Chương 22

Nàng vừa bước vào phòng tào án một cách chậm chạp, vừa nhìn quanh, mắt mở to,như một đứa bé ngái ngủ bước vào một căn phòng sáng lòa. Leamas đã quên mất nàng trẻ đến thế nào. Khi nàng thấy chàng giữa hai tên gác, nàng ngừng lại, kêu khẽ:
- Alec.
Tên gác bên cạnh nàng đặt bàn tay lên cạnh tay nàng và đưa nàng bước tới chỗ Leamas đã đứng. Phòng xử im phăng phắc.
Bà Chánh Thẩm đột ngột cất tiếng hỏi :
- Cô bé, cô tên gì ?
- Elizabeth Gold.
- Cô là đảng viên Cộng Sản Anh?
- Vâng.
- Và cô đã ở Leipzig?
- Vâng.
- Cô vào Đảng năm nào?
- 1955. Không, 1954, tôi nhớ hình như là …,
Nàng bị ngắt lời bởi tiếng chuyển động, trong rít của đồ đạc bị gạt sang một bên, và giọng nói the thẻ của Leamas vang động khắp phòng :
- Bọn khốn nạn! Hãy để nàng yên!
Kinh hoàng, Liz quay lại và thấy chàng đang đứng với bộ mắt trắng bệnh, chảy máu và quần áo xộc xệch. Một tên giác đang đánh chàng bằng nắm tay khiến chàng muốn ngã, rối cả hai tên nhào vào chàng, dựng chàng dậy, khóa tay chàng ra phía sau lưng. Đầu chàng gục xuống gục rồi giật sang một bên vì đau.
Bà Chánh Thẩm ra lệnh :
- Nếu y còn động đậy, hãy lôi y ra ngoài.
Bà ta gật đầu cảnh cáo Leamas, và nói thêm:
- Lát nữa, anh có thể nói thêm, nếu muốn. Bây giờ hãy ráng đợi.
Quay sang Liz, bà ta sẵng giọng hỏi:
- Cô phải biết rõ thời gian cô gia nhập Đảng chứ?
Liz không nói gì, và sau khi đợi một lát bà Chánh Thẩm nhún vai.Rồi nghiêng người về phía trước và nhìn Liz chăm chú, bà ta hỏi :
- Elizabeth, cô có bao giờ được người trong Đảng cho biết cần phải giữ bí mật không?
Liz gất đầu.
- Và cô đã được cho biết là không bao giờ, không bao giờ được hỏi một Đồng chí khác trong Đảng về tổ chức cuả Đảng?
Liz lại gật đầu nói :
- Vâng, dĩ nhiên.
- Hôm nay cô sẽ được thử thách kỹ về điều luật đó. Tốt nhất cho cô là cô không biết gì cả. Không gì cả.
Bà ta nói tiếp, bằng một giọng nhấn mạnh :
- Cô nên nhớ : ba người chúng tôi tại bàn này giữ chức vụ rất cao trong Đảng. Chúng tôi hành xử với sự cho phép của Chủ Tịch Đoàn, để bảo vệ cho sự an ninh của Đảng. Chúng tôi phải hỏi cô vài câu, và các câu trả lời cảa cô vô cũng quan trọng. Bằng cách trả lời thành thực và không ngần ngại, cô sẽ giúp cho Chính Nghĩa của Xã hội Chủ nghĩa.
Nàng hỏi nhỏ :
- Nhưng ai , ai bị đem ra xử? Alex đã làm gì?
Bà Chánh Thẩm nhìn nàng về phía Mundt và đáp :
- Có lẽ không ai bị đem ra xử, vấn đề chỉ có thế. Có lẻ chỉ những kẻ có tội. Ai bị kết tội là điều không can hệ, cô không biết gì thì sẽ vô tư hơn.
Im lặng bao trùm căn phòng maốt lát, rồi Liz lại hỏi bằng một giọng dịu dàng đến nỗi bà Chánh Thẩm theo bản năng tự nhiên phải nghiêng đầu lắng tai nghe :
- Phải Alex không ? Có phải Leamas không?
