P I - Chương 4

Một đêm, trong tuần trăng tròn tháng Tám, nhà hàng Fountain Court chen chúc một hàng người xếp hàng từ ngoài cửa nom như chiếc đuôi rồng. Art và Ruth len lỏi qua đám đông. "Xin lỗi. Chúng tôi có đặt chỗ trước rồi".
Trong phòng ăn rộ lên tiếng trò chuyện của hàng trăm con người hạnh phúc. Trẻ con dùng đũa gõ leng keng vào tách trà và ly uống nước. Người bồi bàn vừa dẫn Art và Ruth về bàn vừa la hét át tiếng lách cách của bát đũa được dọn ra hay đem đi. Trong lúc Ruth đi theo người bồi bàn, cô hít đầy lồng ngực hương thơm tổng hợp của hàng chục món ăn khác nhau. Ít nhất thì thức ăn cũng sẽ được nấu ngon làn tối hôm nay.
Ruth đã chọn Fountain Court bởi vì đó là một trong ít nhà hàng mà mẹ cô không thắc mắc về quá trình chuẩn bị nấu nướng, thái độ của những người phục vụ hoặc là nghi ngờ về sự sạch sẽ, vệ sinh. Đầu tiên cô đặt trước hai bàn, đặt chỗ ngồi của cô giữa gia đình và bạn bè cũng như là hai đứa con Art và cha mẹ Art, bậc song thân đến từ New Jersey. Có những khách mời không có trong dự tính của cô đó là vợ cũ của Art – Miriram, chồng cô, Stephen và hai đứa con trai nhỏ của họ, Andy và Beauregard. Miriam đã gọi điện cho Art một tuần trước đó đề nghị được đi dự.
Khi Ruth biết yêu cầu đó, cô ngớ người ra. "Không đủ chỗ cho bốn người nữa".
"Em biết Miriram rồi đấy" Art nói "Cô ấy không chấp nhận chữ không như là một câu trả lời cho bất cứ điều gì. Vả lại, đây là dịp duy nhất cho cha mẹ anh gặp cô ấy trước khi họ đi Carmel".
"Vậy để họ ngồi ở đâu? Ở bàn khác à?"
"Bao giờ chúng ta cũng có thể nhét thêm mấy cái ghế vào" Art phản đối :"chỉ là một bữa ăn tối thôi mà".
Với Ruth một sự gặp mặt như thế này không chỉ "là một bữa ăn tối". Đó là một buổi lễ Tạ ơn của người Hoa, một bữa tiệc đoàn viên mà cô tổ chức lần đầu tiên. Cô đã phải đầu tư rất nhiều để tổ chức bữa tiệc. Nó có ý nghĩa g? Ý nghĩa của gia đình cô là gì? Không chỉ là liên hệ về mặt máu mủ mà là những người liên kết với nhau qua quá khứ và mối liên hệ này sẽ tồn tại cùng nhau năm này qua năm khác,những người mà cô đã rất vui sướng vì sự có mặt của họ trong đời mình. Cô muốn cảm ơn tất cả những người tham dự về sự đóng góp của họ đối với tình cảm gia đình cô. Miriam sẽ là một sự nhắc nhở rằng quá khứ không phải bao giờ cũng tốt đẹp mà tương lai thì không chắc chắn đâu. Nhưng nói ra tất cả những điều nay nghe có vẻ quá chấp nhặt đối với Art vả lại Fia cũng như Dory sẽ nghĩ cô là người nhỏ nhen. Không tranh cãi thêm nữa. Ruth phải làm một sự thay đổi vào phút chót. Gọi điện cho nhà hàng để thay đổi một số điểm. Đổi chỗ ngồi. Đặt thêm món ăn cho hai người lớn và hai trẻ con, những người không thích món ăn Trung Quốc. Cô nghĩ rằng thói quen chê ỉ chê ôi những món ăn lạ của Fia và Dory là thừa hưởng của mẹ chúng.
Cha mẹ của Art là người đầu tiên đến nhà hàng. "Arlene, Marty" Ruth chào đón họ. Mọi người trao cho nhau những cái hôn lịch sự vào hai má. Arlene ôm con trai, còn Marty thụi hai qủa đấm yêu vào vai con trai rồi sau đó đánh vào cằm anh. "Ba đánh bại con đó", Art nói, áp dụng cái điệp khúc cha- con truyền thống của họ.
