Những mẩu chuyện nhỏ này được bạn TieuDiep đăng trên xuviet.org . vnthuquan chuyển sang font unicode và đăng lại cho mọi người cùng đọc ">Cha mẹ với con
Tác giả: TieuDiep
Cha mẹ - Hai tiếng cha mẹ trong nước Việt được gọi mọi nơi khác nhau: Bố và Đẻ, Thầy và Ụ Ở Hưng Hoá thì gọi mẹ là Bầm về phía trong thì gọi là Bụ Ở Miền Nam thì gọi cha là Tiá, gọi mẹ là Má. Ở đây hiện giờ thì lại nhiều người gọi cha là Ba, gọi mẹ là Má. còn các nhà hiếm hoi con thì cho người con gọi bằng Chú Thím, người thì cho con gọi là Anh Chi, Cậu Mợ Ngày xưa lại có tiếng gọi mẹ là Cái nữa, nhưng đã không ai dùng ngày nay nữạ
Sinh con - Đàn bà có mang ai cũng muốn sinh con trai mà ít người muốn sinh con gáị Hàng xóm bà con nghe thấy sinh con trai thì mừng. Trong khi có mang, chóng mặt, đau mình gọi là ốm nghén; hay thèm ăn chua chát, gọi là ăn dở. Đến lúc sinh sản, mời bà mụ đến đỡ, con ra thì cắt rốn chôn nhaụ Chôn phải sâu, nếu chôn cạn thì con hay bị hoạn.
Người mẹ thì phải kiên khem gió máy, phải nằm than. Ăn cơm muối trắng hấp hay là nước mắm chưng, vài ba hôm mới dám ăn thịt. Đầy cữ (con trai bảy ngày, con gái chín ngày) xông muối xoa nghệ rồi mới được ra ngoàị
Nhà nghèo nuôi con, nhà giàu thì tìm vú cho con. Có người cho vú đem vềnhà nuôị Cho bú khoảng ba bốn tháng thì cho ăn cơm và vẫn bú dặm cho đến ba bốn tuổi mới thôị
Con nhà nào là ba tháng biết lẫy, bẩy tháng biết bò, chín tháng biết lò cò chạy chơi, là hợp và ca thì dễ nuôi và mai sau thành ngườị
Tục Việt hỏi thăm nhau đẻ con trai hay là con gái, người có chữ thường nói là "lộng chương hay là lộng ngõa" (nghĩa là chơi ngọc hay chơi ngói). Điển đó do ở Kinh Thi: sinh con gái thì khinh bỉ mà cho chơi bằng hòn ngóị Lại có người hỏi huyền hồ hay là huyền cân (nghĩa là treo cung hay treo khăn mặt). Điển ấy cũng do Tục Tàu: đẻ con trai trao cái cung ngoài cửa, mà đẻ con gái thì treo cái khăn mặt). Dân Việt dùng điển đó để mà hỏi thăm chứ không có phong tục đó.
Cúng mụ - trong sách "Bắc Bộ Lục" có nói rằng: Tục Lĩnh Nam nhà giàu đẻ con được ba ngày, hoặc đầy tháng, thì tắm cho con, làm một bữa tiệc, gọi là đoàn du phạn (nghĩa là bữa cơm tròn trặn trơn tru). Sách "Vân đài loại ngữ" của ông Lê Quý Đôn thì nói rằng: tục nước ta, đẻ con được ba ngày, làm vài mâm cỗ cúng mụ Đến hôm đầy tháng, hôm một trăm ngày, hôm đầy tuổi tôi, đều có là cỗ cúng gia tiên, bày tiệc ăn mừng. Bà con, người quen thuộc, dùng thơ câu đối, đồ chơi, đồ quần áo trẻ để mừng nhaụ Mà nhất là tiệc một trăm ngày và tiệc đầy tuổi tôi là lớn hơn.
PS: Trong trang này Tiểu Điệp viết về phong tục, văn hóa Việt Nam thời nguyên thủỵ Có một số phong tục ngày nay người Việt không còn duy trì nữa vì sự phát triển trong ý thức hê.. Tuy nhiên người Việt mình cũng còn duy trì những truyền thống văn hóa tốt đẹp của mình.
