Chương XV
Tác giả: Agatha Christie
1
Neele nói:
- Thưa cô Elaine Fortescue, rất tiếc phải phiền cô lần nữa, nhưng tôi muốn nói rõ cho một số điểm. Trừ hung thủ ra, cô là người cuối cùng nhìn thấy bà Adèle Fortescue còn sống. Lúc cô rời phòng sách, là năm giờ hai mươi, phải không nào?
Elaine giữ thái độ thận trọng, chữa lại:
- Khoảng năm giờ hai mươi. Mắt tôi có phải lúc nào cũng nhìn đồng hồ đâu.
Neele cười:
- Tất nhiên. Cô ở lại một mình với bà Fortescue một lát. Hai người nói chuyện gì?
- Nói gì thì có gì can hệ?
- Dù sao, tôi nghĩ việc ấy không có gì bí mật mà cô phải ngại.
- Tôi không ngại.
Elaine hơi do dự, rồi nói:
- Chúng tôi nói về một vấn đề liên quan đến tôi… Một bạn trai của tôi mới tới Baydon Heath, và tôi hỏi Adèle liệu bà có thấy bất tiện gì không nếu tôi mời anh ấy đến ở Yewtree Lodge.
- Người bạn trai ấy tên gì?
- Gerald Wright. Hiện anh ấy ở khách sạn Golf.
Thanh tra lấy lại giọng hết sức thân mật hỏi xem việc Gerald Wright tới đây phải chăng là để nhằm tiến tới đính hôn. Elaine đỏ mặt:
- Chưa có gì chính thức, chúng tôi chưa đính hôn, nhưng chúng tôi có ý định sẽ cưới nhau.
- Thế thì tốt. Ông Wright đến khách sạn Golf lâu chưa?
- Tôi có điện cho anh ấy, báo tin ba mất...
- Và anh ấy đến ngay. Như vậy là rất nhiệt tình...
Ngừng một lát, ông tiếp:
- Thế lúc cô nói định để anh ấy ở ngay tại nhà này, bà mẹ kế nói sao?
- Rằng thế nào cũng được, tôi muốn mời ai thì mời.
- Có nghĩa là bà hoàn toàn chiều theo ý cô?
- Không hẳn là như vậy? Bà ấy bảo...
Cô gái bỏ lửng câu nói.
- Bà ấy bảo sao?
Elaine lại đỏ mặt:
- Bà ấy bảo lẽ ra tôi phải có yêu cầu cao hơn... Với tính bà, tôi biết bà ấy thế nào cũng nói vậy...
Neele nhún vai, tiếp tục giọng thân tình:
- Trong chuyện hôn nhân, bao giờ cha mẹ và con cái chả có cách nhìn khác nhau!
- Đúng quát! Thực ra Gerald thường bị đánh giá sai. Anh ấy là trí thức, không bảo thủ và có những quan điểm tiến bộ, nên không phải ai cũng ưa.
- Và vì thế nên anh ấy cũng không hợp với ba cô?
Elaine gật đầu:
- Ba thành kiến với anh, đối xử không công bằng với anh. Ba làm anh tự ái đến nỗi anh cắt đứt liên lạc với tôi, không cho biết tin tức gì đến mấy tuần lễ.
Neele tự hỏi: sau cái chết của ông Fortescue, Elaine được một phần gia tài, phải chăng vì vậy mà Gerald Wright lại quay trở lại? Tuy nhiên ông không nói gì, chỉ hỏi tiếp:
- Bà Adèle còn nói gì khác nữa không?
- Không.
- Cô rời bà Adèle vào khoảng năm giờ hăm nhăm. Đến sáu giờ kém năm, phát hiện ra bà đã chết. Trong khoảng nửa giờ ấy, cô làm gì?
- Tôi ra ngoài.
- Đến khách sạn Golf?
- Phải... nhưng Gerald lại không có ở đó.
Neele cảm ơn Elaine, nói không cần hỏi gì nữa, nhưng cô gái vừa quay gót, ông gọi lại, và hỏi, giống như đã hỏi với cô Dove, rằng cô có nghe nói gì về chuyện những con sáo.
Cũng giống như cô Dove, Elaine ngạc nhiên nhìn ông thanh tra, hỏi lại:
- Chim sáo? Ông muốn nói những con sáo trong thỏi patê?
“Trong patê? Đánh chết không chạy đâu được!” - Neele nghĩ bụng.
- Phải. Đó là hồi nào vậy?
- Cách đây ba, bốn tháng. Tiếp theo, lại có những con sáo đặt trên bàn của ba. Ông vô cùng tức tối, nhưng chẳng biết ai là thủ phạm.
- Tại sao ông lại tức?
