CHƯƠNG XII

Ivalú tổ chức lễ rửa tội cho con mình rất rùm beng. Cô đặt tên cho nó là Pupililúc.

Mỗi cái tên đều có ý nghĩa rõ ràng, nhưng Ivalú không biết cái tên Pupililúc có ý nghĩa là gì. Đó là tên của một bộ tộc sống rất xa mà người Eskimo Bắc Cực không hiểu tiếng nói của họ. Nhưng trong một cuộc nói chuyện, khi nghe cái tên ấy cô thấy mê liền, mê đến nỗi muốn đẻ ra một đứa con để gọi nó là Pupililúc.

Chưa bao giờ Ivalú lại nghĩ mình được hạnh phúc đến thế. Cô được quyền tổ chức buổi lễ và được rửa tội cho chính con trai mình. Cô đã làm gì mà được hưởng điều đó.

Chế độ tôn giáo dưới quyền của Ivalú đã bị buông lỏng. Đôi khi cô gái cẩu thả đó đã để người ta trần truồng đi vào nhà giữa ban ngày ban mặt và ăn uống lỗ mãng. Hơn nữa, cũng có thể chính cô đã cho phép họ.

Nhưng rõ ràng là người ta tụ tập xung quanh cô để nghe cô giảng giải và ca ngợi con trai cô, và không chỉ đàn bà trong làng mà cả những người hành hương đi từ những nơi xa xôi đến. Những người du mục tạm nghỉ ở vùng vịnh trong thời gian có chiếc tàu toả khói đã truyền tin lạ này đến các làng xóm hẻo lánh. Hình như tất cả mọi người đều thích thú nghe câu chuyện sinh nở này và truyền lại cho người khác. Và thế là cái tin đó đã bay từ nhà này sang nhà khác và người nghe chuyện lúc thì cười lúc thì ngưỡng mộ một cách thành kính hoặc đùa cợt. Nhưng tin đã truyền đi khắp nơi nhất là về hướng nam như các tia nắng mặt trời. Nhiều chiếc xe đã vượt qua đêm dài mùa đông, dừng lại ở vịnh nhỏ này. Những con chó đường trường (vẫn còn mang dòng máu chó sói) hoà chung tiếng sủa với chó nhà trong khi những người mới đến dựng nhà nấm bằng băng gần nhà thờ.

Khi vào trong nhà, họ gặp Ivalú và cậu con trai. Họ quỳ xuống ca ngợi nó. Sau đó họ lôi hành trang của mình ra tặng nó búp bê bằng da, khắc bằng gỗ hoặc bằng xương, dao có cán chạm trổ, tượng người nhỏ bằng răng hải cẩu, các bong bóng đầy chè, hoặc thuốc lá, vải vóc mua của những người ngoại quốc ở các làng xa xôi, những thức ăn lạ đặt trong khay kim loại sáng nhoáng, đôi khi có cả chai rượu.

Một số khách thăm là người ngoại đạo, số khác là Thiên Chúa giáo, nhưng tất cả đều tôn trọng lắng nghe Ivalú truyền lại bức thông điệp huyền bí, và cùng cô cầu kinh ca ngợi Đấng tối cao. Nhiều người vô thần được Ivalú khai sáng xin trở thành người Thiên Chúa giáo. Họ vui lòng để cô vảy nước và rắc muối vào mình như cha Côhactốc thường làm, rồi vui vẻ lên đường. Một số người ở lại nhưng không phải ai cũng ở lại để ca ngợi và cầu kinh, mà một số ở lại vì làng này trước kia ít ai biết đến nay đã trở thành một làng quan trọng và vì họ thích cảnh xe cộ nhộn nhịp qua lại.

Các thương gia cũng đến viếng thăm Ivalú và đứa trẻ. Sau khi ra khỏi nhà thờ, họ vui vẻ cười và buôn bán.

