Chương 2

Đám người dắt díu nhau chạy đổ xuống bãi biển đông như một đàn kiến. - Chị Tư Hậu khởi đầu câu chuyện với tôi như thế. - Tôi còn nhớ rất rõ cái mùa nắng ráo đó. Trên bãi Sao và những làng đồng dâu chúng tôi thực là oi bức. Trời tháng năm chưa đứng bóng mà bãi cát khô bỏng, chói chan.
Tôi ôm con nhỏ đứng nép bên cha chồng. Cũng như mọi người, tôi mở to mắt ngoái nhìn trở lại. Những ruộng dâu bị khói và lửa táp tới, màu xanh trở nên úa sẫm. Rồi những bựng khói bốc lên, cuốn theo tiếng nổ lốp bốp, cuốn theo tàn đen bay tơi tả. Cơn nắng tháng năm hừng hực, giúp cho các đám cháy càng cháy thỏa sức, điên cuồng. Một lát sau, tàu bay đầy trời đầy đất. Cho đến những ngọn sóng nhào lượn trên bờ bãi cũng tỏa khói và nuối lấy tàn đen đưa tới. Tôi áp sát con tôi vào ngực, kéo chăn phủ kín mặt nó. Ngoài bãi, bà con ì ạch đẩy ghe. Phần lớn là đàn ông. Họ không định chạy trốn ra khơi, mà là sợ chúng nó tràn tới phá ghe của họ. Đám đàn bà con nít như chúng tôi đứng đầy trên bãi cát. Những người mẹ vẻ mặt đầy lo âu, giữ chặt lấy con mình. Trẻ nhỏ nhiều đứa vùng khóc ré, có đứa lại cứ cười, chạy tung tăng. Tôi cảm thấy cái cảnh đau thương đã đến rồi, bắt đầu từ buổi này. Nhưng đau thương sẽ còn đi đến đâu nữa thì tôi chưa lường được. Nhìn những ngọn lửa rần rật bốc lên quá đọt sao, nhìn đứa con thiêm thiếp ngủ trên tay, tôi phân vân nghĩ bụng: "- Từ giờ phút này trở đi nó sẽ ra sao đây".
Súng nổ từng chập, nổ dồn xuống tận bãi. Một chốc sau trên gò cát, lũ giặc lố nhố hiện ra. Chúng tôi nhốn nháo, từng tốp bồng bế dắt díu nhau rùng rùng kéo chạy. Trên bãi diễn ra cảnh hỗn loạn.
- Đưa con nhỏ đây cho ba, chạy đi con!
Cha chồng tôi vừa đón lấy cháu vừa thét. Tôi trao con cho cha tôi, vừa chạy vừa kéo khăn che mặt con cho nắng không rọi vào. Con bé tôi không chịu, ngúc ngắc đầu vị ngột, nhưng cũng không khóc. Nó chỉ mới vừa được ba tháng. Mới hôm qua tôi bàn soạn với cha tôi định mua đậu, ngâm nếp làm bánh để ăn tuổi tôi cho nó. Tôi định làm mấy món ngọt thôi, đợi anh ấy về mới làm đàng hoàng. Thế mà bây giờ tôi đã phải ôm con chạy giặc, bữa ăn tuổi tôi cho con không thành rồi. Tôi chạy, mồ hôi ướt đẫm cả mặt. Cha tôi bế cháu chạy đằng trước. Bãi cát thì rộng mênh mông, súng nổ như là xé gió, lan đi rền trên đầu ngọn sóng. Bọn giặc không bắn vào tốp người đang chạy. Chúng bắn xả về phía những ghe lưới sửa soạn trốn ra khơi. Nhiều ghe ra được một quãng thì bị bắn chìm. Số người đang đẩy ghe liền bỏ chạy. Bọn giặc ùa tới những ghe còn trên cạn, châm lửa đốt. Đám cháy của những ghe lưới làm cho mọi người không chịu nổi. Đang chạy, họ đứng dừng lại. Đó là những bà con bãi Sao, có cả cha tôi. Cha tôi ôm cháu đến đứng bên chiếc ghe lưới của mình. Những tên lính ngụy, Tây trắng đi nghễu nghện khắp bãi. Trừ những đứa lo đốt ghe, cả bọn ngồi trên bãi cát hút thuốc. Tên Pháp chỉ huy đeo súng lục và máy ảnh bên hông, đi rảo từng bước một, nhìn sát vào mặt từng người. Đó là tên quan hai Tô-ma, đồn trưởng Hiệp Hưng. Người ta đồn đại rằng thằng quan hai này là một đứa có học thức. Khi nó mới đổi về đây, người ở Hiệp Hưng thấy hắn tải theo về không biết bao nhiêu là sách mà quyển nào cũng dày cộp cả. Ngoài ra có đem theo tới đồn mới một chiếc đàn gió nữa. ở đồn hắn rất siêng đọc, lính ai muốn học tiếng Tây hắn cũng chịu để công dạy. Và chiều chiều, sau buổi cơm, hắn kéo đàn một cách say mê. Thằng Tô-ma đi ngang qua chỗ tôi đứng, nhìn tôi chăm chắm. Sau đó hắn quay về thì thào nói gì với một tên ngụy đóng cai. Tôi biến sắc, có cảm giác là nó đang nói gì về tôi. Chốc sau, chợt hắn tháo máy ảnh, bước tới mấy bước, giơ lên ngắm thẳng vào tôi. Tôi day mặt đi. Ba tôi trông thấy thế liền quay sang bảo tôi:
- Tư, con đi đi...
Tôi vội vàng lùi lại, đi như chạy về phía những trại lưới trên gò cát. Tôi đi không dám ngoái lại, và cảm thấy như có người đuổi theo tôi. Đi và chạy một quãng xa, lên tới gò rồi, tôi ngó lui không thấy có ai cả. Tôi mới bình tĩnh lại, đứng nhìn đám ghe cháy. Tôi có dè đâu là trong lúc đó chúng nó đã cho người theo tôi. Tôi nhìn thấy rõ ràng bóng hai tên ngụy thấp thoáng ở phía bên trái gò. Tôi liền chạy đi. Hai tên ngụy không rời tôi một bước, càng ngày càng theo gần đến sau lưng tôi. Tôi nghĩ không còn cách nào tốt hơn hết là trốn vào một cái chòi chứa cá khô. ở trên gò có nhiều chòi như thế, mới ngó qua giống như những chòi bỏ hoang.
Tôi chạy vào một cái chòi nhỏ, kín đáo nhất, và thu người nấp kín sau một đống khô cá gộc lớn. Tim tôi đập mạnh. Lâu lắm vẫn không thấy động tĩnh gì. Càng không thấy động tĩnh gì tôi càng lo. Gò cát im vắng, bà con coi chòi đều đã bỏ chạy. Tôi cứ nằm như vậy rất lâu. Chốc sau khó chịu quá, định chỗi dậy, bất ngờ nghe tiếng chân chạy lên. Hai tên ngụy xông vào chòi. Tôi nằm yên chịu trận. Thoạt tiên bọn nó không trông thấy tôi. Một đứa đã định bỏ đi. Nhưng đứa kia bước qua đống khô. Chúng nó bắt gặp tôi nằm đấy. Tôi liệu không trốn tránh được nữa, liền đứng dậy. Tên cai ngụy hỏi:
- Phải chị tên Hậu không?
Tôi bảo là không. Tên cai cười nói:
- Ông Hai có lệnh đòi chị ra bót.
Tôi nghe nó nói thì lùi lại. Tên cai bước tới, và tôi cứ lùi. Mãi đến lúc chân tôi phải một đống khô gộc sau lưng, loạn choạng khuỵu xuống! Tôi vội đứng dậy ngay được. Lúc đó tôi biết rõ là tôi đang đứng trước nỗi nguy đe dọa ghê gớm. Tôi không biết tại sao từ chỗ hết sức hoảng hốt, tôi trở nên gan góc. Tôi đứng thẳng người lên, hất mớ tóc lòa xòa trước trán và nói như thét:
- Muốn làm gì tôi, dang ra!
Tên cai nhìn thẳng vào mặt tôi, nói lớn:
- Đi theo tôi, mau!
- Tôi bảo là tôi không đi đâu hết. Y thét:
- Thiệt dữ hả? Muốn bỏ mạng hả?
Vừa thét y vừa đưa mắt ra hiệu cho tên ngụy xông tới. Tôi vớ ngay lấy một con khô gộc to tướng cầm tay. Khi tên ngụy xông vào, tôi vung con khô quất mạnh vào người nó. Nó gạt qua. Tôi quật tiếp một con khô thứ hai. Nó cướp lấy vất sang một bên rồi ôm quàng lấy người tôi. Tôi vật lộn với nó. Nhưng anh nghĩ, tôi mới sinh ba tháng, còn nó, nó là một thằng giặc có sức lực cường tráng. Nó đè tôi xuống đống khô mấy lần, tôi đều cố ngoi dậy được. Nhưng lần sau, cái tên cai lại phụ sức với nó ghì chặt tôi xuống. Tôi vùng vẫy la hét. Chúng nó bảo:
- Cứ la lớn nữa đi, la chừng nào đã thì thôi.Với lại không có ai ở đây để nghe mày la đâu.
- Đồ chó!
- Phải, cứ chửi đi. Muốn êm thấm không chịu. Chốc nữa ai là chó cho biết.
Tôi lừa miếng, nghiến răng cắn mạnh vào tay tên ngụy. Nó thét lên đau đớn, dang tay vả vào mặt tôi rồi kêu:
- Nó cắn tôi... làm sao kiếm dây trói nó lại.
Tên cai buông tôi ra chạy đi tìm dây, nhưng trở vào nói là không có dây. Vừa lúc đó bên ngoài có tiếng giày dẫm cát thình thịch. Tên cai nói:
- Ông Hai lên tới.
