Đàn cò di cư

"Sự dối trá giết chết tình yêu
nhưng sự thẳng thắn
cũng không làm nó sống được"
ETIENNE CHAPELAN
Tôi nói:
"Làm sao anh mệt được khi nhìn thấy nụ cười đẹp như đóa hoa hồng trên môi em!".
Tôi trả lời với nàng như thế khi nàng hỏi rằng tôi chở nàng qua những con đường đồi có mệt hay không. Lúc đó chúng tôi đang đứng dưới gốc cây me già nơi Chợ Nhỏ. Bầu trời tháng ba trong và nắng gắt. Nàng chờ chuyến xe ca 10 giờ về thị xã Sa Đéc để nghỉ phép cuối tuần, còn tôi thì ở lại ký túc xá.
"Anh sẽ nhớ em nhiều chứ, Kim?" - Nàng hỏi.
"Nhiều" - Tôi lấp lửng.
Vừa đáp tôi vừa tưởng tượng đến đêm thứ bảy tuyệt vời với một cô tiếp viên ở Sài Gòn mà tôi mới quen và những ly cà phê kem nơi bến Bạch Đằng. Sau đó, tôi sẽ đưa cô ta về một vùng ngoại ô và chuyện quen thuộc giữa một nam và một nữ lại xảy ra.
"Anh chỉ nằm trong phòng và nhớ em, Tuyền ạ" - Tôi nói thêm cho chắc và tránh tia nhìn của nàng.
"Em biết được anh đi với cô nào thì đừng trách. Anh biết tính em rồi đó".
"Không có đâu. Em là tất cả cuộc đời của anh thì lẽ nào anh lại phản bội em".
Tôi cố nói giọng trầm trầm cho êm tai nàng và cố nén để khỏi phải bật cười. Đốt một điếu Khánh Hội, tôi đưa tay vuốt những sợi tóc mai lòa xòa trên trán nàng. Tôi rủ nàng hãy đi tìm một quán nước nhưng nàng bảo rằng con gái đi đường xa uống nước nhiều không tiện. Tôi bèn huýt sáo theo điệu dân ca Nga.
***
... Tôi quen Tuyền vào tháng mười. Lúc đó tôi học năm thứ hai khoa Ngữ Văn còn nàng thì học ở khoa Vật Lý. Chuyện quen được nhau cũng bình thường thôi. Hôm ấy, tôi từ Sài Gòn về ký túc xá và nàng thì loay hoay mãi bên chiếc xe đạp hư của mình ở chân dốc Thủ Đức. Lúc đó là 9 giờ đêm và đoạn đường này hay có những thanh niên càn quấy. Tôi trở thành ân nhân của nàng. Nàng có đôi mắt thật tuyệt vời và tôi cũng không đến nỗi xấu trai. Thế là chúng tôi cáp với nhau một cách tự nguyện và bình đẳng.
Vào buổi chiều, tôi và nàng hay cùng nhau đi về phía đỉnh đồi. ở đó có vô số những cây cò ke và hoa sim. Nàng vừa đi vừa hát như một cô bé con. Tôi thích đứng ngắm hoàng hôn từ trên đỉnh đồi và cảm thấy lòng tràn ngập nỗi buồn tha hương. Thường thì chúng tôi trở về ký túc xá vào lúc 20 giờ khi phía Biên Hòa đã hắt lên trời quầng sáng điện.
Một hôm, nàng bảo tôi:
"Anh sẽ đưa em về giới thiệu với mẹ anh chứ?".
"Thư thư đã. Vả lại lúc này mẹ anh bận chuyện đồng áng" - Tôi đáp.
Rồi tôi thao thao bất tuyệt về cảnh đẹp của quê hương tôi. Nơi ấy là một cù lao dừa và vào mùa nắng thường ngập tràn tiếng chim chìa vôi. Nàng há hốc mồm nghe và quên bẵng chuyện đòi về gặp mẹ tôi. Nàng còn hứa rằng sẽ suốt đời sống bên tôi.
