Chương XIX

Toàn bộ gia đình Fortescue có mặt trong phòng khách lớn. Đứng tựa lò sưởi, Percival Fortescue đang nói:
- Thật là đẹp mặt, và tình hình chẳng có gì vui vẻ. Cảnh sát đi lại lung tung trong nhà, ta chẳng biết họ làm gì. Chúng mình như bị phong tỏa. Không làm gì được, không dự tính gì được cho tương lai.
Ngùng một lát, Percival tiếp:
- Tuy nhiên, trong nội bộ ta vẫn có thể bàn một chút về những dự định sắp tới. Đầu tiên, hãy nói về Elaine. Hình như em định lấy... cậu ấy tên gì nhỉ? ... Gerald Wright. Anh xin hỏi: bao giờ thì cưới?
Elaine đáp ngay lập tức:
- Càng sớm càng tốt.
Percival cau mày.
- Có nghĩa là, khoảng sáu tháng nữa?
- Tại sao sáu tháng?
- Nhà vừa có tang...
Elaine nhún vai:
- Chúng em sẽ đợi một tháng. Không hơn!
- Việc đó là tùy em. Khi lấy nhau rồi, cô cậu sẽ làm gì? Cô đã nghĩ chuyện đó chưa?
- Chúng em có ý định mở một trường học.
- Thời buổi này, bấp bênh đấy! - Percival nhận xét - Nếu là em, anh thấy cần suy nghĩ cho kỹ.
- Chúng em quyết định rồi.
- Được, mai anh sẽ gặp ông Billingby, giải quyết một số vấn đề tài chính. Ông ấy nghĩ là em sẽ để phần thừa kế của mình ở công ty, với những bảo đảm chắc chắn...
Elaine ngắt lời anh :
- Không có chuyện ấy. Chúng em cần số tiền đó để mở trường. Ở Comouailles, chúng em đã tìm được một tòa nhà rất tuyệt đang rao bán. Sẽ phải cải tạo đôi chút, xây thêm vài khu phụ...
- Vậy là cứ rút phần tiền của em ra khỏi công ty à? Theo anh, như vậy là không khôn ngoan.
- Em không nghĩ thế. Chính anh chả bảo, ngay lúc ba chưa chết, rằng tình hình công ty đã không lấy gì làm khởi sắc ?
- Là nói vậy thôi, không nên nệ từng câu chữ. Anh cho rằng rút phần đầu tư của mình để đổ vào cái trường học bấp bênh là một chuyện điên rồ. Nhỡ không thành công thì sao? Lúc ấy, em sẽ trắng túi!
- Sẽ thành công!
Lancelot đang ngồi, cất tiếng góp ý kiến:
- Xét cho cùng em Elaine muốn làm gì là việc của nó! Anh chưa tin vào cái trường của em lắm đâu nhưng em đã thích làm thì không việc gì phải ngán. Có trắng tay, thì cũng được cái an ủi là mình đã làm cái gì mình thích.
Percival quay về phía em trai, chua chát:
- Cậu nói vậy, tôi chẳng lạ.
- Vâng! Anh không phải lo. Tôi là cái sọt thủng, không nên cơm cháo gì, nhưng chưa biết rồi ai sẽ hơn ai!
- Tôi không tranh luận với cậu. Hãy nói dự định của cậu thì hơn. Cậu sẽ làm gì? Quay về Kenya? Hay đi thám hiểm Bắc Cực, leo núi Everest?
- Sao anh lại hỏi thế?
- Cậu chẳng hay thích lang thang đây đó là gì?
- Đành thế, nhưng mỗi tuổi mỗi khác chứ. Anh biết không, tôi đang định biến mình thành nhà kinh doanh từ tốn, ở yên một chỗ.
- Cậu định nói...
- Tôi sẽ ở lại công ty, sát cánh với anh. Tất nhiên, anh vẫn là người điều hành, tôi chỉ là cộng sự, dù sao tôi đã có phần vốn của tôi trong đó khiến tôi phải quan tâm, và tôi có quyền được biết người ta chỉ đạo công việc ra sao.
