Chương 4

Tôi không nhớ thuyền cặp bến lúc nào và mọi người reo hò mừng rỡ ra sao, chỉ biết rằng từ lúc được nhét vào miệng miếng dưa hấu ngọt mát là người tôi cứ thế lâng lâng như say rượu. Miệng tôi há ra để mặc Trang dồn, tọng vào đủ mọi loại trái cây đang có trong tay. Giờ phút này tôi quên hẳn Nguyện, người chồng gần gũi thân thuộc nhất để mang ơn kẻ xa lạ chỉ mới quen biết trong chuyến vượt biển.

- Ăn nữa đi bà khùng, ăn để mà sống hưởng tự do. Mình đến Thái Lan rồi.

Thái Lan, vùng đất chỉ tạm trú nhưng là đất sống, đất của tự do và hạnh phúc. Tỉnh hẳn nhưng tôi không thể đứng lên được.

- Kỳ quá!

- Say đất liền, không sao đâu tụi em cũng vậy hết mà.

Đám cảnh sát Thái kéo chúng tôi lên khỏi khoang thuyền. Ngồi co chân bó gối mấy ngày liền, bây giờ được đi đứng ai nấy chơi vơi muốn ngã. Tôi chao người đi và chân như không dính đất, cuối cùng phải bò suốt khoảng cầu dài mới vào được trong bãi. Mọi người ngồi cả ở đấy chờ xe đón về trạm ngủ vài đêm trước khi làm thủ tục giấy tờ nhập trại. Dân trong thành phố được tin đồn nhau ùn ùn kéo đến mỗi lúc một đông. Người xách giỏ cam, kẻ khiêng cả cần xế khóm, toàn là những thứ trái cây thay nước uống. Họ nhìn chúng tôi ăn uống say sưa, tỉ mỉ như ngắm nhìn những người từ hành tinh khác. Tiếng họ líu lo như chim hót pha lẫn giọng cười thân thiện hiền lành. Một số nói được tiếng Anh nhưng rất ngượng nghịu mà chúng tôi, người nghe cũng tiếng được tiếng mất. Một lát sau xe đến, chúng tôi được dồn chặt vào trong. Đàng sau đám người hiếu kỳ và hiếu khách vẫn kiên nhẫn chạy bộ theo vào trạm cảnh sát cách đó không xa. Chung quanh trạm được bao bọc bởi dãy hàng rào kẽm gai nhưng mỏng và thưa. Đây là một khu vực ở ven biển nên đa số dân sống về nghề chài lưới, làm khô mực, khô cá và phơi muối. Có lẽ cuộc sống của họ khá sung túc nên cách ăn mặc cũng như vẻ mặt và dáng điệu khác hẳn những người Việt sống ở ven biển.

Ngoài hàng rào đông nghẹt những người. Họ mang xôi, cơm nóng, vịt, gà quay, chè, bánh, xoài, nhãn đặt sát hàng rào như bày bán. Cảnh sát cho phép chúng tôi được tự do trò chuyện và lấy lương thực. Dù chưa tắm và người còn đầy xăng nhớt dơ bẩn nhưng ai cũng muốn ăn trước. Chỉ mới vài ngày đói khát và lo lắng khổ sở đã làm cho chúng tôi cằn cỗi khô héo để mang mặc cảm mình không cùng là con người như họ. Sự cách biệt cũng có thể từ quần áo vì ra đi mỗi người chỉ mang những thứ xoàng xĩnh nhưng đã bị cướp hết.

Tôi được một bà khá lớn tuổi ngoắc lại đưa cho ly cà phê đá và một bọc quần áo cũ, cầm cả hai thứ, tuy tầm thường nhưng trong lúc đói khát, dơ bẩn thì chúng là cả một gia tài quý hóa. Tôi đảo mắt kiếm Nguyện và đi vào tận trong nhà. Nguyện đang ngồi dưới chân cầu thang với đĩa xôi thịt; bé Trường ngồi cạnh đang gặm chiếc đùi gà. Tôi hớn hở đến gần, ly cà phê sóng sánh theo từng bước chân vẫn còn nghiêng ngả.

- Anh uống một chút cho tỉnh.

Nguyện lạnh lùng ngước mặt lên nhìn rồi lại thản nhiên cúi xuống tiếp tục nhồm nhoàm nhai. Tôi nén tiếng thở dài và cố gắng lắm mới có thể ngồi xuống bên cạnh.

- Anh tắm chưa?

- Quần áo đâu mà tắm? Câu trả lời đầy cộc cằn và khó chịu.

- Để Phượng mở bọc đồ xem có cái nào vừa cho anh.

- Không cần, thiên hạ đứng đầy.

- Tại sao anh lại sợ thiên hạ?

Tôi ngỡ ngàng nhìn Nguyện rồi nhìn chung quanh. Mọi người đang vui vẻ cười đùa ăn uống chẳng ai thèm để ý đến chúng tôi, một hạt cát tầm thường giữa muôn tỉ hạt cát ngoài sa mạc. Tại sao? Tôi quay lại nhìn Nguyện thêm một lần nữa; vẻ lạnh lùng tàn nhẫn như của một kẻ thù nghịch khiến tôi bàng hoàng. À thì ra thế! Tôi mau quên thật, mới đây, mới có vài ngày sóng gió, lòng Nguyện cũng bị gió thổi bay mất. Mà không, Nguyện có tình cảm đâu để gió thổi bay. Chỉ có tôi, ôm gió tích tụ trong lòng, ngay tim vì sợ gió sẽ thành bão ai ngờ nó đang bị bóp nghẽn. Tôi cố nhẫn nhục nói thật ngọt ngào như kẻ đang uống thuốc liều thử thời vận:

- Mặc kệ, đông thế này lợi dụng lúc họ đang ăn mình đi tắm. Đi anh, em muốn tắm cho con.

- Trời đánh còn tránh miếng ăn, để thằng bé nuốt cho trôi. Từ giờ thân ai người đó lo.

Từ giờ thân ai người đó lo, nhát búa đập vào mặt làm tôi choáng váng. Thân ai người đó lo. Vậy là đã rõ ràng, Nguyện sợ tôi bám vào chàng như một thứ hủi, một thứ phong cùi mọi người phải xa lánh. Đúng! Lũ hải tặc đã truyền sang tôi một thứ vi trùng ghê hãi nhất, thứ vi trùng mà chỉ có đám đàn bà con gái chúng tôi mới bị xâm nhập, loại vi trùng nuốt hết tiết hạnh và sự trong sạch của người phụ nữ. Vậy là thân xác tanh hôi của tôi đã bị Nguyện lên án và xa lánh trước tiên. Người tôi lạnh đi dù lúc bấy giờ trời vẫn còn lem nhem sáng, hơi nóng theo gió biển còn nồng quất từng đợt trên mặt, trên thân thể của một con hủi cô đơn, thèm khát tình thương. Tôi đang thèm khát lời vỗ về xoa dịu dù chỉ là bố thí. Sự thiếu thốn khủng khiếp đó biến tôi thành thứ mặt dầy:

- Anh múc hộ em thùng nước. Em nghĩ phải tắm cho khoẻ mới ăn vào được, ba bốn ngày liền không tắm người hôi hơn con chuột chết.

Nguyện bỏ dở miếng thịt đang nhai trừng mắt nhìn tôi, tia mắt như những vết dao cứa từng nhát dài, tôi co rúm người lại.

- Đã làm những thứ gì mà sợ hôi như vậy?

Cái mặt quá dầy nên không thể ứa ra những giọt nước mắt dù tim tôi nhói đau. Anh nói đúng, phải làm gì bẩn thỉu mới sợ hôi thối. Anh chỉ thấy, chỉ nhìn, chỉ đứng trơ mắt cho lũ cướp hãm hiếp vợ anh. Anh sức trai, với đôi tay rắn chắc mà còn bó tay chấp nhận thảm trạng thì em, người đàn bà yếu đuối phải làm thế nào chống trả được ngoài trừ chọn cho mình cái chết. Anh đâu biết trong khi bị dày vò cắn xé, trong khi thể xác bầm dập nát tan lòng em đang nghĩ gì? Em nghĩ đến những mảnh thịt rữa dưới biển sâu cho cá rỉa rúc, em nghĩ đến những thiếu phụ đã từng làm ma không mồ để khỏi mang nhục, để bảo vệ tiết hạnh nhưng hình ảnh bé Trường nó đáng giá hơn cái tiết hạnh của người đàn bà. Em chết đi chỉ giữ cho riêng em khỏi ô nhục trong khi bé Trường muôn thuở sẽ là đứa trẻ mồ côi, như em ngày xưa không có mẹ Hoài. Em hiểu được sự thiếu thốn của những đứa trẻ mất mẹ và hiểu được sự khắc nghiệt của mẹ ghẻ đè xuống những đứa con chồng chỉ vì em đã sống qua thảm kịch đó. Thương con, em nghĩ ngay đến sự tha thứ của anh nào ngờ... Tôi ngồi chết lặng, câm nín như tượng nhưng người lại bắt đầu ngả nghiêng và cuối cùng thì gục xuống...

Những vết trầy của ngày hôm trước giờ được cạo đè lên khiến tôi cảm nhận được sự đau rát một cách nhanh chóng. Bên cạnh Trang vừa cạo vừa càu nhàu:

- Khổ quá, bà này sao cứ xỉu không à, đúng là cái thân tội. Còn xỉu nữa vứt vào bệnh viện cho nằm một mình.

Tôi trở mình kéo vạt áo xuống và khám phá ra khoảng trống chỗ Nguyện ngồi khi nãy. Mọi người vẫn còn đang ăn uống đùa giỡn ngoài sân.

- Có lẽ bị say đất liền nên hơi chóng mặt một chút không sao đâu.

- Say đất hay say tình? Bộ không có ông ấy là chết liền hay sao? Thứ chồng như thế bỏ quách đi cho khỏi khổ. Trang càu nhàu và bỏ ra ngoài một lát mang vào cho tôi trái xoài to bằng nắm tay đỏ ối:

- Ốm nghén thì ăn đi, cứ vờ vĩnh mãi.

Trang là người đi sát cạnh tôi, qua từng giai đoạn cay đắng, tủi nhục mà không hiểu sao lại thốt ra lời vô tình này. Nó đã quên cơn bão đầu đời, quên lúc trần truồng cắn răng nuốt nhục trước bọn quỷ biển hay con người ta sinh ra là chỉ để nhìn về tương lai trước mặt trong khi tôi cứ kéo dài mãi một quá khứ đau buồn, một quá khứ luôn nối liền với hiện tại vì khuôn mặt kết án của chồng tôi, một công tố viện với lối buộc tội khe khắt? Tôi thở dài cầm trái xoài lững thững đến sát bên cửa sổ. Bên ngoài bóng tối đã tràn về. Vài cột đèn nằm vòng theo hàng rào tỏa thứ ánh sáng trông buồn não nuột. Dân hiếu kỳ cũng thưa dần chỉ còn vài ba đứa nhỏ tò mò nhìn đám thanh niên đang châu đầu giành nhau múc nước chung quanh một cái giếng nhỏ; Nguyện cũng có mặt trong đám người xô bồ ấy. Tôi kiếm vội cho hai cha con hai bộ đồ tuy cũ nhưng khá nhất và nhập chung trong đám người cười đùa vui vẻ để cùng chia sự sống vừa tìm được sau một cuộc hành trình gian khổ.

Lau người cho Trường bằng chiếc khăn cũ, thằng bé nhìn tôi nói huyên thiên vì đã được một bụng no:

- Tắm mát lắm mẹ ơi.

Khỏi cần nghe con nhắc nhở tôi cũng cảm nhận được nước thấm qua lòng bàn tay mát lạnh, mát nhưng không thể sạch. Con người với xác thân nhơ nhuốc dễ gì tẩy sạch bằng nước mà chỉ có thể bằng sự tha thứ và tình thương. Nguyện không có cả hai, vết nhơ không được rửa, nó như vết chàm khắc ngay giữa trán.

- Mẹ tắm đi mẹ.

Thằng bé lo cho tôi; nó đã thấy thoải mái khỏe khoắn sau khi ăn no tắm mát. Tôi kỳ cọ cho Trường nhưng cứ dõi mắt về phía Nguyện hy vọng chàng sẽ múc cho tôi thùng nước. Giếng sâu lại không có tay quay cũng chẳng xây bờ, chung quanh đất lở từng mảng có thể xụp xuống bất cứ lúc nào. Đám con gái chẳng ai dám bén mảng chỉ đứng xếp hàng bên ngoài nỉ non xin nước.

- Mỗi người được một thùng thôi, đủ hay thiếu cũng ráng chịu. Mai tắm chia ca chứ kiểu này mạch nước không chảy ra kịp chỉ tắm với đất bùn.

Mặc bùn mặc đất, ai cũng thèm muốn được vục mặt trong giòng nước đục ngầu đó vì ít ra cũng sạch sẽ hơn thân thể họ. Sân giếng thưa dần, Nguyện cũng đã mặc vào người bộ đồ thùng thình tôi đưa. Tôi nhìn thân thể lấm lết tanh hôi của mình gượng gạo hỏi Nguyện:

- Tối anh định ngủ ở đâu?

Nguyện chải mái tóc ướt bằng năm ngón tay:

- Ai sao mình vậy.

- Cho em ngủ chung với anh và con nhé!

- Để làm gì? Nguyện hừ trong cổ họng, đừng tạo sự khác biệt, đừng thêm sự ràng buộc và cũng đừng chứng tỏ cho mọi người biết chúng ta còn liên hệ.

Tàn nhẫn! Tàn nhẫn như những ngày xưa anh vừa lấy tôi! Tôi không muốn nhớ lại dĩ vãng nhưng Nguyện cố tình đẩy tôi trở lui. Đoạn trường đã qua không bao giờ tôi muốn nhớ lại, tất cả phải được chôn vùi nếu tôi muốn trở thành con người mới, một con người dám sống thật và chấp nhận sự thật. Những giả dối, hình thức che đậy phải được lột bỏ. Dĩ vãng qua phải cắt đứt hoặc chỉ coi như một bóng mờ để làm nền tảng vươn lên sống. Nghĩ thế nhưng người tôi cứ rũ ra, thần kinh chùng xuống với trạng thái vô cùng mệt mỏi. Tôi đứng im như xuất thần, phải đến một lúc sau mới lấy được bình tĩnh rồi đột nhiên bước như chạy. Qua khỏi bờ giếng, tắt ngang cổng sau của hàng rào là bãi cát mịn dẫn ra biển. Gió lồng lộng thổi, nồng và khô mang mùi rong mặn thổi tung mái tóc tôi còn bệt dầu cặn và nước mắt. Dọc theo bãi không một bóng người, xa xa vài nóc nhà leo lét ánh điện, trạm cảnh sát về đêm như cách biệt khỏi cuộc sống con người. Vài cánh sao cô độc lẻ loi dõi theo bước chân tôi. Hết rồi, có lẽ tình cảm của Nguyện bây giờ mới tỏ lộ rõ ràng, chàng đã sống rất thật trong khi tôi vẫn còn che đậy bám víu. Sự bám víu không phải do tình yêu, tình thương mà chỉ vì nơi xứ lạ quê người tôi cần có chỗ để nương tựa; cũng có thể đó chỉ là đòi hỏi ở Nguyện một bổn phận làm chồng. Có điều tôi quên rằng khi đã không yêu nhau thì mọi chuyện ràng buộc dễ tạo sự bực mình, nhất là thân tôi đã nhơ nhớp vết bùn, thứ bùn tanh không sao gột rửa, đó cũng là cái cớ để Nguyện xa lánh là phải. Sự chấp nhận mang đến cho tôi những ý nghĩ điên khùng nhưng lý trí không bằng lòng, nó bảo những nhuốc nhơ trên thân thể không do tôi tự tạo ra. Những gì không do mình làm thì không thể nhận án phạt. Người ta chỉ tuyên án kẻ giết người cướp của chứ không thể bắt tù cả nạn nhân. Tôi là nạn nhân trong vụ hãm hiếp; kẻ mất lương tri con người mới xử án kẻ bị nạn như tôi. Lý lẽ bênh vực làm tôi uất ức. Nhất định phải quay trở lại nói chuyện với Nguyện cho rõ ràng chứ nếu không tôi sẽ điên hoặc lại cũng thức suốt đêm nay. Nghĩ thế nên tôi hăm hở trở lại. Trong nhà ngọn đèn néon đã tắt, chỉ còn chiếc đèn ngủ tỏa ánh sáng vàng vọt. Mọi người nằm ngổn ngang trên chiếu với những chiếc mền nhà binh phủ lên tới ngực. Đám con gái quy tụ về một phía đang ngủ vùi vì mệt mỏi. Không phải mất thời giờ tìm kiếm, tôi nhìn thấy Nguyện ngay lối đi, cái xác to lớn dễ dàng nhận diện nhất là giữa chốn đông người.

- Nguyện, anh ngủ chưa? Tôi cào nhẹ vào tay Nguyện nhiều lần.

- Gì vậy? Nguyện nhăn mặt càu nhàu.

- Ra ngoài ngồi gió mát lắm anh.

- Đừng có khùng, để cho người ta ngủ.

- Phượng không ngủ được, cũng chưa tắm gì cả.

- Sao nãy không tắm?

- Cái giếng sâu mà em thì chóng mặt... Tôi cố đè mọi sự uất ức khi nói.

- Thì ngủ đi mai sáng khỏe xách nước mấy hồi.

Bụng đói, miệng khát, tinh thần suy nhược, thể xác mệt mỏi, tôi thấy không còn đủ sức lực để đôi co tranh chấp với Nguyện mà chỉ biết nghẹn ngào:

- Mình nói lần cuối cùng, mai anh không còn nhìn thấy em nữa đâu.

- Sao vậy? Lại kiếm chuyện gì nữa đây?

- Phượng cảm thấy bất nhẫn khi bị anh hất hủi coi thường. Xưa kia em cứ nghĩ vì ở với ba mẹ nên tình cảm anh phải bó buộc, giới hạn; với lại anh là người con có hiếu nên thương gia đình hơn thương em nhưng bây giờ mới thấy rõ anh chẳng coi em ra gì cả.

Tôi nói bằng giọng bùi ngùi cảm xúc nhưng không hiểu sao Nguyện vẫn dửng dưng:

- Lắm chuyện quá, ngủ đi rồi mai tính.

- Nhưng em sắp chết rồi.

- Tại sao?

- Em tự tử.

Một thoáng im lặng, Nguyện quay người trở vào trong mặc tôi lải nhải, vài giây sau đã nghe tiếng Nguyện ngáy ồ ồ.

Tôi đứng lên và bỗng thấy người nhẹ như mơ khi chạy trở lại bãi biển. Sóng đã liếm sạch những vết chân tôi đi khi nãy, bù lại nước lạnh thấm dần vào gan bàn chân lại làm cho tôi tỉnh táo đôi phần. Sự tỉnh táo có thể cũng nhờ cảnh vật chung quanh. Trước mặt cả trùng dương gợn sóng, màu trăng vàng nhạt tỏa nhẹ như rắc hoa cám xuống mặt nước. Dưới ánh trăng tôi lần theo từng chiếc cọc dài đóng hàng ngang để cột thuyền. Nước đang lên nên chạm cọc thuyền thì đã gần tới cổ khiến tôi rùng mình và cảm thấy lồng ngực mỗi lúc một nặng nề khó thở. Có nên tiến lên thêm? Sự sống và chết gần kề. Quyết định mau đi Phượng. Thần chết thúc hối đợi chờ nhưng con Phượng chết nhát còn cố quay lại để xem có ai níu kéo. Đàng xa trạm cảnh sát sừng sững to lớn vẫn im lìm chìm trong bóng đêm. Trong đó Nguyện đang ngủ vùi mang theo sự ích kỷ riêng của mình. Cũng trong đó bé Trường, con tôi đang ngủ mơ với nụ cười khả ái. Không. Mày chết như thế này là chết ngu, chết nhục, chết hèn. Người ta chỉ chết khi thấy trần gian không còn gì thú vị để níu kéo họ. Còn mày? Bố đó, người bố già sẽ mỏi mắt ngóng tin mong sao mày được đến bến bờ tự do và xây dựng lại tương lai hạnh phúc. Con mày, thằng bé còi cọt ốm yếu. Nguyện không thương mày thì chắc gì đã thương thằng bé, nó đang cần sự săn sóc và tình thương của một người mẹ. Và mày, chính mày cũng đang cần tình thương, đâu cứ phải chỉ có tình yêu chồng vợ? Bao nhiêu năm trời lấy Nguyện mày cũng đâu được gì, hắn vẫn lạnh lùng và cái họ hàng gia đình chồng kia cũng đâu đối xử tốt đẹp với mày mà tại sao mày vẫn chấp nhận nếu không muốn nói là ngu xuẩn hứng chịu sự đày đọa đó. Bây giờ qua đây một vợ một chồng, chẳng ai có thể bắt nạt hiếp đáp được mày thì lại đi tìm cái chết. Phải chăng mày đã ngu muội coi trọng cái tiết hạnh của mày hơn cả cuộc sống trong khi mày không tự tạo ra nó. Cái tang chung của hầu hết mọi người phải trả để được đổi lấy hai chữ tự do thì nó không phải là tầm thường. Phải sống để làm chứng nhân trước bọn quỷ đỏ và trả lời với thế giới tại sao mày lại bỏ nước ra đi. Ngu, ngu quá Phượng ạ!

Những ý nghĩ nhảy múa trong đầu, nửa ghép tội, nửa bênh vực, nửa kéo tôi đi, nửa lại đẩy lui tôi về với quá khứ đắng cay. Tôi nhắm mắt lại, tay bấu chặt cọc thuyền chịu đựng nỗi đau... Dĩ vãng lại trở về...

.

- Chúng mày ơi, lẹ lên đi coi bà Đẹp.

Một thằng bé trạc độ mười tuổi lởn vởn quanh nhà bà cai Hòa vừa thấy bóng Phượng ôm thau quần áo ra ngoài hồ cá vội vàng chạy về báo động. Lũ trẻ cả trai lẫn gái có đến mười đứa, trưa nào cũng tụ họp dưới gốc sung già gần ngôi chùa cũ để đánh đáo, nhảy dây và cũng luôn tiện cử người đi canh để được nhìn thấy tận mắt bà Đẹp.

Bà Đẹp là tên chúng tự đặt cho Phượng vì cách đây bốn tháng, hôm đám cưới, dù xe đưa dâu vào đến tận cổng nhà và dù đàng trước được trồng những cây giành giành rậm kín thay hàng rào cao gần ngang bụng người lớn, chúng vẫn bám lên trên ấy để được thấy cô dâu, người mà cả xóm Bình Đông đồn là ông bà cai ham gia đình bên đàng gái giầu có đã ép Nguyện phải lấy.

Với chúng, chưa có đám cưới nào ở đây có thể sánh bằng vì ông bà cai Hòa vừa giầu lại vừa quyền hành. Ngày trước ông cùng với hai người nữa còn đang điều khiển hãng xà bông, chính bố mẹ chúng đã từng làm nhân công hoặc đến giúp việc nhà, vườn tược, đào mương khoét ao, cũng đôi khi đánh chài ở sông được ít tôm tươi, móc được vài chục con cá bống trứng đem tới gạ bán được khá tiền.

Đám cưới lớn, người đông nên cũng lắm kẻ ra vô dòm chừng khiến lũ trẻ khó lòng chui vào nghịch phá hoặc ăn cắp vặt. Từ cổng vào đến nhà gần mười lăm thước chiều dài với lối đi trải gạch tàu và chung quanh trồng toàn nhãn. Dọc hai bên lề, tóc tiên từng cụm tròn tua tủa những cánh hoa nhỏ mỏng manh màu hường tím. Cách khoảng ba thước một, từng nhánh nhãn xù xì buộc tràng pháo cối dài đến cả hơn sải tay. Gặp gió, nó xoay nhè nhẹ chẳng khác gì những chiếc lồng đèn con rắn màu đỏ, treo toòng teng khắp tứ phía. Xe rước dâu vừa đến, mọi người đã được cắt đặt đứng sẵn dưới gốc cây châm ngòi... Tạch tạch... Đùng đùng.... Pháo con kết chung với pháo đại cứ thế nổ dòn. Xác pháo bay như những con bướm hồng, chúng tõe ra xa đến cả bốn thước trước khi nhẹ nhàng đáp xuống. Gốc cây tràn ngập xác pháo, vương vãi trên lối đi và bám vào những bụi tóc tiên khiến màu hoa thêm rực rỡ. Đàn chó trong vườn ban ngày bị nhốt nên đám trẻ bên ngoài rào tha hồ leo trèo, đứa nằm bẹp xuống đất nhìn qua khe hở của gốc cây giành giành, đứa ốm yếu hơn trèo cao bám dài lên cả ngọn hàng rào đã được cắt bằng. Chúng mở tròn mắt nhìn đám cưới mà đối với chúng to lớn nhất, vĩ đại nhất, từ thuở cha sinh mẹ đẻ chỉ được thấy trong phim ảnh chứ chưa hề được chứng kiến tận mắt.

Đoàn rước dâu trong bộ đồng phục xanh lễ mễ ôm những khay lại phần của nhà gái phủ khăn đỏ hàng một trang trọng tiến vào. Theo sau là những người có chức trọng rồi mới tới phù dâu phù rể. Phù dâu phù rể ăn mặc như ông tây bà đầm chính hiệu, phấn son sặc sỡ, áo quần lòe loẹt, váy dài phủ cả chân không khác công chúa Bạch Tuyết và bẩy chú lùn. Nổi nhất vẫn là cô dâu, cô dâu mặc áo đầm trắng tùng xòe. Lũ nhỏ hò ầm lên:

- Đẹp quá chúng mày ạ! Cô dâu đẹp, bà đẹp, ơ bà đẹp...

Vừa hò chúng vừa chen lấn để nhìn cho rõ hơn nhưng bịch bịch, đứa rớt xuống đất vì mất thăng bằng, đứa bám không chặt bị níu nên rớt theo. Đứa trên đè đứa dưới bò lăn bò càng làm những nhánh giành giành khô cứng cào xước cả mình mẩy. Nào đã yên, chưa kịp bò dậy chúng đã bị lão say từ đâu đi tới cầm sẵn cây roi đánh chó quật túi bụi. Lão say nào có khác chó điên cắn bậy. Lũ trẻ hoảng kinh túa chạy như ong vỡ tổ. Phải một quãng xa chúng mới dám dừng chân quay lại nhìn và ôm bụng thở hổn hển trong khi lão say vẫn đứng chỗ cũ tay cầm cây roi. Tiếc nuối không được nhìn kỹ cô dâu nhưng chúng chỉ hậm hực mà không dám trở lại vì sợ ngọn roi trên tay lão. Từ đó danh từ bà Đẹp được truyền nhanh và lũ trẻ không đứa nào mà không háo hức được thấy tận mặt bà Đẹp...

- Mau lên chúng mày... Ở ngay hồ cá ấy...

Không đợi nhắc đến lần thứ hai, đám trẻ bỏ ngay ván lò cò dở dang ù té chạy. Men theo bờ sông trơn trợt những bùn, qua một quãng ngắn là đến ranh giới đất nhà bà Cai. Nhà bà cất trên một khu đất cao và rộng. Phía mặt tiền giáp với đường cái có hàng rào bằng cây giành giành là gian nhà chính để ở và tiếp khách. Sau nhà cách một khoảng sân có thêm căn nhà nhỏ vừa là bếp vừa là chỗ cho những người giúp việc ở. Lùi dần ra sau, hai dãy nhà song song lợp tôn, tường gạch xây lưng chừng nhốt vài chục con heo nái, hai con bò. Cách chuồng heo vài mươi thước, một hồ lớn nuôi cá phi, phía trên thả bèo lẫn rau muống cho heo ăn. Hồ rộng và sâu nên mỗi ngày hái rau phải chèo xuồng. Chung quanh hồ trồng toàn dừa xiêm, dừa sai trái, từng buồng rũ xuống nghiêng theo bờ hồ. Làn nước lẩn vẩn những bèo lẫn lộn từng cụm rau muống tạo ra một cảnh chập chờn mờ ảo và thầm lặng đến ghê người.

