Chương 9

1. Nguồn gốc màu đỏ mặt Quan Công
Lại nói lúc Tào Tháo uống rượu luận anh hùng thì hốt nhiên sấm giật, mưa sa. Quan Vũ và Trương Phi lo cho Lưu Bị, vội vàng mang ô tới.
Tào Tháo thấy Quan Vũ, mắt sáng lên, cười và nói với Lưu Bị:
- Tôi mới chỉ luận anh hùng về mặt quản lý, thật ra, về mặt kỹ thuật, hai anh em của anh cũng anh hùng!
Lưu Bị nói:
- Tổng giám đốc Tào tinh đời, thật bội phục. Chỉ nhìn đã biết, không sợ lầm.
Tào Tháo nói:
- Tôi còn một công cụ đánh giá khác để kiểm chứng mắt quan sát của tôi.
Tào Tháo ngoái gọi người mang từ phòng làm việc của ông ta ra quyển "Trắc nghiệm khuynh hướng chức nghiệp" để Quan Vũ thử.
Tào Tháo nói:
- Dùng những câu hỏi này để trắc nghiệm đặc trưng tính cách, chúng ta sẽ tuyển chọn nhân tài một cách chuyên nghiệp hơn là dựa vào cảm giác. Một người được đặt đúng vị trí công việc, anh ta nhất định có thành tích xuất sắc.
Quan Vũ hoàn thành trắc nghiệm, Tào Tháo đọc và cười:
- Kết quả cho thấy tôi không lầm người.
Lưu Bị hỏi:
- Anh nói đi, đặc trưng tính cách của em tôi là gì?
Tào Tháo mời Quan Vũ ngồi xuống trước mặt, nói với Quan Vũ:
- Tôi nói đúng, anh gật đầu. Nếu sai, anh lắc đầu. Được không?
Quan Vũ thích thú đồng ý. Tào Tháo nói:
- Anh là người theo chủ nghĩa hoàn mĩ, anh có lòng tin kiên định, năng lực tự kiềm chế và lòng ham muốn hoàn thiện bản thân cực mạnh; tư duy logic, năng lực phán đoán và sáng tạo đều cao; thích làm việc theo cách riêng; anh luôn muốn vượt lên đám đông. Xin hỏi, tôi nói có đúng không?
Quan Vũ nói:
- Tôi cũng không biết anh đúng sai, nhưng tôi chia sẻ với nhận xét của anh. Tào Tháo cười:
- Anh đã chia sẻ thì tôi sẽ miêu tả "diện mạo" của anh. Vừa nói, Tào Tháo vừa viết rất nhanh trên giấy. Viết xong, Tào Tháo đưa cho Quan Vũ xem. Quan Vũ đón lấy tờ giấy, trên đó viết:
Miêu tả tính cách đặc trưng của Quan Vũ
1. Yêu thích công việc kỹ thuật, thích dựa vào năng lực bản thân để làm việc.
2. Năng lực quan sát hơn người, có tư duy sáng tạo, có thể lập kế hoạch (hoặc chủ động) làm nên những kỳ tích không tin nổi.
3. Thích dựa vào cách thức và giá trị quan của mình để hoàn thành công việc một cách hoàn hảo, yêu cầu với bản thân và người khác rất cao.
4. Có ý thức trách nhiệm rất cao, một lời hứa đáng nghìn vàng.
5. Hiểu rõ ý nghĩa công việc, luôn muốn năng suất và hiệu quả cao hơn.
6. Nếu thấy việc cần làm thì nhất định làm hết sức mình.
7. Làm việc chính xác, tỉ mỉ, mong muốn làm một lần là xong.
8. Luôn theo mục tiêu đã xác định, hiểu rõ mô hình và kết cấu của tổ chức. Quan Vũ xem xong, hơi nghi ngờ, hỏi lại:
- Sao chỉ toàn ưu điểm? Chẳng lẽ tôi không có nhược điểm sao?
Tào Tháo nói:
- Anh có một điểm yếu chết người, đó là: lập được công trạng thì rất dễ tự kiêu.
Quan Vũ thất sắc, hỏi:
- Có cách nào sửa không?
Tào Tháo cười:
- Ai cũng có điểm yếu, sao phải lo lắng vậy? Đường dẫn tới thành công không gì khác là phát huy sở trường và hạn chế sở đoản. Quan trọng nhất là phải giỏi vận dụng điểm mạnh của mình.