- Cậu nghĩ thế, được thôi… Nhưng xin nói trước là công việc sẽ rất buồn chán!
- Chưa chắc!
Một lát yên lặng. Và Percival lại phá tan im lặng:
- Lancelot, tôi không tin cậu nói nghiêm chỉnh.
- Rất nghiêm chinh? Tôi có phần của tôi chứ. Chuyện bình thường.
Percival nhăn mặt :
- Công việc làm ăn không suôn sẻ đâu. Tình thế càng khó khăn nếu Elaine khăng khăng đòi rút phần của nó!
Lancelot cười toe toét:
- Như vậy càng chứng tỏ Elaine xin rút tiền của nó ra lúc này là khôn!
- Lúc này mà cậu còn đùa! - Percival gắt.
Pat ngồi gần cửa sổ, nhìn thẳng, nghĩ bụng: nếu định chọc tức anh trai, Lancelot đã hoàn toàn thành công. Percival mất hẳn tính lì lợm thường ngày, và anh ta tiếp tục câu chuyện với vẻ tức tối:
- Vậy là nghiêm chỉnh, hả?
- Không thể nghiêm chỉnh hơn.
- Được. Rồi cậu sẽ chán cho mà xem.
- Chưa chắc mà! Mà tôi không hiểu tại sao anh không bằng lòng? Có người để cùng gánh vác lo âu lẽ ra anh vui mới phải chứ?
- Nhưng cậu không biết tình hình làm ăn hiện nay ra sao!
- Thì anh sẽ nói cho tôi biết.
- Nên hiểu rằng từ sáu tháng nay, mà có thể từ một năm nay, ba của chúng ta không giống trước nữa. Ba đem bán nhiều cổ phiếu giá trị để mua về những cái chỉ đáng giá ngang bằng giấy lộn. Có những ngày ông cụ ném tiền qua cửa sổ mà không tiếc...
- Tóm lại - Lancelot nói - thật may cho gia đình ta là có người nghĩ ra cách cho tắc-xin vào cà phê của ông!
- Cậu nói thế mà không ngượng mồm, dù sao có phần đúng. Nếu ông cụ không đi, chúng ta sẽ mau chóng vỡ nợ. Và để cứu vãn tình thế, phải xử lý rất thận trọng, khéo léo trong một thời gian.
Lancelot lắc đầu:
- Tôi không đồng ý. Chính sách đó không đi đến đâu. Phải chấp nhận mạo hiểm, nhìn xa trông rộng.
- Không - Percival nói lại - Khẩu hiệu của tôi là: thận trọng, và tiết kiệm.
- Đó là khẩu hiệu của anh, không phải của tôi.
Percival đi đi lại lại trong phòng:
- Thế là rõ, quan điểm của cậu khác quan điểm của tôi.
- Như thế càng có lợi.
- Không, tôi chỉ thấy có một giải pháp: cắt đứt sự hợp tác.
- Ý hay đấy! Anh mua lại phần vốn của tôi?
- Tôi thấy không có cách nào khác.
- Nhưng anh làm thế nào được, trong khi tiền trả Elaine, chưa chắc anh đã có đủ?
- Tôi không nói trả bằng tiền mặt. Có thể trả bằng... cổ phiếu.
- Và anh giữ những cổ phiếu có giá, vứt cho chúng tôi những cái khác?
- Thì cậu vừa nói, cậu ưa mạo hiểm mà!
Lancelot cười gằn:
- Đúng thế, nhưng tôi không có quyền để ý thích riêng lôi kéo. Tôi phải nghĩ đến Pat nữa.
Hai anh em đều quay đầu nhìn Pat. Cô mở miệng, định nói lại thôi. Cô không hiểu Lancelot chơi trò gì, tốt nhất là không nên can thiệp.
- Các cổ phiếu đầy hứa hẹn mà anh định quẳng cho chúng tôi, tôi biết thừa… Những mỏ kim cương ma, nhưng khu mỏ dầu không hề có... Anh tưởng tôi ngốc lắm hả?