Tôi nghe nói tối tăm mặt mày. Tên quan hai Pháp Tô-ma xông vào. Hắn thở hồng hộc. Bây giờ tôi mới nhìn kỹ được mặt hắn. Cái tên xếp đồn mà tôi nghe mọi người bảo là có học thức ấy, giờ đứng trước mặt tôi, vóc người nhỏ thó chớ không to lớn, đôi mắt kính nhốp của hắn nhìn tôi như một con chim đêm nhìn mồi. Tôi không hiểu là lúc hắn đọc sách thì đôi mắt của hắn ra sao, chứ lúc hắn nhìn tôi, cặp mắt của hắn đúng là một cặp mắt của con vật rừng đang đói. Thấy tên ngụy đang ngồi xổm ghì chặt tôi, hắn thét tên ấy buông tôi ra. Tên ngụy liền bỏ tôi ra, đứng dậy. Tên cai ngụy bảo tên ngụy ra ngoài rồi hỏi tôi:
- Có nhớ ra tôi không?
Tôi làm thinh, lấy tay kéo chỗ vai áo vừa bị rách lại. Tên cai nghiêm giọng:
- Chắc cô quên rồi. Thằng chồng của cô thì biết tôi. ở thị trấn mọi người đều biết tôi, bây giờ thì cô ở trong tay tụi tôi, tôi bảo gì phải nghe, hiểu chưa? à, nghe nói cô có con rồi phải không, khá quá. Sao? Dạo này thằng chồng cô có về thường không?
Tôi lặng yên. Tên cai tiếp lời:
- Nếu nó về, nói có tôi là Tư Bửu ở đồn Hiệp Hưng, bây giờ tôi làm phó đồn trưởng, có lời mời nó ra nhậu chơi một bữa. Bảo với nó đừng sợ, cứ ra chơi, không sao đâu, không hề gì hết.
Tôi nói: - Đừng động tới chồng tôi!
- à... thôi, tôi xin lỗi. Làm vợ quý chồng như cô thiệt đáng khen. Tôi không dám động tới thằng Tư Khoa, nhưng tôi chỉ cần để thằng xếp nó động tới cô thôi...
Dứt lời tên cai lùi ra. Tôi thét lên một tiếng khủng khiếp. Tên Tô-ma đứng bên đã lột tính hung bạo của hắn ra một cách bất ngờ. Đôi bàn tay hắn đưa tới trước bíu vào người tôi. Tôi tát một cái đốp vào má hắn. Song hắn hình như không thấy đau, lại còn cười. Tiếng cười thật là ghê rợn. Tôi đánh hắn liên tiếp hai cái, rồi dựa lưng sát vào vách chòi. Hắn kéo tôi ra. Tôi cưỡng lại. Cứ thế mà tôi giằng co, chống cự, cấu xé, gào thét. Tôi thở hổn hển, lòng bàn tay đẫm ướt mồ hôi. Tên giặc ghì được tôi. Cuối cùng người tôi rã rời và mọi vật chung quanh đều quay lộn trước mắt.
Cơn dục vọng sôi lên trong đôi mắt, trong cánh tay run bây bẩy của tên giặc. Khi hắn sắp xô đổ lên người tôi, thì ngoài cửa tên lính ngụy thò đầu vào:
- Ông Tư, có thằng cha già nó lên!
Tư Bửu thét: Giữ nó lại!
Tôi gào lên: - Buông tôi ra. Trời ơi! Ba ơi... ba...
Tôi lấy hết sức mà gào. Sau đó, tôi nghe thấy tiếng kêu cứu của cha tôi. Cuối cùng, có tiếng con tôi khóc thét.
Tôi ngồi gục đầu trên đống cá khô khóc nức. Sau khi mọi việc đã xảy ra một cách nhanh chóng và tàn nhẫn trong túp chòi chứa khô nhỏ hẹp này. Bọn giặc đã bỏ đi. Cha tôi bước vào chòi. Hai tay cha tôi nâng cháu đứng lặng nhìn tôi. Biết cha tôi đã đứng trước mặt, nhưng tôi vẫn gục đầu khóc. Hình như cha tôi muốn mở miệng với tôi một câu, nhưng lại thôi. Chừng con tôi khóc rúc trong lòng, cha tôi mới bước lại gần. Bước chân dè dặt của người cha chồng già nua ấy như không muốn gây ra một cái gì kinh động cho tôi trong lúc này.
- Thôi, đừng khóc nữa... Con của con nó cũng khóc đây. Hai mẹ con cùng khóc, giờ ba biết dỗ ai. Con nhỏ hồi sáng tới giờ mới bú có một lần. Nó khát sữa rồi. Con cho nó bú đi.
Bây giờ tôi mới sực nhở. ở hai đầu vú tôi, sữa căng chảy rịn ra. Nhưng đồng thời lúc ấy tôi cũng chợt nhận thấy khắp người tôi rất bẩn, áo quần bị rách toạc. Xung quanh tôi, những thứa khô cá gộc, văng bừa bãi. Cá khô nồng lên mùi hôi hám và vị tanh của cá biển. Mọi vật quanh tôi còn ghi rõ sự thể khủng khiếp ban nãy. Bỗng chốc nó gợi lại làm tôi xót xa tủi nhục. Như một đứa trẻ bị đòn đau, sau khi bớt khóc, cha chồng an ủi một câu, tôi lại tủi thân mà vùng khóc, thấm thía. Rồi vùng nhỏm dậy, tôi thu người chạy lao ra cửa. Tôi chạy trên bãi cát mênh mông. Nơi bóng chiều đã ngả, mặt trời đang thu về những tia nắng cuối cùng. ánh nắng mang sự oi nồng cho trọn một ngày, giờ trước khi tắt hẳn đang đọng lại trên biển đỏ sẫm như máu.