Quan Vũ thật sự kính trọng Tào Tháo:
- Đa tạ tổng giám đốc chỉ dạy. Tôi nhất định sẽ ghi nhớ.
Tiễn ba anh em kết nghĩa vườn đào, Tào Tháo về ngồi suy tư trong phòng, sau đó nhấc điện thoại gọi Trương Liêu, nói:
- Anh là bạn tốt của Quan Vũ, từ nay càng phải thân mật hơn nữa.
Trương Liêu nói:
- Ý của tổng giám đốc là…
Tào Tháo nói:
- Công ty Đông Hán giờ chia làm hai phe lớn, Hán Nam Đế là lãnh đạo trên giấy tờ, tôi là lãnh đạo trên thực tế. Song, Lưu Bị thuộc bè lũ Hán Nam Đế, mà Quan Vũ lại là người của Lưu Bị. Tôi muốn anh nghĩ cách tròng Quan Vũ lại.
Trương Liêu hỏi:
- Tổng giám đốc cho là có thể dùng được Quan Vũ?
Tào Tháo đáp:
- Văn có văn nghệ, võ có võ nghệ, Quan Vũ thuộc loại người biến công việc thành nghệ thuật. Hắn không những trung tín, có trách nhiệm, mà còn xuất sắc trong việc quản lý và duy trì hệ thống, rất thích hợp làm giám đốc công ty. Nếu dùng một màu để tượng trưng cho tính cách Quan Vũ thì phải dùng màu đỏ. Tục ngữ có câu: "Nghìn quân dễ được, một tướng khó cầu!" Nhất định ta phải thu dụng Quan Vũ.
Trương Liêu nói:
- Quan Công mặt đỏ, đúng là hình tượng đặc sắc. Song vì là người theo chủ nghĩa hoàn mỹ, anh ta sẽ bảo vệ giá trị quan của mình đến mức cố chấp. Muốn lôi kéo anh ta, nói suông chẳng ích gì!
Tào Tháo nói:
- Tôi rất hiểu "muốn được người tất phải được lòng người " Quan Vũ rất cố chấp, nếu hắn đã quyết định thì sẽ trung thành đến khó tin. Nhiệm vụ này khá khó, chỉ anh mới làm được.
2. Cuộc hẹn ở quán bar
Một tuần sau, Trương Liêu hào hứng đến báo cáo Tào Tháo: có một diệu kế khiến Quan Vũ thần phục.
- Anh có diệu kế gì, nói nhanh lên! – Tào Tháo giục.
Trương Liêu nói:
- Chúng ta đều biết Quan Vũ thuộc loại tính cách hoàn mỹ, những người như thế thường có thế giới nội tâm phong phú. Quan Vũ không thể bị lung lạc bởi danh lợi, nhưng lại rất dễ sa vào mê hồn trận tình cảm. Tôi vừa được biết một bí mật: hoá ra Quan Vũ từ lâu thầm yêu Điêu Thuyền. Chỉ cần nắm được Điêu Thuyền, tạo điều kiện cho Quan Vũ gặp, anh ta chắc sẽ cảm đại ân đại đức của chúng ta.
Tào Tháo vỗ bàn, nói to:
- Hay lắm! Quan Vũ thuộc loại người chịu ân tất báo, chắc chắn ta sẽ dùng được hắn. Trương Liêu, anh hãy mau tìm xem Điêu Thuyền giờ đang ở đâu?
Trương Liêu đáp:
- Tôi đã nhờ bạn làm công an tìm giúp rồi, sau khi Lã Bố chết, cô ta không nơi nương tựa, luân lạc làm gái karaoke rồi.
Tào Tháo hỏi:
- Cậu bảo cô ta làm gái tam bồi?
Trương Liêu gật đầu.
Tào Tháo than thở:
- Tạo hoá trêu người. Một cô gái xinh đẹp nhường ấy mà phải chịu cảnh thê lương tới vậy. Anh tất phải làm việc tốt, cứu Điêu Thuyền khỏi bể khổ cho Quan Vũ thỏa nguyện, đồng thời kéo nhân tài về cho tôi. Một mũi tên trúng ba đích!
Dưới sự sắp đặt của Trương Liêu, Quan Vũ gặp Điêu Thuyền trong quán bar "Chiều hồng".
