Hồi Thứ Mười Ba (c)

Thượng hoàng cật đầu khen phải. Bấy giờ các quan văn võ đã kéo nhau đến. Hoàng Phủ Thiếu Hoa và Mạnh Gia Linh ra trước tuyên cáo cho mọi người nghe. Các quan nghe xong, biết chắc là thượng hoàng, không còn nghi ngờ gì nữa. Quan tổng đốc và quan tuần phủ sở tại đều quì xuống để thỉnh giá. bấy giờ phượng liễn loan nghi, đã sẵn sàng cả. Sư cụ Hợp Tôn cũng đem năm trăm tăng nhân ra quì lạy để tiễn tống thượng hoàng. Thượng hoàng châm hương lễ tạ đức Phật tổ. Hai bên nhạc công cử nhạc, chuông trống vang trời. Khi làm lễ xong, thượng hoàng lên ngồi bảo tọa. Hoàng Phủ Thiếu Hoa và Mạnh Gia Linh đứng hai bên. Sư cụ Hợp Tôn được ngồi một cái ghế trầm hương bên cạnh. Ngũ lang thì cầm gươm đứng hầu bên cạnh thượng hoàng. Thượng hoàng phán rằng:
- Ta có ý mỏi mệt, muốn thoát ly trần thế, từ khi xuất du đến đây đã mười năm, không ngờ thái hậu bị bệnh, thiếu đế vì có mục tật không ra ngự triều, để đến nỗi Phi Giao lộng quyền chuyên chính. Bọn gian áv ác lại nhân đấy mưu phản, ngu hoặc thần dân. Bởi thế ta tạm về để chỉnh đốn triều chính, hễ khi trong nước được yên ổn rồi, sẽ lại đến ở chốn này. Ngày nay các quan văn võ đều được cho giấy kỷ lục. Bấy nhiêu thuế má ở Ngũ Đài Sơn này đều miễn trừ cả. Lại ban cho tăng nhân mỗi người một lạng vàng để may bộ mũ áo cà sa mới, gọi là chút tình ta ở đây trong mười năm trời.
Các quan văn võ nghe lời chỉ phán, đều phủ phục tạ ơn. Quan tổng đốc đệ trình hai đạo chiếu thư đã nhận được từ trước: Một đạo nói việc thái hậu lâm triều, và một đạo nói về việc đi tìm thượng hoàng. Thượng hoàng mở xem, ứa nước mắt khóc. Khi xem tới nửa chừng thì hầm hầm nổi giận, nhưng sau xem hết, lại lẩm nhẩm gật đầu. Thượng hoàng ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi thở dài mà than rằng:
- Ai thảo đạo chiếu thư này khen cho cũng là một tay thông minh tài học, nhưng không khéo lại ngiò bút của Mạnh Lệ Quân vương phi, mới có được một giọng văn tâm huyết này. Xót thay Mạnh Lệ Quân! Thương thay thái hậu! Chẳng qua chỉ vì vụng nghĩ, để thất sách một chút mà di luỵ đến mọi người.
Nói xong, cầm chiếu thư trao cho Hoàng Phủ Thiếu Hoa xem. Hoàng Phủ Thiếu Hoa xem xong, quì xuống mà tâu rằng;
- Muôn tâu thượng hoàng! Sự tai biến này chẳng mấy đời không có, nhưng không ngờ lại gây ra tự nhà kẻ hạ thần. Xin thượng hoàng chiếu theo quốc pháp mà trị tội kẻ hạ thần để làm gương cho thiên hạ.
Thượng hoàng phán rằng:
- Quốc cữu nói như thế thì lại càng tỏ cái lỗi của ta, nhưng thái hậu có tai tiên kiến, Mạnh Lệ Quân vương phi có công phục quốc, tội cũng đáng gọi là “Song tuyệt”, mà ta và quốc cữu đều phải chịu thua vậy. Lại nhờ có Mạnh Gia Linh tiên sinh đây là là một người tận trung báo quốc, cho nên âu vàng ngày nay mới được vẹn toàn. Phi Giao dẫu con nhà Hoàng Phủ, nhưng cũng nhờ có nhà Hoàng Phủ mà ngôi trời mới không đến nỗi chuyển di, thế thì công ấy cũng không nhỏ.