- Vì đó là một trò đùa khả ố. Ông không cho là thế à?
Neele gật đầu:
- Một câu hỏi nữa. Cô có biết mẹ kế cô đã làm di chúc chưa?
- Tôi không rõ, nhưng chắc phải có. Mọi người đều làm...
- Mọi người phải làm nhưng chưa nhất thiết đã làm. Cô chẳng hạn, cô đã làm chưa?
- Tất nhiên chưa?... Vả lại, tôi có gì mà di chúc? À tất nhiên hôm nay thì khác...
Cô không nói hết, song cứ nhìn ánh mắt cũng thấy cô hiểu rằng cửa cải riêng của cô nay đã khác.
- Phải - Neele nói - năm vạn livrơ sẽ làm cho nhiều điều thay đổi, phải không cô Elaine?
2
Elaine Fortescue ra rồi, thanh tra Neele đắm mình vào suy nghĩ. Các vấn đề để suy nghĩ quả không thiếu.
Trước hết là những lời khai của Mary Dove. Việc cô nhìn thấy một người ngoài vườn lúc bốn giờ băm lăm, để ngỏ cho nhiều khả năng. Tất nhiên, nếu điều cô ta nói là đúng sự thật. Về nguyên tắc, Neele bao giờ cũng nghi ngờ lời khai của các nhân chứng. Song xét về mọi khía cạnh, ông không thấy có lý do gì khiến Mary Dove nói dối. Ông ngả về chiều hướng tin là cô có nhìn thấy người ngoài vườn thật. Cô tưởng nhầm đó là Lancelot Fortescue, cũng là đương nhiên. Song rõ ràng người đó không thể là Lancelot. Nay cần xét người đó, tầm vóc gần với cỡ Lancelot, lảng vảng ở đó làm gì, tại sao hắn biến mất sau rặng thông đỏ?
Mặt khác, Mary Dove nghe thấy có tiếng người đi trên gác. Có phải chính người ấy đã để rơi mảnh bùn mà Neele lượm được trong phòng bà Adèle? Neele nghĩ đến cái bàn kiểu cổ của bà, ngăn kéo gọi là bí mật song ai cũng thấy ngay. Ông đã mở ngăn kéo đó, lấy được ba lá thư tình do Vivian Dubois viết cho bà Adèle. Ba lá thư nói rất có chừng mực, có thể làm người ngoài tạm hiểu đây chỉ là một mối tình thuần khiết cao thượng. Neele đã chuyển những thư đó lên Sở vì lúc đó còn nghĩ rằng chính bà vợ, có Vivian Dubois tòng phạm, đã đầu độc ông Fortescue. Nội dung các thư không có gì chứng tỏ Dubois xui người tình giết chồng. Có thể xui bằng miệng, chứ viết vào thư thì hắn chẳng dại gì. Nhưng bây giờ bà Fortescue cũng trở thành nạn nhân, thì giả thuyết trên khó đứng vững, dù vẫn chưa nên vứt bỏ hẳn. Có thể đồ rằng Adèle còn dùng dằng chưa muốn khử chồng để lấy Dubois, còn ông này thì nhằm vào món thừa kế lớn sẽ về hắn nếu Adèle chết, hơn là nhằm chính người đàn bà này? Sức khỏe của Rex Fortescue ít lâu nay không tốt, đôi tình nhân có thể nghĩ người ta cho là Rex chết vì nguyên nhân tự nhiên. Nhưng tình thế đã xoay chuyển khác đi, hai người ở vào tình thế nguy hiểm, nên Adèle hốt hoảng gọi điện nhiều lần cho người tình, có thể bị người nào khác nghe thấy. Vivian Dubois phản ứng ra sao, hắn nói gì với Adèle?
Neele đặt vấn đề như vậy, để rồi sẽ xem xét sau. Còn bây giờ, ông phải tới khách sạn Golf để thu lượm tin tức.
Từ bốn giờ mười lăm đến sáu giờ Dubois có ở trong khách sạn hay không? Đó là điều đầu tiên phải biết. Tay này vóc người gần giống Lancelot Fortescue, có thể vào vườn qua cửa ngách, rồi lẻn vào trong nhà, lên phòng bà Adèle để thu hồi những bức thư mà hắn cho là nguy hại, nhưng không tìm thấy vì Neele đã lấy đi rồi. Hắn thất vọng, chờ lúc vắng người, đi xuống phòng sách, biết sẽ gặp Adèle Fortescue một mình ở đó…
Giả thuyết xem ra có vẻ mỹ mãn.
Đã gặp Mary Dove và Elaine Fortescue rồi, nay ông thấy cần phải chuyện trò với bà Percival, tức Jennifer Fortescue.