Gần nhà thờ mọc lên các ngôi nhà nấm bằng băng nhỏ bé và các ngôi nhà tập thể bằng tuyết to lớn. Để đủ chỗ ngồi cho khách thăm gian chính của nhà thờ, người ta phải làm nhiều ghế băng có phủ da đặt xung quanh bàn thờ nơi có Pupililúc nằm để nhận lời ca ngợi và quà tặng của những kẻ ngoan đạo.




*

Một trong những người hành hương tên là Soto yêu cầu Ivalú rửa tội cho mình cùng với ba người vợ. Ivalú đã từng thấy đàn bà lấy nhiều chồng, nhưng phải đi hơn nửa ngày đường mới thấy đàn ông có trên một vợ.

Thực ra chưa bao giờ Ivalú hiểu được tại sao đa thê lại là một tội lỗi, cô chỉ biết rằng những điều cấm kỵ mà người ta đặt ra là để tuân theo mà không cần hiểu. Do đó cô tuyên bố với Soto là nếu muốn rửa tội trước hết phải ly hôn hai bà vợ.

Soto cũng tranh cãi những điều cấm đoán.

- Nếu thực sự cần thiết như vậy tôi sẽ bỏ bớt hai bà - Anh ta sụt sùi đáp - Nhưng tôi cần có thời gian để quyết định xem ai là người nên giữ lại vì tôi mới lấy họ cách đây ít lâu sau khi theo yêu cầu của họ tôi đã giết chết các ông chồng tục tằn và khó chịu của họ.

Ivalú mắng anh ta, giết chồng là không tốt dù người chồng có khó chịu đến đâu. Nhưng cô cũng để cho anh ta có thời gian cần thiết để suy nghĩ vấn đề quan trọng đó. Đồng thời tin tưởng ở lời anh ta, cô làm lễ rửa tội cho anh ta cùng ba bà vợ.

Soto rất biết ơn và anh ở lại làng. Là một người đàn ông nuôi nổi ba vợ, anh giúp ích rất nhiều cho dân làng. Mùa này thu săn không nhiều nữa và rất khó phát hiện ra chúng trong đêm tối, nhưng Soto là một người đi săn rất dũng cảm. Chỉ trong một thời gian ngắn anh đã chịu trách nhiệm dẫn đầu các đoàn săn. Như tất cả các tù trưởng Eskimo, anh có ảnh hưởng nhưng không có quyền lực, có thể khuyên bảo nhưng không thể ra lệnh. Anh vạch ra hướng săn và dẫn đầu mọi người. Họ thấy anh tài giỏi đã theo anh. Nếu những người khác đi săn theo ý mình và trở về tay không thì điều đó không có gì quan trọng lắm. Họ vẫn có thể tham gia chia chiến lợi phẩm chung. Nhưng họ đóng vai trò thứ yếu, trong khi Soto thích thú, kiêu ngạo làm nhục họ bằng cách chia cho họ nhiều phần ngon. Và hơn nữa, tất cả đàn bà đều để ý đến anh.

Nhưng đến cuối mùa đông, mặc dù có Soto, cảnh chết đói đã xuất hiện trong làng. Dân số tăng quá nhanh đã làm cạn hết nguồn dự trữ lương thực và thú săn bỏ đi hết. Tương lai sẽ không tốt đẹp hơn, mà ngược lại. Mùa xuân luôn luôn là mùa thiếu thú săn. Lúc đó chim chóc chưa tụ tập về, cây cối chưa phát triển, biển tan băng làm không thể câu cá được, hành trình thì lúc phải đi bộ lúc phải đi xuồng. Hơn nữa mùa tan băng cũng là lúc gấu rút đi. Bởi vậy nhiều người chuẩn bị hành trang ra đi trước lúc băng tan để có thể dùng xe kéo và trở lại cuộc sống du mục thành từng nhóm nhỏ ở những vùng ít người nhưng nhiều thú săn.

