Đi qua mùa đông giá lạnh
Tác giả: Võ Thị Xuân Hà
Người con gái ngồi phía xa kia có gương mặt u sầu khiến người ta nao lòng. Chỉ có một cách để xua đi gương mặt ám ảnh của Tâm trong lòng là tìm một gương mặt mới u sầu hơn Tâm. Anh đưa mắt nhìn quanh. Chỉ có gương mặt người con gái kia.
Tiếng kèn trompét vang lên từ căn nhà lợp tôn phía sau dãy biệt thự cổ. Chưa bao giờ anh nhìn thấy người thổi kèn. Chỉ thường hay nghe thấy tiếng kèn vào lúc những quyết định trong ngày chưa có trong đầu anh, lúc mọi người còn ngái ngủ. Có lẽ chỉ có người nghệ sĩ già mới nhớ nhung những tháng ngày da diết đến thế. Có thể cả đêm qua ông già không ngủ được. Chỉ mong sao trời mau sáng để được vào một buổi tập không bắt buộc như trước kia nữa. Hoặc có thể đó là một cô bé bị cha mẹ khoanh ý thức trong một vòng tròn bắt buộc. Sáng kèn. Chiều đến lớp. Tối làm bài tập. Giữa các cuộc chạy đua là những khoanh bánh mì, những lát hoa quả đầy đủ dưỡng chất...
Và tiếng kèn cứ thế bùng lên khắc khoải, như một cách vô thức tìm kiếm trò nào đó để phá phách và nhộn nhạo cuộc chơi ú tim. Nhưng có một lần anh nghe rõ nhịp điệu trong vắt của giai điệu “Giá lạnh”. Nó khiến người ta có cảm giác như đang trôi trong một khu vườn của chốn thiên thai, có băng giá, nhưng tuyết đã dần tan, hoa đã hé nụ, nỗi khổ đau thật là vô nghĩa khi nhìn những cánh chim nhỏ cất cánh. Có lẽ khúc nhạc chạm đúng nỗi lòng anh. “Nếu đóng chặt trái tim mình anh sẽ giá lạnh... Hãy để sự khổ đau tàn lụi. Vì nếu đóng cửa trái tim mình anh sẽ cô đơn...”.
*
Buổi chiều hay buổi trưa, không có tiếng kèn ấy trong lòng anh, bởi những lúc đó anh đang bận rộn với những bản hợp đồng, những tính toán vật vã, những cuộc nghênh tiếp xã giao. Những lúc như vậy, cửa sổ phòng làm việc được khép lại, máy điều hòa được bật lên. Và thanh âm của vạn vật chỉ còn là những ký ức mơ hồ không thành hình trong lồng ngực, làm dịu những cuộc tranh luận, những trận cuồng phong thua thắng, cạnh tranh.
Sau mỗi cuộc chạy đua, anh rút tấm khăn giấy khẽ thấm mồ hôi, mặc dù có những khi gương mặt anh không còn cái cảm giác toát mồ hôi sinh học nữa. Máy điều hòa đã hút hết sạch ngay cả thứ hương riêng biệt tạo nên tố chất của mỗi người. Cô bé thư ký mới tuyển đẩy đến cho anh một ly nước mát và một bao Vina. Anh khẽ mỉm cười, nhẹ tay búng lên đầu cô ta, cái búng nhẹ như thói quen nhấn bàn phím, ẩn trong tiềm thức rằng cô ta khá ngốc để kéo một người đàn ông ra khỏi tình thế cùng quẫn hoặc kiêu ngạo.
Cũng có nghĩa rằng cô còn quá trẻ để có thể chia sẻ. Giữa cô và tôi cần có một khoảng cách nhất định. Trí tuệ của cô và trí tuệ của tôi là hai phạm trù. Tình cảm của cô và tình cảm của tôi là hai thế giới. Tôi trả lương cho cô và cô thực hiện cho tôi những sự vụ mang tính chất hành chính. Đôi lúc được phép can ngăn, được phép tham gia ý kiến. Nhưng chỉ thế thôi nhé, cô bé.