Đến mùa tát cá, Bà Cai mướn bốn người đàn ông lực lưỡng khỏe mạnh đến làm việc. Hai người men sát hai bên mép hồ kéo căng võng lưới đã được buộc sẵn bằng hai cây sào cứng. Phần dưới buộc những viên chì thật nặng cho lưới chìm xuống tận đáy để cá không còn đường chui qua. Kéo được một phần ba hồ, cả hai đóng cọc xuống lòng sâu và trèo lên lấy quặng to bằng cái thúng sẵn sàng chờ múc cá. Đầu hồ bên kia, hai người còn lại cũng làm tương tự như vậy với mục đích thu gọn cho cá dồn vào giữa vòng lưới. Đàn cá cả ngàn con bị ép chật cứng búng cao người lên khỏi mặt nước. Thế rồi họ thay phiên nhau kẻ cân người vớt cho đến chiều. Trên bờ hồ, các chủ vựa chờ cân nên thong thả ngồi bỏm bẻm nhai trầu.

Ngoài hồ cá mang lợi tức khá lớn hàng năm bà cai còn thâu thêm nguồn lợi từ vườn cây ăn trái. Vườn trồng mãng cầu, nhãn, xoài cát và ổi. Vì quá rộng không thể kiểm soát hết bằng mắt nên để phòng hờ trộm vặt, bà cho rào phần còn lại bằng kẽm gai. Vòng theo hàng rào bà trồng mía, lá mía sắc và nháp cứa vào da bật máu. Mía không người tưới nên trông xác xơ còm cõi như thân trúc già. Không ai dám trộm mía của bà cai vì những gì bên trong hàng rào đều được họ coi quý hơn mạng người, chỉ cần bẻ trộm một gốc mía là có thể bị đánh đến hộc máu tháo tiết.

Tụi trẻ dừng lại ngay đám lá khô bự nhất chìa cả ra ngoài hàng rào kẽm. Kéo hẳn lớp lá, dây kẽm gai bị cắt sẵn hở ra một lỗ tròn như lỗ chó. Con đường bí mật chúng đã thu dọn cả năm nay để vào bẻ trộm xoài và nhãn. Ban ngày nhà bà cai Hòa không thả chó nên cứ vài ba tuần chúng lại được ăn một bữa trái cây no nê.

- Khẽ chứ, bà cai mà xùa chó là chúng mình chỉ có chết.

Đám trẻ chui qua hàng rào với những háo hức như đi xem chiếu bóng trộm. Chúng vừa bò vừa gãi vừa cười hích hích như đất công cộng.

- Chết vì chó cắn vẫn hơn chết vì lá mía cứa cổ, ngứa điên người.

Đám mía mọc chen chúc bị xô đẩy nghiêng ngửa làm hàng lá trên đầu kêu lào xào, cũng may từ hàng rào vào đến trong nhà phải gần trăm thước. Qua khỏi hàng rào mía, cả bọn thở phào vì không phải vất vả tay đỡ tay vẹt lom khom như lúc trước. Chúng đứng thẳng người, thoăn thoắt bước như chạy nhưng mắt láo liên không rời những hàng cây ăn trái trước mặt. Nhãn, cả một vườn nhãn rộng bao la đã đến mùa chín trộ. Từng chùm nặng trĩu bọc kín bằng giấy dầu tỏa mùi thơm phức. Nhãn bọc như vậy hễ ngửi thấy mùi là có thể ăn được.

- Ăn nhãn không chúng mày? Một thằng quay lại hỏi.

- Ăn gì, không nhanh lên coi bà Đẹp để bà ấy vào nhà bây giờ...

Thế là cả bọn chẳng nói chẳng rằng cứ tiến về phía trước âm thầm lặng lẽ như những chú lính tí hon đi hành quân đêm. Gần đến bờ hồ chúng lại khom xuống tránh những người trong bếp đi ra nhìn thấy. Nấp dưới gốc dừa kín nhất, nơi có nhánh khô đã gẫy nằm xòa xuống, chúng thấy rõ mồn một ngay cạnh máy nước bà Đẹp đang đứng trong chiếc thau nhôm, một tay túm hai ống quần kéo cao, một tay bám vào vòi nước đạp lấy đạp để những quần áo trong chậu, bọt xà bông bay lên trắng như cụm tuyết.

- Lạ quá, bà ấy làm gì thế kia? Một thằng buột miệng.

- Giặt quần áo giời phật ạ!

- Giặt quần áo bằng chân...

Đám trẻ mỗi đứa buột ra một câu thắc mắc và trố mắt nhìn những động tác lạ lùng quên luôn bà Đẹp hôm nay xơ xác còm cõi như con gà chết không giống hôm đầu chúng gặp.

- Chết rồi, thể nào cái chậu cũng méo và thể nào bà Đẹp cũng bị một trận đòn.

Chúng ái ngại nhìn nhau. Đã từng coi lén ông cai quật đầy tớ bằng roi mây khi họ quên không cho bò uống nước. Đã từng thấy những đứa trẻ lén vào vườn ăn trộm bị trói cứng dưới gốc dừa nhận những trận đòn bán sống bán chết nên chúng e sợ là phải.

- Không sao đâu, bà Đẹp là con dâu mà! Dâu phải cưng chứ!

Buổi trưa vắng, nhà bếp không thấy ai qua lại. Bọn trẻ đâu ngờ từ khi bà Đẹp về làm dâu, bao nhiêu con ăn đầy tớ đều bị bà cai cho nghỉ cả.

- Cái chân bà Đẹp trắng quá chúng mày nhỉ! Cứ như đào xi nê.

Từ đầu đến cuối chúng chẳng phê phán gì nhan sắc của bà Đẹp mà chỉ khen có mỗi cái chân trắng, kể ra bọn trẻ thích nhìn những động tác trên thân thể hơn vẻ đẹp từ gương mặt.

- Suỵt, ai ra kìa.

Thấp thoáng từ nhà trên hình như có người lướt qua ngưỡng cửa khiến bọn trẻ nín lặng nghe ngóng. Vừa lúc đó tiếng nước máy chảy tồ tồ, bà Đẹp co chân đạp nhanh hơn, nước và bọt xà bông trào đầy ra ngoài theo dốc đất chảy rỉ rả xuống hồ. Từng mảng xà bông trôi lềnh bềnh chen lẫn giữa những đám bèo xanh thẫm.

- Quần áo đâu có bẩn mà giặt chúng mày nhỉ! Tao nhìn bọt trắng xóa mà đến tiếc.

Chúng lại lào xào bàn tán quên hẳn bước chân đã đến thật gần...

- Giờ này còn đứng đó làm gì vậy chị Nguyện?

Đang lom khom xả nước, bà Đẹp giật nảy mình ngước lên và khi nhìn ra bà cai, bà hoảng sợ buông vội tay ra, hai ống quần không điểm bám tự động rớt xuống.

- Thưa mẹ trưa ít việc nên con giặt quần áo.

- Từ thuở cha sinh mẹ đẻ đây là lần thứ nhất tôi thấy cảnh mường mọi này. Chị giặt hay chị phá của? Cái xác to như trâu chương mà đứng lên cái chậu cỏn con thì đến như tôi cũng còn phải bẹp chứ đừng nói gì nó. Sửa soạn gọi bọn ve chai lông vịt cúng cho nó thôi.

Mắt bà Cai long lên chiếu thẳng một đường nhọn hoắt, đâm vào hai ống quần đang ngập trong thau nước ướt sũng, cùng với giọng sang sảng như lệnh vỡ làm bọn trẻ dẫu đứng cách xa cả tám thước vẫn nổi hết da gà và tim đập muốn nhảy khỏi lồng ngực. Người chúng co rúm nhưng trong lòng lại thích thú mở rộng tai nghe ngóng. Chuyện mẹ chồng đánh đập con dâu ở chung quanh xóm ngõ này chúng vẫn chứng kiến thường xuyên vì nhà cửa đa số nằm san sát, sân trước sân sau ăn thông với nhau không có hàng rào nên mỗi khi có chuyện chỉ một loáng là đã bu lại đen kín, chẳng những con nít mà cả người lớn cũng tò mò chuyện người. Chuyện dâu mới dâu cũ quá nhàm với chúng vì quanh đi quẩn lại chẳng ai xa lạ cũng xóm trên lấy xóm dưới, cũng chỉ là những câu chửi bới tục tằn, những lời chì chiết nặng nhẹ xóc máy gia đình bên kia. Đôi khi gặp cô con dâu hung dữ cãi lại thì mẹ con kẻ đuổi người chạy chỉ ra đến đường cái là cùng hoặc quá quắt lắm cũng chỉ bị phạng vài cây củi vào đầu. Bây giờ ở đây sở dĩ chúng tò mò là vì gia đình bà cai xưa nay sống biệt lập, những tin tức trong nhà tung ra thì xóm ngõ mới biết còn không cứ im ỉm như sống trong vùng cấm địa.

- Trời ơi, dâu ơi là dâu, dâu đần dâu đoãng. Cái hồ lớn như thế này mà dám đổ xà bông cho chết bằng đó cá. Xuống hốt hết mau, cá chết là mày cũng chết theo đấy con ạ!

Câu chửi rủa đối với chúng không có gì là độc địa, cá chết mày chết là chuyện thường vì trước sau cũng chỉ là lời nói chứ hành động giết người như cá thì chúng chưa thấy bao giờ nhưng không hiểu sao bà Đẹp lại cứ cúi gầm mặt không dám nhìn mẹ chồng và hai bờ vai cứ run lên bần bật.

- Cãi lại, ngu thế! Một đứa buột miệng. Trời cho cái miệng mà không dám ăn dám nói thì chỉ thua thiệt.

Lũ trẻ đứng về phe con dâu nhưng thấy bà Đẹp quá nhút nhát chúng đâm chán. Chung quanh đây, tuy có nhiều người không dám cãi lại nhưng bị mẹ chồng chửi quá lỗ mãng họ vẫn tỏ thái độ bằng cách trề môi bỉu mỏ hoặc lườm nguýt. Đàng này bà Đẹp lại cứ xìu người xuống như một cây chuối sắp đổ, đã vậy vẻ mặt héo úa cứ hướng về nơi chúng núp và long lanh giọt nước mắt làm chúng vừa thương vừa sợ bị lộ.

- Thưa mẹ con không biết cá chết vì bột loãng của xà bông nên lỡ dại.

Câu trả lời nhỏ nhẹ không làm hài lòng chúng nhưng cung cách lễ phép và những thưa gửi cho chúng biết bà Đẹp là người rất hiền lành. Thời này hiền lành sẽ bị bắt nạt cho đến chết. Chúng thầm nghĩ.

- Lỡ dại? Chị đâu phải đứa bé lên hai? Ăn học như thế rốt cuộc cũng không bằng những đứa ở nhà này. Chị uống ly nước xà bông thử xem có sống nổi không mà mở miệng ăn nói hàm hồ?

Lũ trẻ khó chịu, hình như sự bực dọc của bà cai không phát xuất từ hồ cá, từ cái thau bị đạp méo mà vì một nguyên nhân nào khác. Bà chửi chuyện nọ lại xọ sang chuyện kia trong khi đối phương không dám mở lời. Bà Đẹp không cãi thì cơn giận của bà cai phải dịu xuống chứ!

- Thưa mẹ hồ nước mênh mông, bằng này bọt đã thấm vào đâu.

Cóc đã mở lời, nhưng mở lời bào chữa một cách yếu ớt ngu xuẩn vì đám con nít biết bà cai chỉ dám ức hiếp kẻ thế cô nghèo đói. Những người càng nể sợ uy quyền của bà thì bà lại càng được nước làm tới. Nhớ có lần bà lang thang ở ngoài vòng rào coi cây cỏ gần bờ sông. Lũ trẻ đang móc cua dưới đám lầy vội trét đầy bùn vào mặt mũi tóc tai để khỏi bị nhận diện. Mỗi đứa tay bốc một nắm bùn xông xáo chạy rầm rập về phía bà buông lời khích bác trêu chọc quyết cho bà ra lời là có cớ ném bùn vào, trả thù những lần bố mẹ chúng bị chửi xa xả vì đến kỳ hẹn nợ chưa kịp trả. Bà cai cũng khôn, im thin thít đi một nước như đã biết âm mưu của chúng. Xưa nay kẻ mạnh thắng yếu là thường. Muốn thắng bà cai, chúng biết không thể lấy lời phải trái phân bày mà chỉ có chửi lại, chửi càng khoẻ, càng hăng thì thắng càng to, càng lớn; ngược lại chỉ làm cho bà được nước lấn lướt thêm. Quả nhiên bà ưỡn thẳng ngực, tay chống ngang hông:

- Chị còn leo lẻo cãi? Nhà này trên dưới khuôn phép không có thứ lộn cứt lên đầu. Để quần áo đó mò xuống ao ăn hết bằng đó bọt cho tôi.

Chúng nhìn bà Đẹp cúi xuống miệng ngậm tăm kéo thau quần áo tròng trành nước vào gần gốc dừa mà lòng tức nghẹn. Như chúng, thể nào câu đáp lại sẽ gay go hấp dẫn hơn nhiều:"Bà ăn trước để chỉ cách cho tôi ăn theo." Bà cai hung dữ phải có người hung dữ hơn bà mới sợ. Gì chứ còn chuyện chửi rủa chúng chẳng thua ai. Phần vì không có sự kiểm soát dậy dỗ của cha mẹ, phần vì chúng dùng đầu đường xó chợ tụ họp chơi bời thay trường học. Học hành chẳng có, chữ nghĩa cũng không, quanh năm ngày tháng chúng phụ cha mẹ móc cua bắt cá hoặc trộm đạo những cái nho nhỏ làm trò vui nên không thấu hiểu được thế nào là sự kính trên nhường dưới, phép tắc lễ nghĩa.

- Chị kéo như thế còn gì cái đít chậu... Giọng bà cai lại đuổi theo như một thứ quỷ ám.

Tuy thích xem màn đánh đấm hào hứng sắp sửa xảy ra nhưng lũ trẻ vẫn cảm thấy bất mãn khi nhìn bà cai, người đàn bà to béo như bao gạo, miệng lúc nào cũng bỏm bẻm nhai đầy miệng trầu mà lại còn có thể mắng chửi khỏe như thế. Bà cai đưa tay còn lại chống nốt vào hông bên kia như thể tăng thêm uy quyền của mình trong khi bà Đẹp cố gắng lờ đi, tay xả đều những chiếc áo màu xậm bỏ sang chậu nhỏ rồi nghiêng thau đổ nước dơ ra ngoài.

- Trời thần ơi, chị lại muốn giết chết cây dừa của tôi.

Sự bực tức làm bà Đẹp không thể dằn lời:

- Nhưng nước giặt đồ con cũng không thể uống được.

Tình hình đã đến hồi căng thẳng, lũ trẻ xanh mặt nhìn nhau khi thấy bà cai nhảy xổ đến túm ngay lấy tóc bà Đẹp. Nhanh hơn cắt, chúng lủi lẹ để thoát khỏi nơi này vì tiếng quát tháo của bà cai lẫn tiếng khóc thét của bà Đẹp sẽ làm mọi người trong nhà thức giấc. Lúc đó chắc chắn chúng sẽ bị một trận đòn nên thân dù vào đây không phải với mục đích ăn cắp...

Những cái bóng vùn vụt thoáng qua trước tầm mắt làm tôi ngỡ nhìn lầm nhưng màn nước mắt đâu thể biến những gốc cây thành cái bóng biết chạy. Chắc chắn bọn trẻ quanh xóm đã lẻn vào đây rình rập tự lúc nào. Tôi quên mẹ chồng đang xoắn lấy tóc mình đứng vụt lên. Hành động bất thình lình làm bà cai hoảng hồn rụt tay lại trong thế thủ và cũng nhờ sự thủ thế đó mà tôi biết rằng bà vẫn đang còn e dè mình.

- Con ranh mày định đánh tao đấy hả?

Lời buộc tội của mẹ chồng đẩy tôi rơi vào khoảng không. Cái tự hào vì bà e dè mình vừa nảy sinh cũng chợt biến mất. Tôi quên luôn đám trẻ đã khám phá ra một lối bí mật để chui vào rình mò trộm đạo, quên sự xấu hổ vì chúng đã chứng kiến một vở kịch mẹ chồng nàng dâu quá kém cỏi tầm thường mà không hiểu sao cứ diễn đi diễn lại từ thế hệ này sang thế hệ khác vì nhớ rằng mình vẫn còn nhân phẩm và tư cách con người. Còn nhân phẩm nhưng phải co rút che đậy nó lại, làm con mù con điếc để được yên thân chỉ vì không muốn đối diện với một sự thực đau lòng, một vết thương không sao chữa khỏi của một kẻ về gia đình chồng mang hai bàn tay trắng. Với mọi người chuyện về nhà chồng không có của hồi môn là thường nhưng với gia đình Nguyện, nuôi sẵn ý đồ từ trước nên khi đứa con dâu, con ông thầu khoán giàu sang như bố tôi, chỉ có mỗi cái va li quần áo thì cả là một sự sỉ nhục và thiệt thòi khó chấp nhận được. Cái thiệt thòi không thể tuyên bố vì họ muốn giữ thể diện nên phải bẻ quặt qua một đường lối khác bằng cách khích bác chì chiết nặng nhẹ cho nguôi hờn mà tôi là cái đích để họ phóng ra những mũi tên cực kỳ độc. Tôi biết nhưng có miệng mà phải câm, có trí khôn và sự suy nghĩ nhưng vẫn cứ phải giả vờ ngu dại chỉ vì không muốn họ lôi cổ tôi về trả lại bố tôi như nhiều gia đình đã từng làm với những lý do vu khống hết sức vô lý viện cớ con dâu hỗn láo hư đốn không dậy bảo được hoặc vụng về, ngu xuẩn hay tồi tệ hơn nữa bị gán ghép cho tội ăn cắp, lấy trai.... Có con gái gả chồng mà bị trả về, dù bất cứ dưới hình thức nào cũng là một sự sỉ nhục mà chỉ có tôi mới biết rõ sự trả về phát xuất từ một lý do hết sức bỉ ổi và vô ý thức là từ của hồi môn. Chẳng ai biết chuyện này vì tôi cố tình bưng bít. Bưng bít chỉ vì cả hai gia đình cùng trọng tiền hơn nhân nghĩa. Bưng bít một phần cũng vì không muốn cho bố phải đau đớn khi đã lầm lẫn ép buộc gả tôi cho Nguyện, người mà bố tưởng rằng có thể cung phụng cho tôi một cuộc sống sung sướng, nhàn hạ hơn. Chuyện qua rồi tôi không dám oán trách bố nhưng luôn tự nghĩ đồng tiền đôi khi coi là vô nghĩa nhưng có lúc lại rất cần thiết, như lúc này đây nếu bố tôi có tiền, tôi đã chẳng phải sợ hãi gì ai trong căn nhà này, một gia đình hủ lậu, phong kiến, hẹp hòi và quá tham tiền. Tiền đối với kẻ tham như kên kên thấy xác chết, bằng bất cứ mọi giá chúng phải lăn xả vào. Để có tiền họ sẵn sàng làm nô lệ cho nó, cũng như nếu bố tôi có tiền, chắc chắn cuộc đời tôi không khốn khổ khốn nạn như thế này. Mọi đay nghiến cũng từ tiền mà ra, mọi đày đọa hành hạ cũng từ tiền mà ra. Đồng tiền đối với kẻ tham giải quyết được tất cả nhưng tiếc rằng tôi không có một xu dính túi mà cũng chẳng dám mở miệng xin bố và dì tôi. Cả hai chắc cũng đã thất vọng ê chề vì tôi không mang một xu một hào gì về giúp đỡ cho gia đình, cũng không có của làm vốn ra riêng như gia đình Nguyện đã hứa với bố từ trước. Hai bên cùng lừa nhau như hai kẻ chơi bài, ván bài mang con mình ra làm nước cờ thời vận. Chẳng ai được cũng chẳng ai thua, chỉ có tôi, con cờ thí sớm bị ném vào một xó, cái xó chẳng những tối tăm mà còn bị quấy rầy bởi muỗi nhặng cùng những bới móc nặng nề. Chuyện tôi về làm dâu không của hồi môn là một điều không thể tưởng tượng có thể xảy ra đối với gia đình Nguyện. Một giòng họ xưa rày chỉ mang con trai dạm hỏi đám nào có tiền của để hy vọng hốt bạc dễ dàng, một hình thức áp phe chỉ có lời chứ không bao giờ lỗ. Chính tôi không ngờ tiền hồi môn lại có thể quyết định cả cuộc đời làm dâu trong cay đắng khổ cực...

.

- Thôi xin phép quan viên hai họ trao của hồi môn để còn xin dâu về cho kịp giờ tốt.

Người đại diện nhà trai sốt ruột dục đến lần thứ ba, dì Loan mới lững thững tiến ra nói mấy lời cảm tạ quan khách và quay sang tôi, bà nhắn nhủ những điều nên biết khi về nhà chồng, nào là một câu nhịn chín câu lành, nào là tam tòng tứ đức cổ xưa bằng những trịnh trọng sáo ngữ như loài vẹt đọc sách. Tôi lơ đãng trước đám đông đang hau háu nhìn vào hộp gỗ vuông vắn đựng đồ tuế nhuyễn... Hình ảnh đám cưới Tuyết hôm nào lại hiện ra... Nó cười tươi, vô tư với hạnh phúc đang chờ đón, hãnh diện vì những vòng vàng tiền của. Nó cười vì lời ruột thịt nhắn nhủ, khuyên bảo chân thành...

- Ồ... ồ...!

Tiếng ồ cùng loạt khiến tôi giật mình. Mặc dù đã sửa soạn cho mình một sự bình tĩnh trước những diễn tiến bất ngờ nhưng tôi vẫn không khỏi sửng sốt. Trăm con mắt đổ dồn về phía bố với những dấu hỏi thật lớn. Bên cạnh dì Loan mặt mày tái xám, chân tay run lẩy bẩy cơ hồ muốn ngất.

- Anh ơi ai đánh cắp hết vòng vàng tiền bạc của con Phượng rồi...

Tiếng kêu thê lương đau đớn như con heo bị thọc tiết cố rống to như để chứng minh sự sống vẫn còn đang ở với mình. Kể ra dì đóng kịch khá chu tất vì đám đông đã vây bọc lấy dì, người giựt tóc mai kẻ cạo gió nhưng cái xác vẫn rũ rù bất động mặc mọi người vần vò xô đẩy mất cả lễ nghi nghiêm chỉnh, nhờ thế dì được dìu lên phòng để mặc cho bố tôi một mình giải quyết. Dì ngất đi như vậy mà hay, khỏi phải mặt chai mày đá trước quan viên hai họ, khỏi phải cởi đôi bông tai hoặc chiếc vòng cẩm thạch, sâu chuỗi nạm kim cương đeo trên người ra trao cho tôi gọi là thế vào chút đỉnh của hồi môn đã mất. Mất thứ này cũng còn thứ khác để trám vào chứ, con ông thầu khoán mà. Không cho nhiều cũng phải cho ít hoặc ít ra cũng có mặt để trả lời với họ hàng bên mẹ tôi về tư trang của mẹ Hoài ngày xưa còn để lại... Tôi thở dài... Những kỷ vật của người chết mặc dù chẳng đáng giá vì mẹ tôi rất tầm thường không chưng diện nhưng vẫn bị dì mang đi bán lấy cớ nhìn thấy thì cơn ghen cứ uất lên. Giá còn cất đến bây giờ thì thân thể tôi không đến nỗi trơ trọi ngoài trừ cặp nhẫn gia đình bên chồng sắm. Trước hôm đám hỏi, bố ái ngại cố bòn vét mua cho tôi bộ xuyến, chỉ có thế, chỉ có thế trong khi dì Loan sắm sửa vô số nữ trang...

Để giải quyết vấn đề cho chóng vánh, bố tôi cố gắng thản nhiên giữa muôn người:

- Chuyện đâu còn có đó, tiền bạc nữ trang chỉ là phần phụ, hạnh phúc của hai cháu mới là vấn đề chính yếu.

Hôm ấy bà cai không đi vì giữ tục lệ mẹ chồng phải ở nhà đón dâu cho nghi thức thêm phần trịnh trọng. Mà cho dù bà có đi cũng chẳng thể làm gì hơn vì chỗ người lớn và cùng giàu có như nhau thì vấn đề tiền bạc không thể nói huỵch tẹt và cũng không thể mang ra tranh luận mổ xẻ. Biết thế nên ông cai đành ngậm bồ hòn vì càng cố nói càng chứng tỏ mình ham của. Lòng ông áy náy xốn xang và nhất là khó trả lời với những đay nghiến của vợ nhưng giữa quan viên hai họ không lẽ ông lại đốc mọi người tra gạn để tìm ra kẻ cắp trong khi của chưa thuộc về mình? Ông cố gắng gượng cười gật đầu đồng tình với người xui gia:

- Vâng, cứ để từ từ.

Tiếc của nên tối mắt, sự khôn ngoan cũng biến đi mất, ông quên rằng giữa chốn đông người, cả trăm đôi mắt dòm ngó, cả trăm người đứng vây bọc thì mất cắp là mất làm sao. Có điều cái oai danh thầu khoán đã làm chóa mắt mọi người, không ai có một ý tưởng nghi ngờ ngoài tôi. Tôi là con đẻ trong nhà này, là con khỉ dòm nhà nên mọi sự thật đều bị lột trần. Lúc này tôi mới thấy thương hại bố, cái vẻ chững chạc oai phong chỉ là bề ngoài, có ai biết được trong lòng bố đang tràn ngập ê chề tủi hổ? Có ai biết được tượng đá tưởng là vô tri kia đang rúng động từng hồi vì không biết tương lai con mình sẽ như thế nào...?

.

Tiếng hò hống quát mắng bỗng nhỏ và thưa dần đi, mẹ Nguyện đứng xỉa xói chửi rủa thêm một hồi thấy tôi không dám ngước mặt lên trả lời nên cũng hả bớt phần nào bực tức. Tuy nhiên bà vẫn nói xóc óc thêm vài câu rồi mới chịu lạch bạch bước lên nhà trên. Chờ bóng bà khuất hẳn, lúc bấy giờ tôi mới trở lại nguyên hình của con Phượng ngày nào. Nó vẫn cứng đầu cứng cổ và còn đủ phong độ để đối chất nhưng không dám dành cho mẹ chồng. Dù có tức giận vì sự chửi rủa quá đáng nhưng tôi vẫn còn đủ trí khôn để nhận định những điều không nên làm. Dẫu tôi có dùng lẽ phải để khóa cứng miệng của bà thì cũng chỉ được vài phút vinh quang lúc bấy giờ để rồi muôn đời và mãi mãi bị tiếng nhơ là con dâu cãi mẹ chồng. Xưa nay đa số cho rằng việc bố mẹ chồng hà khắc với con dâu cũng không ngoài mục đích răn dậy hoặc muốn cho nó chịu khó luyện tập làm ăn để nên người. Một số lại nghĩ rằng đó là chuyện đương nhiên vì sau này người con dâu cũng sẽ trở thành một mẹ chồng khi có con trai lấy vợ. Như thế ai mà chẳng trải qua một thời làm mẹ để được mắng chửi hành hạ ngược lại như xưa kia họ đã phải nhận chịu? Ôi cái vòng tròn khắc nghiệt và quái quỷ. Nếu tôi đi ngược trở lại chỉ làm bung xung cho sự chê cười vì cho đến muôn đời mẹ chồng vẫn thắng, thắng vì tuổi tác, vì vai trên, vai mẹ, vì đã đẻ ra chồng mình, thắng vì lòng con người quá tin vào định mệnh. Ai cũng sẵn sàng chấp nhận những may rủi trong cuộc đời và không muốn có sự thay đổi làm xáo trộn cuộc sống, luân lý, phong kiến. Mẹ chồng hà khắc nàng dâu cũng bị ràng buộc bởi quan niệm sai lầm không sao gỡ bỏ cũng như người đàn ông, xưa rày được coi như cột trụ gia đình nên chỉ ban mệnh lệnh và đòi hỏi. Thắng mẹ chồng tôi chỉ hả hê tự ái nhưng sẽ bị họ hàng hai bên sợ hãi và xa lánh như một thứ quái vật. Chỉ có là quái vật mới dám cãi mẹ cãi cha. Họ đâu cần biết lẽ phải, đâu cần biết sự thật và cũng đâu cần biết người con dâu được coi như thứ hạng gì. Họ chỉ nghĩ rằng cái gia tài kếch xù của cha mẹ chồng quá xứng đáng để đổi cả đời làm dâu cơ cực mà Nguyện lại là con trai độc nhất.