Cha chồng tôi cất tiếng gọi tôi trong khi tôi lảo đảo chạy. Một chốc sau cha tôi đã theo kịp tôi. Bấy giờ tôi không chạy nữa. Rồi như một cây sao con bị bão gió đánh bật gốc, tôi chấp chới ngã nằm sóng soài trên bãi cát. Cha tôi lần này kéo vai tôi giật lia lịa:
- Con Tư, bộ con khùng rồi sao. Dẫu gì thì cũng đã lỡ rồi. Không phải lỗi ở con. Có chăng là lỗi ở ba đây. Ba dại quá, ngần tuổi này như ba mà dại quá...
Cha tôi nói xong, cặp mắt mờ ướt. Chòm râu của người bị gió chiều thổi bay tơi tả mà người cứ để yên không màng vuốt lại. Cố giữ không cho tôi thấy rằng mình đã khóc, cha tôi tiếp lời:
- Tao sẽ nói với thằng Khoa, nó sẽ không buồn oán gì con đâu... Còn bây giờ thì con Tư ngồi dậy đi, ngồi dậy mà bồng lấy con nhỏ. Có chồng có con rồi, đừng làm liều. Làm liều chỉ tội cho chồng cho con. Đây, bồng nó... Nó muốn khóc nữa rồi đây nè, phải cho nó bú liền đi. Tội nghiệp, con nhỏ khát sữa quá chừng.
Những lời nói của cha chồng làm cho tôi phải ứa nước mắt. Mỗi giọt nước mắt trong lúc đó làm thấm dịu nỗi khổ cực trong lòng tôi. Nhất là mấy lời sau, cha tôi nói về chồng tôi, về đứa con gái bé bỏng của tôi khiến tôi bàng hoàng. Tôi nấc lên mấy tiếng khóc nhỏ rồi ngẩng dậy đỡ lấy con. Con tôi sau một lúc khóc vì quá cữ bú, giờ đã ngủ thiếp. Tôi cúi nhìn con, trào nước mắt. Đứa con mới ba tháng của tôi từ ngày sinh ra cho đến nay thật ngoan và dễ dãi. Thường ở nhà cho nó bú xong, tôi đi hái dâu, hoặc có khi đi giúp đỡ để về, nó đã thức dậy và nằm cười với ông. Giờ đây trước khi đánh thức nó dậy cho bú, tôi lặng lẽ nhìn nó và thầm nghĩ: "Má khốn khổ mà má muốn cho con gái cưng của má khốn khổ nữa sao. Thôi, thôi, con ơi, đừng giận má nghe con...".
Dưới ánh chiều tà, đôi gò má của con tôi mũm mĩm ửng hồng. Cặp mắt nó vẫn nhắm cách ngoan ngoãn. Tất cả châu thân của con tôi lừng lên mùi sữa thơm dịu. Chiều đã xuống thấp. Súng không còn nổ nữa. Nhưng những làn khói trong mạn đồng dâu và các vạn lưới vẫn âm ỉ bốc lên. Tiếng bìm bịp kêu từng hồi dài. Không lâu sau đã thấy nước biển dâng lên từ từ. Và những làn sóng tới tấp vượt qua mực nước ròng ban trưa, chồm lên phủ mất những đống than ghe còn nhuốm đỏ. Nghe tiếng bìm bịp kêu, cha tôi đứng xổng lưng lên. Bìm bịp kêu nước lớn cho ghe lưới ra khơi, nhưng hôm nay khi những tiếng kêu ấy đã im dần, thì trên mặt biển không còn thấy một cánh buồm nào động đậy nữa. Tôi biết cha tôi đau đớn. Là vì lần đầu tiên trong đời một người chài lưới già như cha tôi mới chịu tai họa đến nhanh mà tàn nhẫn như thế.
Mắt tôi xốn lên, dõi nhìn tốp lính giặc đang rút đi trên đầu bãi. Sau khi đốt phá hãm hiếp, chúng cướp cá tươi của bà con đánh được ban sáng rồi bắt bò đóng cộ vất cá lên. Cảnh bãi biển tối mờ, nhưng tôi vẫn còn nhìn thấy bóng những cộ xe bò đó chạy lướt trên gò cát xa. Cha tôi với tay kéo tôi đứng dậy:
- Thôi, đi con!
Tôi bế con đi sau cha tôi. Đứa con tôi sau khi bú nó đã ngủ lại. Tiếng ngáy của nó nghe rất êm và khẽ. Mặt trời đã tắt hẳn. ánh nắng của mặt trời cũng chìm dưới mặt biển. ở mạn đồng dâu vẳng lên tiếng khóc, tiếng gọi nhau ơi ới. Lại có cả tiếng của những con bò sút chuồng ban sáng, giờ mò về, rống lên những hồi dài lạc lõng...



