Một mẹo lừa

Họ ngồi nói chuyện gẫu bên cạnh lò sưởi, người thầy thuốc già và cô bệnh nhân trẻ. Nàng chỉ hơi se mình, do sự khó ở, một thứ bệnh thường thấy ở những bà trẻ đẹp, hơi thiếu máu, thần kinh yếu, và nghi ngại có sự suy nhược, cái thứ suy nhược của những đôi vợ chồng mới cưới, lấy nhau vì tình, vào những ngày cuối của tháng đầu tiên của cuộc hôn nhân.
Nàng nằm duỗi trên một cái ghế dài và nói chuyện:
- Không, bác sĩ ạ, tôi chẳng bao giờ tin là một người vợ lại có thể lừa dối chồng mình. Thì tôi cứ giả thiết là bà vợ không yêu ông chồng, nhưng chẳng lẽ bà ta lại không đếm xỉa gì đến những lời hứa hẹn, những điều thề thốt của mình sao? Mà làm thế nào có thể dám hiến thân cho một người đàn ông khác? Làm thế nào giấu kín được cái đó trước tất cả mọi người? Làm thế nào có thể yêu đương trong sự giả dối, sự bội phản?
Ông thầy thuốc mỉm cười:
- Về vấn đề này thì dễ thôi. Tôi đoán chắc với bà là người ta không hề nghĩ tới bao nhiêu điều tinh tế ấy khi lòng ham muốn đã làm người ta sa ngã. Tôi cũng tin chắc là một người đàn bà chỉ trở nên chín chắn về tình yêu thật sự, sau khi đã trải qua tất cả những chuyện dan díu phiền toái, và tất cả những sự tởm lợm về hôn nhân, mà theo lời một danh nhân đã nói, hôn nhân chỉ là sự trao đổi những thái độ xấu về ban ngày, những mùi vị xấu về ban đêm. Không còn gì đúng hơn. Một người đàn bà chỉ có thể yêu một cách say đắm, sau khi đã lấy chồng. Nếu tôi có thể so sánh người đàn bà với một ngôi nhà, thì tôi sẽ nói là, phải qua tay một anh chồng quét dọn đã, thì ngôi nhà mới ở được. Còn việc che giấu thì tất cả những người đàn bà đều có thừa tài giữ kín nhẹm trong những trường hợp ấy. Những bà đơn giản nhất lại tỏ ra rất khôn ngoan và đã thoát hiểm một cách tài tình khỏi những cơn nguy khốn nhất.
Nhưng, người đàn bà trẻ có vẻ vẫn không tin...
- Không, bác sĩ ạ, chẳng bao giờ người ta lường trước được là khi việc bất thần xảy ra, thì phải làm thế nào trong cái tình thế hiểm nghèo ấy, và những người đàn bà, chắc chắn trong những trường hợp ấy lại còn hoang mang bối rối hơn cả bọn đàn ông.
Ông thầy thuốc giơ hai tay lên trời:
- Bà nói thế ! Khi việc bất thần xảy đến! Đàn ông chúng tôi cũng chỉ biết cuống cuồng lên khi việc xảy đến! Nhưng còn các bà thì...
Thôi, để tôi kể lại cho bà nghe một câu chuyện nhỏ của một bà thân chủ của tôi, với bà ấy tôi cũng đã tận tình giúp đỡ.
Chuyện này xảy ra tại một thị trấn của một tỉnh nhỏ. Một buổi tối, tôi đang ngủ say, giấc ngủ mê mệt đầu đêm rất khó khuấy động, tôi thấy dường như trong giấc mơ u ám, vang rền tiếng thành phố báo cháy.
Tôi choàng tỉnh dậy: chính là tiếng chuông gọi cửa nhà tôi, cái chuông gọi phía ngoài đường, tiếng chuông réo có vẻ tuyệt vọng. Thấy người giúp việc của tôi hình như không trả lời, tôi lại giật cái dây chuông gọi anh ta treo ở giường tôi, và bỗng chốc, cửa bật mở, những tiếng chân bước náo động trong ngôi nhà ngủ im phắc, rồi anh Giăng xuất hiện, cầm một bức thư, trong thư nói:
