Mùa Xuân Về Cội

Tính theo vai vế và sự liên hệ rắc rối của đại gia đình họ Nguyễn thì tôi phải gọi nàng bằng dì và xưng cháu. Đúng như lời giới thiệu trong thư của hai bà mẹ Ở Việt Nam gửi sang cho tôi và Vi để tìm bà con. Cho nó gần, cho nó thân. Ở xứ lạ quê người mà có họ hàng thân thích là may mắn lắm con a... Cả hai bà mẹ đều viết y chang như vậy để bọn tôi cùng tìm nhau, trong khi tính đến lúc nhận được thư thì hai đứa đã yêu nhau được gần hai năm. Và cách xưng hô! Than ôi, bọn tôi đã quen - anh em - mất rồi. Anh với em từ hồi mới gặp kìa. Đâu dễ gì mà sửa được. Hai bà mẹ gặp nhau quá muộn, muộn đến độ hảo ý mong con có họ hàng thân thích ở xứ lạ quê người thành mối phiền cho bọn tôi.
Mà phiền thật! Mặt Vi tái xanh khi nói với tôi về lá thư của mẹ nàng. Rồi càng tái hơn khi đọc thư của mẹ tôi. Cái tái của nàng lây sang tôi. Thật là một cú báo tin chết người. Chết chứ sao không? Bọn tôi đã dự định tháng sáu này dắt nhau đến nhà thờ. Chưa kịp báo tin vui về Việt Nam thì hai bà cụ đã phạng cho một quả quá nặng. Vi nghẹn ngào, nói như muốn khóc.
- Anh tính sao?
- Đã chắc gì đúng như hai bà cụ nói.
- Chắc chứ. Anh thấy rõ ràng cả hai bà đều viết như nhau. Còn dặn dò chúng mình phải ráng tìm nhau, giúp đỡ nhau trong cuộc sống... Phải chi mình đừng gặp.
Tôi đón lấy lá thư từ tay Vi, đọc lại một lần nữa. Cố gắng tìm điểm nào đó để gạt phăng cái sợi giây liên hệ kỳ cục giữa hai đứa. Nhưng vô ích, bà cụ tôi chỉ viết về Vi vài giòng: - Ở bên nhà bác Phấn (tên mẹ Vi) từ Bắc mới vào thăm mẹ, có gì Vi là con gái cũng sang Mỹ, cùng ở California với con, con ráng tìm. Bác Phấn cũng viết thư sang bảo dì Vi tìm con. Con nên sang thăm, giúp đỡ dì Vi thường xuyên, cho nó gần cho nó thân. Ở xứ lạ quê người mà có họ hàng thân thích làq may lắm con ạ. Con phải gọi dì Vi bằng dì và xưng cháu cho đúng phép tắc... - Chỉ bấy nhiêu câu nhắc về Vi, kèm theo địa chỉ của nàng và tự nhiên Vi nhẩy lên làm dì tôi. Bên mẹ Vi cũng vậy, cũng nhắc đến tôi với những lời lẽ như thế và kèm theo địa chỉ của tôi với câu: - Con ráng chăm nom, giúp đỡ cháu... - Giúp đỡ? Chúa ơi! Tôi còn lớn hơn Vi tới năm tuổi lận. Chăm nom? Phật ơi! Có tôi chăm tới để nom nàng thì có. Vi lúc nào cũng nũng nịu và hờn giận trong hai năm quen nhau. Lúc nào em cũng có anh để che chở. Đã có lần Vi bảo tôi khi ngồi tại một công viên. Vậy mà bây giờ mọi việc đều thay đổi. Hai bà cụ chỉ báo cho bọn tôi biết là dì cháu một cách khơi khơi, còn liên hệ thế nào chả nhắc đến. Nên điều quan trọng nhất mãi một năm sau cả hai mới được biết.