Có thể sự vất vả khó nhọc quá sức đã mang đến cho tôi những tư tưởng hẹp hòi ghép tội mọi người nhưng nhìn chung quanh đâu phải chỉ có tôi là con số thiệt thòi duy nhất? Tôi chỉ bước theo vết chân của lớp người trước, vết chân đầy nhục nhằn và đau khổ bị thăng hoa thành lễ giáo do lòng ích kỷ lạm dụng mà không biết cho đến bao giờ mới thoát ách? Như vậy có phải đàn bà được sinh ra là để gánh hết những nhẫn nhục và phục tùng của kiếp làm dâu? Nhẫn nhục và phục tùng. Nhẫn nhục và phục tùng, nghe rõ chưa Phượng, Phượng, nghe rõ chưa...? Tiếng nói tự trong trí hay tiếng heo đang réo đói? Nó cứ lập đi lập lại từng chập rồi từng chập nhắc nhở những việc kế tiếp còn phải làm...

Phơi vội quần áo trên giây, tôi uể oải bước vào gian nhà chứa rau heo khổng lồ. Dùng tiếng khổng lồ tưởng cũng không quá đáng vì phòng lúc nào cũng tràn ngập rau. Rau cắt một xuồng đầy mỗi ngày chỉ đủ cho chúng ăn dặm, ăn với cám sống, còn rau để nấu với gạo lứt và cá khô thì mua tháng của nhà chị Tư Xồi. Mỗi chiều sau khi mót ở các chợ về chị ta đổ một đống thù lù trong góc nhà như đống rác. Để nguyên hai ống quần còn ướt đẫm, tôi ngồi bệt xuống chiếc ghế con và duỗi thẳng hai chân để dễ làm và cũng để các bắp thịt chân được nghỉ ngơi. Gọi giờ băm rau heo là giờ nghỉ ngơi rất đúng vì chỉ có mỗi hai tay làm việc, phần còn lại được ở trong tư thế thoải mái nên rất dễ ru hồn vào mộng và cũng rất dễ tìm giấc ngủ.

Ngày nào cũng như ngày nấy, tôi làm quần quật từ sáng đến tối, mồ hôi ướt rồi lại khô, áo quần khô rồi lại ướt, gương mặt đôi lúc cũng nóng bừng và đỏ câng nhưng đôi khi lại cũng tái mét vì mệt hoặc vì lạnh, nhất là vào lúc sáng sớm. Buổi sáng, còn sớm lắm, khi mọi người đang say giấc ngủ, khi heo gà chưa cất tiếng gáy, khi ánh trăng còn đang rắc đều trên phiến lá loang lỗ những vẩn sáng huyền hoặc, trong cái yên lặng tĩnh mịch, tôi mắt nhắm mắt mở tiến về phía hồ cá. Mùi nhãn chín, mãng cầu vừa nứt tỏa bay ngào ngạt cả khu vườn, lẫn lộn trong khí trời tinh khiết cho lòng tôi một thanh thoát nhẹ nhàng. Buổi sáng tỉnh dậy, đầu óc chưa vướng bận phiền muộn tôi mới chính thật là tôi. Dù trong cô độc, dù chỉ làm bạn bên chiếc xuồng gỗ khô cứng, bên những vốc bèo lạnh buốt cũng vẫn còn hơn đối diện với mọi người qua lời ăn tiếng nói, qua những phong cách giả tạo hoặc hơn thế nữa bằng những cử động và bộ mặt vô tri vô giác. Buổi sáng chưa có tiếng heo gà rộn ràng thúc dục, tôi như người nhàn hạ thích ngao du trên thuyền mộng. Ánh trăng vàng nhạt len lỏi qua kẽ hở của những tàu dừa chiếu xuống mặt hồ lợn gợn bèo như những mảnh lụa mỏng của các nàng tiên nữ thoáng nghe tiếng động vội vã biến đi bỏ lại ngàn vạn chiếc khăn quàng. Tôi mang cảm giác mình đang thoát tục vì không còn vương vấn cõi trần gian đầy muộn phiền. Người và cảnh đắm chìm trong sự thanh tịnh yên bình. Lâu lắm, thật lâu, nếu không có tiếng phành phạch vỗ cánh của đôi chim rừng vút ngang có lẽ tôi vẫn đứng như thế để tận hưởng cảnh đẹp thiên nhiên, thật hiếm và quý báu của tạo hoá. Trở về thực tại, khi mò mẫm từng bước xuống bậc rêu trơn tuột ăn thông tận dưới đáy ao, chỗ để đứng lấy cây gạt bèo hoặc hái những cụm rau mọc gần nhất và cũng là chỗ để cột xuồng hoặc lên xuống rau, làn nước mát lạnh khiến tôi rùng mình...

Nhớ hôm đầu Nguyện chỉ tôi cách chèo xuồng. Gọi là chèo cho nó oai chứ thực ra chỉ là gạt những dây rau muống bò choán lối đi để có chỗ cho xuồng nhích tới hái những ngọn rau chồi cao hai bên. Rau và bèo gần như phủ kín mặt ao nếu không kịp hái mỗi ngày. Vừa cắt vừa gạt, chiếc xuồng theo sức gạt cố gắng tiến lên trên, bò chậm như chú rùa lơ đãng dạo chơi trong khu rừng rộng thênh thang. Ngồi bên Nguyện, có thêm sức nặng nên con xuồng bớt chòng chành nhưng cảm giác sợ hãi của lần đầu khiến tim tôi nện thình thịch. Cả đời có bao giờ tôi được ngồi xuồng, nhất là được tự tay chèo dưới dòng nước bẩn và tanh tưởi. Ao sâu và nước lẩn vẩn đầy những rong rêu đã nẫu mục, lỡ tôi có té xuống có lẽ phải tắm cả nửa buổi mới sạch.

- Anh chèo em đưa liềm kéo rau vào cắt. Thử cho biết đi Phượng.

Nguyện đưa mái chèo về phía trước gạt bèo, từng cụm bèo lấm tấm tròn xanh đều như mụn cám bị đẩy về một phía. Tôi thọc tay xuống nước; hai bàn tay dính bèo xanh mướt, xanh như lá non, như niềm hy vọng của cuộc đời đang dâng trào mãnh liệt. Tôi lạ lẫm nhoài người ra ngoài hốt hết cụm này tới cụm khác dưới hàng chục đôi mắt hài lòng của họ hàng, dưới sự thỏa mãn hiện đầy trên khuôn mặt phì nộn của mẹ chồng tôi và giữa những tiếng cười khúc khích của hai đứa ở.

- Anh chị đúng là có phước được dâu giỏi nhé!

Những tiếng thì thầm chia sẻ với nỗi mừng vui của bố mẹ Nguyện ngắn gọn quá khiến tôi khó hiểu trọn vẹn ý nghĩa của nó, có thể là một châm biếm nhẹ nhàng nhưng cũng có thể là lời khen thật tình vì hôm đầu tôi như công chúa đầy uy quyền đi chơi thuyền. Mọi động tác gượng gạo, khôi hài của đứa con nít vài ba tuổi có thể vẫn là cái hay, cái tốt nếu người nó được phủ đầy tiền bạc và uy quyền của cha mẹ. Hôm đầu tôi thoa dầu bóp tay vì nhức mỏi, vì nắng rát nhưng lòng vẫn tràn ngập niềm hy vọng vì biết rằng cảnh đồng quê ở nhà cha mẹ chồng sẽ là nơi giải trí tao nhã cuối tuần sau những ngày sống bụi bặm trên thành phố.

- Khi nào mình về nhà mới hả anh?

Nguyện chưa kịp mở lời tôi đã đáp hộ vì tưởng mình đoán đúng.

- Ngày mai về trên gia đình Phượng lại mặt rồi mình đi thẳng đến nhà mới luôn anh nhé! Em chỉ có mỗi chiếc va li.

Vừa nghịch bèo tôi vừa hỏi những câu tự cho là thừa vì còn tràn trề lòng chưa một chút hoài nghi. Cũng có thể tôi quá ỷ y khi đặt hoàn toàn tin tưởng vào Nguyện vì chàng hứa chuyện nhà cửa để tự mình Nguyện giải quyết. Chính ra tôi phải đi coi nhà mới cùng Nguyện nhưng nhiều lần chàng đều bận rộn, vả lại tôi cũng chẳng dư giả thời giờ. Từ lúc trả lời với dì Loan tôi bằng lòng nhận lời kết hôn với Nguyện thì mọi chuyện tiến hành quá sức mau lẹ, tính từ ngày bỏ trầu cho đến ngày cưới tròm trèm không quá một tháng, y hệt như trong nhà có người bệnh nặng cần phải lo cưới gấp chạy tang. Thời gian đó chỉ đủ cho tôi sắm sửa áo cưới, đặt hoa, và những công việc lẩm cẩm đôi khi trở thành cái máy như mang thiệp cưới, trà bánh đến từng nhà... Lúc đó có lẽ đám bạn tôi cũng nhìn thương xót và đầy lo lắng như hôm nào tôi đã thương xót và lo lắng cho Hồng Nhung.

Buổi tối tôi lại một lần nữa thờ ơ hỏi:

- Nhà sắm đủ bàn ghế giường tủ chưa anh?

Nhìn vẻ mặt trầm ngâm của Nguyện tôi chợt sinh nghi, có cái gì dấu diếm che đậy trong đôi mắt kia. Tôi hỏi dồn thêm. Biết không che dấu được Nguyện ấp úng:

- Căn hôm nọ anh bỏ cọc rồi.

- Anh nói cái gì? Tại sao lại bỏ cọc?

Chân tay tôi rụng rời, điều kiện về làm vợ Nguyện chỉ có thế, dù ở quê hay tỉnh thì tôi cũng không muốn làm dâu hoặc bị lệ thuộc vào bất cứ ai. Cuộc sống ràng buộc và những tạm bợ giả dối ở gia đình bố đã mang đến cho tôi biết bao nỗi chán ngẫm.

- Nhà đó rộng quá, anh sợ đi làm bỏ em nằm ở nhà một mình buồn chết đi được.

- Tại sao bỏ cọc anh không nói với em một tiếng? Tôi hỏi bằng giọng đứt quãng vì quá sợ hãi.

- Anh sợ nói việc cưới hỏi sẽ đình trệ lại vì thiệp in xong rồi.

Như vậy Nguyện cũng biết tôi lấy Nguyện không phải vì thương yêu mà vì muốn thoát ly trong khuôn khổ gò bó của gia đình và sự dè bỉu, coi thường của dì Loan để có cuộc sống tự do hơn. Như vậy là Nguyện cũng e dè sợ tôi thế này sợ tôi thế nọ. Lòng tự ái được vuốt ve nhưng không hiểu sao tôi lại có linh cảm mơ hồ là không thể tin thêm bất cứ gì nơi Nguyện. Phải chăng lần đầu thất tín thì sẽ có lần thứ hai, thứ ba?

- Vậy anh định hôm nào mình dọn đi? Em chỉ có thể gắng gượng được vài ba ngày còn hơn nữa sợ khó lòng...

Dù sao tôi cũng muốn nghe Nguyện hứa một lần nữa để ước lượng thời gian phải ở đây.

- Anh hứa chỉ vài ngày thôi.

Câu trả lời khiến người tôi nhẹ nhõm, dù không yêu nhưng một khi đã chấp nhận Nguyện làm chồng, tôi vẫn luôn coi Nguyện như một điểm tựa, một cần thiết trong tôi nhất là lúc này, chân ướt chân ráo về bên chồng, chung quanh mọi người hoàn toàn xa lạ. Dù không yêu tôi vẫn bám vào hy vọng mỏng manh là sẽ được sống một cuộc sống êm đềm hoặc ít ra cũng thoải mái, thành thật với mình, với chồng con và người vợ nào chẳng có ước muốn tầm thường nhỏ nhoi đó. Nhìn căn phòng rộng thênh thang, chung quanh tường quét vôi trắng, hai góc đâu nhau là hai khung cửa sổ phủ rèm bằng voan trắng, ngay cả mền gối, ra giường, tất cả đều cùng một màu trắng, trắng đến lạnh người, trắng đến cô đơn và ghê sợ như trong nhà xác, tự dưng nỗi cô đơn tràn về, tôi thấy nhớ nhà khủng khiếp. Nhớ Hằng và những dãy đạp thân thuộc, nhớ mền nhớ gối, nhớ quần nhớ áo, nhớ mùi hương con gái và nhớ những tiếng chân bố bước nhẹ như lá rụng vào giữa đêm khuya. Tôi nằm im đón nhận nỗi cô đơn gặm nhấm từng làn da kẽ thịt đến rã rời. Hai ngày khách khứa họ hàng vẫn còn ra vô nườm nượp, hai ngày làm hình nộm đóng áo đóng quần đứng gật chào như phỗng. Hai ngày hầu trà bưng nước, cố tạo nụ cười trong khi mắt nhíu lại vì thiếu ngủ, thân thể rã rượi vì mệt mỏi và tai muốn ù đi vì những lời chúc tụng, khen tặng của giòng họ. Hai ngày, hai ngày sống trong khuôn phép của lễ nghi, trong giả tạo môi miếng, đầu óc tôi tưởng như vỡ đôi nếu không có giấc ngủ thay vào, thế mà đêm về khi mọi người yên giấc tôi vẫn còn trằn trọc. Bên cạnh, Nguyện nằm ngáy ò ò như đêm trước khi tiệc vừa tàn. Nguyện uống quá nhiều rượu, phần vì vui, phần vì bạn bè ép, chàng say ngất nga ngất ngưởng như quên chính mình đang là chú rể, là người vừa mới cưới được vợ.

Tôi muốn gọi Nguyện dậy để kể lể về sự trằn trọc khó ngủ của mình, về nỗi nhớ nhà và niềm cô đơn đang gặm nhấm. Muốn nói với Nguyện về những lo âu khắc khoải khi phải gượng ép sống ở đây, trong căn nhà này, tôi sẽ không phải là tôi mà là một người khác, như con búp bê nhồi bông gòn chợt khóc chợt cười qua cái nút gạt bằng pin mà tâm hồn trống rỗng, nhất là nói cho Nguyện nghe nỗi hoang mang của tôi, những tiếng chì tiếng bấc khi cùng Nguyện bước ra khỏi nhà này và điều ám ảnh hãi hùng nhất là nếu bị gia đình Nguyện gạt bỏ ước muốn của tôi sang một bên. Có thể lắm. Nếu Nguyện cố tình không mua nhà hoặc nếu cha mẹ Nguyện không bằng lòng cho chúng tôi ở riêng thì chắc chắn cuộc sống sẽ vô cùng căng thẳng. Nhìn hai đứa con ở nhà này thì biết. Gái mười bẩy bẻ gẫy sừng trâu, sức chúng to lớn vạm vỡ như thế mà cứ giờ ăn trưa xong sống chết thế nào cũng phải đánh một giấc ngủ ít nhất cũng mười lăm hai mươi phút. Chúng làm lấy công nên khuất mắt chủ là trốn việc vì không trách nhiệm; còn tôi là con nên không thể như chúng, tốt hơn hết nên tránh cảnh làm dâu nhưng phải làm thế nào nếu bị giữ lại? Có người con gái nào về nhà chồng không sợ cảnh làm dâu? Từ khi bằng lòng lấy Nguyện, tôi mãi đặt dấu hỏi này nhưng mỗi lần nói tới Nguyện đều gạt đi:

- Anh hứa không để em ở đó một ngày nào.

- Anh hiểu là tính em rất bướng bỉnh, chỉ sợ anh và ba mẹ phật lòng.

Biết tôi lo lắng, Nguyện hứa rồi lại hứa thế mà đêm nay đã hai đêm rồi. Chính ra chúng tôi phải dọn về nhà mới ngay tối qua, trong đêm tân hôn nhưng khách khứa, họ hàng, tiệc chưa tan, bằng đó lý do khiến tôi vẫn còn hy vọng dù rất mỏng manh. Trên pháp lý chúng tôi đã bị ràng buộc, giữa quan viên hai họ chúng tôi đã là vợ chồng và trước mặt Chúa chúng tôi đã được kết hợp nhưng thực tế chuyện ăn nằm chưa xảy ra. Tôi vẫn chưa bị mất mát gì hoặc nói cho đúng thân xác này chưa bị ràng buộc dù đã là kẻ có chồng. Nếu Nguyện không xoay sở ra riêng được chắc chắn tôi sẽ phải đi đến quyết định trở về với bố. Ý nghĩ táo bạo vừa chợt đến khiến tôi bàng hoàng. Bước chân đi thì dễ nhưng khi trở về liệu bố và dì có chấp nhận? Hai ngày qua bố và dì sao lại chẳng nghĩ tôi đang dãy giụa trên đống vàng, như con chuột sa hũ nếp?

Chuột sa hũ nếp, chuột sa hũ nếp... Cầu trời như dì Loan đã nói, như tôi đã mơ để có thể giúp đỡ gia đình tôi chút đỉnh. Giúp đỡ gia đình? Lấy Nguyện, như một hình thức liều mình tự tử. Nhưng kẻ muốn chết có mấy ai không chọn cách nào êm ái nhẹ nhàng nhất? Lấy Nguyện là tàn cuộc đời nhưng giữa những đay nghiến của gia đình, giữa những nguyền rủa cay độc của miệng đời thì sống với Nguyện vẫn còn có chút hy vọng giúp đỡ cho gia đình ít nhiều gọi là báo hiếu.

Giúp đỡ gia đình? Thêm một ý nghĩ khủng khiếp trờ tới làm mọi cử động trong tôi tê liệt. Giúp đỡ bằng cách nào? Bằng cách nào khi chúng tôi chưa có nhà riêng, chưa có một công việc làm để sống? Hai ngày rồi có thấy Nguyện vào nhà máy coi sóc trong ngoài? Có thấy núi của lù lù trước mắt hay mọi sự đều dưới quyền điều khiển của mẹ chồng?

- Nguyện, Nguyện, dậy đi cho em hỏi chuyện này.

Sốt ruột, tôi quên rằng bây giờ đã quá nửa đêm. Nguyện trở mình vật qua bên kia rồi lại tiếp tục ngáy ò ò. Mùi đồ ăn nằm sâu trong bao tử bị men rượu nhộn nhào nẫu nhừ theo hơi thở không ngớt tuôn ra ngột ngạt. Không lẽ đàn ông khi ngủ đều xấu xí ghê tởm như vậy hay tại xưa nay tôi chỉ thấy Hằng qua hình ảnh thanh thoát nhẹ nhàng của một nắm xương khô và hơi thở yếu, mỏng manh như sương khói.

- Nguyện... Nguyện...

Tôi lay mạnh thêm một lần nữa với hy vọng được nói chuyện trong lúc này, khi chung quanh không còn ai quấy rầy để Nguyện khỏi phải viện cớ này nọ và cũng không còn bị ai chi phối để phải dối quanh.

- Nguyện... Nguyện...

Tôi cố lay và lần này tiếng ò ò im bặt. Dưới ánh đèn, Nguyện như con ma lem xấu xí và to lớn.

- Sáng rồi à?

- Chưa, nhưng em cần nói chuyện với anh.

Nguyện đưa tay dụi mắt. Vẻ mặt quan trọng của vợ làm hắn lồm cồm bò dậy:

- Không thể đợi đến mai được sao?

- Em cần nói ngay bây giờ. Tôi cố lấy giọng cứng rắn.

- Cho anh ly nước chanh để tỉnh một chút đã.

Từ phòng tôi ra tủ lạnh phải đi ngang phòng cha mẹ chồng. Ánh trăng mờ nhạt hắt vào từ khung cửa sổ làm lối đi dài ra và hun hút sâu khiến chung quanh như mọc thêm những đôi mắt sắc bén dõi theo từng gót chân càng làm cho tôi có cảm tưởng mình thật xa lạ và lẻ loi trong căn nhà này. Từ cái bàn cái ghế, từ bờ tường vôi trắng nhợn cho đến nền gạch bông lạnh cóng buốt đều mang sự ngăn cách vô hình. Cửa phòng ba mẹ Nguyện không khép, tiếng ò ò của ba chồng vẳng ra rõ mồn một. Tự dưng tôi rùng mình. Mẹ chồng tôi dù sao cũng là người phi thường đã ở với ông mấy chục năm nay. Tiếng ngáy khủng khiếp giống y hệt Nguyện không làm cho bà mất giấc ngủ hay một mảy may khó chịu. Phải chăng vì bà yêu thương nên gắn bó với chồng hay một sự nhận chịu nào đó lâu dần trở thành âm điệu quen thân cần phải có để giỗ giấc ngủ? Phải yêu thương... Phải yêu thương... Tôi lẩm bẩm trong bụng khi nặn chanh vào ly. Đây cũng là một hành động yêu thương? Đúng! Tôi đang tập yêu thương chồng.

Khi tôi mang nước vào phòng thì Nguyện đang ngồi dựa hẳn lưng vào tường miệng phì phà điếu thuốc. Mùi thuốc lá nồng cay hòa lẫn mùi chua của rượu bay đầy phòng. Thấy tôi Nguyện khẽ mỉm cười ánh mắt hơi khác lạ.

- Anh tỉnh rượu hẳn chưa?

Uống cạn một hơi Nguyện trả chiếc ly không cho tôi.

- Có uống gì đâu mà say. Chỉ hơi mệt vì mấy ngày liền ngủ không đủ giấc.

Đêm qua trong khi tôi trằn trọc thì Nguyện nằm một mạch cho đến sáng mà bảo là không đủ giấc. Có lẽ chàng đã quá quen với lối ngủ ngày ngủ đêm như vậy. Con nhà giàu mà!

- Em cảm thấy sợ hãi nếu phải ở đây thêm một ngày nào. Trưa mai mình đi hai xe về bố lại mặt cho đầy đủ lễ nghi như ý ba má muốn, rồi nhờ chú Khánh đưa ba má về trước, còn em với anh đảo một vòng ở Phú Nhuận. Nhà cửa nơi đó tương đối rẻ và dễ mua hơn dưới này lại gần nhà bố dễ cho em thăm nom Hằng. Cùng lắm nếu mua không được thì mình về Chợ Lớn lấy lại một căn ở đỡ.

Khi nói tôi đang hình dung ra dãy phố lầu ở Khổng Tử, một dãy phố buôn bán xầm uất tấp nập nằm ngay trung tâm thương mại mà gia đình Nguyện hiện đang làm chủ. Nếu lấy lại không chừng mặt trước tôi cũng buôn bán như mọi người chung quanh và mặt sau để ở. Chưa buôn bán bao giờ nhưng với khả năng học vấn quá thấp, tôi khó có thể kiếm được việc làm nhẹ nhàng lương khá ngoài trừ buôn bán. Phi thương bất phú. Gia đình Nguyện có lẽ khá giả nhờ hãng xà bông nên đã mua những bất động sản hồi còn đang rẻ. Đất cát ở Chợ Lớn hễ mua vào là có lời vì trong hoàn cảnh đất nước chiến tranh bọn con buôn từ Hồng Kông, Đài Loan lợi dụng thời cơ đổ xô về đây mở tiệm buôn bán, dùng vốn liếng mang sang đầu cơ tích trữ hàng hóa làm lũng đoạn nền kinh tế. Xưa nay chỗ nào có bóng dáng người Tàu chen vào là người Việt khó cạnh tranh chỉ vì vốn ít, hàng hoá không thể lấy tận gốc phải qua trung gian của họ nên có lẽ tại vậy mà gia đình Nguyện mới phải buộc lòng cho mướn. Nếu tiền cho mướn được giá cao tính ra vẫn có lời hơn phải lăn thân vào cạnh tranh với họ chỉ thêm mệt. Tuy nhiên hoàn cảnh của tôi lại khác, chân ướt chân ráo chưa có gì là căn bản phải sống bám vào Nguyện, người mà tôi tin tưởng có rất nhiều kinh nghiệm trong việc điều hành cơ xưởng hoặc mở mang khuếch trương trong thương trường, chắc chắn Nguyện sẽ giúp đỡ hoặc chỉ bảo thêm.

- Chuyện đó mai hãy hay, nằm xuống ngủ đi... cưng.

Có lẽ cố gắng lắm Nguyện mới gọi tôi được tiếng cưng gượng gạo vì từ ngày quen nhau, Phượng là tên duy nhất chàng dùng để nói chuyện và có lẽ cũng cố gắng lắm tôi mới không nghĩ là Nguyện đã có chủ ý nói những lời êm ái giả tạo ấy.

Nguyện dụi điếu thuốc lá dở vào chiếc gạt tàn rồi kéo tôi ngả theo, mùi thuốc lá phà lên mặt lên cổ. Không một cảm giác gì ngoài sự sợ hãi tràn ngập, tôi chống đối yếu ớt trong khi nhịp tim đập mỗi lúc một nhanh một mạnh. Lời con Bạch Tuyết hôm nào lại vang vang:

- Ghê thì không ghê nhưng nó kỳ kỳ. Đàn ông sao lắm trò thô tục quá!

Với người nó yêu sáu bẩy năm trời còn kỳ kỳ thô tục và dù không ít thì nhiều vết thương năm xưa cũng đã chai sẹo mà nó còn buông ra câu ghê sợ như vậy thì huống hồ gì tôi, bên người đàn ông đang tập yêu thương, bên một thân xác to lớn như con trâu mộng mà tôi chưa một lần cảm xúc hay một thoáng rung động. Người tôi nổi gai ốc khắp cùng:

- Đừng!

Một tay giữ nút quần, một tay tôi túm chặt những hàng nút nơi ngực áo, chân và người hợp tác cùng một lúc để lăn hoặc tránh né nhưng bằng đó thứ hầu như quá tầm thường dưới con mắt Nguyện. Người tôi run lên.

- Phượng làm gì vậy? Mình đã là vợ chồng rồi cơ mà!

Sự chống đỡ làm những sợi lò so dưới gầm tấm nệm bị co giãn bắt đầu nhún nhẩy tạo thành tiếng kọt kẹt khó chịu. Nguyện dựa vào đó nhắc khéo:

- Đừng ồn lỡ ba mẹ thức dậy nghe thấy kỳ chết.

Làm thế nào bây giờ? Tôi không có một kinh nghiệm về chăn gối dù chỉ qua sách vở. Hỏi bạn bè thì chúng chỉ nói mò, hỏi người lớn thì ngượng miệng, đôi khi họ còn nói giỡn một cách vô ý thức "lấy chồng là biết liền chứ hỏi chi cho mất công", còn tưởng tượng thì khủng khiếp lắm vì cứ nhìn những người bị hiếp dâm như con Tuyết thì biết. Hiếp dâm và làm chuyện vợ chồng cũng cùng đi đến mục đích nhưng hành động hơi có khác. Tưởng tượng con Tuyết với đáy quần đẫm máu mà tôi rùng mình, dù gì tôi cũng phải hơn con bé mười hai tuổi chứ. Nghĩ vậy nhưng ý tưởng làm dâu trong căn nhà ngập những công việc nặng nhọc khiến tôi nhất quyết không bỏ tay ra. Không thể làm dâu được, nhất định không thể làm dâu trong căn nhà này.