1
Neele nói:
- Thưa cô Elaine Fortescue, rất tiếc phải phiền cô lần nữa, nhưng tôi muốn nói rõ cho một số điểm. Trừ hung thủ ra, cô là người cuối cùng nhìn thấy bà Adèle Fortescue còn sống. Lúc cô rời phòng sách, là năm giờ hai mươi, phải không nào?
Elaine giữ thái độ thận trọng, chữa lại:
- Khoảng năm giờ hai mươi. Mắt tôi có phải lúc nào cũng nhìn đồng hồ đâu.
Neele cười:
- Tất nhiên. Cô ở lại một mình với bà Fortescue một lát. Hai người nói chuyện gì?
- Nói gì thì có gì can hệ?
- Dù sao, tôi nghĩ việc ấy không có gì bí mật mà cô phải ngại.
- Tôi không ngại.
Elaine hơi do dự, rồi nói:
- Chúng tôi nói về một vấn đề liên quan đến tôi… Một bạn trai của tôi mới tới Baydon Heath, và tôi hỏi Adèle liệu bà có thấy bất tiện gì không nếu tôi mời anh ấy đến ở Yewtree Lodge.
- Người bạn trai ấy tên gì?
- Gerald Wright. Hiện anh ấy ở khách sạn Golf.
Thanh tra lấy lại giọng hết sức thân mật hỏi xem việc Gerald Wright tới đây phải chăng là để nhằm tiến tới đính hôn. Elaine đỏ mặt:
- Chưa có gì chính thức, chúng tôi chưa đính hôn, nhưng chúng tôi có ý định sẽ cưới nhau.
- Thế thì tốt. Ông Wright đến khách sạn Golf lâu chưa?
- Tôi có điện cho anh ấy, báo tin ba mất...
- Và anh ấy đến ngay. Như vậy là rất nhiệt tình...
Ngừng một lát, ông tiếp:
- Thế lúc cô nói định để anh ấy ở ngay tại nhà này, bà mẹ kế nói sao?
- Rằng thế nào cũng được, tôi muốn mời ai thì mời.
- Có nghĩa là bà hoàn toàn chiều theo ý cô?
- Không hẳn là như vậy? Bà ấy bảo...
Cô gái bỏ lửng câu nói.
- Bà ấy bảo sao?
Elaine lại đỏ mặt:
- Bà ấy bảo lẽ ra tôi phải có yêu cầu cao hơn... Với tính bà, tôi biết bà ấy thế nào cũng nói vậy...
Neele nhún vai, tiếp tục giọng thân tình:
- Trong chuyện hôn nhân, bao giờ cha mẹ và con cái chả có cách nhìn khác nhau!
- Đúng quát! Thực ra Gerald thường bị đánh giá sai. Anh ấy là trí thức, không bảo thủ và có những quan điểm tiến bộ, nên không phải ai cũng ưa.
- Và vì thế nên anh ấy cũng không hợp với ba cô?
Elaine gật đầu:
- Ba thành kiến với anh, đối xử không công bằng với anh. Ba làm anh tự ái đến nỗi anh cắt đứt liên lạc với tôi, không cho biết tin tức gì đến mấy tuần lễ.
Neele tự hỏi: sau cái chết của ông Fortescue, Elaine được một phần gia tài, phải chăng vì vậy mà Gerald Wright lại quay trở lại? Tuy nhiên ông không nói gì, chỉ hỏi tiếp:
- Bà Adèle còn nói gì khác nữa không?
- Không.
- Cô rời bà Adèle vào khoảng năm giờ hăm nhăm. Đến sáu giờ kém năm, phát hiện ra bà đã chết. Trong khoảng nửa giờ ấy, cô làm gì?
- Tôi ra ngoài.
- Đến khách sạn Golf?
- Phải... nhưng Gerald lại không có ở đó.
Neele cảm ơn Elaine, nói không cần hỏi gì nữa, nhưng cô gái vừa quay gót, ông gọi lại, và hỏi, giống như đã hỏi với cô Dove, rằng cô có nghe nói gì về chuyện những con sáo.
Cũng giống như cô Dove, Elaine ngạc nhiên nhìn ông thanh tra, hỏi lại:
- Chim sáo? Ông muốn nói những con sáo trong thỏi patê?
“Trong patê? Đánh chết không chạy đâu được!” - Neele nghĩ bụng.
- Phải. Đó là hồi nào vậy?
- Cách đây ba, bốn tháng. Tiếp theo, lại có những con sáo đặt trên bàn của ba. Ông vô cùng tức tối, nhưng chẳng biết ai là thủ phạm.
- Tại sao ông lại tức?