Soto cũng ra đi. Anh đã giữ lời hứa giảm dần số vợ của mình. Trước tiên, anh bỏ lại làng bà vợ già nhất không có thức ăn dự trữ chỉ có một số đồ rách và một trái tim tan nát. Những người đàn ông còn lại có khoảng mười hai người thì lại không có giá trị lắm. Hầu như tất cả đều không có chó và xe.

Đàn bà ở làng lo lắng vì họ nhớ lại nạn đói lần trước khi các con vật đã chui sâu xuống biển, gấu đi tìm mồi ở vùng khác, bò biển, tuần lộc và các loại thú nhỏ khác đều biến mất một cách lạ kỳ, và người ta phải thịt chó ăn, chén thuyền da, giày, túi da, rồi phải ăn cả người chết, cả người hấp hối.

Người lo lắng nhất về tình trạng lương thực, thực phẩm và Siôrakitsốc. Lão là người chịu trách nhiệm về mọi bất hạnh xảy ra với cộng đồng, nếu không tránh được tai họa sẽ có nguy cơ người ta coi lão là kẻ vô tích sự như bất kỳ ông già vô ích nào khác. Giờ đây lão không còn có Côhactốc để bảo vệ nữa. Khi những tia nắng đầu tiên chiếu xuống vùng vịnh, khởi đầu thời kỳ gay go thì Siôrakitsốc nhận thấy mọi người nhìn mình ra dáng chờ đợi, lão liền triệu tập toàn làng để nghe thông báo khẩn cấp.

- Có người trong chúng ta đã mắc lỗi - Lão tuyên bố, cặp mắt đe doạ chăm chú nhìn xung quanh. Mọi người lẩn tránh đôi mắt chớp chớp của lão - Có thể có người đàn bà nào đã định giết hải báo, hay nấu thịt cùng cá hay làm việc gì tồi tệ hơn. Đàn bà luôn là người mắc lỗi, và đàn ông phải bắt họ đền tội! Vậy thì - Lão tiếp tục vẻ đe doạ vì không ai nhúc nhích - Các bà đều biết rõ một vi phạm nhỏ cũng có thể mang lại một bất hạnh lớn. Nếu đứng ra thú tội trước công chúng thì chúng ta có thể rửa sạch được tội lỗi, và như thế giảm được sự thiệt hại mà các thổ thần đổ vào cộng đồng chúng ta. Tại sao các người lại chậm thú tội thế, hỡi bầy người tội lỗi này?

Vẫn không có ai trả lời. Siôrakitsốc tỏ vẻ thất vọng và sụt sịt vài lần trước khi tiếp tục:

- Điều đó có nghĩa là một thầy lang cần phải chịu khổ một lần nữa để hỏi ý kiến Thần Mặt trăng và hỏi tên người phạm lỗi. Ôi con mụ ấy sẽ bị tống cổ ra khỏi làng và sẽ phải chết đói. Có như thế thì tất cả chúng ta mới không bị lâm vào cảnh chết đói như nó. Bây giờ các ngươi hãy chuẩn bị ngay đồ cúng lễ lấy những thứ ngon nhất còn lại ra. Lúc này không phải là lúc tiết kiệm.

Khuôn mặt mọi người dài ra, nhưng không ai dám trả lời, chỉ trừ Ivalú dũng cảm tiến lên và nói:

- Xin xá lỗi cho một cô gái láo xược dám phản đối lại nhiều người thông minh khi cô ta nói rằng tai họa thiếu thốn sẽ không xảy ra.

- Vì sao không?

- Vì Chúa trông coi tất cả, còn các con của người lại luôn cầu nguyện và tin tưởng. Các người ít tin tưởng, vì sao các người nghi ngờ? Các người chưa nghe Kinh thánh sao? Có lẽ một cô gái lười biếng chưa gào đủ mạnh để tiếng nói lọt vào tai các người sao?

Bình thường thì lão Siôrakitsốc không bao giờ tỏ ra đồng tình hay phản đối chuyện thần kỳ. Lão không khinh thường và cũng không khuất sự kính Chúa, nhưng giờ đây, khi Ivalú can thiệp vào chuyến du hành của lão, thì lão tức giận và muốn nói chuyện riêng với cô.