Hãy tưởng tượng một năm trời kéo dài với cơn đau từ cú đấm vào tim thì đủ thấy thời gian dài đến độ nào. Đau lắm chứ sao không? Đang vui vẻ yêu nhau thì đột nhiên ngàn trùng xa cách vì lý do gia cảnh một cách lãng xẹt thì ai mà không chết được. Sống là ráng sống vậy thôi. Bọn tôi gượng gạo kéo dài liên hệ trong vòng mấy tháng đầu theo lời chỉ dẫn của hai bà mẹ. Những lần gặp gỡ không còn không khí tự nhiên, ân cần, tràn đầy hạnh phúc nữa mà thay bằng những câu hỏi thăm ngượng nghịu. Chán vô cùng là chán! Lần nào Vi cũng giữ thái độ e dè, tạo ra một khoảng cách giữa hai đứa. Lá thư quá - ép phê - với nàng. Hơn nữa, cái hình ảnh hai - dì cháu - mà hôn nhau như chim nếu hai bà già biết được dám có hai đám ma cùng ngày, cùng giờ ở Việt Nam lắm. Chẳng riêng Vi có thái độ đó. Mà chính tôi cũng giữ gìn. Những cử chỉ thân mật mất biến giữa hai đứa. Lúc nào cũng có một cái gì ngượng ngập, gượng ép bao quanh.
Mệt hơn hết là lối xưng hô - dì cháu - , dĩ nhiên khó lòng mà gọi nhau trong trường hợp này. Còn - anh em - thì đâu được? Sự thật đã rõ rành rành, còn nằm trên hai lá thư gửi từ Việt Nam. Nên đành phải thay bằng cách khác. Tôi gọi trống tên nàng và xưng tôi. Nàng cũng chỉ gọi trống một tiếng anh và cũng xưng tôi. Lối xưng hô có tính cách gia đình này làm những lần gặp nhau trở thành buồn tẻ. Hai năm trời đã quen những lần anh em ngọt sớt. Đột nhiên thế này ai mà chịu nổi. Càng về sau chúng tôi càng cố tránh mặt nhau. Xưa tuần hai, ba lần. Rút xuống còn những buổi cuối tuần. Rồi hai, ba tuần một lần...
Chúng tôi đang dối lẫn nhau và dối cả chính mình. Sáu tháng sau ngày nhận được thư, tôi quyết định bỏ về San Jose để sống. Bỏ lại Santa Ana với bao nhiêu kỷ niệm. Cùng Vi: bà - dì - người - yêu - tôi.
Đi là phải. Ở lại chỉ làm đau lòng nhau thêm. Tôi đã nghĩ thế và Vi cũng nghĩ thế. Một trong hai đứa phải rời khỏi Santa Ana mới êm được. Ở lại có ngày dám cầm súng bắn chết người bà con oan gia, rồi quay súng tự tử y hệt tuồng cải lương Mỹ lắm à! Vượt biên sang đây mà phải đóng tuồng cải lương - Tự tử vì tình - thì lãng nhách! Và thằng đàn ông là tôi hy sinh là đúng. Ai lại để cho đàn bà con gái hy sinh bao giờ? Phải nịnh đầm chứ? Cho dù người được nịnh là bà dì trên trời rớt xuống một cách tàn nhẫn, rớt xuống một cách lãng xẹt, không... bằng chứng.
Hãy khoan trách bọn tôi là yếu đuối và xử sự cải lương. Hãy khoan nói bảnh mà chê tụi này. Đoạn trường ai có qua cầu mới haỵ Đang yêu nhau ra rít, đang mơ ước đến ngày dắt nhau lên nhà thờ, cười mím chi với Chúa, đang hí hục lo toan tương lai với những nhi đồng trai, nhi đồng gái nối dõi cho đại gia đình họ Nguyễn một cách anh dũng thì bị cú nốc ao cũng vì đại gia đình họ Nguyễn. Chết chứ chả chơi đâu. Tưởng tượng đến cảnh một người con gái yêu mình và mình yêu nói chuyện như vầy xem sao.
- Anh khỏe chứ?
- Khỏe. Còn Vi?
- Cũng khỏe.
Im lặng.
- Anh đi làm đều chứ?
- Đều. Còn Vi?
- Cũng đều.
Lại im lặng.
- Vi nhận được tin nhà chứ?
- Không. Còn anh?
- Cũng không.
Thêm một cú im lặng.
- Vi có gì lạ không?
- Không. Còn anh?
- Cũng không.