Ông bà Kamen hoàn hảo trong bộ đồ sang trọng của họ, nổi bật trong đám đông thực khách ăn mặc quấy quá. Ruth bận một chiếc áo in hoa văn Indonesia và một cái váy vải nhún. Cô cảm thấy phiền lòng khi nghĩ là Miriam sẽ phục sức như gia đình Kamen, những bộ quần áo được thiết kế theo thời trang, phải đưa cho giới chuyên môn giặt hấp. Miriam yêu cha mẹ Art còn họ thì ngưỡng mộ cô trong khi Ruth nhận thấy ông bà Kamen không bao giờ có tình cảm thắm thiết với cô. Mặc dù Ruth gặp Art sau khi cuộc ly dị của họ đã xong xuôi, Mary và Arlene chắc chắn vẫn xem cô như một kẻ phá đám, là lý do để Miriam và Art không hàn gắn được với nhau. Ruth có cảm giác làgd Kamen hy vọng cô chỉ là trạm dừng chân tạm thời của Art. Họ không bao giờ biết cách giới thiệu Ruth "Đây là, ồ, là Ruth" họ thường nói như thế. Họ rất tốt đối với cô, thật thế. Họ tặng cô những món quà sinh nhật thật dễ thương, một chiếc khăn quàng nhung, hàng lụa tổng hợp, nước hoa Channel No 5, một cái khay đựng trà bằng sơn mài, nhưng chẳng có gì mà cô có thể chia xẻ với Art hay dành lại cho con gái của anh – hoặc bất cứ đứa trẻ nào trong tương lai, về vấn đề này thì bởi vì cô không có khả năng đẻ thêm cho gia đình Kamen một đứa trẻ nào nữa. Trong khi đó Miriam bây giờ và mãi mãi vẫn là mẹ của những đứa cháu nội của gia đình Kamen, người giữ của thừa kế cho Fia và Dory. Marty và Arlene đã cho Miriam của gia bảo: tiền cổ, đồ sứ, những chiếc khăn dùng trong khi hành lễ của người Do Thái đã lưu truyền trong dòng họ Kamen qua năm thế hệ từ những ngày họ còn sống ở Ukraine.
"Miriam! Stephen!" Ruth kêu lên với một nỗ lực bày tỏ lòng nhiệt tình. Cô bắt tay, còn Miriam thì ôm cô một cái thật nhanh rồi vẫy tay qua bàn bên kia với Art. "Rất vui là các vị đã đến tham dự cùng chúng tôi", Ruth ngượng nghịu nói, rồi quay qua bọn con trai "Andy, Beauregard, các cháu khoẻ không?"
Đứa bé hơn, bốn tuổi, kêu lên "Bây giờ con được gọi là Boomer".
"Thậ là hào hiệp khi chị đã mời cả chúng tôi," Miriam tuôn ra một tràng với Ruth. "Tôi hy vọng là chúng tôi không gây nên một rắc rối nào",
"Hoàn toàn không".
Miriam mở rộng vòng tay của cô về phía Marty và Arlene, rồi lao vào họ với một vòng ôm thắm thiết. Cô mặc một bộ đồs màu hạt dẻ pha màu olive với một cái cổ xếp nếp lớn hình tròn. Mái tóc nhuộm màu đồng cắt theo kiểu các chiến binh ở Anh thời Trung cổ.
Ở đây có một điều nhắc nhở Ruth tại sao kiểu tóc này lại được gọi như vậy. Miriam trông giống một trong các nhân vật trong những bức hoạ thời Phục Hưng.
Cậu em họ Billy – bây giờ được mọi người gọi là Bill – xuất hiện cùng với cô vợ thứ hai tên là Dawn và một bầy con của hai bên gồm bốn đứa tuổi từ 9 đến 17. Ruth và Billy ôm hôn nhau. Billy đã từng là một đứa trẻ còm nhòm ngỗ nghịch và hay bắt nạt Ruth hồi còn bé, nhưng những nét tính cách này lại hóa thành kỹ năng lãnh đạo. Hiện nay Billy đang điều hành một công ty kỹ thuật sinh hoc và đã phát tướng vì thành công. "Chúa ơi, thật là vui khi gặp lại chị" anh nói. Ruth lập tức cảm thấy phấn chấn trước viễn cảnh một bữa tối vui vẻ. Sally bao giờ cũng là một người bặt thiệp, vừa đi vào vừa kêu la ồn ào, xướng tên mọi người rồi ríu rít luôn miệng trong khi chồng cô và hai đứa con trai nối đuôi theo sau. Sally là kỹ sư hàng không thường đi công tác rất nhiều với tư cách một quan sát viên cho các công ty luật, luật sư cho bên nguyên đơn. Cô có nhiệm vụ thanh tra các tài liệu và các địa điểm diễn ra các tai nạn máy bay, chủ yếu là các máy loại nhỏ. Bao giờ cũng là người của công chúng, Sally đầy sức sống và rất dễ hoà hợp với mọi người, nhưng không thân mật với bất cứ ai và không có bất cứ một cuộc phiêu lưu tình cảm nào. Chồng cô, George, là một người chơi đàn violon trong dàn nhạc San Francisco Symphony, lặng lẽ nhưng hạnh phúc với sự dẫn dắt điều