Nói xong, giám chỉ truyền khởi giá. Thượng hoàng đội mũ mặc áo triều phục ngồi trên một cái loan dư, hai bên che hai cái quạt vả, lại có các quan văn võ đi ủng hộ chung quanh. Sư cụ Hợp Tôn tiễn ra khỏi địa phận Ngũ Đài Sơn thì cúi đầu sụp lạy. Thượng hoàng gạt nước mắt mà từ biệt sư cụ Hợp Tôn rồi thẳng tiến vào tỉnh thành. Khi vào tới tỉnh thành, thượng hoàng không đóng ở nhà hành tại, tức khắc truyền chỉ tiến kinh. Đi suốc ngày đêm, đi đến đâu đã có địa phương quan nghênh tiếp. Đại đội quân mã kéo đến ngoài kinh thành đã trông thấy bốn mặt thành có cắm bốn lá cờ lớn, mỗi lá đề mấy chữ rằng: “Phụng mệnh thái hậu cung nghênh thượng hoàng".
Cửa thành bấy giờ đều rộng mở cả, các nhà đều căng vải ngất trời. Quân sĩ mặc áo giáp vàng, đứng sắp hàng hai bên vệ đường. Các quan văn võ triều thần thì đều mũ áo triều phục quì để nghênh tiếp. Hán vương, Triệu vương và Chu vương cũng quì một bên. ThhThượng hoàng 6ng thấy ba vị vương tử động lòng thương xót, thở dài mà phán rằng:
- Bây giờ các con đều đã trưởng thành cả!...
Ba vị vương tử nức nở khóc hoài. Tề vương là Yên Mộc Hiện, thừa tướng là Nguyễn Long Quang, và Bình Giang vương và Hùng Hiệu cùng các quan văn võ triều thần đều phủ phục chúc câu “Vạn Tuế”. Thượng hoàng giáng chỉ cho Tề vương, Nguyễn tướng công và Hùng vương đến gần trước mặt. Ba người rón rén đến trước mặt thượng hoàng rồi cùng quì xuống đất, trút mũ ra à xin tạ tội. Thượng hoàng phán rằng:
- Chẳng qua tại ta cả, các người có tội gì! Tề vương và Nguyễn tiên sinh đây đều một lòng tận trung báo quốc, còn Hùng vương lại vô tội mà bị giam cấm trong bấy nhiêu năm trời, ấy đều là lỗi tại ta đó!
Nói xong, truyền nội giám cầm mũ đội lại cho ba người ấy. Thượng hoàng phán rằng:
- Bây giờ ta hãy vào bái yết nhà thái miếu trước, rồi sau mới vào nội cung.
Thượng hoàng lại hỏi:
- Mạnh Lệ Quân vương phi ngày bệnh tình ra thế nào? Các con Hoàng Phủ Tương vương sao không thấy ra đây?
Nguyễn Long Quang tướng công tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Mạnh Lệ Quân vương phi bệnh đạ thuyên giảm, nhưng nghĩ mình đã phạm một điều đại tội tự xin vào ngục thất để đợi ngày hành hình.
Thượng hoàng kinh ngạc mà phán rằng:
- Ô hay! Sao lại có thể như thế được! Giả sử có phạm đại tội đi nữa thì công kia cũng đủ chuộc đền. Ai là người cứu hoàng tôn, ai là người phục quốc tộ, ai là người bỏ nhà đi tìm vua trong mười năm trời, lại thêm được một đứa con nhỏ, đã có lòng chí hiếu đi theo thân phụ. Một nhà trung hiếu như thế thì tội gì cũng đáng khoan tha!
Nói xong, tức khắc truyền cho ba vị vương tử vào tận ngục thất, mời Mạnh Lệ Quân vương phi ra, ra truyền bảo cho mấy anh em phò mã Triệu Câu đến sáng mai đều phải vào triều kiến. Thượng hoàng lại phán rằng:
- Ngày nay ta thật dở dang, Phật chưa thành Phật, mà vua cũng chẳng ra vua, chỉ vì muôn dặm giang sơn lại phải trút cái mũ ni ra, trở về nơi hồng trần thế giới. Từ nay các quan văn võ triều thần nên hết lòng giúp ta, để khiến cho trong nước được trị bình như cũ vậy.