"Bà Lơ Lievrơ khẩn thiết mời bác sĩ Simêôn đến nhà ngay tức khắc".
Tôi suy nghĩ một vài giây. Tôi nghĩ: Lại thần kinh, thì lại xông hơi, tra la la, tôi mệt nhọc quá rồi. Và tôi trả lời: "Bác sĩ Simêôn, rất ốm mệt, yêu cầu bà Lơ Lievrơ mời đồng nghiệp của ông, bác sĩ Bonnê".
Tôi cho vào phong bì, trao bức thư, rồi đi ngủ lại.
Khoảng nửa giờ sau, tiếng chuông phía cửa ngoài đường phố lại vang lên, và Giăng vào nói với tôi:
- Có người nào đó, không rõ đàn ông hay đàn bà (tôi không biết đích xác vì người ta che kín mít) muốn nói chuyện ngay với ông. Người ấy bảo đây là chuyện can hệ đến sinh mạng của hai con người.
Tôi vùng dậy:
- Đưa người ta vào.
Tôi đợi, ngồi ngay trên giường tôi.
Một hình thù ma quái, trùm đen kín mít xuất hiện và khi Giăng đã ra ngoài, người ấy tung áo choàng ra. Chính là bà Lơ Lievrơ, một người đàn bà trẻ đẹp, lấy chồng đã ba năm nay ; chồng là một thương gia lớn trong tỉnh, ông ta coi như đã lấy được một người đàn bà có nhan sắc xinh đẹp nhất thành phố.
Mặt bà ta tái ngắt, kinh khủng với những nét co rúm của những người hoảng sợ, bàn tay run rẩy, hai lần bà định nói mà không thốt nên lời. Sau cùng, bà ấp úng:
- Nhanh... nhanh lên... nhanh lên bác sĩ... Đến chỗ tôi ngay. Người ... người tình nhân của tôi đã chết trong buồng tôi.
Bà ta nghẹn ngào ngừng lại, rồi tiếp:
- Chồng tôi... ở Câu lạc bộ sắp... sắp về rồi.
Tôi đứng bật ngay dậy, không nghĩ là mình đang mặc áo lót. Tôi mặc quần áo trong mấy giây đồng hồ. Rồi tôi hỏi:
- Lúc nãy cũng chính bà đến gọi cửa phải không?
Bà ta đứng sững như pho tượng, sự lo âu làm bà thất đảm, bà nói nhỏ:
- Không... đó là chị hầu phòng của tôi... Chị ta biết... - Rồi ngừng lại một lát - Tôi... tôi ở lại bên cạnh "anh ấy".
Và một tiếng kêu đau đớn bật khỏi đôi môi bà, và sau khi bà cố nén những tiếng rền rĩ, bà bật khóc, bà ta khóc nức nở với những tiếng nghẹn ngào, thổn thức trong một hoặc hai phút ; rồi sau đột nhiên những dòng lệ ngừng chảy, nước mắt ráo hoảnh như cạn khô đi vì một ngọn lửa bên trong, bà ta trở lại bình tĩnh một cách bi thảm.
- Nhanh lên đi! - Bà ta nói.
Tôi đã sẵn sàng đi, nhưng tôi kêu:
- Khỉ thật! Tôi lại chưa bảo thắng cái xe ngựa của tôi.
Bà trả lời:
- Tôi có xe dưới kia, cái xe của anh ấy, chờ anh ấy đấy.
Bà ta lại trùm khăn kín mít. Chúng tôi đi.
Khi đã ngồi bên cạnh tôi trong hòm xe tối, bà ta đột ngột cầm lấy tay tôi. nắm vặn bàn tay tôi trong những ngón tay thon nhỏ của bà, bà nói với tôi những tiếng thổn thức, thốt từ trái tim bị vò xé:
- Ôi! Nếu ông biết được, nếu ông biết được tôi đau đớn đến thế nào! Tôi yêu anh ấy, yêu anh ấy đắm đuối như là một con mất trí, yêu đã sáu tháng nay.
Tôi hỏi :
- Mọi người có thức dậy không? ở nhà bà ấy?
Bà ta trả lời :
- Không, không có ai, trừ chị Rôdơ hầu phòng. Chị ấy biết cả.

