Phần Ba

Trong khi di chuyển về phương Nam, gánh hát lưu lại Lyon tới mười ngày để trình diễn nhân hội chợ tháng Mười tổ chức rất lớn, rồi tiếp tục cuộc hành trình qua Marseille và Toulon, sẽ men theo bờ biển Côte d’Azur, đi ven theo bờ Địa-Trung-Hải là nhằm vào loại khán giả giàu sang. Khi tới Nice thì lại đồng diễn với một gánh xiếc lớn trên một khoảng đất rộng không cách bờ biển bao xa. Gánh của ông bầu Coq dựng rạp ngay bên lộ chính ai ghé xem phải trả tiền vào cửa. Những người giàu có ở tại những khách sạn lớn ghé qua nơi tồi tàn này như để làm nghĩa, họ tính dừng lại chốc lát, nhưng cuối cùng bị chôn chân luôn không sao bỏ đi nổi.
Đúng vào buổi sáng hôm đám xiếc trình diễn lần cuối để rồi di chuyển qua Monte Carlo, có một người đàn ông lớn tuổi, mập mạp, quần áo xốc xếch, ông này có chiếc mũi nổi đầy gân máu. Đôi mắt him híp láu lỉnh trông như mắt heo, ông ta đội chiếc nón quả dưa tay cầm chiếc can đầu bịt vàng hấp tấp đến sạp đòi Golo cho gặp ông bầu ngay.
Cả gánh đang quay quần ăn điểm tâm trước giờ bắt đầu cuộc sinh hoạt thường nhật. Lúc này cũng là lúc để họ thảo luận và thông qua các kế hoạch hoạt động trong ngày.
Ông già này được Carrot Top cất giọng the thé hỏi, “Ông có hẹn trước hả?” Reynardo cười khẩy nói, “Lần đầu chỉ đến xin ngày giờ tiếp kiến thôi. Đây là phần vụ của tôi. Anh là cái thá gì mà xía vô?”
Con Gigi hất hất mái tóc, ranh mãnh cười cười nói nói, “Nghĩ bụng có anh nào bảnh trai cơ chứ.”
Mụ Muscat cất giọng quở nó. “Đừng có giở chứng con nhát Gigi. Ông này giàu lắm đấy. Cứ trông ông ấy thì biết. Tiền vô lỗ hà ra lỗ hổng thì trơ xương ra chứ làm gì lắm mỡ như vậy.”
Lẽ dĩ nhiên là ông già không mấy hài lòng về tụi nó nên Mouche phải lấy lễ độ tạ tội cho chúng. “Không hiểu bữa nay sao chúng gấu đến thế. Xin ông đừng chấp. Xin ông để tôi lo công việc.”
Quả nhiên ông chính là quản lý Bosquet phụ trách việc thương lượng với các gánh hát cho rạp Vaudeville tại Nice. Ông ngỏ ý muốn gánh đến trình diễn cho rạp vài tiết mục. Tiếp được tin này cả toán búp bê rối rít cuống quýt cả lên, vừa mừng vừa lo, chúng bàn đi tính lại, định kế hoạch, chúng hỏi nhau tíu tít. Xừ Reynardo reo hò như một thằng điên, chạy ngang chạy dọc trên sạp miệng hét bô bô. “Ta sắp thành nghệ sĩ thứ thiệt. Tài nghệ của ta đã được đời biết đến. Ha ha ha, có phải vì khoái tôi mà ông già Bosquet nảy ra sáng kiến này không, ông già? Mouche, cô nghe rõ chưa? Mình sắp đi trình diễn tại rạp hẳn hoi nghe. Ta sẽ đóng vai Cyrano. Ta có cái mũi đặc biệt để thủ vai này.”
[Cyrano de Bergerac: một hài kịch anh hùng đại náo bằng thơ, gồm năm màn của Edmond Rostand (1897), kịch tác gia của người Pháp. Nhân vật chính có một cái mũi kỳ cục, nhưng có lòng can đảm và độ lượng nên được nhiều người cảm mến.]
Kể cũng tội nghiệp cho ông Bosquet bị bác sĩ Duclos bắt trình uỷ nhiệm thư, bị mụ Muscat phỏng vấn về tác phong đạo đức của rạp hát do ông quản trị, rồi lại bị Nicholas và Carrot Top hỏi vòng vo này nọ nên đâm lúng túng và cuối cùng đã chịu mướn với giá cao hơn giá dự định.
Ông ta không trực tiếp diện kiến ông bầu Coq, vì khi ký gia kèo, Carrot Top đã đứng ra ký. Ông già Bosquet chấm dứt việc thương lượng bằng lời mời cô Mouche đi ăn với ông, vì tấm thân gầy nhưng thon thon, chiếc miệng rộng và đôi mắt mòng mọng ẩn nấp dưới mái tóc đen huyền bỗng làm ông động tâm.
Ông già hết sức lúng túng lúc xừ Reynardo xuất hiện, một tay chống vào cằm, nghinh ông, giọng lè nhè gây sự, “Ông già ơi, già rồi mà dê, ngần ấy tuổi mà còn dụ con nít, bộ không mắc cỡ hay sao? Tôi biết bụng dạ ông rồi.”
Ở phía bên kia sân khấu, mụ Muscat hai tay chống nạnh, giọng chanh chua. “Thoạt trông thấy ông tôi đã nghi nghi. Tôi đã rỉ tai ông bác sĩ Duclos từ đầu. Ông tính cho cô ấy đi theo ông, hột xoàn, lụa là, xe hơi, gì nữa? Đưng có cho cô ấy bộ da già như chão của ông nghe. Thôi đừng có nghe người ta, em. Chị biết hạn người này rồi.”
Ông Bosquet bỏ chạy trong lúc Reynardo phá lên cười.
Ba tuần lễ mà gánh hát dành ra để chuẩn bị trình diễn không phải là thời gian hạnh phúc đối với cô Mouche vì dù những buổi tập dượt vẫn do Carrot Top và bác sĩ Duclos điều khiển, nhưng hiện-tượng-bỗng-nhiên-nổi-bật của gánh chỉ làm cho ông bầu Coq cay cú và hung hãn hơn trước. Ý thức được rằng hợp đồng này chẳng qua cũng nhờ người ta cảm mến tài của Mouche, hắn bị dồn vào thế nhận chân là chính nhờ nàng mà hắn được sung túc hơn, nổi tiếng hơn nên hắn càng thù ghét nàng hơn.


Và vì thế lúc nào giáp mặt nàng là y như hắn kiếm chuyện, chỉ trích ngôn ngữ, dáng dấp nguồn gốc quê mùa của cô. Lúc nào hắn cũng bới móc rằng, “Tao không nhặt mi dưới cống rãnh lên thì đời n`ông mi khôn ra được.” Hắn phê bình dáng đi, quần áo, giọng nói, thôi thì đủ điều. Dường như hắn quyết định làm cho việc trình diễn thất bại ngay từ buổi đầu.
Nhưng dù có tàn tệ hơn nữa, hắn vẫn không cản ngăn nổi ý chí tự lập của bảy con búp bê và mối tình thắm thiết của chúng đối với cô gái.
Buổi trình diễn đầu tiên trên sân khấu rạp hát của gánh ông bầu Coq đã rầm rộ khai trương vào một buổi tối thứ Bảy trước một số khán giả chật ních rạp ngay lúc Mouche xuất hiện, bọn búp bê lúc đầu còn từng tên một, rồi tất cả bọn quẳng tuốt bài bản, bắt đầu diễn cương suốt hai mươi phút. Khán giả cười như vỡ rạp và cuộc trình diễn được kết thúc bằng cảnh xừ Reynardo trong vai Cyrano vươn mình lên và gã Alifanfaron sợ hãi bỏ chạy.
Sau đó, gánh hát còn trình diễn nhiều lần tại rạp nhưng họ làm như trình diễn tại công viên các xã vậy với cảnh Golo chơi đàn để mời gọi đám đông lại. Thoạt khi Carrot Top xuất hiện, thấy khán giả quá đông, gã lộ vẻ sung sướng cất giọng the thé kêu Mouche ra chứng kiến. Thế là chủ trương diễn xuất cho có đầu có đuôi, lớp lang biến mất, tất cả các vai kể cả Mouche tuỳ hứng mà diễn.
Ông bầu Coq bắt buộc nàng phải mặc một bộ đồ rất tầm thường. Quả nhiên nàng xuất hiện trong một chiếc váy vải thô, chiếc áo cánh nhà quê, trong dáng điệu tự nhiên, mái tóc cắt ngắn và đôi mắt to rực sáng dưới ánh sáng từ dưới sàn rọi lên.
Vẫn còn nô nức vì được trình diễn tại một rạp hát, lũ búp bê đua nhau đóng các vai nhân công sân khấu, thợ điện. Mouche cũng thích ứng được liền, chúng thích đọc ẩu tả những tuồng tích cổ điển Pháp, chúng bắt Mouche tả lại giàn nhạc vì chúng bận không ra xem được, chúng đòi hỏi phải có đủ loại ánh sáng màu, chúng làm xáo trộn cả truyền thống trình diễn của gánh bằng đủ mọi cách.
Như thường lệ, Mouche quên không biết mình ở đâu và là ai nữa, nàng trở thành người bạn ngây thơ khả ái của nhóm búp bê, và vì vậy nàng đã đi thẳng vào lòng khán giả.
Dù phần căn bản vẫn là chọc cười nhưng người ta cười rộ lên nhiều nhất lúc Alifanfaron xuất hiện. Thấy một số khán giả quá đông nên hắn hoảng sợ, lảo đảo ngã xỉu xuống một cách ngộ nghĩnh dù cho Mouche đã hết lời khuyên giải.
Golo từ bên cánh gà đi ra tay gảy đàn. Gã cười nói bằng một giọng tiếng Pháp rất Phi châu, tuy nhẹ nhàng nhưng đầy âm sắc, “Đôi khi sợ quá thì hát lên là hết sợ liền.”
Những ngón tay hắn nắn lên khúc nhạc mà gã đàn cho Mouche nghe cái đêm xa xôi ấy ở miền Besançon. Cô gái bắt ngay được ý. Cô ghé lại gần gã khổng lồ ngô nghê, đang làm bộ run rẩy ngồi so ro trên ân khấu. Nàng choàng tay ngang lưng hắn, nhẹ ru hắn và hai người cùng hát:
“Cưng ơi con cưng mẹ ơi
Để mẹ đưa bổng chiếc nôi con nằm”
Carrot Top len lén lại gận, nó cũng hát theo, sau đó tên khổng lồ ngẩng chiếc đầu bù xù lên, đưa mắt đảo quanh tứ phía và tuyên bố ngô nghê rằng, “Bây giờ tôi hết sợ rồi.” Carrot Top nhảy chồm lên vuốt má Golo và hôn Mouche. Cả rạp yên lặng như bên trong một giáo đường. Trong khán giả có nhiều người sụt sùi khóc.