Lại im lặng. Lại tiếp tục những mẩu chuyện đại loại như thế. Lâu lâu thay đổi không khí thì hai đứa đi ăn sáng, dạo phố loanh quanh, uống cà phê rồi ai về nhà nấy. Đối thoại trong thời gian đi chơi cũng na ná như sau.
- Hôm nay thiên hạ đông ghê.
- Ờ, đông ghê!
- Chủ nhật có khác.
- Ờ, cuối tuần mà.
Im lặng xuống xe. Dắt nhau vào phở Hòa chẳng hạn. Dĩ nhiên hai đứa đi theo kiểu - nối đuôi - . Đứa trước đứa sau, bố bảo cũng không dám cầm tay chứ đừng nói ôm eo như trước.
- Vi ăn gì?
- Cho - tôi - tô tái nhỏ.
Xoay sang người hầu bàn, tôi gọi thức ăn. Xong, cả hai đứa nhìn nhau rồi tránh nhau. Mắt hai đứa hết nhìn lọ tương đỏ, lại nhìn sang lọ tương đen. Hết lọ tương đen lại sang lọ Ớt. Hết lọ Ớt lại sang lọ mắm. Hết lọ mắm lại quay về lọ tương đỏ. Cứ tưởng trên đời này ngoài những lọ tương, lọ mắm, lô ớt thì chẳng có gì quan trọng. Chán nhìn tương, mắm chúng tôi chuyển cái nhìn sang phía khác. Tuyệt nhiên không dám nhìn vào người đối diện. Hệt như đang ngồi một mình. Cho đến khi người hầu bàn bưng phở ra, Vi lau đũa theo thói quen - của những lần ăn trước - đặt trước mặt tôi. Tôi cũng nói theo thói quen - của những lần ăn trước - nhưng không thò tay nắm tay nàng nghịch ngợm trong khi nói - như những lần ăn trước.
- Cảm ơn Vi.
- Ăn đi anh.
- Ăn đi Vi.
Rồi mạnh đứa nào đứa nấy nhai, húp. Bây giờ tô phở trước mặt là điều đáng để ý nhất thế giới.
- Ăn được chứ?
- Ngon lắm. Còn anh?
- Cũng vậy vậy.
Xong đứng dậy trả tiền. Rồi sang khu Phước lộc Thọ đi vòng vòng. Cuối cùng là một màn cà phê với những câu đối thoại nhạt như nước ốc. Vậy là xong một lần đi chơi. Mạnh ai nấy về và ráng nghĩ như không có gì.
Làm bà con và vờ vĩnh hết yêu nhau được nửa năm, cả hai đều thấy tình trạng này không thể kéo dài được. Chịu sao thấu? Đến lúc nào đó cầm lòng không đặng thì phiền biết bao nhiêu? Thà không biết thì thôi. Biết mà vẫn ráng yêu thì tội hai bà già ở Việt Nam quá. Đành phải hát bài biệt lỵ Và tôi đi.

*
Không hẳn tất cả các điều các cụ dạy đều đúng, đó là điều tôi nghiệm thấy ở San Josẹ Xa mặt cách lòng là điều rõ ràng nhất. Cách lòng đâu chả thấy chỉ thấy càng nhớ nhau thêm. Nhớ ray rứt, nhớ tàn bạo, nhớ quay quắt, nhớ như chưa bao giờ biết nhớ. Lúc nào cũng cảm thấy như thiếu một cái gì bên cạnh. Tôi đã thất vọng vì điều hai bà mẹ dạy bảo, bây giờ lại thất vọng hơn vì điều các cụ nói. Các cụ của chúng ta không còn hợp thời rồi. Ít nhất cũng sai trong trường hợp này. Tự nhiên cảm tình của tôi dành cho những người lớn tuổi ít hẳn đi. Tôi không còn khoái nghe họ nói nữa. Cho dù có bị nghe thì tôi cũng mang định kiến là họ nói không thiết thực và khó lòng áp dụng vào hoàn cảnh sống tại đây.
