80. Khoảnh khắc niềm tin tốt đẹp tiêu tan
Tác giả: ZHANG ZI WEN
* Tất cả mọi thứ này đều không phải là một giấc mộng.
* Ðời người là một sự việc kỳ diệu biết bao nhiêu!
* Thành công cũng được, thất bại cũng được, chẳng lẽ bản thân việc theo đuổi không chính là ý nghĩa của sinh mệnh chăng?
Mọi người đều có một giấc mộng, một giấc mộng không ngừng lập đi lập lại. Giấc mộng này có thể mung lung, có thể rõ nét; có thể cao xa, có thể hiện thực - Bất kể là một giấc mộng như thế nào, nó đều là một việc khó hiểu không thể khám phá nổi, tồn tại trong tiềm ý thức của con người, đến mình cũng không hiểu nó rốt cuộc là vật gì.
Có thể nó chính là số phận? Một quy luật không thể chống lại.
Ngu Công ở núi Bắc hàng ngày đào núi không nghỉ bởi vì ông ta có một giấc mộng.
Khoa Phụ đuổi Mặt trời đến cùng, vì ông có một giấc mộng.
Trong mộng tất cả đều thuần khiết biết bao, đẹp đẽ hài hòa biết bao, tiếng ma quỷ cũng đều thấy vui tai dễ nghe. Bởi vì con người đã buộc chặt mình vào giấc mộng này, đã giao phó mình cho số phận.
Khi ánh mặt trời xuyên qua cửa sổ chiếu sáng tâm hồn, người ta mới từ trong đêm dài đằng đẵng tỉnh lại. Lý tính được sống lại. Mộng được khám phá là một loại thuộc niềm tin, tín ngưỡng, hy vọng và nguyện vọng. Lúc đó, bỗng nhiên quay đầu lại mới phát hiện mình những ngày qua lại sống mù quáng như thế, ngu xuẩn như thế.
- Ðương nhiên, có rất nhiều, rất nhiều người thậm chí cho đến chết vẫn chưa khám phá ra giấc mộng này, suốt đời sống trong sự ngây thơ của mù quáng, sống trong sự hài hòa của ngu xuẩn, nghe tiếng chửi rủa của ma quỷ tưởng đó chính là tiếng ca hát.
Song, có khá nhiều người lại hiểu được rằng người ta chẳng qua là vì có một tương lai tự cho là tốt đẹp mà sống, vì có hy vọng mà sống, vì có mọi theo đuổi mà sống, vì có lòng tin, có tín ngưỡng mà sống.
Tất cả mọi thứ này không phải là một giấc mộng.
Nhưng, thế giới sau khi tỉnh mộng thật ra không hoàn toàn như ý con người, thật ra không phải đẹp đẽ như trong tưởng tượng, hy vọng không chắc có thể thực hiện được: đã có theo đuổi, tất nhiên kèm theo khổ cực và gắng gượng, kết cục của nó cũng không thể hoàn toàn như nhau, có thành công tất nhiên có thất bại.
Thế là, có người đem thất bại của việc theo đuổi xem là tiêu tan niềm tin tốt đẹp. Sau khi niềm tin tiêu tan cảm thấy không có nơi cư trú, không có nơi chốn để trở về, cảm thấy không nhà để trở lại, cảm thấy mọi ý nghĩ đều tan biến. Có người cho rằng mới đầu không cần tỉnh ngộ, tiếp tục giấc mộng chưa từng khám phá đó còn tốt hơn nhiều so với niềm tin tiêu tan. Anh ta hướng về cuộc đời bằng lòng say sưa lâu dài không muốn thức tỉnh. Thế là anh ta lại buộc chặt mình vào với mộng, giao phó cho số phận. Thậm chí có người ngay lúc này đã giết chết mình - hoặc về tinh thần giết chết mình, rơi vào tiêu cực đồi bại; hoặc về hình thể đã kết thúc mình, đầu đi đuôi lọt.
Bạn thấy, đời người là một sự việc kỳ diệu biết bao nhiêu!
Phiên dịch sai lầm của bi kịch sinh ra trong mộng: lý giải sai lầm đối với theo đuổi, thiên kiến hẹp hòi đối với niềm tin, nhận thức nông cạn đối với hy vọng.
Bạn ở trong mộng so sánh với bạn ở trong hành động, rõ ràng trong mộng là hư vô, hoang đường, chỉ có trong hành động mới là chân thực, có ý nghĩa. Bất kể bạn ở trong mộng vĩ đại bao nhiêu, sống tốt đẹp bao nhiêu, đối với sinh mệnh chân thực của bạn đều không tạo nên ý nghĩa thực tế nào. Bạn ở trong hành động, bất kể là ngọt bùi đắng cay, bất kể là gió sương mưa tuyết thế nào, bất kể thành bại được mất ra sao đều là bạn chân thực, toàn bộ ý nghĩa sinh mệnh của bạn đều tồn tại ở chỗ này. Nếu như bỏ cái này chọn cái kia, bạn chắc chắn là bỏ gốc chọn ngọn, nhưng bằng lòng say sưa lâu dài không muốn tỉnh lại chẳng qua là mình lừa dối mình. Trong giấc mộng chưa được khám phá kia, sinh mệnh của bạn không có sẵn bất cứ tính chất tốt xấu, thiện ác nào sẽ giống như một con chim trên bầu trời.