Sau đó Mouche và Reynardo chuyển sang hát bài:
“Đi đi, đi đi, đi đi
Anh không là người yêu tôi nữa”
với Gigi thủ vai đào lẳng, rồi mụ Muscat và bác sĩ Duclos phụ diễn.
Suốt khoảng thời gian gánh này trình diễn trên sân khấu, nấp bên cánh gà có một chàng tuổi trẻ mặc quần xanh bó sát, trên quần có gắn những miếng kim khí lấp lánh, vai khoác áo choàng. Đôi mắt to, đẹp, ướt át màu nâu của gã không dời khuôn mặt người con gái đáng đứng bên sạp búp bê tới một giây.
Tên gã là Ballote, gã là một tay nhào lộn trên dây của một gánh khác đang chờ trổ tài ngay sau mục trình diễn búp bê. Các đào kép khác cũng tụ lại say mê dõi theo màn hát mới lạ. Họ say mê không kém gì khán giả.
Riêng Ballote, vốn là một thiếu niên đàng hoàng, thật thà, thiếu thông minh nhưng kiêu hãnh lại có thừa. Đầy là lần đầu tiên gã say mê tài nghệ của một người không phải là gã.

Nhìn người con gái dịu dàng, vui vẻ, thành thực có dáng điệu một người vợ hiền, gã thấy tâm hôn xao xuyến hơn bao giờ hết. Ngoài ra, đứng trên quan điểm nghề nghiệp, gã thán phục cô gái có tài làm cho đám khán giả phải nhấp nhỏm đứng ngồi không yên, chỉ trỏ lung tung, hẳn cô ta cũng giúp gã nhiều lắm. Đã từ lâu hắn cũng nghĩ về thân phận cô đơn của gã. Gã đã có ý tìm một người đứng ném khăn cho gã và chứng kiến gã trổ tài.
Màn hát kết thúc bằng một trận vỗ tay nghe đến rát tai, hết đợt này đến đợt khác để hoan hô Mouche. Nàng lần lượt cầm từng con búp bê lên bái tạ. Khi màn hạ, nàng đứng dựa lưng vào sạp. Carrot Top áp má nó vào một bên má nàng, và quàng tay vào cổ nàng. Còn Reynardo nép vào má bên kia. Đôi mắt nàng sáng ngời. Chưa bao giờ nàng cảm thấy sung sướng đến thế.
Lúc nàng từ trong sân khấu bước ra, Ballote chạy lại bên nàng nói, “Giỏi quá, cô bé giỏi quá. Diễn xuất khá lắm, tôi xem từ đầu tới cuối. Bây giờ cô đứng đây xem tôi trình diễn ra sao nghe. Sau đó tôi có chuyện muốn nói với cô.”
Vì lịch sự Mouche đứng lại bên cánh gà ngước mắt theo dõi chàng trai bảnh bao đu nhảy, nhào lộn đua tài cùng mấy đồng nghiệp khác. Cậu này, lúc lúc lại nhảy phắt lên ngồi trên cây đu ngang rướn lên cao chót vót, tình tứ liếc mắt nhìn nàng và đưa tay vuốt ria mép thoải mái.
Bầu Coq đi ngang qua, hắn mặc chiếc quần vải thô màu đen và chiếc áo len cũng màu đen cổ cao càng làm nổi bật nước da xám mét, mái tóc lông chồn và đôi mắt lạnh sắc như dao. Bí quyết nghề nghiệp của hắn là ngoài ông quản lý sân khấu ra không ai biết hắn là ai. Hắn dừng lại nhìn theo hướng mắt của nàng. “Đồ bo”, hắn làu nhàu, hắn dùng ngôn ngữ khinh chê mà giới sân khấu vẫn dùng để ám chỉ những tay nhào lộn trên dây. Nói rồi hắn nhổ một bãi nước miếng không thèm ngó lại Mouche nữa, hắn bỏ đi. Hắn đã bắt bồ được với một nữ nhạc công thổi sáo trong ban nhạc. Bây giờ hắn thành công rực rỡ rồi, hắn nghĩ, thì cũng nên thử thời vận với một con choi choi xem sao.
Còn Ballote từ trên cao tuột xuống gã có vẻ hỉ hả. Hắn không ngạc nhiên khi thấy Mouche còn đứng đó theo dõi mình. Gã nói, “Được không cô bé?”
Mouche chân thành đáp, “Được chứ. Tôi thấy anh tài quá.”
“Ồ, chưa có gì đâu. Cô ráng chờ đến lần biểu diễn sau. Hấp dẫn hơn nhiều.”
“Nhưng chắc nguy hiểm lắm nhỉ?” Mouche hỏi. “Không có lưới hay cái gì đỡ phía dưới à?”
Ballote nhún vai. “Lẽ dĩ nhiên là nguy hiểm. Nhưng mà người xem khoái. Nè, mời cô bé đi với tôi kiếm cái gì ăn chơi. Cô bé có uống được la-ve không?”
Ballote ngạc nhiên trước vẻ mặt bối rối của Mouche. “Tôi... tôi, tôi không biết có đi được không. Tôi chưa đi như vậy bao giờ cả...”
Ballote đi thẳng vào vấn đề. “Ổng có phải chồng cô không, ông bầu Coq ấy?”
Mouche lắc đầu quầy quậy. “Đâu có, làm chi có chuyện chồng với con.”
Ballote đủ thông minh để tránh hỏi thêm. “Vậy là xong rồi. Vào vận đồ bảnh vào. Tôi đợi cô bé ở cửa rạp hát nghe, thay xong đồ là tôi ra liền.”
Phải mất đến mấy phút Mouche mới thực sự tin rằng nàng có quyền tự do nhận lời mời. Sự lệ thuộc vào bầu Coq đã gần trở thành một tập quán, nhưng thực ra nàng thấy mình lệ thuộc bảy con búp bê nhiều hơn và nghĩ rằng nàng phải hỏi qua ý kiến Carrot Top cho phải phép.
Nàng hối hả ra cho đúng hẹn nhưng trong bụng vẫn ao ước giá có dịp bàn với mụ Muscat xem đi chơi với một người con trai vừa quen biết có sái phép không.
Ballote cũng vừa ra tới, mái tóc gã chải mướt, với chiếc khăn bằng lụa trắng quàng quanh cổ dưới làn áo ngoài đúng điệu một anh làm xiếc đi trên dây, phảng phất mùi mồ hôi pha với dầu nóng xoa bóp.
Gã khoái trí vì sự thành công, nhe hàm răng trắng muốt cười với nàng. Gã rón rén cầm lấy cánh tay nàng như thể cầm một đồ vật rất mong manh. Lâu lắm rồi nàng mới lại được một người đàn ông đối xử tử tế, cử chỉ này làm Mouche thấy lòng ấm lại. Nàng chợt nhớ ra mình còn là một cô gái trẻ và cất tiếng cười sung sướng. Nàng nghiêng người tựa vào cánh tay vạm vỡ của chàng, hồn nhiên hỏi, “Tụi mình đi đâu bây giờ anh?”
Hai người dìu nhau ra tận quán cà-phê ở mé sông cuối bến Midi.
Họ ngồi ăn ngoài trời dưới vòm trời đầy sao lấp lánh. Họ gọi món cháo thập cẩm và uống khá nhiều bia. Bia vào họ thấy lòng lâng lâng vui sướng.


Hai người cùng khiêu vũ, qua sự tiếp xúc với người con gái lạ này, Ballote trở nên hăng hái. Gã ôm nàng khá chặt, nhưng vẫn nhẹ nhàng âu yếm. Sự âu yếm đó được nàng đáp ứng. Tuổi trẻ nào chẳng đam mê. Lâu lắm rồi, hầu như nàng không còn nhớ nổi, bữa nay nàng mới có dịp vui chơi một cách hồn nhiên. Nàng cảm thấy như không đủ thời giờ để tận hưởng đêm nhiệm màu này.
Mọi thứ đều đạt tới cao độ, đôi mắt sáng ngời của nàng, những vì sao lấp lánh, điệu nhạc dồn dập, bước đi lả lướt nhịp nhàng và phải kể cả khoé nhìn âu yếm của Ballote và vẻ mặt hý hửng của chàng.
Nàng như còn thèm khát thứ lạc thú hồn nhiên nên không muốn về nữa. Ballote thì đinh ninh rằng vì nhân cách của mình, và vì nghe kể những chuyện hấp dẫn về những buổi trình diễn thành công, về giới ca diễn và những toan tính tương lai của mình khiến nàng vui vẻ sung sướng cười như nắc nẻ, mà quên rằng chính chàng cũng vui như Tết. Tới bốn giờ sáng quán đóng cửa, họ là những người cuối cùng ra về.
Ballote vốn hãnh diện vì chàng xuất thân từ một gia đình làm việc đứng đắn, và vì thế, dù yêu Mouche đắm đuối, nhưng vẫn một lòng kính trọng và nể vì đối với người bạn cùng nghề. Chàng đưa nàng về bằng xe điện và tiễn nàng đến tận cửa quán trọ. Khi từ giã cũng chỉ xiết chặt tay nàng và đưa đôi mắt đen ướt át, tình tứ nhìn nàng.
Mouche bước vào bên trong, nàng bắt gặp ông bầu Coq đang ngồi ở hành lang đợi nàng. Hắn ngồi rũ trên một chiếc ghế kê ở dãy hành lang nhớp nhúa, hôi hám, điếu thuốc lá chảy thõng trên môi, nhưng bữa nay hắn không say. Đứa con gái thổi sáo tỏ ra đĩ thoã, trân tráo, tầm thường làm hắn trút hết sự bực dọc lên đầu Mouche.
Hắn quát, “Lại đây, thằng quỷ ấy đâu rồi? Từ nay mi sẽ có lương hậu hẳn hoi, không cần phải làm điếm đứng đường nữa nghe chưa?”
Mouche cảm thấy thù ghét hắn đến độ muốn đau, muốn xỉu đi. Nhưng nhờ chút tự do mà nàng vừa hưởng và những âm hưởng của một buổi chiều vui nên nàng đủ can đảm đối diện với hắn. Nàng đáp, “Tôi đi dạo phố với anh Ballote, rồi anh ấy mời đi ăn cơm chứ bộ.”
Bầu Coq cười gằn. “Chơi đến tận bốn giờ sáng. Lối mời ăn ấy còn ai lạ nữa.”
“Đừng nói vậy nghe. Tụi tôi nhảy chơ một lát. Ai cấm được tôi đi nhảy với ảnh. Ai đối xử tử tế với tôi thì tôi tử tế lại.”
Ông bầu Coq đứng phắt dậy, mặt mày, chân tay hắn run lên như muốn hoá dại. Hắn nghiến răng ken két và quơ lấy cổ tay nàng khiến nàng la lên vì sợ.
“Này nè,” hắn vừa la, vừa bóp cổ tay nàng thật mạnh. “Tao còn bắt gặp mi đi với thằng điếm ấy thì tao đánh cả mi cả nó rục xương. Nhớ kỹ chưa? Bây giờ thì cút về phòng đi.”