Khi long giá thượng hoàng đi đến đâu thì già trẻ lớn bé đều phủ phục ở hai bên đường, rồi thì thào bảo nhau rằng:
- Thượng hoàng mắt phượng râu rồng vẫn như thuở trước, ta chắc rằng ngài ra tu ở Ngũ Đài Sơn, vị tất phải ngự một bữa cơm chay nào. Nếu không thì cớ sao trong mười năm nay mà dung nhan chẳng khác chi ngày bước ra.
Khi vào tới nhà thái miếu thì hoàng tôn đã phủ phục ở trước thềm mà chúc câu “Hoàng tổ vạn tuế”, lại khóc than kể lể mà xin thượng hoàng ân xá cho thiên tử được phục vụ.Thượng hoàng trông thấy, động lòng thương xót, cầm tay hoàng tôn dắt lại gần ngồi bên gối, ngắm nghía hồi lâu, rồi vui mừng mà phán rằng:
- Phải rồi! Chính hoàng tôn là cháu ta đây rồi! Hoàng tôn ơi! Sau này chớ quên công chăm nuôi của nhà Hoàng Phủ nhé!
Hoàng Tôn khóc mà tâu rằng:
- Muôn tâu hoàng tổ! Hai mẹ con tôn nhi này đều chịu ơn tái sinh của nhà Hoàng Phủ, dẫu rằng xương mòn thịt nát, cũng không bao giờ dám quên!
thượng hoàng nghe nói, mừng rỡ mà phán rằng:
- Ừ! Nói năng cũng khác thường! Trẻ thơ mà được như thế thì sau này tất phải vượt hơn ông cha vậy!
Các quan văn võ triều thần quì xuống tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Hoàng tôn được như thế đều là nhờ về phúc trạch của thượng hoàng đó.
Thượng hoàng thở dài mà than rằng:
- Chẳng hay hoàng tôn đã mệnh danh là gì chưa?
Hoàng tôn khóc mà tâu rằng:
- Vì có tôn nhi mà khiến ngôi hoàng cực được lâu dài thì chi bằng ta mệnh danh cho là Hoàng Cực.
Thượng hoàng khởi giá vào nội cung. Các quan văn võ lui về triều đường hội nghị, định cùng nhau dâng một bản tâu, xin thượng hoàng ân xá cho thiên tử được phục vị. Nếu phế thiên tử để lập hoàng tôn thì hoàng tôn tất không yên lòng, mà bỏ hoàng tôn đi lập thứ chi thì lại e cương thường bất chính v5ây. Bấy giờ quan lại bộ thượng thư là Tần Sĩ Thăng đã được phục chức, cũng đến hội nghị ở chốn triều đường.
Lạo nói chuyện thái hậu ở trong nam nội, đã trút hết râm nhị, phủ phục ở trước thềm để nghênh tiếp thượng hoàng. Thượng hoàng vội vàng lấy tay đỡ thái hậu dậy mà bảo rằng:
- Thái hậu ơi! Bây giờ ta mới biết thái hậu có tài tiên kiến, việc này thái hậu biết trước đã lâu. Nếu không nhờ có thao lược của thái hậu thì tôn nhi ta còn đâu được đến ngày nay. Bây giờ ta nên bái tạ thái hậu mới phải, cớ sao thái hậu lại còn thỉnh tội! Nội giám đâu! Mau mau đem mũ áo ra đây, để ta mặc cho thái hậu, rồi ta sẽ ân xá cho thiên tử lại được phục vị.
Thái hậu lạy tạ. Thượng hoàng đỡ dậy mời ngồi. Hai bà thái phi và hai vị công chúa đến sụp lạy, chúc câu: “Vạn tuế”. Thượng hoàng lại vui cười mà bảo thái hậu rằng:
- Thái hậu ơi! Những việc khác không nói chi vội, bây giờ hãy mau triệu thiên tử vào đây.