*
Chị quan sát anh theo cách của riêng mình. Hàng ngày chị thường gặp anh ở lối rẽ. Nơi đó có hai lối đi. Một rải sỏi trắng, hai bên nở lấm tấm những nụ tóc tiên cạn, dẫn đến một sân rộng có lối lên tòa biệt thự cổ, và những khu nhà hai bên hợp với tòa biệt thự, trở thành một khu trung tâm thương mại, với những cửa hàng, siêu thị ở tầng trệt, những văn phòng đại diện ở các tầng trên cao. Một lối đi dẫn đến khu xóm bãi phía sau. Khu xóm bãi là nơi ở của những người dân nghèo. Những kẻ nghiện hút thường xúm nhau lại chia mồi. Những cô gái làm nghề ăn sương qua đêm nom phờ phạc, ngồi sụp bên gánh bún ốc hay hàng trứng vịt lộn, hít hà sì soạp. Mái tóc qua công nghệ uốn ép, bay lơ phơ trong ánh nắng mai.
Căn nhà của chị nằm sâu trong ngõ nhỏ của khu xóm bãi. Buổi sáng, cả xóm tự hào nghe tiếng kèn cất lên giữa tiếng líu ríu của những con chim sâu bé nhỏ, tiếng gầm gừ sắng sít của những chú chó chạy loăng quăng, tiếng rao da diết và tiếng thở của những con người bí bách, bàng quan, trôi nổi. Hết giờ tập, chị mở cửa ra đường để đến cái quán cà phê nhỏ trong khu trung tâm thương mại. Giữa bao người vội vã, chị nhìn thấy một chàng trai gương mặt thanh tú, đôi môi còn vương chất trẻ thơ thật bướng bỉnh, nhưng cặp mắt luôn nhíu lại già dặn và phong trần. Anh không nhìn chị cũng như những người qua lại bên cạnh. Phía sau anh, một cô bé khá xinh, bước chân nhún nhảy, ngước nhìn anh ngưỡng mộ. Có vẻ đó là một cô thư ký mới tuyển. Phong thái anh toát lên một điều: anh đang giữ trọng trách ở một công ty chưa thành đạt.
Trong quán cà phê giữa trung tâm thương mại, hai người ngồi ở hai góc chéo nhau. Chị ngồi nhấp từng ngụm trà đào, tưởng nhớ những mùa xuân đã qua nhờ hương vị đào thấm qua đầu lưỡi. Chị không còn là thiếu nữ, nhưng thoạt nhìn mọi người thường nhầm chị với một cô gái nào đó, hình như họ đã gặp ở đâu rồi, một cô gái khá đẹp, nhưng u sầu. Mà họ có thể đã từng gặp chị thật. Chị là người thổi kèn trompét khá nổi tiếng của dàn nhạc nổi tiếng cả đất nước, nhà hát của chị vừa khánh thành ở khu mới ngay bên bờ một hồ nước khá xinh xắn giữa lòng thủ đô.
Anh ngồi lặng lẽ bên bàn của mình. Anh nghe tiếng rơi tí tách của từng giọt cà phê và từng ngụm cà phê đen đắng chát ngấm qua họng, thấm vào từng mao mạch mà lòng ngổn ngang bao điều. Giọt thứ nhất rơi xuống chiếc tách nhỏ vào lúc tâm trí anh đang nghĩ đến bản hợp đồng vừa ký sáng hôm qua có một điều bất cập trong vấn đề nhân công. Giọt thứ hai, nhất định khi làm việc với Tập đoàn Sinir mình phải cẩn trọng hơn lần trước, bọn này không thích không khí dùng Anh ngữ giữa hai tộc Á châu. ồ, ngày mai là một cuộc thử thách quan trọng. Mình sẽ phải chứng minh cho bên A tất cả khả năng, và điều quan trọng là làm thế nào để giành được quyền của bên B. Giọt thứ ba, thứ tư... trí nhớ anh lại trôi nổi đến một phương trời khác.
Không biết bây giờ Tâm đang làm gì, có còn sợ những con sâu ổi nữa không? Mình sẽ không tìm Tâm, cho đến khi mình có thể mua được một căn nhà nhỏ tặng mẹ con nàng. Để trả ơn nàng? Khi ấy, liệu nàng có tha thứ? Có thôi căm hận? Có lẽ mình chưa hiểu nàng, suốt đời không thể hiểu. Tâm không bao giờ căm hận mình. Nàng ở trên cao, nơi có thứ ánh sáng mà mắt người trần khó nhận ra.