Không khó lòng sao cứ tưởng xa nhau, không gặp mặt và đến một vùng đất lạ hoắc thì sẽ nguôi ngoai là sai bét. Tôi nhớ Vi suốt ngày dù đã cố vùi đầu vào công việc. Nhưng vô ích, sau thời gian làm việc, khi vừa khóa cửa tòa soạn để về nhà là những ý nghĩ về Vi lại đến. Suốt con đường về lúc nào tôi cũng tưởng tượng đến cảnh có Vi ngồi bên cạnh, kể cho nàng nghe những mẩu chuyện mà tôi sẽ chế ra. Hẳn Vi sẽ cười, sẽ gật gật cái đầu như mọi khi... Như mọi khị Mẹ kiếp! Tôi nhăn mặt mỗi khi kỷ niệm trôi về với một tiếng chửi thề. Cố gắng nghĩ sang vấn đề khác, nhưng than ôi! Hình như tất cả mọi điều có trong cuộc sống này đều liên quan đến Vi.
Chưa hết. Đêm về moi thật là khổ tâm. Luôn luôn những kỷ niệm kéo về. Này là buổi chiều cuối năm ngoái hai đứa lang thang trong khu hội chợ xuân. Vi cười cười trước pho tượng mẫu trong cửa hàng thời trang và chê tôi nghèo. Này là buổi tối giao thừa tại khoảng vườn của ngôi chùa nằm trên đường First, hai đứa hôn nhau tôi cố tìm sớ hành trong kẽ răng khôn của nàng. Hơi thở thơm mùi hành pha với nước hoa vẫn còn phảng phất... Từng nơi chốn, từng thời gian trở lại làm tôi ngán ngẩm. Sau cùng để quên, tôi tìm đến những viên thuốc ngủ.
Nhưng vẫn không yên! Kỷ niệm bây giờ chạy luôn vào giấc ngủ. Những cảnh trong mơ cứ y hệt những cảnh quá khứ. Sáng dậy đầu nặng trĩu và ngây ngây say... cảm xúc còn sót lại trong mơ làm cái chán lại càng chán hơn. Tôi hết đường chối sự thật. Tôi hết đường dối mình.
Hai tháng sau tôi bò về Santa Ana thăm bạn bè. Lý do là thế và tôi đã tự nhủ: không dính dấp gì đến Vi trong chuyến đi này cả. Chỉ về thăm bạn bè và nhậu. Vậy thôi! Nghĩ thế và vui vẻ mua vé máy baỵ Nhưng lúc ngồi trên phi cơ, ý nghĩ bẻ cong lại. Cái náo nức của lần về này ngoàiđ lý do thăm bạn bè còn có niềm vui về vùng đất có Vi đang ở nằm bên trong. Dù không gặp nàng - nhất định sẽ không gặp nàng - nhưng về đây tôi vẫn cảm thấy được an ủi, gần gũi hơn. Tôi nhìn xuống thành phố khi máy bay lượn vào phi đạo của phi trường John Waynẹ Dưới đó là Vi đang sống. Dưới đó là Vi đang ở một góc nào đó. Hẳn nàng đâu biết rằng tôi đang về. Cảm giác nao nao dấy lên trong lòng, tôi bùi ngùi đặt mình vào hoàn cảnh rất cải lương. Miệng lẩm bẩm hát lại bài nhạc cũ của Hoàng Quý. Đến khúc Em có hay chăng tôi về tự nhiên tôi run hẳn. Rồi ráng tưởng tượng đến một cảnh cảm động hnư phim Tàu. Vi tình cờ ra phi trường đón bạn bè hôm naỵ Bọn tôi sẽ gặp nhau. Chắc cảm động lắm. Nhưng để làm gì? Hình ảnh hai bà già ở Việt Nam hiện lên làm tôi cụt hứng, chấm dứt một cú tưởng tượng không thể xảy ra khi máy bay đáp xuống phi trường.
Ra đón tôi là người bạn làm thơ họ Trịnh. Gọi hắn bằng cái tên Trịnh thi sĩ cho dễ nhớ. Vừa gặp nhau Trịnh thi sĩ đã phang một câu.
- Mày có vẻ xuống sắc thấy rõ.
Tôi cười gượng xách túi quần áo đi theo hắn ra xe. Bên cạnh thân thể béo tốt, đầy đủ tình yêu của thằng bạn tôi cảm thấy mình yếu kém và xuống cơ hẳn. Hắn nhắc lại khi vừa mở máy xe.