Thượng hoàng nghoảnh lại bảo ba vị vương tử cùng hoàng tôn di triệu vua Anh Tôn vào triều. Thượng hoàng nói:
- Chẳng lẽ ngày nay sum họp một nhà như thế này mà lại để một người riêng chịu khổ sở.
Ba vị vương tử cùng hoàng tôn vâng mệnh đi ngay. Thái hậu ngậm ngùi thương khóc mà tâu với thượng hoàng rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Đứa con bất hiếu ấy, thần thiếp thiết tưởng phép nước không nên ân xá. Dẫu không đến nỗi hoang dâm như Kiệt, Trụ, nhưng ngu ngốc thái quá thì cũng không thể trị được ngôi trời. Vậy ngày nay cứ theo thứ tự bỏ anh dùng em, xin thượng hoàng lấp Hán vương và phải.
Thượng hoàng cả cười mà phán rằng:
- Thái hậu dạy quá lời! Con ta vốn tính nhân hiếu, chỉ vì là bậc trung tài, huyết khí chưa định. Vả bấy giờ thái hậu còn đang bị bệnh, cho nên những lời sàm báng có thể gây ra nhiều mối nghi kỵ, khiến con ta sợ chết mà đến nỗi không dám vào triều kiến nội cung. Nếu ta không xét chân tình, mà vội kết ngay tội bất hiếu thì cũng oan khổ cho con trẻ. Thí dụ như ta mới lên ngôi vua,chỉ vì quá nghe lời Lưu Tiệp để hắn lộng quyền chuyên chính, đến nỗi trong ba năm tung hoành giặc giã, suýt nữa thì nguy đến nước nhà. May sao trên nhờ có thánh mẫu ta, đêm ngày dạy bảo ân cần, mới giữ được khỏi sinh biến loạn. Sau ta mỏi mệt có lòng yếm thế, mới nhường ngôi lại cho con ta. Chẳng may bấy giờ thái hậu bị bệnh, các bậc danh thần lương tướng trong triều đều vì việc nọ việc kia mà đi vắng cả, chỉ còn một mình Nguyễn Long Quang tướng công thì một cây khôn chống nổi nhà, chẳng qua cũng nhờ có thái hậu mà giang sơn này mới được vô sự. Nếu ngày nay lập Hán vương làm thiên tử thì há chẳng khiến cho Hán vương mang tiếng như những lời nói phao thuở trước ha sao!
Thượng hoàng lại nói:
- Thái hậu ơi! Từ nay không nên cân nhắc đến việc trước nữa. Thái hậu chỉ nên cùng ta sum vầy ở trong nội cung, cảnh già vui thú, để ngồi mà xem con cái đề huề.
Thượng hoàng nói xong, bỗng lại ứa nước mắt khóc. Hai bà thái phi tâu với thái hậu rằng:
- Muôn tâu thái hậu! Mấy lời của thượng hoàng chỉ phán vừa rồi thật là đạt lý và thấu tình lắm, xin thái hậu chớ nên ngần ngại.
Lại nói chuyện vua Anh Tôn ở nơi biệt điện, từ khi Phi Giao tạ thế rồi, mấy anh em cùng nhau ngày đêm sum họp chuyện trò nhỏ to. Bảo mẫu đem hết những sự việc bùa dấu của Phi Giao thuở trước thuật lại cho vua Anh Tôn nghe. Vua Anh Tôn bấy giờ động lòng thương xót Hùng hậu, tự nghĩ mình ngu ngốc, lấy làm hối hận vô cùng. Trên thì phụ ơn cha mẹ, dưới sinh một đứa con nhỏ, năm nay đã lên tám tuổi mà chưa biết mặt mũi thế nào. Vua Anh Tôn nghĩ vậy, lại ứa nước mắt khóc. Bỗng thấy ba vị vương tử đưa hoàng tôn đến, mừng rỡ xiết bao, đang khóc lại có nét mặt tươi cười, vội vàng ôm lấy hoàng tôn mà kêu to lên một tiếng. Vua Anh Tôn nói:
- Con ơi! Con nhớ trách ta là người tệ bạc. Ta cũng nhờ có con để hầu hạ thượng hoàng và thái hậu thay ta.