Xe đỗ trước cửa nhà bà ta, trong nhà mọi người vẫn yên giấc. Chúng tôi mở cửa đi vào nhà không một tiếng động, rón rén bước trên đầu ngón chân lên thang gác. Chị hầu phòng kinh sợ, không dám ở bên cạnh người chết, ngồi bệt dưới đất ngay trên đầu cầu thang, với một ngọn nến đốt để bên cạnh.
Tôi vào trong buồng. Căn buồng lộn tung lên như sau một cuộc chiến đấu. Giường chiếu xô lệch, nhầu nát, trống không, dường như vẫn chờ đợi, tấm vải trải giường rơi tụt xuống trên mặt thảm lót nền nhà. Những khăn mặt ướt người ta dùng đập vào thái dương người đàn ông trẻ tuổi cho hồi tỉnh, rơi lung tung trên mặt đất bên cạnh một cái chậu thau và một cái cốc thủy tinh. Và một mùi đặc biệt, mùi dấm ăn pha với mùi nước hoa Lubin thành một mùi nồng nặc ngay từ ngoài cửa.
Cái xác người nằm ngửa, dài thượt ngay giữa phòng. Tôi lại gần, tôi ngắm cái xác, xem mạch, vanh mắt, sờ nắn hai bàn tay, rồi quay lại hai người đàn bà đang đứng run rẩy như chết rét, tôi bảo:
- Giúp tôi, vực anh ấy lên giường.
Mọi người đặt anh ta nhẹ nhàng nằm xuống. Tôi sờ tim và đặt một cái gương trước miệng anh ta, rồi tôi thì thầm:
- Hết rồi! Mặc quần áo cho anh ta, nhanh lên!
Nhìn cảnh tượng ấy thật là khủng khiếp.
Tôi lần lượt cầm từng cái chân cái tay của cái xác như chân tay của một con búp bê lớn, để cho hai người đàn bà lồng dần quần áo vào. Đi bít tất, mặc quần lót, mặc quần chẽn ngoài, áo gi-lê, rồi cái áo ngoài, lồng được tay vào ống tay áo thật là khó nhọc.
Khi phải đóng nút giầy, hay người đàn bà quỳ gối, tôi cầm nến soi cho họ, nhưng bàn chân đã hơi cương to lên, thật khó khăn vô cùng. Không tìm được cái rút nút giầy, họ đành phải dùng những cái kẹp tóc của họ.
Cuộc mặc quần áo khủng khiếp vừa xong, tôi ngắm nhìn cái công trình ấy và bảo:
- Phải chải chuốt lại cho hắn một tí.
Chị hầu phòng chạy đi lấy lược, bàn chải của bà chủ, và khi thấy chị ta run rẩy lập cập, bằng những động tác lóng ngóng, gỡ đám tóc rối xòa của anh ta, bà Lơ Lievrơ giằng lấy cái lược và chải mớ tóc của cái xác một cách rất dịu dàng như vuốt ve vậy.
Bà ta rẽ lại đường ngôi, chải bộ râu, rồi thong thả vân vê những sợi râu mép trong ngón tay, hẳn là làm như cách vẫn làm quen thuộc trong những lúc âu yếm nhau.
Và bỗng nhiên, vứt bỏ những thứ cầm trong tay, bà ta nâng cái đầu vô giác của người tình, nhìn thật lâu một cách tuyệt vọng cái bộ mặt chết không còn mỉm cười với bà ta nữa, rồi ngã hẳn người, đè lên cái xác ghì chặt nó trong vòng tay, hôn hít một cách dữ dội. Những cái hôn của bà ta tới tấp như những cú đánh xuống cái miệng mím chặt, trên đôi mắt nhắm tắt, trên thái dương, trên trán của người chết. Rồi ghé sát vào bên tai cái xác chết, tưởng như nó còn nghe được, dường như để thì thầm cái câu nó làm cho những vòng tay ôm ghì nồng cháy thêm, bà nhắc đi nhắc lại hàng mười lần, một câu đến xé ruột:
- Vĩnh biệt anh yêu dấu!
Nhưng đồng hồ đã điểm nửa đêm.
Tôi giật mình:
- Chết thật! Nửa đêm, giờ này Câu lạc bộ đóng cửa. Nào thưa bà phải có nghị lực chứ!
Bà ta đứng dậy. Tôi ra lệnh:
- Mang anh ấy sang phòng khách.
Cả ba người chúng tôi khiêng anh ta, tôi đặt anh ta ngồi trên một cái ghế dài có lưng tựa, xong, tôi thắp đèn.
Cái cửa ra vào phía ngoài mở ra, rồi nặng nề đóng lại. Chính là ông ta về rồi đấy. Tôi bảo:
- Nào, chị Rôdơ nhanh tay lên, mang cho tôi khăn lau và chậu nước và chị thu dọn lại gian buồng đi, nhanh tay lên chị, trời đất! Đấy, ông Lơ Lievrơ đã về đấy.
Tôi nghe tiếng chân bước trên thang gác, đến gần. Những bàn tay rà rẫm trên tường, trong bóng tối. Bấy giờ tôi mới gọi to:
- Đây kia mà, ông bạn thân mến, chúng mình đang gặp một tai nạn.
Và người chồng, sững sờ, hiện ra trước khung cửa, điếu xì gà trên miệng. Ông ta hỏi :
- Thế nào? Chuyện gì thế? Thế là thế nào?
Tôi đi về phía ông ta:
- Ông bạn tốt bụng ơi, ông thấy chúng tôi đang trong tình hình lúng túng quá đấy. Tôi đến chơi đây, cùng đi xe với anh bạn, ngồi nói chuyện với bà nhà ta khuya lắm. ấy thế mà bỗng dưng anh ta ngất xỉu, đã hai giờ đồng hồ, mặc dầu chúng tôi hết sức cứu chữa, nhưng anh ta vẫn bất tỉnh nhân sự. Tôi không muốn gọi người khác. Giúp tôi vực anh ấy xuống xe, về nhà anh ta, tôi cứu chữa cho anh ta tốt hơn.
Người chồng ngạc nhiên, nhưng không nghi ngờ gì, bỏ mũ, lấy tay ôm người tình địch của ông ta khi ấy dĩ nhiên là đã vô tác hại, tôi nắm lấy hai chân cái xác, kiểu như đóng ngựa giữa hai càng xe, và thế là chúng tôi khiêng cái xác xuống cầu thang, bây giờ bà vợ cầm đèn soi đường cho chúng tôi.
Khi ra đến trước cửa, tôi xốc cái thây chết lên, nói với nó, khích lệ nó, để đánh lừa người trong xe:
- Nào, anh bạn dũng cảm, không sao đâu. Cậu thấy khá hơn rồi chứ? Can đảm lên, nào, can đảm lên một chút thôi, cố gắng lên một tí tẹo thôi, và thế là khỏe ngay mà.
Thấy cái xác sắp đổ sụp xuống, nó sắp tuột khỏi tay tôi giữ, tôi liền dùng vai hích một cái mạnh làm nó nhào về phía trước, nghiêng ngả trong thùng xe, rồi tôi bước theo lên.
Người chồng lo lắng hỏi tôi:
- Bác thấy tình hình có nghiêm trọng lắm không?
Tôi trả lời "Không". Và cười, nhìn người vợ. Bà ta đã vòng tay dưới cánh tay người chồng chính thức của mình, mắt đăm đăm dõi nhìn sâu vào trong đáy tối thầm của thùng xe.
Tôi bắt tay mọi người và ra lệnh cho xe chạy. Suốt dọc đường, người chết đè nặng trên phía tay bên phải tôi.
Khi về đến nhà anh ta, tôi nói là anh ta bị ngất đi bất tỉnh khi đi dọc đường. Tôi giúp khiêng anh ta lên trên phòng anh ta, rồi tôi chứng nhận là anh ta đã chết, tôi đóng một lớp kịch mới trước gia đình đau khổ của anh ta. Sau cùng, tôi trở về nhà, nằm vào giường, không khỏi nguyền rủa những đôi bạn tình.
Ông bác sĩ ngừng lại, vẫn giữ nụ cười.
Người thiếu phụ trẻ, cau mặt hỏi:
- Tại sao ông lại kể cho tôi nghe câu chuyện khủng khiếp ấy?
Ông cúi chào rất lịch thiệp:
- Dạ, để khi có dịp cần đến, thì tôi xin giúp bà một tay.