Buổi trình diễn hôm sau bác sĩ Duclos đại diện cho tất cả gánh tặng nàng một món quà. Dường như ông ta vừa đi phố mua đồ về, lúc đi qua tiệm bán nước hoa, đã quên nguyên tắc là đừng có bỏ nhiều tiền quá vào chiếc lọ bé xíu. Đây là lần đầu tiên trong đời Mouche được tặng nước hoa. Tụi nó bắt nàng mở dùng thử. Gigi hậm hực vì ghen tức, nhưng cũng bôi thử một tí, mụ Muscat chun mũi lại ngửi, Ali đòi uống thử vì theo nó ngửi thơm như thế thì chắc uống phải ngon lắm. Trong hai mươi phút cả gánh khai thác đề tài tầm thường ấy khéo léo đến độ làm cho khán giả mê mẩn và màn này chấm dứt bằng cảnh Reynardo cảm động quá té xỉu vào vòng tay của Mouche.
Khi Mouche từ sân khấu bước ra đã thấy Ballote đứng chờ, chàng thì thầm, “Chiều tối lại đi nữa nghe?”
Mouche sợ hãi đảo mắt nhìn quanh rồi đáp, “Không dám đâu. Nó doạ đánh anh đấy.”
Ballote cười khẩy, “Được, anh biết tự vệ mà. Có một tiệm nhạc hay hơn nhiều. Đúng bằng giờ đêm qua đứng đợi anh ở cửa rạp nghe em.”
Mouche đáp, “Em không biết tính sao đây.”
Nhưng nàng đã đến nơi hẹn, hy vọng bầu Coq không lảng vảng gần đấy. Thực ra nàng cũng ham vui và mong được thoải mái bên một người nào đó đối xử tử tế với nàng. Nàng không phải đợi lâu, Ballote đã có mặt tại đây. Bầu Coq từ một góc tối lừ đừ tiến ra.
Bầu Coq lên tiếng, “Nào tụi bay muốn vậy thì được, để tao liệu cho.” Hắn tát trái thẳng ngang mặt nàng với cả năm ngón tay xương xẩu khiến nàng ngã dúi vào tường. “Con điếm thúi!” hắn gào lên.
Ballote chuẩn bị thế đứng. Coq xây mặt lại phía chàng, “Còn mày, thằng hề vai u, mày chỉ biết cúp đuôi như con khỉ thôi à? Đâu mày có dám nhúch nhích bênh vực con nhỏ này hay bất kỳ người nào khác. Để tao dạy cho mày biết rằng mày cần phải tránh xa con nhỏ.”

Nhưng bầu Coq lầm to, Ballote đâu có phải thằng hèn, hơn nữa anh ta có tấm thân cứng như gang, những nắm đấm như thép và khá giỏi về võ nghê, tài tấn công cũng như tự vệ.
Trận giao tranh xảy ra chớp nhoáng và khốc liệt, hai phe cùng tận lực giao chiến, quần thảo, âm thầm đấm đá không nói nửa lời, nhưng tiếng thở hổn hển, tiếng đấm thình thịch, tiếng hít hà đau đớn thì nghe rõ mồn một. Trận chiến kết thúc với sự thảm hại của bầu Coq, hắn nằm rũ xuống đất như đống giẻ rách máu me cùng mình đau quá hắn không ngồi dậy nổi nữa. Máu mũi, máu mồm trào ra, một bên má bị vết xước kéo dài, một bên mắt nhắm nghiền.
Với mái tóc râu ngô đỏ, bộ mặt nhăn rúm và bộ đồ đen, hắn là hiện thân của con quỷ bị hạ bệ, điều ác bị điều thiện triệt hạ, còn anh chàng làm xiếc đứng nhìn hắn hơi thở dồn dập nhưng không hề hấn gì. Coq là tên đểu cán bị thảm hại, một thằng hà hiếp người phải chịu luật giang hồ. Hắn nằm đụn một đống như con sâu quái dị vừa bị nghiền nát.
Mouche đứng bên tường, tay ôm đôi môi bị xây sát, chầm chập nhìn hắn. Nàng vẫn mong có dịp thấy hắn bị đánh đập hạ nhục và bị người khác chế ngự. Vậy mà lúc này nàng lại chỉ thấy buồn lịm đi thôi, thấy nghẹn đau trong cổ cái cảm giác mà nàng thường đôi lúc cảm thấy những lúc đứng trước sạp trình diễn và có con búp bê nào đó tỏ ra thương nàng tha thiết. Nàng không ngờ rằng điều ao ước của nàng bấy nay khi thành sự thực lại trống rỗng đến thế, và sự đau đớn thể xác của đối tượng nàng căm thù chỉ khiến nàng muốn oà khóc cho sự thất thế của kẻ bại trận.
Ballote tiến lại gần hắn trong thế chuẩn bị sẵn sàng đá hắn bất tỉnh nếu xét thấy cần thiết, chàng cất tiếng hỏi hắn: “Muốn đánh nữa không?”
Đôi mắt ướt nhoà của Bầu Coq bốc ngụt căm hờn, nhưng hắn lắc đầu, lí nhí nói gì không ai nghe ra và hắn cũng không tìm cách ngồi dậy nữa.
Ballote bảo, “Thôi đi em, hắn không dám làm khó em nữa đâu.”
Hai người dắt tay nhau đi, Mouche không dám ngoái cổ nhìn lại đống giẻ rách dưới đất nữa vì nếu nhìn lại chắc nàng không nỡ bỏ đi. Đêm nay họ không khiêu vũ – dường như hai người ngầm hiểu với nhau là không phải lúc – thay vào đó cô cậu tới ngồi ở một bàn tận cuối góc phòng, ăn uống và làm thân với nhau. Và nhờ Ballote khéo khuyên giải vỗ về nên nỗi buôn của nàng cũng tan thành mây khói. Họ lội bộ về và còn thơ thẩn rong chơi ngắm bến Niche ở phía xa, với dãy đèn sáng choang lượn vành, và những vì sao nhiều như thác lũ rọi chiếu trên dãy núi đen mờ bọc sau thành phố Ballote hôn nàng, nàng cũng âu yếm hôn lại.
Trong buổi trình diễn sau đấy của gánh ông bầu Coq, Carrot Top xuất hiện với con mắt đen bầm. Nó bị xừ Reynardo la lối inh ỏi và cả bọn xúm lại hỏi thăm sự tình, Carrot Top nói là nó vấp phải cánh cửa lúc đi qua một chỗ tối. Chúng bàn tán cố tìm ra sự thực và bàn xem phải chữa thuốc nào cho mau lành bệnh. Sau cùng, mụ Muscat kiếm được một cái lưới vải đen đưa cho Mouche, nàng thận trọng buộc lên mắt đau của Carrot Top. Suốt buổi trình diễn hôm đó lúc nào nàng cũng rươm rướm nước mắt như muốn khóc. Nhưng nàng không khỏi sung sướng lúc Ballote nắm tay nàng thì thầm khi nàng đi ngang qua trước mặt. “Bé Mouche, tối nay đi nhảy nghe.”
Cũng đêm ấy ông quản lý rạp hát đứng ở cửa đếm được trên hai trăm thân chủ cũ tuần qua đã đi xem nay trở lại để theo dõi chuyện lục đục trong gánh ông bầu Coq.
Tháng thứ hai gánh ông bầu Coq trình diễn theo khế ước cũng sắp hết nhưng khán giả vẫn còn ham mê những buổi trình diễn của gánh ông lắm. Tiết mục đặc biệt này còn ăn khách nên ban quản lý quyết định giữ gánh này ở lại nhưng thay hết các gánh khác. Trong số đó có cả gánh xiệc đu dây mà Ballote là diễn viên cũng phải khăn gói ra đi.
Vì thế, vào một đêm khoảng tuần nữa thì gánh xiệc mãn hạn, lúc hai người ngồi trên băng đá trên bờ biển ngắm trăng tà, Ballote ngỏ ý cầu hôn và được Mouche nhận lời.
Chàng nói “Rồi em sẽ thấy, nhờ em phụ lực với anh trong nghề trình diễn, anh sẽ nổi tiếng, em cũng sẽ nổi tiếng. Chúng mình sẽ đi vòng quanh thế giới.”
Nhưng chàng cũng không quên nhấn mạnh điều quan hệ nhất là vì chàng yêu nàng tha thiết nên mới xin hỏi nàng làm vợ.
Mouche đáp lại lòng thành thực và tử tế của chàng. Nàng hạnh phúc trong những tuần lễ đi cặp kè với Ballote. Qua mối tương quan bình thường giữa hai người, qua sự thành thực của Ballote, qua những buổi đi chơi với nhau, qua những bữa ăn ngoài trời trên đồi núi, nàng càng nhận rõ cơn ác mộng nàng đang phải chịu với ông bầu Coq và thấy cần chấm dứt tình trạng này. Nàng cũng thấy nàng yêu Ballote, dù sao chàng cũng đẹp trai, tử tế, và cảm mến nàng, nàng không tìm thấy lý do gì để từ khước cả.


Đây là tuần lễ thử thách cam go đối với nàng vì mặc dầu từ bữa bị đánh đập tối hôm ấy, bầu Coq không giở trò vũ phu nữa, lão cũng không cản trở những vụ hẹn hò giữa nàng với Ballote nhưng hắn có vẻ cay cú, miệng lưỡi hắn độc địa hơn và thường sửa lưng nàng trước mặt bọn lao công sân khấu và các diễn viên khác. Hành tung của hắn càng lúc càng có vẻ bí hiểm hơn. Có khi suốt ngày nàng không nhìn thấy hắn đâu. Nhưng những lúc có mặt thì hắn luôn luôn đứng ngay sau lưng nàng, cằn nhằn, chế giễu, mỉa mai, chê trách.
Người ta đồn rằng lắm lúc hắn ngồi thu mình trong sạp, yên lặng cả mấy tiếng đồng hồ. Có một đêm anh gác rạp đi tuần trong rạp vào khoảng từ nửa đêm đến tám giờ sáng, giờ mà chị quét rạp thường đến làm việc, anh thề độc là có nghe tiếng bọn búp bê trong bục chí choé như cãi nhau, nhưng lúc anh từ trên ban-công đi xuống sân khấu lại chẳng thấy ai, chỉ thấy hai chiếc găng tay rỗng mang hình Reynardo và con Gigi nằm ngổn ngang trên mặt sạp.
Ông bầu Coq tiếp nhận tin Mouche sắp làm đám cưới và bỏ gánh một cách bình thản lạ lùng. Có lẽ vì hắn đã chờ đợi sự việc này từ lâu rồi. Cả hai người cùng đến gặp hắn, vì Mouche không có đủ can đảm một mình đến gặp hắn. Nàng thông báo sẽ ở lại với gánh cho tới cuối tháng cho tới khi mãn khế ước. Sau đó nàng và Ballote sẽ làm đám cưới và nàng sẽ bỏ gánh.