Lần đầu tiên Quan Vũ hẹn gặp Điêu Thuyền, chàng ửng mặt, tim đập rộn ràng. Nhận thấy chàng trai có tình ý, dù nam chinh bắc chiến, Điêu Thuyền vẫn thấy ngượng ngùng.
- Trương Liêu nói rằng anh đã thích tôi từ hồi năm thứ hai? – Điêu Thuyền khuấy đá trong cốc rượu, hỏi e thẹn.
Quan Vũ đáp gọn lỏn:
- Ừ!
- Why? – Điêu Thuyền ngẩng đầu, nhìn Quan Vũ chăm chú.
- Em hỏi vì sao hả? Tôi thấy em rất…- Quan Vũ càng nói càng lúng túng, chàng muốn tìm một từ chuẩn xác:
- Tôi thấy em rất… tình cảm.
- Tình cảm?
- Ừ! – Quan Vũ trấn tĩnh đôi chút:
- Như lúc này đây, em cầm ly rượu đỏ khiến tôi nghĩ tới hình ảnh: cây bừng dâng hoa như ly rượu chân cao của em.
- Đáng tiếc, em không phải là thân cây độc lập, em chỉ như loài dây leo, nếu không đâu gặp cảnh này.
Đôi mắt Điêu Thuyền ưu uất như có bóng đêm tràn qua. Quan Vũ nói:
- Nếu khó khăn gì, cứ gặp tôi. Bạn cùng học, hy vọng tôi sẽ giúp được em?
- Chỉ là giúp thôi sao?
– Điêu Thuyền không quên sứ mệnh của Trương Liêu, cô nói đầy lơi lả:
- Lẽ nào anh đã vứt từ "tình cảm" đi.
- Vứt từ "tình cảm" đi? – Quan Vũ ngạc nhiên nhìn nàng:
- Không, không, em vĩnh viễn là mỹ nhân của tôi, không nên phá huỷ hình tượng em trong tôi.
3. Ba lý do Quan Vũ ra đi
Một chuyện bất ngờ xảy ra: Lưu Bị biến mất cùng một số lượng lớn tài liệu bí mật. Có thể hiểu là tổng giám đốc Tào Tháo chấn động thế nào. Dù Lưu Bị ra sức che giấu, Tào Tháo vẫn lờ mờ cảm thấy dã tâm của Lưu Bị, chỉ có điều Tào không thể ngờ Lưu Bị to gan lớn mật đến vậy. Điều khiến Tào Tháo phát điên là Lưu Bị đã đem theo số lượng lớn tài liệu về loại màn hình mới. Hiện xí nghiệp của Tào Tháo đang dẫn đầu toàn quốc về sản xuất màn hình cỡ lớn và đang tài trợ cho phim truyền hình nhiều tập "Tam quốc diễn nghĩa" sắp phát sóng.
Chẳng lâu sau, qua tạp chí "Động thái kinh tế Tam quốc" Tào Tháo được biết: Lưu Bị sau khi rùng mình hô biến đã trở thành ông chủ công ty Hoàng Tộc. Cùng hợp tác với tập đoàn điện tử Kinh Châu, công ty Hoàng Tộc đã thành nhà kinh doanh màn hình lớn có chất lượng quốc tế đầu tiên ở Trung Quốc và có tham vọng dẫn đầu cả nước.
Tào Tháo than thở không ngớt, hạng mục mới còn chưa ra mà đã bị đối thủ chiếm mất. Mà đối thủ chẳng ai xa lạ, là "thằng nhát gan" Lưu Bị!
Tào Tháo nói với trợ lý Trương Liêu:
- Chà, Lưu Bị bỏ đi rồi. May mà còn Quan Vũ, cậu hãy mau giữ hắn lại. Trưong Liêu hẹn gặp Quan Vũ ở phòng trà, sau đó về báo cáo với Tào Tháo: Quan Vũ đã nhận điện thoại Lưu Bị gọi, hiện đang chuẩn bị bỏ đi. Tào Tháo nổi giận, nói:
- Sao cậu không giữ hắn lại?
Trương Liêu nói:
- Tôi đã nói gãy cả lưỡi, ai ngờ ngọt nhạt, đe doạ, hắn đều không nghe.