khiển của vợ. "George, kể cho mọi người nghe về con chó biểu diễn ở Stern Grove đã bậy vào micro rồi đập một cái vào hệ thống âm thanh đi". Lúc đó George sẽ lặp lại chính xác những điều Sally vừa nói. Ruth ngước nhìn lên thấy Wendy và Joe đang nhìn qua đám đông. Đi sau hai người là Gideon, ăn mặc hết sức chải chuốt chỉnh tề như thường lệ, ôm một bó hoa nhiệt đới đắt tiền. Khi Wendy quay lai nhìn thấy ông, cô ta nở nụ cười chế giễu, còn ông thì giả vờ tỏ ra rất nhiệt tình. Wendy đã có lần ví ông "là một ngôi sao chết tiệt thường vươn cổ nhìn qua vai cậu, tìm một người quan trọng hơn để nói chuyện". Còn Gideon để trả đũa lại đã nói rằng Wendy là "một kẻ thô tục, không đủ tế nhị để hiểu tại sao những tính cách không tốt lại quyến rũ mọi người chẳng hạn như việc đem những chi tiết ghê tởm về hành kinh của mình ra nói ở bàn ăn tối". Ruth đã nghĩ đến việc mời người này mà không mời người kia, nhưng trong một lúc ngớ ngẩn, cô đã quyết định là cứ để họ tự tìm cách giải quyết với nhau, và mới chỉ nghĩ đến điều này thôi cũng làm cô nóng lòng muốn chứng kiến mọi chuyện.
Wendy vung vẩy cả hai tay khi cô nhận ra Ruth, thế là cô và Joe tìm đường đến chỗ Ruth. Gideon đi theo sau cô một khoảng cách an toàn. "Bọn này tìm thấy chỗ đậu xe ở ngay phía trước!" Wendy khoác lác. Cô cầm cái bùa may mắn giơ lêN, đó là tượng một thiên thần bằng nhựa với khuôn mặt của một đồng hồ đỗ xe. "Tớ đã bảo mà, bao giờ cũng được việc!" Cô đã đưa cho Ruth một cái và Ruth đã đặt nó lên bảng điều khiển nhưng chỉ nhận được ticket gửi xe. "Chào cưng" Gideon nói với một phong cách dửng dưng như thường lệ. "Trông cô thật rạng rỡ. Ồ sao lại toát mồ hôi và hồi hộp như thế này?" Vì đã nói qua phone với Gideon về người khách không mời của bữa tiệc – Miriam – Ruth vừa hôn hai má ông bạn vừa kín đáo chỉ vào vợ cũ của Art. Ông này hứa là sẽ dò xét Miriam và báo cáo lại tất cả những gì gớm guốc mà cô này nói.
Art đi đến chỗ Ruth "Mọi chuyện thế nào?"
"Fia và Dory đâu?"
"Chúng đi xem một vài đĩa CD ở Green Apple Annex"
"Anh để cho chúng tự đi?"
"Chỉ cách một đường phố và chúng nói chúng sẽ quay lại trong vòng mười phút".
"Vậy thì chúng đang ở đâu?"
"Có lẽ là bị bắt cóc".
"Đừng có đùa như thế". Mẹ cô thường nói là chỉ nói đùa cũng mang lại xui xẻo\/ Đúng lúc đó, bà Lưu Linh bước vào, dáng mảnh dẻ của bà tương phản với vóc vạm vỡ của dì Cao Linh. Vài giây sau, dượng Eđmun bước vào. Đôi khi Ruth tự hỏi không biết là trông cha của cô như thế nào – cao, vai xuôi, một chỏm tóc bạc trắng làm thành một vương miện trên đầu, những cái vung vẩy tay chân rất thoải mái ư? Dượng Eđmun tự nhận lấy vai trò nói những câu đùa, an ủi những đứa trẻ con đang sợ hãi và gợi ý người khác mua những cổ phiếu có thể sinh lợi. Bà Lưu Linh thường nói rằng hai anh em không giống nhau chút nào, rằng cha của Ruth đẹp trai hơn, thông minh hơn và trung hậu hơn rất nhiều. Cái khuyết điểm duy nhất của ông là quá tin tưởng ở người kháck, cũng có thể là hơi lơ đãng khi ông quá tập trung vào một việc gì, cũng giống như Ruth. Mẹ cô thường nói đi nói lại về trường hợp dẫn đến cái chết của ông như để cảnh cáo Ruth khi cô không quan tâm đến mẹ cô. "Cha con nhìn thấy đèn xanh, ông tin rằng xe phải dừng lại. Bùm! Một chiếc xe chồm tới, chiếc xe lôi ông đi qua một khối nhà, hai khối nhà, không bao giờ dừng lại". Bà nói ông đã chết vì một lời nguyền, cũng cái lời nguyền đã làm cho Ruth ngã gãy cánh tay. Và bởi vì chủ đề về lời nguyền thường xuyên được đề cập đến khi bà Lưu Linh bất bình với Ruth nên khi còn bé Ruth đã nghĩ lời nguyền và cái chết của cha cô có liên quan đến cô. Cô thường có những cơn ác mộng lặp đi lặp lại, cảnh nhiều người nhét lên một chiếc xe không có thắng. Cô bao giờ cũng kiểm tra lại thắng xe rồi lại kiểm tra lại lần nữa khi bắt đầu lái xe.
