Yasunari Kawabata
CỐ HƯƠNG
Tác giả: Yasunari Kawabata
Kinuko quay về căn nhà cũ của mình. Nàng hồi tưởng lại câu chuyện khi người chị dâu trở về quê lúc trước. Trong ngôi làng trên núi nơi người chị dâu được sinh ra, người ta gọi các cô gái đi làm dâu xứ người vào đêm ba mươi tháng giêng là “các nàng ăn bánh trôi" bởi phong tục người nữ đi làm dâu phải ăn cháo đậu đỏ có bánh trôi. Đây là dư âm của món cháo đậu đỏ xa xưa.
- Tuyết lớn vậy mà con cũng đi sao?
Người mẹ có vẻ không vui tiễn cô con gái đang cõng cháu nội về nhà chồng.
- Vui vẻ thế nhỉ? Có con rồi mà tính nết vẫn như trẻ con. Chị đã sớm trở thành người lạ của ngôi nhà này rồi mà.
- Nhưng mỗi khi đi xa chị đều nhớ về căn nhà này. Nếu chị không mong ngày trở về thì hẳn mẹ sẽ cô đơn lắm. - Kinuko nói.
Trong ngôi làng thiếu vắng đàn ông vì chiến tranh, người chị dâu trở thành lao động chính gia nhập trong đoàn quân phụ nữ lái xe và cày bừa. Khi đi lấy chồng trên phố, tuy mừng vui nhưng Kinuko vẫn thấy tội nghiệp cho cuộc sống kham khổ của người chị dâu. Nhìn dáng chị đi liêu xiêu trên con đường núi gập ghềnh đầy tuyết rơi rồi nghĩ về dáng đi vội vã của chị lúc về nhà mẹ đẻ, Kinuko thầm nói:
- Hãy gắng lên nhé.
Bốn năm trôi qua kể từ ngày đó, Kinuko quay trở về nhà mình và kinh ngạc vì tiếng nói nơi nhà bếp của người chị dâu. Trên bức tường nhà hàng xóm vẽ đầy cảnh núi non. Kỉ niệm xưa sống dậy. Kinuko nói với người cha mình trên bàn thờ:
- Con hạnh phúc lắm.
Và để mặc cho nước mắt luôn rơi. Khi nàng đánh thức chồng mình dậy:
- Nhà em đây hả?
Rồi người chồng quay mặt vào căn phòng cũ tiếp tục giấc ngủ của mình. Trước khi ăn sáng, người mẹ gọt táo, lê và nhiều lần nói với chàng rể:
- Ăn nhiều vào con nhé.
Bà đưa đĩa trái cây ra trước mặt chàng và la mắng lũ cháu đang thèm thuồng.
Bị vây quanh bởi ba người cháu trai và gái, chồng Kinuko nghiễm nhiên trở thành chú. Kinuko hiếm khi vui như thế này. Thật là bình yên.
Người mẹ lại bế đứa con của Kinuko, cười rạng rỡ và tự hào nói với hàng xóm:
- Thằng con của Kinuko bụ bẫm chưa này. Xem thử đi.
Nhìn từ phía sau dáng hình người chị dâu đang đọc lá thư từ chiến địa gửi về, Kinuko cảm thấy trĩu nặng vì tuổi tác đang đè lên vai người chị dâu, nhưng nàng vụt trở nên hân hoan khi biết rằng chị đã trở thành một thành viên chính thức của gia đình mình.
HOÀNG LONG dịch