Chương 16
Tác giả: Lê Minh Quốc
Khi ánh nắng mặt trời chiếu rạng rỡ vào căn phòng của bệnh viện thì mọi người cũng vừa thức dậy. Họ hít thở một cách thong thả để xua đuổi hết những buồn bực, đau đớn trong thể xác mình. Có điều, chị Hồng bí thư không thể nào lý giải được điều mà sáng nay chị ta thắc mắc. Ðêm hôm qua, có ai đó đã đến thăm chị một cách bí mật. Hắn ta chỉ để lại ở chiếc bàn trên đầu giường chị một gói nho, một bịch cam tươi rồi lặng lẽ ra về. Khi đó, chị đã ngủ say nên không thể biết được người đến thăm đột ngột đó là ai cả.
Trong lúc chị Hồng nâng niu những món quà trên tay với tất cả những thắc mắc, thì cũng là lúc thằng Kỳ râu đang ngủ vùi trong mộng mị. Ðêm qua, phải thức đến bốn giờ sáng để làm việc nên sáng nay hai con mắt của hắn nặng như treo đá. Hắn ngủ say sưa. Hắn ngủ ngon lành. Và khi nằm ngủ thì tất cả những đứa trẻ trên trần gian này đều hóa thành thiên thần. Hỡi ôi! Thiên thần Kỳ râu đang thấy mình mặc áo mới đang tung tăng chân sáo đến trường. Mồm hắn huýt sáo vang. Và lồng ngực hắn rộn ràng một niềm vui mới tinh khôi như lần đầu tiên trong trang vở có một điểm mười đỏ chói. Hắn thấy chị Hồng mỉm cười với hắn một cách đầy độ lượng, chứ không đằng đằng sát khi như hôm nào hắn bị đuổi học. Chao ơi! Những giấc mơ của trẻ thơ chính là cõi thiên đường mà loài người đã đánh mất. Hãy ngủ ngoan Kỳ râu ơi!
Một ngày mới đã bắt đầu. Các cô cậu học sinh 12A2 bắt đầu lục tục kéo nhau đến trường. Sáng nay, họ đến trường với những niềm vui bâng quơ từ đâu đó vọng về. Bởi vì sắp đến Tết. Nửa năm học đã trôi qua với kỳ thi học kỳ một đầy cam go. Và cũng đầy kỷ niệm. Với Nguyên, đó là những kỷ niệm với Kim - mặc dù giữa anh và Kim chưa hề có một “hẹn ước” nào cả. Vậy cũng hay! Ấy mới chính là tình yêu của lứa tuổi học trò chưa hề pha mùi thực dụng. Ðứng trên bục giảng, cô giáo Hạnh Tần như duyên dáng hơn trong tà áo dài của màu vàng hoa cúc. Bàn tay trắng trẻo của cô giáo bắt đầu ghi trên bản đen bài học mới. Vừa ghi chép thằng Quân vừa quay sang hỏi Nguyên.
- Tao đố mày là Tết năm nay, cô giáo có về Hà Nội ăn tết không?
- Chắc là không quá!
- Tại sao?
Nguyên đáp quả quyết:
- Vì cô giáo chưa có người yêu. Khi chưa có người yêu thì ngày Tết không nhất thiết người ta phải về quê. Thông thường, người ta chỉ về quê thăm người yêu hơn là vì... ăn Tết!
- Sao mày biết cô giáo chưa có “bồ”?
Nguyên cười khì khì:
- Tao là thằng thông minh nên tao biết được điều đó. Nếu cô giáo đã có người yêu thì cô giáo phải trang điểm má phấn môi son, nhưng mày thấy đấy, có bao giờ cô giáo Hạnh Tần tô môi son đâu!
- Mày nói dở ẹc! Người yêu của cô giáo ở tận Hà Nội thì ở đây cô giáo trang điểm để làm gì?
Nguyên đánh trống lảng:
- Tại người yêu của cô giáo không mê thơ của ông Xuân Diệu, “lão” người yêu của cô giáo quên rằng trong tình yêu sự thần giao cách cảm rất “ép phê”, lão chỉ cần đọc hai câu thơ của Xuân Diệu ở ngoài Hà Nội thì ở đây cô giáo sẽ trang điểm ngay!