Hoàng tôn cũng khóc mà tâu rằng:
- Muôn tâu hoàng phụ! Đó chẳng qua là số mệnh của con phải như thế. Ngày nay ách vận đã qua khỏi, hoàng phụ chớ nên nhắc đến việc trước, kẻo thượng hoàng và thái hậu không được yên lòng. Nay con phụng mệnh thượng hoàng đến triệu hoàng phụ về cung, xin hoàng phụ hãy bỏ qua những sự phiền não.
Vua Anh Tôn ở trong lãnh cung ra, vẫn mặc áo tù, không dùng loan xa, chỉ thủng thỉnh đi bộ. Ba vị nương tử và hoàng tôn theo sau. Khi tới nội cung còn đứng ở ngoài cửa để hậu chỉ. Thượng hoàng nghe báo liền truyền Hưng Bình công chúa cùng hai bà thái phi đem mũ áo thiên tử ra mặc cho vua Anh Tôn. Vua Anh Tôn trong lòng xót thương, vâng mệnh vào triều kiến thượng hoàng và thái hậu. Khi vào tới nơi, vua Anh Tôn phủ phục mà tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng và thái hậu! Thần nhi chịu tội bất hiếu, xin kính chúc thượng hoàng và thái hậu vạn tuế!
Nói xong, cứ gục đầu xuống đất mà khóc, hạc châu lã chã chứa chan. Thượng hoàng sai người đỡ vua Anh Tôn dậy, rồi phán bảo rằng:
- Thôi con đừng khóc lóc, bao giờ cha mẹ cũng có lòng thương con. Cha mẹ có phải là giống hổ lang đâu mà bảo rằng ăn thịt con vậy. Ngày nay con đã biết hối thì ta lại cho con được phục vị. Con nên giữ gìn tính hạnh, khiến sau này sử bút lại được ghi chép chuyện một vị hiền quân.
Thượng hoàng nói xong, lại nghoảnh lại cười mà bảo thái hậu rằng:
- Thái hậu ơi! Con hiền dâu thảo ngày nay vẫn như xưa. Bao nhiêu những việc đã qua thái hậu chớ nên lấy làm phiền não!
Nói xong, tức khắc truyền chỉ gọi Hùng hậu đến để cùng vua Anh Tôn làm lễ tương kiến. Lại truyền nội giám bày tiệc ở nam nội, để vợ chồng con cháu cùng nhau dự cuộc vui. Thái hậu truyền cho Hùng hậu cứ dùng đồ thường phục mà ra triều kiến thiên tử. Hùng hậu bước ra, trông thấy vua Anh Tôn vội vàng sụp lạy, vua Anh Tôn cũng lạy để đáp lễ lại. Hoàng tôn chạy đến đỡ vua Anh Tôn dậy. Thượng hoàng vui lòng mà phán rằng:
- Hoàng tôn thật là thiên tính chí hiếu. Con dâu ta cũng chớ đem lòng oán giận, từ nay lại nên hòa thuận như xưa.
Hùng hậu tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Thần tức khi nào dám oán giận, chỉ xin thượng hoàng ân xá cho cả các cung phi, từ nay thần tức được trọn đời hầu hạ dưới gối thượng hoàng và thái hậu, thế là mãn nguyện!
Thái hậu phán rằng:
- Việc ấy rất dễ! Nhưng con cũng phải giữ ngôi hoàng hậu thì hoàng tôn mới được yên lòng.
Thượng hoàng cười mà phán rằng:
- Ngày nay ta chỉ muốn được vui cảnh đoàn viên. vậy đã ân xá cho thiên tử phục vị, thế thì con dâu ta thiết tưởng cũng nên nguôi lòng.
Thái hậu cùng hai bà thái phi, hai công chúa và ba vị vương tử nghe nói, đều lấy làm vui mừng. Bấy giờ nội giám Lăng Mậu cầm một bản tâu quì dâng thượng hoàng, nói là bản tâu của các quan văn võ triều thần, hiện đang đứng cả ở ngoài cung môn để hậu chỉ. Thượng hoàng mở xem, vui mừng kể sao cho xiết, liền cầm bản tâu trao cho thái hậu, rồi cười mà bảo rằng:
- Thái hậu ơi! Thái hậu xem thế này thì còn nên nói chi nữa. Các quan văn võ triều thần đều tâu xin cho thiên tử được phục ị.