Thậm chí từ bên này căn phòng lớn, Ruth cũng có thể nhìn thấy khuôn mặt mẹ sáng bừng niềm tự hào của tình mẫu tử. Điều này làm tim Ruth đập loạn lên, khiến cô buồn vui lẫn lộn nhất là trong cái ngày đặc biệt này. Tại sao mối quan hệ giữa họ lại không phải bao giờ cũng diễn ra như thế này? Có bao nhiêu lần tụ họp như thế này giữa hai mẹ con?
"Trung thu vui vẻ" cô nói khi mẹ đến bên bàn. Cô chỉ chỗ cho mẹ ngồi cạnh cô. Dì Gal ngồi vào ghế cạnh Ruth, rồi cả gia đình ngồi xuống. Ruth nhìn thấy Art va Miriam ngồi ở bàn bên kia làm thành một nhóm không phải là người Hoa. "Này, chúng tôi đang ở trại tập trung da trắng hay là một cái gì thế hả?" Wendy kêu lớn, cô ngồi quay lưng lại Ruth.
Cuối cùng khi Fia và Dory xuất hiện, Ruth không cảm thấy cô cần trách móc chúng trước mặt mẹ và ông bà nội chúng. Hai đứa vẫy tay rối rít "Chào tất cả mọ người" rồi ríu rít nói "Chào ông bà nội" đoạn quàng tay quanh cổ ông bà chúng. Bọn con gái này không bao giờ tự nguyện làm thế với bà Lưu Linh.
Bữa tiệc bắt đầu với hàng loạt món khai vị đặt trên chiếc khay xoay ở giữa bàn mà bà Lưu Linh gọi là "mâm xoay". Người lớn xuýt xoa, trẻ con thì kêu ầm lên "Con đói!" Những người phục vụ đưa ra những món mà Ruth đặt qua điện thoại: cá đuối phượng hoàng với nước sốt ngọt, gà chay làm bằng đậu hũ và sứa biển – món mà mẹ cô thích nhất – được ướp với dầu mè và điểm những lát hành xanh. "Nói cho tôi biết đi" Miriam kêu lên "đây là động vật, thực vật hay khoáng chất?"
"Mẹ ơi" Ruth nói, cầm lên cái đĩa đựng sứa biển "mẹ khai mào đi vì ở đây mẹ là cô gái lớn tuổi nhất".
"Không, không" bà Lưu Linh nói một cách máy móc, "Con là chủ mà".
Ruth lờ đi cái nghi thức này với lời chối từ lấy lệ, gắp một gắp râu sứa trông như những cọng mì bỏ vào đĩa của mẹ cô. Bà Lưu Linh bắt đầu ăn ngay lập tức.
"Cái gì vậy?" Ruth nghe Boomer hỏi mẹ nó ở bàn bên kia. Nó trố mắt nhìn món sứa biển đung đưa khi nó xoay cái mâm xoay.
"Giun đấy" Dory chọc. "Muốn thử không?"
"Êu ơi! Mang đi! Mang ngay đi!" Boomer kêu khóc ầm lên. Dory cười như điên dại. Art chuyển toàn bộ món sứa sang bàn Ruth và cô cảm thấy ruột mình bắt đầu quặn lại.
Nhiều món ăn được dọn ra, món sau lạ hơn món trước, được đánh giá bởi những biểu hiện trên những khuôn mặt không phải là Trung Quốc. Đậu hũ với đậu muối. Dưa leo đen – món ăn khoái khẩu của dì Gal. Và cả bánh gạo nếp. Ruth nghĩ rằng bọn trẻ con sẽ thích món này nhưng cô đã nhầm.
Vào khoảng giữa bữa tiệc, Nicky, đứa con trai sáu tuổi của Sally xoay cái mâm xoay, có lẽ nghĩ rằng nó có thể ném cái khya như trong trò chơi ném đĩa thế là làm vòi ấm trà rơi xuống một ly nước. Bà Lưu Linh la lớn, nhảy dựng lên. Nước chảy xuống vạt áo bà. "Ái dà! Sao cháup lại làm thế?"
Nicky khoanh tay lại, nước mắt dâng lên mi. "Không sao đâu bé cưng" Sally bảo con. "hãy nói con xin lỗi, và lần sau con nhớ xoay chậm hơn".