Quân ngớ người:
- Nè, Nguyên mày có ngủ mê hay không mà nói năng gì mê sảng vậy.
- Ðâu có! Hai câu thơ Xuân Diệu như thế này “Em ơi chớ phụ duyên trời đất. Trang điểm vì ta chỉ một lần”. Hay không?
- Chà! Hay quá chừng!
Vừa trò chuyện, hai cậu học trò vừa chép. Nhưng tâm hồn họ đang rong chơi với hương vị của ngày Tết đang ùa về chật cả lồng ngực. Có lẽ, đây là buổi học cuối năm. Cô giáo dường như cũng lười giảng bài. Cô đứng nhìn lơ đễnh ra ngoài khung cửa lớp. Ngoài đó, mây trắng đang bay và chim đang hót. Quay vào lớp, ánh mắt Hạnh Tần nhìn dịu dàng vào lũ học trò và hỏi:
- Em nào có nhớ bài thơ “Ông Ðồ” của nhà thơ Vũ Ðình Liên không?
Cả lớp ồn ào hẳn lên. Bài thơ nào vậy nhỉ? Dường như bài thơ ấy không có trong chương trình giảng văn của lớp mười hai. Do đó, không cậu học trò nào biết cả. Thấy không có một cánh tay nào đưa lên, cô giáo thất vọng:
- Bài thơ đó hay lắm. Không có em nào nhớ sao?
Cả lớp ngoan ngoãn đáp:
- Thưa cô, bài thơ đó chúng em không biết ạ!
Cô giáo vòng tay lại, ánh mắt nhìn ra ngoài cửa lớp một cách mơ màng và khẽ đọc. cả lớp im lặng. Lũ học trò chưa cảm nhận đực hết cái hay của bài thơ, nhưng giọng Hà Nội của cô giáo đã quyến rũ họ. Ðã đưa họ về khoảng thời gian xa xưa. Họ loáng thoáng tưởng tượng về không khí của ngày Tết miền Bắc với mưa bụi rất mỏng, với nắng mơn trớn như tơ lụa... Bài thơ chấm dứt, đột ngột Kim đứng lên:
- Thưa cô, bài thơ này hay quá. Chúng em đề nghị cô đọc lại cho chúng em chép làm kỷ niệm ạ!
Cả lớp tán thưởng đề nghị đó.
- Ðúng đó cô! Ðề nghị cô đọc lại ạ!
Hạnh Tần dịu dàng nói:
- Bài thơ này không nằm trong chương trình giảng dạy, không nằm trong giáo án. Trong tiết học này chưa cho phép cô làm điều đó. Các em thông cảm cho cô.
Nói chậm rãi và ngọt ngào như thế nhưng Kim vẫn nghe được giọng của cô giáo buồn xo. Nỗi buồn đó, lũ học trò ngây thơ sẽ không chia sẻ được. Giáo án là pháp lệnh, là bất di bất dịch mà người đứng lớp không thể nói thêm hoặc nói thiếu khi giảng bài. Quy định khắc nghiệt ấy đã buộc thầy cô giáo biến thành một máy “phát ngôn” trước môn đệ hơn là phát ra tiếng nói từ sâu thẳm của tâm hồn. Nó sẽ làm trái tim thầy cô giáo xơ cứng theo năm tháng.
Không khí của lớp học trở nên sâu lắng. Phải chăng nhờ vào sự tắm gội của thi tứ bài thơ vọng đến? Nhưng rồi cảm xúc vời vợi ấy cũng tắt dần. Hạnh Tần trở lại với giáo án đang bày sẵn trên bàn. Bắt đầu một tiết học mới của những ngày cuối năm, của một ngày sắp Tết. Nguyên quay sang nói với Quân:
- Nè Quân! Còn một tháng nữa là đến Tết mày ơi!
Tết là niềm vui muôn đời của trẻ thơ. Nguyên gật gù:
- Tao thèm được nghỉ học quá.
Quân cười hì hì:
- Mày cứ nghỉ đi chứ ai cấm đâu! Nè ngày mồng một Tết bọn mình lên nhà Kim nghen?
