờ mới đòi lại được.
Mãi rồi cũng lôi được Quân tới quán cà phê để hỏi rõ thực hư. Hỏi bây giờ ở đâu, nó bảo quay về ở cùng bố mẹ. Hỏi bây giờ làm gì, nó bảo chỉ đọc báo thôi. Cứ trả lời như thế chúng tôi càng tò mò. Tôi rền rĩ, làm gì phải bán nhà, muốn về ở với bố mẹ thì để nhà cho thuê hoặc khóa cửa để đấy hoặc tìm đứa sinh viên họ hàng nào đó về trông nhà cũng được chứ sao. Nhưng tao đang cần tiền, Quân thản nhiên, tao đang muốn bán đất nữa, đứa nào muốn mua? Chúng tôi xẹp lép: Không mua, giá nào mua được? Quân nhỏm lưng, hào hứng: Đấy, chính thế đấy! Giá đất đang cao quá rồi, đúng không? Để lâu hơn nữa liệu tăng được bao nhiêu so với đống tiền nằm chết dí ở đó? Phải bán thôi. Tao bán cả nhà và đất được một đống tiền - Quân cười khoái trá. Định mở công ty à, Thuận hỏi. Quân bĩu môi, hỏi lại: Chúng mày có hay đọc báo không? Đọc nhiều. Chúng mày thường chú ý đọc tin gì nhất? Tôi ậm ờ không dám nói sở thích đọc mục hỏi chuyện Anh Bồ Câu của mình, chồng tôi đã có lần mắng muốn hỏi gì thì hỏi anh đây. Quân lại gặng hỏi: Có bao giờ đọc quảng cáo không? Thỉnh thoảng. Sai lầm quá, Quân lại bĩu môi. Trang cần đọc nhất là trang quảng cáo. Đọc quảng cáo không phải để tin ngay vào quảng cáo mà để tìm kiếm thông tin. Từ các trang quảng cáo, tao tìm ra một hướng kinh doanh mới. Vì vậy: bỏ việc, bán nhà, bán đất, di chuyển vợ con về sống với bố mẹ. Kinh doanh gì? Chúng tôi quá sốt ruột. Kinh doanh chứng khoán. Ôi trời ơi, có gì mới mẻ đâu, bây giờ mới tập tõm kinh doanh chứng khoán hả Quân - chúng tôi cười thương hại. Quân vẫn thản nhiên: Không như chúng mày nghĩ đâu. Tao không mua các cổ phiếu REE hay HAP gì đó đâu. Có thấy báo đăng hàng ngày thông báo bán đấu giá cổ phiếu của các công ty nhà nước đang cổ phần hóa không? Ngày nào cũng có, từ công ty vận tải biển đến nhà máy sản xuất vật tư nông nghiệp đến phát hành sách, nhiều, nhiều lắm. Mệnh giá cổ phiếu thì thấp, đến đấu giá mới biết mọi người lơ ngơ quá, để hở miếng ngon thế này cho mình chén. Rất nhiều công nhân, cán bộ của công ty cổ phần đó hốt hoảng muốn bán ngay các cổ phiếu ưu đãi của mình, muốn nắm chắc mươi mười lăm triệu đồng trong tay hơn là sở hữu tài sản giấy. Họ cần tiền, tao mua, biết là có lời kinh khủng mà thương cho họ. Ê, nó quay sang tôi, chồng mày chỉ sở hữu một công ty nhưng tao đây có quyền bỏ phiếu trong rất nhiều công ty đấy. Nhưng có phải công ty nào cũng ăn nên làm ra đâu, tôi phản đối, hầu hết các công ty bí bét mới bị cổ phần hóa. Mày nói sai chủ trương rồi, chết thôi, sao bạn mình lại nông cạn thế nhỉ - Quân ngả lưng ra ghế, chán chường. Các công ty cổ phần hóa để kinh doanh tốt hơn, ví như tao đây bây giờ là đại cổ đông của Công ty Vận tải biển Ocean rồi thì công ty muốn mua thêm tàu phải triệu tập đại hội cổ đông, trình bày phương án thế nào, mua tàu bao nhiêu tuổi, khai thác ra sao, suất lợi nhuận là bao nhiêu, bọn tao thấy khả thi mới được mua chứ không lung tung giá cả vô tội vạ như trước nữa, thế thì chắc chắn lãi. Thấy mấy mụ bạn vẫn hoài nghi, Quân bồi thêm: Đã nghe về Abramovich, chủ tịch câu lạc bộ Chelsea chưa? Ông ta cũng bắt đầu bằng việc mua cổ phiếu của các công ty cổ phần hóa đấy! Còn vì sao phải bỏ việc à? Kinh doanh lĩnh vực này phải toàn tâm toàn ý, sai một ly đi một dặm ngay, phải có thời gian phân tích thông tin và quyết định bỏ tiền vào đâu chứ. Thế nào, có đứa nào muốn theo tao kinh doanh chứng khoán không?
Chúng tôi ra về lòng đầy hoang mang. Tôi ngẫm nghĩ những lời Quân nói, lại thấy đúng. Tôi cũng kỳ cụi mua được một lô đất ở tít ngoại thành, nằm im thin thít ở đó gần ba năm rồi mà giá chỉ nhúc nhích chút đỉnh, thỉnh thoảng chồng tôi lại trêu chọc về "tài sản riêng" đó. Sau buổi gặp Quân, tôi lại đem miếng đất đó ra bàn bạc, đắn đo. Chồng tôi ngăn: Duyên ai phận người nấy, em đừng có thấy người ta ăn khoai cũng vác mai ra đào. Em mà làm vợ anh là đã thành công lắm rồi!