- Đừng, em muốn chuyện này ngưng lại cho đến khi mình dọn sang nhà mới.

Có lẽ lúc bấy giờ trông tôi ngô nghê và trẻ con lắm nên Nguyện cứ để mặc tôi lải nhải, hai tay chàng lần sâu vào nút quần trong khi tôi lại quá coi thường nó mà chỉ chú trọng lấy phần ngực áo của mình...

Sáng sớm người tôi đau nhừ nhưng cũng cố dậy để sửa soạn cùng gia đình đi về nhà bố cho đủ lễ. Đúng ra lại mặt ngay sau hôm cưới một ngày nhưng gia đình Nguyện bà con họ hàng quá đông nên mãi đến ngày thứ ba vơi khách mới đi được. Hai đứa ở lục đục khiêng đồ ra xe, chiếc 504 xấu xí để ở góc sân đã cũ theo thời gian nên rất ít khi xử dụng đến nếu không có công việc phải đi đông. Nhìn Nguyện lầm lì ngồi bên tay lái chờ mọi người mang đồ lễ ra xe tôi cảm thấy vừa uất hờn vừa tê tái. Tôi không biết gì về chuyện ăn nằm đã đành nhưng không thể tin rằng Nguyện cũng không biết gì nốt. Đêm qua nhìn chiếc khăn trắng tinh không một vết máu tôi đã thấy rờn rợn, không lẽ nãy giờ mà Nguyện cũng chưa làm được gì hết? Vô lý. Mười đầu móng tay tôi muốn gẫy hết và còn dính những mảnh da từ lưng Nguyện, mười vệt đỏ bầm cong như mảnh trăng lưỡi liềm hằn rõ trên bả vai không phải là chứng tích của sự đau đớn hay sao?

- Thôi em ngủ đi mai tính.

Mai tính là tính cái gì? Tại sao lại mai tính mà không tính ngay bây giờ?

- Anh nói gì vậy? Tôi bò rột dậy mặc quần vào, toàn bộ phận nằm ở bụng dưới đau rêm lên tới ruột.

- Em muốn tính ngay bây giờ, tại sao anh lại nói thế?

Nguyện không trả lời quay mặt vào tường khẽ nhếch môi cười và kéo chăn lên tận ngực. Rồi, có chuyện rồi đây. Không ngờ những vệt máu ở trong hang trong hốc, trong chỗ thối tha dơ bẩn nhất lại quý báu và có tầm mức quan trọng với Nguyện như vậy. Không, với bọn đàn ông thì đúng hơn, nếu không sao họ cho chữ trinh đáng giá ngàn vàng? Tại sao những kẻ có tiền của lại bỏ bạc vạn ra mua dù chỉ được hưởng có một đêm?

- Nguyện, tôi lay gọi, anh không thể ngủ trong lúc này. Chúng ta phải đi bác sĩ khám nghiệm ngay bây giờ.

- Anh có nói gì đâu mà em làm dữ lên vậy? Môi Nguyện khẽ mấp máy nên tiếng nói thoát ra rất nhỏ, nhờ vậy tôi có cảm tưởng như một nhượng bộ.

- Nhưng em không muốn anh có thái độ đó.

- Anh có thái độ gì đâu? Nguyện vòng tay qua kéo tôi nằm ngả người xuống.

- Ngủ đi Phượng khuya quá rồi.

Tôi nằm theo tay kéo của Nguyện mà thấy nước mắt mặn trong cổ họng. Mới vài mươi giờ làm vợ thôi, chưa thấm thía gì đâu Phượng ơi, kiếp làm vợ còn dài, dài lắm, trong nhờ đục chịu, số mày hẩm hiu nên đã rơi vào vũng bùn... Không, không thể nào có chuyện vô lý như vậy được. Trí khôn tôi vùng dậy với những câu hỏi đầy che chở và trấn an. Tại sao những người đàn bà lớn tuổi chỉ cần thoáng nhìn cũng đã biết ai có bầu hoặc không dù vừa tắt kinh được vài ngày? Họ đoán được nhờ hình dạng, đi đứng hay sắc thái trên khuôn mặt? Chỉ nhìn mà đoán được trong khi Nguyện đã đi thẳng vào động tác. Còn hay mất Nguyện không biết sao?

- Nguyện, tại sao vậy anh?

Tôi không dám vòng tay qua ôm Nguyện mặc dù đã lăn sát vào, gần, rất gần. Hình như tôi vẫn còn cảm thấy lạc lõng cô đơn bởi nỗi lo sợ vu vơ.

- Ngủ đi, anh mệt quá!

Anh mệt quá. Tiếng Nguyện kéo dài, nhừa nhựa như gã say. Tự dưng tôi thấy người đàn ông nằm bên cạnh không phải là chồng mà đã trở thành gã đàn ông xa lạ. Tôi nhích người ra, tiếp tục nhích ra xa và cuối cùng thì lăn nửa vòng cho bụng úp xuống gối để chặn bớt cảm giác âm ỉ khó chịu ở bụng. Hơn nữa nằm xấp có thể ngóc đầu lên cao tránh nước mắt đọng ở hóc mũi làm nghẹt thở. Trong giây phút này, trong nỗi hoang mang lo sợ mới thấy đám bạn tôi có lý. Chúng bảo:

- Đêm tân hôn mà không thấy vài giọt máu loang ra ở giường là đi đời nhà ma, mà tao hỏi mày Trời sinh ra loài người chứ có sinh ra màng trinh đâu. Với lại nó tuốt trong hốc trong hang sao biết được có hay không? Chẳng hiểu ai bày ra trò quái này mà mỗi lần chơi đu hay nhảy cao là bị ông bà tao rượt ký đầu đau muốn khùng. Hỏi mãi thì mới được biết là sợ rách màng trinh. Bọn con gái mới mười một mười hai tuổi đã phải ngừng những cuộc vui chơi trẻ con vì phải bảo vệ cái màng trinh cho chồng thì kể ra cũng hơi quá đáng. Sự trong trắng của đàn bà được định giá qua vệt máu thì quả là bất nhân. Theo tao lấy độc trị độc cứ để ngay cây kim tây ở đầu giường, khi xong chích ngay vào ngón tay bôi đầy ra đấy thì dẫu có tan tành như Thúy Kiều cũng vẫn còn trinh.

- Theo tao các cụ ngày xưa dùng sự trinh trắng làm chỉ tiêu để ngăn chận đám con gái hư hỏng buông thả chứ vệt máu có là cái gì.

- Đúng, đặt trường hợp mày tốt lành nhưng không có cái đó thì ai làm chứng cho mày? Đời không khôn ngoan là vứt đi.

- Theo tao thì không nên làm trò lố bịch lừa dối đó. Còn hay mất bộ họ không biết sao?

- Biết chứ nhưng con người ta ích kỷ, mơ hồ, cũng có thể không tin vào cảm giác mà chỉ muốn bằng mắt nhìn hoặc họ không tin vào chính họ nên đã lệch lạc...

Tôi nhìn Nguyện, có phải vì còn mơ hồ, vì không tin vào chính mình nên đã có thái độ nhỏ nhẹ vừa rồi? Những câu đối thoại tuy không giúp gì được tôi lúc này nhưng vẫn là những chia sẻ và vỗ về... ngủ đi... ngủ đi... Cứ thế tôi nằm đếm thời gian qua chiếc đồng hồ quả lắc. Hai giờ, ba giờ, bốn giờ... Những tiếng kính koong khua vang từng đợt, khô và chát chúa. Loại đồng hồ với tiếng kêu quái quỷ làm phiền toái mọi người nhất là giấc ngủ thế mà ai cũng muốn trong nhà phải có một chiếc. Ngủ không được tôi thòng chân xuống đất tìm dép. Gần sáng nên trời khá lạnh, khoác thêm chiếc áo mỏng tôi mở cửa bước ra ngoài. Được vài bước tôi khựng lại vì thấy ướt ở đáy quần. Lại có chuyện rồi đây. Không lẽ làm băng? Tôi vội vã trở về phòng và lần này nước mắt tôi lại lăn ra, giọt nước mắt tự mãn tự hào, giọt nước mắt của sung sướng và hãnh diện tột cùng.

- Nguyện, Nguyện, dậy đi em cho coi cái này.

Dưới ánh đèn lờ mờ, hai tay tôi run lên khi đưa những vệt máu thấm trong mảnh quần lót. Con ma mê ngủ với đôi mắt lờ đờ màu đục chỉ liếc qua dửng dưng:

- Vậy mà cũng gọi giựt, chắc có tháng chứ gì!

- Em mới hết tuần trước mà!

- Hết rồi có lại mấy hồi? Trong sách vở nói máu từ màng trinh quyện với tinh trùng sẽ là màu hồng lợt chứ không đỏ như thế này. Đừng gọi anh nữa nghe, phải biết giấc ngủ của nhau chứ!

Niềm vui chợt tắt, nỗi uất hờn và khinh bỉ tràn ngập khiến tôi đổ ngay xuống giường nhưng không một tiếng khóc. Như vậy là Nguyện đã cố tình muốn dở một trò gì đó để tra tấn hành hạ mà tôi chưa thể biết. Máu kinh nguyệt. Khốn kiếp. Tại sao anh không tự hỏi mình đã làm gì đến nỗi nó phải ra nhiều như vậy? Tại sao anh không hỏi tôi có đau đớn bỏng rát khi anh cố gắng đưa sâu vào? Tại sao anh không hỏi lưng anh vì sao trầy trụa? Tại sao và ngàn câu hỏi tại sao để cho tôi có chút cảm nghĩ anh đã lưu tâm đến tôi, đến người vợ của anh?

.

- Xong rồi, đi đi chứ! Chị Nguyện lên ngồi với anh ấy để ba mẹ ngồi sau cũng được.

Mắt tôi vẫn không rời Nguyện, vậy là hắn đã cố tình gây chiến. Gây chiến sao con heo không cắt tai, cắt lưỡi, móc mắt? Thịt trên người nó sao không băm vằm chém ngàn vết dao sắc mà cứ để im mặc cho nó cười với mọi người bằng đôi mắt hí? Nguyện còn nể trọng bố dì tôi, còn sợ uy quyền của ông hay vẫn chưa có gì chính xác để buộc tội tôi? Chính vì vậy nên tôi đã giữ lại tàn tích, chiếc quần lót sẽ không bao giờ giặt, nó muôn đời sẽ là một vết dơ, vết hận trong đầu. Tôi ngồi xích vào bên trong nhường chỗ cho mẹ chồng:

- Thôi để ba ở trên đó với anh Nguyện, con ngồi với mẹ cho vui.

Nói như vậy nhưng có lẽ mặt tôi nặng nề khó coi lắm nên mẹ Nguyện chỉ gợi vài câu rồi cũng ngả người vờ nhắm mắt ngủ khi xe bắt đầu chạy. Tôi cũng ngồi dựa theo bà nhưng mắt mở chong chong nhìn lên trần xe với mỗi một ý tưởng duy nhất trong đầu là lần này về nhà bố sẽ không bao giờ trở lại. Không bao giờ trở lại nhưng không dám xách quần áo theo dù là của mình. Hành lý về chỉ có mỗi chiếc quần được gói kỹ bỏ trong bóp lén lút như một tên ăn trộm. Ngày đi mang đầy kiêu hãnh trước mặt dì nhưng ngày về lùi lủi khác gì chó rúc gầm chạn. Ngày đi còn trong trắng ngây thơ ngày về đã thành đàn bà với thương tích trầm trọng trong tư tưởng. Chỉ mới ba ngày thôi mà mọi hy vọng đã biến thành tuyệt vọng, nhưng thà thế, thà làm chó rúc gầm chạn, thà là con bệnh với não bộ rách nát, thà là người tự sống dưới đáy địa ngục còn hơn phải sống với Nguyện, với người tôi đã chợt thoáng có ý nghĩ khinh khi. Lòng nhủ thầm nên sự buồn khổ cũng vơi đi. Trong tôi bây giờ chỉ còn những tính toán để nói với bố và dì thế nào cho xuôi tai. Chỉ vài câu thôi cố gắng lên Phượng ơi.

Xe đến nhà thì bố, dì, Hằng và chú Khánh đã ngồi chờ sẵn ở bàn ăn vì được thông báo từ trước. Hình như mọi người cùng cố gắng tạo sự vui vẻ nên trông rất gượng gạo. Mấy lần có lẽ chú Khánh được dặn trước nên cố nhắc đến số tiền hồi môn nhưng đều bị dì Loan gạt đi do đó có thể vì vậy mà không khí càng lúc càng căng thẳng. Trong khi cả nhà còn đang ngồi ăn tráng miệng, Nguyện cáo mệt ra phòng ngoài còn tôi cũng lần về phòng riêng của mình. Tất cả còn nguyên ở vị trí cũ, từ quần áo trong tủ, từ mền gối còn quyện hương cho đến tấm hình bán thân phóng lớn treo trên tường cũng đang nhìn tôi mỉm cười. Thân thuộc quá, yêu thương quá nhưng tôi không còn là tôi của những ngày ngây thơ đó. Nó đã ưu tư với những tính toán không thể ngờ.

- Bố ạ! Xin cho con ở lại đây vài ngày bố nhé!

Có lẽ bố không ngờ tôi nói câu này. Chính ra theo ý bố phải là khoe những sang giàu ở nhà Nguyện, khoe những nhà cao cửa rộng, khoe những con ăn đày tớ mấy người và những dự tính làm ăn tương lai. Đứa con gái nào về nhà chồng chẳng mang đầy ắp mộng đẹp? Nhưng mộng càng cao càng té đau. Không nhìn tôi nhưng bố thoáng điểm nụ cười lạ lùng. Có lẽ bố nghĩ tôi sợ chuyện ăn nằm? Chuyện ăn nằm đối với bố là chuyện quá thường tình nhưng bố đâu phải là đàn bà để biết những đớn đau của họ trong lần đầu tiên? Bố đâu phải là tôi để biết tôi đã phải nhận chịu những gì? Bố vô tình hay đàn ông nào cũng thế? Tôi ôm lấy cánh tay bố và nhìn người bằng ánh mắt vô cùng cầu khẩn:

- Nghe bố.

- Không được, lấy chồng thì phải theo chồng chứ.

Bố quay hẳn mặt đi khi trả lời như sợ tôi đọc được ý tưởng của người. Bố cần che dấu điều gì? Có phải che dấu những mong đợi của mấy ngày hôm nay, một phần gia tài của gia đình Nguyện cắt chia cho chúng tôi làm vốn lập thân hay bố sợ nhìn thấy sự thật qua đôi con mắt đỏ hoe, gương mặt xanh và hốc hác? Bố nhìn con đi, tôi xoay hẳn người nhìn thẳng vào mặt bố, nhìn con để thấy rằng mình đã làm một chuyện sai lầm, nhìn để có thái độ dứt khoát không nên tiếp tục giao phó con mình cho kẻ không có tình người. Tại sao bố không hỏi chuyện gì đã khiến con sợ hãi như vậy? Tại sao bố không hỏi gia đình chồng có yêu thương con? Tại sao bố không an ủi con một vài câu cho lòng con bớt đau đớn mà lại quay đi tránh né?

- Con sợ làm vợ Nguyện quá, xin cho con ở lại đây bố nhé!

Phải cố bặm môi tôi mới giữ cho khỏi bật tiếng khóc dù nước mắt đang ứa chảy. Tôi đang than thở và trút đắng cay sang cho bố nhưng tại sao bố lại vô tình.

- Đừng trẻ con như thế người ta sẽ cười. Tốn bao tiền của đàng trai chẳng chấp nhận điều con muốn đâu.

- Bố, mình sẽ trả lại họ. Con hứa sẽ đi làm dù mãn đời để trả họ số tiền đó.

Bố vẫn không dám nhìn vào mặt tôi để biết rằng những lời tôi nói là hệ trọng đến thế nào. Nó quyết định cả một cuộc đời còn lại.

- Nghe bố.

- Đừng có đùa, chuyện vợ chồng là phải vậy. Lúc đầu sao chẳng có những khó khăn nhưng phải cố gắng khắc phục chứ. Con bây giờ không còn là Phượng, cô nữ sinh bướng bỉnh ngày nào mà đã là bà Nguyện. Con cố gắng chững chạc và người lớn một chút.

Lời nói cứng ngắc và khô cộc, nó không từ tâm hồn của bố mà được truyền sang từ dì. Con hiểu rồi! Tôi vội buông ánh mắt của mình để bám vào một điểm tựa vô hình. Khi hai tâm hồn dù là máu mủ ruột thịt nhưng đã không cùng rung một tần số thì chỉ có tín hiệu dãy chết. Nếu bố thương tôi và lo lắng cho tôi thực sự thì ngày tôi về thăm, bố đã thay mẹ hỏi han và chỉ bảo tôi những điều cần thiết nhất là vấn đề phòng the. Bố biết tôi mất mẹ, thiếu tình mẫu tử từ lâu rồi cơ mà! Phải như mẹ còn sống tôi sẽ kể hết những cay đắng của mình dù mẹ chỉ biết nghe để an ủi mà chưa bao giờ dám phán một mệnh lệnh. Phải như Hằng đừng bệnh tật tôi sẽ kể cho nó những hãi sợ nhờm gớm đang mang. Có phải những kẻ mất mẹ là những kẻ thiệt thòi hơn bất cứ ai trên đời này? Mẹ ơi bao nhiêu năm trời không có mẹ con vẫn không thể tự sống một mình, vẫn không thể là một cây xanh tự nó vươn và tự nó quyết định được cuộc đời, không thể chống chọi với mưa gió bão táp vì nguyên thủy con vẫn là con ốc hèn nhát yếu đuối trốn mình trong chiếc vỏ cứng.

- Bố nói với họ nghe bố, nói là con bị trúng gió xin ở lại vài ngày thôi. Nghe bố, con sợ quá.

Tôi vẫn chưa dám nói những gì đã xảy ra đêm qua cho bố nghe, có nên không? Chuyện tồi bại ghê tởm quá mà, ngay đến những sách báo dâm ô cũng không dám viết về nó mà tại sao lại nói với bố mình? Không... không... Nước mắt tôi lại trào ra và dù đã níu chặt tay bố, tôi vẫn cảm thấy chơi vơi như bám phải khúc củi mục, niềm hy vọng theo đó vỡ tan nát. Có phải người đàn ông không dễ dàng cảm xúc hoặc không ủy mị nên tình thương khó thể hiện ra bên ngoài hay chỉ có riêng mình bố cứng còng như gỗ đá, tim gan khoá chặt chứ không như mẹ. Còn mẹ chắc chắn người sẽ ôm tôi vào lòng, kể cho tôi những kinh nghiệm đã qua và bằng lời an ủi, bằng ánh mắt chia sẻ, bằng tình thương giàn trải, vết thương trong thân thể và ngay bộ não tôi sẽ được băng bó dù bằng những chấp nhận và hy sinh: "Số kiếp đàn bà là vậy con ạ..." và rồi tôi cũng sẽ như mẹ, sẽ suốt đời không có niềm vui như mẹ...

- Không, không bố ơi.

Tôi buông tay bố ra vật người xuống gối khóc nức nở...

- Phượng, đừng nhõng nhẽo bố nào. Để bố bảo Nguyện mỗi tuần chở con về đây chơi một ngày với Hằng.

Đúng rồi, làm sao bố muốn tôi ở đây trong khi mục đích gả ép đã rõ ràng. Tôi khóc hu hu, không vòi vĩnh với con người có trái tim bằng gỗ mà khóc thương thân tôi. Tiếng khóc nỉ non ai oán không ngờ lại biến thành những mũi khoan từng đợt xoáy nghiến vào gỗ và lớp mọt cưa đùn ra rơi lả tả. Có lẽ cảm nhận được nỗi đau và có lẽ cố gắng lắm bố mới dám lại gần đặt bàn tay lên mái tóc tôi xoa nhẹ. Giá trước đây vài tuần bố cũng có hành động này thì đời tôi đã đổi khác. Một cử chỉ bộc lộ thương yêu đúng lúc có giá trị bằng cả cuộc đời tôi? Phải thế không? Vậy thì bây giờ đâu đã muộn?

- Bố ơi con không thể nào thương được Nguyện.

Tôi không khóc nữa, đã đến lúc phải dùng tình cảm để lung lay bố.

- Mới có ba ngày sao đã thương mau như vậy được. Bố tôi hỏi bằng giọng thật khác lạ.

- Con muốn nói cho đến muôn đời con và Nguyện cũng không thể hòa hợp được.

Đang vuốt tóc tay bố chợt khựng lại như một nghe ngóng dọ dẫm và khi cảm nhận được sự nguy hiểm thiệt hại trong câu nói tôi vừa bật thốt, bố quyết liệt rút tay thật nhanh về, tình cảm từ đó cũng rút lại. Tôi trở nguyên hình là con ốc sên không vỏ, nó đang run lẩy bẩy chờ đợi cơn thịnh nộ của bố nhưng không, một lúc lâu lắm bố mới thở dài:

- Con nghe kỹ lời bố nói đây. Bây giờ con đã thuộc về gia đình họ Nguyễn, bất cứ giá nào cũng không được mang danh giá gia đình mình cho họ chà đạp hoặc để cho giòng tộc phỉ nhổ. Bố chỉ chấp nhận cho con về chơi với danh nghĩa là vợ của Nguyện.

Bố đã ra điều luật, đã hạ phán lệnh để cắt đứt đường về của con mình nhưng bố đã nghe tôi nói gì đâu. Phải nói ngay đi.

- Bố, Nguyện tồi bại lắm, chuyện ăn nằm...

- Con nằm nghỉ để bố gọi dì lên tâm sự với con. Chuyện đàn bà chỉ có đàn bà mới giải quyết được.

Chưa dứt lời bố đã bước ra khỏi phòng như trốn chạy sự thật, trốn chạy một hậu quả dù đã lường được từ trước. Còn lại mình tôi mắt dán chặt vào tấm hình bán thân, tôi đó, tôi của ngày xưa đang cười bằng mắt bằng môi nhưng bây giờ tất cả chỉ còn là hình ảnh vì con Phượng đã chết thật rồi...

Buổi chiều tôi lại lót tót theo gia đình Nguyện trở về nhà như kẻ nô lệ được chuyền tay sang chủ mới. Chiếc bóp không còn mang nặng nợ những gì để oán hận vì đã bị ném vào thùng rác. Hy vọng vất bỏ thì chứng cớ giữ làm gì cho thêm hổ thẹn? Đã không bảo vệ được tôi thì sao bảo vệ được những gì ràng buộc hoặc liên quan đến mình? Trong xe, tất cả mọi người đều im lìm, cái im lìm nửa như cố đè một cơn giận dữ nào đó, nửa lại như ngấm ngầm đe dọa. Họ có gì khiến tôi sợ hãi như vậy? Họ chỉ là người, có hai mắt hai tay, có hai chân đứng và tôi cũng như họ, cũng mang hình dạng con người sao trong lòng luôn bất an? Phải chăng sự từ chối của bố đã làm niềm lo âu, sợ hãi trong tôi vỡ lớn? Từ lâu, từ lúc bố có dì, dù đôi lúc ghen hờn giận dỗi nhưng tôi không thể phủ nhận nó từ tình cảm quá nặng nề mà ra. Tôi thương bố, u mê như một tín đồ sùng kính tín ngưỡng không ngờ bị quật lại gớm ghê. Bố chặn đường tôi về bằng mọi ngõ ngách, có nghĩa là muốn thăm bố, muốn bước chân vào nhà phải là bà Nguyện. Lòng tôi bỗng dưng chai lạnh. Có thể những gì người ta đồn thổi về mối tình tay ba khi xưa là đúng khiến mẹ tôi chết nhưng cũng có thể bố đã dùng kỷ luật nghiêm khắc của mình để khuyên dạy đứa con gái mà ông biết tính tình ương bướng khó khuất phục. Bố đúng hay tôi đúng? Bố có thương tôi không hay chỉ thương bố với những cuồng vọng tham lam của dì Loan?

Tôi lại hoang mang nữa rồi, cả tình cảm cũng thế, nó lông bông như quả bóng bay giữa trời chả biết lúc nào sẽ rớt xuống. Ai cho tôi sự an bình? Nguyện? Đúng, chỉ có Nguyện vì như Kinh Thánh nói: "...Hôn nhân kết hợp để hai trở thành một. Hãy thương yêu và chia sẻ những khi hoạn nạn..." Phải chia sẻ với Nguyện. Phải nói hết những ấm ức trong lòng để tạo hạnh phúc. Những gì của hôm qua không thể mãi là ngày hôm nay. Con người ta ai cũng có lúc lầm lỗi, hãy tha thứ cho Nguyện như tôi đã tha thứ cho bố, người mà đôi khi hờn giận tôi đã thoáng có ý nghĩ phải chịu phần nào trách nhiệm trong cuộc xô đẩy tôi vào bước đường cùng. Đường cùng? Không, đường nào mà chẳng có lối thoát? Đừng đứng một chỗ để nguyền rủa hoặc đổ lỗi cho người khác. Hãy vùng dậy vung dao và bằng hết sức lực phá hết chướng ngại vật trước mặt để tạo một lối đi. Phải tìm cho mình một con đường sống, con đường gần và dễ đi nhất. Hãy đến với Nguyện...

Sau bữa cơm tối, mặc cho con Bông và con Bảy dọn dẹp, tôi rủ Nguyện ra ao chèo xuồng. Không hiểu hồ cá dơ bẩn kia có gì lại lôi cuốn tôi như thế!

- Anh mệt.

- Hay mình đi dạo vườn anh hái nhãn cho em nhá!

- Nhãn chưa chín.

- Còn xoài, còn mãng cầu nữa chi?

- Chưa tới mùa.

Tôi nhìn Nguyện ngao ngán. Vợ chồng mới cưới mà trả lời với nhau dấm dẳn tiếng một? Hay tại mới, quá mới như bố nói: "Làm gì đã thương ngay được." Tôi chưa thương Nguyện vì mới đã đành. Còn Nguyện? Chắc chắn chàng phải thương tôi. Nếu không thương cưới tôi làm gì? Không lẽ Nguyện cũng bị ép buộc thật sự? Vô lý.

- Hay mình ra hãng xà bông chơi nha!

- Giờ này hãng đóng cửa rồi, có gì ở đó mà chơi.

- Nhưng ít ra anh cũng nên dẫn em đi một vòng để biết cơ sở làm ăn của anh ra sao chứ.

Đang đi dọc theo bờ hồ Nguyện đứng khựng lại:

- Ai bảo với em hãng xà bông là của anh?

Nguyện mở tròn mắt ngạc nhiên, đôi mắt như dán chặt vào mắt tôi không rời, đôi mắt có điện khiến người tôi run lẩy bẩy.

- Xưa thì có nhưng bây giờ đã sang tên cho người khác vì công nợ.

Trống ngực tôi đập liên hồi. Nguyện đang lập lại những điều tôi đã nói về gia đình mình trước kia. Lúc đó Nguyện tưởng tôi đùa thì bây giờ tôi cũng mong cho Nguyện đùa, một trò đùa quái ác giết người chỉ vì tôi, con thú đáng thương đã bị nhốt trong chuồng.

- Em nghe chú Khánh nói nên hỏi thế thôi, còn hay không đâu ăn thua gì! Em lấy anh chứ đâu phải lấy hãng xà bông.

Tôi đỏ bừng mặt khi nói câu nhân tình giả dối ấy nhưng lòng vẫn còn tràn đầy hy vọng. Hãng xà bông đâu thấm gì so với dãy nhà ở Chợ Lớn.

- Anh còn giận em hả?

- Đâu có làm gì mà giận.

- Chuyện tối qua.

- Đã qua rồi!