"Bà ấy dữ quá!" Nicky trề môi về phía bà Lưu Linh lúc này đang bận rộn lau chùi vạt áo bằng cái khăn giấy. "Con yêu, bà dì chỉ ngạc nhiên thôi. Đó chỉ là vì con quá mạnh tay, như một cầu thủ bóng rổ ấy". Ruth hy vọng mẹ cô không tiếp tục mắng mỏ Nicky. Cô nhớ rằng mẹ cô ưa điểm lại những lần cô đánh đổ thức ăn hoặc sữa, lớn tiếng hoi những đấng thánh htần khuất mặt là tại sao Ruth lai không thể học được những cách ứng xử khéo léo khôn ngoan hơn. Ruth nhìn Nicky, hìn hdung cô sẽ như thế nào nếu cô có con. Có thể cô cũng sẽ có phản ứng như mẹ cô, không có khả năng kiềm chế sự nóng nảy để không mắng mỏ con trẻ cho đến khi đứa bé đau đớn và buộc phải xin lỗi.
Nhiều đồ uống nữa được mang đến. Ruth nhận thấy Art đang uống ly thứ hai. Có vẻ như anh đang trong một cuộc nói chuyện thân mật với Miriam. Một loạt món ăn khác lại được phục vụ, đã đến lúc xua đi mọi căng thẳng. Cà chiên áp chảo với lá húng, quế tươi, cá đen mềm với lớp da ướp tỏi, cháo bắp Trung Hoa rắc nước sốt thịt cay và nấm đen, một nồi đất nấu thịt bằm viên với miến gạo. Thậm chí " cả người ngoại quốc" bà Lưu Linh nói, cũng khoái những món ăn này. Át tiếng ồn ào, dì Gal cúi người về phía Ruth nói "Tuần trước mẹ con và dì ăn những món ngon lành ở Mặt trời Hồng Kông. Nhưng rồi sau đó suýt nữa chúng ta phải vào tù". Dì Gal thích ném ra những tin giật gân rồi chờ cho người nghe đớp lấy mồi.
Ruth giật mình "Vào tù?"
"Ồ phải! Mẹ con cãi lộn om xòm với người bồi bàn, nói rằng bà ấy đã trả tiền". Dì Gal lắc đầu "Người bồi đúng, biên lai tính tiền chưa được thanh toán." Bà vỗ vào tay Ruth "Nhưng đừng lo! Sau đó khi mẹ con không để ý, dì đã trả tiền. Vì thế con thấy đấy, chẳng có tù tội gì, chúng ta đang ở đây". Dì Cao Linh ăn thêm một miếng nữa, liếm môi rồi cúi về phía Ruth thì thào "Dì biếu mẹ con một túi sâm củ thật bự. Nó chữa bệnh đãng trí tốt lắm đấy" Bà gật đầu và Ruth cũng gật đầu đáp lại "Thỉnh thoảng mẹ con gọi cho dì từ ga xe lửa để nói rằng bà đang ở ngoài bến, còn dì thì thậm chí không biết là mẹ con đã đến! tất nhiên cũng chẳng có gì, bao giờ dì cũng sẵn lòng tiếp đón mẹ con. Nhưng vào lúc 6 giờ sáng ư? Dì không phải là một con chim non thích dậy sớm!" Bà cười khùng khục, còn Ruth trong lúc đầu óc rối bời cũng để thoát ra một tiếng cười trống rỗng.
Có chuyện gì không ổn đối với mẹ cô? Có phải sự tuyệt vọng dẫn đến sự lẫn lộn như thế? Tuần tới khi họ đến khám bệnh ở chỗ bác sĩ Huy cô sẽ thảo luận vấn đề này với ông. Nếu ông chỉ định cho mẹ cô uống thuốc chống trầm cảm, có thể bà sẽ tuân theo. Ruth biết rằng cô sẽ phải đến thăm mẹ thường xuyên hơn. Bà Lưu Linh thường than vãn về nồi cô đơn trống trải và bà rõ ràngj cố gắng lấp đầy sự trống vắng bằng việc đến thăm bà Cao Linh vào cái giờ kỳ cục như vậy.
Trong khoảng im lặng trước lúc ăn điểm tâm, Ruth đứng lên làm một bài phát biểu ngắn "Năm tháng trôi qua, tôi thấy gia đình có ý nghĩa như thế nào. Gia đình nhắc nhở chúng ta tầm quan trọng của nó. Nó liên hệ tới quá khứ. Tuy vậy những câu chuyện đùa về việc trở thành một con người trong dòng họ Young trở nên cũ đi. Nhưng đó lại là truyền thống. Sự thật là chúng ta không thể gạt bỏ được người khác cho dù chúng ta có cố gắng đến thế nào đi chăng nữa. Chúng ta kẹt lại cùng bao thế hệ với những mối dây liên kết bằng gạo nếp và bánh pudding bột sắn. Cám ơn tất cả vì đã là chính mình". Cô bỏ bớt những lời nói thân mật có tính cá nhân bởi vì cô chẳng có gì để nói với Miriam và những người của cô ta.