- Người ta không biết Chúa của người Thiên Chúa giáo có dự trữ thức ăn cho chúng ta không - Lão ta nói nhỏ khi còn lại hai người - Nhưng người ta biết rõ là Thần Mặt trăng bây giờ đang đợi đồ lễ của chúng ta và sẽ trả thù tàn bạo nếu cô và con cô ngăn cản chuyến du hành của một thầy lang. Cô không đùa được với thần đâu.

Ivalú chưa nghĩ tới khả năng đó. Lời đe doạ sự an toàn của đứa trẻ đã làm cô không dám chống đối nữa. Chính cô cũng góp vào nhiều đồ cúng lễ, các loại bánh mềm ngon dẻo được nhai kỹ vì Thần Mặt trăng tàn ác này là một ông già móm mém. Và người làng lại đưa Siôrakitsốc cùng đồ cúng lễ ra ngôi nhà nấm bằng băng dựng bên đồi.

Chính trong lúc lão vắng mặt thì có một đàn tuần lộc tràn về, mặt dù trước đây chưa bao giờ những con vật này về đây trong mùa này. Nhưng mùa xuân năm nay khi tuyết kết lại dưới ánh mặt trời và khi gió lạnh biến nó thành một lớp băng làm cho các con tuần lộc không thể đập vỡ ra để ăn lớp địa y bên dưới được. Bởi thế các đàn tuần lộc mới bỏ đi khắp nơi để tìm kiếm thức ăn.

Vậy là có một đàn tuần lộc đi về làng, nơi Ivalú là thái hậu và con trai cô là vua.

Tuần lộc là loại động vật hiền lành, dễ bảo và yêu người. Tuần lộc để cho mọi người giết chúng theo mọi cách: dùng giáo, cung tên hoặc giản đơn chỉ một con dao cắt khuỷu chân chúng hay làm cho chúng ngã vào hố sâu của nước đái vì tuần lộc rất thèm loại nước có muối đó. Trong vài vòng mặt trời quay, đàn ông, đàn bà, trẻ con ăn chán chê thịt tuần lộc. Chuyện may mắn này làm tăng thêm uy tín của Ivalú mặc dù cô rất đau khổ chuyện mọi người trước đây đã nghi ngờ mình.

Khi Siôrakitsốc trở về làng, lão không ngạc nhiên tý nào về câu chuyện xảy ra. Lão ta giải thích cho mọi người là chính lão ta đã thuyết phục Thần Mặt trăng tha lỗi cho dân làng bằng cách đặc biệt tức là gửi nhanh cho họ những chú tuần lộc xinh đẹp. Thế là dân làng không biết cảm ơn Chúa của người Thiên Chúa giáo hay Thần Mặt trăng. Họ nghi ngờ.

Mùa hè tới, một chiếc tàu hoả khói đằng mũi mở đường lách qua những núi băng đi vào vịnh. Chiếc tàu đổ lên bờ các thuỷ thủ vui nhộn và cả một nhà tu hành mới.

Nhà truyền đạo mới này nhiều tuổi hơn người trước, cao gầy, khuôn mặt buồn, xương xẩu, mũi khoằm, trán cao, phía dưới ánh lên đôi mắt sâu thẳm. Tóc thưa đen có điểm vài sợi bạc, nhưng lão ta lại có một bộ râu dài thẳng mượt, kéo dài đến tận thắt lưng.

Lão không thạo tiếng Eskimo bằng Côhactốc, nhưng lão dùng từ tài tình đến nỗi kẻ chậm chạp nhất cũng hiểu ngay điều lão thích và không thích.

Trước hết lão không thích Ivalú.

- Ai phụ trách ngôi nhà thờ này? - Vừa mới chân ướt chân ráo lão đã hỏi.

Ivalú cùng những người khác đứng ở bãi biển xem tàu mỉm cười tiến lên.