Có một lúc anh bỗng ngẩng lên nhìn ra xa phía trước mặt. Mình đã sai lầm điều gì nhỉ? Có, nhiều nữa là khác. Nhưng mọi điều đều có thể sửa chữa. Còn với Tâm thì không. Tại sao lại như vậy? Hay là có số kiếp thật? Nếu vậy, chỉ có kiếp sau mình mới có thể trả nợ được cho Tâm. Người con gái ngồi phía xa kia có gương mặt u sầu khiến người ta nao lòng. Chỉ có một cách để xua đi gương mặt ám ảnh của Tâm trong lòng là tìm một gương mặt mới u sầu hơn Tâm. Anh đưa mắt nhìn quanh. Chỉ có gương mặt người con gái kia.
Ví thử là vợ mình sau này, mình sẽ làm cho cô ấy rạng rỡ tươi vui lên. Nếu mình yêu cô thư ký, đại loại một người có gương mặt tươi roi rói, vui tươi sáng bừng như hoa, rủi mình làm ăn thất bại thì sẽ phải nhìn thấy gương mặt vui tươi hàng ngày phải ủ dột. Lúc đó liệu mình có còn đủ nghị lực để chống chọi với biến cố? Còn ngược lại, khi mình thành công, gương mặt u sầu sẽ bừng sáng. Hạnh phúc là thế chứ còn là gì nữa? Dù sao thì mình cũng vẫn phải sống một cuộc đời như bao người đàn ông khác. Vậy thì, tóm lại, một gương mặt u sầu, thử xem?
Nhưng còn Tâm?
Chiếc MobiFone rung lên. Và anh quên mất trò chơi trong trái tim mình. Trả tiền ly đen, anh quày quả bước ra khỏi quán.
*
Ly trà đào của chị đã vợi hơn nửa. Chị không có việc gì phải vội. Bài tập hàng ngày sáng nay chị đã hoàn tất. Đêm qua, đứa con trai gọi từ bên Mỹ về kể mọi chuyện học hành sinh hoạt của nó. Nó bảo bố gửi lời hỏi thăm mẹ. Bố vẫn có cô Hạnh bên cạnh chăm sóc. Cô ấy ăn lương của đại sứ quán để chăm sóc bố, cô ấy không ăn lương cũng muốn được chăm bố suốt đời mà. Nó khoe đã tiết kiệm được một số tiền bố cho để tháng sau gửi về cho mẹ lợp lại mái nhà. Mẹ cần phải thay mái tôn bằng mái chống nóng. Khi nào con học xong, thi được vào đại học, con sẽ đi làm thêm như các anh chị sinh viên Việt Nam bên này. Con sẽ gửi tiền về cho mẹ xây nhà.
Chị bảo con phải giữ sức khỏe, mẹ vẫn có đủ mọi thứ trong cuộc sống hàng ngày, sống rất tốt, chỉ lo cho con thôi, mẹ không muốn con phải đi làm thuê. Nó cười vui vẻ chê chị cổ hủ, làm thuê không có nghĩa là khổ, kể cả những sinh viên có điều kiện họ cũng muốn đi làm thuê như vậy để rèn luyện ý chí. Mẹ ơi hàng đêm mẹ vẫn đi diễn chứ? Có ai đưa mẹ về không? Mẹ đã có ai chưa? Chị ậm ừ qua điện thoại. Con trai xót xa bảo mẹ nên có ai đó cho đỡ cô quạnh, nếu mẹ đồng ý, con sẽ làm mối cho mẹ một người bên này. Mẹ biết không, con cho ông thầy dạy toán người Mỹ gốc Anh của con xem ảnh mẹ, ông ấy bảo mẹ là thiên thần, là vẻ đẹp mà loài người sắp đánh mất. Nhưng ông ấy không phải là “tuýp” người của mẹ. Người của mẹ phải khác cơ, không thẳng đuột như ông ấy. Nó cười rất sảng khoái qua điện thoại.