Vào mùa hè, tôi và nàng đều không về quê mà ở lại ký túc xá. Sau đó thì chúng tôi đi du ngoạn khắp nơi. Một đêm ở chân núi Bửu Long, nàng đã trao thân cho tôi và tôi thề rằng tôi thật sự muốn có con với nàng sau khi ra trường. Nàng khóc. Gió thổi vù vù qua những vách đá.
Từ sự giả vờ cho đến khi tôi thật sự yêu nàng nó đến bao giờ tôi cũng không rõ. Thước đo ấy bắt đầu bằng sự không chịu nỗi mỗi lần xa nhau. Tôi đã bỏ thông lệ ra quán cà phê Cây Mít ngồi một mình và đáp chuyến xe buýt 5 giờ chiều về Sài Gòn để làm tình với Mai. Mai có đến tìm tôi tám lần nhưng không gặp bởi có bảy lần tôi phải trốn dưới gầm giường và một lần tôi đi chơi ở Nha Trang.
Tháng chín, Thủ Đức chớm vào thu với ánh nắng vàng buồn bã phủ khắp sườn đồi. Xa xa, những cây điều và cỏ dại đứng hiu hắt. Tôi và Tuyền ngồi bên nhau bàn tính chuyện tương lai. Nàng ước mong rằng sau này về làm việc ở ủy ban khoa học kỹ thuật tỉnh, còn tôi thì tôi nói thích đi buôn ở Campuchia. Nàng tròn xoe mắt nhìn tôi và sau đó cười khúc khích. Nàng có một kiểu cười mà ai cũng muốn để lên đó nụ hôn.
Nàng thầm thì:
"Em hạnh phúc quá. Giá như ngày mai không có thi bắn súng...".
"Anh cũng vậy. Giá như...".
Tôi định nói giá như đừng có Mai xen vào chuyện giữa chúng tôi nhưng tôi ngăn lời lại kịp. Tôi không hiểu là có nên nói thẳng với Tuyền điều đó hay không. Mọi suy nghĩ phiền muộn ít khi tôi chịu để lâu trong đầu óc. Tôi đành cho qua luôn chuyện ấy bằng cách ôm nàng vào lòng. Trăng thượng tuần phủ một làn ánh sáng ma quái qua khung cửa sổ.
***
"Sao anh lại trốn em, Kim?" - Mai đến và hỏi ngay câu ấy.
"Trốn đâu? Anh bận!" - Tôi chống chế.
"Bận? Chứ không phải với một nữ sinh nào hả?".
"Anh thề. Sao dạo này em xanh vậy, Mai?".
"Anh còn để ý đến người khác nữa à?".
Tôi cười. Mai luôn luôn bị nụ cười của tôi chinh phục. Tôi thấy cô ta tươi ngay nét mặt. Liền đó, cô ta kéo tôi đi về phía cửa hàng ăn uống nơi xa lộ. Tôi gọi bốn chai bia và lặng lẽ nhìn bộ ngực kếch sù của nàng.
"Anh còn yêu em chứ, Kim?".
"Yêu" - Tôi đánh vần từng âm một.
"Vậy sao mấy tháng liền anh không về Sài Gòn?".
"Học thi".
"Sinh viên Văn gì mà nói chuyện cộc lốc!".
"Em nói gì lạ vậy?".
Mai thản nhiên đốt một điếu Craven A và đưa đôi mắt một mí nhìn xoáy vào tôi. Tôi biết là tôi không giấu được hình ảnh Tuyền đang lấp lánh trong mắt.
Mai quăng điếu thuốc đang cháy dở:
"Em sẽ đi tìm cô gái đó".
"Có đâu mà tìm".
"Thế à?".
Tôi mừng thầm vì Tuyền về Sa Đéc chưa đến. Tôi ung dung uống hết cốc bia và gọi tính tiền. Cô chủ quán có gương mặt bơ phờ vì tiếp khách đêm cười với tôi và khi tính tiền thì chém đẹp. Tôi không ân hận vì Mai lại giành trả như mọi lần.