- Đành rằng có những vụ làm ăn bấp bênh, nhưng trong đó có những vụ có thể béo bở.
- Tôi thấy rồi! Anh sẽ cho tôi những cổ phiếu của cái mỏ Chim sáo chẳng hạn... À mà, cái tay thanh tra cảnh sát ấy, ông ta có hỏi anh về khu mỏ Chim sáo?
- Có. Không hiểu sao ông ta hỏi chuyện đó, mà tôi cũng chẳng biết gì mấy. Hồi ấy, tôi và cậu còn bé, và tôi chỉ nhớ mang máng. Tôi nhớ đại khái một lần ông cụ đi xa, khi về nói là vụ ấy không có gì hay ho.
- Đó là một cái mỏ vàng, phải không?
- Đúng. Nhưng ông cụ nói dứt khoát, ở đó làm gì có vàng mà đào.
- Một ông tên là MacKengie giới thiệu với cụ cái mỏ ấy, phải không?
- Đúng. Hai người cùng đi châu Phi, rồi MacKengie chết ở đó.
- Và bà vợ góa của hắn một hôm đến nhà - Lancelot đăm chiêu nói - Tôi nhớ có một vụ cãi vã kịch liệt... Mụ MacKengie đó vô cùng phẫn nộ... Và mụ kết tội ba là đã giết MacKengie!
- Tôi không nhớ - Percival sẵng giọng.
- Anh quên đấy... Cái mỏ đó ở đâu, có phải ở Tây Phi?
- Phải.
- Hôm nào, tôi phải xem bản đồ nó ở chỗ nào.
- Chắc chắn là ba không nhầm. Khi đi về, cụ nói không có vàng, tức là không có.
- Có thể anh đúng.
Im lặng một lát, Lancelot nói tiếp:
- Tội nghiệp cái bà MacKengie! Không biết bây giờ bà ta ra sao... Và cả hai đứa trẻ mà bà ta mang theo nữa! Chắc giờ chúng đã lớn...



Toàn bộ gia đình Fortescue có mặt trong phòng khách lớn. Đứng tựa lò sưởi, Percival Fortescue đang nói:
- Thật là đẹp mặt, và tình hình chẳng có gì vui vẻ. Cảnh sát đi lại lung tung trong nhà, ta chẳng biết họ làm gì. Chúng mình như bị phong tỏa. Không làm gì được, không dự tính gì được cho tương lai.
Ngùng một lát, Percival tiếp:
- Tuy nhiên, trong nội bộ ta vẫn có thể bàn một chút về những dự định sắp tới. Đầu tiên, hãy nói về Elaine. Hình như em định lấy... cậu ấy tên gì nhỉ? ... Gerald Wright. Anh xin hỏi: bao giờ thì cưới?
Elaine đáp ngay lập tức:
- Càng sớm càng tốt.
Percival cau mày.
- Có nghĩa là, khoảng sáu tháng nữa?
- Tại sao sáu tháng?
- Nhà vừa có tang...
Elaine nhún vai:
- Chúng em sẽ đợi một tháng. Không hơn!
- Việc đó là tùy em. Khi lấy nhau rồi, cô cậu sẽ làm gì? Cô đã nghĩ chuyện đó chưa?
- Chúng em có ý định mở một trường học.
- Thời buổi này, bấp bênh đấy! - Percival nhận xét - Nếu là em, anh thấy cần suy nghĩ cho kỹ.
- Chúng em quyết định rồi.
- Được, mai anh sẽ gặp ông Billingby, giải quyết một số vấn đề tài chính. Ông ấy nghĩ là em sẽ để phần thừa kế của mình ở công ty, với những bảo đảm chắc chắn...
Elaine ngắt lời anh :
- Không có chuyện ấy. Chúng em cần số tiền đó để mở trường. Ở Comouailles, chúng em đã tìm được một tòa nhà rất tuyệt đang rao bán. Sẽ phải cải tạo đôi chút, xây thêm vài khu phụ...