Chị muốn nhắc con đủ thứ. Nhưng nó lại liến thoắng khoe. Con cũng có bạn gái rồi đấy, là người Nam Phi, đen trũi, nhưng nhảy rất đẹp, cái eo lưng thon mảnh của cô ấy hút mắt khá nhiều thằng con trai đa chủng tộc ở cái xứ sở kỳ quặc này. Đứa con trai mười lăm tuổi của một thế hệ mới đặt máy xuống rồi mà chị vẫn mỉm cười một mình, như là nó vẫn đang ở trước mặt, khoa chân múa tay và trình bày những tư tưởng trẻ con mới lạ
Cô gái đến ngồi ngay trước mặt chị. Cô đặt cái túi xách lên mặt bàn, lay lay cái bàn xem thử có cập kênh không. Cô lấy gương lược và một lô son phấn ra, bắt đầu công cuộc trang điểm lại. Nhân viên phục vụ bưng một ly nước cam đến. Cô cầm ly cam, làm một hơi gần hết, rồi cầm son môi tô một lượt thật mạnh mẽ. Cô ngẩng lên nhìn chằm chằm người đàn bà ngồi ngay trước mặt. Cô reo lên:
“Em nhận ra chị rồi. Chị thổi kèn trompét, đúng không nào? Chị là nghệ sĩ Thủy Yên!”.
Chị cười xác nhận. Cô bật dậy, chồm tay qua bàn để bắt tay chị. Lúc đó chị nhận ra cô thư ký nhỏ bé của người thanh niên trẻ vừa bước ra khỏi quán mấy phút trước đây.
“Nhà chị ở gần đây à?”.
“Ở sau khu biệt thự, trong xóm bãi ấy”.
“Bố mẹ em hay cho chúng em đi xem ca nhạc ở nhà hát chị. Bố em ngày xưa là...”.
Cô bé ngưng bặt câu nói. Khẽ mím môi. Chị thấy lòng mình xáo trộn vì vẻ sinh động của một cô gái và khoảnh khắc lặng câm mà trái tim cô phơi bày trước một người xa lạ.
“Em làm ở văn phòng trên kia phải không?”.
Cô bé nhướng đôi lông mày thanh tú:
“Ơ, sao chị biết?”.
“Chị biết mà. Vì hay nhìn thấy em đi lại quanh đây”.
“Em bực cái ông ấy lắm. Cứ làm như mình là thánh là tướng ấy. Cái đất nước mình cũng thật kỳ lạ. Cứ thấy nữ thư ký trẻ đẹp là lại nghĩ có chuyện bậy bạ với sếp. Chẳng qua em muốn giúp anh ấy thành đạt, tức là công ty của em thành đạt. Mà em có phải ngu ngốc đâu cơ chứ. Em học Ngoại thương ra, bằng giỏi đấy chị ạ. Thế mà anh ấy, cả lúc nghỉ ngơi giải lao cũng cứ khó đăm đăm như kẻ thất tình hay là người theo đạo Hinđu ấy, gắt ga gắt gỏng, bí hiểm, khó gần. Chị biết một trong những bí quyết thành công trong kinh doanh không? Không phải là những bài học em học được ở trường hay đọc được ở sách báo đâu nhé. Đó là những giây phút cởi mở ngoài văn phòng. Anh ấy chưa thành công vì chưa biết vui vẻ hòa đồng để thu phục nhân tâm. Mà người đầu tiên cần vui vẻ cởi mở phải là thư ký của mình. Sợ em yêu à? Em không yêu cái ông già ba hai tuổi ấy đâu. Eo ôi, đó là một cơn ác mộng...”.
*
Chị vẫn ngồi yên một chỗ, khẽ mỉm cười. Gương mặt u sầu như cơn gió mùa đông được ánh nắng mùa xuân lướt qua chỉ một thoáng mà gió đã mang hơi ấm nồng nàn.
Cô bé chợt ngừng bặt, ngồi xuống lặng lẽ.
“Đấy là bài hát mà chị đã thổi trompét. Những lúc đó, anh ấy mở cửa sổ văn phòng, đứng nghe trọn cả điệu nhạc”.
“Một bài hát nước ngoài mà. Chị phải tập theo đơn đặt hàng. Cảm ơn em đã lắng nghe nó”.