Bà Chánh Thẩm Nhắc lại :
- Tôi đã bảo, tốt hơn – tốt nhất – cho cô là đừng biết gì. Cô phải nói sự thật và đi khỏi đây. Đó là điều khôn ngoan nhất cô có thể làm.
Hẳn Liz đã có một vào đấu hiệu họăc thì thào mốt vài tiếng mà mọi người không nghe rõ, vì bà Chánh Thẩm lại nghiêng người về phía trước, lớn tiếng bảo:
- Này, cô bé, cô có muốn về nhà không? Cô hãy làm theo lời tôi bảo và cô sẽ được về. Nhưng nếu cô..
Bà ta ngừng lại, chỉ Karden và nói thêm một cách đầy ẩn í :
- Đồng chí này muốn hỏi cô vài dâu, không nhiều đâu. Rồi cô sẽ được ra về. Hãy nói sự thật.
Karden lại đứng lên và mỉm cười tử tến như người gác nhà thờ, y hỏi :
- Cô Elizabeth, Alec Leamas đã là tình nhân của cô phải không?
Nàng gật đầu.
- Cả hai gặp nhau ở thư viện tại Bayswater, nơi hai người làm việc?
- Phải.
- Trước đó cô đã không quen biết anh ta?
Nàng lắc đầu nói :
- Chúng tôi gặp nhau tại thư viện.
- Cô đã có nhiều tình nhân rồi, phải không Elizabeth?
Không ai có thể nghe nàng nói gì, vì Leamas lại la to :
- Karden, đồ đểu.
Nhưng nàng nghe tiếng chàng và qua lại nói lớn :
- Alec,đừng! Họ sẽ đưa anh ra khỏi phòng.
Bà Chánh Thẩm lạnh lùng bảo :
- Phải, họ sẽ đưa ra ngay.
Karden lại tiếp tục ngon ngọt hỏi Liz :
- Alec có theo Cộng sản không ?
- Không.
- Anh ta có biết cô theo Cộng sản không?
- Có, tô đã nói cho anh dấy biết.
- Anh ta trả lời như thế nào khi cô knói thế?
Nàng không biết nên nói dối hay nói thật, thật ghê tợn. Các câu hỏi đến rất nhanh đến độ nàng không có thì giờ suy nghĩ. Suốt thời gian đó họ lắng nghe, thăm dò, chờ mốt lời nói một động tác nào đó có thê làm hại Alex. Nàng không thể nói dối trừ phi biết rõ sự thực nội vụ. Nàng có thể sơ sẩy và Alex sẽ chết – bởi vì nàng biết chắc chắn Leamas đang ở trong tình trạng nguy hiểm.
Kardem nhắc lại :
- Lúc đó anh ta nói gì ?
- Anh ấy cười.
- Cô có tin lời anh ta là đúng?
- Dĩ nhiên.
Người đàn ông trẻ lại bàn Chánh Thẩm nói làm thứ hai với đôi mắt lim dim :
- Cô có xem đó làm một phán đoán có giá trị của một con người không? Cô có nghĩ rằng anh ta đứng trên dòng lịch sử và mảnh lực của biện chứng pháp?
- Tôi không biết. Đó là điều tôi tin, thế thôi.
Karden nói :
- Không sao. Cô hãy cho tôi biết hồi đó anh ta có phải là một người hạnh phúc không, luôn luôn cười chẳng hạn?
- Không, anh ấy không thường cười.
- Nhưng anh ta cười khi cô nói cô trong Đảng, có biết tại sao không?
- Tôi nghĩ rằng anh ấy khinh rẻ Đảng.
Karden hỏi bằng một giọng thản nhiên :
- Cô có nghĩ rằng anh ta ghết Đảng không?
Liz trả lời mốt cách xúc động :
- Tôi không biết.
-Anh ta có phải là người thích hay ghét một cách mảnh liệt?
- Không … không; anh ấy không thế.
- Nhưng anh ta đã tấn công một người bán tạp hóa. Vậy tại sao anh ta làm thế?
Liz bỗng dưng không tin tưởng Kardem nữa. Nàng không tin giọng nói ve vuốt và bộ mặt hiền như tiên của y.
- Tôi không biết.
- Nhưng cô đã có nghĩ ngợi về chuyện đó ?
