Chương 35

Từ khi Tất Đạt Đa ra đi xuất gia, vua Tịnh-Phạn đã chọn Nan Đà (Nanda), một trong những người con trai khác, kế vị vua lên ngôi. Nan Đà sung sướng nghĩ rằng một ngày kia chàng sẽ là quốc vương, sung sướng hơn nữa là chàng nghĩ đến cuộc hôn lễ sắp tới với công chúa Tôn Đà-lị (Sundarika), một Tôn Đà-lị xinh đẹp mà chàng thiết tha yêu quí.


Đức Thế Tôn lo sợ cho em mình; Ngài sợ cho Nan Đà sẽ lạc vào ác đạo. Một hôm, Ngài đến gặp Nan Đà và nói:

"Này Nan Đà, ta đến với ngươi vì ta biết ngươi đang sung sướng lắm. Ta muốn nghe chính miệng ngươi trình bày nguyên do của sự sung sướng đó. Này Nan Đà, nói đi, hãy bộc lộ hết tâm tình cho ta biết."

Nan Đà đáp: "Thưa tôn huynh, em nói ra không biết tôn huynh có hiểu cho chăng, tôn huynh đã từ bỏ vương vị, tôn huynh đã cắt đứt ái ân với Da Du!"

"Này Nan Đà, ngươi mong ngày kia ngươi sẽ là quốc vương, thì ra nguyên do sung sướng là thế!"

"Vâng, điều sung sướng hơn nữa là em yêu Tôn Đà-lị, Tôn Đà-lị mai đây sẽ là hôn thê của em."

Đức Thế Tôn kêu lên: "Khốn nạn thay! sống trong đen tối mà ngươi có thể sung sướng được sao? Ngươi sẽ thấy được ánh sáng sao? Trước hết ngươi hãy loại bỏ niềm hạnh phúc đó đi: Lo sợ phát sanh từ hạnh phúc, kinh hãi và đau khổ. Ai hết lo sợ, hết đau khổ; người ấy không còn biết đến hạnh phúc. Hãy loại bỏ tình yêu đó đi: Lo sợ phát sanh từ tình yêu, kinh hãi và đau khổ. Ai hết lo sợ, hết đau khổ; người ấy không còn biết đến tình yêu. Nếu như ngươi tìm kiếm hạnh phúc trên cõi đời này thì những nổ lực của ngươi sẽ trở thành vô ích, lạc thú của ngươi sẽ biến thành đau khổ, cái chết luôn luôn có mặt, sẵn sàng vồ lấy những kẻ khốn cùng bất hạnh mà khúc hát nụ cười vẫn còn bừng nở trên môi. Thế gian toàn là lửa khói, mọi việc trên đời phải chịu cảnh sanh lão tử vong. Kể từ lúc ngươi mới bắt đầu lang thang thê thảm trong kiếp luân hồi, nước mắt của ngươi đã đổ nhiều còn hơn là nước của sông biển đại dương. Ngươi đã gánh chịu khổ đau, ngươi đã tiếc thương cho những ước vọng không thành, ngươi đã oán than đau đớn khi thấy điều kinh hãi xảy ra. Cái chết của một người mẹ, cái chết của một người cha, cái chết của một người anh, cái chết của người chị, cái chết của một đứa con trai, cái chết của một người con gái; ồ, qua biết bao lần, trải bao thời đại, những cảnh tượng đó chưa làm ngươi đau lòng sao? Biết bao lần ngươi chưa tốn hao tài vật? Và mỗi lần đối diện với đau khổ thì ngươi lại khóc, khóc và khóc; ngươi đã đổ nhiều nước mắt còn hơn là nước của sông biển đại dương!"

Nan Đà, lúc đầu, ít chú tâm đến những gì Đức Phật dạy, nhưng khi bắt đầu lắng nghe, lời lẽ của Ngài đã làm cho chàng xúc động, sâu sắc. Đức Thế Tôn tiếp:

"Hãy coi thế gian như bọt bèo; thế gian là mộng huyển, tử thần rồi sẽ bốc ngươi đi."

Ngài dừng lại.

Nàn Đà thưa: "Bạch Đức Thế Tôn, bạch Đức Thế Tôn, con xin nguyện làm đệ tử Ngài! Xin cho con theo Ngài."

Đức Thế Tôn dắt tay Nan Đà rời khỏi hoàng cung. Nhưng Nan Đà lộ vẻ đăm chiêu suy nghĩ; chàng e rằng mình hấp tấp quá. Có lẽ chàng đau đớn ân hận điều chàng đã làm. Vì có nói gì đi nữa thì nắm giữ vương quyền vẫn là điều thú vị, cao quí. Còn Tôn Đà-lị? chàng nghĩ: "Nàng đẹp biết bao" Chàng thở dài, nói: "Ta sẽ bao giờ gặp lại nàng?"

Nhưng rồi chàng vẫn theo sau Đức Thế Tôn. Chàng không dám tâm sự với Ngài. Chàng sợ ngài khiển trách, chàng sợ Ngài khinh miệt.

Bỗng nhiên, khi Đức Thế Tôn và Nan Đà quẹo qua một góc đừờng, chàng bắt gặp một thiếu nữ đi tới. Nàng tươi cười. Nhận ra Tôn Đà-lị, chàng cúi mặt không dám nhìn.

Nàng nói: "Anh đi đâu thế?"

Nan Đà không trả lời. Nàng quay sang Đức Thế Tôn.

"Ngài dẫn Nan Đà theo Ngài sao?"

"Vâng", Đức Thế tôn đáp.

"Ngày mai chàng sẽ về chứ?"

Nan Đà muốn đáp lại: "Vâng, anh sẽ về sớm, Tôn Đà-lị! Nhưng chàng lại e ngại, không nói nên lời; mắt nhìn xuống, chàng lặng lẽ theo sau Đức Thế Tôn.

Vậy là Tôn Đà-lị biết Nan Đà không còn của nàng nữa, nàng nức nở khóc.