“Khúc nhạc chị thổi thật hay. Dù đó là một bài hát nước ngoài”.
Rồi cô gái vô tư bỏ đi. Đi cũng nhanh như khi cô bước vào quán. Cô đi rồi, tiếng hát trong trẻo còn vương trong lòng chị. “Tình yêu cũng giống như những con chim nhỏ cần được cất cánh. Hãy để sự khổ đau tàn lụi...”.
Chị cũng đứng lên ra khỏi quán. Vô tình ánh mắt chị ngước lên phía biệt thự cổ, nơi có một văn phòng nhỏ của một cái công ty nào đó chưa thành đạt.
*
Cô ào vào văn phòng. Không khẽ khàng như mọi khi. Đôi lông mày thanh tú dướn lên.
“Sếp biết em vừa gặp ai không?”.
Nhưng anh không ngẩng lên để trả lời câu hỏi của cô. Cô sựng lại giây lát rồi lặng lẽ rút vào vị trí của mình. Cô phụng phịu mở cặp giấy tờ. Chỉ có tiếng giấy sột soạt và thanh âm khẽ khàng của các loại máy móc văn phòng. Bỗng cô đứng vụt dậy mở tung cánh cửa sổ. Cô dướn người qua khung cửa rồi quay ngoắt lại.
“Anh bỏ cái thói lạnh lùng cứng nhắc ấy đi. Anh tưởng như thế anh sẽ thành công hay sao? Này, anh có nghe thấy không? Chị ấy đang thổi bản “Giá lạnh”. Chị ấy thổi vào giờ gần trưa khác với mọi ngày, để tặng cho người khó tính là anh đấy”.
Anh đứng dậy, bước ra cửa sổ, nhìn về phía căn nhà lợp tôn phía dưới. Tiếng kèn trompét vang lên lảnh lót. “Hãy để sự khổ đau tàn lụi. Vì nếu đóng cửa trái tim mình anh sẽ cô đơn...”.
“Cô ấy là ai?”.
“Một gương mặt đẹp u sầu. Bản nhạc thổi theo đơn đặt hàng đấy. Anh có muốn học cách sống với nền kinh tế thị trường của chị ấy không?”.
Anh nhìn cô thư ký. Chợt nhận ra ý nghĩa trong lời nói của cô. Anh khẽ mỉm cười thú nhận.
“Có lẽ ngày mai, khi ký xong bản hợp đồng với bên A, anh em mình nên có cuộc nói chuyện nghiêm túc nhỉ?”.
“Anh nói thật đi, anh có muốn em đưa anh đến nhà chị Thủy Yên nghe thổi trompét không?”.
“Có lẽ là có”.
“Anh có muốn biết em là con gái của ai không?”.
Anh ngạc nhiên. Cô khẽ cười.
“Em là con gái của một nghệ sĩ thổi kèn trompét. Bố em bỏ nghề ra mở một công ty. Ngày mai anh sẽ đối mặt với người giám đốc phụ trách kinh doanh của bố em. Đấy là bí mật mà em xin tiết lộ giúp anh! Người giám đốc này có đầu óc khá thực tế, được ăn học ở Anh một năm, sau đó sang Mỹ học bốn năm, tiếp hai năm làm thuê cho một công ty nước ngoài, và bây giờ được bố em trọng dụng”.
Anh hoảng hồn nhìn cô thư ký của mình.
“Sao trong lý lịch em ghi là...”.
“Thời buổi kinh tế thị trường mà anh. Chỉ cần một chút nhờ vả là em có một bản lý lịch ghi bố là cán bộ nhà nước về hưu, có sai đâu nào”.
Anh ngồi phịch xuống ghế, bưng đầu. Rồi nhìn cô thư ký mỉm cười:
“Không ngờ có một con quỷ nhỏ trong cái công ty này. Thảo nào mình toàn thất bại. Này, tháng này tôi cắt lương của cô đấy. Cô sắp bị đuổi việc!”.
“Hãy để xong bản hợp đồng ngày mai đã sếp ạ”.
Cô dang hai tay, xoay một vòng rồi nhún theo điệu nhạc đang bừng lên khắc khoải.
Anh không muốn, khúc nhạc lạ kỳ cũng cứ len vào trái tim anh