Họ ngồi nói chuyện gẫu bên cạnh lò sưởi, người thầy thuốc già và cô bệnh nhân trẻ. Nàng chỉ hơi se mình, do sự khó ở, một thứ bệnh thường thấy ở những bà trẻ đẹp, hơi thiếu máu, thần kinh yếu, và nghi ngại có sự suy nhược, cái thứ suy nhược của những đôi vợ chồng mới cưới, lấy nhau vì tình, vào những ngày cuối của tháng đầu tiên của cuộc hôn nhân.

Nàng nằm duỗi trên một cái ghế dài và nói chuyện:

- Không, bác sĩ ạ, tôi chẳng bao giờ tin là một người vợ lại có thể lừa dối chồng mình. Thì tôi cứ giả thiết là bà vợ không yêu ông chồng, nhưng chẳng lẽ bà ta lại không đếm xỉa gì đến những lời hứa hẹn, những điều thề thốt của mình sao? Mà làm thế nào có thể dám hiến thân cho một người đàn ông khác? Làm thế nào giấu kín được cái đó trước tất cả mọi người? Làm thế nào có thể yêu đương trong sự giả dối, sự bội phản?

Ông thầy thuốc mỉm cười:

- Về vấn đề này thì dễ thôi. Tôi đoán chắc với bà là người ta không hề nghĩ tới bao nhiêu điều tinh tế ấy khi lòng ham muốn đã làm người ta sa ngã. Tôi cũng tin chắc là một người đàn bà chỉ trở nên chín chắn về tình yêu thật sự, sau khi đã trải qua tất cả những chuyện dan díu phiền toái, và tất cả những sự tởm lợm về hôn nhân, mà theo lời một danh nhân đã nói, hôn nhân chỉ là sự trao đổi những thái độ xấu về ban ngày, những mùi vị xấu về ban đêm. Không còn gì đúng hơn. Một người đàn bà chỉ có thể yêu một cách say đắm, sau khi đã lấy chồng. Nếu tôi có thể so sánh người đàn bà với một ngôi nhà, thì tôi sẽ nói là, phải qua tay một anh chồng quét dọn đã, thì ngôi nhà mới ở được. Còn việc che giấu thì tất cả những người đàn bà đều có thừa tài giữ kín nhẹm trong những trường hợp ấy. Những bà đơn giản nhất lại tỏ ra rất khôn ngoan và đã thoát hiểm một cách tài tình khỏi những cơn nguy khốn nhất.

Nhưng, người đàn bà trẻ có vẻ vẫn không tin...

- Không, bác sĩ ạ, chẳng bao giờ người ta lường trước được là khi việc bất thần xảy ra, thì phải làm thế nào trong cái tình thế hiểm nghèo ấy, và những người đàn bà, chắc chắn trong những trường hợp ấy lại còn hoang mang bối rối hơn cả bọn đàn ông.

Ông thầy thuốc giơ hai tay lên trời:

- Bà nói thế ! Khi việc bất thần xảy đến! Đàn ông chúng tôi cũng chỉ biết cuống cuồng lên khi việc xảy đến! Nhưng còn các bà thì...

Thôi, để tôi kể lại cho bà nghe một câu chuyện nhỏ của một bà thân chủ của tôi, với bà ấy tôi cũng đã tận tình giúp đỡ.

Chuyện này xảy ra tại một thị trấn của một tỉnh nhỏ. Một buổi tối, tôi đang ngủ say, giấc ngủ mê mệt đầu đêm rất khó khuấy động, tôi thấy dường như trong giấc mơ u ám, vang rền tiếng thành phố báo cháy.

Tôi choàng tỉnh dậy: chính là tiếng chuông gọi cửa nhà tôi, cái chuông gọi phía ngoài đường, tiếng chuông réo có vẻ tuyệt vọng. Thấy người giúp việc của tôi hình như không trả lời, tôi lại giật cái dây chuông gọi anh ta treo ở giường tôi, và bỗng chốc, cửa bật mở, những tiếng chân bước náo động trong ngôi nhà ngủ im phắc, rồi anh Giăng xuất hiện, cầm một bức thư, trong thư nói:

"Bà Lơ Lievrơ khẩn thiết mời bác sĩ Simêôn đến nhà ngay tức khắc".