- Vì đó là một trò đùa khả ố. Ông không cho là thế à?
Neele gật đầu:
- Một câu hỏi nữa. Cô có biết mẹ kế cô đã làm di chúc chưa?
- Tôi không rõ, nhưng chắc phải có. Mọi người đều làm...
- Mọi người phải làm nhưng chưa nhất thiết đã làm. Cô chẳng hạn, cô đã làm chưa?
- Tất nhiên chưa?... Vả lại, tôi có gì mà di chúc? À tất nhiên hôm nay thì khác...
Cô không nói hết, song cứ nhìn ánh mắt cũng thấy cô hiểu rằng cửa cải riêng của cô nay đã khác.
- Phải - Neele nói - năm vạn livrơ sẽ làm cho nhiều điều thay đổi, phải không cô Elaine?
2
Elaine Fortescue ra rồi, thanh tra Neele đắm mình vào suy nghĩ. Các vấn đề để suy nghĩ quả không thiếu.
Trước hết là những lời khai của Mary Dove. Việc cô nhìn thấy một người ngoài vườn lúc bốn giờ băm lăm, để ngỏ cho nhiều khả năng. Tất nhiên, nếu điều cô ta nói là đúng sự thật. Về nguyên tắc, Neele bao giờ cũng nghi ngờ lời khai của các nhân chứng. Song xét về mọi khía cạnh, ông không thấy có lý do gì khiến Mary Dove nói dối. Ông ngả về chiều hướng tin là cô có nhìn thấy người ngoài vườn thật. Cô tưởng nhầm đó là Lancelot Fortescue, cũng là đương nhiên. Song rõ ràng người đó không thể là Lancelot. Nay cần xét người đó, tầm vóc gần với cỡ Lancelot, lảng vảng ở đó làm gì, tại sao hắn biến mất sau rặng thông đỏ?
Mặt khác, Mary Dove nghe thấy có tiếng người đi trên gác. Có phải chính người ấy đã để rơi mảnh bùn mà Neele lượm được trong phòng bà Adèle? Neele nghĩ đến cái bàn kiểu cổ của bà, ngăn kéo gọi là bí mật song ai cũng thấy ngay. Ông đã mở ngăn kéo đó, lấy được ba lá thư tình do Vivian Dubois viết cho bà Adèle. Ba lá thư nói rất có chừng mực, có thể làm người ngoài tạm hiểu đây chỉ là một mối tình thuần khiết cao thượng. Neele đã chuyển những thư đó lên Sở vì lúc đó còn nghĩ rằng chính bà vợ, có Vivian Dubois tòng phạm, đã đầu độc ông Fortescue. Nội dung các thư không có gì chứng tỏ Dubois xui người tình giết chồng. Có thể xui bằng miệng, chứ viết vào thư thì hắn chẳng dại gì. Nhưng bây giờ bà Fortescue cũng trở thành nạn nhân, thì giả thuyết trên khó đứng vững, dù vẫn chưa nên vứt bỏ hẳn. Có thể đồ rằng Adèle còn dùng dằng chưa muốn khử chồng để lấy Dubois, còn ông này thì nhằm vào món thừa kế lớn sẽ về hắn nếu Adèle chết, hơn là nhằm chính người đàn bà này? Sức khỏe của Rex Fortescue ít lâu nay không tốt, đôi tình nhân có thể nghĩ người ta cho là Rex chết vì nguyên nhân tự nhiên. Nhưng tình thế đã xoay chuyển khác đi, hai người ở vào tình thế nguy hiểm, nên Adèle hốt hoảng gọi điện nhiều lần cho người tình, có thể bị người nào khác nghe thấy. Vivian Dubois phản ứng ra sao, hắn nói gì với Adèle?
Neele đặt vấn đề như vậy, để rồi sẽ xem xét sau. Còn bây giờ, ông phải tới khách sạn Golf để thu lượm tin tức.
Từ bốn giờ mười lăm đến sáu giờ Dubois có ở trong khách sạn hay không? Đó là điều đầu tiên phải biết. Tay này vóc người gần giống Lancelot Fortescue, có thể vào vườn qua cửa ngách, rồi lẻn vào trong nhà, lên phòng bà Adèle để thu hồi những bức thư mà hắn cho là nguy hại, nhưng không tìm thấy vì Neele đã lấy đi rồi. Hắn thất vọng, chờ lúc vắng người, đi xuống phòng sách, biết sẽ gặp Adèle Fortescue một mình ở đó…
Giả thuyết xem ra có vẻ mỹ mãn.
Đã gặp Mary Dove và Elaine Fortescue rồi, nay ông thấy cần phải chuyện trò với bà Percival, tức Jennifer Fortescue.