Tào Tháo than:
- Làm sao mà trong mắt trong tim hắn, ta vĩnh viễn không bằng Lưu Bị. Trương Liêu nói:
- Quan Vũ bảo, từ khi vào công ty Đông Hán thì không lúc nào không được tổng giám đốc quan tâm. Song, có ba lý do khiến hắn không đi không được. Vì thế, ân tình của tông giám đốc Tào chỉ biết hẹn ngày sau báo đáp.
Tào Tháo cảm khái:
- Quan Vũ đúng là kẻ biết ân biết nghĩa! Cậu nói xem, ba lý do của hắn là gì?
Trương Liêu nói:
- Lý do thứ nhất, hồi kết nghĩa vườn đào, bọn họ từng thề cùng nhau lập nghiệp, sinh tử có nhau. Hắn không muốn là kẻ tiểu nhân trái lời thề.
Tào Tháo nói:
- Xử sự trên đời, tuỳ cơ ứng biến thì việc đầu tiên vẫn là thủ nghĩa, làm sao để một lời thề trói buộc? Lý do này nghe nhàm.
Trương Liêu nói:
- Lý do thứ hai, sau khi kết nghĩa vườn đào thì họ như tay chân, dù núi ngăn sông trở cũng sẽ không chia lìa. Nay, Lưu Bị, Trương Phi ở Kinh Châu, hắn không nỡ xa họ.
Tào Tháo nói:
- Kết nghĩa anh em ở vườn đào, suy cho cùng cũng chỉ là bạn bè, làm sao hắn nhẫn tâm bỏ ta mà đi? Lý do này nghe cũng thật nhàm.
Trương Liêu nói:
- Lý do thứ ba, hắn nói ba anh em hắn là một nhóm, hợp thì mạnh vô hạn, ly thì tan tác.
Tào Tháo gật đầu:
- Đúng rồi. Trong xí nghiệp hiện đại, đặc biệt trong xí nghiệp kỹ thuật cao, team work càng ngày càng quan trọng. Rời khỏi nhóm, giá trị một cá nhân trở nên cực nhỏ bé, đơn thương độc mã sẽ khó làm nên trò trống gì. Hắn đã có ý thức nhóm, thì chỉ vì lý do này, chúng ta để hắn đi thôi.
Trương Liêu nói:
- Vì Lưu Bị chuồn mà không đem theo gia đình, nên Quan Vũ đến với Lưu Bị lần này kỳ thực là giúp Bị chuyển nhà.
- Từ đây đến Kinh Châu xa nghìn dặm. Quan Vũ chuyển nhà giúp Lưu Bị, lại còn đem theo vợ con hắn, kể cũng khổ sở.
Tào Tháo chợt nảy ra một ý:
- Quan Vũ đã khăng khăng đòi đi, ta sẽ mở tiệc tiễn chân. Nhân cơ hội này, ta sẽ dạy cho nhân viên một bài học.
4. BMW tặng anh hùng
Trong tiệc chia tay, Tào Tháo đánh giá rất cao phẩm chất tốt đẹp của Quan Vũ, ông ta nói:
- Trong một thời đại mà việc nói những từ "thay đổi", "đổi mới" đang là mốt thời thượng, thì phẩm chất trung thành, tín nghĩa của Quan Vũ dường như cổ lỗ. Tuy nhiên, chúng ta không cách gì lẩn tránh vấn đề: Đạo đức của nhân viên không lúc nào không là sự quan tâm của nhà quản lý. Cần thừa nhận, những thay đổi trước mặt chúng ta đã cuốn đi bao giá trị, kể cả những giá trị cơ bản của nền kinh tế: trung thành, tin cậy, phấn đấu và yêu nghề. Tào Tháo đau đớn chỉ ra:
- Chúng ta đã thấy rất nhiều thanh niên chỉ giỏi trục lợi, qua sông chặt cầu, coi khoa học kỹ thuật là trên hết. Lãnh đạo vừa quay đi là không làm việc. Họ làm việc miễn cưỡng, quấy quá, mồm miệng đỡ chân tay, không hề có chút lương tâm nghề nghiệp. Lười biếng, hoài nghi, tiêu cực, oán trách… là thứ dịch bệnh trong công việc, ngày một ngày lây lan. Tình cảnh đó mọi người đều thấy, song mấy ai biết tự sửa mình? Tào Tháo kêu gọi toàn thể nhân viên học tập Quan Vũ. Ông phát biểu:
- Ngay từ khi còn là sinh viên, Quan Vũ đã lập kế hoạch nghề nghiệp cho cuộc đời mình, đến nay vẫn theo đuổi không mệt mỏi kế hoạch đó. Đúng vậy, chúng ta không cách gì làm Quan Vũ thay đổi lời thề. Nhưng tôi vẫn muốn nói: Có ý thức nhóm mạnh mẽ, có phẩm chất trung thành và trách nhiệm, Quan Vũ đã là một người rất đáng tin cậy, có thể giao trọng trách. Tào Tháo quay lại, nắm chặt tay Quan Vũ, vì tình cảm xáo trộn nên cái bắt tay run bần bật. Ông ta nói:
- Đường anh đi rất dài, tôi tặng anh một chiếc xe hơi – là chiếc BMW anh thích nhất. Lã Bố để lại hai báu vật: một là Điêu Thuyền, hai là chiếc BMW. Anh đã không muốn Điêu Thuyền thì hãy lấy BMW. BMW phấn hồng và Quan Vũ mặt đỏ, màu sắc thật hoà hợp làm sao!