Sau đó Ruth tặng những hộp bánh trung thu và những con thỏ chocolate cho bọn trẻ con. "Cám ơn!" chúng kêu ré lên "Ồ thật là đẹp!" Cuối cùng ở một mức độ nào đó Ruth cảm thấy bình tâm lại. Thật là một ý hay khi tổ chức một bữa tiệc như thế này sau tất cả mọi chuyện. Thay cho những khoảnh khắc không mấy dễ chịu, cuộc hội ngộ thật là quan trọng, là những gì còn lại trong gia đình, một nghi thức cần phải giữ gìn. Cô không muốn những đứa em họ và cô dần dần xa nhau, nhưng cô đã sợ rằng một khi thế hệ trước qua đời thì mối dây ràng buộc trong gia đình này cũng sẽ bị cắt đứt. Họ cần phải nỗ lực hết sức. "Còn có những món quà nữa" Ruth la lớn, đưa ra những gói khác. Cô đã tìm được những tấm hình cũ, quý như vàng chụp lúc Lưu Linh và Cao Linh còn con gái, đeo bám mẹ họ. Cô đã rửa những tấm hình này từ những tấm phim chụp lại từ ảnh gốc rồi phóng to và lồng vào khung kính. Cô muốn đây sẽ là một món quà đầy ý nghĩa đối với gia đình mình, một món quà sẽ có tuổi thọ dài lâu. Và thật vậy, những người nhận quà reo lên đầy ngưỡng mộ "Thật tuyệt vời" Billy nói. "Này mấy nhóc, đoán xem hai thiếu nữ xinh xắn này là ai?"
"Nhìn coi chúng ta hồi ấy mới trẻ trung làm sao!" Dì Gal nói, giọng đầy tiếc nuối.
"Dì Lưu ơi" Sally chọc "Trong tấm hình này nom dì buồn thê thảm".
Bà Lưu Linh trả lời "Đó là bởi vì mẹ của ta vừa bị chết".
Ruth nghĩ rằng mẹ cô nghe lầm điều Sally vừa nói. Từ "thê thảm" không có trong vốn từ vựng của bà Lưu Linh. Mẹ của hai chị em chết vào năm 1972. Ruth chỉ vào bức ảnh "Thấy chưa? Bà ngoại còn sống nè. Còn đây là mẹ".
Bà Lưu Linh lắc đầu "Đo[' không phải là mẹ ruột của ta".
Đầu óc Ruth lại quay lại cái vòng luẩn quẩn, cố gắng giải nghĩa những điều mẹ cô nói. Dì Gal ném cho cô một cái nhìn đặc biệt, căng cái cằm ra cố không nói gì. Những người khác im lặng cau mày đầy quan tâm.
"Đó là bà ngoại phải không?" Ruth hỏi dì Gal, cố tỏ ra thật bình tnản. Khi bà Cao Linh gật đầu, cô vui vẻ nói với mẹ "Ồ, nếu dưới là mẹ của em mẹ thì cũng là mẹ của mẹ vậy".
Bà Lưu Linh quặc lại "Cao Linh không phải là em ta" Ruth có thể nghe thấy mạch máu đập thùm thụp trong não cô. Billy tằng hắng với một chủ tâm lộ liễu muốn thay đổi đề tài.
Mẹ cô tiếp tục "Bà ấy là em dâu của ta".
Bây giờ thì mọi người phá lên cười nhẹ nhõm. Bà Lưu Linh đã biến tất cả thành một trò đùa! Tất nhiên họ cũng đúng là chị em dâu vì đã lấy hai anh em trai. Thật nhẹ cả người. Mẹ cô không chỉ nói rất đúng mà còn hóm hỉnh nữa.
Dì Gal quay qua bà Lưu Linh giận dỗi với một vẻ bực bội vờ vĩnh "Này sao bà chị lại đối xử với em tệ thế hả?"
Bà Lưu Linh tìm một cái gì đó trong ví của bà. Bà lấy ra một tấm hình nhỏ tí rồi đưa cho Ruth "Đây" bà nói bằng tiếng Hoa "Chính người này là mẹ ta" Gai ốc nổi khắp da đầu Ruth. Đó là tấm ảnh người vú nuôi của mẹ cô, Bảo mẫu, dì Báu.