Thái hậu xem bản tâu, nín lặng không nói câu gì. Thượng hoàng cầm bút phê rằng:
- Các ngươi tâu xin, đều bởi lòng trung thành, để sáng mai ra triều sẽ nghị.
Thượng hoàng phê xong, giao trả bản tâu, rồi ngồi vào bàn ngự tiệc, cung đàn tiếng sáo réo rắt bên tai, chả phượng nem công la liệt trước mắt, mọi người dự tiệc ai nấy đều vui vẻ tươi cười, thật là cốt nhục vẹn toàn, một nhà sum họp vậy. Thượng hoàng cả cười mà phán rằng:
- Thế này thì thành ra ta chỉ có số được làm thượng hoàng chứ không có số được làm hòa thượng! Ta cũng không hiểu duyên cớ làm sao!
Bà Mai thái phi mỉm cười mà tâu rằng:
- Thượng hoàng đã là một bậc chí tôn ở nơi thanh tĩnh thế nào được!
Thượng hoàng nói:
- Không phải thế! Các ngươi có hiểu vì cớ chi mà ta đã quyết chí tu hành lại phải trở về nơi trần tục này hay không?
Vua Anh Tôn qui xuống tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Đó là thượng hoàng nghĩ thương thần nhi và thần dân trong nước, không nỡ để cho lầm than, vì lòng hiếu sinh mà phải trở về nợ trần tục vậy.
Thượng hoàng nói:
- Vì có Hoàng Phủ quốc cữu cùng Mạnh Gia Linh tướng công cố sức khuyên can, cho nên ta lại phải về triều một phen để chỉnh đốn các công việc trong nước đó!
Vua Anh Tôn nghe lời chỉ phán, toát mồ hôi ra, cúi đầu sụp lạy. Ba vị vương tử cũng đều phủ phục, Ôn thái phi đem bài tạ ân biểu của Phi Giao đệ trình để thượng hoàng xem. Thái hậu lại khóc mà kể lể sự tình trong khi Phi Giao sai người đem dâng ngọc tỷ. Thượng hoàng xem xong bài tạ ân biểu, thở ài mà than rằng:
- Văn này chẳng kém chi Mạnh Lệ Quân cữu phụ thuở xưa, tiếc thay lại thành ra một người nham hiểm. Nhưng chẳng qua cũng bởi quốc vận xui khiến mà nên nỗi nước này!
Nói xong, lại thuật những lời sư cụ Hợp Tôn dặn bảo cho thái hậu nghe. Thái hậu nói:
- Nếu vậy thì thần thiếp có thù hằn gì với nó mà nó cũng làm khổ như thế!
Thượng hoàng nói:
- Không phải nó định làm khổ, chỉ vì thái hậu không theo ý nó, cho nên nó phải giam cấm thái hậu vào một nơi. Vả cha mẹ nó mà ngang tai mắt, nó còn muốn triệt đi, huống chi là người khác. Thái hậu ơi! Một nhà họ hùng, nếu không phải lòng son dạ sắt, cảm động đến trời thì tất cũng đã tuyệt diệt từ bao giờ rồi, còn đâu đến ngày này nữa!
Thượng hoàng lại bảo Hùng hậu rằng:
- Con dâu ta ơi! Người ta ở đời, từ sang đến hèn, ai cũng phải cần lao mới được. Con vốn là người hiền hiếu, chỉ vì năm xưa con giao hết quyền chính cho Phi Giao mới đến nỗi thế này. Từ nay con nên chăm chỉ, theo gương tốt của thái hậu mà trông coi các việc nội chính ở trong cung. Bây giờ hai con nên vào ở cung Phỉ Thúy. Cái cung ấy là chỗ ta cùng thái hậu sum họp năm xưa, ta muốn cho vợ chồng cũng lại cùng nhau bách niên giai lão. Con ta lại làm thiên tử mà dâu ta thì lại giữ ngôi hoàng hậu, thế mới là vui vẻ một nhà vậy.