Mai ra về. Lần này cô ta không thèm chào tôi lấy một câu. Tôi mang máng nhận ra là tôi sắp mất đi nguồn tài chánh đáng kể trong cuộc sống hiện tại. Tôi và Mai quen nhau lúc luyện thi đại học. Hồi ấy nàng gọn gàng chứ không đến nỗi sồ sề. Sau đó, tôi tự bào chữa rằng cô ta là kẻ qua đường thì còn kể chi.
Tuyền từ Sa Đéc trở lại ký túc xá vào chiều thứ năm. Đêm ấy tôi đến tìm nàng nhưng bạn bè cùng phòng nàng bảo rằng nàng ngủ và có dặn bất kể ai tìm cũng không được đánh thức. Tôi lủi thủi ra về sau khi nhận chai nước mắm cá linh mà gia đình nàng gởi biếu cho tôi. Tôi chỉ nghĩ là nàng mệt vì đi đường xa.
... "Em có cảm giác anh không thật lòng" - Nàng nói gay gắt khi ngồi nơi quán cà phê.
"Sao? Có điều gì mà em nghi ngờ anh?" - Tôi chưng hửng trước thái độ của nàng.
"Chuyện xảy ra ở Sa Đéc".
Và nàng tấm tức kể rằng Mai đã đến tìm nàng tận nhà. Mai khóc lóc và hăm dọa. Nàng còn nói là sẽ có biết bao người con gái nữa đến phá rối nàng như Mai vừa làm.
"Không có đâu" - Tôi ấp úng.
"Giá như anh đừng chống chế một cách vụng về" - Nàng quay mặt ra đường.
Tôi im lặng hồi lâu và sau đó quyết định kể cho nàng nghe tất cả. Tôi thấy những giọt nước mắt len dài trên má nàng. ở quán, người ta đang mở những tình khúc của Ngô Thụy Miên. Tôi định lau nước mắt cho nàng nhưng rồi không dám. Tôi còn nói thêm là tôi không hề có ý yêu Mai.
"Phải chi anh đừng nói câu ấy. Em nghĩ rồi đây em sẽ bị anh nói giống như anh nói về Mai với em mà thôi!".
"Anh thề...".
"Đừng thề! Có lẽ mình phải xa nhau thì sau này chẳng ai phải làm khổ ai, thế thôi, dù rằng đời em có bị thua thiệt".
Nàng nói xong liền bỏ đi. Tôi ngẩn ngơ nhìn theo dáng nàng khuất dần trong rừng tràm. Tôi không hiểu nổi đàn bà con gái, khi nói dối thì bị vặn hỏi còn nói thật hết nỗi lòng mình thì không bao giờ họ tin. Tôi mỉm cười với ly cà phê và nghe một nỗi buồn đắng thấm vào từng thớ thịt.
Vào cuối năm thứ tư, tôi lao vào chuẩn bị thi ra trường. Hàng ngày, tôi thấy nàng đi vào Thư viện Khoa học Tổng hợp nhưng nàng vẫn dửng dưng như không hề biết có sự hiện diện của tôi. Tôi bỗng trở thành một kẻ nhát gái cực kỳ. Vốn biết rõ tính khí của nàng nên tôi không còn dám đeo theo để có một lời năn nỉ. Lúc ấy nàng đã đẹp, giờ cộng thêm nỗi buồn vì sự mất mát của cuộc đời con gái nên nàng trở thành một người đàn bà huyền diệu trong mắt tôi. Tôi đành âm thầm chiêm ngưỡng nàng từ xa và nhớ hoài câu nói tôi muốn có con với nàng tại chân núi Bửu Long ngày nào.
Mai lại đến và kéo tôi vào cửa hàng ăn uống. Lúc tính tiền, cô ta đã tát vào mặt tôi trước sự ngỡ ngàng của cô chủ quán. Cô ta bỏ đi và để lại trên bàn nửa gói Craven A.
Khi ấy, có chuyến xe buýt Biên Hòa - Sài Gòn 9 giờ chạy qua.
1991