- Nhưng em muốn nói anh đã hiểu lầm, cũng có thể anh không biết gì hết nên vội quyết đoán.

- Vậy ra em đã biết?

- Biết gì?

Tôi đang muốn tập làm vợ, muốn tỏ ra thương yêu gần gũi với Nguyện nhưng những câu hỏi nhát gừng khó chịu không thể cho tôi đi mãi một chiều:

- Anh đừng nói móc họng, em không thích suốt ngày tranh luận. Có chuyện gì không bằng lòng anh nói thẳng ra đi.

- Em thật sự muốn nghe?

- Ừ. Tôi mím môi.

- Của hồi môn của em chừng nào bố mới đưa?

Trời đang chạng vạng tối nhưng tôi có cảm tưởng chung quanh bóng đêm đang phủ chụp. Không nhận định được phương hướng, lối đi, tôi bám vội vào nhánh cây cho khỏi ngã.

- Hôm nọ mở hộp đựng đồ tuế nhuyễn ra trống trơn giữa quan viên hai họ chính mắt anh cũng trông thấy mà!

- Em có tin là ăn trộm không? Nếu mất trộm sao hôm nay về bố không ký ngân phiếu cho mình?

Tôi nhìn sững vào mặt Nguyện, không thấy gì hết ngoài cái hang sâu tối om om. Chúa ơi sao mọi chuyện khổ sở cứ dồn dập xảy ra thế này!

- À thì ra anh lấy Phượng vì của hồi môn? Trả lời đi phải thế không? Sao lúc đó anh không lên tiếng hủy bỏ đám cưới? Ý nghĩ lấy vì của hồi môn khiến tôi nổi điên nên sẵng giọng.

- Nói nhỏ chứ! Làm gì mà hung hăng với anh như vậy? Bộ muốn cho cả làng cả nước nghe thấy sao?

Sự nhượng bộ bất ngờ của Nguyện khiến tôi đoán là gia đình Nguyện rất trọng thể diện cho nên chuyện chồng hỏi của hồi môn chỉ hoàn toàn trong vòng bí mật.

- Lúc trưa bố có nói gì với em về số tiền đó không?

Tôi biết những điều Nguyện hỏi không phải là tầm thường. Với bề thế và địa vị của bố, ai chẳng nghĩ của hồi môn sẽ là một số tiền kếch xù bằng ngang ngửa nửa phần gia tài. Tôi là con gái độc nhất vì Hằng có cũng như không, nửa cho tôi nửa cho dì là đúng rồi.

- Anh định dùng tiền đó để mua nhà...

Nguyện kể lể như một bào chữa tại sao lại hỏi đến của hồi môn nhưng thực ra lòng lại nghĩ khác. Mấy hôm nay bị ông bà cai cấu xé hạch hỏi về số tiền này đã làm Nguyện phát sốt.

- Chuyện người lớn tính toán khó hiểu quá. Lấy vợ là lấy vợ chứ cần của hồi môn làm gì?

- Mày nói thế mà nghe được à! Giòng họ mình xưa nay đều có "luật" đó. Không làm gì cũng cất hoặc để đấy cho con cháu chúng mày, cho tao mát mặt với họ hàng.

- Mình không nói ra thì họ hàng làm sao biết được?

- Thằng khốn, mới ăn nằm với nó có một đêm đã bênh con ranh chằm chằm.

- Mẹ tưởng con thích lắm sao mà nói chuyện đó. Tự ý mẹ cưới mà!

Cãi chày cãi cối với mẹ cho qua đi chứ Nguyện biết không có tiền mọi chuyện khó xuôi...

- Phượng, mai anh xin phép mẹ chở em về lấy nhé! Mình dùng tiền đó mua nhà cho hai đứa.

Tôi đứng chết lặng. Nhà cho hai đứa. Không ngờ những tham vọng gặp nhau lại luồn chéo, quấn quíu không thể gỡ. Sợ làm dâu tôi mong muốn có căn nhà riêng, giờ vì của hồi môn Nguyện mang nhà ra để dụ dỗ.

- Em không định mua nhà nữa đâu. Anh lấy lại một căn phố ở Chợ Lớn, em sẽ đứng trông coi buôn bán và ở tại đó.

- Phố nào? Anh làm gì có phố ở Chợ Lớn?

Trong cái hố sâu tối om om loé lên hai đốm sáng, sáng nhưng nóng như lửa hỏa ngục. Nó đốt ruột gan tôi đến chín đỏ khét khê. Nó làm đầu óc tôi vữa nát như hồ. Đốm sáng đã dẫn tôi đến trước cửa hoả ngục. Trong đó có Khánh bị xét xử vì tội đã dựng đứng vị thế của gia đình hai bên quyết cho chúng tôi đến với nhau. Khánh là hung thần ác độc đã rửa mối nhục truyền kiếp bằng cuộc mua bán hôn nhân qua đầu môi chót lưỡi. Khánh đại diện cho số mạng cay nghiệt ném sợi dây oan khiên. Ôi, sợi dây tơ hồng bằng gai nhọn đã quấn chặt cổ tôi và Nguyện. Rốt cuộc chỉ có chúng tôi là nạn nhân vật lộn, cào cấu trong sợi dây khốn khổ ấy với sự đồng lõa điên rồ của gia đình. Thượng Đế ơi sao bày chi nước cờ rối rắm không thể gỡ.

- Gia đình em không khá giả như em đã nói với anh ngay lúc đầu.

Đã đến lúc cần phải nói thật với nhau, tôi nghĩ như thế, giờ có nói cũng chưa muộn. Chỉ có sự thật mới tạo được cảm thông và chỉ có sự thành thật may ra mới cứu vãn được tình trạng hiểu lầm này.

- Nghèo hay giầu cũng phải có của hồi môn chứ! Ở xứ anh đó là tục lệ.

Tục lệ gì quái gỡ như vậy? Có tục lệ ném đá những kẻ nào không mang của hồi môn về? Nghĩ thế nhưng tôi vẫn nhỏ nhẹ:

- Tục lệ nào không đúng cũng phải bỏ thôi. Em nghĩ gia đình anh giàu có đâu cần ba cái vớ vẩn đó phải không anh. Cũng như gia đình em dẫu giàu hay nghèo thì cũng không thể vì ba cái cỏn con ấy mà làm mất danh dự. Có điều bên họ hàng em không có tục lệ phải cho tiền con gái. Em cũng không phải loại gái thừa gái ế mà mang tiền ra dụ dỗ đàng trai. Em bảo thật, dẫu bố có cho em cũng vẫn mang trả lại vì bệnh con Hằng phải cần tiền cho đến mãn đời.

Nói liều thế chứ tôi biết tiền đâu mà bố cho, nhất là bây giờ đang lọt vào gia đình mà họ coi tiền trọng hơn phẩm cách con người, nếu không ba mẹ Nguyện đã chẳng có thái độ như hồi chiều. Cũng có thể Nguyện biết trước được những tai ương sẽ xảy ra nên liều mình dẹp bỏ tự ái và hổ thẹn để nói với tôi điều này. Bênh cho Nguyện nhưng nghĩ đến thái độ khốn kiếp hồi đêm người tôi run lên. Không thể bào chữa cho Nguyện được. Cha mẹ nào con nấy, chắc chắn Nguyện cũng cùng chung tư tưởng tham bô đó nên mới gài tôi vào tròng. Máu nóng dồn lên mặt, tôi quên hết Nguyện đang là mảnh ván mỏng cho mình bám giữa biển trời bao la và tràn ngập sóng.

- Vậy ra anh lấy em vì của hồi môn, phải thế không? Tôi hỏi sẵng giọng.

- Câm ngay, hỗn láo, Nguyện quắc mắt nhìn tôi, anh lấy em vì em khác người, vì em khôn ngoan, nhanh nhẹn chứ không phải lấy để em về vênh váo như thế. Nếu vì của anh đã lấy con ông đại tá Hào, ông ta hứa cho anh hai căn phố và một triệu đồng...

Tai tôi ù đi, không phải vì lời nói của Nguyện mà vì đôi mắt. Bình thường nó lờ đờ mệt mỏi, đôi khi trông như thờ ơ giữa mọi sự việc chung quanh nhưng lúc giận dữ không khác gì tên đồ tể giết người. Đôi mắt làm rôi run lên và hoảng sợ, đôi mắt sinh đôi, mẹ Nguyện cũng có đôi mắt đó.

- Em biết anh không phải là kẻ ham tiền, gia đình anh cũng thế nhưng mỗi làng có tục lệ khác nhau. Nguyện lấy giọng nhỏ nhẹ, dụ dỗ vợ vì vẫn sợ những đay nghiến của mẹ mình.

- Nếu anh không ham tiền và cho rằng hồi môn là tục lệ thì anh đứng ra giải quyết vụ này đi. Lấy số tiền anh dự định mua nhà hôm chưa cưới đưa cho ba mẹ coi rồi lại lấy về.

Nguyện giật mình. Tiền mua nhà làm gì có, hắn định hứa suông để đợi khi được của hồi môn, có thể mãnh lực từ số tiền kếch xù làm giá trị con ông thầu khoán to lớn hơn lên mà mẹ hắn chấp nhận chuyện ra riêng. Có thể, có thể thôi chứ nào đã chắc.

- Chuyện hồi môn kể như xong, em không muốn nghe anh nhắc đến và đừng bao giờ nói gì về chuyện đó.

Nguyện nhìn vợ đau khổ. Đàn bà khôn ngoan là tốt nhưng Phượng chỉ được cái khôn lỏi, khôn vặt. Không có của hồi môn ăn nói sao cho xuôi với gia đình nhưng hắn khó mở lời. Chính hắn cũng cảm thấy kỳ kỳ; đang ở cuối thế kỷ hai mươi mà ba mẹ hắn vẫn giữ cái tục lệ cướp của một cách công khai nhưng nếu chiều theo Phượng là tự ý cả hai đâm đầu xuống lỗ mà chết.

- Phượng ơi em ngu dại lắm, xin bố vài triệu đã chết gì mà tự ái?

- Không, em đã nói với anh rồi. Không bao giờ! Không bao giờ và mãi cho đến chết. Gia đình anh cưới dâu chứ không phải cưới của hồi môn. Con người em không xứng đáng hơn số tiền ấy hay sao?

Tôi úp mặt vào gốc cây khóc hu hu đánh át tiếng năn nỉ của Nguyện và cũng để trấn an lòng tôi. Bố ơi có bao giờ bố nghĩ con của bố đang lâm vào tình trạng khốn khổ nhục nhã này không? Có bao giờ bố trằn trọc, ngủ không yên giấc khi văng vẳng bên tai lúc nào cũng có tiếng khóc của con? Tôi khóc không lâu vì chợt cảm nhận được tiếng nấc của mình lạc lõng trong khoảng không. Nguyện đã biến mất tự lúc nào, trơ trọi chỉ còn mình tôi đối diện với gốc nhãn già khô cứng và cằn cỗi.

Trời đã tối hẳn nhưng mặt tiền của khu vườn vẫn sáng rực vì những ngọn đèn bật quanh nhà trên. Ánh sáng trắng lòa mắt mang vẻ huyền bí của những tòa lâu đài ma quái trổi bật giữa nền cây đen thẫm. Bên này hồ, luồng sáng bị chặn lại bởi dãy nhà heo nên đen thăm thẳm. Mặt hồ xậm lại vì trăng chưa lên nhưng vẫn nổi rõ từng cụm rau muống lềnh bềnh dưới nước như những xác chết chương phình chưa tan được vì nỗi niềm oan ức. Vài ngọn gió đùa tận trên đọt dừa xào xạc, buồn bã như than thở, trách thương thân phận cho người cùng cảnh ngộ. Xa xa, hàng cây rúng động tựa những bóng ma chập chờn về gọi hồn, gọi những kẻ đơn độc trơ trọi như tôi. Khung cảnh quanh đây tĩnh mịch và bí hiểm không khác gì một nhà cổ mộ, ngôi nhà chứa duy nhất một người đang coi thường sự sống. Từ đây hồ cá này, hàng dừa kia và bóng đen lẩn khuất trong hàng cây sẽ là bạn thiết để tôi tâm tình. Chẳng thà tâm sự với loài cỏ cây nhưng còn được chúng đáp trả bằng những rung động đếm được trên cánh lá, nghe chúng thở dài chia sẻ hoặc được gió vỗ về an ủi dù chỉ rất nhẹ nhàng, lan thoảng còn hơn ra vô đối diện với những bộ mặt lạnh lùng và trái tim chai cứng nhỏ bé hơn đá sỏi. Từ đây cuộc đời tôi gắn liền với mảnh đất này, mảnh đất của định mệnh oan nghiệt, của hồ nước đục mà tôi chỉ là một giọt nước mưa trong trăm ngàn giọt nước khác, dẫu trong vắt nhưng vẫn bị hoà nhập trong bùn lầy như những người con gái đã cùng chung số phận không may như tôi, như những đứa con mang nặng chữ hiếu phải cúi đầu nhận chịu cảnh cha mẹ đặt đâu con ngồi đó, vì tình thương gia đình đã quên chính bản thân mình, quên phần đời quá dài còn lại.

Phần đời còn lại? Tôi chợt rùng mình. Tuổi trẻ tôi được những gì? Lấy chồng là thay đổi cuộc sống chứ đâu phải tiếp tục nhận chịu? Không, Phượng ơi mày không thể đi vào con đường ngu xuẩn cay nghiệt ấy. Thượng Đế tạo ra loài người để đón nhận hạnh phúc, sung sướng. Mày nhìn xem, hoa là loài vô tri mà cũng còn biết hé miệng cười khi nhìn nắng sớm. Những nhánh cây khô đã lìa cành còn biết reo nhảy khi gió về. Nước biển còn biết giỡn nô tạo muôn triệu gợn sóng thì mày, một con người, với khối óc biết nhận định và trái tim chứa chan tình người lại không biết rung động trước cảnh thiên nhiên, trước tình yêu giữa con người với con người hay sao? Mỗi khi tôi định chấp nhận an chịu thì bản năng chống trả trong tôi vùng dậy mãnh liệt. Nó thôi thúc, năn nỉ tôi phải làm những điều mà sức tôi không thể làm, nói cho đúng, tôi không dám làm...

.

- Phượng, vào nhà đi. Mẹ bị trúng gió rồi.

Tôi hấp tấp theo sau Nguyện với nặng trĩu sầu muộn. Bóng Nguyện dềnh dàng to lớn chắn hết ánh sáng trước mặt, chắn cả lâu đài ma quái mà tôi sắp sửa phải chui vào.

- Em vào xin lỗi mẹ nghe Phượng. Giọng Nguyện thật nhỏ và thành khẩn.

- Sao em phải xin lỗi? Em có làm gì đâu?

Câu năn nỉ của Nguyện không làm tôi ngạc nhiên nhưng lại cảm thấy khó chịu, giác quan bén nhậy khiến tôi linh cảm mẹ Nguyện đã uất người lên thành bệnh chỉ vì số tiền hồi môn mà Nguyện đã tiết lộ khi bị cật vấn.

- Mấy người già đều khó chịu như nhau cả, thôi thì cứ chiều họ đã.

- Anh nói chiều là chiều thế nào? Không lẽ bảo ăn đất ăn cát mình cũng ăn?

Nguyện đứng lại nhìn tôi mặt đau khổ. Cái đau khổ mà tôi đang cho là giả tạo trá hình nhưng vẫn làm tim tôi nhói lên, hình như vết thương đang lở loét thì dù vui hay buồn, mọi cử động đụng đến nó đều đau.

- Em cứ giữ thái độ này trong nhà sẽ bất lợi vô cùng. Tuy ba mẹ anh không phải cường hào ác bá nhưng xưa nay nạt nộ sai bảo con ăn đầy tớ quen rồi. Mình là con, dẫu trái, phải cũng cứ im lặng nhịn nhục cho qua. Chết gì đâu mà em phải lo.

Tôi im lặng vì không muốn tranh cãi những điều quá chướng tai và vô lý đó nhưng đến khi bước chân vào ngưỡng cửa mới thấy sự vô lý trở thành có lý. Trên sập gỗ kê ở góc nhà, chỗ những bà khách vẫn ngồi tụ lại ăn trầu hoặc chơi tam cúc, bằng đó con mắt cùng đổ dồn về phía tôi, những đôi mắt nhám và sắc như lá tranh cứa cùng một lúc.

- Đây, dâu bà đến rồi, cứ ngóng cứ đợi như ở mãi tận Cần Thơ, Sóc Trăng.

Bà Sửu ngồi xích vào trong nhường chỗ cho tôi trèo vào nhưng đôi môi đỏ quánh màu nước trầu lại trề ra, dầy và cong lên như hai con đỉa trâu vừa hút xong bụng máu làm tôi phát rùng mình, thứ đỉa này đi đến đâu, thiên hạ lo khiếp đến đó.

- Giá mình không ngồi chuyện trò với nhau thì có lẽ ngã lăn ra chết cũng chẳng ai biết nhỉ! Bà Quý đang bỏm bẻm nhai trầu cũng chêm vào như sợ mất phần.

Cả hai cùng là bạn thân thiết của bà cai. Từ hôm cưới tôi đã thấy họ túc trực nguyên ngày ở đây với đôi mắt hau háu như lũ quạ rình xác chết. Chẳng hiểu họ muốn giở đòn phép gì mà lại a dua cùng một lượt như thế. Tôi không dám trèo vào vì giường chật quá, tuy bà Quý ốm hơn bà Sửu nhưng cả ba cùng ở một lò mà ra. Cuối giường, hai đứa ở ép vào một góc, mỗi đứa một cây quạt nan buộc trên thanh gỗ dài đang phe phẩy quạt, quạt luôn cả cho bà cai nằm choán gần hết nửa giường. Tự dưng máu nóng tôi bốc lên mặt, cái lối quê không ra quê, tỉnh không ra tỉnh, lối trưởng giả học làm sang dùng đồng tiền bắt kẻ khác phục dịch cho mình.

- Mẹ đau sao vậy cơ?

Tôi cố nén lòng hỏi bằng một giọng êm ả vì bên kia không xa lắm, ở ngay góc bàn ba của Nguyện nhìn tôi chằm chằm. Ông trả lời thay cho bà:

- Trúng gió, có sẵn dầu và đồng xu cạo lẹ lên kẻo gió nhập vào. Nãy giờ mẹ mày ương dở chẳng cho ai cạo cả.

Ba Nguyện tránh nhìn tôi khi nói, chính thái độ đó làm tôi nghi hoặc.

- Thôi nhé, mọi chuyện đã có con dâu gánh vác. Chúng tôi về đây chị cai ạ!

Bà Sửu và bà Lý lết đôi mông to, chắc nịch như hai chĩnh rượu làm đáy quần sa tanh láng trơn kêu rít như xé lụa. Tôi chào đáp lễ họ rồi ngồi vào tấm phản còn nóng hổi nói thật khẽ bên tai người bệnh:

- Mẹ nằm úp xuống con cạo lưng trước thưa mẹ.

Nãy giờ bà cai vẫn nhắm nghiền hai mắt, vì thế khuôn mặt phì nộn bệu những mỡ chảy xệ ra chung quanh trông chẳng khác bệt bánh đúc nhão khéo vẽ những lằn ngang dọc thật đều.

- Mẹ ơi nằm úp xuống nhà con cạo gió cho mẹ. Nguyện đến bên cạnh nhưng không ngồi, mặt nhăn nhó ra chiều khổ sở.

- Thôi mẹ mày không nằm úp thì cạo ngửa cũng được.

Tuy đã được lệnh của bố chồng nhưng tôi vẫn không dám cởi nút áo bà ra. Phần vì nghĩ bà giả vờ bệnh phần vì thấy rợn tay thế nào. Cảm giác ớn lạnh khi đụng phải bộ ngực núng nính những thịt, bộ ngực chính là bầu sữa đã dưỡng nuôi Nguyện khi xưa, sự sợ hãi nhờm gớm từ Nguyện không ngờ mạnh mẽ lây cả sang người mẹ.

- Cởi áo mẹ ra cạo đại đi Phượng. Nguyện thúc hối.

Đã từng giữ chân tay Hằng với nhớt nhát mồ hôi, đã từng rờ vào đống áo quần đầy bụi mốc để lâu đến cả năm, đã từng nín hơi bịt mũi chạy vào nhà xí nơi công cộng lỡ khi đau bụng bất tử tôi vẫn không thấy ngại ngùng bằng lần này.

- Thôi cạo làm gì để con già này chết cho chúng mày hưởng hết gia tài.

Tiếng thét bất chợt của bà cai cùng với đôi chân nện huỳnh huỵch xuống phản không những tôi mà cả mọi người cùng giật mình. Ngờ đâu bà có phản ứng quá mạnh như vậy, hoảng hồn tôi mở vội nắp dầu và lần tay lên nút áo cổ của bà. Như điện chạm, đôi mắt bà cai đang nhắm nghiền bỗng mở bung ra:

- Cút ngay con xẽo. Thứ dâu bạc. Mày cố tình để cho tao chết mà hưởng của. Đấy tôi nói có sai đâu, rước thứ quỷ chỉ để mà thờ.

Mới hồi sáng sửa soạn đi xuống bố tôi, bà còn mẹ mẹ con con, sau bữa ăn trưa thì lầm lì không nói và bây giờ chưa gì đã mày tao chửi bới. Tôi thở dài, đúng là lòng con người tráo trở dễ dàng như lật bàn tay. Có điều bà dựng chuyện ốm đau để hành tội tôi trước mặt mọi người thì cũng không phải tay vừa. Tuy nhiên bà có khôn nhưng không có khéo vì dẫu tài tình cách mấy kẻ đã dựng chuyện khi nào cũng để lộ vài sơ hở. Người trúng gió không thể nào rống to và hung hăng được như thế. Người trúng gió không có quyền lựa chọn kẻ cạo cho mình khi nghĩ thần chết đang lởn vởn. Không ngờ của hồi môn lại có tác động khiến cho con người trở thành đê hèn, thành con thú nguy hiểm. Giận run nhưng tôi vẫn quay lại nhỏ nhẹ với con Bông:

- Chị mạnh tay hơn cạo gió cho bà đi.

- Cái gì? Chị Nguyện nói cái gì?

Bà cai bò rột dậy như bị ong chích, cả khối thịt khổng lồ run lẩy bẩy:

- Tôi không xứng đáng để được chị cạo gió à! Chị nói đi tôi không xứng đáng hay ngược lại?

Bà cai bẻ quẹo ý tưởng một cách tài tình, mà kẻ bẻ quẹo ý tưởng của mình được thì chắc chắn sẽ bẻ quẹo của người khác. Vì thế dẫu có miệng tôi cũng đành câm, giá điếc luôn được thì tốt hơn.

- Mẹ kỳ quá, không xứng đáng thì mẹ cưới về làm gì?

Nguyện xen vào vì thấy bà cai làm quá đáng. Chuyện trúng gió xảy ra sau khi bà vào phòng Nguyện hỏi chuyện tiền bạc của cải. Nguyện biết ý Phượng nên đã trả lời dứt khoát vì không muốn bị tra gạn mãi.

- Tiền bạc mất ngay hôm đó chính ba cũng thấy. Nếu mẹ muốn thì cứ hỏi thẳng ông Hoàng Báu chứ con nhất định không hỏi.

- Mày không dám nói với vợ mày à!

- Con nói rồi, nó bảo anh lấy vợ hay lấy của hồi môn, bộ nó không đáng giá hơn số của đã mất hay sao?

- Sư bố con xẽo, tưởng sáng giá lắm mà lên mặt. Để tao coi tiền quý hay nó quý.

- Thôi mẹ à! Tục lệ gì kỳ vậy? Mẹ bới ra chỉ làm trò hề cho mọi người chê cười. Chính con cũng thấy nhục khi hỏi Phượng chuyện ấy.

- Phải, mày nói nhục là đúng. Gia đình mình bị cha con họ đánh lừa, chẳng có của hồi môn hồi khoai gì ráo. Chúng phao tin mất cắp để qua mặt vì ngỡ mình ngu ngốc. Chúng khinh mình quê mùa không biết gì. Được, để rồi cho chúng mày khinh bà.

Mắt bà cai long lên sòng sọc; cơn giận làm mặt bà tái ngắt. Nguyện hiểu bình thường tính mẹ đã khó khăn, độc đoán, giờ lại tự cho là bị coi thường thì sự trả đũa của mẹ mình sẽ dữ dội như thế nào.

- Bởi vậy con sợ không dám lấy vợ là vậy. Ấy là tự ba mẹ quyết định chứ ngay hôm đầu con đã không bằng lòng.

- Không bằng lòng sao mày không nói? Bà cai lại hét lên.

- Con nói ngay trước hôm bỏ trầu nhưng ba mẹ đâu thèm nghe. Đấy, giờ thì dâu của mẹ, mẹ muốn làm gì đó thì làm nhưng có điều thời bây giờ chứ không phải thời xưa, làm quá nó bỏ đi cũng vậy.

- Bỏ đi? Chỉ trừ đi lên trời...

Giận vì Phượng tự ái không nghe lời đề nghị lúc nãy của mình, giá làm đẹp lòng mẹ chồng biết đâu cả hai muốn gì mà chẳng được. Bây giờ chỉ có mỗi cái cạo gió chẳng đáng mà thành lớn chuyện. Nguyện xen vào không phải để bênh vực nhưng muốn mẹ giảm bớt sự giận hờn vô lối không ngờ càng làm bà bực thêm.

- Mày coi xưa rày có đứa ở nào được đụng vào người tao?

- Thì bà Sửu, bà Lý nãy giờ ngồi đầy sao mẹ không nhờ họ?

- Mày còn bênh con xẽo là nhừ đòn với tao. Dẫu có chết tao cũng vẫn cắn răng, nhờ đến họ là khi chưa có dâu kìa, còn bây giờ để họ đồn từ đầu trên xóm dưới cho xấu cả mặt.

- Con dâu không biết cạo gió mà xấu mặt?

- Thằng kia im mồm lại. Mẹ mày đang lên cơn mà cứ lẻo nhẻo cãi.

Ông cai vừa được vợ tiết lộ chuyện động trời nên lòng cũng bực dọc không kém. Đã tiếc còn thêm tức, tức vì há miệng mắc quai. Đối với ông, có con gả chồng thì dù không là tục lệ cũng phải tự động cho chúng ít của làm vốn sinh sống. Không giúp vốn cho chúng làm ăn biết đến thuở nào chúng mới khá lên được. Hơn nữa đám cưới vừa xong ông bà cũng bỏ ra khá tiền, những tưởng sẽ lấy tiền hồi môn đắp qua. Không hiểu ông Hoàng Báu chơi gác gia đình ông hay bị mất của không muốn bỏ thêm? Buổi trưa ông cai xuống nhà Hoàng Báu ăn cơm, chính ông đã dặn Khánh hỏi về số tiền đó nhưng họ đã cố tình đánh trống lảng. Họ cố tình đánh trống lảng trong khi đứa con dâu lại ương dở không biết phép tắc trong nhà này. Ngồi đàng xa ông cố nhìn phong cách và thái độ của con dâu để bắt bẻ nhưng nó chẳng nói chẳng rằng cũng chẳng tỏ thái độ khiếp sợ. Thứ con nhà giàu có khác, dựa vào đồng tiền của cha nó nên chẳng cần biết ai là vua ai là chúa trong căn nhà này.

- Vậy thì ba cạo gió cho mẹ đi, đến con cũng không chịu nổi. Nguyện nói xong vùng vằng bỏ vào phòng.

Còn lại một mình, người tôi cứng đơ như pho tượng, cánh tay phe phẩy quạt như của ai đó.

- Trúng gió mà chị cứ quạt gió vào cho tôi chết, trời ơi là trời!