Thái hậu thuật đến chuyện chim quạ mang thư. Thượng hoàng nói:
- Việc ấy trong khi ta còn đang đi đường, cũng đã được nghe chuyện. Nhưng lạ thay, cái tin ta về triều, gia thư của Hoàng Phủ Thiếu Hoa hay là bản tâu của Mạnh Lệ Quân có đưa về trước nữa thì cũng chỉ trước được bốn năm ngày mà thôi, cớ sao các đồ nghi vệ nghênh tiếp lại sửa soạn được sẵn sàng như thế, hoặc giả thái hậu có tài tiên kiến biết trước rằng ta sắp về triều chăng?
Thái hậu thở dài mà tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Thần thiếp có tài năng gì mà biết trước được. Đó là nhờ về nàng Diễm Tuyết là con gái Lưu Quí, nàng xem thiên văn mà biết trước vậy.
Thượng hoàng kinh ngạc mà phán rằng:
- Một người con gái sao lại giỏi thiên văn được như thế! Lưu Quí có phải là con Lưu Khuê Bích đó không? Ta còn nhớ rằng năm xưa ta dùng Lưu Quí làm chức thái phó để dạy Triệu vương.
Mai thái phi tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Chính phái người ấy rồi! Thần thiếp từ khi tiếp được tin thượng hoàng bỏ đi, ngày đêm thương khóc. Triệu vương mới bàn với Lưu Quí bảo con gái vào cung để làm bạn cho vui. Thần thiếp thấy nàng là người học rộng tài cao, mới nhận nàng làm nghĩa nữ.
Thượng hoàng mỉm cười mà phán rằng:
- Nếu phải là con gái Lưu Quí thì tức là điệt tôn nữ của ta, sao lại nhận là nghĩa nữ được!
Thái hậu và Mai thái phi đều ngẩn người ra, rồi cười mà nói rằng:
- Thế ra thượng hoàng còn nhớ được thứ tự!
Thượng hoàng phán rằng:
- Người con gái ấy bây giờ ở đâu?
Mai thái phi tâu rằng:
Thái hậu có cho theo vào ở nam nội.
Thượng hoàng nói:
- Sao không triệu vào đây!
Mai thái phi vội vàng sai cung nữ đi gọi nàng Diễm Tuyết. Hồi lâu nàng Diễm Tuyết mình liễu thướt tha, gót sen rón rén, bước vào trước sân, khép áo cúi đầu sụp lạy. Nàng lạy xong khẽ cất tiếng oanh mà tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Thần thiếp là Diễm Tuyết, xin kính chúc thượng hoàng vạn tuế!
Thượng hoàng truyền cho đứng dậy. Khi nàng đứng dậy, mặt hoa da ngọc, trông lại càng mỹ lệ hơn trước, quả nhiên là một bậc “Tiên nữ giáng trần” vậy. Thượng hoàng kinh ngạc mà hỏi rằng:
- Diễm Tuyết kia! Biết được thiên văn tất là nhờ có cha dạy. Chẳng hay đã đính hôn với ai chưa vậy?
Mai thái phi thay lời nàng Diễm Tuyết mà tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Nàng Diễm Tuyết từ thuở nhỏ vẫn quyết chí tu hành, người cha không nỡ trái ý, vậy nên chưa hứa gả cho ai cả.
Thượng hoàng lại phán rằng:
- Nếu vậy thì nàng thật là tiên phong đạo cốt, hay tiền thân nàng tức là một vị du tiên đó chăng! Nhưng nhan sắc “Đắm nguyệt ngây hoa” kia, sao lại bỗng mến thú “Hoa nội mây ngàn” vậy.
Nàng Diễm Tuyết ứng khẩu mà đọc một bài thơ:


“Nguyệt nọ còn khi khuyết
Hoa kia có lúc tàn
Mây ngàn cùng hạc nội
Muôn thuở vẫn anh nhàn”


Thượng hoàng vui cười mà phán rằng:
- Tài mẫn tiệp ấy thật cũng đáng khen! Nhưng ta hãy hỏi một điều...
Nói đến đấy, thượng hoàng lại đọc hai câu thơ:


“Cha mẹ công trời bể
Làm con chớ quên ân”


Nàng Diễm Tuyết tức thì đọc nối theo hai câu nữa:


“Phát phu * không dám hủy
Kính chúc chữ thiên xuân”


Thái hậu bật cười bảo rằng:
- Thượng hoàng thua rồi!