Hắn yên lăng nghe nàng nói với nét mặt quái đản lì lợm cố hữu của hắn, rồi hắn nhún vai bỏ đi mất dạng, theo hướng đi vào phòng thay đồ của hắn, đối diện với phòng của Mouche bên này sân khấu. Và suốt thời gian trình diễn còn lại, nàng không giáp mặt với hắn lần nào nữa.
Nhưng nếu ông bầu Coq tiếp nhận quyết định của Mouche một cách nhẫn nhục chịu đựng, thì ngược lại bảy con búp bê mà nàng phải gặp lại hai lần mỗi ngày trong vùng ánh sáng đèn sân khấu, nơi đặt chiếc sạp lụp xụp để trình diễn thì lại bàn tán xì xầm về chuyện này không ngớt.
Mỗi con tuỳ theo bản chất riêng của mình mà phản ứng trước chuyện tình và sự đính hôn của nàng. Mụ Muscat thì hỏi đi hỏi lại xem nàng đã suy nghì kỹ chưa, tiết mục mụ khuyên nàng về đêm tân hôn là một màn hài lộng ý nhị nhất mà có lẽ rạp hát cổ xưa này chưa bao giờ từng chứng kiến.
Ngày nào cũng như ngày nào, nàng đều bị cật vấn về những dự tính tương lai của mình. Nàng sẽ đi đây, sẽ sinh sống ở đâu, nàng tính làm đám cưới ở đâu? Gigi muốn xem bộ đồ cưới của nàng. Bác sĩ Duclos thì giảng giải về khoa di truyền học và quyết đoán là con cái nàng sau này sẽ làm nghề nhào lộn trên dây. Xừ Reynardo xin thầu nấu cỗ cưới, còn Alifanfaron xí chân giữ em.
Tuy thế những ai chịu khó theo dõi những buổi trình diễn có vẻ trẻ con bông lơn ngộ nghĩnh này nhận thấy rằng đám cưới và sự bỏ gánh của Mouche ngụ rất nhiều ý nghĩa bi thảm của những đứa trẻ sắp bị tước đoạt người chúng thương yêu và cũng hết lòng yêu thương chúng.
Sau mỗi buổi trình diễn là sự buồn thảm, tuyệt vọng, ray rứt lại vò xé tâm can Mouche. Nàng như sợ hãi ngày sắp đến mà dù muốn hay không nàng cũng sẽ phải dời gánh. Nàng không biết rồi phải làm cách nào để dứt tình với bọn nhỏ này, dẫu sao suốt thời gian qua chúng cũng đã là bạn tâm tình chí thiết của nàng.
Thường thường lúc nàng nói chuyện với một đứa trong bọn thì thế nào cũng có một đứa khác từ dưới sạp lò mò xuất hiện rồi lặng lẽ lui về phía bên kia sạp, mắt đăm đăm tha thiết nhìn nàng, rồi thở dài thật não nuột, đoạn lặng lẽ biến mất. Sự ray rứt càng lúc càng gia tăng đến độ Mouche muốn hết chịu nổi. Nàng không biết liệu có chống đỡ nổi cho đến đêm cuối cùng mà không hối hôn hay không, vì Ballote cũng chẳng giúp nàng được trong việc này. Anh ta mãn nguyện với danh vọng bỗng dưng đưa tới và một khi anh xuất hiện trên sân khấu khán giả hoan hô hết mình. Bây giờ anh nghiễm nhiên trở thành hoàng tử trong một chuyện tình thần tiên được báo chí đua nhau thêu dệt. Chàng không mảy may hay biết tâm sự u uất của nàng.
Buổi trình diễn cuối cùng của ông bầu Coq và gánh hát tại rạp Vaudeville và đêm thứ Bảy ngày 15 tháng Chạp là một kỷ niệm mà Mouche sẽ không sao quên được trong thời gian nàng sống.
Những lô ghế sang trọng với những chiếc ghế bọc nhung, tay ghế cẩn vàng và có trang trí bằng những chùm chân nến đã bán hết trước một tuần. Lời đồn thổi về buổi trình diễn này đã lan rộng suốt dọc biển Côte d’Azur có những khán giả từ Cannes, St. Tropez, Antibes, Monaco lại. Nửa số khán giả có mặt là những thân chủ quen, vì tới xem trình diễn mấy tuần liền nên kẻ thì say mê Mouche, người thì say mê bảy con búp bê, họ đã trả giá chợ đen để giành chỗ. Những hàng ghế đầu lấp lánh kim cương, ngọc thạch, và những chiếc áo hở cổ, những khoảng ngực hở nõn nà, những thân trước áo sơ mi trắng muốt. Các cô, các cậu miền cát vàng háo hức thèm chuyện lạ, chuyện lạ thoảng mùi đắng cay, chất chua, chất ngọt pha trộn trong câu chuyện tình, câu chuyện đàng sau bức màn phản chiếu qua tấm lòng thổn thức trên sân khấu mà ai cũng thấy. Quanh một quầy rượu có tiếng người nói, “Nè, chuyện ngộ đáo để. Con nhỏ chuyện trò với bọn búp bê, nhưng đàng sau chúng có một anh chàng kỳ quái lắm. Chẳng ai trông thấy gã bao giờ cả. Gã chắc mê cô nàng lắm thì phải. Phillipe có tới bốn vé lận. Bây giờ lái xe tới quán Casino ăn tối rồi về xem.”

Mở đầu là nhạc dạo bản “Đi đi, đi đi, anh không còn là người yêu tôi nữa.” Nhạc dạo tắt dần, sau đó màn kéo lên để lộ một góc sàn láng có dựng sạp trình diễn búp bê với chàng Golo đeo miếng vải trắng lấp lánh che con mắt chột, dạo một khúc nhạc trên chiếc đàn ghi-ta, bản nhạc mời gọi dân làng đến xem trình diễn.
Ánh sáng mờ mờ bao phủ Golo, những chòm ánh sáng bao quanh sạp đóng thành từng nhóm nhỏ. Một con búp bê đột ngột xuất hiện trên sạp khiến mọi người chú ý. Không bao giờ Mouche có mặt sau mỗi khi mở màn.
Đêm nay buổi trình diễn bắt đầu bằng sự xuất hiện lén lút của xừ Reynardo trên sạp. Gã nháo nhác nhìn quanh, nhìn phải, nhìn trái, nhìn trước, nhìn sau, rồi gã kêu, “Golo!” và khi Golo từ phía sau sạp tiến ra, gã hỏi: “Mouche đâu rồi?”
“Đâu tôi đâu có biết Reynardo. Để tôi kiếm coi.”
“Đợi tí chút. Tôi có cái này tặng chị ấy.” Gã cúi xuống lôi lên một chiếc khăng quàng cổ bằng da chồn màu đỏ rất đẹp, một đầu là chiếc đuôi rậm rạp và đầu kia là con chồn. Gã trải dài tấm khăn choàng trên sạp rồi hít lấy hít để từ đầu này qua đầu kia. “Quà tặng Mouche đó,” gã bảo Golo.
“Chèng ơi!” Golo đáp. “Giàu quá ta. Để tôi đi kiếm Mouche nghe, Reynardo.”
Trong lúc lão Golo biến sau lớp cánh gà, xừ Reynardo ngắm nghía thật kỹ chiếc khăn. “Hì hì hì,” gã nói có vẻ hơi bất bình. “Ai cũng biểu cô bé này dễ coi... Để coi cô ta xuất thân từ đâu nhỉ.” Gã lon ton chạy lại phía đầu khăn và âu yếm hôn lên mõm con chồn. “Thôi cưng an nghỉ nghe cưng. Cưng giữ sao cho Mouche được ấm nghe cưng!”
Mouche xuất hiện, khán giả vỗ tay như vũ bão có tới mấy phút, nàng lại thấy nghẹn ngào trong cổ. Mỗi lần được đối xử tử tế, được hoan hô nàng lại rưng rưng muốn khóc.
Nhưng trấn át được cơn xúc động, nàng bắt đầu trình diễn. “Rey... Golo bảo anh kiếm tôi có chuyện.”
“À. May quá chị ra đây trước mọi người... à... à...” Con cáo coi bộ lúng túng khác thường. Gã chạy ra ngậm chiếc khăn đưa lên cho nàng. “Tặng chị đó. Quà cưới...” Gã như nghẹn họng, và nói lại, “Ờ... quà vĩnh biệt tặng chị!”
Mouche đưa tay ôm lấy ngực. “Ồ, Rey! Đẹp quá! Nhưng anh không nên... không nên tốn kém quá vậy...”
Nét mặt nàng bỗng biến đổi sang vẻ khôn ngoan, hiền dịu nhưng có đôi chút bất bình với cái nhìn “Bây-giờ-má-biết-con-làm-chuyện-bậy-rồi-nhé” Nàng tin là khán giả cũng hiểu thế. “Rey, lại đây và phải nói ngay xem mi chớp chiếc khăn đắt giá đẹp đẽ này ở đâu?”
Con chồn hơi rùng mình, “Sao lại hỏi vậy?”
“Reynardo! Đã bao nhiêu lần chị bảo em phải thật thà lương thiện...”
Reynardo ngoẹo đầu theo lối người vừa bị nghi oan. “Vâng, nếu chị muốn biết em xin thưa là em đã mua theo một phương thức trả góp dài hạn.”
“Vậy hả? Nếu không trả đúng hạn thì sao? Họ dám tới nhà chị bắt đồ của chị lắm.”
Con chồn chậm rãi lắc đầu. “Không đâu... Em đã thương lượng rồi.”
Mouche giả bộ lo lắng và nàng lại bị lôi cuốn vào thế giới kịch nghệ. Nàng biết tài xoay sở của tên này. Nàng hỏi, “Nè, nếu không trả được thì tính xoay cách nào, Reynardo?”
“Thì... nộp mình cho người ta. Ký giấy tờ rồi. Mọi việc xong cả rồi.”
Mouche rơi vào bẫy. “Vậy à? Phải nộp mạng lấy tấm khăn lông này cơ à? Mạng ai đấy?”
Con chồn xù lông ra, rồi nó bẽn lẽn quay đi trước khi khẽ trả lời. “Mạng em.”
Đau nhói đến tận tim. Mouche la bài bãi, “Trời đất ơi! Em nộp mạng em à... Ồ, Rey, chị hết nói nổi rồi.”
Mouche cúi xuống, nhìn nghiêng xuống vòng ánh sáng trên sân khấu về phía ghế khán giả và hai hạt nước mắt từ từ lăn trên má, những hạt nước mắt lấp lánh như hạt kim cương. Nhanh như chớp, con chồn chạy băng qua sạp, ve vẩy vẫy đuôi, chồm lên chúi chiếc đầu xù với bộ mặt đen và cài mũi dài vào hố xương vai của nàng. Nó nũng nịu và thở dài sung sướng như một đứa trẻ tinh khôn chỉ chực lợi dụng sự dịu dàng của người khác.