Quan Vũ hỏi kinh ngạc:
- Làm sao anh biết tôi thích chiếc xe đó?
Tào Tháo nói:
- Tôi còn biết Trương Phi thích Mẹc.
Quan Vũ cảm ơn rối rít, xúc động thậm chí không nói lên lời.
Tào Tháo hỏi:
- Trước kia tôi đã tặng nhiều lễ vật mà anh không động lòng. Nay sao lại xúc động đến vậy?
Quan Vũ nói:
- Nghe nói công ty của đại ca Lưu Bị đặt tại một khu công nghiệp mới mở ở Tân Dã, Kinh Châu, đường xá đi lại rất khó khăn. Có xe, không kể chuyến đi tới đấy, sau này tôi đi làm cũng tiện hơn nhiều.
Tào Tháo cảm thán:
- Anh không quên chủ cũ, xứng là bậc đại trượng phu!- Rồi Tào Tháo quay đầu nói với đám tâm phúc Hứa Chử, Trương Liêu, Từ Hoảng:
- Có nghe không? Quan Vũ là tấm gương cho ta học tập!
Quan Vũ vẫy tay từ biệt Tào Tháo rồi lên chiếc xe yêu thích, bắt đầu hành trình oanh liệt "một ngựa đi nghìn dặm" và "qua năm ải, chém sáu tướng". Tên của Quan Vũ trở thành tượng trưng cho trung thành, tin cậy, lòng yêu nghề.
Có người nói Quan Vũ chính là một con ngựa báu đã rời tàu ngựa của Tào Tháo. Vì thế, người ta mới gọi "nhảy việc" là "bỏ Tào".
LỜI BÀN CỦA TÁC GIẢ
Bạn đã từng cần sự giúp đỡ của công ty Head-hunting? Công ty Head-hunting có thể cung cấp cho bạn nhân tài, chứ không cách gì cung cấp nhân phẩm! Bạn có từng nghĩ: Tìm ở đâu được người vừa có tài, vừa có đức?
Các vua chúa Trung Quốc xưa đã thử rất nhiều cách để tìm người hiền đức, cuối cùng đúc kết ra hai kinh nghiệm:
Kinh nghiệm thứ nhất: "Tìm trung thần tất phải từ nhà có hiếu". Thế nào là "hiếu?" Là người hiểu ân đức (đặc biệt là ân đức cha mẹ). Người lớn lên trong một gia đình có truyền thống biết báo ân tất sẽ trung thành, tín trực. Kinh nghiệm thứ hai: "Thánh triều lấy hiếu trị thiên hạ". Để không ngừng có người hiền tài, chỉ tuyển dụng thôi chưa đủ mà còn cần xây dựng văn hoá công ty biết tri ân, biết báo đáp. Tri ân là biết ơn quốc gia, xã hội, khách hàng; báo đáp là báo đáp công ty. Một khi xây dựng được văn hoá công ty như vậy, bạn sẽ thu hút và bồi dưỡng được nhân viên trung thành.
Ngược lại, trong một công ty chỉ biết đến "lợi", mỗi nhân viên cũng sẽ chỉ biết đến "tư lợi". Tự chất vấn mình là cách tốt nhất để tuyển dụng nhân tài. Nếu bạn cứ than thở không có được nhân viên trung thành, vấn đề chính xuất phát từ bạn.