Đám người dắt díu nhau chạy đổ xuống bãi biển đông như một đàn kiến. - Chị Tư Hậu khởi đầu câu chuyện với tôi như thế. - Tôi còn nhớ rất rõ cái mùa nắng ráo đó. Trên bãi Sao và những làng đồng dâu chúng tôi thực là oi bức. Trời tháng năm chưa đứng bóng mà bãi cát khô bỏng, chói chan.

Tôi ôm con nhỏ đứng nép bên cha chồng. Cũng như mọi người, tôi mở to mắt ngoái nhìn trở lại. Những ruộng dâu bị khói và lửa táp tới, màu xanh trở nên úa sẫm. Rồi những bựng khói bốc lên, cuốn theo tiếng nổ lốp bốp, cuốn theo tàn đen bay tơi tả. Cơn nắng tháng năm hừng hực, giúp cho các đám cháy càng cháy thỏa sức, điên cuồng. Một lát sau, tàu bay đầy trời đầy đất. Cho đến những ngọn sóng nhào lượn trên bờ bãi cũng tỏa khói và nuối lấy tàn đen đưa tới. Tôi áp sát con tôi vào ngực, kéo chăn phủ kín mặt nó. Ngoài bãi, bà con ì ạch đẩy ghe. Phần lớn là đàn ông. Họ không định chạy trốn ra khơi, mà là sợ chúng nó tràn tới phá ghe của họ. Đám đàn bà con nít như chúng tôi đứng đầy trên bãi cát. Những người mẹ vẻ mặt đầy lo âu, giữ chặt lấy con mình. Trẻ nhỏ nhiều đứa vùng khóc ré, có đứa lại cứ cười, chạy tung tăng. Tôi cảm thấy cái cảnh đau thương đã đến rồi, bắt đầu từ buổi này. Nhưng đau thương sẽ còn đi đến đâu nữa thì tôi chưa lường được. Nhìn những ngọn lửa rần rật bốc lên quá đọt sao, nhìn đứa con thiêm thiếp ngủ trên tay, tôi phân vân nghĩ bụng: "- Từ giờ phút này trở đi nó sẽ ra sao đây".
Súng nổ từng chập, nổ dồn xuống tận bãi. Một chốc sau trên gò cát, lũ giặc lố nhố hiện ra. Chúng tôi nhốn nháo, từng tốp bồng bế dắt díu nhau rùng rùng kéo chạy. Trên bãi diễn ra cảnh hỗn loạn.

- Đưa con nhỏ đây cho ba, chạy đi con!

Cha chồng tôi vừa đón lấy cháu vừa thét. Tôi trao con cho cha tôi, vừa chạy vừa kéo khăn che mặt con cho nắng không rọi vào. Con bé tôi không chịu, ngúc ngắc đầu vị ngột, nhưng cũng không khóc. Nó chỉ mới vừa được ba tháng. Mới hôm qua tôi bàn soạn với cha tôi định mua đậu, ngâm nếp làm bánh để ăn tuổi tôi cho nó. Tôi định làm mấy món ngọt thôi, đợi anh ấy về mới làm đàng hoàng. Thế mà bây giờ tôi đã phải ôm con chạy giặc, bữa ăn tuổi tôi cho con không thành rồi. Tôi chạy, mồ hôi ướt đẫm cả mặt. Cha tôi bế cháu chạy đằng trước. Bãi cát thì rộng mênh mông, súng nổ như là xé gió, lan đi rền trên đầu ngọn sóng. Bọn giặc không bắn vào tốp người đang chạy. Chúng bắn xả về phía những ghe lưới sửa soạn trốn ra khơi. Nhiều ghe ra được một quãng thì bị bắn chìm. Số người đang đẩy ghe liền bỏ chạy. Bọn giặc ùa tới những ghe còn trên cạn, châm lửa đốt. Đám cháy của những ghe lưới làm cho mọi người không chịu nổi. Đang chạy, họ đứng dừng lại. Đó là những bà con bãi Sao, có cả cha tôi. Cha tôi ôm cháu đến đứng bên chiếc ghe lưới của mình. Những tên lính ngụy, Tây trắng đi nghễu nghện khắp bãi. Trừ những đứa lo đốt ghe, cả bọn ngồi trên bãi cát hút thuốc. Tên Pháp chỉ huy đeo súng lục và máy ảnh bên hông, đi rảo từng bước một, nhìn sát vào mặt từng người. Đó là tên quan hai Tô-ma, đồn trưởng Hiệp Hưng. Người ta đồn đại rằng thằng quan hai này là một đứa có học thức. Khi nó mới đổi về đây, người ở Hiệp Hưng thấy hắn tải theo về không biết bao nhiêu là sách mà quyển nào cũng dày cộp cả. Ngoài ra có đem theo tới đồn mới một chiếc đàn gió nữa. ở đồn hắn rất siêng đọc, lính ai muốn học tiếng Tây hắn cũng chịu để công dạy. Và chiều chiều, sau buổi cơm, hắn kéo đàn một cách say mê. Thằng Tô-ma đi ngang qua chỗ tôi đứng, nhìn tôi chăm chắm. Sau đó hắn quay về thì thào nói gì với một tên ngụy đóng cai. Tôi biến sắc, có cảm giác là nó đang nói gì về tôi. Chốc sau, chợt hắn tháo máy ảnh, bước tới mấy bước, giơ lên ngắm thẳng vào tôi. Tôi day mặt đi. Ba tôi trông thấy thế liền quay sang bảo tôi:

- Tư, con đi đi...