Sự nhõng nhẽo này khiến lòng nàng thổn thức, vì nàng vốn thương con vật tinh quái, xảo quyệt này. Nó nghịch ngợm ma mãnh là tại bản chất của nó chứ nó có biết quái gì đâu. Nó cố gắng làm đẹp lòng nàng và ráng thật thà cho nàng vui bụng.
Sau đó lần lượt lũ búp bê xuất hiện khiến nàng vui buồn lẫn lộn. Mỗi con đều tặng quà vĩnh biệt cho nàng và nói những lời thật chí tình.
Bác sĩ Duclos tặng nàng một pho bách khoa từ điển. “Mọi điều tôi biết đều nằm trong bộ sách này cả.” Con hải điểu ăn mặc rất trịnh trọng dặn dò. “Những tư tưởng mà tôi muốn tìm hiểu đều có trong này. Khi cần tra cứu về bất cứ bộ môn nào thì chỉ việc mở ra, vì tôi đâu còn được gần gũi cô nữa.”
Gigi tặng nàng một chiếc áo choàng mỏng mặc đêm, bộ đồ ngủ với một chiếc hôn ảo não. Còn mụ Muscat tặng nàng một khúc cây cân bột và cái đánh trứng, và ý nói rằng, “Nhờ những vật này mà giữ được hạnh phúc gia đình. Cô đừng quên thằng đàn ông nào cũng là thú cả, nhưng đó là những con thú cần.” Alifanfaron tặng nàng chiếc hình nó, còn xừ Nicholas biếu nàng một món đồ chơi bằng gỗ có nhiều biến dạng.
“Cái này để dành cho đứa cháu đầu lòng. Đây là món đồ chơi đặc biệt tự tay tôi làm lấy, món đồ chơi này kích thích trí tưởng tượng nhiều lắm. Muốn nghĩ nó là vật gì cũng được.”
Golo tiến lại. Hắn đã khổ công khắc một tượng thần tài Phi Châu bằng gỗ mun. Giống như những luồng sáng từ bên trên dồn cả vào một chỗ. Tất cả sự chú ý của khán giả dồn vào chiếc sạp nhỏ bé đặt trên sân khấu với cảnh tượng tên da đen đeo băng trắng lóng lánh bịt con mắt chột, khóc không cần hổ thẹn, và Mouche đang cố gắng tuyệt vọng để giữ bình tĩnh.
Từ chỗ đứng của nàng, Mouche có thể nhìn vào bên trong cánh gà. Nàng thấy các cô đào hát, ca sĩ, vũ sinh, những tay nhào lộn trên dây và công nhân sân khấu đứng sững sờ giống như khán giả. Nàng nhìn thấy Ballote bận chiếc quần bó sát gắn bằng những đồng tiền kim loại lóng lánh. Tấm thân chàng ưỡn cao hãnh diện, đối với Mouche lúc này chàng không hơn gì một người xa lạ.
Carrot Top đứng thơ thẩn xem có vẻ buồn bã lo lắng khác thường. Tay nó bỏ thõng xuống. Nó làm bộ bất cần, miệng huýt gió, nhưng tiếng huýt sáo lịm dần. Dường như nó không chẩu mỏ ra nổi nữa. Sau cùng nó thôi hẳn, vùng vằng nói, “Giả bộ làm quái gì. Việc gì phải giấu giếm ai. Thì đi từ biệt Mouche một lần chót xem sao.”
“Thôi chào em nhé, Carrot Top.” Mouche nói.
“Chị có nhớ em không?”
“Ồ, nhớ chứ. Chị nhớ em lắm, Carrot Top ạ.”
“Rồi chị có sinh các cháu không?”
“Có chứ...”
“Tụi nó có giống tụi em không?”
“Chị mong lắm... mong lắm...”
Carrot Top yên lặng một hồi lâu rồi lại lên tiếng.
“Em chẳng có gì cho chị. Em dâng chị tình yêu để chị đem đi, chị Mouche...”
Mouche lại thấy nghẹn họng. “Carrot Top có thật em yêu chị không?” Cả thời gian gần gũi nhau có bao giờ nó nói thẳng ra như thế đâu.
Con búp bê gật đầu. “Thiệt mà. Lúc nào em chẳng yêu chị. Có lẽ chị vô tình nên không nhận ra đấy thôi. Nhưng cũng không sao. Bây giờ thì muộn quá rồi. Bây giờ chị có gì cho em trước khi chia tay không?”
“Có chứ, Carrot Top. Chị có gì em thích thì cứ việc lấy...”
“Bây giờ chị ca với em một bản có được không?”
“Có chứ, Carrot Top, bài gì nào?”
Con búp bê nói, “Golo biết mà.”
Tên Sénégalais xuất hiện dạo trên dây đàn. Đó là bài ru em miền Breton. Mouche đâu có ngờ. Nàng không biết liệu có ca hết bài không.
Carrot Top đưa tay cho nàng nắm tay nó bằng cả hai tay. Họ cất tiếng hát.

“Con ơi con ngủ cho ngoan
Để mẹ đưa bổng chiếc nôi con nằm.
Ngàn trùng sóng gió xa xăm...”


Ca hết bản, Golo lặng lẽ rút vào bên trong cánh gà sân khấu. Còn Carrot Top choàng lấy nàng hôn như mưa lên má nàng.
“Mai đây chị có con cũng đừng quên tụi em nhé.” Nói rồi nó biến mất.
Những con búp bên khác hấp tấp từng đôi một xuất hiện, miệng không ngừng năn nỉ. “Đừng quên tụi này, nghe cô Mouche.” Chúng tranh nhau hôn hít nàng.
Mouche lúc này nước mắt giàn giụa, giang cả hai cánh tay ra và nói với chúng nó như thể chỉ còn có chúng và nàng mà thôi. “Không, không bao giờ chị quên các em. Các em sẽ là em chị mãi mãi. Chị thương các em mãi mãi.”
Nàng dường như cũng không nghe thấy điệu nhạc tạm biệt mà ban nhạc đang cử, hay tiếng màn sân khấu đang từ từ buông xuống ngăn cách chúng và nàng khỏi cử tọa đang vỗ tay hoan hô như vũ bão trước mặt. Sự vật cuối cùng nàng nghe và nhìn thấy là xừ Reynardo với chiếc mõm ngẩng lên trời tru tréo hú như một con chó sói, còn Alifanfaron đang nép đầu vào tấm màn che sạp búp bê.
Nàng lẩn trốn vào phòng thay đồ dành riêng cho nàng, khoá chặt cửa lại rồi gục đầu xuống vòng tay mà khóc. Nhất định không chịu nhượng bộ trước những tiếng kêu, tiếng gõ cửa hối nàng ra cúi chào cảm tạ khán giả thêm lần nữa. Nàng tưởng rằng mình sẽ khóc cho đến chết.
Nàng không chịu mở cửa khi Ballote đến tìm. Nàng bảo chàng cứ về đi và hẹn sáng mai sẽ đến nhà trọ tìm chàng. Anh này cũng chịu thua luôn.
Nàng ngồi trong bóng tối của căn phòng rất lâu.
Ở bất kỳ sân khấu nào trên thế giới sau khi trình diễn cũng còn lại một ngọn đèn điện lẻ loi, trơ trọi. Không có chỗ nào chói chang bằng đúng chỗ ngọn đèn rọi thẳng xuống và không có chỗ nào có vẻ âm u, xa thẳm, vàng vọt bằng nơi cuối tầm đèn, nơi ánh sáng leo lét hắt lên sàn gỗ, trên đồ đạc, bàn ghế, những thứ này dùng để trần thiết trong lúc trình diễn.
Nổi trên bức tường gạch phía sau sân khấu vào cuối vùng ánh sáng yếu ớt nhưng vẫn đủ để nhìn thấy được là chiếc sạp búp bê trơ trụi với tấm vải kẻ sơn dầu “Bầu Coq và toàn gánh” lờ mờ.
Golo ngồi bó gối thu hình khuất trong bóng tối. Hắn buồn bã theo cung cách Phi châu của hắn. Lúc đó đã gần bốn giờ sáng rồi, và rạp trống trơn.
Mouche âm thầm lẻn ra khỏi phòng thay đồ dành cho nàng để vĩnh viễn ra đi. Nàng cắp theo chiếc va-ly quần áo nhỏ trong đó đựng ít đồ riêng tư. Còn rương quần áo lớn nàng để lại cũng như nàng để lại một phần con người của nàng. Ngay con người của Mouche đâu còn nguyên vẹn như xưa nữa.
Để đi ra cửa rạp, nàng phải băng qua dãy hành lang sân khấu tối đen và dài hun hút như đường hầm. Từ đó nàng rẽ qua cánh gà ngoài vùng ánh sáng của ngọn đèn lẻ loi, nhưng cũng đủ soi bước cho nàng đi. Từ trong bóng tối một bàn tay quơ ra nắm lấy cổ tay nàng và một bàn tay khác bụm lấy miệng nàng trước khi nàng kịp la lên vì quá khiếp sợ, tim nàng ngừng đập mất một lúc.
Nếu chẳng may qua làn ánh sáng lờ mờ nàng nhận ra bộ mặt đầy thù hận và mớ tóc đỏ heo của bầu Coq thì chắc là tim nàng ngừng luôn không bao giờ đập lại nữa.
Nhưng qua những ngón tay đầy chai sạn phủ trên môi nàng đã tìm ra được một phần manh mối và tròng mắt đã xác định hẳn danh tính đương sự.
Golo thì thào vào tai nàng. “Vì lòng kính sợ quỷ thần, cô đừng gây huyên náo.”
Trấn át tiếng tim đập thình thịch, nàng bình tĩnh hỏi, “Có chuyện gì đấy Golo ?”
“Tôi không biết. Có biến cố lớn xảy ra thật. Ở lại đây với tôi, cô Mouche, nhưng cô đừng có làm rộn. Golo sợ quá!”
Hắn kéo nàng quỳ xuống bên cạnh hắn và nàng thấy toàn thân nó run lẩy bẩy.
“Nhưng này, Golo...”
“Suỵt, cô Mouche, đừng có nói. Lắng nghe coi.”
Lúc đầu không có tiếng động nào ngoài tiếng thở của hai người. Nhưng kế đó là tiếng sột soạt nhè nhẹ. Tiếng ấy phát xuất từ một nơi nào đó giữa lòng sân khấu. Rồi điều trông thấy trợ giúp cho thính giác căng thẳng Golo bóp chặt tay nàng trong lòng tay hắn khi Carrot Top từ từ nhô đầu lên, nó cẩn thận nghe ngóng tình hình.
Cái dáng điệu thận trọng ngó trái, ngó phải của nó gây sự kinh hoàng, rồi với bộ điệu giống hệt như người, cái sắc thái đặc biệt của tên này, nó chạy rà bờ sạp cuối xuống xem xét rồi lại lùi lại bên trong ngó vào hậu trường. Sự kiện không có một người nào quanh quất đâu đây càng làm tăng vẻ kinh hoàng, rạp hát trống trơn diễn cho ai xem đây, hay đúng ra không có sự kiện trình diễn lại làm cho không khí càng có vẻ khủng khiếp hơn.