Thượng hoàng cũng cười mà phán:
- Tam giáo lấy nho làm đầu. Ta đây cũng chưa từng thế phát, thế thì một mình ta kiêm đủ tam giáo vậy. Khen cho Diễm Tuyết thật có tài đĩnh ngộ, há phải người trong cõi trần. Đợi khi thân phụ nàng về đây rồi ta sẽ bàn. Âu là ta lập một cái chùa ở trong đại nội, để hàng ngày nàng ra đấy mà giảng đàm đạo lý.
Mai thái phi bảo nàng Diễm Tuyết lạy tạ rồi lui ra. Sáng hôm sau, vua Anh Tôn cùng ba vị vương tử vào đón thượng hoàng ra ngự triều. Bây giờ ngoài chốn triều đường, rung chuông đánh trống, văn quan võ tướng đã sắp hàng cả ở dưới sân. Thượng hoàng ra tới nơi, các quan văn võ triều thần cúi đầu sụp lạy làm lễ triều kiến. Khi các quan làm lễ triều kiến xong bỗng thấy Ngọ Môn quan quì xuống tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Một nhà Hoàng Phủ cùng Gia Tường công chúa đều quì ở ngoài cửa Ngọ Môn để xin xin chịu tội.
Thượng hoàng phán:
- Hà tất lại làm như thế,, khiến cho lòng ta thêm áy náy.
Nói xong, tức khắc truyền bảo Tề vương và Nguyễn Long Quang tướng công đem mũ áo ra ban cho nhà Hoàng Phủ và triệu vào triều bái, để đợi lệnh thiên tử gia quan ban tước cho. Hai người phụng mệnh ra Ngọ Môn tuyên truyền thánh chỉ, triệu vợ chồng Hoàng Phủ Thiếu Hoa và mấy người con đều vào triều bái. Còn Gia Tường công chúa thì mời vào nam nội. Vợ chồng Hoàng Phủ Thiếu Hoa cùng mấy người con đội mũ mặc áo, rồi kéo nhau vào trước sân rồng sụp lạy chúc câu “Vạn tuế” Thượng hoàng truyền cho đứng dậy, phán hỏi:
-Trong mấy người này người nào là Triệu Lân ?
Triệu Lân nghe lời phán hỏi, vội vàng tiến lên, rồi quì lạy ma tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Triệu Lân tức là kẻ hạ thần!
Thượng hoàng cầm lấy tay, ngắm nghía hồi lâu rồi phán rằng:
-Nhà ngươi thật đáng gọi là “Xã tắc trọng thần”! Việc cứu hoàng tôn còn gọi là việc nhỏ, chứ việc phục quốc tộ thì quả là “Đệ nhất kỳ công”! Hoàng Phủ Tương vương và Mạnh Lệ Quân vương phi tài giỏi hơn đời, nhưng rút lại cũng không bằng Triệu Lân. Triệu Lân mới ngần này tuổi đầu, mà đã trung lại trí, đến nỗi trên đầu tóc điểm hoa râm. Công này dẫu gia phong vương tước cũng chưa đủ báo đền, thôi thì ta cho ba vị vương tử cùng Triệu Lân kết làm anh em vậy.
Triệu Lân khóc mà tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Cái công báo quốc của kẻ hạ thần, chưa đủ mà chuộc cái tội phụ quốc!
Thượng hoàng thở dài mà than rằng:
- Nhà ngươi chớ khiêm tốn quá! Vì ta vụng nghĩ một chút mà để di lụy đến nhà Hoàng Phủ, đợi khi thiên tử phục vị, bấy giờ sẽ công báo nghĩa đền.
Triệu Lân lại lạy dập đầu, rồi khóc mà tâu rằng:
- Muôn tâu thượng hoàng! Kẻ hạ thần còn có một việc muốn xin trần tấu.


o0o


(*) Phát phu: tóc và da. Ý nói thể xác của ta là khí huyết cha mẹ ban cho, không được tự tiện hủy hoại (Chú nhà NXB)