- Mày sao vậy? Bịnh à?
- Ừ, bịnh cả tuần nay.
Tôi đáp bừa, vậy mà thằng thi sĩ này có vẻ tin. Nó hỏi tới.
- Bịnh gì? Ngủ được không?
Tôi ú ớ. Mẹ kiếp! Không lẽ lại bảo mỗi ngày ông vẫn tọng cơm ba lần, cộng thêm một viên thuốc ngủ mỗi tối.
- Có gì phải suy nghĩ không mày?
Suýt nữa tôi buột miệng chửi thề. Có thằng bạn tốt kể cũng phiền thật. Không lý lại bảo tao đang thất tình chứ bịnh hoạn gì. Đành phải ậm ừ cho xong chuyện. Nhưng chưa hết, đến quán cà phê Rendez vous trong khu Phước Lộc Thọ mới thật là phiền. Bạn bè đông đủ cả, toàn là những đứa lơ ngơ với cuộc sống, ở Mỹ mà vẫn đi trên mây và mỗi cuối tuần kéo ra ngồi tán dóc. Trịnh thi sĩ đưa tôi đến đó lúc bàn cà phê độ hơn chục đứa hệt như Trịnh thi sĩ, vừa gặp mặt, cả bọn đã tra hỏi. Có lẽ mặt tôi xuống sắc thật. Trước lòng tốt của bạn bè, tôi chỉ biết trả lời quanh co, sau cùng phịa đại.
- Tao... tao... ho ra máu... mấy bận.
Đến bây giờ tôi mới hiểu bạn bè thương nhau đến mức nào. Nghe tôi phịa, thằng thì khuyên cái này, thằng thì khuyên cái kia. Tôi vừa cảm động vừa xấu hổ vì đã nói dối lại vừa bực mình vì không biết nói lại thế nào. Cường bủng - chuyên viên thuốc ngủ đã chỉ dẫn cho tôi hiệu thuốc ngủ - an ủi.
- Đừng lo nghĩ gì nữa... Và làm như hiểu rõ tâm trạng tôi, hắn tiếp tục một cách lửng lơ - Từ từ rồi cũng qua!
Tôi giật thót người sau câu nói của hắn. Làm sao thằng này biết kỹ thế. Xoay sang hắn, tôi chăm chăm nhìn kỹ khuôn mặt thằng bạn thân có đôi má mỗi ngày một xệ xuống. Ngoài cặp kính có vẻ thông minh, còn lại tất cả mọi thứ trên mặt đều không có gì chứng minh rằng hắn hiểu chuyện. Cặp kính dĩ nhiên không biết nói, vậy thằng bạn này chỉ nói khơi khơi, nói theo linh tính. Tôi ậm ừ cố lái sang chuyện khác.
Thú thật trong lần về Santa Ana ngoài niềm vui với bạn bè, tôi còn tìm thếy một điểm rất quan trọng. Đó là tâm trạng gần gũi với Vị Suốt thời gian mấy ngày dù ở một quán cà phê hay trong một chầu nhậu lúc nào tôi cũng cảm thấy có Vi bên cạnh. Lãng mạn kiểu Tàu và cải lương kiểu Tây là tôi và Vi đang cùng hít thở chung một bầu không khí. An ủi rất nhiều, nên tôi tiếp tục chi tiền cho hãng American Airline đều đều để về Santa Ana... hít thở!
Dù thương tôi đến đâu Trịnh thi sĩ cũng phải bực mình vì cảnh đưa đón hoài. Ban đầu là hai tháng một lần, sau một tháng một lần, sau hai lần một tháng. Rồi mỗi tuần một lần. Tối thứ sáu từ San Jose bay về, sáng thứ hai từ Santa Ana lên. Tôi đi đi lại lại nghỉ cuối tuần ở Santa Ana để hít thở như một ông triệu phú đa tình. Lương mỗi tháng lãnh ra đủ để trả tiền ăn, tiền phòng, tiền máy baỵ Còn lại các khoản khác đều ké. Cà phê ké, nhậu ké, thuốc ké... Nghĩa là ké được cái gì là ké. Nhưng ké thì ké bạn bè tôi chẳng đứa nào quan tâm đến vấn đề ấy cả. Gặp nhau là mừng rồi. Duy nhất chỉ có Trịnh thi sĩ là rầu rĩ đáng lẽ những cuối tuần hắn dành cho cô bạn hay nũng nịu trọn vẹn thì phải san xẻ cho tôi bằng những lần ngồi đợi ở phi trường. Bực mình hơn nữa là những chuyến bay về phi trường John Wayne lại có thú trể giờ. Luôn luôn trể và luôn luôn kéo dài giây phút... thơ mộng của người đến đón đã có lần Trịnh thi sĩ bảo tôi, sau cú đợi ba tiếng.
