Chương XV
Tác giả: Laura Ingalls Wilder
Sáng hôm sau trời nắng nhưng gió lạnh hơn và cảm giác là sẽ có bão. Bố đã làm xong công việc thường lệ trở về đang hơ ấm bàn tay trên lò bếp trong lúc Mẹ và Laura dọn bàn ăn sáng thì mọi người nghe thấy tiếng xe lăn rầm rập.
Tiếng xe ngừng ngay trước cửa. Người lái xe kêu lớn và Bố bước ra. Qua cửa sổ, Laura thấy Bố đang nói chuyện trong gió lạnh.
Lát sau, Bố quay vào, vội vã khoác áo, mang găng tay và nói:
- Tụi anh đi gặp một người hàng xóm mà tới đêm qua anh vẫn không biết. Một ông già bệnh, sống trơ trọi một mình. Anh đi ngay và sẽ kể lại mọi chuyện vào lúc trở về.
Bố lái xe đi với người lạ và trở về vào một hồi lâu sau:
- Rrrr! Lạnh dữ quá!
Bố vừa liệng áo khoác, găng tay lên ghế vừa nghiêng mình sưởi ấm trên lò bếp không kịp cởi khăn choàng và nói:
- Tốt, đã xong một việc làm tốt.
Bố kể:
- Người lái xe là người cuối cùng đi qua. Anh ta đi một mạch từ sông Jim tới và không thấy một bóng người nào. Mọi người dọc đường đều đã đi hết. Đêm qua, anh ta bỗng nhìn thấy một đốm sáng cách nền đường xe lửa chừng hai dặm về phía bắc nên lái xe tới hy vọng tìm được một chỗ nghỉ qua đêm.
Thế đấy, Caroline! Anh ta tìm được một căn lều theo yêu cầu và một ông già ở một mình. Tên ông già là Woodworth. Ông bị bệnh lao phổi và tới đây để điều trị bằng không khí đồng cỏ. Ông ta đã sống theo đúng qui định trọn mùa hè và sẽ ở lại hết mùa đông.
Nhưng ông ta suy sụp quá và người lái xe muốn đưa ông ta đi khỏi đây. Anh ta nói đây là dịp may cuối cùng của ông già, nhưng Woodworth không chịu đi. Khi nhìn thấy khói bếp của mình vào sáng mai, anh ta mới ghé lại để coi có thể kiếm được ai giúp anh ta cùng thuyết phục ông già.
Caroline, ông già chỉ còn xương với da. Vậy mà ông ấy cứ khăng khắng bám dính vào cái phương thuốc đồng cỏ. Ông ấy nói chỉ dẫn của bác sĩ là điều dứt khoát phải tuân thủ.
Mẹ nói:
- Nhiều dân quê ở các vùng vẫn làm như thế.
- Ừ, anh biết, Caroline. Nếu quả đúng như thế thì anh mong đồng cỏ này sẽ chỉ dành làm một điều duy nhất là trị bệnh lao phổi. Nhưng, nếu em được nhìn thấy ông già, Caroline. Ông ấy không còn ra hình dạng gì để có thể ở lại một mình trong căn lều theo yêu cầu cách xa láng giềng tới mười lăm dặm. Chỗ dành cho ông ấy phải là ở bên cạnh người thân trong gia đình.
Thế là anh và người lái xe xốc ông ấy lên, chất ông ấy cùng với tất cả đồ đạc vào thùng xe. Nhấc ông ấy vào thùng xe dễ như nhấc Carrie ở đây vậy. Cuối cùng, ông ấy cũng mừng là được ra đi. Ông ấy phải ở trong tầm mắt chăm sóc của những người thân ở miền đông.
Mẹ bỏ thêm than vào lò, nói:
- Ông ấy sẽ chết cóng trên thùng xe vào một ngày lạnh như thế này.
- Ông ấy được mặc rất ấm, có áo choàng tốt. Bọn anh còn quấn phủ ông ấy trong mấy tấm chăn và hơ nóng một bao lúa mạch để giữ ấm bàn chân ông ấy. Ông ấy sẽ ổn thôi. Người lái xe là một bạn đồng hành tuyệt vời.