Nguyên không trả lời. Tâm hồn anh ấm áp như nỗi nhớ của cô giáo Hạnh Tần đang hoài niệm về Hà Nội mưa bụi. Những cái Tết trong trí nhớ. Những hoài niệm về tuổi thơ. Và một mối tình đầu. Tất cả đã chia lìa. Ðổ nát. Ngoài trời, những con chim bay vu vơ và thả lại giữa trời dăm ba tiếng hót. Cô giáo bỗng nói:
- Trưa nay, sau khi tan học em Nguyên đến nhà cô nhé! Cô có chuyện cần nhờ đến em.
- Dạ.
Tiếng “dạ” nhỏ nhẹ của Nguyên còn ấm trong lồng ngực, trong cổ họng. Ðiều sung sướng nhất của tất cả cậu học trò là được cô giáo nhờ đến một chuyện gì đó. Có thể, lúc tan trường được cô giáo nhờ mang bài tập về nhà để chấm điểm – thì tâm hồn của họ cũng rộn ràng những niềm vui. Chao ơi! Những quyển tập của bạn bè bây giờ đang nằm trong tay, dù có hơi nặng một chút, nhưng cũng không sao, họ lẽo đẽo đi sau cô giáo với một vẻ mặt hớn hở. Họ nghĩ rằng, đâu phải bất cứ ai cũng được cô giáo nhờ vả đâu. Cô giáo “chọn mặt gửi vàng” thì mình phải làm sao đó cô giáo mới nhờ chứ! Ðó là điều hãnh diện mà tất cả cậu học trò điều mơ ước trong suốt tháng năm đi học của mình.
Khi nghe cô giáo Hạnh Tần nói vậy với Nguyên, thằng Quân vội vàng “nịnh” anh ngay:
- Nguyên nè! Chút xíu nữa tao về chung với mày nghen!
- Không được. Tao còn lên nhà cô giáo nữa mà Quân.
Quân năn nỉ:
- Mày lên nhà của cô Tần thì mày cho tao đi theo với nghen. Chưa bao giờ tao lên nhà của cô cả!
Ðối với Nguyên cũng vậy. Anh biết nhà cô nằm trên đường Nguyễn Chí Thanh, nhưng chưa bao giờ anh dám bén mảng vào cả. Nỗi sợ hãi vu vơ đã khiến những cậu học trò mỗi lần đi ngang qua nhà thầy cô giáo là họ co chân bước thật nhanh. Họ không dám ngoái đầu vào nhìn. Mắt họ nhìn thẳng phía trước. Chân bước nhịp nhàng. Và trái tim trong ngực đập nhịp mạnh hơn thường ngày. Họ sợ ánh mắt nghiêm nghị của thầy cô đang săm soi vào từng bước chân, vào từng dáng điệu của họ. Cứ thế, họ lại bước đi thật nhanh. Rồi sáng mai, khi gặp bạn bè, họ lại dũng cảm kể lại rằng: Chiều qua, khi tình cờ đi ngang nhà thầy cô, cô giáo đã gọi vào nhà chuyện trò. Trà của cô giáo thơm ngát mũi mà không có một mùi thơm nào có thể so sánh nổi. Lũ bạn sẽ phục lăn ra và hỏi dồn dập: Nhà cô giáo rộng không? Sách vở cô giáo nhiều không? Cô giáo có hỏi gì về tao không? Họ sẽ hãnh diện trả lời nhăng cuội, làm như mình quen thân với cô giáo ghê lắm. Bây giờ, tâm trạng của Nguyên cũng vậy. Trong lòng anh tràn ngập niềm vui sướng.
Sau khi tan trường. Nguyên và Quân lẽo đẽo đi sau lưng cô giáo. Và tâm hồn của họ cũng hồi hộp không kém như những lần đi sau lưng Kim. Chỉ khác chăng là với Kim, họ đã gửi vào vóc dáng kia những lời âu yếm yêu thương – còn đối với cô giáo thì chỉ có sự kính trọng. Họ ước ao con đường này dài ra mãi để muôn đời muôn kiếp họ còn được đi sau lưng cô giáo. Nếu vào đời bằng con đường này thì không một ai gặp những thất vọng cay đắng. Lối đi của cô không hề dẫn họ xuống vực thẳm. Không có một thầy cô nào dẫn học trò của mình vào địa ngục cả. Ðó là thiên chức cao quý nhất của nhà mô phạm. Hãy đặt trọn vẹn niềm tin của đời người vào thầy cô giáo. Ðược đi học là niềm vui hạnh phúc, sung sướng lớn lao nhất của đời người...