Tôi suy nghĩ một vài giây. Tôi nghĩ: Lại thần kinh, thì lại xông hơi, tra la la, tôi mệt nhọc quá rồi. Và tôi trả lời: "Bác sĩ Simêôn, rất ốm mệt, yêu cầu bà Lơ Lievrơ mời đồng nghiệp của ông, bác sĩ Bonnê".

Tôi cho vào phong bì, trao bức thư, rồi đi ngủ lại.

Khoảng nửa giờ sau, tiếng chuông phía cửa ngoài đường phố lại vang lên, và Giăng vào nói với tôi:

- Có người nào đó, không rõ đàn ông hay đàn bà (tôi không biết đích xác vì người ta che kín mít) muốn nói chuyện ngay với ông. Người ấy bảo đây là chuyện can hệ đến sinh mạng của hai con người.

Tôi vùng dậy:

- Đưa người ta vào.

Tôi đợi, ngồi ngay trên giường tôi.

Một hình thù ma quái, trùm đen kín mít xuất hiện và khi Giăng đã ra ngoài, người ấy tung áo choàng ra. Chính là bà Lơ Lievrơ, một người đàn bà trẻ đẹp, lấy chồng đã ba năm nay ; chồng là một thương gia lớn trong tỉnh, ông ta coi như đã lấy được một người đàn bà có nhan sắc xinh đẹp nhất thành phố.

Mặt bà ta tái ngắt, kinh khủng với những nét co rúm của những người hoảng sợ, bàn tay run rẩy, hai lần bà định nói mà không thốt nên lời. Sau cùng, bà ấp úng:

- Nhanh... nhanh lên... nhanh lên bác sĩ... Đến chỗ tôi ngay. Người ... người tình nhân của tôi đã chết trong buồng tôi.

Bà ta nghẹn ngào ngừng lại, rồi tiếp:

- Chồng tôi... ở Câu lạc bộ sắp... sắp về rồi.

Tôi đứng bật ngay dậy, không nghĩ là mình đang mặc áo lót. Tôi mặc quần áo trong mấy giây đồng hồ. Rồi tôi hỏi:

- Lúc nãy cũng chính bà đến gọi cửa phải không?

Bà ta đứng sững như pho tượng, sự lo âu làm bà thất đảm, bà nói nhỏ:

- Không... đó là chị hầu phòng của tôi... Chị ta biết... - Rồi ngừng lại một lát - Tôi... tôi ở lại bên cạnh "anh ấy".

Và một tiếng kêu đau đớn bật khỏi đôi môi bà, và sau khi bà cố nén những tiếng rền rĩ, bà bật khóc, bà ta khóc nức nở với những tiếng nghẹn ngào, thổn thức trong một hoặc hai phút ; rồi sau đột nhiên những dòng lệ ngừng chảy, nước mắt ráo hoảnh như cạn khô đi vì một ngọn lửa bên trong, bà ta trở lại bình tĩnh một cách bi thảm.

- Nhanh lên đi! - Bà ta nói.

Tôi đã sẵn sàng đi, nhưng tôi kêu:

- Khỉ thật! Tôi lại chưa bảo thắng cái xe ngựa của tôi.

Bà trả lời:

- Tôi có xe dưới kia, cái xe của anh ấy, chờ anh ấy đấy.

Bà ta lại trùm khăn kín mít. Chúng tôi đi.

Khi đã ngồi bên cạnh tôi trong hòm xe tối, bà ta đột ngột cầm lấy tay tôi. nắm vặn bàn tay tôi trong những ngón tay thon nhỏ của bà, bà nói với tôi những tiếng thổn thức, thốt từ trái tim bị vò xé:

- Ôi! Nếu ông biết được, nếu ông biết được tôi đau đớn đến thế nào! Tôi yêu anh ấy, yêu anh ấy đắm đuối như là một con mất trí, yêu đã sáu tháng nay.

Tôi hỏi :

- Mọi người có thức dậy không? ở nhà bà ấy?

Bà ta trả lời :

- Không, không có ai, trừ chị Rôdơ hầu phòng. Chị ấy biết cả.