- Hãy chỉ đường cho ta - Lão nói nhanh và lặng lẽ theo Ivalú, trong khi Pupililúc ngồi trong áo mẹ luôn quay đầu nhìn người ngoại quốc. Đến nhà thờ, lão ta ra hiệu cho những người theo mình kể cả bà Tipô lui ra rồi lão đóng cửa.

Ivalú chỉ dần cho lão xem ngôi nhà, bàn thờ đựng đồ cúng lễ, cái buồng nhỏ của cô trên tường và xung quanh treo đầy ảnh thánh. Không hề cười đáp lại, lão ngồi xuống. Môi mím lại tạo thành một đường thẳng mỏng lão lặng lẽ quan sát cô gái.

- Có phải con là Ivalú không? - Cuối cùng lão hỏi.

Ivalú mỉm cười gật đầu.

- Con sống ở đây à?

- Vâng, con là cô gái lau chùi trông nom đồ đạc!

- Đưa cha khoá rồi đi đi. Thu xếp đồ đạc nhanh lên.

Ivalú nhìn lão sững sờ. Sau đó cô từ từ lại bàn cầm quyển sách.

- Đưa cha xem.

- Có một nhà truyền đạo khác tên là Côhactốc đã tặng con trước khi ra đi để giúp con truyền bá chân lý.

- Thế con làm thế nào?

Ivalú mỉm cười.

- Con nói về Chúa trời và Chúa Giê su. Con đọc kinh thánh và cho họ xem hình trong sách. Mọi người lắng nghe và xem. Sau đó chúng con hát và cầu kinh.

Lão thầy tu lạnh lùng nhìn Ivalú. Cô ngừng lời để thở rồi lại tiếp tục cười nói:

- Nhiều người sau khi nghe kinh thánh ở nhà thờ này đã chịu làm người Thiên Chúa giáo.

- Và con là người làm lễ thụ giáo cho họ - Lão ta nói, vẻ giễu cợt.

- Vâng con, nhưng có khó khăn lắm đâu. Họ xin trở thành người Thiên Chúa giáo không phải vì tài của cô gái ngốc nghếch này mà vì thằng nhỏ này - Vừa nói Ivalú vừa lấy ngón tay chỉ Pupililúc đang ló đầu ra khỏi vai mẹ.

- Cha đã nghe chuyện thằng bé này - Lão ta nói chậm rãi và nghiêm nghị.

- Vâng.

- Vì thế mà cha đã đến đây.

Khuôn mặt Ivalú rạng rỡ lên.

- Nhiều người từ xa đến đây để chiêm ngưỡng thằng bé này nhưng chắc cha là người ở xa nhất. Đây là một vinh dự lớn, như các vua xứ Magốt đến ngợi ca bé Giê su - Cô nhiệt thành nói, mắt nhìn xuống.

- Chuyện lừa dối kinh khủng này thế là đủ rồi - Đột nhiên lão thét lên, mặt đỏ như gấc - Đồ lăng mạ!

Thấy thế Ivalú hoảng sợ. Có thể là người da trắng đến đây không phải để ca ngợi con mình.

- Cha hãy tha lỗi cho đứa con gái ngốc nghếch này đã không biết cách nói để cha hiểu.

- Cha muốn biết chuyện sinh đẻ kỳ lạ của con.

Ivalú hốt hoảng không đáp được.

- Nghe đây Ivalú - Lão tiếp tục với giọng thuyết phục - Cha nghĩ rằng câu chuyện quái dị này khởi đầu từ khi con có mang và không dám thú tội đã ăn nằm với một người đàn ông.

- Vì sao lại không thú nhận chuyện đó?

- Vì sợ bố mẹ trừng trị.

- Trước hết con không có bố mẹ để trừng trị, nhưng nếu bố mẹ con còn sống thì họ sẽ vui sướng phát điên lên khi có một cháu bé. Lúc ấy chắc mẹ con sẽ không nhảy xuống biển nếu nhìn thấy cháu.

- Thế mẹ con tự tử à?