Chẳng mấy chốc họ đến nhà Hạnh Tần. Ngôi nhà nằm trên đường Nguyễn Chí Thanh với tiếng ồn ào và bụi gió. Thế nhưng tâm hồn Nguyên và Quân không hề gợn một chút bụi bặm. Ðứng trước cô giáo, họ đã hoá thành những thiên thần bé bỏng. Hạnh Tần nói:
- Hai em vào nhà uống nước với cô.
Hai cậu học trò bẽn lẽn lẫn sung sướng không nói gì cả. Những chén trà thơm ngát được rót đầy ly. Nguyên uống trà một cách vui vẻ. Anh đang uống sự yêu thương xuống lồng ngực. Ngực anh phập phồng những điều mà cô giáo sẽ nhờ đến anh. Cô giáo sẽ nhờ anh những điều gì? Bằng giọng nói dịu dàng Hạnh Tần hỏi:
- Nguyên à! Lâu nay em có gặp Kỳ không?
Anh chưa kịp trả lời thì Quân đã đáp:
- Dạ, Kỳ râu à? Bọn em gặp hoài à.
- Vậy hay lắm. Bạn Kỳ bây giờ làm gì?
Nguyên đáp:
- Dạ, bạn Kỳ làm nghề thợ mộc ở nhà ông Tám.
Hạnh Tần mỉm cười:
- Có chuyện như thế này. Cô nhờ hai em chuyển giùm một lá thư này đến tay Kỳ. Lẽ ra cô phải đưa cho bạn Kỳ, nhưng rất tiếc là cô không biết nhà nên nhờ đến hai em.
Hai cậu học trò ngoan ngoãn:
- Vậy có gì là khó đâu! Cô giáo cứ đưa thư cho bọn em. Bọn em sẽ đưa tận tay bạn Kỳ ạ.
Cô giáo bước vào trong nhà và đem ra bức thư đưa cho Nguyên. Năm ngón tay mềm mại của cô giáo đã làm anh sững người trong giây lát. Không hiểu sao, tất cả bàn tay của mọi cô giáo đều thon thả như búp măng và mêm mại lắm. Bàn tay ấy sẽ không làm đau một cánh hoa. Nguyên và Quân đứng lên xin phép cô giáo ra về. Lá thư gửi cho Kỳ râu viết những gì vậy? Quân bá vai Nguyên nói nhỏ:
- Nè! Nguyên ơi! bọn mình xé bì thư để xem cô giáo đã viết những gì cho thằng Kỳ râu?
- Không được đâu!
- Sao lại không được?
Nguyên cười:
- Ðọc lén thư người khác là điều bất lịch sự.
Quân cãi lại một cách yếu xìu:
- Chẳng có gì là bất lịch sự cả. Tao không hiểu sao thằng Kỳ râu lại được cô giáo quan tâm đến thế? Lẽ ra cô giáo phải viết thư cho mình mới đúng chứ!
- Tại sao phải viết thư cho bọn mình?
Quân không trả lời mà hỏi lại:
- Tao hỏi mày thế tại sao cô giáo lại viết thư cho Kỳ râu?
- Tao không biết.
- À! Mày không biết thì xé thư ra đọc là biết liền à! Ðúng vậy không Nguyên?
Nguyên không nói không rằng, anh cứ lẳng lặng bước đi. Trời nắng. Anh đang tưởng tượng đến những nét chữ nắn nót nhỏ xíu của Hạnh Tần. Nếu tưởng tượng trang giấy là bầu trời thì mỗi dòng chữ sẽ là những ngôi sao. Chao ơi! Nếu Kim có viết cho anh một lá thư như thế này thì tuyệt quá! Kim ơi! Bao giờ thì em sẽ viết thư cho tôi? Anh quay sang hỏi Quân?
- Quân nè! Mày có đói bụng không?
- Hỏi gì lạ vậy? Sao không đói?
Anh đáp:
- Tao còn tiền đây. Bọn mình mua bánh mì vào quán cà phê ăn trưa nhé!
- Bộ mày định làm gì mà trưa nay không về nhà?
- Tao nhớ Kim. Và mỗi lần nhớ đến nàng là tao thấy bụng đói ghê gớm.