Thiếu nữ trong hình mặc một chiếc áo khoác cổ cao và trùm một cái khăn trùm đầu độc đáo nom như làm bằng sứ. Bà có một vẻ đẹp thanh tao. Đôi mắt hơi hiến và cái nhìn trực diện, kiêu hãnh. Đôi lông mày vòng cung cho thấy một đầu óc tò mò, ưa khám phá, đôi môi dầy gợi cảm được oi là không đứng đắn vào thời bấy giờ. Bức ảnh rõ ràng là được chụp trước khi xảy ra cái tai nạn đã đốt cháy khuôn mặt bà và đúc nó thành cái biểu hiện kinh dị đời đời. Trong khi Ruth nhìn tấm ảnh ở cự ly gần hơn thì nét mặt của người phụ nữ trong tấm ảnh dường như có một vẻ quyến rũ lạ lùng hơn, như thể bà có thể nhìn thấu tương lai và biết rằng đó là một tương lai bị nguyền rủa. Người phụ nữ điên khùng này đã chăm sóc mẹ cô từ ngày lọt lòng, người đã nhận chìm bà Lưu Linh trong nỗi sợ hãi và những ý niệm mê tín dị đoan. Bà Lưu Linh nói rằng khi bà được 14 tuổi thì người vú nuôi này đã tự vẫn một cách rùng rợn "ghê rợn đến nỗi không thể nhắc lại". Bất cứ cách thức nào bà sử dụng đến cũng là để làm cho bà Lưu Linh tin rằng đó là lỗi của chính mình. Dì Báu là lý do mẹ cô thuyết phục mình rằng bà sẽ không bao giờ hạnh phúc, là nguyên cớ bà bao giờ cũng chờ đợi điều xấu nhất, bực bội với chính mình cho đến khi bà tìm thấy điều tệ hại đó.
Một cách kín đáo Ruth hướng mẹ cô về một trạng thái tỉnh táo. "Đó là người vú nuôi của mẹ" Cô tán tỉnh mẹ "con cho rằng mẹ có ý nói, bà cũng như là mẹ ruột của mình".
"Không, đó mới là mẹ ruột của ta" bà Lưu Linh cãi lại. "Người này là mẹ của Cao Linh" Bà chỉ vào người trong khung ảnh. Trong trạng thái đờ đẫn Ruth nghe Sally hỏi Billy về kỳ trượt tuyết của anh ở Arhentina tháng trước. Dượng Eđmun khuyến khích cháu nội của ông thử ăn miếng nấm đen. Ruth cứ tự hỏi mình mãi tại sao chuyện này lại xảy ra.
Mẹ cô đập vào tay Ruth "Mẹ cũng có một món quà cho con. Mừng sinh nhật sớm vậy, cho con ngay bây giờ." Bà mở túi xách lôi ra một hộp màu trắng đơn giản, cột bằng một sợi ruy băng.
"Cái gì vậy mẹ?"
"Mở ra, đừng hỏi".
Cái hộp rất nhẹ. Ruth gỡ chiếc ruy băng, rồi mở cái nắp hộp và nhìn thứ ánh sáng màu xám. Đó là chuỗi hạt đeo cổ, những hạt ngọc đen có hình dáng lạ mắt, mỗi hạt to như một trái mận. Đây có phải là một trò đùa không? Có phải là mẹ cô hoàn toàn quên mất rằng đây chính là món quà cô đã tặng mẹ mình vào năm ngoái? Bà Lưu Linh cười vẻ hiểu biết - Ồ, tất nhiên, cô con gái không thể tin vào vận may của mình!
"Tốt nhất là cứ lấy bây giờ" bà Lưu Linh tiếp tục. "Không cần phải đợi đến khi mẹ chết" Bà quay đi trước khi Ruth có thể từ chối hoặc cám ơn bà. "Dù vậy nó cũng chẳng có giá trị nhiều" Bà đập đập vào búi tóc sau gáy, cố gắng phô trương bằng hết niềm kiêu hãnh của mình. Đó là một cử chỉ Ruth nhìn thấy bao lần. "Nếu một ai đó khoe khoang một món quà giá trị", mẹ cô sẽ nói, thì nó thực sự chẳng có giá trị gì nhiều". Nhiều lời cảnh báo của bà liên quan với việc không chứng tỏ điều mà bà thực sự muốn nói về tất cả như hy vọng, thất vọng và đặc biệt là tình yêu. Bạn càng ít chứng tỏ bao nhiêu thì điều bạn làm càng có ý nghĩa bấy nhiêu.