Xe đỗ trước cửa nhà bà ta, trong nhà mọi người vẫn yên giấc. Chúng tôi mở cửa đi vào nhà không một tiếng động, rón rén bước trên đầu ngón chân lên thang gác. Chị hầu phòng kinh sợ, không dám ở bên cạnh người chết, ngồi bệt dưới đất ngay trên đầu cầu thang, với một ngọn nến đốt để bên cạnh.

Tôi vào trong buồng. Căn buồng lộn tung lên như sau một cuộc chiến đấu. Giường chiếu xô lệch, nhầu nát, trống không, dường như vẫn chờ đợi, tấm vải trải giường rơi tụt xuống trên mặt thảm lót nền nhà. Những khăn mặt ướt người ta dùng đập vào thái dương người đàn ông trẻ tuổi cho hồi tỉnh, rơi lung tung trên mặt đất bên cạnh một cái chậu thau và một cái cốc thủy tinh. Và một mùi đặc biệt, mùi dấm ăn pha với mùi nước hoa Lubin thành một mùi nồng nặc ngay từ ngoài cửa.

Cái xác người nằm ngửa, dài thượt ngay giữa phòng. Tôi lại gần, tôi ngắm cái xác, xem mạch, vanh mắt, sờ nắn hai bàn tay, rồi quay lại hai người đàn bà đang đứng run rẩy như chết rét, tôi bảo:

- Giúp tôi, vực anh ấy lên giường.

Mọi người đặt anh ta nhẹ nhàng nằm xuống. Tôi sờ tim và đặt một cái gương trước miệng anh ta, rồi tôi thì thầm:

- Hết rồi! Mặc quần áo cho anh ta, nhanh lên!

Nhìn cảnh tượng ấy thật là khủng khiếp.

Tôi lần lượt cầm từng cái chân cái tay của cái xác như chân tay của một con búp bê lớn, để cho hai người đàn bà lồng dần quần áo vào. Đi bít tất, mặc quần lót, mặc quần chẽn ngoài, áo gi-lê, rồi cái áo ngoài, lồng được tay vào ống tay áo thật là khó nhọc.

Khi phải đóng nút giầy, hay người đàn bà quỳ gối, tôi cầm nến soi cho họ, nhưng bàn chân đã hơi cương to lên, thật khó khăn vô cùng. Không tìm được cái rút nút giầy, họ đành phải dùng những cái kẹp tóc của họ.

Cuộc mặc quần áo khủng khiếp vừa xong, tôi ngắm nhìn cái công trình ấy và bảo:

- Phải chải chuốt lại cho hắn một tí.

Chị hầu phòng chạy đi lấy lược, bàn chải của bà chủ, và khi thấy chị ta run rẩy lập cập, bằng những động tác lóng ngóng, gỡ đám tóc rối xòa của anh ta, bà Lơ Lievrơ giằng lấy cái lược và chải mớ tóc của cái xác một cách rất dịu dàng như vuốt ve vậy.

Bà ta rẽ lại đường ngôi, chải bộ râu, rồi thong thả vân vê những sợi râu mép trong ngón tay, hẳn là làm như cách vẫn làm quen thuộc trong những lúc âu yếm nhau.

Và bỗng nhiên, vứt bỏ những thứ cầm trong tay, bà ta nâng cái đầu vô giác của người tình, nhìn thật lâu một cách tuyệt vọng cái bộ mặt chết không còn mỉm cười với bà ta nữa, rồi ngã hẳn người, đè lên cái xác ghì chặt nó trong vòng tay, hôn hít một cách dữ dội. Những cái hôn của bà ta tới tấp như những cú đánh xuống cái miệng mím chặt, trên đôi mắt nhắm tắt, trên thái dương, trên trán của người chết. Rồi ghé sát vào bên tai cái xác chết, tưởng như nó còn nghe được, dường như để thì thầm cái câu nó làm cho những vòng tay ôm ghì nồng cháy thêm, bà nhắc đi nhắc lại hàng mười lần, một câu đến xé ruột:

- Vĩnh biệt anh yêu dấu!

Nhưng đồng hồ đã điểm nửa đêm.

Tôi giật mình:

- Chết thật! Nửa đêm, giờ này Câu lạc bộ đóng cửa. Nào thưa bà phải có nghị lực chứ!