Quân cười một cách láu cá:
- Mày đúng là một nghệ sĩ. Những thằng nghệ sĩ bao giờ cũng đặt người yêu vào trong bao tử của mình. Bởi vì sự đậm nhạt, ít nhiều của tình cảm hoàn toàn phụ thuộc vào sự đói no của bao tử.
Cả hai cậu học trò lại chui vào quán cà phê Tam Muội để trốn cái nắng trưa gay gắt. Họ ăn bánh mì và uống cà phê đá. Những ý nghĩ đang chạy loạn xạ trong tâm trí của Nguyên. Anh mơ về một đóa cúc nhỏ bé để tặng Kim. Hoa cúc màu vàng gợi lên bao điều thầm kín mà anh muốn nói với nàng. Hỡi những người con gái trinh nguyên đang tồn tại trên trái đất này, các em hãy biết yêu hoa cúc. Hương của hoa rụt rè như lần đầu tiên con người chạm vào môi hôn. Môi hôn ấy như một vệt lửa ám ảnh không nguôi trong ký ức. Nguyên thẫn thờ nhớ đến vóc dáng của Kim. Làm thế nào để tặng cho nàng một bông cúc vàng trong ngày đầu năm sẽ mở ra biết bao điều hy vọng. Anh quay sang nói với Quân:
- Ngồi đây chơi, rồi sau đó bọn mình tới nhà Kim nghen?
- Sao lại đến nhà Kim? Bộ mày quên chuyện đưa lá thư này cho Kỳ à?
- Ừ! Vậy cũng được. Bọn mình đưa xong lá thư này rồi đến nhà Kim.
Quân gãi đầu:
- Có nên rủ thằng Kỳ đi chung không?
- Ðừng hòng! Tao ghét hắn lắm.
- Vì sao vậy?
- Vì mỗi lần gặp Kim là hắn xoen xoét cái miệng, nghe mà phát ghét!
Quân gài bẫy cho anh:
- Mày ghét hắn nhiều không?
- Nhiều.
- Vậy thì mày đưa lá thư cho tao, tao cần phải xem cô giáo viết gì cho hắn.
- Xem thư người khác là điều bất lịch sự.
Quân cười hồn nhiên:
- Nó chỉ bất lịch sự khi chúng ta đọc lén thư của một người mà chúng ta yêu mến và kính trọng, còn với thằng Kỳ râu thì... không sao cả mày ạ!
Nguyên nghe vậy cũng xiêu lòng. Hắn bồi thêm một đòn nữa:
- Hơn nữa thằng Kỳ râu với bọn mình là bạn bè thì chẳng có gì đáng ngại cả. Ở đời muôn sự của chung. Ðâu! Mày đưa thư cho tao.
Nguyên chưa kịp lấy thì Quân đã thò tay vào trong túi anh. Hắn rút lá thư. Và cẩn thận đưa vào ngực của mình:
- Chà! Nét chữ của cô giáo đang nhảy điệu tango vào trái tim tao. Chắc là cô giáo phải viết mùi mẫn lắm đây!
Nói xong, hắn rút lá thư ra khỏi bì thư. Dưới ánh nắng của buổi trưa trong quán Tam Muội, có tiếng nhạc vọng đến, hai cậu học trò chúi mũi vào lá thư. Ðiều làm cho họ ngạc nhiên là không phải nét chữ của Hạnh Tần, một nét chữ khác. Lạ lắm. Nét chữ nghiêng nghiêng như những cọng rau muống xào nằm trên trang giấy trắng:
Em Kỳ thân mến,
Chắn hẳn em ngạc nhiên khi đọc lá thư này. Cuộc đời vốn có nhiều bất ngờ. Em bất ngờ khi đọc những giòng chữ của tôi thì tôi cũng rất bất ngờ khi biết được hành động của em. Ngày tôi nằm bệnh viện, tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc làm của mình. Tôi đã đem đến cho mọi người nỗi buồn, trong số đó có Kỳ. Kỳ có ghét tôi không? Tôi cứ tưởng là sẽ không bao giờ Kỳ còn nhìn mặt tôi nữa. Vậy mà, Kỳ vẫn âm thầm đến thăm tôi. Không hề báo trước. Âm thầm đến và âm thầm đi. Em đã hành động cao thượng lắm. Ðiều đó đã làm tôi cảm động vô cùng.