Tôi ngồi chết lặng nhưng lòng rủa thầm. Đúng, bà kêu Trời lúc này là đúng; chỉ có Trời mới thấu hiểu được lòng dạ của bà; chỉ có Trời mới dậy bà được bài học nhân nghĩa. Hằn học là thế nhưng mắt tôi lại ngơ ngáo thất thường. Xưa nay chỉ có dì Loan là người tôi phải e dè từng lời nói, từng động tác, chỉ vì không muốn làm phiền lòng bố để chờ ngày vượt thoát; không ngờ bỏ án treo tôi lại lao thẳng vào nhà tù. Mẹ Nguyện chắc chắn phải nanh nọc hơn dì Loan nhiều vì dì Loan vẫn phải sống dựa vào bố. Còn bà, bà chẳng dựa vào ai cả lại vây cánh đầy người. Tôi hoang mang không biết phải làm thế nào, sống giả dối, tiếp tục bề ngoài hay sống thực với lòng mình...?

- Để con lấy thuốc cho mẹ uống đỡ rồi mai sáng anh Nguyện đưa mẹ đi bác sĩ.

Tôi đứng bật dậy sau câu nói, hai chân chỉ chực vướng vào nhau bởi đôi mắt nghiêm khắc của ba chồng. Tôi đã làm gì đâu? Đúng, tôi đã làm gì đâu mà phải sợ hãi như vậy. Nghĩ như thế nên tôi thẳng người bước về phía trước như đang diễn hành qua khán đài, khán đài danh dự nhưng đầy những kẻ thù ẩn nấp. Kẻ nấp trong bóng tối đã dùng tia sáng cực kỳ mạnh đâm xoáy vào da thịt tôi từng lỗ tròn, vừa đau vừa nhức nhối. Tôi nín thở bước nhanh mà không tự tin ở lòng mình chút nào dù biết rằng mình không làm gì sai trái, không hỗn láo chanh chua thì không ai ghét bỏ được mình. Ráng đi Phượng, chỉ vài ngày nữa thôi rồi Nguyện sẽ dẫn về nhà mới... Nghĩ tới Nguyện tự dưng tôi muốn khóc. Kỳ lạ, tại sao tôi vẫn còn hy vọng, vẫn còn muốn bám víu vào Nguyện mặc dù sự bám víu này chỉ là chọn lựa tận cùng trong chọn lựa thấp hèn... Ban đêm tôi nằm không yên giấc. Ba Nguyện tu rượu ồng ộc ở phòng ngoài. Mẹ Nguyện chu chéo chửi chồng mắng con nhưng lại cứ đá sang dâu; còn Nguyện cũng banh trừng mắt ngó lên trần nhà. Bây giờ tôi mới biết không áp lực nào mạnh bằng áp lực của đồng tiền. Chẳng trách người ta bảo có tiền mua tiên cũng được. Chẳng những đồng tiền có thể mua được hạnh phúc tạm bợ mà còn mua được sự cả nể, an nhàn, sung sướng tấm thân hoặc ít ra nếu có tiền chắc chắn sẽ không có chuyện trúng gió và đay nghiến của mẹ chồng...

Qua một đêm kinh hoàng và căng thẳng, sáng sớm hôm sau trong bữa điểm tâm bà cai lạnh lùng tuyên bố cho hai đứa ở nghỉ việc vì lý do đã có dâu. Bà nhấn mạnh tôi có bổn phận phụ với bà coi sóc trong ngoài. Trong khi Nguyện nhăn nhó tỏ ý phản đối thì tôi giữ thái độ lạnh lùng dửng dưng tuy trong ngực tim đập mạnh như trống làng. Vậy là mẹ chồng khai chiến, pháo đài dựng ngay trong nhà và mục tiêu chính là tôi. Cũng chẳng sao, dù súng trường, súng liên thanh hay súng cối bắn vào thì chỉ làm cho cái xác chết thêm nát bấy chứ còn lòng tôi, trái tim đỏ với máu huyết kia đã tím lịm, khô đọng ngay từ hôm đầu nằm bên Nguyện.

Con Bông, con Bé có vẻ ái ngại và xót thương. Chúng luyện quyện cả ngày bên tôi cố gắng truyền lại bí quyết ở đợ đã có trên mười năm kinh nghiệm.

- Cô nhớ nghe, hễ bà ngủ là cô ngủ liền chớ không thì làm mút mùa lệ thủy, làm chết bỏ, chết nhăn răng.

Nhìn chúng sốt sắng đến nỗi lộ cả ra mặt, tôi mỉm cười trấn an:

- Yên tâm đi, chị làm được tôi cũng làm được vậy.

- Sức cô ốm yếu lại chưa bao giờ làm việc nặng chắc trần thân quai củ lắm chớ không phải chơi. Giá bà cho một trong hai đứa ở lại phụ cô cũng đỡ, đàng này nói một tiếng là bị nghỉ hết ráo. Nhưng thôi cô ạ, con người ta có số có phần cả, biết đâu sau này lấy chồng em cũng gặp bà mẹ chồng chằn ăn trăn quấn như vầy.

.

Trong khi tôi chới với vì công việc trong ngoài thì Nguyện giận bố mẹ lấy xe đi mất biệt. Còn lại một mình làm chúa tể giang sơn toàn những heo gà, cá mú tôi mỉm cười cay đắng. Con người ta có số có phần nhưng mấy ai bằng lòng với phần số của mình? Hồi còn ở với bố, tôi ghét dì Loan, ghét cay ghét đắng vì dì đã chia sẻ tình thương của bố con chúng tôi. Ngoài ra dì còn hơn mọi người là được bố quá nuông chiều đến nỗi sống buông thả không biết lo cho ngày mai. Nhìn cảnh làm vợ của dì, tôi đã ngầm ghen với sự trưởng giả đó, ghen cộng thêm ghét vì dì đã không biết tận hưởng cái hạnh phúc gia đình để mãi chạy theo sự ăn chơi phung phí. Ghét vì dì đã cằn nhằn bố cả ngày về tiền bạc và so sánh mình với những người đàn bà khác khá giả hơn. Bố bảo đàn bà luôn đứng núi này nhìn thấy núi kia cao, những gì trong tầm tay đều coi là tầm thường để khi đánh mất đi mới thấy tiếc nuối. Lời bố nói thế mà đúng vì xưa kia ở với bố có bao giờ tôi chấp nhận cuộc sống có sự hiện diện của dì? Có bao giờ tôi bằng lòng với cái mình đang có hay chỉ mơ những gì không nằm trong tầm tay? Bài học đời chua cay, lấy chồng rồi mới thấy nuối tiếc tuổi thơ đã qua nhưng thời gian đi qua đâu khi nào trở lại? Hoàn cảnh bây giờ có khác gì xưa kia? Nếu tôi không cắt đứt tư tưởng cũ, không chấp nhận hoàn cảnh hiện tại thì sẽ khổ vô vàn. Phượng ơi, đừng đứng núi này trông núi nọ, hãy bằng lòng với hiện tại, càng vùng vẫy càng ngấm sâu dưới bùn lầy ích kỷ, càng làm bia miệng cho mọi người cười. Hãy như mọi người đàn bà khác, hãy nhìn những đứa con dâu cũng bị bạc đãi ở quanh mình để biết rằng không phải trên thế gian này chỉ có mình mày. Người ta sống được, mày sống được; người ta chịu nhục được thì mày cũng chịu nhục được. Tôi thì thầm tự an ủi mình mỗi khi công việc tràn ngập làm không hở tay. Bảo là phụ với mẹ chồng chứ bà chỉ biết ngồi trên phản đánh tứ sắc. Đôi mắt cú vọ thỉnh thoảng đảo xuống nhà dưới để tạo thêm uy quyền của bà và thêm sự khiếp sợ trong tôi. Thực ra đã quá quen với cảnh làm việc của con ăn đầy tớ, bà chỉ cần nghe tiếng heo kêu, bò rống là biết tôi đang làm đến đâu, chậm mau, hay dở như thế nào. Vật đói vật kêu, người đói người chửi. Vật đói kêu réo đã đành vì chúng không có óc để suy nghĩ, không có trí khôn để phân định phải trái, không có tình thương nên không biết đau xót cũng chẳng có quyền phép ban cho tôi thêm mười tay để làm hài lòng chúng. Nhưng đối với con người, tôi cố làm hết sức mình để tránh họ lạm dụng ngôn ngữ, cố đừng để ai nhắc nhở hoặc nói động đến mình nhưng vẫn không sao ngăn cản được những đay nghiến của mẹ chồng và những phiền hà của mọi người.

- Trà này nấu từ sáng hả chị Nguyện?

Người già họ tinh thật. Trà nấu từ hồi sáng mới uống hết phân nửa, buổi trưa tôi chế thêm nước sôi từ bình thủy vào để bớt được vài phút rửa tích pha trà mới.

- Chị thử mang xuống xem heo nó có uống không?

Chưa kịp bỏ bình trà xuống, bà đã lắc mạnh nồi canh để gần đó cho sóng sánh cả ra ngoài.

- Canh này nấu từ hồi trưa, ăn dư sao không đổ vào nồi cám mà lại hâm nóng như cho lũ mọi ăn?

Bà đã kén ăn lại tinh ma hơn mọi người.

- Cá là phải kho với gừng mới kỵ mùi tanh. Trí thức, học vấn chị để ở đâu mà làm ăn như vậy?

Nấu cơm, làm con sen con ở mà phải cần đến học vấn thì lạ thật. Cũng may bà chỉ nói trống không hoặc chỉ trích mỗi mình tôi chứ không lôi cả họ hàng, tổ tiên, nội ngoại ra. Đó là lý do khiến tôi nín nhịn dù lòng đau nhói từng cơn. Tôi không phải là con vật vì con vật bị mắng chửi mãi cũng tìm cách lánh xa chủ; con vật bị đối xử tồi tệ cũng tìm cách trốn đi nhưng con người lại khác. Tôi không thể bới rác tìm xương gặm như chó, không thể trần truồng nằm bờ nằm bụi chui rúc như kẻ tàn tật ăn mày ăn xin. Loại người như tôi bỏ nhà ra đi chỉ có mỗi con đường duy nhất là bán trôn nuôi miệng. Con gái cỡ tuổi như tôi làm đĩ, mãi dâm không thiếu gì. Thích cũng có, bị sa ngã cũng có, bị hạng sở khanh lường gạt, bị gia đình chồng bạc đãi cũng có. Cuộc đời họ cũng chả ra làm sao, trốn nơi khốn khổ lại lọt vào chỗ khốn cùng khác. Số phận của những kẻ bỏ nhà ra đi đen đặc và nhớp nhúa vây bọc...

Nhiều đêm nằm suy nghĩ, nếu bỏ nhà trốn đi, cho dù cố gắng lắm tôi cũng chỉ có thể kiếm được chân thư ký quèn không đủ trả tiền ăn, tiền phòng hàng tháng mà có thể còn bị chủ chèn ép khi biết rõ hoàn cảnh gia đình. Với xã hội hiện tại, cá lớn nuốt cá bé, kẻ có tiền là có thể làm những tội ác mà không sợ bị truy tố, tù tội. Kẻ có tiền ngậm máu phun người mà không ai dám tố cáo vì sợ mang họa thì nhân phẩm con người đâu được coi trọng, thân xác con người lại càng rẻ mạt hơn. Còn loại người như tôi, loại con dâu chết tiệt không có đồng xu dính túi bảo sao mẹ chồng phải thương xót. Thôi thì cứ giả mù giả điếc, giả ngu giả khờ để sống qua ngày. Lòng bảo lòng như thế nhưng có muốn ngu cũng không được bởi vì ở sọ tôi còn có một khối óc không chịu khuất phục. Nó luôn vùng dậy chống đối dù chỉ trong tâm não.

- Lấy cơm cho ba kìa Phượng.

Câu nhắc chừng rất bình thường của Nguyện vẫn làm tôi giật mình. Chung quanh thêm bốn con mắt nữa đang đổ dồn về chỗ tôi. Cơm lấy bằng đũa cả thật là khó, tôi gẩy từng bệt bỏ vào chén. Cơm nhão. Lại cơm nhão nhưng nếu Nguyện biết đó là sự cố gắng hết sức mình của vợ thì sẽ tội nghiệp tôi biết chừng nào. Xưa nay có bao giờ tôi phải đụng tay vào bếp? Cái nồi không biết rửa, cái chén không biết lau, bây giờ mọi thứ từ rau, thịt, cá mú tôi đều phải hỏi Nguyện. Chàng lấy làm khổ sở lắm khi gặp phải con vợ như tôi.

- Em không biết làm nước màu hả?

- Anh chạy ra chợ mua dùm em lẹ lên nha.

Nguyện lười nên chạy lên nhà trên hỏi mẹ, lại thêm một trận cho cả nhà nghe...

- Mẹ không bằng lòng ăn cơm nhà con nấu thì chỉ có nước tự lo lấy thôi. Nguyện lên tiếng chống đối vì quá nhiều bực dọc khi mẹ cứ một điệp khúc nhắc đi nhắc lại.

- Bằng đó tuổi mà không biết một cái gì. Thứ gái thối, gái lạc chợ trôi sông mới thế.

Tôi biết sự gắt gỏng của mẹ chồng và nước mắt của tôi sẽ làm Nguyện nổi điên nên nhất định không khóc. Vả lại khóc để được gì chứ? Càng khóc càng lộ bản tính yếu đuối và sự kém cỏi thua thiệt của mình. Không, không bao giờ tôi khóc nhất là trước mặt ba mẹ chồng nhưng bữa cơm nào cũng thế, không canh mặn thì cá khê mà người ăn thì cố tình bới móc.

- Lấy cơm cho mẹ kìa Phượng.

Tôi lại giật mình, chẳng biết hồn xác để đi đâu hay tại quá chậm chạp? Ngồi ngay đầu nồi cơm, chỗ đã được mẹ chồng chỉ định, nên lúc nào tôi cũng phải dòm chừng vào từng cái chén của mỗi người để sẵn sàng đưa hai tay về phía trước như kẻ bán hàng mời mọc ăn thêm:

- Thưa ba dùng thêm chén nữa.

- Phải, mới có một chén không ăn thêm lấy sức đâu làm việc. Ba Nguyện lạnh lùng.

- Thưa mẹ cho con lấy cơm.

- Phải, không ăn ngã ra đấy thì của cải nhà này tan nát hết.

Tôi không để ý câu trả lời châm chọc khích bác của mẹ chồng nhưng khó chịu vì những màu mè, kiểu cách đang phải mang. Nguyện đã dạy tôi những sáo ngữ để làm đẹp lòng gia đình chồng nhưng vô tình đã biến tôi trở thành đần độn ngu muội. Mặc kệ. Ai muốn ăn cơm thì người đó phải đưa chén. Khối óc tôi cứng rắn hạ lệnh. Vâng, thì tôi sẽ nghe nó. Sự chống đối ngấm ngầm giữa hai bên tạo thành cuộc đánh nhau bằng tâm não mà Nguyện luôn vô tình nhắc nhở, càng nhắc nhở bốn con mắt càng xoáy lấy tôi như thể ăn tươi nuốt sống. Cứ mãi thế này thì chỉ càng đày đọa thân mình. Thôi thì không nghe nó nữa.

- Con mời ba mẹ ăn thêm chén nữa.

Mắt tôi lại nhìn chằm bẳm vào cái chén, hai tay đưa ra và cứ thế ngày qua ngày...

Tôi bây giờ, sau những tháng lấy chồng là thế, đủ mọi tính xấu trong người, từ ăn vụng từng củ khoai lén vùi trong than cho đến ngủ gục khi đang ngồi nấu cám heo. Ăn vụng vì việc làm bằng chân tay khiến cho tôi luôn cảm thấy đói. Tới bữa dù cơm nóng canh ngọt nhưng không tài nào nuốt vô. Bằng đó người, bằng đó chén cơm luôn tay bới, miệng thưa mắt ngó thì còn tay nào trống để lùa cơm vào.

- Chị nhớ đấy, cơm phải bới lưng nửa và xởi cho nó rời ra. Đừng bới đầy như cho dân cày.

Mẹ chồng tôi biết hết, biết cả lúc tôi nhấn chén cơm cho chặt để chỉ lấy ít lần. Thiếu nước mắm cũng tôi, rớt đôi đũa cũng tôi, nhất nhất mọi thứ trong bữa ăn chỉ có tôi là con vụ cứ xoay tít. Những lúc thanh thản ngồi đẩy rơm nấu cám là lúc cái bụng tôi được dịp sôi sục kêu. Trong bếp, sức nóng của lửa từ những búi rơm khô cháy phừng phừng xém cả tóc tai. Trông tôi như kẻ bị đày xuống hỏa ngục. Lửa hỏa ngục thiêu đốt những kẻ cãi mẹ mắng cha. Lửa nung nấu những ai làm ác, dâm loàn; còn tôi, tôi đã làm gì mà cũng bị chịu vạ lây? Củi hết, mẹ Nguyện không mua thêm. Bà sai người ra ruộng đội cỏ tranh, rơm rạ trải trên những luống rau đã rũ mục, mua như vậy không tiết kiệm được bao nhiêu nhưng không làm thế đâu có thể ngang nhiên đày đọa con dâu một cách hợp lý và công khai như vậy.

Trước hôm về nhà chồng, nghe lời Nguyện tôi may bốn cặp áo bà ba bằng loại hàng xoa nhung màu đậm, vài đôi quần đen mình kếp rờ mát cả tay và vài đôi guốc quai mủ cho hòa đồng với mọi người, để hàng xóm khỏi xì xào bàn tán là cưới con dâu chỉ biết ăn trắng mặt trơn, và cũng là hình thức để cha mẹ chàng mát mặt với họ hàng, nay đã trở thành bất tiện trong công việc làm và cho cả sức khỏe của tôi. Trời nóng, ngồi trong bếp vừa nấu cám vừa nấu cơm, cuống rơm lẫn lộn những nhánh cây khô nổ lách tách. Tàn than bay ra bén vào áo bằng chất ni lông lủng lỗ chỗ như rua kiểu. Người tôi đẫm mồ hôi và cứ chảy dài từ cổ xuống lưng, thấm qua hàng xoa suýt mỏng nhưng khó khô làm rít rịt khó chịu. Chiếc quần sa tanh bằng hàng nhiễu mềm, bóng chảy được cẩn thận rua đê ở gấu lớp bị heo tạp rách, lớp bị mục vì ngâm nước cả ngày đã vá víu ống thấp ống cao.

- Anh mua tặng em ít vải đen may quần mặc cho đỡ luộm thuộm nghe Phượng.

Nghĩ tới bộ đồ của con Bông và con Bé mặc thuở nào tôi rùng mình:

- Đời em không lẽ mãi chôn vùi ở đây?

- Đây là nhà mà em không ở còn muốn ở đâu?

Đây là nhà... nhà... nhà... hay mồ mả? Cố cắn răng nhưng nước mắt tôi cứ rơi xuống. Hèn. Mày khóc là hèn. Cười lên đi Phượng. Cười để cho mọi người biết rằng sự đày đọa của mẹ chồng muôn đời vẫn thất bại. Tôi bật cười, tiếng cười pha lẫn tiếng nấc trở thành những lời thù hận tan loãng trong không khí nghe vô cùng man rợ, đau đớn:

- Nhà này là thiên đàng của anh nhưng là hỏa ngục của tôi. Biết lấy chồng khổ nhục như vầy thà cắn lưỡi chết cho xong.

Vẫn chưa hài lòng, tôi còn hung hăng tháo chiếc nhẫn cưới ném xuống đất.

- Chẳng chồng chẳng vợ gì với quân lừa dối.

Không hiểu sao tôi lại làm thế, hình như sự uất ức chỉ được dịp bung ra khi có Nguyện.

- Con ranh, mày làm gì thế kia?

À thì ra xưng tôi nên anh phải gọi lại như vậy cho xứng? Tôi sống như con chó sao anh không biến thành con mèo để biết xót thương tình đồng loại? Tôi biến thành con dâu sao anh không biến thành con rể để cảm thấy lạc lõng bơ vơ khi rúc ở nhà bố mẹ vợ? Anh bảo tôi con ranh hay con mất dậy gì cũng được, miễn không phải con dâu hoặc con vợ là tôi mãn nguyện rồi.

Từ ngày biết tôi, thời gian đầu tiên là sự chinh phục thích thú, về sau thấy vẻ lãnh đạm của người vợ chưa cưới, hắn, ừ thì gọi là chồng tôi, đâm ra chán nhưng lại không muốn có sự thay đổi vì cả hai bên gia đình hầu như bắt ép ráo riết. Đến khi lấy tôi, Nguyện lại luôn mang trong lòng sự bực bội vì vợ không có của hồi môn. Đó cũng là lý do để cho mẹ hắn chì chiết nặng nhẹ và cái bực nhất là bà luôn ghép tội hắn sợ vợ, đội vợ lên đầu.

- Tiên sư thằng mất dậy, mày ăn phải cái gì của nó mà u mê lú lẫn cứ bênh con đĩ chằm chằm. Tao nói một câu là mày bênh một câu làm như nó đẻ ra mày.

Nguyện biết mẹ ghét con dâu nhưng lại muốn dùng tay mình "dạy dỗ" để khỏi mang tiếng.

- "Dậy con từ thuở còn thơ, dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về."

- Nhưng mẹ ạ! Nó có làm gì đâu mà cần con phải dậy nó?

- Không dậy thì bảo, bảo không sửa thì đánh, đánh không sửa thì đập. Sinh mạng sự sống của nó nằm trong tay mày.

- Mẹ cưới nó thì mẹ có quyền chứ làm chồng chẳng có một quyền hạn gì hết.

Nguyện nói không đúng lòng mình hoặc giả muốn lờ đi để cho mẹ bớt gay gắt chứ hắn có quyền với vợ hắn lắm, nhất là quyền đánh đấm, quyền thượng cẳng chân hạ cẳng tay. Nhưng là người sợ dư luận, hắn chẳng bao giờ đánh vợ trước mặt mọi người hoặc để cho ông bà nhìn thấy mà đi rêu rao với hàng xóm. Tôi cứng cổ, cái tội nặng nhất mà hắn cần phải uốn nắn, dạy bảo, càng bướng, càng bị dần cho nhừ. Từ lâu sống trong gia đình mà người cha luôn sợ người mẹ đã mang đến cho hắn những thái độ bất mãn chống đối. Hắn không chấp nhận sự nhu nhược của ba mình nhưng mẹ hắn hung dữ quá. Nguyện mang bản chất cầm quyền của mẹ và những khe khắt, phong kiến thấm nhập tận xương tủy nên trong đầu lúc nào cũng nghĩ vợ hắn phải là người phục tùng, phải chịu lụy mọi sai khiến của hắn, người chồng. Vô phúc cho tôi, tuy chịu khó làm việc nhưng lại không biết ngọt bùi hầu hạ hắn, lúc nào cũng dở thói lý sự cùn để hơn thua. Vợ ương bướng như thế thì dẫu có đẹp như tiên hắn cũng chẳng nương tay. Hôm nay, lại thêm một lần nữa tôi dồn hắn phải tỏ uy quyền. Nguyện xông tới túm lấy cổ tay vợ xoắn mạnh, mắt hắn long lên sòng sọc. Đôi mắt của mẹ Nguyện, đôi mắt làm tôi luôn sợ hãi. Đôi mắt đã biết bao lần tôi phải quay đi tránh né nhưng không hiểu sao hai hàm răng cứ nghiến lại thách đố mạng đổi mạng.

- Tôi cấm anh đụng tới người tôi, anh không phải là chồng.

- Được, để xem tao là gì của mày.

Nguyện giơ nắm tay lên cao và lần này bất chợt tôi đưa khuỷu tay ra đỡ.

- Hay, giỏi, láo. Hèn gì mẹ tao bảo mày hỗn là phải.

Tôi giơ tay ra đỡ theo bản năng tự vệ chứ không có ý đánh trả nhưng người đàn ông cộc cằn lại suy bụng ta ra bụng người, bằng đó đã đủ cho hắn nổi điên... Lỗi tại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng. Tôi ngu dại đạp vào ổ kiến lửa rồi thi gan đứng lì ở đó cho chúng chạy ùa ra cắn. Lần sau chừa nhé. Lần sau có bị đánh thì mày phải chạy, chạy như con chó!

- Khốn kiếp, tôi lấy phải thằng chồng vũ phu.

Cái miệng bạo bao nhiêu thì lòng tôi lại nhát và sợ hãi bấy nhiêu. Nguyện có cú giáng vào đầu làm om hết sọ não. Nguyện có cú đấm từ cằm ngược lên làm méo trật cả quai hàm. Tôi bật khóc, có gan có lì cách mấy thì cũng phải biết đau. Tiếng khóc đau đớn của kẻ hoàn toàn bại trận làm Nguyện ngừng tay. Có phải hắn đánh tôi vì đụng chạm tự ái hay muốn tỏ oai quyền? Dù thế nào thì cũng nên tha thứ cho hắn. Hắn đang năn nỉ mày mà...

Nằm bên Nguyện, bên người chồng đầy đủ những tính đáng ghét trên đời, cái đáng ghét nhất là sau khi đánh đập vợ đều dùng ân ái để xí xóa. Tôi im lặng chịu đựng dù muốn nói với Nguyện rằng sự đau đớn từ tim, óc, từ vết thương chứ không phải từ bộ phận sinh dục để anh hòng xoa dịu bằng những dục tính. Nguyện đâu biết rằng sau hành động một chiều đó, sau khi Nguyện cất tiếng ngáy vang tôi đã lẻn ra bờ hồ ngồi chờ sáng. Vẫn biết sau cơn mưa trời sẽ tạnh và đêm chẳng lẽ cứ đêm mãi nhưng đời tôi cứ nối tiếp từ ngày này sang ngày khác không thay đổi. Tôi vẫn như con chó điên nhào vào Nguyện dù chỉ chờn vờn múa rối để rồi lại nhận những cú đánh dã man. Hình như tâm não tôi đã bị rách, vỡ vụn sau mỗi ngày dài căng thẳng. Người ta lao động chân tay thì thôi việc trí óc, còn tôi làm việc cả hai. Cuộc sống nội tâm đã đưa tôi trở về thật với con người của mình, khi ba mẹ Nguyện lên giường và khi chỉ còn có tôi với Nguyện, mọi uất ức chịu đựng cứ thế tôi đổ sang cho Nguyện. Thay vì mệt mỏi cần phải ngủ để sáng mai tiếp tục công việc của kẻ đày tớ nhưng trí óc tôi không cho phép nhu nhược như thế, nó bắt tôi phải vùng lên đòi hỏi tự do trong vòng đạo nghĩa.

- Mình dọn đi nghe anh.

- Tiền?

- Hay mình về sống chung với bố em?

Hình ảnh dì Loan và những chống đối ngấm ngầm đã hoàn toàn tan biến từ khi tôi nếm những đắng cay chua chát gấp mấy trăm lần.

- Hay anh trả tự do cho em nghe Nguyện?

Nguyện banh mắt nhìn tôi như nhìn một con quái vật.

- Mày nói gì vậy? Muốn đi thì trốn một mình.

Ừ, muốn đi thì đi một mình, cùng lắm mang tiếng bỏ chồng theo trai nhưng đã nói tôi chỉ là một con ốc sên nhút nhát và yếu hèn.

- Nguyện, lâu rồi mình chưa về thăm bố, mai anh xin phép ba mẹ nghe.

Nguyện biết tôi không thương Nguyện ngay từ đầu nên có thể sự về thăm sẽ là một nhịp cầu cho tôi dễ dàng từ bỏ bên chồng nhưng rồi đêm từng đêm, chịu không nổi tiếng rên rỉ than thở của tôi, giọng Nguyện áo não:

- Được rồi, nhưng em hứa phải trở về.

- Vâng em hứa.

Tôi hứa với Nguyện cũng như Nguyện đã hứa với tôi, hứa cho qua câu chuyện.

.