"Sự dối trá giết chết tình yêu
nhưng sự thẳng thắn
cũng không làm nó sống được"
ETIENNE CHAPELAN

Tôi nói:

"Làm sao anh mệt được khi nhìn thấy nụ cười đẹp như đóa hoa hồng trên môi em!".

Tôi trả lời với nàng như thế khi nàng hỏi rằng tôi chở nàng qua những con đường đồi có mệt hay không. Lúc đó chúng tôi đang đứng dưới gốc cây me già nơi Chợ Nhỏ. Bầu trời tháng ba trong và nắng gắt. Nàng chờ chuyến xe ca 10 giờ về thị xã Sa Đéc để nghỉ phép cuối tuần, còn tôi thì ở lại ký túc xá.

"Anh sẽ nhớ em nhiều chứ, Kim?" - Nàng hỏi.

"Nhiều" - Tôi lấp lửng.

Vừa đáp tôi vừa tưởng tượng đến đêm thứ bảy tuyệt vời với một cô tiếp viên ở Sài Gòn mà tôi mới quen và những ly cà phê kem nơi bến Bạch Đằng. Sau đó, tôi sẽ đưa cô ta về một vùng ngoại ô và chuyện quen thuộc giữa một nam và một nữ lại xảy ra.

"Anh chỉ nằm trong phòng và nhớ em, Tuyền ạ" - Tôi nói thêm cho chắc và tránh tia nhìn của nàng.

"Em biết được anh đi với cô nào thì đừng trách. Anh biết tính em rồi đó".

"Không có đâu. Em là tất cả cuộc đời của anh thì lẽ nào anh lại phản bội em".

Tôi cố nói giọng trầm trầm cho êm tai nàng và cố nén để khỏi phải bật cười. Đốt một điếu Khánh Hội, tôi đưa tay vuốt những sợi tóc mai lòa xòa trên trán nàng. Tôi rủ nàng hãy đi tìm một quán nước nhưng nàng bảo rằng con gái đi đường xa uống nước nhiều không tiện. Tôi bèn huýt sáo theo điệu dân ca Nga.

***

... Tôi quen Tuyền vào tháng mười. Lúc đó tôi học năm thứ hai khoa Ngữ Văn còn nàng thì học ở khoa Vật Lý. Chuyện quen được nhau cũng bình thường thôi. Hôm ấy, tôi từ Sài Gòn về ký túc xá và nàng thì loay hoay mãi bên chiếc xe đạp hư của mình ở chân dốc Thủ Đức. Lúc đó là 9 giờ đêm và đoạn đường này hay có những thanh niên càn quấy. Tôi trở thành ân nhân của nàng. Nàng có đôi mắt thật tuyệt vời và tôi cũng không đến nỗi xấu trai. Thế là chúng tôi cáp với nhau một cách tự nguyện và bình đẳng.

Vào buổi chiều, tôi và nàng hay cùng nhau đi về phía đỉnh đồi. ở đó có vô số những cây cò ke và hoa sim. Nàng vừa đi vừa hát như một cô bé con. Tôi thích đứng ngắm hoàng hôn từ trên đỉnh đồi và cảm thấy lòng tràn ngập nỗi buồn tha hương. Thường thì chúng tôi trở về ký túc xá vào lúc 20 giờ khi phía Biên Hòa đã hắt lên trời quầng sáng điện.

Một hôm, nàng bảo tôi:

"Anh sẽ đưa em về giới thiệu với mẹ anh chứ?".

"Thư thư đã. Vả lại lúc này mẹ anh bận chuyện đồng áng" - Tôi đáp.

Rồi tôi thao thao bất tuyệt về cảnh đẹp của quê hương tôi. Nơi ấy là một cù lao dừa và vào mùa nắng thường ngập tràn tiếng chim chìa vôi. Nàng há hốc mồm nghe và quên bẵng chuyện đòi về gặp mẹ tôi. Nàng còn hứa rằng sẽ suốt đời sống bên tôi.