Từ ngày nhận nhiệm vụ đón mày đến giờ, tự nhiên tao làm thơ được nhiều hơn...
Tôi chỉ cười trừ, chẳng biết nói gì hơn. Trong số bạn bè chỉ có thằng này là đúng giờ nhờ nó chắc ăn nhất! Chẳng bao giờ phải lo chuyện gọi tắc xi về nhà. Cứ thế, tôi làm phiền Trịnh thi sĩ dài dài. Nhưng tính cho cùng cả tôi lẫn nó đều có lợi. Tôi đỡ xuống sắc - nó bảo thế - và nó làm được khối thơ - cũng vẫn lời nó bảo.

*
Bây giờ là tuần lễ cuối cùng của năm. Tôi đã chuẩn bị cho chuyến về Santa Ana ăn tết. Và Trịnh thi sĩ đang rầu rĩ chờ một cú phone hẹn giờ ra đón. Nhưng lần này không phải một mình Trịnh thi sĩ rầu rĩ, mà cả tôi nữa. Rầu thí mồ chứ giỡn sao? Không khí những ngày cuối năm làm lòng người chùng lại. Những kỷ niệm thường trở về rõ nét hơn bao giờ hết. Chỉ cần một thoáng gió se se lạnh, chỉ cần một tia nắng nhạt của chiều là đủ nhớ lại một trời ngập gió, ngập nắng thuở nào. Chuyện của tôi và Vi đâu có lâu dữ vậy? Đâu phải xảy ra từ thuở nào. Mới năm ngoái mà. Lại nữa, khung cảnh đâu phải đã chìm khuất vào quá khứ mà không thể tìm lại. Còn rành rành ở trên đất Mỹ. Đó - ngay Santa Ana đó, ngay khu Phước Lộc Thọ đó, ngay ngôi chùa đường First đó... Vậy mà chẳng còn gì.
Tôi rầu rĩ nhìn xấp vé máy bay có hai màu xanh đỏ mà hình dung đến mùa xuân này của mình. Đầu tiên sẽ gặp một khuôn mặt cũng rầu rĩ của Trịnh thi sĩ ở phi trường. Rồi đến khung cảnh quen thuộc trong không khí xuân của những nơi hai đứa đã rong chơi năm ngoái. Biết Vi giờ này thế nào? Có còn nhớ đến tôi không? Trời đất! Sao tôi lại nghĩ thế. Vi rõ ràng là bà dì của tôi - một bà dì được ấn chứng hẳn hòi trên hai lá thự Quên đi! Quên đi! Tôi lẩm bẩm trong khi đầu óc vẫn hiện ra khung cảnh khu hội chợ năm ngoái có Vi bên cạnh. Những chi tiết nhỏ nhặt nhất đã được gặp chợt hiện về như đang trước mặt. Pho tượng mẫu với bộ quần áo mốt mới, cô ca sĩ hở rốn hát ở hội chợ, hai cố gái bưng phở, sợi hành trong kẽ răng khôn của Vị. Bất giác, tôi hít mạnh một hơi dài, trong không khí trước mặt “cái mùi thơm kỳ cục” từ hơi thở Vi đêm giao thừa lại về.