Nghĩ tới ông già cùng với người lái xe cuối cùng, Laura thấy khắp vùng thực sự trở nên vô cùng hoang vắng. Họ sẽ phải mất hai ngày đường để tới được sông Big Sioux. Suốt đường giữa sông Big Sioux và sông Jim không có một bóng người nào, ngoại trừ mấy người ở trong căn nhà này, căn nhà của các nhân viên dịch lộ.
Laura hỏi:
- Bố, sáng nay Bố có thấy dấu vết chó sói không?
Bố nói:
- Có, đầy hết, khắp xung quanh khu chuồng. Dấu lớn lắm. Chắc là sói trâu. Nhưng chúng không thể vào chuồng nổi. Chim chóc đã bay hết về miền nam linh dương cũng sợ những người làm đường sắt, trốn xa từ lâu nên chó sói cũng phải kéo đi. Chúng không thể ở lại một nơi không có gì cho chúng giết làm mồi.
Sau bữa ăn sáng, Bố đi thăm chuồng và ngay khi làm xong việc nhà, Laura cũng choàng khăn tới đó. Cô muốn thấy dấu vết chó sói.
Cô chưa bao giờ nhìn thấy dấu vết lớn và sâu như vậy. Những con sói này phải rất lớn và rất nặng. Bố nói với cô:
- Sói trâu là loại sói lớn nhất trên đồng cỏ và rất dữ dằn. Bố ghét đối mặt với một con sói trâu mà không có súng trong tay.
Bố xem xét chuồng rất kĩ, coi lại từng tấm ván có được đóng đinh chắc chắn không. Bố đóng thêm một lớp đinh mới nữa cho vách chắc hơn và làm một then cài phía trên cửa. Bố nói:
- Nếu then kia bị gẫy thì vẫn còn then này giữ chắc.
Tuyết bắt đầu rơi trong lúc Laura đưa đinh cho Bố đóng. Gió gầm hú thổi dữ dội, nhưng không phải là loại gió xoáy trong bão tuyết. Tuy nhiên, trời lạnh tới mức hai bố con không nói chuyện nổi.
Vào bữa ăn tối trong căn nhà ấm áp, Bố nói:
- Anh không tin là những ngày đông ở đây lại tồi tệ quá. Có vẻ như những trận bão tuyết đã được sắp đặt để kéo dài qua phía tây Minnesota. ở đây mình nằm xa hơn về miền tây và người ta vẫn nói ba độ ở miền tây mới bằng một độ ở miền Nam.
Sau bữa ăn, cả nhà quây quần sưởi ấm quanh lò bếp. Mẹ khẽ đu đưa bé Grace và Laura mang hộp đàn tới cho Bố. Lúc này những tối mùa đông hạnh phúc đã bắt đầu.
Bố cất tiếng hát theo đàn:
Bạn ta ơi, những anh hùng thân thiết
Hãy kề vai xích lại bên nhau
Tiếng tự do mời chào ta đoàn kết
Nối vòng tay huynh đệ tới bạc đầu
Ta đi tới Hoà bình, No ấm
Chào Columbia, đất hứa dài lâu.
Bố ngắm Mary đang ngồi lặng lẽ với cặp mắt thật đẹp trống rỗng, úp hai bàn tay trên chiếc ghế đu gần lò bếp.
- Bố sẽ chơi bài gì cho con, Mary?
- Con thích nghe bài “Sơn nữ Mary”, Bố.
Bố chơi nhẹ nhẹ một khúc ngắn rồi nhắc:
- Nào! Hát lên! Mary!
Và cả hai cùng hát:
Nụ tươi hương ngọt chồi xanh
Đào gai khoe cánh trên cành nở hoa
Dưới bao bóng mát la đà
Tay ta ôm chặt một toà yêu thương
Thiên thần nâng phút giây vàng
Vút bay bay mãi đôi đường thẳm xa
Người yêu ơi, cuộc đời ta
Mary Sơn nữ đoá hoa ngọt ngào!
- Hay tuyệt!
Mary nói khi nốt nhạc cuối cùng tắt hẳn. Laura lên tiếng:
- Hay nhưng buồn quá! Con thích bài “Tiến qua Rye”.
Bố nói:
- Bố sẽ chơi bài đó. Nhưng Bố sẽ không hát một mình. Không công bằng chút nào khi Bố phải độc diễn hoài.