- Phải.
- Tốt , vậy cô kết luận sao?
Liz bảo một cách lạt lẽo :
- Không có kết luận gì hết.
Karden nhìn nàng một cách ưu tư, có vẻ hơi thất vọng, tựa hồ nàng đã quên mất lí thuyết của Đảng :
‎I hỏi - Có lẽ là câu hỏi rõ í nhất :
- Có phải cô đã biết Leamas sẽ đánh người bán tạp hóa ?
- Không
Chắc Liz đã trả lời quá nhanh, nên trong khoảng im lặng sau đó nụ cười của Kardmn nhường chỗ cho một sự tò mò thích thú. Cuối cũng y hỏi :
- Cho đến bây giờ, cho đến ngày hôm nay, thì lần cuối cô gặp Leamas là bao giờ ?
Liz đáp ngay :
- Sau khi anh ấy vào từ tôi không hề gặp laị.
Giọng y vẫn tử tế nhưng đã có tính cách nài ép :
- Vậy lần cuối cô gặp anh ta là bao giờ?
Liz ghét đứng quay lưng về phí Tòa; nàng ước gì có thể quay lại nhìn Leamas, có thê trông thấy mặt chàng để được một sự hướng đãn, một dấu hiệu cho biết nàng phải trả lời ra sao. Nàng trở nên sợ cho chính mình..
Nhưng câu hỏi đó bắt nguồn từ những tôi danh và nghi ngờ mà nàng không biết. Chắc họ hiểu nàng không muốn giúp nàng – tại sao không một ai giúp nàng?
- Elizabeth, cho tới nay thì lần cuối cô gặp Leamas là khi nào?
Ồ, lại cái giọng nói ngọt ngào đó, sao làm nàng ghét qúa sức. Nàng trả lời:
- Đêm trước khi câu chuyện xảy ra. Đêm trước khi anh ấy đanh nhauy với ông Ford.
- Đánh nhau? Không phaỉ đánh nhau cô Elizabeth à. Nhười bán tạp hóa không hề đánh lại mà – ông ta đã có cơ hội. Thật không có một chút tinh thần thể thao!
Karden bất cười, và điều đó càng thêm ghê rợn vì không ai cười với y.
- Cô hãy cho tôi biết đem cuối cùng đó cô gặp Leamas ở đâu?
- Ở phòng anh ấy. Anh ấy bị ốm, không đi làm được. Anh ấy phải nằm liệt giường và tôi đến nấu thức ăn cho anh ấy.
- Và mua đồ ăn? Đi chợ cho anh ta ?
- Phải.
- Tử tế quá. Chắc cô đã tốn nhiếu tiền?
Y nói tiếp với giọng dầy thiện cảm :
- Cô có đủ sức nuôi anh ấy?
- Tôi không nuôi anh ấy. Tôi lấy tiền của Alec. Anh ấy.
Kardem khỏi nay :
- Ồ, như vậy là anh ta đã có tiền.
Trời ơi, Liz nghĩ, trời, mình đã nói gì vậy? Nàng nói nhanh :
- Không nhiều, tôi biết là không nhiểu. Một hai Anh-kim là cùng. Anh ấy không có hơn số đó. Anh ấy đã không trả nổi các hóa đơn tiền điện và tiền thuê phòng – Sau đó các khoảng này mới được trả, bởi một người bạn. Một người bạn đã phải trả tiền chứ không phải Alec.
Karden trầm tĩnh bảo!
- Dĩ nhiên , một người bạn đã trả tiền. Y đến chỉ để trả tất cả các hóa đơn. Một bạn cũ của Leamas, chắc là một người mà anh ta đã quen biết trước khi đến Bayswater. Cô đã có bao giờ gặp người này không?
Nàng lắc đầu.
- À , cô có biết người bạn tốt này còn trả hóa đơn nào khác không?
- Không…không…
- Tại sao cô ngập ngừng?
Liz gân giọng đáp :
- Tôi nói là không biết.
Karden giải thích :
- Nhưng cô ngập ngừng. Chắc cô có í nghĩ nào khác trong đầu.
- Không.