Tôi vội vàng lùi lại, đi như chạy về phía những trại lưới trên gò cát. Tôi đi không dám ngoái lại, và cảm thấy như có người đuổi theo tôi. Đi và chạy một quãng xa, lên tới gò rồi, tôi ngó lui không thấy có ai cả. Tôi mới bình tĩnh lại, đứng nhìn đám ghe cháy. Tôi có dè đâu là trong lúc đó chúng nó đã cho người theo tôi. Tôi nhìn thấy rõ ràng bóng hai tên ngụy thấp thoáng ở phía bên trái gò. Tôi liền chạy đi. Hai tên ngụy không rời tôi một bước, càng ngày càng theo gần đến sau lưng tôi. Tôi nghĩ không còn cách nào tốt hơn hết là trốn vào một cái chòi chứa cá khô. ở trên gò có nhiều chòi như thế, mới ngó qua giống như những chòi bỏ hoang.

Tôi chạy vào một cái chòi nhỏ, kín đáo nhất, và thu người nấp kín sau một đống khô cá gộc lớn. Tim tôi đập mạnh. Lâu lắm vẫn không thấy động tĩnh gì. Càng không thấy động tĩnh gì tôi càng lo. Gò cát im vắng, bà con coi chòi đều đã bỏ chạy. Tôi cứ nằm như vậy rất lâu. Chốc sau khó chịu quá, định chỗi dậy, bất ngờ nghe tiếng chân chạy lên. Hai tên ngụy xông vào chòi. Tôi nằm yên chịu trận. Thoạt tiên bọn nó không trông thấy tôi. Một đứa đã định bỏ đi. Nhưng đứa kia bước qua đống khô. Chúng nó bắt gặp tôi nằm đấy. Tôi liệu không trốn tránh được nữa, liền đứng dậy. Tên cai ngụy hỏi:

- Phải chị tên Hậu không?

Tôi bảo là không. Tên cai cười nói:

- Ông Hai có lệnh đòi chị ra bót.

Tôi nghe nó nói thì lùi lại. Tên cai bước tới, và tôi cứ lùi. Mãi đến lúc chân tôi phải một đống khô gộc sau lưng, loạn choạng khuỵu xuống! Tôi vội đứng dậy ngay được. Lúc đó tôi biết rõ là tôi đang đứng trước nỗi nguy đe dọa ghê gớm. Tôi không biết tại sao từ chỗ hết sức hoảng hốt, tôi trở nên gan góc. Tôi đứng thẳng người lên, hất mớ tóc lòa xòa trước trán và nói như thét:

- Muốn làm gì tôi, dang ra!

Tên cai nhìn thẳng vào mặt tôi, nói lớn:

- Đi theo tôi, mau!

- Tôi bảo là tôi không đi đâu hết. Y thét:

- Thiệt dữ hả? Muốn bỏ mạng hả?

Vừa thét y vừa đưa mắt ra hiệu cho tên ngụy xông tới. Tôi vớ ngay lấy một con khô gộc to tướng cầm tay. Khi tên ngụy xông vào, tôi vung con khô quất mạnh vào người nó. Nó gạt qua. Tôi quật tiếp một con khô thứ hai. Nó cướp lấy vất sang một bên rồi ôm quàng lấy người tôi. Tôi vật lộn với nó. Nhưng anh nghĩ, tôi mới sinh ba tháng, còn nó, nó là một thằng giặc có sức lực cường tráng. Nó đè tôi xuống đống khô mấy lần, tôi đều cố ngoi dậy được. Nhưng lần sau, cái tên cai lại phụ sức với nó ghì chặt tôi xuống. Tôi vùng vẫy la hét. Chúng nó bảo:

- Cứ la lớn nữa đi, la chừng nào đã thì thôi.Với lại không có ai ở đây để nghe mày la đâu.

- Đồ chó!

- Phải, cứ chửi đi. Muốn êm thấm không chịu. Chốc nữa ai là chó cho biết.

Tôi lừa miếng, nghiến răng cắn mạnh vào tay tên ngụy. Nó thét lên đau đớn, dang tay vả vào mặt tôi rồi kêu:

- Nó cắn tôi... làm sao kiếm dây trói nó lại.

Tên cai buông tôi ra chạy đi tìm dây, nhưng trở vào nói là không có dây. Vừa lúc đó bên ngoài có tiếng giày dẫm cát thình thịch. Tên cai nói:

- Ông Hai lên tới.

