TỐT NGHIỆP

Thầy Morrie trút hơi thở cuối cùng vào sáng thứ Bảy.
Rob bay về từ Tokyo - anh hôn trán cha chào vĩnh biệt. Cả Jon, cả cô Charlotte (dĩ nhiên) cùng người em họ Marsha của cô cũng tề tựu bên thầy.
Dì Marsha viết một bài thơ đọc trong lễ truy điệu "không chính thức" của thầy - bài thơ ví thầy như một cây cù tùng ( một loại cây thuộc họ tùng bách xanh ngát quanh năm ), dịu dàng tỏa bóng mát. Họ thay phiên nhau túc trực bên giường thầy. Hai ngày sau buổi viếng thăm cuối cùng của tôi, thầy đã hôn mê. Bác sĩ chẩn đoán thầy có thể ra đi vào bất cứ giây phút nào, thế mà thầy đã nấn ná suốt mấy ngày đêm.
Cuối cùng vào ngày mồng 4 tháng 11, khi tất cả những người thầy yêu quý ra ngoài trong chốc lát - họ vào trong bếp kiếm tách cà phê. Lần đâu tiên kể từ khi hôn mê không có ai ở bên thầy, và thầy đã ngưng thở.
Và thầy đã ra đi.
Tôi tin là thầy chết có chủ đích. Tôi tin là thầy không muốn những người thân của mình phải chịu đựng khoảnh khắc lạnh toát dọc theo sống lưng. Thầy không muốn có ai làm nhân chứng cho hơi thở cuối cùng - để không ai bị ám ảnh như cách đây lâu lắm rồi thầy đã bị ám ảnh bởi bức điện báo cái chết của mẹ mình, hay bởi cái thây của cha mình nằm trong nhà xác.
Tôi tin là thầy biết chắc mình nằm chết trên chiếc giường của chính mình, giữa sách vở của mình, giữa đống giấy tờ và cây dâm bụt. Thầy muốn chết yên bình, và thầy đã bình yên ra đi.
Đám tang được cử hành trong một buổi sáng lộng gió ướt át. Cỏ cây ướt đầm đìa, bầu trời trắng đục màu sữa. Chúng tôi đứng lặng bên huyệt, lắng nghe tiếng nước hồ xao động vỗ bờ và nhìn đàn vịt thong thả rỉa lông.
Dù hàng trăm người muốn tham dự, nhưng cô Charlotte chỉ muốn gói gọn trong số thân bằng quyến thuộc. Giáo sĩ Axelrad đọc vài bài thơ. Người em trai David của thầy - vẫn chống nạng do di chứng của bệnh sốt bại liệt - cầm cái xẻng xúc một ít đất thảy xuống huyệt theo như tục lệ.
Lúc này đây, tro cốt của thầy đã hòa quyện vào đất. Tôi nhìn quanh nghĩa trang. Thầy Morrie đã đúng: đây thật là một nơi thơ mộng với cây cỏ và đồi dốc thoai thoải.
"Con cứ nói đi, ta nghe mà " - Thầy từng nói với tôi như vậy.
Tôi cố làm điều đó thầm trong óc và chợt thấy mình hạnh phúc khi khám phá ra rằng cuộc đối thoại tưởng tượng diễn ra hệt như thật. Tôi nhìn xuống chiếc đồng hồ đeo tay và chợt hiểu.
Hôm nay là thứ Ba...



“Cha tôi sống trong lòng mọi người
Hiện hữu trên từng chiếc lá đong đưa trên cành
Và lũ trẻ
Chúng nghe mùa xuân về
Nhảy múa theo từng câu hát của cha tôi…”


Trích một bài thơ của E. E. CUMMINGS
Do trai thầy Morrie, Rob, đọc trong buổi lễ truy điệu thầy.