Buổi trưa hôm đó có lẽ là ngày vui nhất trong cuộc sống làm dâu vì Hằng bệnh nặng nên bố sai người đến xin phép cho tôi về. Mẹ Nguyện đành phải nhờ hàng xóm đến giúp việc thế. Tôi chạy lăng xăng từ nhà trên xuống nhà dưới dọn cái này xếp cái kia trong khi ba mẹ Nguyện lo hái nhãn chín cây mang biếu xui gia. Dù sao đối với bố, ông bà vẫn giữ kẽ tuy trong lòng ghét cay ghét đắng. Mặc, tôi chẳng cần nghĩ ngợi gì cho mệt. Khoác vội vào bộ áo mới dì Loan sắm cho trước hôm đám cưới, tôi thấy áo đi đằng áo, người đi đằng người. Lấy chồng, hưởng mùi ân ái không đúng chỗ nhưng người cứ to bè bè, da tôi lại xạm đen vì than tro, nắng cháy nên mốc meo khi gặp phấn. Vẫn đẹp chán, đẹp hơn con Phượng lọ lem ngày ngày trong ngôi nhà mồ. Đẹp, đẹp lắm rồi, đừng nhìn mày trong gương nữa đôi mắt rạng rỡ kia. Đi thôi. Đi như con chim thoát khỏi lồng...

Tôi chào mọi người rồi chễm chệ ngồi đàng sau chiếc vespa. Phía trước Nguyện rồ ga vọt mạnh, luống cuống tôi vội vòng ôm ngang bụng chồng. Thật là hạnh phúc! Người ngoài ai chẳng bảo thế và chính lòng tôi cũng đang bảo thế. Lần đầu tiên từ khi lấy Nguyện cũng là lần đầu tiên tôi được ngồi ôm eo người đàn ông giữa trăm con mắt dòm ngó mà không sợ dị nghị. Con đường Bình Đông ngoằn ngoèo và lắm cầu, con đường mà mỗi ngày chỉ hơn chục chiếc xe lam đi lại và tài xế biết nhẵn mặt từng người. Con đường của hai tháng trước dẫn tôi đến đây và bây giờ lại đưa tôi trở lại. Nếu bố không nhắn gọi có lẽ Nguyện vẫn còn nhùng nhằng vì khó mở lời với ba mẹ.

- Công việc ngập nấp thế này mà đi đâu? Nguyện nhắc lại lời mẹ.

- Ngày xưa chưa có em thì sao?

- Con Bông con Bé.

- Vậy em thay cho chúng?

Mà thôi, không thế chỗ con Bông con Bé sao tôi biết chăn heo chăn bò? Làm sao tôi biết nấu nồi cơm, kho nồi cá? Phải thế không Phượng? Đừng nhớ lại những gì đã qua, hãy tận hưởng niềm vui đang có. Mình đang vui mà...

- Anh, ghé Pasteur ăn gỏi thu đủ bò khô nha. Thèm chết đi được.

Nghĩ đến dĩa thu đủ xanh dòn, vài lá răm cùng với gan sấy, bò khô cắt sợi rắc trên mặt dĩa, xịt thêm ít tương đỏ, xì dầu dấm là nước miếng trong cổ họng tôi ứa ra. Xấu thói quá, xưa kia có bao giờ tôi thèm khát như vậy. Tại sao vậy Phượng? Có phải tại tôi đang đói nên chỉ nghĩ đến miếng ăn hay cái thân xác tưởng đã chết bây giờ đang sống nên cần mọi sự hoạt động trở lại?

- Vào Hiền Vương ăn phở gà cũng được anh ạ!

Gió mát đùa tận trong chân tóc, sảng khoái đến mê hồn, tôi đưa tay kéo những sợi tóc mai vướng trước trán về một phía và chợt ngần ngừ khi nhìn xuống bàn tay mình, nó quá thô kệch bên chiếc bóp da lịch sự. Bàn tay của kẻ ở đợ, các mắt cá nở bự và chai sần, những móng tay chưa kịp cắt tỉa thâm đen vì nhựa rau muống. Phải cần một quả chanh tẩy rửa.

- Anh ạ, hay đừng ăn nữa ghé chợ Sài Gòn để em mua chanh và lọ sơn móng tay.

Có lẽ biết được nỗi lo lắng của tôi, người chuyên sống về hình thức che đậy và có lẽ Nguyện cũng không thể ngờ con người tôi lại xuống dốc một cách mau lẹ như thế, chàng gật gù:

- Được rồi em muốn ghé đâu cũng được.

Qua khỏi cầu Nhà Thương, qua cầu số hai rồi số một, gần đến chợ Xóm Củi, đường phố hai bên mỗi lúc một khác. Nhà cửa lụp xụp nằm chen chúc nhau, đa số là những hàng quán của người Tàu. Cảnh buôn bán nhộn nhịp tấp nập, khách từ chợ chạy qua đường ghé vào nhưng tiệm tạp phô đông nườm nượp. Người ta vẫn vậy nhưng sao tôi nhìn thấy lạ lùng quá, như cô bé cả đời rúc trong một hang cốc, nay được xuống chơi dưới tỉnh. Mới có hai tháng mà con người tôi gần như biến thành quê mùa đần độn.

- Còn sớm quá hay anh bỏ em xuống đây mua gì thì mua, anh vào quán ăn ngồi chờ. Nguyện đề nghị.

Chanh và hàng sơn móng tay nằm gần nhau nên tôi bước vào quán thì Nguyện cũng vừa tìm được chỗ ngồi.

- Anh kêu cho em trứng gà ốp la. Lẹ lên còn ra ăn.

- Sao không ăn thứ khác ngon hơn? Tôi ngạc nhiên.

- Ở đây nấu tệ lắm, có mỗi món này là khá nhất, hơn nữa đã đến giờ trưa đâu.

Tôi đành chiều Nguyện. Trong khi chờ họ nấu nướng tôi xuống nhà sau xin nước rửa tay và đứng ở đó sơn móng; màu nước sơn hồng nổi làn da đen sần nhưng được cái làm cho ngón tay tôi thon dài hơn, thôi cũng tạm được, thà có còn hơn không. Trở về chỗ ngồi Nguyện đã ăn hết phần mình và đang ăn dở phần của tôi.

- Chờ lâu quá sợ nguội anh phải ăn hộ.

Nguyện đẩy đĩa trứng gà và những mẩu bánh mì đã bẻ vụn sang chỗ tôi. Nhìn đĩa trứng bét be tôi đẩy trở lại.

- Thôi ăn anh đi, em kêu món khác.

- Dở lắm kêu thêm làm gì cho tốn tiền.

- Không lẽ trong quán món nào cũng dở hết?

- Thì cũng chỉ một đầu bếp mà ra, ăn đại rồi còn đi.

Khi nãy bụng đói thì Nguyện bảo món trứng chiên ngon nhất, bây giờ bụng no thì cho là dở. Nguyện đói tôi cũng đói vậy, mà những kẻ đói ăn bao giờ cũng xấu tính. Nhìn dĩa trứng nửa sống nửa chín lẫn lộn trong những mẩu bánh mì, vài giọt xì dầu nằm vương trên thành dĩa, tệ hơn một dĩa thừa cho chó ăn, tự dưng tôi lợm trong cổ họng và giọng giận dữ khác thường:

- Em làm con ở cho nhà anh nhưng dù con ở hay con chó cũng đâu thể cho nó ăn như vậy.

Đang uống ly cà phê Nguyện dằn mạnh xuống bàn trừng mắt nhìn tôi:

- Em nói cái gì?

- Anh bảo không ngon sao lại ăn cả phần của em?

- Ở đây không có phần của ai cả. Anh kêu ra không ai ăn bắt buộc phải ăn dùm. Liệu cái miệng mà ăn nói, không phải cứ ra ngoài đường là vung vít.

Buổi sáng chúng tôi vội vàng đi nên chưa ăn gì hết. Nguyện biết vậy nhưng lại quá vô tình. Thức ăn bị dằm rữa trông gớm ghê chỉ ảnh hưởng một phần, điểm chính làm tôi bực dọc là Nguyện chẳng lo lắng gì đến tôi, giờ còn trở giọng nói ngang. Hắn có phải là chồng mình không? Đôi lúc hắn tỏ ra hăng hái săn đón khi cần thỏa mãn nhục dục nhưng lại có những lúc coi tôi như quân hằn quân thù.

- Thôi mình đi đi, em không ăn đâu. Tôi cố giữ sự tự nhiên và giọng đằm hẳn xuống vì vẻ hung hăng của Nguyện.

- Tại sao không ăn? Tại sao? Nguyện được thể gầm lên.

- Em không đói.

- Nói láo.

Rõ ràng là Nguyện dồn tôi phải nói thật:

- Em đói nhưng nuốt không vào. Giọng tôi đặc nghẹn.

- Tại sao nuốt không vào?

- Tại cách đối xử của anh.

- Nói láo.

Đúng, tôi đã từng nói láo che đậy để được yên thân từ lâu rồi, từ khi bước chân vào nhà anh làm con chó ăn cứt. Tại anh dằm nát đĩa trứng gà mà tôi là kẻ đói khát, đói khát đủ mọi thứ. Giọng tôi chai lạnh:

- Nhà em không có kiểu ăn mọi rợ như thế.

Vừa xong tôi đã nói thật. Ôi sự thật làm lòng dạ tôi hả hê làm sao nhưng đáp trả sự hả hê đó là ánh mắt Nguyện long lên sòng sọc. Tay trái hắn run lên khi đụng phải ly cà phê và có lẽ tiếc vì còn quá nửa nó dừng lại tức thời để thay vào cánh tay phải khỏe nhất giơ cao. Nguyện chụp xuống đầu tôi ấn mạnh xuống, cả khuôn mặt mốc phấn úp xuống đĩa trứng tanh nồng màu vàng nhớt. Động tác quá nhanh khiến tôi không kịp phản ứng, muộn rồi, chỉ lấy được chiếc khăn tôi đứng bật dậy nói như hét:

- Thứ chồng tồi.

Không thèm lấy bóp vì bên trong chẳng có tiền lẫn giấy tờ, mẹ Nguyện đã giữ nó như giữ căn cước của những kẻ tôi tớ, tôi tất tưởi vượt một dẫy bàn dài đầy những người lách vội ra ngoài. Lần này thì hết thật rồi, chẳng tình chẳng nghĩa thì chẳng còn sự ràng buộc, tôi vừa chạy vừa lau mặt vừa ngoái cổ lại; phía sau Nguyện lái xe đuổi theo len lỏi trong đám người chen chúc. Chỉ có chạy vào chợ mới thoát, trong cơn điên khùng tôi đâu còn suy nghĩ thoát rồi sẽ đi đâu, thế là chạy, tôi cứ cắm cổ chạy.

Tưởng Nguyện bỏ cuộc vì mất dấu, ai ngờ hắn dựng xe ngay đầu chợ và thoắt đuổi theo, qua dãy hàng tôm, hàng cá tanh nồng, đạp tóe cả lên những vũng nước hôi thối thì tôi bị Nguyện túm được. Hai gọng kìm xoắn lại làm mặt tôi nhợt tái.

- Bỏ tôi ra đồ khốn khiếp.

- Đã trốn nhà đi theo trai còn già mồm.

Đám đông trong chợ nãy giờ tò mò nhìn cuộc đuổi bắt bây giờ mới vỡ lẽ. Trước mặt họ, tôi là kẻ trốn nhà theo trai. Có thật thế không? Nhìn Nguyện áo quần bảnh bao, nhìn tôi môi son má phấn. Ai đúng ai sai? Có phải đàn ông bao giờ cũng đúng? Kẻ có sức mạnh bao giờ cũng đúng?

- Bỏ tôi ra đồ chồng tồi.

Dù tôi đúng hay sai cũng không phải là lúc tranh luận để hơn thua, bằng đủ mọi cách phải thoát khỏi hai gọng kìm kẹp cứng ngắc kia.

- Anh làm nhục tôi giữa chợ. Nước mắt tôi ứa ra căm hờn.

- Đi về nhà mau.

- Không.

Tôi không có mồm mép và tài ứng biến nhanh như những người khác, thêm vào đó bản tính yếu hèn nên không dám chụp ngay con dao làm cá ở gần để tăng thêm sức mạnh.

- Về đi Phượng, giọng Nguyện bỗng dưng nhỏ xuống van nài, Hằng đau gần chết mà em còn giằng co với anh ở đây.

Tôi sợ Nguyện, sợ miệng lưỡi của người đàn ông lắm ma thuật. Nguyện đã đánh trúng đòn tâm lý khơi động trong tôi tình thương ruột thịt. Người tôi mềm nhũn không còn bản năng chống đỡ; con ốc sên lại rúc mình trong vỏ, miệng câm như hến mặc nước mắt cứ thế chảy dài...

QUA TRAMG

Tiếng dao băm dồn dập trên thớt gỗ làm lũ heo ụt ịt kêu. Đàn heo hư đốn mỗi lần nghe tiếng dao là mỗi lần réo đói, mỗi lần réo đói là mỗi lần mẹ Nguyện lê đôi dép da ì ạch từng bước xuống nhà dưới như cai tù ngó chừng tội phạm. Công việc bà chỉ có thế nhưng cứ diễn đi diễn lại nhìn đến chán ngấy. Hôm nay khác hơn mọi ngày, vừa xong, bà mới nổi cơn thịnh nộ vì đám bọt xà bông nổi lều bều trên mặt hồ nên có lẽ phải cần nghỉ dưỡng sức hoặc cũng có thể bà đang đứng rình rập ở đâu đó ghi tội tôi trong sổ đen chờ tuyên án một lượt. Tôi đứng dậy bưng thúng rau đổ vào máng như mọi lần hầu bịt mõm chúng. Lũ heo hung hãn vểnh tai chu mỏ thò đầu ra khỏi chấn song sắt lúc lắc cái đầu rồi mới chịu vục mõm xuống máng; cái máng bằng xi măng xây thòi ra khỏi bờ tường chạy hết chiều ngang. Cũng may đàn heo hơn hai chục con vừa vặn chỗ đứng theo từng chấn song ôm gọn lấy cái cổ nên khó lòng quay ngang ngửa đánh nhau khi đang ăn. Chúng xếp hàng ngang như đứng dàn chào bà bộ trưởng đi kinh lý ngoài trừ đầu vục xuống làm vành tai to và mỏng che phủ cả đôi mắt trắng dã. Mùi tanh nồng từ những cái mõm đầy rãi nhớt phà ra xốc ngay vào mũi khiến tôi cố nín thở chạy nhanh và đổ thật lẹ, thật đều từ đầu máng đến cuối máng.

Đã bốn tháng trời vật vã với đàn heo, dù công việc tạm gọi là thành thạo nhưng tôi vẫn không chịu nổi cái mùi quái ác. Cái mùi không hẳn là phân và nước tiểu trộn lẫn, cũng không phải mỗi lần có con này tiểu xong là con khác đổ kềnh ra lăn lộn trong vũng nước cho ngấm sâu vào da thịt mà hầu như mọi thứ tổng hợp từ nhớt rãi, từ tai mắt, từ hơi thở nồng nặc, từ bộ phận kín và từ những thức ăn pha trộn cả cá thối, hèm chua, cám ẩm đã làm cho nó trở thành một mùi đặc biệt, một mùi mà có lẽ đến chết tôi vẫn còn ghê sợ.

Mấy hôm đầu tuy con Bông đã dặn dò rất kỹ càng nhưng vì không kinh nghiệm nên tôi chỉ làm theo sự suy nghĩ vội vàng của mình để bớt cực nhọc và cũng để đỡ ghê sợ sự dơ bẩn. Tôi mở vòi nước thật mạnh rửa chuồng tắm heo, công việc phải làm vào mỗi xế trưa. Lũ heo có lẽ cả đời không được xịt nước vào người nên kêu rống lên trửng giỡn. Từng tia nước xoáy vào làn da cáu đen khiến những vệt dơ loang ra chảy ào ào xuống dưới để lộ màu da hồng nõn nà và những sợi lông trắng mướt lóng lánh. Dưới làn nước bắn tung toé, chúng nhảy cẫng và chồm lên nhau đú đỡn chân đạp choe choét lên những đống phân nằm rải rác đang từ từ rữa ra. Con thì trượt ngã, con lại cố tình đổ kềnh, có con ngứa cạ vào tường kêu xồn xột. Cảnh hỗn độn xảy ra trông thật chướng. Biết không thể kéo dài được lâu vì chúng gào thét như ai cào cấu vào người, tôi cố bóp miệng vòi cho dẹp lại để tia nước vọt đi mạnh hơn. Dòng nước vọt mạnh, heo mới sạch và nhờ thế mới rút ngắn được thời giờ. Nhưng dù thế nào thì với tình trạng nhố nhăng này cũng phải mất cả tiếng đồng hồ mà bây giờ mới hai giờ, chung quanh còn đang im ắng, chắc chắn sẽ phiền hà đến hàng xóm dù họ ở rất xa thì nói gì đến ba mẹ chồng tôi còn đang nằm nghỉ. Biết vậy nhưng thà nghe phiền hà còn hơn phải trèo vào chuồng quét mấy chục đống phân to thù lù tanh tưởi đến lộn lạo ruột gan và biết đâu chừng lại chẳng bị chúng xúm vào tạp rách quần hoặc ủi cho té nhào. Vừa tắm heo tôi vừa bóp mạnh vòi nước xủi vào những đống phân cho nó lăn xuống miệng cống. Lỗ cống thông ra ngoài nơi có một hố sâu tích trữ bán cho người ta tưới rau. Phân và nước đã có người mua tháng và đến múc mỗi ngày nên hố càng nhiều càng có lợi cho họ. Thực ra khi hành động như vậy tôi vẫn chưa nghĩ đó là thượng sách vì tốn quá nhiều thì giờ. Muốn khá hơn có lẽ phải thay vào một vòi tắt mở và xịt vào chuồng một lượt trước cho bở rồi khoảng mười phút sau hãy tắm thì tối đa nửa tiếng là đàn heo sạch sẽ.

- Chị làm gì vậy chị Nguyện?

Đang điếc tai vì âm thanh gào rống hỗn loạn mà không hiểu sao câu hỏi rất nhỏ cũng đủ làm tôi giật mình khi quay lại. Tôi nở nụ cười gượng gạo bào chữa thay câu trả lời vì hiện tại đàn heo đang lăn lộn trên đống phân rữa. Nhớ có con đã xịt nước sạch đến đỏ hồng mà bây giờ chúng lại nằm kềnh ra, những phân đen bám vào loang lỗ trông tởm không chịu được.

- Chị làm ăn thế này thì trách sao xóm ngõ chẳng than phiền...

Mặc mẹ chồng chống nạnh lải nhải, tôi bóp mạnh cả hai tay dù đã mỏi nhừ và hạ thấp tay cầm chỉ chú ý đến đám phân nằm bên dưới cho trôi đi. Đàn heo lại được dịp bò rột dậy chạy rầm rập chừa những khoảng trống cho từng bệt phân xé hai, xé ba theo đường nước chảy và phân cứ thế từ từ bị đẩy dồn xuống lỗ cống. Có vậy mà nãy giờ tôi không biết, nền có sạch thì heo mới sạch được, mỗi phút tôi lại học được một kinh nghiệm chỉ vì xưa nay có bao giờ nghĩ sẽ lâm vào tình cảnh này mà tính toán trước.

- Chị tắt ngay vòi nước cho tôi. Tắt ngay. Hốt phân đã. Chị nghe rõ chưa? Phải quét cho sạch trước khi xịt nước.

- Thưa mẹ cho con thêm vài phút nữa, gần xong rồi.

- Tôi bảo tắt ngay, ở đây không có lối làm ăn ngu xuẩn dốt nát như thế. Tắm kiểu này ai trả tiền nước cho nổi, rồi hố phân tràn ra ngoài chị có uống hết được không?

- Gần xong rồi mẹ ạ!

Tôi giùng giằng để kéo dài thời gian chỉ vì quá ghê sợ khi nghĩ đến lúc phải bước chân vào chuồng đạp lên những bệt phân đang rữa chảy.

- Khốn kiếp, câm họng cãi lại.

Biết mẹ chồng đang nổi cơn thịnh nộ, tôi bỏ vội cái vòi nằm trên máng heo và chạy đi khóa nước. Người tôi run lên, phần vì nước bắn hết vào quần áo ướt như chuột lột, phần vì sợ hãi công việc kế tiếp.

- Chị lấy cái chổi quét gọn phân vào rồi hốt cho sạch.

- Nhưng xa quá con với không tới. Tôi chống đối yếu ớt.

- Trèo vào, đồ ngu!

- Đàn heo sẽ cắn con.

Tôi sợ thật vì những con heo tuy răng không nhọn nhưng to và chắc như bàn cuốc, tạp vào chắc chắn phải gẫy xương.

- Đổ vào rổ rau thì chúng bu theo chị làm gì? Làm việc phải biết tính toán và có sáng kiến.

Rồi không cần biết tôi có chú ý nghe hay không, bà nói luôn một hơi:

- Sau khi thẩy rau, chị trèo ngay vào vừa quét vừa hốt cũng chỉ mất dăm phút, mười phút tắm nữa là xong chứ có gì đâu mà kéo dài thời giờ ra chuyện ta đây vất vả cực khổ. Nhìn người chị xem, tắm heo hay tắm người? Tôi thấy trên đời chưa ai đoảng như thế. Tắm heo là phải đứng vào trong chuồng, tay cầm vòi nước rưới lên người chúng mới không la hét. Tay kia cầm bàn chải chà vào lưng như gãi ngứa thì tự động chúng đứng ì ra cho chị tha hồ kỳ cọ...

Tôi không muốn nghe những lời bà nói vì chung quy trước sau cũng phải trèo vào chuồng. Trèo vào rồi lại trèo ra vì hễ thấy tôi vừa đặt chân vào chúng lại ủn ỉn chạy lại. Đúng là diễn tuồng trước mặt mẹ chồng, tôi không còn nở được nụ cười vì đã sợ xanh máu mặt.

- Chậm chạp quá, lấy cái chổi phạng vào mõm nó.

Cái chổi dính đầy những phân khô theo năm tháng, đập vào bụi phân sẽ bay tứ tung bám chặt lấy bộ đồ ướt và rồi cả bầy heo đứng gần đó sẽ chạy lại... Tôi rùng mình... Mùi phân heo, nước đái, nhớt rãi sẽ dính vào chân tay, tóc tai, vào hốc mũi và cũng sẽ bám luôn cả vào giấc ngủ qua những cơn mơ hãi hùng...

.

Chẳng hiểu trí khôn tôi bỏ đi đâu hay người đàn bà đầy uy quyền có mãnh lực sai khiến làm tôi cứ vục mặt xuống đất cắm cúi làm. Càng làm nhiều, càng giả ngu thì hờn oán tôi càng gia tăng và cứ thế đêm về tôi trút hết sang cho Nguyện. Người đàn ông ù lì cố đấm ăn xôi, cũng có thể hắn thương cha mẹ hoặc bất tài không thể ra riêng nên dùng tôi như hình thức kiếm sống cho hai đứa. Càng nghĩ lòng tôi càng sôi sục, càng sôi sục tôi càng đay nghiến nhưng hắn vẫn không hề lay chuyển cho dù cả những lúc tôi van nài khóc lóc. Người đàn ông không yếu lòng và ngu xuẩn như tôi nghĩ, sự cứng rắn của Nguyện đã khiến tôi mãi muôn đời phục tùng mẹ chồng, thứ phục tùng của kẻ nô lệ. Phải thế không Phượng hay tại sự ràng buộc của hòn máu đang nằm trong bụng? Mọi biến cố dồn dập xảy ra cứ mãi cột chặt đời tôi vào đời Nguyện. Đúng là ý trời...

Từ khi biết được tôi có thai, sợ heo ủi té nhào như mọi lần, sợ những cơn mơ khóc thét vì heo cắn xé có hại cho cháu nội nên tôi được mẹ chồng cho đứng bên ngoài để tắm heo như tôi đã làm lần đầu. Từ đó heo vẫn kêu thét nhưng không thấy xóm ngõ than phiền. Cũng có thể họ than phiền mà tôi không nghe vì không có cơ hội bước chân ra khỏi cổng. Những tháng sau này tôi cũng không phải thức khuya dậy sớm bưng nước hầu cho bố mẹ chồng rửa mặt đánh răng. Bớt được những công việc vào giữa đêm khuya hoặc sáng còn quá sớm khi gà chưa gáy, bớt được sự hãi sợ khi phải đối diện với ông bà nhưng công việc vẫn quấn chặt vào người. Sáng dậy mò mẫm nấu ăn vào lúc mọi người còn đang ngủ kỹ, tối bò vào giường khi mọi sinh vật trong ngoài đã im ắng thì đó cũng là giờ tôi than thở với bóng đêm.

Sau giấc ngủ dài Nguyện hay thức dậy vào lúc tôi đang chập chờn đi vào giấc ngủ để đòi hỏi chuyện vợ chồng. Tôi không biết phải nói thế nào với Nguyện ngoài trừ tiếng thở dài não nuột:

- Em mệt quá cần phải ngủ.

- Mệt sao không ngủ sớm?

- Ngủ rồi ai làm việc cho xong. Anh có bao giờ nghĩ đến chuyện phụ giúp em?

- Đâu phải chuyện của đàn ông mà làm. Hơn nữa em đâu muốn mẹ la anh phải không?

Đêm về Nguyện nói năng nhỏ nhẹ, con lợn lòng nổi lên làm người đàn ông giả vờ thương xót:

- Từ mai ba mẹ đi ngủ thì em cũng ngủ chứ tội gì phí sức.

Tôi cười cay đắng, chẳng thà phí sức với đàn heo vì nó không có trí óc, vì nó chỉ biết ăn no rồi đi nằm còn hơn phí sức với anh, nhất là chuyện ân ái ghê sợ. Nghĩ thế nhưng tôi vẫn phải nói dối:

- Em không cố làm cho xong để hôm sau công việc ứ đọng mẹ sẽ la.

Cơm nước xong, dọn dẹp trong ngoài, rửa chén đũa và sắp xếp công việc cho ngày mai có muộn lắm cũng chưa đến mười một giờ. Nếu tôi ở bẩn không tắm thì có lẽ giấc ngủ sẽ được dài hơn nhưng khổ nỗi cả ngày mồ hôi cứ ướt rồi lại khô, khô rồi lại ướt tạo mùi chua nồng đến lộn lạo. Tôi đứng dưới vòi sen như người đứng tắm dưới suối Cam Lồ rửa sạch bụi hồng trần. Tôi rửa mùi heo, mùi hèm. Tôi rửa nước mắt tủi hờn, rửa tai ù đặc vì lời mắng chửi, rửa những ô nhục, cay đắng của kiếp làm dâu, làm vợ và cạo rửa luôn cả tâm hồn đang chuyển sang màu đen tối. Nước tưới từ đầu đến chân như những giọt mưa rơi khi trời hạn nắng. Nước làm tôi tỉnh táo để có đủ sức đón nhận ngày mai dù không biết ngày mai sẽ ra sao. Cả một tương lai đen tối dày đặc, chẳng còn nơi để bám víu, chẳng còn ai để kêu gào thì chuyện ăn nằm với Nguyện chỉ là đóng tuồng, chỉ là một cảnh chịu đựng của kiếp làm vợ. Tôi không muốn vào giường khi Nguyện còn thức. Giữa tôi với Nguyện không có tình chồng nghĩa vợ, cũng chẳng có mặn nồng ân ái, có chăng chỉ là chịu đựng những đòi hỏi cấp thời của Nguyện để được yên giấc ngủ.

Đối nghịch tư tưởng, hai đứa thường hay cãi nhau, cãi nhau chưa đủ, lôi nhau ra ngoài đánh đấm, đánh xong Nguyện ăn năn xin lỗi bằng sự đền bù ái ân. Ái ân, nguyên thủy đã là ái ân của tủi nhục giờ còn pha thêm nước mắt oán thù nhưng hình như Nguyện rất thích thú trong cảnh giở khóc giở mếu đó; nó như tăng thêm năng lực kích thích Nguyện lên tận cùng của sự gào thét khoái lạc.