Vào mùa hè, tôi và nàng đều không về quê mà ở lại ký túc xá. Sau đó thì chúng tôi đi du ngoạn khắp nơi. Một đêm ở chân núi Bửu Long, nàng đã trao thân cho tôi và tôi thề rằng tôi thật sự muốn có con với nàng sau khi ra trường. Nàng khóc. Gió thổi vù vù qua những vách đá.

Từ sự giả vờ cho đến khi tôi thật sự yêu nàng nó đến bao giờ tôi cũng không rõ. Thước đo ấy bắt đầu bằng sự không chịu nỗi mỗi lần xa nhau. Tôi đã bỏ thông lệ ra quán cà phê Cây Mít ngồi một mình và đáp chuyến xe buýt 5 giờ chiều về Sài Gòn để làm tình với Mai. Mai có đến tìm tôi tám lần nhưng không gặp bởi có bảy lần tôi phải trốn dưới gầm giường và một lần tôi đi chơi ở Nha Trang.

Tháng chín, Thủ Đức chớm vào thu với ánh nắng vàng buồn bã phủ khắp sườn đồi. Xa xa, những cây điều và cỏ dại đứng hiu hắt. Tôi và Tuyền ngồi bên nhau bàn tính chuyện tương lai. Nàng ước mong rằng sau này về làm việc ở ủy ban khoa học kỹ thuật tỉnh, còn tôi thì tôi nói thích đi buôn ở Campuchia. Nàng tròn xoe mắt nhìn tôi và sau đó cười khúc khích. Nàng có một kiểu cười mà ai cũng muốn để lên đó nụ hôn.

Nàng thầm thì:

"Em hạnh phúc quá. Giá như ngày mai không có thi bắn súng...".

"Anh cũng vậy. Giá như...".

Tôi định nói giá như đừng có Mai xen vào chuyện giữa chúng tôi nhưng tôi ngăn lời lại kịp. Tôi không hiểu là có nên nói thẳng với Tuyền điều đó hay không. Mọi suy nghĩ phiền muộn ít khi tôi chịu để lâu trong đầu óc. Tôi đành cho qua luôn chuyện ấy bằng cách ôm nàng vào lòng. Trăng thượng tuần phủ một làn ánh sáng ma quái qua khung cửa sổ.

***

"Sao anh lại trốn em, Kim?" - Mai đến và hỏi ngay câu ấy.

"Trốn đâu? Anh bận!" - Tôi chống chế.

"Bận? Chứ không phải với một nữ sinh nào hả?".

"Anh thề. Sao dạo này em xanh vậy, Mai?".

"Anh còn để ý đến người khác nữa à?".

Tôi cười. Mai luôn luôn bị nụ cười của tôi chinh phục. Tôi thấy cô ta tươi ngay nét mặt. Liền đó, cô ta kéo tôi đi về phía cửa hàng ăn uống nơi xa lộ. Tôi gọi bốn chai bia và lặng lẽ nhìn bộ ngực kếch sù của nàng.

"Anh còn yêu em chứ, Kim?".

"Yêu" - Tôi đánh vần từng âm một.

"Vậy sao mấy tháng liền anh không về Sài Gòn?".

"Học thi".

"Sinh viên Văn gì mà nói chuyện cộc lốc!".

"Em nói gì lạ vậy?".

Mai thản nhiên đốt một điếu Craven A và đưa đôi mắt một mí nhìn xoáy vào tôi. Tôi biết là tôi không giấu được hình ảnh Tuyền đang lấp lánh trong mắt.

Mai quăng điếu thuốc đang cháy dở:

"Em sẽ đi tìm cô gái đó".

"Có đâu mà tìm".

"Thế à?".

Tôi mừng thầm vì Tuyền về Sa Đéc chưa đến. Tôi ung dung uống hết cốc bia và gọi tính tiền. Cô chủ quán có gương mặt bơ phờ vì tiếp khách đêm cười với tôi và khi tính tiền thì chém đẹp. Tôi không ân hận vì Mai lại giành trả như mọi lần.