Kỳ ơi! Bây giờ đã sắp bước sang năm mới. Em cũng sắp được thêm một tuổi rồi. Chúng ta cần độ lượng hơn. Ðừng oán ghét ai cả. Những lỗi lầm của năm cũ hãy để vào trong quá khứ và đóng chặt lại. Em có đồng ý với tôi như vậy không? Bây giờ tôi mới ý thức được rằng, chỉ có thể đối xử với nhau bằng tình cảm từ trái tim, chứ không thể bằng những mệnh lệnh hành chánh. Một bó lý không bằng một tí tình. Cái tình của em đối với tôi tuyệt vời lắm. Cám ơn em đã dành cho tôi những trái cam thật tươi, những trái nho thật thơm. Cám ơn em nhiều lắm. Và tôi cũng rất vui mừng khi biết rằng từ khi thôi học, em đã kiếm cho mình được một cái nghề lương thiện. Ðiều đó đã làm tôi đỡ day dứt và ân hận. Lẽ ra, hồi đó, nếu tôi suy nghĩ chín chắn hơn, quân tử hơn thì mức độ kỷ luật của em không đến nỗi khắt khe như thế. Tôi đã làm hết mọi khả năng của mình để đề nghị Ban giám hiệu đuổi học em. Em gó ghét tôi không? Chao ơi! Sao hồi đó tôi lại nông nỗi và tầm thường đến thế?
Em Kỳ thân mến,
Em cho tôi được nói với em điều này. Tôi nói rất thật lòng. Em hiểu giùm tôi nhé! Năm sau, bước vào năm học mới, em hãy đi học lại nhé! Ban giám hiệu nhà trường hoàn toàn đồng ý nhận em vào học. Dù có trễ một năm so với các bạn Nguyên, Quân, Dũng, Kim... thì cũng không sao. Phải đi học lại thôi em ạ! Cổng trường rộng mở đối với tất cả mọi người, trong đó có em. Nếu em đồng ý như vậy thì tôi sẽ không còn thấy day dứt nữa em Kỳ ạ!
Tôi quý trọng tính cách của em lắm. Ngày Tết, em hãy rũ bạn bè ghé lại nhà tôi chơi. Ðó là niềm vui của tôi. Chúc em một năm mới đầy niềm vui và mọi sự tốt lành.
Thân ái,
Chị Hồng
Ðọc xong lá thư, thằng Quân vỗ tay vào đùi mình:
- Chèn ơi! Thư của chị Hồng viết hay quá! Thằng Kỳ râu sẽ cảm động, hắn sẽ khóc lên nức nở mà thôi.
- Mày đừng có đùa nữa! Vậy là rõ. Chị Hồng cũng không đến nỗi là một người xấu đâu.
Nguyên cầm lại lá thư từ tay Quân, anh xếp cẩn thận vào túi áo. Lồng ngực của anh nhói lên khi nhớ đến gương mặt của chị Hồng. Thế giới của tuổi học trò không dung cho cái ác. Không có chỗ tồn tại của những đố kỵ và đâm lén sau lưng người khác. Cổng trường muôn đời rộng mở đển đón những tà áo trắng như bướm như hoa...
Hai cậu học trò lẳng lặng đứng lên. Trước khi ghé lại nhà Kim, họ sẽ đưa lá thư này cho Kỳ râu.
Khi ánh nắng mặt trời chiếu rạng rỡ vào căn phòng của bệnh viện thì mọi người cũng vừa thức dậy. Họ hít thở một cách thong thả để xua đuổi hết những buồn bực, đau đớn trong thể xác mình. Có điều, chị Hồng bí thư không thể nào lý giải được điều mà sáng nay chị ta thắc mắc. Ðêm hôm qua, có ai đó đã đến thăm chị một cách bí mật. Hắn ta chỉ để lại ở chiếc bàn trên đầu giường chị một gói nho, một bịch cam tươi rồi lặng lẽ ra về. Khi đó, chị đã ngủ say nên không thể biết được người đến thăm đột ngột đó là ai cả.