Lão ta đứng dậy, mắt lấp lánh như đã tìm ra được một đầu mối.

- Chắc bố con là một kẻ sát nhân?

- Ông chỉ giết có một người.

- À bố con là một thằng sát nhân còn mẹ con là một con tự tử. Đúng, chúng nó đã sinh ra một con dối trá. Do vậy kinh thánh có nói: Một cây mục không thể sinh ra quả ngon được. Cô bé đau khổ, con không phải là người duy nhất chịu tội lỗi này.

Lão ta bắt đầu đi qua đi lại trong phòng, rất xúc động: đây là một tâm hồn cần được cứu vớt.

- Ivalú, về bố mẹ con, cha không thể làm được gì nữa, nhưng còn kịp cứu vớt con.

Lão ta đứng trước mặt cô gái.

- Cha có thể đưa con vào con đường tốt, còn sau đó tự con bước đi.

- Con muốn thế, nhưng cha thực sự tin rằng bố mẹ con hoàn toàn bị kết án sao? - Ivalú lo lắng hỏi - Ông Côhactốc, cha trước đây của con không có ý nghĩ như vậy.

- Cha yêu cầu con không nói tới người truyền đạo trước, và con không được xấc láo. Con thấy thế nào - Lão thấy loé ra một tia thắng lợi mới - Nếu con nghi ngờ chuyện bố mẹ con bị thiêu cháy vì tội lỗi của họ thì con sẽ đoàn tụ với họ một khi con không sửa lỗi?

- Con muốn đoàn tụ cùng với bố mẹ con với bất kỳ cách nào và bất cứ nơi nào - Ivalú khẳng định.

Lão ta sững sờ, nhưng rồi lại bình tâm được ngay.

- Nếu con muốn bày tỏ tấm lòng với Chúa, Người có thể nghe thấu lời nguyện cầu của con và người sẽ rủ lòng thương những tâm hồn như con. Nhưng trước hết, con phải nói sự thực. Con bịa ra chuyện kỳ lạ này, có lẽ vì sợ không ai lấy con, nếu biết con đã làm mẹ, đúng không, trả lời đi?

Ivalú nheo mày, cô không hiểu được ý lão ta muốn nói gì.

- Thưa cha, ở đây nhiều đàn ông rất thích lấy một cô gái, nhất là một cô gái đã có một đứa con trai, vì nó giúp họ tiết kiệm thời gian và bớt mệt nhọc. Cha không biết chuyện đó sao?

- Nghe đây - Lão cố gắng trấn tĩnh - Mọi chuyện sinh nở đều do ý Chúa, nhưng con không thể cho rằng chính Chúa đã cho con đứa trẻ này. Đây là một sự thoá mạ khủng khiếp. Chúa không đi vãi con trên thế gian này.

- Vậy thì cha không có đức tin - Ivalú ngờ vực hỏi - Cha nghi ngờ cả kinh thánh sao?

- Điều tao nghi ngờ là chuyện của mày - Mất kiên nhẫn, lão giận dữ thét lên - Mày cho rằng chuyện dối trá của mày xứng đáng với những cống vật xếp đống và với mọi việc người ta đến ca ngợi mày. Nhưng mày đã phạm một tội rất nghiêm trọng và mày sẽ bị trừng trị thích đáng.

- Chắc cha là một người rất thông thái - Ivalú nhiệt thành nói - Vì con không hiểu được lời cha nói.

- Tao muốn nói mày không có quyền truyền dạy cho những kẻ khác và không được hành lễ.

- Nhưng nếu cha Côhactốc cho phép con làm như vậy?

- Tao cấm mày làm điều đó! Những buổi cầu kinh và rửa tội của mày không có tí giá trị gì.

- Con không hiểu tất cả những điều đó. Vậy thì cha muốn nói Pupililúc con trai của con không phải là người Thiên Chúa giáo hay sao?