- Leamas có bao giờ nói về người bạn này không? Một người bạn có tiền biết chỗ Leamas ở?
- Anh ấy không hề nhắc đến một người bạn nào . Tôi đã nghĩ rằng anh ấy không có bạn bè nào cả.
- À
Một sự im lặng khủng khiếp bao trùm phòng cử, càng khủng khiếp hơn đối với Liz vì như mốt đứa bé mù giữa đám người sáng, nằng bị cô lập với mọi người xung quanh. Họ có thể đo lường các câu trả lời của nàng theo một tiêu chuẩn bí mất nào đó, và nàng không thể biết được họ đã tìm ra cái gì qua sự im lặng ghê rợn này.
- Cô kiếm bao nhiêu tiền mỗi tuần, Elizabeth?
- Sáu Anh kim mỗi tuần.
- Cô có món tiền để dành nào không?
- Một chút. Vài Anh kim.
- Tiền thuê phòng của cô là bao nhiêu
- Năm mươi Shiling mỗi tuần.
- Nhiều đấy chứ, phải không Elizabeth? Gần đây cô có trả tiền thuê phòng không?
- Nàng lắc đầu nói một cách khổ sở. Karden tiếp :
- Tại sao không? Cô không có tiền sao?
Nàng trả lời bằng một tiềng thì thầm :
- Tôi vừa có mốt giao kèo mướn nhà. Có ai đã kí giao kèo và gửi đến cho tôi.
- Ai ?
- Tôi không biết.
Nước mắt ràn rụa trên mắt nằng.
- Tôi không biết… xin đừng hỏi gì nữa. Tôi không biết ai … Sáu tuần trứơc một ngân hàng trong thị xã đã gửi lại … Một cơ quan Từ thiện nào đó đã làm việc đó… Mốt nàn Anh kim. Tôi xin thền khộng biết là ai… Họa bảo đậy là một món quà của mốt cơ quan Từ thiện. CÁc ông có thể biết một điều… Xin cho tôi biết ai…
Úp mặt vào hai lòng bàn tay nàng khóc nức nở, lưng vẫn quay về phía Tòa, vai nàng run lên theo nhịp thổn thức làm thân hình run rẩy. Không ai cử động, và cuối cùng nàng hại tay xuống nhưng không ngẩn lên.
Karden chỉ hỏi :
- Sao cô không dò hỏi? Hay là cô đã quen nhận những món quá nặc danh một ngàn Anh kim?
Nàng không nói gì và Karden tiếp tục:
- Cô không dò hỏi vì cô đã đóan biết, Có đúng không?
Lại nâng bàn tay lên mặt, nàng gật đầu.
- Cô đoán tất cả xuất xứ từ Leamas, hoặc từ bạn Leamas, phải không?
Nàng cố nói :
- Phải, tôi nghe ở ngoài đường phố người ta nói rằng người bán tạp hóa đã nhận được tiền, một món tiền lớn từ đâu không rõ sau vụ án. Người ta đồn đãi nhiều về chuyện này, và tôi biết đó nhất định là bạn cảu Alee…
Karden hầu như nói với chính mình :
- Lạ thật, kì thật, Elizabeth, có ai tiếp xúc cô sau khi Leamas vào tù không?
- Không.
Nàng nói dối. Bây giờ nàng đã biết, nàng chắc chắn rằng họ muốn chứng tỏ một điều gì đó chống lại Alec, một điều gì về tiền bạc hay bạn bè của chàng; một điều gì về người bán tạp hóa.
Karden hỏi, lông mày nhướng lên khỏi cặp kiếng gọng vàng :
- Cô có chắc không?
- Chắc.
Karden phản đối một cách kiên nhẫn:
- Nhưng người láng giềng của cô nói rằng có người đến – hai người – không bao lâu sau khi Leamas bị kết án ; hay họ chỉ là mấy gả tình nhân của cô Elizabeth? Những gã tình nhân qua đường như Leamas, vẫn thường cho cô tiền?
Nàng gào lên :
- Alec không phải là một người tình qua đường sao ông có thể…
- Nhưng anh ta có cho cô tiền. thế những người đàn ông đó cũng cho cô tiền nữa?