- Vậy là cứ rút phần tiền của em ra khỏi công ty à? Theo anh, như vậy là không khôn ngoan.
- Em không nghĩ thế. Chính anh chả bảo, ngay lúc ba chưa chết, rằng tình hình công ty đã không lấy gì làm khởi sắc ?
- Là nói vậy thôi, không nên nệ từng câu chữ. Anh cho rằng rút phần đầu tư của mình để đổ vào cái trường học bấp bênh là một chuyện điên rồ. Nhỡ không thành công thì sao? Lúc ấy, em sẽ trắng túi!
- Sẽ thành công!
Lancelot đang ngồi, cất tiếng góp ý kiến:
- Xét cho cùng em Elaine muốn làm gì là việc của nó! Anh chưa tin vào cái trường của em lắm đâu nhưng em đã thích làm thì không việc gì phải ngán. Có trắng tay, thì cũng được cái an ủi là mình đã làm cái gì mình thích.
Percival quay về phía em trai, chua chát:
- Cậu nói vậy, tôi chẳng lạ.
- Vâng! Anh không phải lo. Tôi là cái sọt thủng, không nên cơm cháo gì, nhưng chưa biết rồi ai sẽ hơn ai!
- Tôi không tranh luận với cậu. Hãy nói dự định của cậu thì hơn. Cậu sẽ làm gì? Quay về Kenya? Hay đi thám hiểm Bắc Cực, leo núi Everest?
- Sao anh lại hỏi thế?
- Cậu chẳng hay thích lang thang đây đó là gì?
- Đành thế, nhưng mỗi tuổi mỗi khác chứ. Anh biết không, tôi đang định biến mình thành nhà kinh doanh từ tốn, ở yên một chỗ.
- Cậu định nói...
- Tôi sẽ ở lại công ty, sát cánh với anh. Tất nhiên, anh vẫn là người điều hành, tôi chỉ là cộng sự, dù sao tôi đã có phần vốn của tôi trong đó khiến tôi phải quan tâm, và tôi có quyền được biết người ta chỉ đạo công việc ra sao.
- Cậu nghĩ thế, được thôi… Nhưng xin nói trước là công việc sẽ rất buồn chán!
- Chưa chắc!
Một lát yên lặng. Và Percival lại phá tan im lặng:
- Lancelot, tôi không tin cậu nói nghiêm chỉnh.
- Rất nghiêm chinh? Tôi có phần của tôi chứ. Chuyện bình thường.
Percival nhăn mặt :
- Công việc làm ăn không suôn sẻ đâu. Tình thế càng khó khăn nếu Elaine khăng khăng đòi rút phần của nó!
Lancelot cười toe toét:
- Như vậy càng chứng tỏ Elaine xin rút tiền của nó ra lúc này là khôn!
- Lúc này mà cậu còn đùa! - Percival gắt.
Pat ngồi gần cửa sổ, nhìn thẳng, nghĩ bụng: nếu định chọc tức anh trai, Lancelot đã hoàn toàn thành công. Percival mất hẳn tính lì lợm thường ngày, và anh ta tiếp tục câu chuyện với vẻ tức tối:
- Vậy là nghiêm chỉnh, hả?
- Không thể nghiêm chỉnh hơn.
- Được. Rồi cậu sẽ chán cho mà xem.
- Chưa chắc mà! Mà tôi không hiểu tại sao anh không bằng lòng? Có người để cùng gánh vác lo âu lẽ ra anh vui mới phải chứ?
- Nhưng cậu không biết tình hình làm ăn hiện nay ra sao!
- Thì anh sẽ nói cho tôi biết.
- Nên hiểu rằng từ sáu tháng nay, mà có thể từ một năm nay, ba của chúng ta không giống trước nữa. Ba đem bán nhiều cổ phiếu giá trị để mua về những cái chỉ đáng giá ngang bằng giấy lộn. Có những ngày ông cụ ném tiền qua cửa sổ mà không tiếc...
- Tóm lại - Lancelot nói - thật may cho gia đình ta là có người nghĩ ra cách cho tắc-xin vào cà phê của ông!