Tôi nghe nói tối tăm mặt mày. Tên quan hai Pháp Tô-ma xông vào. Hắn thở hồng hộc. Bây giờ tôi mới nhìn kỹ được mặt hắn. Cái tên xếp đồn mà tôi nghe mọi người bảo là có học thức ấy, giờ đứng trước mặt tôi, vóc người nhỏ thó chớ không to lớn, đôi mắt kính nhốp của hắn nhìn tôi như một con chim đêm nhìn mồi. Tôi không hiểu là lúc hắn đọc sách thì đôi mắt của hắn ra sao, chứ lúc hắn nhìn tôi, cặp mắt của hắn đúng là một cặp mắt của con vật rừng đang đói. Thấy tên ngụy đang ngồi xổm ghì chặt tôi, hắn thét tên ấy buông tôi ra. Tên ngụy liền bỏ tôi ra, đứng dậy. Tên cai ngụy bảo tên ngụy ra ngoài rồi hỏi tôi:

- Có nhớ ra tôi không?

Tôi làm thinh, lấy tay kéo chỗ vai áo vừa bị rách lại. Tên cai nghiêm giọng:

- Chắc cô quên rồi. Thằng chồng của cô thì biết tôi. ở thị trấn mọi người đều biết tôi, bây giờ thì cô ở trong tay tụi tôi, tôi bảo gì phải nghe, hiểu chưa? à, nghe nói cô có con rồi phải không, khá quá. Sao? Dạo này thằng chồng cô có về thường không?

Tôi lặng yên. Tên cai tiếp lời:

- Nếu nó về, nói có tôi là Tư Bửu ở đồn Hiệp Hưng, bây giờ tôi làm phó đồn trưởng, có lời mời nó ra nhậu chơi một bữa. Bảo với nó đừng sợ, cứ ra chơi, không sao đâu, không hề gì hết.

Tôi nói: - Đừng động tới chồng tôi!

- à... thôi, tôi xin lỗi. Làm vợ quý chồng như cô thiệt đáng khen. Tôi không dám động tới thằng Tư Khoa, nhưng tôi chỉ cần để thằng xếp nó động tới cô thôi...

Dứt lời tên cai lùi ra. Tôi thét lên một tiếng khủng khiếp. Tên Tô-ma đứng bên đã lột tính hung bạo của hắn ra một cách bất ngờ. Đôi bàn tay hắn đưa tới trước bíu vào người tôi. Tôi tát một cái đốp vào má hắn. Song hắn hình như không thấy đau, lại còn cười. Tiếng cười thật là ghê rợn. Tôi đánh hắn liên tiếp hai cái, rồi dựa lưng sát vào vách chòi. Hắn kéo tôi ra. Tôi cưỡng lại. Cứ thế mà tôi giằng co, chống cự, cấu xé, gào thét. Tôi thở hổn hển, lòng bàn tay đẫm ướt mồ hôi. Tên giặc ghì được tôi. Cuối cùng người tôi rã rời và mọi vật chung quanh đều quay lộn trước mắt.

Cơn dục vọng sôi lên trong đôi mắt, trong cánh tay run bây bẩy của tên giặc. Khi hắn sắp xô đổ lên người tôi, thì ngoài cửa tên lính ngụy thò đầu vào:

- Ông Tư, có thằng cha già nó lên!

Tư Bửu thét: Giữ nó lại!

Tôi gào lên: - Buông tôi ra. Trời ơi! Ba ơi... ba...

Tôi lấy hết sức mà gào. Sau đó, tôi nghe thấy tiếng kêu cứu của cha tôi. Cuối cùng, có tiếng con tôi khóc thét.

Tôi ngồi gục đầu trên đống cá khô khóc nức. Sau khi mọi việc đã xảy ra một cách nhanh chóng và tàn nhẫn trong túp chòi chứa khô nhỏ hẹp này. Bọn giặc đã bỏ đi. Cha tôi bước vào chòi. Hai tay cha tôi nâng cháu đứng lặng nhìn tôi. Biết cha tôi đã đứng trước mặt, nhưng tôi vẫn gục đầu khóc. Hình như cha tôi muốn mở miệng với tôi một câu, nhưng lại thôi. Chừng con tôi khóc rúc trong lòng, cha tôi mới bước lại gần. Bước chân dè dặt của người cha chồng già nua ấy như không muốn gây ra một cái gì kinh động cho tôi trong lúc này.

- Thôi, đừng khóc nữa... Con của con nó cũng khóc đây. Hai mẹ con cùng khóc, giờ ba biết dỗ ai. Con nhỏ hồi sáng tới giờ mới bú có một lần. Nó khát sữa rồi. Con cho nó bú đi.

Bây giờ tôi mới sực nhở. ở hai đầu vú tôi, sữa căng chảy rịn ra. Nhưng đồng thời lúc ấy tôi cũng chợt nhận thấy khắp người tôi rất bẩn, áo quần bị rách toạc. Xung quanh tôi, những thứa khô cá gộc, văng bừa bãi. Cá khô nồng lên mùi hôi hám và vị tanh của cá biển. Mọi vật quanh tôi còn ghi rõ sự thể khủng khiếp ban nãy. Bỗng chốc nó gợi lại làm tôi xót xa tủi nhục. Như một đứa trẻ bị đòn đau, sau khi bớt khóc, cha chồng an ủi một câu, tôi lại tủi thân mà vùng khóc, thấm thía. Rồi vùng nhỏm dậy, tôi thu người chạy lao ra cửa. Tôi chạy trên bãi cát mênh mông. Nơi bóng chiều đã ngả, mặt trời đang thu về những tia nắng cuối cùng. ánh nắng mang sự oi nồng cho trọn một ngày, giờ trước khi tắt hẳn đang đọng lại trên biển đỏ sẫm như máu.

