Phần 6

1. Khéo bào chữa
2. Lưỡi không xương
3. Cả tin
4. Ai cũng phải cả
5. Bắt bẻ
6. Ðá cũng như vàng
7. Dấu đầu hở đuôi
8. Ghen bóng ghen gió
9. Ghen với người trong chiêm bao
10. Dọa non

1. Khéo bào chữa
Một ông lang xưa nay vẫn khoe chữa bệnh giỏi, ngày nọ có một ông lão đột ngột đến hỏi:
- Lão nghe nói thầy chữa bệnh thần lắm, thầy đã chữa khỏi mấy đám rồi?
Thầy quả quyết đáp:
- Bao nhiêu đám mà nghe lời tôi khỏi hết!
Ông lão cau mày nói:
- Thầy quên rồi chăng? Thầy bảo cháu nhà tôi uống thuốc của thầy một năm thì khỏi. Nó uống được ba tháng đã chết.
Thầy lang xua tay, nói:
- Rõ ràng, tại cậu nhà không nghe lời. Tôi bảo uống một năm, sao mớii uống ba tháng đã vội chết? Cứ uống đủ năm, xem có khỏi không nào?

2. Lưỡi không xương
Một người vào của hàng bán giày, thử rồi nói:
- Ðôi này, tôi đi khá chật.
Nhà hàng bảo:
- Không hề gì. Ông cứ đi, ít lâu nó giãn ra thì vừa.
Một lát, có người vào mua. thử rồi nói:
- Ðôi này, tôi đi hơi rộng.
Nhà hàng bảo:
- Không hề gì! Ông cứ đi, hễ giời hanh, nó co lại thì vừa.
Người thứ ba vào mua, thử giày rồi nói:
- Ðôi này, tôi đi vừa chân lắm.
Nhà hàng bảo:
- Thì giày tôi đóng, bao giờ đi cũng vừa chân cả, không bao giờ co, mà cũng không bao giờ giãn!

3. Cả tin
Có một người thợ mộc dốc hết vốn liếng trong nhà ra mua gỗ, làm nghề đẽo cầy. Cửa hàng ở ngay vệ đường, người qua kẻ lại thường ghé vào xem. Một hôm, một ông cụ nói:
- Bắp cày thì phải đẽo cho cao, cho to.
Anh ta cho là phải, đẽo cái nào cũng vừa to vừa cao. Mấy hôm sau, một bác nông dân rẽ vào, trông đống cầy, lắc đầu nói:
- Thế này thì cày làm sao được! Phải đẽo nhỏ hơn, thấp hơn.
Nghe cũng có lý, anh ta liền đẽo vừa nhỏ, vừa thấp.
Nhưng hàng bầy ra đầy ở cửa, chẳng có ai mua. Chợt có người đến bảo:
- Ở miền núi, người ta phá hoang, cày bằng voi. Anh đẽo to gấp đôi gấp ba thế này thì bao nhiêu cũng bán được, tha hồ mà lãi!
Nghe nói được nhiều lãi, anh ta đem gỗ còn lại đẽo tất cả loại cầy để cho voi cày.
Ngày qua tháng lại, chẳng thấy ai đến mua, vốn liếng đi đời nhà ma. Khi anh biết bệnh cả tin người là dại thì đã muộn.

4. Ai cũng phải cả
Một cửa hàng bán cá làm cái biển đề mấy chữ to tướng:
"Ở ÐÂY CÓ BÁN CÁ TƯƠI"
Biển vừa treo lên, có người qua đường xem, cười bảo:
- Nhà này xưa nay quen bán cá ươn hay sao mà bây giờ lại phải đề là "cá tươi"!
Nhà hàng nghe nói, xoá ngay chữ "tươi" đi. Hôm sau, có người đến mua cá, cũng nhìn lên biển, cười bảo:
- Người ta chẳng nhẽ đến hàng hoa mua cá hay sao mà phải đề là: "Ở đây"!
Nhà hàng nghe có lý, xóa hai chữ "Ở đây" đi.
Cách vài hôm, lại có một người khách đến mua cá, cũng nhìn lên biển, cười bảo:
- Ở đây chẳng bán cá thì bày cá ra để khoe hay sao mà phải đề là "có bán"!
Nhà hàng nghe nói, lại bỏ ngay hai chữ "có bán" đi. Thành ra trên biển chỉ còn có mỗi chữ "cá"! Anh ta nghĩ bụng chắc từ bây giờ không ai còn bắt bẻ gì nữa. Vài hôm sau, người láng giềng sang chơi, nhìn cái biển nói:
- Chưa đi đến đầu phố đã ngửi thấy mùi tanh, đến gần nhà thì đã thấy đầy những cá, ai mà chẳng biết là bán cá, còn đền biển làm gì nữa!
Thế là nhà hàng cất nối cái biển.