Bà ta đứng dậy. Tôi ra lệnh:

- Mang anh ấy sang phòng khách.

Cả ba người chúng tôi khiêng anh ta, tôi đặt anh ta ngồi trên một cái ghế dài có lưng tựa, xong, tôi thắp đèn.

Cái cửa ra vào phía ngoài mở ra, rồi nặng nề đóng lại. Chính là ông ta về rồi đấy. Tôi bảo:

- Nào, chị Rôdơ nhanh tay lên, mang cho tôi khăn lau và chậu nước và chị thu dọn lại gian buồng đi, nhanh tay lên chị, trời đất! Đấy, ông Lơ Lievrơ đã về đấy.

Tôi nghe tiếng chân bước trên thang gác, đến gần. Những bàn tay rà rẫm trên tường, trong bóng tối. Bấy giờ tôi mới gọi to:

- Đây kia mà, ông bạn thân mến, chúng mình đang gặp một tai nạn.

Và người chồng, sững sờ, hiện ra trước khung cửa, điếu xì gà trên miệng. Ông ta hỏi :

- Thế nào? Chuyện gì thế? Thế là thế nào?

Tôi đi về phía ông ta:

- Ông bạn tốt bụng ơi, ông thấy chúng tôi đang trong tình hình lúng túng quá đấy. Tôi đến chơi đây, cùng đi xe với anh bạn, ngồi nói chuyện với bà nhà ta khuya lắm. ấy thế mà bỗng dưng anh ta ngất xỉu, đã hai giờ đồng hồ, mặc dầu chúng tôi hết sức cứu chữa, nhưng anh ta vẫn bất tỉnh nhân sự. Tôi không muốn gọi người khác. Giúp tôi vực anh ấy xuống xe, về nhà anh ta, tôi cứu chữa cho anh ta tốt hơn.

Người chồng ngạc nhiên, nhưng không nghi ngờ gì, bỏ mũ, lấy tay ôm người tình địch của ông ta khi ấy dĩ nhiên là đã vô tác hại, tôi nắm lấy hai chân cái xác, kiểu như đóng ngựa giữa hai càng xe, và thế là chúng tôi khiêng cái xác xuống cầu thang, bây giờ bà vợ cầm đèn soi đường cho chúng tôi.

Khi ra đến trước cửa, tôi xốc cái thây chết lên, nói với nó, khích lệ nó, để đánh lừa người trong xe:

- Nào, anh bạn dũng cảm, không sao đâu. Cậu thấy khá hơn rồi chứ? Can đảm lên, nào, can đảm lên một chút thôi, cố gắng lên một tí tẹo thôi, và thế là khỏe ngay mà.

Thấy cái xác sắp đổ sụp xuống, nó sắp tuột khỏi tay tôi giữ, tôi liền dùng vai hích một cái mạnh làm nó nhào về phía trước, nghiêng ngả trong thùng xe, rồi tôi bước theo lên.

Người chồng lo lắng hỏi tôi:

- Bác thấy tình hình có nghiêm trọng lắm không?

Tôi trả lời "Không". Và cười, nhìn người vợ. Bà ta đã vòng tay dưới cánh tay người chồng chính thức của mình, mắt đăm đăm dõi nhìn sâu vào trong đáy tối thầm của thùng xe.

Tôi bắt tay mọi người và ra lệnh cho xe chạy. Suốt dọc đường, người chết đè nặng trên phía tay bên phải tôi.

Khi về đến nhà anh ta, tôi nói là anh ta bị ngất đi bất tỉnh khi đi dọc đường. Tôi giúp khiêng anh ta lên trên phòng anh ta, rồi tôi chứng nhận là anh ta đã chết, tôi đóng một lớp kịch mới trước gia đình đau khổ của anh ta. Sau cùng, tôi trở về nhà, nằm vào giường, không khỏi nguyền rủa những đôi bạn tình.

Ông bác sĩ ngừng lại, vẫn giữ nụ cười.

Người thiếu phụ trẻ, cau mặt hỏi:

- Tại sao ông lại kể cho tôi nghe câu chuyện khủng khiếp ấy?

Ông cúi chào rất lịch thiệp:

- Dạ, để khi có dịp cần đến, thì tôi xin giúp bà một tay.