"Cái vòng cổ này đã ở trong gia đình ta lâu lắm rồi" Ruth nghe mẹ cô nói. Cô nhìn chằm chằm vào chuỗi hạt, nhớ rằng cô đã nhìn thấy nó lần đầu tiên trong một cửa hiệu ở Kawai. Tờ nhãn dính vào chuỗi hạt cho biết nó là những viên ngọc đen theo phong cách Tahiti, 20 đô một chuỗi hạt là cái giá khá cao cho một món đồ giả đeo vào lúc mồ hôi mồ kê nhễ nhại dưới ánh nắng gay gắt của mặt trời vùng nhiệt đới. Cô đã ra đảo cùng với Art, trong cố gắng hâm nóng lại tình yêu. Sau đó khi về đến nhà cô mới nhận ra là cô đã quên mua quà sinh nhật cho mẹ cô, thậm chí cũng không nghĩ đến chuyện gọi điện thoại cho mẹ trong lúc cô ngồi nhấm nháp mui-tai trên bờ cát. Cô đã gói món nữ trang giả đã dùng rồi này tặng lại mẹ cô như một món quà cô mang từ biển về, cô cũng hy vọng là đem lại cho mẹ cô cái ấn tượng là cô có nghĩ đến bà. Sự sa sút của cô thể hiện ở lòng thành thật khi cô khăng khăng rằng chiếc vòng cổ "chẳng có giá trị nhiều", nhưng bà Lưu Linh lại hiểu sự khiêm tốn này có nghĩa là món quà này rất đắt tiền và như vậy nó là ngọc thật, bằng chứng về tình yêu của con gái dành cho mẹ. Bà Lưu Linh đi đâu cũng đeo chuỗi hạt này và Ruth cảm thấy mình phạm trọng tội mỗI khi cô nghe mẹ khoe khoang với bạn bè "Nhìn cái mà con gái tôi Lootie mua cho tôi nè".
"Ồ, đẹp quá!" Bà Cao Linh thì thầm, liếc nhìn cái vật trên tay Ruth. "Cho dì xem một chút nào" thế là trong khi Ruth có thể nghĩ được điều gì bà Cao Linh đã chộp lấy cái hộp. Môi bà mím lại. "Hừm" bà lẩm bẩm trong lúc dò xét từng hạt ngọc trai. Dì Gal đã nhìn thấy chuỗi hạt bao giờ chưa? Đã bao nhiêu lần bà Lưu Linh đã đeo nó đến nhà bà em và khoe khoang về giá trị của nó? Bà Cao Linh đã biết từ lâu rằng chuỗi hạt này là giả và Ruth cô con gái hiếu thảo cũng là giả nốt phải không?
"Cho con coi với!" Sally nài.
"Cẩn thận" bà Lưu Linh cảnh cáo khi con trai của Sally giơ tay với chuỗi hạt "đừng đụng vào. Đắt lắm đấy".
Chẳng bao lâu chuỗi hạt giả đã tạo thành một vòng tròn quanh bàn ăn. Mẹ của Art nhìn chuỗi hạt với đôi mắt phê phán đặc biệt khi ước lượng nó trên tay. "Dễ thương lắm!" bà nói với bà Lưu Linh có hơi nhấn giọng một chút. Miriam thì chỉ đơn giản ngắm nhìn. "Những cái hạt này bự thiệt!" Art nhìn qua một lượt và hắng giọng.
"Này, có chuyện gì không ổn vậy?"
Ruth quay lại thấy mẹ cô đang nhìn mình dò xét. "Không có gì đâu" Ruth làu bàu "Con chỉ cảm thấy hơi mệt thôi".
"Ngớ ngẩn" mẹ cô nói bằng tiếng Hoa. "Mẹ có thể nhìn thấy có một cái gì đó bị kẹt bên trong không thể thoát ra được".
"Nhìn kìa! Lại hội kín rồi!" Dory kêu lên từ bàn bên kia.
"Có chuyện gì đó rất xấu" bà Lưu Linh khăng khăng. Ruth ngạc nhiên thấy rằng mẹ cô rất tinh tường. Có thể sau cùng chẳng có vấn đề gì xảy ra với bà cả.
"Đó là vợ cũ của Art" cuối cùng cô thì thầm với mẹ bằng tiếng Quan Thoại giọng Mỹ. "Con ước gì Art không để cho cô ta đến đây".
"À, bây giờ thì con thấy rồi đấy, mẹ đã đúng. Mẹ biết có một cái gì đó không ổn. Người mẹ bao giờ cũng biết hết".
Ruth cắn mạnh vào bên trong một bên má của cô.
"Nào, bây giờ thì đừng lo lắng nữa" mẹ cô xoa dịu. "Ngày mai con nói chuyện với Art. Bảo nó mua cho con một món quà. Nó phải bỏ ra thật nhiều tiền để chứng tỏ nó đánh giá đúng giá trị của con. Nó phải mua cho con một thứ gì như cái này này" Bà Lưu Linh chạm vào vòng đeo cổ bây giờ đã được hoàn về tay chủ.
Đôi mắt Ruth long lanh bởi những giọt nước mắt đã được kìm lại.
"Con thích chứ?" bà Lưu Linh tự hào hỏi, trở lại với tiếng Anh, thứ ngôn ngữ của mọi người. "Ngọc thật đấy"
Cô cầm chuỗi hạt lên. Cô nhìn thấy những viên đá đen toả sáng, món quà này nhô lên từ dưới đáy đại dương.