Golo thì thào, “Ông bầu bỏ đi sớm lắm mà sao chúng còn ở đây. Biết là thế nào tụi nó cũng ra đón đường mà, tôi đã đoán trước như vậy.
Đến lượt Mouche bắt Golo nín miệng, nàng bóp chặt cánh tay nó, miệng “suỵt” thật dài.
Yên trí là không có ai quanh quất nơi đây, Carrot Top rút về cúi sạp, nó gục mặt vào hai bàn tay mở rộng và cứ để yên vậy tới một hai phút.
Rồi sự yên tĩnh phá vỡ bởi tiếng sột soạt và có tiếng rì rào như tiếng đũa, tiếng đá sỏi chạm nhau. “Đang đứng trên đó đấy à, Carrot Top ?”
Con búp bê có cái mặt đỏ từ từ buông hai bàn tay đang ôm chặt chăm chú nhìn xuống đáy sạp và đáp “Ừa” cộc lốc.
“Bờ bể có vắng không ?”
“Vắng lắm, không có ai đâu.”
“Người gác đâu ?”
“Đang ngủ trong trụ đèn.”
Đầu con cáo có cái mặt dài từ từ nhô lên từ phía dưới. Nó cũng để ý nghe ngóng, rồi như vừa lòng, nó dựa vào thành sạp đối diện với bên Carrot Top đứng tựa mình. Sau cùng tên lỏi Carrot Top cất tiếng ảo nảo hỏi, “Bây giờ tụi mình tính sao đây ?”
Reynardo thở dài não nuột đáp, “Anh còn chẳng biết thì làm sao tôi biết nổi. Anh điều khiển gánh mà, Carrot Top. Tùm lum cả rồi phải không ?”
Carrot Top suy nghĩ, “Thì đã đành vậy. Tôi đâu có ngờ rằng cô ấy ra đi theo người ta. Đã chắc gì cô ấy hạnh phúc.”
“Tại sao anh không khuyên nhủ cô ấy.”
“Mụ Muscat nói hết lời rồi mà đâu có được. Cô ấy còn trẻ dại quá đâu có biết cái thằng con khỉ ấy có nghĩ đến ai đâu ngoài nó ra.”
“Thế cô ấy có lấy nó không, Carrot Top ?”
“Có chứ. Việc ấy coi như xong rồi.”
Con chồn đổ quạu. “Chó đẻ.”
Carrot Top sửa lưng nó. “Yên đi, Rey, chửi bậy đâu có lợi gì. Anh biết là cô ấy ghét thứ ngôn ngữ ấy lắm. Bây giờ thì chúng mình liệu mà quyết định lấy thôi. Có nên tiếp tục nghề nghiệp nữa không ?”
Reynardo vội vã đáp. “Theo ý tôi thì thôi đi cho được việc. Tôi chỉ làm vì có cô ấy thôi. Bây giờ thì tôi thôi.”
“Tôi cũng vậy. Có lẽ mình phải có quyết định chung cho toàn gánh.”
“Phải rồi. Anh chủ toạ đi. Tôi đi kêu tụi nó. Ali...?”
Có tiếng đáp từ dưới sạp vọng lên.
“Có tôi đây.”
“Bác sĩ Duclos?”
“Có mặt.”
“Gigi ?”
“Có.”
“Mụ Muscat ?”
“Có.”
“Nicholas?”
“Dạ, dạ.”

Xừ Reynardo hô lớn, “Mọi người đều có mặt, đủ túc số.” Nói rồi hắn trịnh trọng khoanh tay trước ngực.
Carrot Top giọng run run nói. “Quý chị, quý anh trong gánh. Bởi vì người chị yêu quý của chúng ta bỏ đi lấy chồng và sẽ không bao giờ trở lại nữa. Tôi phải triệu tập buổi họp này để quyết định chúng ta phải làm gì. Chương trình nghị sự duy nhất đặt ra trước hội nghị là: Chúng ta có nên cố gắng tiếp tục hành nghề hay không khi Mouche đã bỏ đi ?”
Bác sĩ Duclos phát biểu ý kiến, “Trình diễn làm gì nếu không có ai tới xem nữa, thưa ông chủ tịch ?”
Reynardo lái ý kiến thành, “Trình diễn làm gì khi chúng ta không được gặp chị nữa ?”
Gigi đề nghị, “Chúng ta nên kiếm người khác thế cho chị ấy.”
Alifanfaron vùng vằng, “Xí. Tôi ngu thật đấy, nhưng tôi dám chắc là không có ai giống chị ấy đâu. Làm sao mà thay nổi cơ chứ ?”
Mụ Muscat thêm vào, “Thôi thì lại trình diễn như hồi chưa có cô ấy vậy.”
Giọng ồm ồm của xừ Nicholas từ dưới vọng lên, “Lại muốn trở về những ngày xưa à ? Những ngày ngủ bờ ngủ bụi. Làm sao có thể chịu nổi. Không có chuyện trở lại dĩ vãng.”
Giọng nói con gái trong trẻo của Gigi cất lên đầy lo lắng. “Nhưng không làm khác được thì đành chịu chứ sao ?”
Xừ Nicholas đáp, “Vậy tốt hơn là đừng đi đâu nữa.”
“Ồ! Thế là thế nào ?”
“Nghĩa là chết đi cho rồi.”
Carrot Top “Ồ” thêm một tiếng nữa và Reynardo hăng hái nói, “Tôi chịu ý kiến đó lắm.” Bác sĩ Duclos trịnh trọng tuyên bố, “Xét ra có lý, tôi phải nhận thế, nhưng viễn tượng bi đát quá.” Ali rên rỉ, “Tôi chẳng hiểu quý vị nói gì, tôi chỉ biết rằng nếu phải xa chị Mouche thì tôi chỉ muốn chết thôi.”
Xừ Reynardo nghẹn ngào, “Đó là ý kiến chung, Ali ạ. Anh nói đúng ý mọi người. Yêu cầu ông chủ tịch cho biểu quyết.”
Tiếp theo là sự yên lặng nặng nề, rồi Carrot Top giọng đầy quyết liệt nói, “Ai muốn chết thì nói ‘đồng ý.’”
Có tiếng rời rạp đáp, “Đồng ý.” Chỉ có mình Gigi rụt rè đáp, “Không.”
Reynardo làu bàu, “Thông qua. Yêu cầu ông chủ tịch tiến hành buổi họp.”
Carrot Top hỏi lại, “Nào, không có ai phản đối gì nữa chứ. Vấn đề tiếp theo là chúng ta cùng chết theo thể thức nào ?”
Bác sĩ Duclos nói, “Tôi vẫn thán phục phong tục goá phụ tự thiêu chết theo chồng bên Ấn Độ, người góa phụ thường nhảy vào đám lửa hoả táng người chồng mãn phần.”
Reynardo bàn, “Tôi không thấy phong tục này liên hệ gì tới việc của chúng ta. Nhưng ý kiến này khá hay. Lửa rất sạch.”
Carrot Top nói, “Đàng sau rạp hát có một khoảng đất trống.”
Gigi bỗng lên tiếng rên rỉ, “Em chả chết đâu.”
Nhanh như cắt, Reynardo cúi xuống phía sạp và ngoạm chặt con búp bên Gigi trong miệng, con này mềm nhũn đôi mắt thao láo mất thần. Rồi nó cẩn thận men ra trước sạp thả con nhỏ xuống sàn sân khấu đánh thịch một cái. Tiếng động vang khắp rạp trống trơn. “Con heo con tóc vàng này nó muốn sống thì cho nó chết trước.”
Mouche nín thở thì thầm, “Tội nghiệp con nhỏ quá...”
Xừ Reynardo ngó xuống đụn vải nằm lăn trên sân khấu hỏi, “Có muốn rút lui nữa không ?”
Mụ Muscat tóm tắt tính tình con Gigi bằng một câu, “Con nhỏ này này có ra cái quái gì đâu ?”
Alifanfaron cãi, “Nhưng con nhỏ có mã lắm.”
Carrot Top thở dài, “Một trong những ảo ảnh lớn lao của cuộc đời, nàng là cô công chúa yểu điệu tóc vàng...”


“Nàng cuối cùng cũng chẳng hơn gì một con dẻ cùi tốt mã dài đuôi,” Reynardo tiếp lời, vì bình thương nó vẫn không ưa cô ả.
Xừ Nicholas từ phía dưới nói lên. “Chẳng nên xử tệ với người ta. Ông trời sinh ra cô ấy vậy đó, cũng như sinh ra tất cả chúng ta mỗi người có tính tình riêng.”
Alifanfaron hỏi, “Chà, bọn mình chết rồi ông Trời tính sao nhỉ ?”
Sau một hồi suy nghĩ, me xừ Nicholas chậm rãi đáp, “Tôi nghĩ có thể ông ấy cũng tự huỷ luôn vì nếu đúng như người ta thường nói là Thượng Đế tạo dựng nên chúng ta theo hình ảnh Ngài...”
Carrot Top hỏi, “Sao vậy ?”
“Vì rằng dù ông ta là Thượng Đế mà phải chứng kiến một sự thảm bại bi thương do chính ông ta đã bày ra thì ổng chịu đâu có nổi.”
Xừ Reynardo nhướng cổ nhìn xuống phía dưới sạp mà nói, “Ồ, mấy anh giỏi quá. Tôi nghĩ đâu có ra.”
“Sâu xa vô cùng,” ông bác sĩ Duclos gật gù. “Ấy là chưa nói rằng rất thực tiễn.”
Carrot Top buột miệng sửa “thực tế.” Hắn thở dài và nói thêm, “Thôi thế là vĩnh biệt ông bầu Coq và cả gánh của ông.”
Golo xoay cái bản mặt sầu thảm mếu máo sang Mouche. “Tụi nó sắp chết. Tội nghiệp quá. Cứu chúng nó đi cô Mouche...”
Me xừ Reynardo tiến lại gần Carrot Top đưa chân trước ra. “Vĩnh biệt nghe, anh. Hồi còn lưu diễn cũng vui hả ?”
Carrot Top trịnh trọng cầm tay hắn. “Vĩnh biệt Bé! Tôi với anh lúc nào cũng thân thiết. Để tôi xuống thu xếp nốt công việc...”
Mouche đứng dậy, quỳ lâu quá đầu gối nàng đau cứng. Tim nàng đập thình thịch, cổ khô ran. Nàng nhặt va-ly lên, đi ngang qua sân khấu, tiếng gót giầy nện khô lạnh trên sàn gỗ, ngọn đèn lẻ loi chiếu bóng nàng thon thon đổ dài trên sân khấu di động về phía trước báo hiệu nàng sẽ phải đi ngang qua chiếc sạp có kẻ núp sau đó.