Nàng thổn thức :
- Trời ơi, xin đừng hỏi…
- Họ là ai ?
Nàng không trả lời, rồi Karden bất thần quát lớn, đây là lần đầu y lên giọng :
- Ai?
- Tôi không biết. Họ đền bằng xe hơi. Bạn của Alex.
- Lại bạn nửa? Họ muốn gì?
- Tôi không biết. Họ cứ hỏi tôi anh ấy đã nói gì với tôi. Họ bào tôi tếp xúc với họ nếu…
- Bằng cách nào? Tiếp xúc với họ bằng cách nào?
Sau cùng nàng trả lời :
- Ông ấy ở Chelsea… Tên ông ấy là Smiley… George Smiley… tôi phải điện thoại cho ông ấy.
- Và cô đã điện thoại?
Karden đã đặt hồ sơ của y xuống. Một sự im lăng chết chóc đã trùm xuống phòng xử. Chỉ về phía Leamas, Karden nói, băng mốt giọng têm xuôi tai vì được kiểm soát hoàn hảo :
- Smiley đã muốn biết xem Leamas có nói với cô ta quá nhiều hay không. Leamas đã làm mốt điều mà tình báo Anh quốc không hề trông đợi anh ta làm: anh ta đã dính vào mốt cô gái và khóc trên vai cô ta .
Rồi Kardem cười nhẹ, làm như tất cả chỉ là một trò đùa khéo léo:
- Cũng như Karl Riemeck. Anh ta đã phạm phải cùng mốt lỗi lầm.
Kaden tiếp tục :
- Leamas có bao giờ nói về anh ta không?
- Không.
- Cô không biết gì về quá khứ của anh ta?
- Không. Tôi chỉ biết anh ấy đã làm gì đó ở Beclin. Một việc gì đó cho Chính Phủ.
- Thế là anh ta đã nói về quá khứ của mình phải không? An ta có nói là đã có vợ?
Im lặng một lúc lâu. Liz gất đầu.
- Sao cô không đi thăm anh ta khi anh ta vào tù ? Cô có thể thăm được mà?
- Tôi nghĩ rằng anh ấy không mốn tôi đi tăm.
- Tôi hiểu. Cô có viết thư cho anh ta ?
- Không. Có, một lần… chỉ để bảo anh ấy rằng tôi sẽ đợi. Tôi nghĩ anh ấy chẳng để tâm.
- Cô không nghĩ rằng anh ta cũng muốn như thế ?
- Phải.
- Vào khi anh ta mãn tù, cô không tìm cách tiếp xúc với anh ta?
- Không.
- Anh ta có chỗ nào để đi,anh ta có mốt công việc đang đợi, có bạn bè nào muốn chứa chấp không?
- Tôi không biết.. tôi không biết.
Kardem cười gặn hỏi :
- Nghĩa là thật sự cô với anh ta đã chấm dứt, phải không? Cô có tìm một nhân tình khác không?
- Không, tôi chờ anh ấy … tôi sẽ luôn luôn chờ anh ấy.
Nàng tự chủ rồi nói tiếp :
- Tôi muốn anh ấy trờ về.
- Vậy tại sao cô không viết thư? Tại sao cô không có tìm ra nơi anh ta ở?
- Anh ấy không muốn thế! Anh ấy đã bắt tôi phải hứa… không bao giờ được theo anh ấy không bao giờ được…
Karden đắc thắng hỏi gặng :
- À thế là anh ta đã mong được vào tù, phải không?
- Không, tôi không biết. Tại sao tôi có thể nói với ông những gì tôi không biết?
Karden vẫn cứ hỏi tới, giọng đầy vẻ gay gắt :
- Và buổi tối sau cùng, buổi tối trước khi anh ta đánh‎ người bán tạp hóa, anh ta có bắt cô hứa lại làm nữa không? Có không?
Với một sự mệt mỏi vô biên, nàng gật đấu bằng một động tác hàng phục đánng thương:
- Có
- Và còn tỏ lời chia tay?
- Chúng tôi cùng tỏ lời chia tay nhau.
- Dĩ nhiên, sau bữa ăn tối. Lúc đáo khuya lắm rồi. Hay cô ở lại đêm với anh ta?