Cha chồng tôi cất tiếng gọi tôi trong khi tôi lảo đảo chạy. Một chốc sau cha tôi đã theo kịp tôi. Bấy giờ tôi không chạy nữa. Rồi như một cây sao con bị bão gió đánh bật gốc, tôi chấp chới ngã nằm sóng soài trên bãi cát. Cha tôi lần này kéo vai tôi giật lia lịa:

- Con Tư, bộ con khùng rồi sao. Dẫu gì thì cũng đã lỡ rồi. Không phải lỗi ở con. Có chăng là lỗi ở ba đây. Ba dại quá, ngần tuổi này như ba mà dại quá...

Cha tôi nói xong, cặp mắt mờ ướt. Chòm râu của người bị gió chiều thổi bay tơi tả mà người cứ để yên không màng vuốt lại. Cố giữ không cho tôi thấy rằng mình đã khóc, cha tôi tiếp lời:

- Tao sẽ nói với thằng Khoa, nó sẽ không buồn oán gì con đâu... Còn bây giờ thì con Tư ngồi dậy đi, ngồi dậy mà bồng lấy con nhỏ. Có chồng có con rồi, đừng làm liều. Làm liều chỉ tội cho chồng cho con. Đây, bồng nó... Nó muốn khóc nữa rồi đây nè, phải cho nó bú liền đi. Tội nghiệp, con nhỏ khát sữa quá chừng.
Những lời nói của cha chồng làm cho tôi phải ứa nước mắt. Mỗi giọt nước mắt trong lúc đó làm thấm dịu nỗi khổ cực trong lòng tôi. Nhất là mấy lời sau, cha tôi nói về chồng tôi, về đứa con gái bé bỏng của tôi khiến tôi bàng hoàng. Tôi nấc lên mấy tiếng khóc nhỏ rồi ngẩng dậy đỡ lấy con. Con tôi sau một lúc khóc vì quá cữ bú, giờ đã ngủ thiếp. Tôi cúi nhìn con, trào nước mắt. Đứa con mới ba tháng của tôi từ ngày sinh ra cho đến nay thật ngoan và dễ dãi. Thường ở nhà cho nó bú xong, tôi đi hái dâu, hoặc có khi đi giúp đỡ để về, nó đã thức dậy và nằm cười với ông. Giờ đây trước khi đánh thức nó dậy cho bú, tôi lặng lẽ nhìn nó và thầm nghĩ: "Má khốn khổ mà má muốn cho con gái cưng của má khốn khổ nữa sao. Thôi, thôi, con ơi, đừng giận má nghe con...".

Dưới ánh chiều tà, đôi gò má của con tôi mũm mĩm ửng hồng. Cặp mắt nó vẫn nhắm cách ngoan ngoãn. Tất cả châu thân của con tôi lừng lên mùi sữa thơm dịu. Chiều đã xuống thấp. Súng không còn nổ nữa. Nhưng những làn khói trong mạn đồng dâu và các vạn lưới vẫn âm ỉ bốc lên. Tiếng bìm bịp kêu từng hồi dài. Không lâu sau đã thấy nước biển dâng lên từ từ. Và những làn sóng tới tấp vượt qua mực nước ròng ban trưa, chồm lên phủ mất những đống than ghe còn nhuốm đỏ. Nghe tiếng bìm bịp kêu, cha tôi đứng xổng lưng lên. Bìm bịp kêu nước lớn cho ghe lưới ra khơi, nhưng hôm nay khi những tiếng kêu ấy đã im dần, thì trên mặt biển không còn thấy một cánh buồm nào động đậy nữa. Tôi biết cha tôi đau đớn. Là vì lần đầu tiên trong đời một người chài lưới già như cha tôi mới chịu tai họa đến nhanh mà tàn nhẫn như thế.

Mắt tôi xốn lên, dõi nhìn tốp lính giặc đang rút đi trên đầu bãi. Sau khi đốt phá hãm hiếp, chúng cướp cá tươi của bà con đánh được ban sáng rồi bắt bò đóng cộ vất cá lên. Cảnh bãi biển tối mờ, nhưng tôi vẫn còn nhìn thấy bóng những cộ xe bò đó chạy lướt trên gò cát xa. Cha tôi với tay kéo tôi đứng dậy:

- Thôi, đi con!

Tôi bế con đi sau cha tôi. Đứa con tôi sau khi bú nó đã ngủ lại. Tiếng ngáy của nó nghe rất êm và khẽ. Mặt trời đã tắt hẳn. ánh nắng của mặt trời cũng chìm dưới mặt biển. ở mạn đồng dâu vẳng lên tiếng khóc, tiếng gọi nhau ơi ới. Lại có cả tiếng của những con bò sút chuồng ban sáng, giờ mò về, rống lên những hồi dài lạc lõng...