- Cậu nói thế mà không ngượng mồm, dù sao có phần đúng. Nếu ông cụ không đi, chúng ta sẽ mau chóng vỡ nợ. Và để cứu vãn tình thế, phải xử lý rất thận trọng, khéo léo trong một thời gian.
Lancelot lắc đầu:
- Tôi không đồng ý. Chính sách đó không đi đến đâu. Phải chấp nhận mạo hiểm, nhìn xa trông rộng.
- Không - Percival nói lại - Khẩu hiệu của tôi là: thận trọng, và tiết kiệm.
- Đó là khẩu hiệu của anh, không phải của tôi.
Percival đi đi lại lại trong phòng:
- Thế là rõ, quan điểm của cậu khác quan điểm của tôi.
- Như thế càng có lợi.
- Không, tôi chỉ thấy có một giải pháp: cắt đứt sự hợp tác.
- Ý hay đấy! Anh mua lại phần vốn của tôi?
- Tôi thấy không có cách nào khác.
- Nhưng anh làm thế nào được, trong khi tiền trả Elaine, chưa chắc anh đã có đủ?
- Tôi không nói trả bằng tiền mặt. Có thể trả bằng... cổ phiếu.
- Và anh giữ những cổ phiếu có giá, vứt cho chúng tôi những cái khác?
- Thì cậu vừa nói, cậu ưa mạo hiểm mà!
Lancelot cười gằn:
- Đúng thế, nhưng tôi không có quyền để ý thích riêng lôi kéo. Tôi phải nghĩ đến Pat nữa.
Hai anh em đều quay đầu nhìn Pat. Cô mở miệng, định nói lại thôi. Cô không hiểu Lancelot chơi trò gì, tốt nhất là không nên can thiệp.
- Các cổ phiếu đầy hứa hẹn mà anh định quẳng cho chúng tôi, tôi biết thừa… Những mỏ kim cương ma, nhưng khu mỏ dầu không hề có... Anh tưởng tôi ngốc lắm hả?
- Đành rằng có những vụ làm ăn bấp bênh, nhưng trong đó có những vụ có thể béo bở.
- Tôi thấy rồi! Anh sẽ cho tôi những cổ phiếu của cái mỏ Chim sáo chẳng hạn... À mà, cái tay thanh tra cảnh sát ấy, ông ta có hỏi anh về khu mỏ Chim sáo?
- Có. Không hiểu sao ông ta hỏi chuyện đó, mà tôi cũng chẳng biết gì mấy. Hồi ấy, tôi và cậu còn bé, và tôi chỉ nhớ mang máng. Tôi nhớ đại khái một lần ông cụ đi xa, khi về nói là vụ ấy không có gì hay ho.
- Đó là một cái mỏ vàng, phải không?
- Đúng. Nhưng ông cụ nói dứt khoát, ở đó làm gì có vàng mà đào.
- Một ông tên là MacKengie giới thiệu với cụ cái mỏ ấy, phải không?
- Đúng. Hai người cùng đi châu Phi, rồi MacKengie chết ở đó.
- Và bà vợ góa của hắn một hôm đến nhà - Lancelot đăm chiêu nói - Tôi nhớ có một vụ cãi vã kịch liệt... Mụ MacKengie đó vô cùng phẫn nộ... Và mụ kết tội ba là đã giết MacKengie!
- Tôi không nhớ - Percival sẵng giọng.
- Anh quên đấy... Cái mỏ đó ở đâu, có phải ở Tây Phi?
- Phải.
- Hôm nào, tôi phải xem bản đồ nó ở chỗ nào.
- Chắc chắn là ba không nhầm. Khi đi về, cụ nói không có vàng, tức là không có.
- Có thể anh đúng.
Im lặng một lát, Lancelot nói tiếp:
- Tội nghiệp cái bà MacKengie! Không biết bây giờ bà ta ra sao... Và cả hai đứa trẻ mà bà ta mang theo nữa! Chắc giờ chúng đã lớn...