5. Bắt bẻ
Bữa nọ có người mời thầy đồ đi ăn cỗ. Thầy cho một cậu học trò nhỏ theo hầu. Ăn xong, thấy trên đĩa còn nhiều bánh, thầy muốn lấy vài chiếu đưa về, nhưng sợ chung quanh người ta trông thấy, thì mất cả thể diện. Thầy mới nghĩ ra một cách. Thầy cầm mấy chiếc bánh thản nhiên đưa cho học trò, nói:
- Này, con cầm lấy.
Và nháy mắt ra hiệu bảo cất mang về cho thầy. Cậu học trò không hiểu được cái nháy mắt thâm thúy này của thầy, tưởng thầy lấy cho mình, liền ăn ngay.
Thầy nhìn thấy, giận lắm, nhưng giữa đông đủ mọi người, không dám mắng. Ra về, thầy vẫn còn tiếc, kiếm cớ trả thù học trò. Khi hai thầy trò đi cùng hàng, thầy mắng:
- Mày là bạn bè với tao hay sao mà dám đi ngang hàng với tao?
Trò sợ, tụt lại sau mấy bước. Thầy lại mắng:
- Tao có phải thằng tù đâu mà mày đi sau như để áp giải?
Trò vội vàng chạy lên đi trước, thầy cũng mắng:
- Mày là bố tao hay sao mà dám đi trước tao?
Trò ngơ ngác quay lại thưa:
- Con đi thế nào thầy cũng mắng cả, thầy bảo cho con biết như thế nào là phải ạ?
Thầy vẫn hầm hầm, hỏi:
- Thế bánh tao đâu?

6. Ðá cũng như vàng
Một người đem bán một nửa gia tài, để dồn tiền mua vàng, đào hố chông ở chân tường, thỉnh thoảng lại moi lên ngắm nghía, lấy làm thỏa thích. Có kẻ rình biết, lẻn đào trộm mất. Người kia tiếc của, khóc ầm lên. Ông lão láng giềng sang chơi, khuyên nhủ:
- Thôi, đừng khóc nữa! Anh lấy một hòn đá, đem chôn xuống đấy thì cũng như chôn vàng thôi!
Người kia ngạc nhiên hỏi:
- Vàng quý bao nhiêu! Còn đá có giá trị gì? Chôn dá sao lại cũng như chôn vàng được?
- Anh có vàng mà không biết dem ra dùng, cứ chôn mãi ở góc tường, vàng của anh có khác gì đá. Cho nên lấy đá chôn thay cho vàng cũng thế thôi.

7. Dấu đầu hở đuôi
Người kia nghèo nhưng muốn làm sang. Một hôm, có người khách đến chơi, anh ta lẻn sang hàng xóm, nhờ một chú bé đến bưng cơm nước hộ. Anh ta dặn dò cách thức, xong rồi về nhà trước, ngồi đợi. Ðợi cả buổi, vẫn không thấy chú bé sang. Mãi mới thấy chú thập thò ngoài cửa. Anh ta ra oai gọi như gọi đầy tớ trong nhà:
- Bây đâu rồi? Sao không bưng cơm nước ra, còn chờ đến bao giờ nữa?
- Thưa ông, tôi sợ con chó nhà ông dữ quá nên từ nãy dến giờ tôi đứng đây, chữa dám vào!

8. Ghen bóng ghen gió
Một anh học trò có tính hay ghen, muốn thử lòng vợ. Tối đến anh ta ngồi nấp một xó, đợi vợ đi qua, thì chạy ra ôm chầm lấy. Vợ giật mình kêu lên. Anh ta mừng lắm, nói:
- Rõ thật phúc nhà mình! Ðược người vợ trinh tiết!
Một hôm, xem sách đến chỗ Tần Cối giết Nhạc Phi, anh ta giận lắm, đang cầm cái chén trong tay, quăng xuống đất vỡ tan. Vợ thấy vậy, nói:
- Cả nhà có mười cái chén, đập vỡ chín cái rồi, còn cái này, lại đập vỡ nối, lấy gì mà uống?
Anh ta trợn mắt, quát:
- À, ra mình bênh thằng Tần Cối à? Hay là mình đã tư thông với nó rồi?

9. Ghen với người trong chiêm bao
Có một anh đang ngủ trưa, bỗng cười khứ khích trong mơ. Chị vợ thấy thế, đánh thức dậy:
- Anh chiêm bao thấy gì mà thích thú lắm vậy?
- A! Tôi nằm mơ thấy một trang tuyệt thế giai nhân. Mới bắt đầu làm quen thì...
Chị vợ nổi cơn ghen, khóc bù lu bù loa. Anh chồng hoảng quá, vội phân trần:
- Chuyện chiêm bao, chứ có phải chuyện thực đâu mà làm ồn lên thế!
- Muốn chiêm bao gì thì chiêm bao, chứ chiêm bao như thế thì không được với tôi!
- Vậy thì từ rày tôi không chiêm bao như thế nữa.
Chị vợ vẫn chưa yên tâm, bảo:
- Ngộ nhỡ sau này anh cứ chiêm bao như thế mà anh không cười thì ai biết đâu đấy!
Anh chồng làm ra vẻ hối hận, nói:
- Ðã thế thì từ rày tôi không ngủ ngày nữa. Ðã yên tâm chưa?

10. Dọa non
Người nọ có tính hay ăn quà, vợ buôn tần bán tảo, dành dụm được tiền, anh ta thường lấy trộm, ra quán đánh chén. Vợ giận lắm, ngồi khóc hết nước mắt. Anh ta chẳng thương vợ thì chớ, lại dọa tự tử:
- Cứ như thế này thì sống làm sao được! Hay là tôi chết đi để nhà sống một mình!
Vợ cáu lên, bảo:
- Ừ, chồng con như thế này thì uống dấm thanh, nhai lá ngón mà chết quách đi cho rồi!
Anh ta nói vẻ nằn nì:
- Dấm thanh thì chua, lá ngón thì đắng, nhà cứ đưa cho tôi tiền, tôi ra chợ mua rượu uống, say bí tỉ cũng chết. Chết như thế khỏe hơn nhiều.