Cha mẹ - Hai tiếng cha mẹ trong nước Việt được gọi mọi nơi khác nhau: Bố và Đẻ, Thầy và Ụ Ở Hưng Hoá thì gọi mẹ là Bầm về phía trong thì gọi là Bụ Ở Miền Nam thì gọi cha là Tiá, gọi mẹ là Má. Ở đây hiện giờ thì lại nhiều người gọi cha là Ba, gọi mẹ là Má. còn các nhà hiếm hoi con thì cho người con gọi bằng Chú Thím, người thì cho con gọi là Anh Chi, Cậu Mợ Ngày xưa lại có tiếng gọi mẹ là Cái nữa, nhưng đã không ai dùng ngày nay nữạ
Sinh con - Đàn bà có mang ai cũng muốn sinh con trai mà ít người muốn sinh con gáị Hàng xóm bà con nghe thấy sinh con trai thì mừng. Trong khi có mang, chóng mặt, đau mình gọi là ốm nghén; hay thèm ăn chua chát, gọi là ăn dở. Đến lúc sinh sản, mời bà mụ đến đỡ, con ra thì cắt rốn chôn nhaụ Chôn phải sâu, nếu chôn cạn thì con hay bị hoạn.
Người mẹ thì phải kiên khem gió máy, phải nằm than. Ăn cơm muối trắng hấp hay là nước mắm chưng, vài ba hôm mới dám ăn thịt. Đầy cữ (con trai bảy ngày, con gái chín ngày) xông muối xoa nghệ rồi mới được ra ngoàị
Nhà nghèo nuôi con, nhà giàu thì tìm vú cho con. Có người cho vú đem vềnhà nuôị Cho bú khoảng ba bốn tháng thì cho ăn cơm và vẫn bú dặm cho đến ba bốn tuổi mới thôị
Con nhà nào là ba tháng biết lẫy, bẩy tháng biết bò, chín tháng biết lò cò chạy chơi, là hợp và ca thì dễ nuôi và mai sau thành ngườị
Tục Việt hỏi thăm nhau đẻ con trai hay là con gái, người có chữ thường nói là "lộng chương hay là lộng ngõa" (nghĩa là chơi ngọc hay chơi ngói). Điển đó do ở Kinh Thi: sinh con gái thì khinh bỉ mà cho chơi bằng hòn ngóị Lại có người hỏi huyền hồ hay là huyền cân (nghĩa là treo cung hay treo khăn mặt). Điển ấy cũng do Tục Tàu: đẻ con trai trao cái cung ngoài cửa, mà đẻ con gái thì treo cái khăn mặt). Dân Việt dùng điển đó để mà hỏi thăm chứ không có phong tục đó.
Cúng mụ - trong sách "Bắc Bộ Lục" có nói rằng: Tục Lĩnh Nam nhà giàu đẻ con được ba ngày, hoặc đầy tháng, thì tắm cho con, làm một bữa tiệc, gọi là đoàn du phạn (nghĩa là bữa cơm tròn trặn trơn tru). Sách "Vân đài loại ngữ" của ông Lê Quý Đôn thì nói rằng: tục nước ta, đẻ con được ba ngày, làm vài mâm cỗ cúng mụ Đến hôm đầy tháng, hôm một trăm ngày, hôm đầy tuổi tôi, đều có là cỗ cúng gia tiên, bày tiệc ăn mừng. Bà con, người quen thuộc, dùng thơ câu đối, đồ chơi, đồ quần áo trẻ để mừng nhaụ Mà nhất là tiệc một trăm ngày và tiệc đầy tuổi tôi là lớn hơn.
PS: Trong trang này Tiểu Điệp viết về phong tục, văn hóa Việt Nam thời nguyên thủỵ Có một số phong tục ngày nay người Việt không còn duy trì nữa vì sự phát triển trong ý thức hê.. Tuy nhiên người Việt mình cũng còn duy trì những truyền thống văn hóa tốt đẹp của mình.