Lạ lùng thay đó cũng chính là cảnh diễn ra lần nàng gặp gỡ ông bầu Coq và gánh búp bê của ông lần đầu.
Cũng trong bóng tối với ngọn đèn lẻ loi leo lét, cùng một cái sạp đầy vẻ huyền bí nhô ra ngoài vùng tối, một con búp bê cô độc đậu trên thành sạp, và người con gái với khuôn mặt thanh thanh xách chiếc va-ly đi qua.
Chỉ khác là tình thế đã đảo ngược, nàng dừng lại trước vùng ánh sáng vàng vọt trước sạp và với gọi con búp bê nằm xẹp trên sạp, “Thôi chào nghe!”
Xừ Reynardo, nhân vật vốn điềm tĩnh, trân tráo, tự tin giật mình lùi lại. Toàn thân nó run rẩy khi ráng đứng dậy và nhíu mày nhìn vào bóng tối đen, bất lợi cho nó là nó phải nhìn qua vùng ánh sáng. Nó mấp máy hàm năm bảy lượt rồi mới nói thành lời.
“Mouche, nãy giờ chị ở đâu, chị ra đây lâu chưa ?”
Mouche dừng lại đặt va-ly xuống sàn. Nàng ngắm con chồn lúng túng chạy qua chạy lại. Nàng bảo:
“Tôi ở đâu cũng được. Tôi biết các anh chị sắp làm gì rồi. Trong đống lửa chẳng có gì ngoài những đám tro tàn đầy tiếc hận. Tôi mắc cỡ vì mấy người.”
Con chồn đứng khựng lại trân trân nhìn nàng. “Tụi tôi đâu có biết là chị có mặt ở đây.” Rồi nó nói thêm, “Tụi tôi biểu quyết mà...”
“Như thế mà là biểu quyết à,” Mouche cự nự.
Con chồn nuốt nước miếng. “Phải nhận là xừ Nicholas, Carrot Top, và tôi có gian lận đôi chút. Nhưng chẳng qua cũng tại chị - Chị bỏ đi mà.”
“Còn con Gigi đây tính sao ?” Mouche cúi xuống nhặt con búp bê trống rỗng lên.
Con chồn lộ vẻ lúng túng. Nó cúi gầm mặt xuống, đôi mắt lấm lét gian manh. “Tụi tôi tống cổ nó, khai trừ nó rồi.”
“Tụi tôi là ai ?”
“Chính tôi đây vì nó không yêu chị...”
“Anh lầm lẫn, Rey à!”

Nó cúi gầm đầu xuống. “Tôi xin nhận lỗi. Thôi đừng bỏ tụi này chị Mouche ơi!”
“Rey – Anh lại xử ức tôi rồi, chỉ được cái bộ thế thôi?”
Dù trước một cử toạ ăn mặc sang trọng, có văn hoá cao đang chăm chú theo dõi hay trước những hàng ghế trống trơn, dù trước đám đông xô bồ toàn giới bình dân ở xóm lao động tăm tối nhân lúc đi xem hội chợ bu quanh sạp tại sân làng – thì việc diễn xuất đối với Mouche vẫn vậy. Những lúc bọn búp bê xuất hiện và nàng nói chuyện với chúng, nàng quên mình hoàn toàn và quên cả thực tại không còn ý niệm gì về ngoại cảnh nữa – chỉ còn có bọn nó thôi, nhưng người bạn đồng hành và nàng hết lòng lo lắng cho bọn chúng.
Giọng nói khàn khàn của nó biến thành tiếng thì thào năn nỉ. “Lần này thì quả thật không phải xử ức cô Mouche ạ. Cô đi đâu cho tôi theo với.”
“Bộ bỏ bọn nó sao? Rey, anh không có quyền bỏ chúng nó.”
Vẻ mặt e dè của con cáo biến thành linh động. Nó len lén xích lại gần chỗ Mouche đang đứng. “Bỏ chứ. Tôi bất chấp hết, chẳng cần ai nữa. Cho tôi đi theo với, chị Mouche. Tôi thuần thục lắm. Hơn nữa lại thích con nít – Như chị đã biết đấy.”
Tập quán cũ khó lòng mà bỏ hẳn được. Mouche bỗng quên lãng hiện tại của mình, nàng quên là nàng đã dứt khoát hẳn với cái trò này rồi và ngoài kia đã bắt đầu hừng sáng. Tới giờ làm lễ cưới với Ballote để bắt đầu một cuộc sống mới bình thường. Nàng xích lại gần sạp cúi xuống theo cung cách dịu dàng chăm chú vẫn có của nàng. Nàng trách móc, “Rey, anh không cho như vậy là thất tín hả?”
Xừ Reynardo ra vẻ suy nghĩ một hồi. Rồi nó xích lại gần nàng đặt mõm lên lưng bàn tay. Nó thở dài não nuột nói, “Tôi biết chứ. Nhưng có hề chi đâu? Mọi người đều biết tôi là thằng cuội. Ai cũng cho việc này là dĩ nhiên. Nói thật với chị như thế lại sướng cơ đấy – Có gần chị thì may ra tôi mới thoát khỏi chứng nào tật ấy...”
Nàng không cầm lòng nổi. Nàng âu yếm lấy tay vuốt lên đầu con chồn lông đỏ lởm chởm. “Tội nghiệp Rey quá...”
Lập tức con vật chồm lên chúi đầu vào cổ vào vai nàng thì thầm. “Chị Mouche, chị lo cho em với...”
Mỗi lần cọ sát với nó nàng có cảm giác vừa êm đềm vừa khắc khoải. Lòng nàng tràn ngập yêu thương đối với con vật nhỏ bé bất hạnh này. Alifanfaron đột ngột nhô lên.
“Chà, xin lỗi nhé. Tôi có làm cản trở ai không? Ủa, chị Mouche đấy à? Chị lại về đấy à? Chị về thì em không muốn chết nữa đâu...”
Con chồn cằn nhằn. “Đếch gì, nhằm đúng lúc này mà xuất hiện. Ông sắp dụ được chị ấy cho ông đi rồi...” Nó vùng vằng rồi biến dạng. Mouche kể lể, “Nhưng Ali à, chị ở lại không được, chị đi lấy chồng mà. Chị không bằng lòng để mấy em chết đâu. Bây giờ chị không biết tính làm sao đây.”
Chúng nó đều có lối lý luận trẻ con như nhau.
“Chị cho em đi với chị Mouche. Em khổ quá đi, vừa to xác, vừa ngu ngốc, có người chị lại bị mất...”
Mouche nghe tiếng mình nói, “Chị đi lấy chồng mà...” nhưng nghe như người nào khác nói về một ai đó. Nàng đang sống trong thực hay trong mộng đây. Có phải thực tế nàng đang tìm đường tránh khỏi huỷ diệt để trở về với cuộc đời bình dị lành mạnh hay không? Lúc này nàng chỉ còn nhớ tới những khổ não của Alifanfaron mà thôi.
“Ồ, Ali,” nàng kêu lên. “Em đâu có đần độn. Tại em đã sinh ra với tấm thân ngoại khổ trong một thế giới đầy những người nhỏ thó đấy chứ.”
“A ha, a ha! Chí lý, chí lý. Một lời nhận xét chí lý. Không có một lời nào khôn ngoan hơn.” Đó là lời bình luận của bác sĩ Duclos, con hải điểu ăn mặc chững chạc với đôi mục kỉnh buộc bằng sợi băng đen vào mỏ. Ông nhìn nàng một chập rồi nói. “Hân hạn gặp lại cô. Cả gánh nhớ cô quá.” Nói rồi ông bỏ đi.
Carrot Top xuất hiện miệng huýt gió điệu “Đi đi, đi đi,” rồi làm ra bộ sửng sốt, khi nhận ra cô gái đứng ở vị trí thường nhật chếch về phía bên phải sạp. “Ồ, chị Mouche, chị còn đây hả?”
“Tôi đang tính đi đây. Carrot Top lại đây...”
Nó men men lại gần, nhưng có vẻ thận trọng. Mouche nói, “Tôi nghe lóm được hết rồi. Tôi cầm lòng không nổi. Anh không mắc cỡ hả?”
Carrot Top “ồ” một tiếng rồi có vẻ suy nghĩ một hồi lâu. Rồi thằng nhỏ tóc đỏ với cái mũi cà chua, đôi tai nhọn với khuôn mặt dài có dáng suy tư chậm rãi nói. “Thiếu chị thì kỳ lắm, kỳ thật. Lúc đầu em nghĩ là mình có thể điều hành được. Chị nhớ không, lúc nào cũng có chị cố vấn cho...”
“Ồ, Carrot Top. Tôi đâu có muốn cơ sự xảy ra như thế này!”
Carrot Top trở nên mơ màng. “Lúc nào chị cũng nhắc nhở em có bổn phận đối xử tệ với Gigi, chẳng hạn. Nhưng đàng sau bộ mặt đẹp đẽ ấy chẳng có quái gì. Lúc đầu, khi nghe tin chị bỏ đi, em nghĩ rằng mình có thể...”
“Phải, phải rồi, tôi biết mà... bay bổng.” Mouche nói nốt câu cho nó, bỗng nước mắt lưng tròng, nàng không nhìn thấy Carrot Top, không còn thấy chiếc sạp nữa. “Chắp cánh mà bay, Carrot Top. Bây giờ không ai cản anh nữa. Bay tới tận trăng sao và những vì sao sẽ rụng xuống lòng anh.”
Con búp bê thở dài não nuột. “Nhưng bây giờ không muốn bay nữa. Em chẳng ham trăng sao. Em chỉ muốn mãi mãi được gần bên chị. Chị cho em theo với.” Nó lẹ làng băng qua sạp đến gục đầu vào ngực nàng, bên dưới bộ mặt nhỏ bé nàng nghe tim mình đập rộn ràng.
“Carrot Top, Carrot Top à... Lúc nào tôi chẳng yêu anh.”
Con búp bê ngửng đầu lên nhìn thẳng vào mặt nàng hỏi, “Có thật không? Đâu chị có thực lòng thương bọn này, nếu thực thì đâu chị có bỏ đi.”
Tiếng nói nghẹn ngào tức tưởi của nàng vọng lên. “Yêu, yêu thật mà. Tôi yêu tất cả. Tôi đã yêu thương với cả tấm lòng tôi. Chỉ tại tôi ghét nó, ghét kinh khủng đến nỗi không còn chút tình nghĩa nào cả.”
Đứng trong bóng tối, mất hút trong diễn trường mênh mông, trống trải, nàng thu hết can đảm thổ lộ một sự thật với con búp bê, một sự thật mà nàng chưa bao giờ thố lộ cùng ai.