- Tất nhiên là không phải, Ivalú, nghe đây: tổ chức thừa sai yêu cầu cha đi chuyến này cốt để thuyết phục con nói lên sự thực. Con sẽ không bị trừng trị nếu con nói tên bố đứa trẻ, và nếu tìm thấy hắn cha sẽ bắt hắn lấy con như thường lệ. Lúc đó người ta sẽ quên đi câu chuyện khả ố này.

- Cha làm thế nào để người ta có thể quên ngay được một cô gái?

- Con còn trẻ, con sẽ phục hồi được. Và, nếu con sợ người ta cười con vì câu chuyện mất danh dự kia thì cha sẽ đưa con đến một nơi không ai biết con.

- Tại sao người ta lại cười con? Vì sao có con lại là mất danh dự? Chính cha đã nói với con đó là ý Chúa?

Nhà tu hành sấn sổ đi tới bên cô gái, vẻ mặt hăm doạ, Ivalú hốt hoảng bước lùi lại.

- Con bé này, mày nghe đây. Có lẽ mày còn trẻ, nên mày không biết tội nói dối nặng đến mức nào. Nhưng bây giờ tao muốn mày trả lời rõ ràng câu hỏi sau đây: mày đã ngủ với ai?

Mắt Ivalú đầy lệ, lão đe dạo cô, có lẽ lão ta điên nên mới thốt ra những lời khó hiểu. Chắc một con chồn gloton nào đó đã cắn vào chân mẹ lão lúc có mang lão. Ivalú muốn ôm thằng Pupililúc trước ngực một chốc để bảo vệ nó và để thấy mình cũng được bảo vệ. Cô cởi dây địu buộc trước ngực và vòng tay ra đằng sau đỡ thằng bé và áp chặt vào ngực mình.

Cô ôm quá chặt làm Pupililúc khóc thét lên. Ivalú liền chìa cặp vú căng phồng, có những tĩnh mạch màu xanh hội tụ ở núm vú màu đen.

- Mày không được làm thế - Lão tức giận giậm chân quát.

- Cháu bé đói...

- Nhưng mày không được làm như thế trước mặt người khác.

Đau đớn và hoảng hốt, cô che vú đi làm đứa trẻ liền gào khóc.

- Ivalú, bây giờ mày cút đi và đừng có bao giờ đặt chân tới ngôi nhà này nữa cho đến khi mày biết nghe lời khuyên bảo.

Chỉ trong một vòng mặt trời quay chưa có ai bị rơi từ trên cao xuống vực thẳm nhanh như Ivalú.

Nhà truyền giáo mới đến cho triệu tập tất cả dân làng. Lão ta không thèm để ý đến các thuỷ thủ trên tàu. Lão chỉ cầu kinh bằng tiếng Eskimo vì lão đến đây không phải để cứu vớt linh hồn người da trắng, những người có lẽ không cần thiết phải cứu vớt. Thấy người bản xứ tập trung chắc còn chưa đủ, lão sai người đi lôi những kẻ còn ngủ trong túi da, cho cả những người đang đi buôn, đi săn và đang đánh cá. Và tất cả mọi người có mặt chỉ trừ Ivalú đang trốn trong nhà thầy lang Siôrakitsốc.

Trước khi bắt đầu cầu kinh, dân địa phương thấy lão viết điều gì đó vào quyển sách, và do tên người da trắng là những âm thanh vô nghĩa đối với mình, nên họ đặt cho lão cái tên Titêrácti, tiếng Eskimo có nghĩa là người viết. Và đây là những gì họ nghe từ miệng người viết ở nhà thờ:

- Ta từ mảnh đất xa xôi tới, trong đời ta đã biết nhiều kẻ có tội, nhưng chưa bao giờ ta thấy có kẻ phạm tội với Chúa nghiêm trọng như ở cái làng này. Một người đàn bà không chồng mà có con đã là có tội, đằng này nó còn dám dùng Chúa để bào chữa tội lỗi cho mình. Có thể Chúa với tình thương vô hạn Người sẽ tha cái tội lăng mạ đó cho con đàn bà có lỗi mà không chịu ăn năn hối cải. Nhưng nó không được phép làm người khác mất phương hướng. Có lẽ nhiều người trong đám các con ở đây sẽ được cứu vớt, khi con mụ ấy bị nguyền rủa. Lòng ngây thơ của các con không thể địch lại được sự ranh ma của mụ ta. Do đó các con phải vâng theo lời nói của người đến đây soi sáng cho các con. Con mụ dối trá này và những kẻ hùa theo mụ làm chuyện lừa đảo ấy là những kẻ đáng kết tội đày xuống địa ngục. Cả những kẻ tin vào những lời dối trá của thầy lang cũng sẽ chịu một hậu quả như vậy. Các con phải một lòng theo lời dạy của kinh thánh: "Nếu con mắt phải hỏng hãy rút bỏ và vứt nó đi xa. Thà mất một bộ phận cơ thể còn hơn là bị mất toàn bộ cơ thể. Amen."

- Amen - Mọi người thành kính nhắc lại.

- Tôi luôn luôn nghi ngờ nó dối trá - Crulí liền thú nhận với mọi người đồng thời cũng không quên hỏi xem có được chia quà bánh gì không - Từ đầu tôi đã nghĩ trong chuyện thụ thai này có cái gì tội lỗi.

- Chắc nó đã chung chạ với một người ngoại quốc ở ngoài làng và nó để lão ta sống ở xa hoặc có khi đã giết chết lão ấy rồi để giành lấy sự vinh quang của câu chuyện sinh đẻ thần kỳ - Nêghê nói trong lòng vẫn ấm ức vì phải nhường cho Ivalú vị trí hàng đầu trong làng.

- Có lẽ nó chung chạ với một con gấu - Tipô thì thầm - Người phương Bắc làm chuyện kỳ lạ lắm. Mẹ tôi kể đâu là phương Bắc có thói quen ngủ với gấu và hải cẩu.

- Các người chỉ là những mụ già hay ghen tị! - Tocngếch tức giận xen vào.

- Thế cô không nghe nhà truyền đạo nói à? - Cô em Nêghê tức giận hỏi.

- Không nên nghe tất cả những lời nhà truyền đạo nói - Tocngếch nói.

- Vậy thì chúng ta cần tin ai? - Crulí hỏi - Hiểu biết của ông ta được Chúa trực tiếp truyền cho. Rõ ràng là có một người mẹ sẽ không cho phép con Viví tiếp tục đến chơi nhà Ivalú.

- Tôi không biết chắc sự thông thái của lão là của Chúa, nhưng tôi biết chắc chắn đứa con của Ivalú là của Người.

- Lời nói ở mồm mày là lời nói của quỷ, Tocngếch ạ! - Tipô quát và khẳng định - Mày có vô số tội lỗi vì lấy hai chồng và Chúa không thể ở trong lòng mày được, con mụ tội lỗi!

Tocngếch tức giận nện vào bụng Tipô và bà già ngã lăn quay xuống đất miệng rên rỉ như con hải báo bị ăn đòn. Lời cãi cọ đến tai lão Titêrácti.

- Có chuyện gì thế?

- Chị tôi có con quỷ sứ trong người.

- Đúng thế, đúng thế - Crulí khẳng định - Tocngếch có nhiều tội lỗi và ủng hộ Ivalú.

- Đấy các con xem! - Lão Titêrácti đắc thắng thốt lên - Các con đã thấy những điều xảy ra khi các con để cho quỷ sứ ngự trị trong lòng các con chưa? Những lời nói vô đạo, bạo lực và một bà già đáng thương bị đối xử tàn tệ. Ta muốn đem lại hoà bình cho cộng đồng này, nhưng nếu các con không tống quỷ Sa tăng đi thì Chúa sẽ trút cơn giận xuống làng này. Khi Chúa nổi giận thì cũng khủng khiếp lắm!

Lão Titêrácti nổi giận trông cũng rất khủng khiếp, mắt trợn trừng, khuôn mặt dài tối sầm.