Mai ra về. Lần này cô ta không thèm chào tôi lấy một câu. Tôi mang máng nhận ra là tôi sắp mất đi nguồn tài chánh đáng kể trong cuộc sống hiện tại. Tôi và Mai quen nhau lúc luyện thi đại học. Hồi ấy nàng gọn gàng chứ không đến nỗi sồ sề. Sau đó, tôi tự bào chữa rằng cô ta là kẻ qua đường thì còn kể chi.

Tuyền từ Sa Đéc trở lại ký túc xá vào chiều thứ năm. Đêm ấy tôi đến tìm nàng nhưng bạn bè cùng phòng nàng bảo rằng nàng ngủ và có dặn bất kể ai tìm cũng không được đánh thức. Tôi lủi thủi ra về sau khi nhận chai nước mắm cá linh mà gia đình nàng gởi biếu cho tôi. Tôi chỉ nghĩ là nàng mệt vì đi đường xa.

... "Em có cảm giác anh không thật lòng" - Nàng nói gay gắt khi ngồi nơi quán cà phê.

"Sao? Có điều gì mà em nghi ngờ anh?" - Tôi chưng hửng trước thái độ của nàng.

"Chuyện xảy ra ở Sa Đéc".

Và nàng tấm tức kể rằng Mai đã đến tìm nàng tận nhà. Mai khóc lóc và hăm dọa. Nàng còn nói là sẽ có biết bao người con gái nữa đến phá rối nàng như Mai vừa làm.

"Không có đâu" - Tôi ấp úng.

"Giá như anh đừng chống chế một cách vụng về" - Nàng quay mặt ra đường.

Tôi im lặng hồi lâu và sau đó quyết định kể cho nàng nghe tất cả. Tôi thấy những giọt nước mắt len dài trên má nàng. ở quán, người ta đang mở những tình khúc của Ngô Thụy Miên. Tôi định lau nước mắt cho nàng nhưng rồi không dám. Tôi còn nói thêm là tôi không hề có ý yêu Mai.

"Phải chi anh đừng nói câu ấy. Em nghĩ rồi đây em sẽ bị anh nói giống như anh nói về Mai với em mà thôi!".

"Anh thề...".

"Đừng thề! Có lẽ mình phải xa nhau thì sau này chẳng ai phải làm khổ ai, thế thôi, dù rằng đời em có bị thua thiệt".

Nàng nói xong liền bỏ đi. Tôi ngẩn ngơ nhìn theo dáng nàng khuất dần trong rừng tràm. Tôi không hiểu nổi đàn bà con gái, khi nói dối thì bị vặn hỏi còn nói thật hết nỗi lòng mình thì không bao giờ họ tin. Tôi mỉm cười với ly cà phê và nghe một nỗi buồn đắng thấm vào từng thớ thịt.

Vào cuối năm thứ tư, tôi lao vào chuẩn bị thi ra trường. Hàng ngày, tôi thấy nàng đi vào Thư viện Khoa học Tổng hợp nhưng nàng vẫn dửng dưng như không hề biết có sự hiện diện của tôi. Tôi bỗng trở thành một kẻ nhát gái cực kỳ. Vốn biết rõ tính khí của nàng nên tôi không còn dám đeo theo để có một lời năn nỉ. Lúc ấy nàng đã đẹp, giờ cộng thêm nỗi buồn vì sự mất mát của cuộc đời con gái nên nàng trở thành một người đàn bà huyền diệu trong mắt tôi. Tôi đành âm thầm chiêm ngưỡng nàng từ xa và nhớ hoài câu nói tôi muốn có con với nàng tại chân núi Bửu Long ngày nào.

Mai lại đến và kéo tôi vào cửa hàng ăn uống. Lúc tính tiền, cô ta đã tát vào mặt tôi trước sự ngỡ ngàng của cô chủ quán. Cô ta bỏ đi và để lại trên bàn nửa gói Craven A.

Khi ấy, có chuyến xe buýt Biên Hòa - Sài Gòn 9 giờ chạy qua.

1991