“Chị đã yêu hắn. Yêu hắn ngay từ lần đầu gặp gỡ. Chị yêu hắn và đã không từ khước hắn một điều gì. Hắn chiếm đoạt chị và trả lại chị toàn những cay cú, thù hận. Hắn lấy sự đểu giả để đền đáp lại lòng yêu thương, sự dịu dàng và tất cả những đặc ân chị dành cho hắn. Thế rồi tình yêu của chị trở thành thù hận. Chị càng thù ghét hắn bao nhiêu, chị càng thương các em bấy nhiêu, Carrot Top à... Một người chứa đựng một bên là yêu thương tha thiết, một bên là oán giận khủng khiếp, nhưng chị liệu chịu đựng được bao lâu nữa mà không phát điên? Thôi Carrot, Carrot, em buông tha cho chị!”
Nói rồi nàng đưa hai tay lên ép đầu Carrot Top vào cổ nàng và đúng lúc ấy Reynardo cũng vừa xuất hiện, cảm giác gây nên do sự tiếp xúc với hai đồ vật nhỏ bé ấy làm nàng muốn khóc đến vô tận, lòng tràn ngập thất vọng. Nàng nhắm nghiền mắt lại để giữ cho tim óc đừng nứt rạn.
Nàng giật mình vì tiếng hỏi the thé của Carrot Top. “Nhưng tụi em là ai cơ chứ chị Mouche?”
Câu hỏi này cũng được Reynardo lập lại, nhưng khi nàng mở mắt ra thì hai con vật này đã biến mất, chỉ có xừ Nicholas nhìn nàng qua lớp gọng kính vuông.
Khuôn mặt nhỏ bé này có tác dụng làm cho nàng bình tĩnh lại đôi chút, vì tập quán cũ vẫn còn mạnh. Nicholas là người bạn tin cẩn, một triết gia, một cố vấn khi nào trên sạp có chuyện lộn xộn, quá trớn là ông ta lại xuất hiện, con người hàn gắn đồ vật cũng như tâm hồn.
Nhưng chính ông này cũng lập lại câu hỏi khiến nàng kinh hoàng. “Bọn tôi là ai, thưa cô. Carrot Top, xừ Reynardo, Alifanfaron, Gigi, bác sĩ Duclos, mụ Muscat, và cả tôi đây nữa là ai, thưa cô?”
Mouche bắt đầu run rẩy nàng phải vịn vào thành sạp vì sợ té xỉu. Mọi vật bắt đầu sụp đổ những thành trì tự vệ nàng cố thủ bên trong và cứ tưởng là an toàn cũng sụp đổ nốt.
Thực vậy, bọn chúng là ai? Và ma lực nào đã phân cách hai bên, một bên là bảy con búp bê, một con một tính nhưng cùng yêu thương, hiền dịu, một bên là con người quái dị ấy?
Xừ Nicholas tiếp lời. “Xin cô nghĩ lại đi cô Mouche. Cô đã từng nắm bàn tay ai âu yếm vào ngực, tuy bên ngoài là Carrot Top, là xừ Reynardo, là Alifanfaron, cô ôm ấp vào lòng và nhiều khi nhỏ nước mắt thương yêu?”
Mouche cố kiềm chế để khỏi la lên vì kinh hoàng. “Cái bàn tay đã từng vả vào miệng tôi...” Nàng thở hổn hển đưa tay lên bưng miệng như vừa bị vả...
“Nhưng cô đã thương yêu bàn tay ấy. Những bàn tay âu yếm ve vuốt cô -”


Mouche cảm thấy những giác quan của nàng bắt đầu lảo đảo nhưng nàng ráng gặng hỏi. “Nhưng ông là ai, ông Nicholas, và cả bọn chúng nó nữa?”
Me xừ Nicholas thấy mình có thớ hẳn lên, ông lấy vẻ trang nghiêm giọng sang sảng nói:
“Con người phức tạp lắm, cô Mouche ạ. Hắn mong muốn được như Carrot Top với tâm hồn thi sĩ muốn bay tới trăng sao mà vẫn còn bị ràng buộc vào mặt đất này và vẫn có thể xù xì, xấu xí, thô lậu, ngu đần như Alifanfaron. Trong con người hắn vẫn đầy rẫy mầm mống của ghen tỵ, tham lam, khao khát được người ta thán phục, thích an nhàn như con Gigi đầu óc ngu như con vật. Một thành phần bản ngã khác của hắn lại khệnh khạng hình thức như bác sĩ Duclos, một thành phần khác là mụ Muscat, lắm điều, lắm chuyện, lắm lời nhưng khôn ngoan. Nếu trong hắn có một nhà hiền triết thì cũng có luôn một tên giả hình lừa phản, giả đạo đức, gian manh, trộm cắp như xừ Reynardo.”
Và me-xừ Nicholas nói tiếp. “Bản chất con người là một huyền nhiệm không cùng, cô Mouche ạ. Bảy đứa bọn tôi như vậy đó và đã được cô thương yêu. Và mỗi đứa tuỳ theo tâm hồn mình mà yêu thương cô hết lòng. Tôi đã từng nghe thằng Reynardo xấu bụng cũng đòi chết cho cô mà nó kêu là ruột thịt của nó. Chính thằng này nó nói lên nỗi lòng của kẻ giật dây sau lưng chúng tôi...”
“Thôi, thôi. Đừng nói nữa!” Mouche năn nỉ. “Đau lòng tôi lắm.”
“Sự xấu xa không thể sống thiếu điều lương thiện được...” Giọng nói của Nicholas lạc điệu không giống giọng bình thường của ông nữa. “Cả bọn tôi chết còn hơn thiếu cô mà phải tiếp tục...”
“Ai đó? Ai đang nói đó?” Mouche hỏi dồn dập.
Rồi như bị thúc đẩy bởi một sức mạnh nội tâm mãnh liệt, nàng không ý thức được là mình đang làm gì, nàng với tay qua sạp nắm lấy bức màn mà từ đó nàng bị theo dõi mà không theo dõi được người nấp bên trong. Bằng một cái giật mạnh, nàng kéo toang bức màn bấy lâu ngăn cách nàng khỏi con người tiều tụy, đau khổ nấp bên trong.
Hắn ngồi đó bất động như một pho tượng. Má hóp, mắt lõm vào, cay đắng, quyết liệt, không chịu thỏa hiệp nhưng yêu nàng đến chết được.
Gã đàn ông bận đồ đen có mái tóc đỏ hoe, trên bộ mặt chết chóc của hắn chỉ còn đôi mắt lộ vẻ sống động. Những ngón tay của bàn tay phải xỏ vào chiếc găng mang hình xừ Nicholas, giơ cao nó lên. Bàn tay trái bóp nhầu con búp bê Reynardo. Dường như gã đang cân nhắc thiện ác. Thù hận, yêu thương, hy vọng và tuyệt vọng pha trộn trên nét mặt gã, làm rực những vết hằn lên như những đường chớp sau những đám mây đen chiếu rạng vẻ đẹp của mặt đất, hình ảnh quỷ Satan trước lúc sa ngã.
Chính lúc ấy cũng là lúc Mouche bước qua lằn ranh giới cuối cùng phân chia tuổi trẻ và tuổi trưởng thành. Nàng nhìn thấu suốt con người gã. Gã nhất quyết sống cuộc đời độc địa xấu xa. Và để giễu cợt Thượng Đế và Con Người, gã đã tạo dựng nên những con búp bê giống Con Người theo hình ảnh của Thượng Đế và cho chúng đầy lòng yêu thương sự dịu hiền.
Và trong cuộc tranh chấp nội tâm ấy, gã đã chịu biết bao khổ hình. Một kẻ chỉ thích độc ác và sa đoạ, nay biến thành nạn nhân của cái thiện do chính mình tạo dựng. Bảy con búp bê phản chiếu bản chất thật của gã nay trở thành chủ nhân chế ngự gã và gã chỉ còn là tên nô lệ. Hắn lấy chúng làm lẽ sống và chỉ sống đàng sau sạp.
Và trong lúc xuất thần nàng nhìn thấy có một vật xúc tác có thể cứu vớt gã. Vật đó chính là nàng. Hắn không thể van xin được. Cũng trong lúc xuất thần nàng chợt nhớ lại chuyện Nàng Tiên và Con Ác Quỷ. Câu chuyện đã làm nàng thích thú hồi nhỏ và nàng biết đây là Con Ác Quỷ, nó sẽ phải chết trong trận chiến này nếu nàng không thương xót nó.
Nhưng không phải vì thương hại mà chính là tình yêu đã khiến nàng giang đôi cánh tay với gọi gã qua chiếc sạp búp bê mà trên một năm nay, nàng và gã không ngừng cộng tác từng ngày. Nàng gọi, “Michel! Michel! Lại đây với em!”
Không để mất một giây, gã vòng qua sạp, hai người ôm chầm lấy nhau. Toàn thân gã run rẩy, nàng ôm lấy hắn. Mouche thì thào:
“Michel, Michel. Em yêu anh. Em yêu anh lắm lắm dù anh là ai, dù anh ra sao chăng nữa. Em không dằn được lòng yêu thương. Em chỉ yêu anh, yêu anh mãi mãi.”
Chính nàng đang ôm chặt lấy gã, ôm chiếc đầu đỏ lởm chởm, tóc cứng như cái đầu xừ Reynardo, kẹp nó giữa cổ và vai nàng nơi mà bàn tay gã mơn trớn ve vuốt, vịn tựa mà không lộ diện. Hắn càng bám chặt hơn nữa khi miệng không ngừng lẩm bẩm gọi tên nàng. “Mouche... Mouche... Mouche...” Hắn giấu mặt không dám nhìn nàng.
“Michel! Em yêu anh. Em sẽ không bao giờ bỏ anh.”
Nàng thấy bàn tay nàng có vệt nước nóng lăn chảy. Bàn tay ôm khuôn mặt nhăn nhó, độc ác, nhưng biến dạng hoàn toàn trong lúc này. Nàng biết đó là những giọt nước mắt của gã đàn ông mà trước đây chưa bao giờ có thể khóc, con người ấy đang thoát xác sau cơn ác mộng dầy đặc. Lần gã thoát xác thành con người với tất cả nhân tính nhờ tình yêu của nàng.
Họ cứ đứng ôm nhau như thế giữa sân khấu vắng vẻ u tối, thật lâu. Và Michel Peyrot, biệt danh là ông bầu Coq đầu hàng với cả tâm hồn và thể xác cho người mà gã thù ghét, ghen tỵ đến không chịu nổi. Bây giờ hắn tìm nương náu nơi một cô gái ngây thơ, giàu lòng thương và nhờ nàng ấp ủ bằng ân tình.
Họ vẫn không nhúc nhích, ngay cả lúc tên da đen già với miếng băng trắng che một mắt lầm lũi băng qua sân khấu nhìn sâu xuống sạp, nhìn vào cõi u tối dầy đặc dưới đáy sạp, bô bô nói:
“A ha! Cậu chủ nhỏ đâu! Carrot Top đâu! Xừ Reynardo đâu! Bác sĩ Duclos, Ali, mụ Muscat đâu cả rồi? Lên đây nghe tôi báo tin vui. Cô Mouche không bỏ bọn mình nữa. Cô sẽ ở lại với tụi mình mãi mãi!”





Hết