Thành công cũng được, thất bại cũng được, chẳng lẽ bản thân việc theo đuổi không chính là ý nghĩa của sinh mệnh chăng? Chẳng lẽ cái tạo thành ý nghĩa trực tiếp nhất đối với Ngu Công núi Bắc không phải chính là bản thân sự việc đào núi không ngừng này ư? Còn về kết cục san phẳng hai núi Thái Hàng và Vương Thất, chỉ là sự việc của Ngu Công ủy thác cho con cháu đời sau, dựa vào năm tàn sức cạn của ông căn bản không thể thực hiện được. Ðời người chính là như thế, quá trình so với kết cục quan trọng vạn lần. Quá trình theo đuổi lại là quá trình của đời người, ý nghĩa của sinh mệnh tồn tại ở sự bắt đầu quá trình này. Sinh mệnh cá thể như giọt nước trong biển cả, có thể theo đuổi của bạn chỉ có hòa tan vào trong biển cả mênh mông này mới có thể hiện ra kết quả, mà không thể từ trong giọt nước lẻ loi ở bạn, nhìn ra cái gì cả. Cho dù việc theo đuổi của bạn thất bại, nhưng trong không gian vũ trụ bao la lại tính được cái gì? Bạn vẫn là bạn như thường, chỉ cần bạn bằng lòng, vẫn có ngày nay và ngày mai, ở đây và ở đó như thường. Chỉ cần bạn đã từng theo đuổi, chỉ cần bạn không hổ thẹn với lương tâm.
Cái gọi là niềm tin tốt đẹp tiêu tan là ý nghĩa gì? Niềm tin chẳng qua là chỉ cái lý giải và cách nhìn kia, bản thân bạn cho là tốt đẹp, mà sự lý giải và cách nhìn này chắc chắn cũng bao quát cả toàn bộ quá trình hình thành của nó và toàn bộ quá trình thực hiện của nó. Cái gọi là ?tiêu tan? chỉ là chỉ kết quả cuối cùng của thực tiễn trái ngược với lý giải và cách nhìn của bạn. Cần biết rằng điều ?trái ngược? này hoàn toàn có thể chỉ là tạm thời, ngẫu nhiên hoặc coi như là cá nhân bạn, còn từ lâu dài để xét, từ quy luật phổ biến tất nhiên để xét, niềm tin của bạn không chắc đã sai lầm, bạn không nên có cảm giác tiêu tan. Bởi vì từ lâu dài để xét, từ quy luật phổ biến tất nhiên để lý giải, bạn là đúng đắn, ý nghĩa sinh mệnh của bạn chưa mảy may tổn thất. Nếu như điều ?trái ngược? này quả thực là một sự thực thì niềm tin của bạn đích thực sai lớn, như thế thì ý nghĩa sinh mệnh của bạn ở chỗ tự tỉnh ngộ, dùng quá trình sinh mệnh của bạn chứng thực sai lầm của mình. Ðó là một cơn ác mộng tỉnh lại, đang có cảm giác nhẹ nhàng, không thích hợp sinh ra ý nghĩ tiêu tan. Nếu như bạn vẫn còn trẻ, tương lai hãy còn dài, bạn hãy đi tìm tòi lại, hãy xây dựng lại niềm tin. Cho dù tuổi đã xế chiều, sự tỉnh ngộ của bạn vẫn có giá trị, không nên nói nó có thể làm tấm gương cho những người đời sau của bạn, về bản thân bạn cứ xét theo điểm tỉnh ngộ này cũng có thể ngậm cười nơi chín suối, chẳng phải nói sớm còn nghe nói, chiều chết cũng vui đó sao?
Theo đuổi thất bại phải chăng có nghĩa là hy vọng tan vỡ và tuyệt vọng? Hy vọng là cái gì? Hy vọng là cái mà trong lòng bạn ước ao, là mục đích và nguyện vọng mà trong lòng bạn ước ao thực hiện. Nếu như nói mỗi người đều phải tuân theo quy luật tất yếu của vận động sinh mệnh nào đó, thì quy luật này cũng chính là số phận của con người. Nếu như những điều suy nghĩ trong lòng trái ngược với số phận, như thế thì hy vọng sẽ có nghĩa là tuyệt vọng, càng hy vọng lại càng tuyệt vọng. Chỉ cần bạn biết cách thay đổi. Khi bạn tự biết, tại sao bạn không thể suy ngẫm ngược lại - hy vọng này đã có nghĩa như tuyệt vọng, tại sao tôi vẫn còn hy vọng như thế? Tại sao tôi không thay đổi đi một góc độ: nếu như những điều suy nghĩ trong lòng phù hợp với số phận thì hy vọng của tôi cũng lại là số phận của tôi. Ðúng vì như vậy, trong tuyệt vọng cũng mới có thể có hy vọng, mà hy vọng của tôi có thể đang thai nghén trong tuyệt vọng kia.