Bạo dâm. Để trả lời hành động đốn mạt tôi đạp Nguyện ngã văng xuống giường. Ngã xuống Nguyện lại kiên trì trèo lên, như tôi, đã tủi hờn từng trèo vào chuồng heo rồi lại trèo ra, nhưng với Nguyện thì bằng cả sự háo hức. Giá Nguyện hăng hái làm việc với heo để chia sẻ khổ nhọc cùng tôi thì có lẽ đêm về tôi không quá quắt như thế. Xưa rày làm gì có chuyện vợ chống đối ăn nằm với chồng ngoài trừ người chồng lang chạ hoặc có lỗi. Tôi quá quắt, quá quắt lắm, nhưng dù thế nào cũng chỉ dám chống cự có giới hạn chỉ vì tôi là vợ, vợ thì phải phục tùng chồng, phải chiều chồng dù chiều bằng hình thức khinh miệt.

Nếu chuyện thể xác hoá giải được mọi hờn giận cay đắng của người vợ thì trên thế gian này đã chẳng có người đàn bà nào phải khóc thầm trong đêm tối; tôi đã chẳng chờ Nguyện nối tiếp thêm giấc ngủ thứ nhì để chạy ra hồ cá, làm kiếp con Cám khóc thương cho phận số. Con Cám xưa kia còn có bà tiên hiện ra cho mầm sống; còn tôi chẳng có tiên cũng không có Phật, chẳng có Chúa cũng chẳng có cha nhưng vẫn nảy ra một mầm sống èo ọt. Đứa con là kết tinh của đòi hỏi dục tính. Không có tình yêu, tình thương, không có tính toán sắp đặt, không có chờ đón hân hoan mà chỉ là chấp nhận. Đứa con, giọt máu của Nguyện, sự đón nhận dửng dưng của chàng nhưng lại làm xáo trộn mọi người. Không ngờ giọt máu vừa được tượng hình lại có tác dụng mạnh mẽ đến thế. Ngày xưa nhờ Hằng tôi được về thăm bố, bây giờ nhờ có đứa con tôi được chính thức coi là dâu trong gia đình. Dù mẹ Nguyện không có gì đổi thay, vẫn khe khắt, vẫn tàn nhẫn nhưng tôi bây giờ không phải là tôi của bướng bỉnh khi xưa. Đứa con đã giúp tôi vượt thoát khỏi nhiều khó khăn trở ngại, đứa con đã biến tôi thành nhẫn nhục chịu đựng nhưng cũng chính đứa con đã biến tôi trở nên ủy mị. Động một chút là tôi rơi nước mắt, tôi khóc chỉ vì có nó ngoài ý muốn. Tôi vác thân tôi chưa xong giờ vác thêm gánh nặng vào người. Người ta có con họ mừng, tôi có con tôi sợ. Bởi vì đứa con tác tạo bằng những ái ân đầy nước mắt, bằng sự rẻ khinh chồng và sự coi thường chính tôi.

Tôi không có một đường hướng nào cho mình cả, mà có cũng chẳng thực hiện được vì nhu nhược, yếu đuối bọc kín lấy người từ khi Hằng chết. Hằng chết tôi về đưa ma và ở với bố ba ngày, che đậy vẫn hoàn toàn che đậy. Bố không biết gì về việc tôi bị gia đình chồng khinh bỉ chửi mắng. Nguyện cũng không hề biết gia đình tôi xuống dốc để mà coi thường. Nguyên do gì đã khiến tôi tự bóp mồm bóp miệng như vậy? Sĩ diện hai bên hay tôi sợ có cái tang thứ hai? Sau khi Hằng chết tôi mới biết tình cảm tôi dành cho bố còn nhiều hơn tôi nghĩ. Tôi thương bố còn hơn thương chính thân tôi. Tôi sợ bố phải lo lắng những gì ngoài sức lực của mình, nhất là tiền bạc vật chất thì người không thể nào gánh vác. Tiền bạc đã làm bố hoảng sợ và càng hoảng sợ hơn khi biết thằng con rể chẳng ra gì. Không nên nói cho bố những gì bố không thể giải quyết được. Có tiền mới có uy quyền, có tiền bố mới hét ra lửa, muốn bắt tôi lại bố phải có tiền chuộc và rồi còn danh giá gia đình, giòng họ? Bố cũng chẳng thể vì tôi mà dám hy sinh tất cả. Tôi biết, biết rất rõ vì khi vừa gả tôi xong bố đã coi như trút xong một gánh lo, nếu không bố đã chẳng chặn mất đường về.

Vừa thương vừa hờn bố, vừa hờn bố tôi lại nghĩ thương thân tôi. "Gái có chồng như gông đeo cổ". Nguyện không khác gì cái gông, vừa bất tài, vô tướng vừa chẳng ra gì mà sao tôi vẫn phải đeo và vẫn phải che đậy. Phải chăng bài học vỡ lòng khi xưa mẹ dậy đã thấm sâu vào đầu óc: "Con ơi sĩ diện nhà chồng chính là sĩ diện của con". Con bé mười một tuổi ngơ ngác nghe trả lời khi vô tình hỏi vì nhìn thấy mẹ mình khóc. Như vậy mẹ đã che đậy cho bố như tôi đang che đậy cho Nguyện. "Con có thấy bố mẹ cãi nhau bao giờ không?" Đúng, tôi không thấy mẹ cãi bố bao giờ nhưng vẫn thấy mẹ lén trốn vào phòng tắm khóc, như tôi bây giờ cũng đang khóc cho thân tôi. Ôi sĩ diện là cái quái gì mà có mãnh lực to lớn đến thế? Nó dính chùm từ đời ông cha; nó cột cổ con người phải sống che đậy giả dối. Người ta chạy theo sĩ diện như những đứa trẻ đứng thèm khát nhìn những chiếc bánh bày trong quầy hàng. Đứa có tiền móc túi ra mua còn ngược lại sẽ dùng sức mạnh ăn cướp, ăn trộm hoặc xin xỏ, ăn mày. Vì sĩ diện gia đình chồng tôi che dấu mỗi khi dì Loan hỏi dò hoặc tỏ ý muốn mượn nợ thì cũng vì sĩ diện bố, tôi đã che dấu luôn cả cho gia đình mình. Tôi trở thành người sống giả dối hình thức, người sống hình thức bên ngoài là người luôn luôn khổ sở, cái vỏ ốc vân có bóng bẩy óng ả cách mấy thì bên trong cũng chỉ là một đống bầy nhầy tanh tưởi. Tôi là kẻ giả dối, hèn yếu, nhút nhát đã không dám sống cho tôi, không bảo vệ được tôi thì làm sao bảo vệ được con.

- Nguyện, nếu anh cứ đánh em mãi, con mình sẽ hóa khờ hóa điên.

- Tại sao anh đánh em?

Có phải tôi coi Nguyện chẳng ra gì nên mọi hành động, cử chỉ đều đối nghịch hay tại không phục, không thương nên luôn luôn lạnh nhạt dửng dưng? Đàn ông ai chẳng tự ái và ai chẳng muốn vợ nể trọng mình. Được vợ tôn sùng, dù sự tôn sùng ngu xuẩn, được vợ tâng bốc dù một cách dối trá, lố bịch họ vẫn thấy thích thú, sung sướng hơn là bị lật tẩy những nết xấu và khuyết điểm. Đa số đã tự đóng cho mình chiếc ghế vinh dự, cao quý hơn mọi người để ngồi vào đó cho vợ tung hô. Tôi không tung hô Nguyện, trái lại luôn tìm cách để Nguyện nhận biết con người thật của mình mà sửa đổi, nhất là cuộc sống hiện tại, một thứ sống bám vào gia đình. Tôi bất tài nên chỉ trông cậy vào Nguyện, chính vì vậy lại càng thấy ê chề khi sự trông cậy càng lúc càng vô vọng. Có phải người ta chỉ muốn làm những điều mà họ không thể làm được? Như tôi, tôi muốn Nguyện dọn ra riêng, muốn Nguyện đi làm, muốn Nguyện đổi thay tính tình và muốn Nguyện sống vì tôi, cho tôi một chút thôi. Phải chăng chỉ vì những điều ước muốn đó tôi cũng không thể làm được?



Chuyện tôi bị bà cai đánh ở ngoài hồ cá phi được tụi trẻ truyền miệng nên lan đi rất nhanh. Buổi chiều đi chơi về Nguyện nghe tin và cho rằng tôi đã cố tình rêu rao bêu xấu gia đình chồng nên đay nghiến lời nặng lời nhẹ. Mẹ Nguyện vừa nghe qua đã đùng đùng nổi giận. Bà chạy ra đàng trước mở toang cánh cổng gào thét cho lối xóm chạy xô tới. Nghe ồn ào mọi người quanh đấy bu lại, kẻ chen người lấn còn hơn đi coi gánh xiếc Sơn Đông. Mà làm xiếc thật, tự bà rao bán khôi hài, tự bà múa may quay cuồng vừa gõ vừa nhảy vừa làm trò ảo thuật, tự bà vạch áo cho người xem lưng, tự bà bêu xấu hành động quá quắt của mình, không ai đánh mà khai, không ai tra tấn mà thú tội. Tôi nhìn đám hiếu kỳ với thái độ dửng dưng để xem ai xấu ai nhục. Chắc chắn lũ trẻ hồi trưa coi lén đã đồn ầm lên. Chính ra tôi phải bào chữa cho mình bằng cách khai ra lũ trẻ nhưng khai như thế có khác nào vướng vào tội đồng lõa nhìn chúng lẻn vào mà không báo với bà. Thôi thì số trời cả, bà đã đến giờ tận thế, ngôi vị cao quý bà che đậy xưa rầy đã đến lúc cởi bỏ.

- Mày xem mình mẩy tao vẫn còn tím ngắt, tang chứng sờ sờ mà con đĩ dám phao tin là tao đánh nó. Đập cho nó chết đi, dâu gì dám đánh cả mẹ chồng.

Nguyện giật nảy mình, không ngờ sự thể lại trái ngược với tin đồn; còn tôi trống ngực đập như muốn vỡ ra, người run rẩy hai chân chỉ chực quỵ xuống. Đòn thù! Ôi đòn thù, đòn thù chỉ vì không có của hồi môn. Ôi lòng dạ con người, tôi đánh bà bao giờ mà vu vạ cáo gian như vậy? Cả đời tôi chưa hề đánh tới con vật vì sợ nó đau đớn nói gì đến con người. Phúc đức tại mẫu, bà là mẹ mà không biết để đức cho con.

- Tao thấy nó giặt quần áo đổ xà bông đầy xuống hồ cá. Nhìn cá dẫy đành đạch, xót của tao nói có vài câu ai ngờ nó trả treo lời một lời hai rồi chưa hả lòng nó vật mình vật mẩy chạy vào nhà bếp khóc lóc ăn vạ. Sợ nó làm gì bậy bạ tao chạy theo ai ngờ nó vớ ngay đòn gánh phạng tới tấp vào người tao.

Sự kinh hãi làm mắt tôi mở banh ra, mọi hình ảnh như dính chặt lấy hai đồng tử và cứ thế biến thành muôn hình vạn dạng. Hai cánh tay bà núng nính thịt y hệt hai vòi voi luồn bên này hất bên kia, vén cả áo sống lên để hở những những mảng da bọc mỡ căng cứng cho mọi người nhìn thấy. Một vết gãi ngứa có từ thuở nào nằm dưới đùi, dăm ba lằn đỏ hồng vừa xuất hiện khi bà ấn mạnh những ngón tay xuống để kéo quần lên.

- Đã bao nhiêu lần tao nói mà mày không đe bảo nó để đến giờ này...

Tôi nhìn Nguyện chết lặng. Anh có tin không Nguyện? Anh có tin là mẹ đã dựng đứng câu chuyện? Anh có tin là tôi dám đánh mẹ anh? Anh thử so sánh thân tôi với xác bà?

- Con khốn hỗn hào có lần dám đánh cả con.

Nguyện đồng tình vào phe với mẹ và hung hăng tiến về phía tôi. Có lẽ đám đông làm máu huyết trong người hắn sùng sục sôi. Cũng có thể những lời buộc tội nặng nề và chứng tích mới được tạo nên trên thân thể bà cai làm trí óc Nguyện u mê. Dù phải dù trái hắn cũng đã hành động theo thói thường tình là biểu lộ uy quyền trước mặt mọi người. Tôi rùng mình. Không thể để hắn làm nhục tôi, nhất là trước mặt mẹ chồng mà sự kình chống nảy sinh từ lâu, chưa phân thắng bại.

- Anh hỏi mẹ có dám thề là đã không dựng đứng câu chuyện?

Quả nhiên Nguyện khựng lại đến vài giây.

- Con ranh, tao phải thề với mày à! Ối dâu ơi là dâu, ối con ơi là con, ối nhục ơi là nhục. Nguyện ơi mày để vợ mày làm nhục tao trước mặt mọi người. Trời ơi sao trời không giết tôi chết cho rồi.

Đang nhảy đùng đùng bà nằm lăn ra nền gạch ăn vạ. Con voi khổng lồ quằn quại ngã xuống và hai cái vòi dài tiếp tục xé quần xé áo. Thật thô bỉ nhưng cũng thật là tai ác. Bà đang đánh đòn tâm lý, những giọt mồ hôi bét be trên trán, búi tóc xổ tung rũ rượi của người đàn bà đã ngoài năm mươi, quần áo lấm bệt của một kẻ nhà giàu và hình ảnh dãy giụa đau đớn cùng những lời rên rỉ thống thiết đã làm động lòng một số người chung quanh. Những tia mắt không còn là tò mò cũng không còn dành cho tôi sự thương hại như lúc đầu mà giống như một kết tội. Người bị buộc tội chắc chắn sẽ phải đền tội để thỏa mãn tánh hiếu kỳ và thỏa mãn những khắt khe của miệng đời. Dù gì tôi cũng là dâu, đứa con dâu còn quá mới nếu có bị đối xử cay nghiệt và ác độc thì bốn tháng nào đã thấm gì. Hơn nữa họ chỉ phỏng đoán con người tôi qua những lời chê bai diễu cợt từ miệng bà Sửu, bà Quý. Bây giờ trước mặt họ, tôi vừa lộ nguyên hình, nó không cãi mà bắt mẹ chồng thề. Trời ơi tôi ăn cái gì mà ngu quá vậy? Bao nhiêu lâu nhịn nhục chịu khổ chịu sở cũng vì sợ người đời nguyền rủa, sợ lời chê trách dèm pha, sợ mang tiếng cho họ hàng mình thế mà hôm nay trước mặt mọi người tôi lại tự thú cái ghê gớm đó. Phượng ơi mày phải dùng sự khôn ngoan quật ngược đòn thù. Phải chứng minh cho mọi người thấy gia đình Nguyện chẳng ra gì, để họ kết án bà mẹ chồng. Bà biết dùng đòn tâm lý tại sao mày không?

- Anh Nguyện, tôi chợt ứa nước mắt, không phải sợ hắn đánh mà vì mọi con mắt tò mò, nó là toà án tàn ác, khe khắt nhất, từ ngày về làm dâu em chưa hề cãi lại mẹ thì sao có chuyện dám hỗn hào như thế.

Tôi cất giọng nhỏ nhẹ thua thiệt nhưng không xuất phát tự lòng mà chỉ vì muốn bảo vệ tai tiếng cho mình.

- Mày không dậy nó thì tao cắn lưỡi tự tử. Ối Nguyện ơi là Nguyện, ối con ơi là con.

Bà cai bò rột dậy, mớ tóc xỏa trông như ma đội mồ. Cái xác lù lù tác yêu tác quái đang hạ lệnh cho Nguyện, một tay sai đắc lực đã bị chi phối giữa hai hình ảnh. Tôi nhắm mắt lại xóa bỏ hết mọi hình ảnh chung quanh. Rồi cũng xong một tấn tuồng mà vở bi kịch nào chẳng có nước mắt.

- Thằng ranh, bắt nó quỳ gối rồi lấy cây quật từ bả vai trở lên. Không được đụng đến cháu tao.

Tiếng mẹ chồng sang sảng bên tai làm tôi ghê sợ và khinh tởm. Bà vẫn còn trí óc, vẫn còn biết thương cái thai trong bụng, vẫn còn nghĩ đến cháu nội trong khi người đang cưu mang nó thì bị đày đọa. Nghĩ đến đứa con nằm trong bụng, tự dưng bao nhiêu dị nghị, dư luận rớt bỏ. Dư luận là cái quái gì, tôi cười gằn:

- Anh ở trong nhà bao nhiêu năm mà không hiểu tính mẹ. Đâu phải chỉ một tin đồn nhảm mà đối xử với em như thế...

Tôi nhìn Nguyện như thôi miên, tia mắt quét ra những vệt dao đâm xối xả vào mặt hắn.

- Em không có lỗi gì cả ngoài những công việc làm của đứa con ở không công...

- Câm ngay con ranh, mày lại bắt đầu kể lể, thứ gái đĩ già mồm.

Mẹ Nguyện gào lên chặn lời. Tôi biết không thể đánh lại bà dù chỉ bằng bộ não nên quay sang tấn công Nguyện. Thắng Nguyện là thắng được người đàn bà quái ác kia.

- Nguyện, anh không thương em thì cũng nên thương con. Đánh ở đâu mà nó không bị ảnh hưởng. Anh làm quá em cắn lưỡi chết...

Tủi thân tôi khóc nấc lên càng làm Nguyện phân vân, một bên là vợ bên là mẹ, ai cũng khóc lóc thê thảm, ai cũng mang nước mắt ra để lung lạc hắn.

- Con ơi, mẹ đau, mẹ nhục lắm. Công lao nuôi nấng tâng tiu mày từ bé cho đến khi dựng vợ gả chồng; mẹ cố tìm dâu ngoan hiền mà giao phó tài sản của cải để an hưởng tuổi già, ai ngờ nó quá quắt đánh cả mẹ. Nguyện ơi mày không dậy vợ thì sau này bao nhiêu công lao khó nhọc của ba mẹ vào một tay nó hết...

Những lời mẹ Nguyện nói nghe kệch cỡm làm sao. Tôi không thể đứng mãi ở đây để bào chữa với kẻ u mê như Nguyện, cũng chẳng cần phân bua phải trái với người đời và tôi cũng không phải là người thích nỉ non van xin. Ai phải ai trái thì chỉ tôi với mẹ Nguyện biết; còn chung quanh, toà án, phiên xử không có bị can cũng phải đình. Trong ba mươi sáu kế, kế đào tẩu coi ra hữu dụng nhất. Phải chạy, phải trốn khỏi đám đông này dẫu có bị liệt vào thứ người gì...

- Mày chạy đâu vậy con ranh? Nguyện, bắt nó lại...

Hành động bỏ chạy của tôi không ngờ là một vô tình nhận tội. Không ăn cắp sao bỏ chạy? Không có lỗi sao tránh sự xét xử? Tôi trì xuống vùng vẫy gỡ đôi tay cứng ngắc của Nguyện. Hình ảnh lôi kéo trước đám đông ở chợ hôm nào hiện ra, trăm đôi mắt tò mò, ngàn lời phê bình chỉ trích, lời vu khống của Nguyện sẽ buộc cổ tôi muôn đời. Kẻ có sức mạnh là kẻ luôn luôn thắng. Đầu tôi đau nghiến, mái tóc dài là lợi thế cho Nguyện nắm giữ. Nguyện túm tóc tôi lôi xềnh xệch vào giữa nhà, càng trì kéo người tôi càng bò dài ra và mắt xếch ngược lên theo mái tóc đang muốn tuốt khỏi da đầu. Mọi hình ảnh chung quanh biến đổi, một chiếc guốc dưới chân tôi tuột ra. Con dao chặt cá, con dao chặt cá... Tôi đã nhìn thấy con dao chặt cá qua hình ảnh chiếc guốc gỗ dưới chân, lưỡi dao như được kéo nhọn và ánh thép lóe lên mời mọc. Con dao làm máu huyết trong người tôi sôi lên. Đôi tay như được truyền thêm sức mạnh, tôi chụp lấy cán guốc vung mạnh với mục đích duy nhất là thoát chạy.

- Mày thấy rõ ràng chưa, tao nói có sai đâu Nguyện.

Bà cai đứng bật dậy và xông tới. Cánh tay tôi bị bẻ ngược tức thời.

- Thời buổi loạn từ nhà loạn ra, thứ vợ đánh chồng chỉ đập cho chết.

Đầu tôi bị dúi xuống đất, tay bẻ quặt ra đàng sau. Đau, đau đến tận tim gan. Để đánh trả tôi chỉ còn biết dùng võ miệng:

- Anh Nguyện, từ ngày về đây tôi là thứ đầy thứ đầy tớ không công. Mang danh nghĩa vợ nhưng chẳng phải là vợ, mang danh nghĩa là dâu nhưng chẳng phải dâu...

Bộp... Bộp... Tôi nhận những cái tát nảy lửa đến tối tăm mắt mũi. Mẹ Nguyện lại xiết thêm làm hai cánh tay bắt chéo đau nghiến. Máu nóng bốc lên mặt, tôi gào lớn:

- Anh đánh tôi đi, đánh cho bào thai lọt ra. Nó không phải là con anh, nó là con thiên lôi hà bá, nó là cháu của quỷ sứ sa tăng.

Bộp... Bộp... Những cú đánh tới tấp lên đầu lên mặt. Mắt tôi hoa đỏ, Nguyện không còn mang hình ảnh con người mà là một quỷ sứ dẫn tôi về thế giới khác.

- Con đĩ hỗn láo rạch mặt nó ra làm gương.

Hai cánh tay tôi lại bị xoắn thêm. Mẹ đánh, con đánh. Mà tôi có tội gì chứ? Hay là tôi đã hỗn láo xúc phạm đến họ? Sự ngậm miệng nhịn nhục xưa rày tôi cho là khiếp nhược thì bây giờ có miệng để phân bày còn hèn hạ nhục nhã hơn. Tôi đâu cố tình cãi hỗn để mang họa nhưng có ai trong hoàn cảnh này câm được đâu. Đã bao nhiêu lần rồi, biết cái miệng nó vạ cái thân mà tôi vẫn cứ trút hận thù qua lời nói. Đừng nói nữa, đừng cứng đầu nữa, nếu không tôi sẽ bị đánh cho đến chết.

- Tôi bảo thật anh đánh rắn phải đập cho nó nát đầu, nếu không nó sẽ quay lại cắn ăn.

- Này thì cắn đi...

Đầu tôi om ra vì những tiếng rít từ miệng bà cai và tiếng nện thẳng tay của Nguyện đang ồm ồm tản mát, âm thanh tan loãng như tiếng vỗ tay reo hò của đám trẻ và văng vẳng xen kẽ bài hát ngày xưa tôi vẫn thường được nghe trong xóm:

"Lấy xà beng đập đầu con cá lóc.

Nấu cánh chua bỏ thêm ớt với nhiều me.

Mày ăn đi rồi tao nói cho mày nghe.

Cái tội hôm qua mày làm đổ nồi chè..."

Bài hát chẳng có ý nghĩa gì cả nhưng trong lúc này nó nhắc nhở tôi chỉ là con cá lóc nhỏ bé mà Nguyện với cây xà beng cứng trong tay đang đập xuống, cứ như thế chắc chắn cá sẽ chết. Cá chết cả nhà Nguyện sẽ được ăn nồi canh chua của miệng thế gian, tôi cười như điên dại:

- Anh mạnh tay chút nữa là giải thoát cho mẹ con tôi. Tôi hứa sẽ không trở về báo oán, hồn tôi lên nước trời sẽ phù hộ cho anh. Còn để tôi sống là anh còn mắc tội...

- Câm ngay, câm ngay.

Nguyện không đánh nữa khi thấy tay cứ nện mãi vào cây khô củi mục nên quay ra bóp cổ tôi, chỉ có bóp, cổ họng mới dẹp lại để im hẳn tiếng nói.

- Thứ lì như mày chỉ có cắt lưỡi.

Bị bóp cổ tôi không còn nói được mà thay vào đó tiếng khọt khẹt ma quái, nhưng chỉ một phút sau nó cũng nhỏ lại và thưa dần. Máu dồn lên khiến mặt tôi phì ra, càng phì đầu càng nặng và trong phút chốc vật nặng chạy xuống cổ họng; nó bò lăng quăng rồi chui xuống ngực, ngực khó thở, chạy xuống bụng, bụng đau. Đâu đó có tiếng la chói lói:

- Dừng tay lại đi nó vãi cứt ra quần rồi.

Vãi cứt ra quần? Thật thế sao? Không lẽ sự sợ hãi và đau đớn khiến tôi quên mình đang mang hình ảnh một con người. Nước mắt tôi vỡ vụn. Hèn chi tôi ngửi thấy mùi thum thủm, mùi phân heo, mùi nước đái và nhớt rãi phà đầy trong mắt mũi miệng. Nhưng tại sao lại có vật gì nhám, ướt và nóng hổi bò thật nhanh từ cổ xuống trán rồi từ trán xuống cổ. Ma cà rồng, ma lai rút ruột? Hơi lạnh chạy rần rật theo sống lưng khiến tôi vung tay ngồi bật dậy nhưng tí nữa lại ngất đi khi nhìn thấy một con chó đen đang ngồi chồm hỗm liếm mặt tôi. Sau lưng nó, sóng biển vỗ từng đợt như tiếng oan hồn tình tự. Đám thuyền cột dập dềnh chao động như bàn tay xua đuổi của tử thần. Vậy ra tâm trí tôi vừa khơi lại nỗi kinh hoàng làm ngày tháng đảo ngược. Tôi nhìn chung quanh... Vầng thái dương vừa ló dạng, ánh sáng soi rõ vòng rào kẽm gai và ngôi nhà xa lạ, nhà của sở cảnh sát. Tôi nhớ ra rồi. Hồi tối lần mò dưới ánh trăng xuống tận nơi cột thuyền để trốn chạy sự sống. Chẳng hiểu sóng đẩy tôi vào bờ hay con chó thần theo lệnh tiên bà hiện ra cứu tôi. Con Cám được chiếc giầy máng trên sừng trâu; còn tôi, tôi được con chó to như con bò mộng cắn áo lôi đi. Phải thế không hay tôi sợ chết đã lầm lũi chạy vào bờ và bây giờ đói rét khiến tôi không thể nhấc người lên nổi? Đói và rét, cả hai khi nào cũng đi song song với nhau, đã đói là phải cảm thấy rét và đã rét là phải cảm thấy đói. Đói là người phải lả đi và nhẹ ra nhưng chân tôi cơ hồ mọc thêm rễ, nó bám chặt lấy mặt cát xâm xấp nước và cứ như thế tôi lại thiếp đi trong tiếng nấc. Phải chăng cái đói đã chiến thắng mùi hôi hám từ chiếc mõm đen nhũi của một con chó hoang...

- Đừng khóc nữa chị Phượng, con chó bị tụi em đập chạy mất tiêu rồi.

Người lay kẻ gọi, tôi giật mình mở mắt ra trong khi tiếng nấc vẫn còn rung trong lồng ngực. Cố chống tay ngồi dậy nhưng tôi lại ngã xuống.

- Đói, đói đến run người.

Lần đầu tiên tôi kêu đói với kẻ lạ, bước đầu của sự ăn mày miếng ăn, dần dần sẽ là ăn mày tình thương và rồi đến tình yêu. Tôi buông nửa miệng cười khô héo. Kẻ ăn mày đâu còn biết nhân phẩm, như tôi bây giờ đang nằm úp trên lưng một gã đàn ông to lớn mặc cho hắn cõng về, như con Tuyết khi xưa nằm trong tay thằng Dũng sau lần bị hiếp. Nam nữ thọ thọ bất thân. Con Tuyết lấy thằng Dũng; còn tôi, hình ảnh này sẽ là nhát vồ đập vào đầu Nguyện...