Thế là tất cả cùng hợp ca bài ca đầy sức sống. Và Laura đứng lên giả bộ như đang bước ngang một dòng suối bằng cách nâng váy lên trên mắt cá chân vừa cười vừa hát:
Cô gái đã có chàng công tử bột
Cùng thì thầm ta có nhau rồi
Các chàng trai theo cười hoài không ngớt
Khi nàng bước qua lạch suối nước xuôi
Rồi Bố đàn những nốt ngắn, vui tươi và Bố hát:
Thuyền trưởng Jinks vui vẻ là ta
Của con tàu mang tên Ngựa Biển
Ngựa ta sống bằng ngô bằng đậu
Và ta đi không kể bến bờ
Đường ta đi đầy người đẹp ngây thơ
Vì ta là thuyền trưởng Jinks Ngựa Biển
Là chiến binh trọn đời chinh chiến
Bố gật đầu với Laura và cô hát tiếp theo tiếng đàn:
Quảng trường Madison có một người nổi tiếng
Phu nhân Jinks đích thực là tôi
Gã thuyền trưởng thường tới xin trà uống
Tống gã ra khỏi lính ngay thôi
Mẹ lên tiếng:
- Laura! Charles, anh nghĩ đó là một bài hát hay cho một đứa con gái hát sao?
Bố nói:
- Nó hát hay lắm mà. Thôi, tới lượt Carrie lo phần của mình. Lại đây với Laura để Bố coi con có thể làm được việc gì.
Bố chỉ cho cả hai nắm tay nhau và bước theo một điệu dân ca. Rồi Bố đàn cho cả hay nhảy trong lúc Bố hát:
Trước là gót, tiếp theo là ngón
Đúng cách này từng bước, bước đi
Trước là gót, tiếp theo là ngón
Đúng cách này từng bước, bước đi
Trước là gót, tiếp theo là ngón…
Bố đàn càng lúc càng nhanh và các cô nhảy càng nhanh hơn với những bước cao hơn, tới lui và quay ngược lại cho tới khi các cô hụt hơi, người nóng bừng và cười nắc nẻ:
Bố nói:
- Bây giờ hãy thử nhảy một chút theo điệu van-xơ.
Và tiếng đàn dịu xuống trôi êm như những gợn sóng dài. Bố nhắc:
- Chỉ trôi theo nhạc.
Rồi Bố hát khe khẽ:
Trôi lướt theo tiếng nhạc chơi vơi
Lướt êm thật nhẹ đảo người xoay quanh
Laura và Carrie nhảy qua phòng rồi lui lại và xoay trong, trong lúc Grace ngồi trong Mẹ tròn xoe mắt nhìn, còn Mary ngồi lặng lẽ lắng nghe tiếng nhạc và tiếng bước chân.
Bố nói:
- Khá rồi, các con. Mùa đông này mình sẽ khá hơn nữa. Lúc này các con đang lớn và các con phải biết khiêu vũ như thế nào. Cả hai con chắc chắn sẽ là những người nhảy rất giỏi.
Laura kêu lên:
- Ôi, Bố, đừng ngưng vội!
Bố nói:
- Quá giờ ngủ lâu rồi. Vả lại còn rất nhiều những buổi tối ấm áp cho tới khi mùa xuân trở lại.
Một làn hơi lạnh buốt ùa xuống cầu thang khi Laura mở cửa. Cô vội vã bước lên cầu thang với cây đèn sáng và phía sau cô Mary cùng Carrie cũng hối hả. Chỉ có một ít hơi ấm quanh ống khói từ phòng dưới toả lên và các cô gom lại đó thay quần áo với những ngón tay run rẩy kéo những chiếc áo ngủ dài. Tất cả đều rét run lập cập trong lúc chui vào những chiếc giường lạnh ngắt và Laura thổi tắt đèn.
Trong bóng tối, cô và Mary vòng ôm nhay và dần dần những tấm chăn không còn lạnh nữa. Màn đêm đen đặc xung quanh căn nhà dâng lên cao mãi và toả rộng khắp nơi xoá nhoà tất cả ngoại trừ tiếng gió đơn độc.
Laura thì thào:
- Mary, em đoán là lũ sói đã đi rồi. Không còn nghe tiếng hú của chúng nữa, đúng không?
Mary đáp trong cơn ngái ngủ:
- Chị cũng mong như vậy.