- Sau bữa ăn , tôi về nhà – không về thẳng nhà. Trước hết tôi đi bách bộ. Không nhớ đi đâu, chỉ bước tới.
- Anh ta đã nêu l‎í do nào đề dứt tình?
Nàng đáp:
- Anh ấy không dứt tình. Không bao giồ Anh ấy chỉ nói có một việc anh ấy cần phải làm; có một người anh ấy cần phải trả thù, bằng mọi giá, và sau này, có lẽ là một ngày kia, khi mọi việc xong xuôi rồi … anh ấy sẽ quay về, nếu tôi còn ở đó và…
Karden châm biếm :
- Và chắc cô đã nói rằng sẽ luôn luôn đợi anh ta chớ gì ? Rằng cô sẽ luôn luôn yêu anh ta ?
Liz đáp vắn tắt :
- Phải.
- Anh ta có nói sẽ gởi tiền cho cô không?
- Anh ấy nói … anh ấy nói mọi việc không tệ như tôi tưởng tượng. Tôi sẽ được … chăm sóc.
- Và đó là lí do khiến cô sau này không dò hỏi khi một Cơ quan từ thiện trong thị xã tự dưng cho cô một ngàn Anh kim?
- Phải! Phải, đúng vậy! Bậy giờ ông đã biết mọi điều – ông đã biết cả rồi. Tại sao ông còn cho gọi tôi đến nếu ông đã biết hết?
Không chút bối rối, Karden đợi cho nàng ngừng thổn thức. Cuối cùng y nói với Tòa án về phía trước mặt:
- Đó là chứng cớ của bên bị cáo. Tôi tiếc rằng một cô gái mà nhận thức bị lu mờ bởi tình cảm và tinh thần cảnh giác bị cùi nhục bởi tiền bạc, lại được các Đồng chí Anh Quốc của chúng ta xem như mốt người có tể giữ chức vụ quan trọng trong Đảng.
Nhìn Leamas trước tới nhìn Fiedler y nói thêm một cách tàn nhẫn :
- Cô ta là một kẽ ngu đần. Tuy nhiên thật là may mắn là Leamas đã gặp cô ta. Đây không phải là lần đầu mà một âm mưu phục hận đã bị phát giác vì sự suy đồi của những người đã thảo ra kế họach.
Với một cái cúi đầu nhẹ và đúng cách về phía Tòa, Karden ngồi xuống.
Trong khi y làm thế , Leamas đứng lên, và lần này tên gác đền càng yên.
Luân đôn chắc đã phát cuồng. Chàng đã bảo họ y thế mới khôi hài – chàng đã bảo họ để nàng yên. Và nay thì rõ ràng là ngay từ lúc chàng rời Anh quốc – ngay cả từ trước đó khi chàng vào tù – có một tên ngu ngốc nào đõ đã đi thu xếp mọi thứ - thanh toán các hóa đơn, trả tiền cho người bán tạp hóa, người chủ nhà : và nhất là Liz. Thật là điên khùng và quái lạ. Họ định làm gì vậy, giết Fiedler. Giết điệp viên của họ? Phá hoại chính điệp vụ của họ? Có phải đó là Smiley? Cái lương tâm nhỏ nhen tồi tệ của anh ta đã khiến anh ta làm thế? Chỉ có mốt điều phải làm – đưa Liz và Fiedler ra ngoài cuộc và tự gánh lây trách nhiệm. Dầu sao thì chắc chàng cũng đã hết thời rồi. Nếu chàng có thể cứu được Fiedler – nếu chàng có thể làm thế - có lẽ Liz sẽ có cơ hợi thóat.
Sao chúng lại biết nhiều thế? Chàng chắc chắn là không bị theo dõi đến nhà Smiley chiều hôm ấy. và vw6 sốt tiền - sao họ nghe được chuyện chàng ăn cắp tiền ở Cơ Sở? Chuyện đó chỉ loan truyền nội bộ thôi mà… vậy thì làm sao chúng biết được ?
Hoang mang, giận đữ và nhục nhã một cách cay đắng chàng chậm chạp bước lên lối đi ở giữa, thân cứng đờ như một người lên đoạn đầu đài.