Tôi thở dài đứng dậy khi người bưu tín viên đặt xấp thơ trước cửa. Lẫn trong đống bills gửi về là một lá thư từ Việt Nam. Tôi buồn rầu nhìn nét chữ xiêu vẹo của mẹ tôi trên phong bì mà đoán những điều mẹ tôi viết trong thự Lại những lời báo tin về gia đình, lại những câu thăm hỏi, âu lo quen thuộc và thế nào cũng có một đoạn mà tôi nản nhất -... Con gắng đến thăm dì Vi thường xuyên, ở xứ lạ quê người mà có họ hàng thân thích là may lắm... - Ôi! Chẳng biết hai bà mẹ Ở Việt Nam thấy may tới mức nào, chứ ở đây bọn tôi chả được tí may mắn nào cả. Những đoạn nhắc về Vi trong thư đã bị tôi bỏ quên trong vòng nửa năm ở San Jose.
Đúng như tôi đoán, phần đầu và phần giữa y chang những lời báo tin về gia đình, hỏi thăm tôi. Nhưng lần này tôi chỉ đoán đúng một nửa. Nghĩa là phần cuối thư cũng nhắc đến dì Vị Nhưng không phải một đoạn ngắn như mọi khi mà lại dài thoòng.
- Con vẫn đến thăm dì Vi thường xuyên đấy chứ? Ở xứ lạ quê người mà có họ hàng thân thích là điều may lắm! À hôm nọ bác Phấn đến thăm nhà ta, có cho mẹ xem hình cái Vi (mẹ tôi đã xuống chức nàng). Con bé (lại xuống chức thấp và thân hơn nữa) trông kháu tệ. Mặt mũi sáng sủa, dễ xem mẹ cũng nói về con, bác Phấn cũng có vẻ thích lắm (sao kỳ vậy cà!). Con thấy cái Vi thế nào? Quên mất, mẹ chưa bảo con họ nhà mình và họ nhà bác Phấn xa lắm. Đến bốn năm đời cơ đấy, mà lại là họ ngoại. Cụ tằng tổ của con và cụ cao tổ của cái Vi là hai anh em cột chèo. Tiếng rằng có họ nhưng lại xa lắm. Máu mủ mấy đời cũng nhạt đi phải không con. Ở xứ lạ quê người chuyện trăm năm của con mẹ không dám bàn, nhưng mẹ khuyên con máu mủ có nhạt cũng còn hơn nước lã. Vã lại: - Cháu cậu mà lấy cháu cô, thóc lúa đầy bồ giống má nhà tạ - Mẹ và bác Phấn đều nghĩ thế. Thế nào bác Phấn cũng hỏi ý cái Vị Con thấy được thì tiến tới... -.
Được quá đi chứ mẹ Ơi! Tôi hét lên thật lớn khi đọc xong láthư của mẹ tôi. Bây giờ niềm tin về những điều các cụ nói đã thay đổi hẳn. Các cụ nói chả bao giờ sai cả. Nhất là lại nói bằng... thơ lục bát hẳn hòi:
Cháu cậu mà lấy cháu cô Thóc lúa đầy bồ giống má nhà ta.
Và tôi hiểu, chẳng cần phải qua một trường lớp nào ngtười ta vẫn có thể trở thành một nhà văn một cách dễ dàng. Mẹ tôi đấy, bà mới học xong cao đẳng tiểu học và đoạn thư trên không phải là một trong những áng văn hay nhất thứ giới hay sao?

*
Mùa xuân, có những loài chim thiên di quay về tổ có những loài cá voi trở lại vùng biển đã sinh ra. Đó mới là chim và cá, nói chi tôi và Vị Đại gia đình họ Nguyễn thuở xưa có hai cụ tổ nắm tay hai chị em của một gia đình, dắt đi giang hồ hai ngả. Xa tít và xa tít. Như hai đường cong tẽ hai bên, trên mộy vòng tròn. Xoay một vòng sẽ gặp nhau tại một điểm để làm thành vòng chu vi tròn trịa. Tôi và Vi đang đứng tại đó để nối lại vòng tròn cho đại gia đình họ Nguyễn. Các cụ cao tổ, tằng tổ hẳn sẽ mỉm cười khi thấy hạnh phúc đang về với chút, chít trong mùa xuân về cội.
Ngày mai tôi về Santa Anạ Đón tôi tại phi trường John Wayne sẽ là Vi và mùa xuân tròn trịa. Thật tròn - để không có cái cười nào là rầu rĩ - kể cả nụ cười của Trịnh thi sĩ. Dĩ nhiên!

Hết