Trong lúc chị Hồng nâng niu những món quà trên tay với tất cả những thắc mắc, thì cũng là lúc thằng Kỳ râu đang ngủ vùi trong mộng mị. Ðêm qua, phải thức đến bốn giờ sáng để làm việc nên sáng nay hai con mắt của hắn nặng như treo đá. Hắn ngủ say sưa. Hắn ngủ ngon lành. Và khi nằm ngủ thì tất cả những đứa trẻ trên trần gian này đều hóa thành thiên thần. Hỡi ôi! Thiên thần Kỳ râu đang thấy mình mặc áo mới đang tung tăng chân sáo đến trường. Mồm hắn huýt sáo vang. Và lồng ngực hắn rộn ràng một niềm vui mới tinh khôi như lần đầu tiên trong trang vở có một điểm mười đỏ chói. Hắn thấy chị Hồng mỉm cười với hắn một cách đầy độ lượng, chứ không đằng đằng sát khi như hôm nào hắn bị đuổi học. Chao ơi! Những giấc mơ của trẻ thơ chính là cõi thiên đường mà loài người đã đánh mất. Hãy ngủ ngoan Kỳ râu ơi!
Một ngày mới đã bắt đầu. Các cô cậu học sinh 12A2 bắt đầu lục tục kéo nhau đến trường. Sáng nay, họ đến trường với những niềm vui bâng quơ từ đâu đó vọng về. Bởi vì sắp đến Tết. Nửa năm học đã trôi qua với kỳ thi học kỳ một đầy cam go. Và cũng đầy kỷ niệm. Với Nguyên, đó là những kỷ niệm với Kim - mặc dù giữa anh và Kim chưa hề có một “hẹn ước” nào cả. Vậy cũng hay! Ấy mới chính là tình yêu của lứa tuổi học trò chưa hề pha mùi thực dụng. Ðứng trên bục giảng, cô giáo Hạnh Tần như duyên dáng hơn trong tà áo dài của màu vàng hoa cúc. Bàn tay trắng trẻo của cô giáo bắt đầu ghi trên bản đen bài học mới. Vừa ghi chép thằng Quân vừa quay sang hỏi Nguyên.
- Tao đố mày là Tết năm nay, cô giáo có về Hà Nội ăn tết không?
- Chắc là không quá!
- Tại sao?
Nguyên đáp quả quyết:
- Vì cô giáo chưa có người yêu. Khi chưa có người yêu thì ngày Tết không nhất thiết người ta phải về quê. Thông thường, người ta chỉ về quê thăm người yêu hơn là vì... ăn Tết!
- Sao mày biết cô giáo chưa có “bồ”?
Nguyên cười khì khì:
- Tao là thằng thông minh nên tao biết được điều đó. Nếu cô giáo đã có người yêu thì cô giáo phải trang điểm má phấn môi son, nhưng mày thấy đấy, có bao giờ cô giáo Hạnh Tần tô môi son đâu!
- Mày nói dở ẹc! Người yêu của cô giáo ở tận Hà Nội thì ở đây cô giáo trang điểm để làm gì?
Nguyên đánh trống lảng:
- Tại người yêu của cô giáo không mê thơ của ông Xuân Diệu, “lão” người yêu của cô giáo quên rằng trong tình yêu sự thần giao cách cảm rất “ép phê”, lão chỉ cần đọc hai câu thơ của Xuân Diệu ở ngoài Hà Nội thì ở đây cô giáo sẽ trang điểm ngay!
Quân ngớ người:
- Nè, Nguyên mày có ngủ mê hay không mà nói năng gì mê sảng vậy.
- Ðâu có! Hai câu thơ Xuân Diệu như thế này “Em ơi chớ phụ duyên trời đất. Trang điểm vì ta chỉ một lần”. Hay không?
- Chà! Hay quá chừng!
Vừa trò chuyện, hai cậu học trò vừa chép. Nhưng tâm hồn họ đang rong chơi với hương vị của ngày Tết đang ùa về chật cả lồng ngực. Có lẽ, đây là buổi học cuối năm. Cô giáo dường như cũng lười giảng bài. Cô đứng nhìn lơ đễnh ra ngoài khung cửa lớp. Ngoài đó, mây trắng đang bay và chim đang hót. Quay vào lớp, ánh mắt Hạnh Tần nhìn dịu dàng vào lũ học trò và hỏi:
- Em nào có nhớ bài thơ “Ông Ðồ” của nhà thơ Vũ Ðình Liên không?
Cả lớp ồn ào hẳn lên. Bài thơ nào vậy nhỉ? Dường như bài thơ ấy không có trong chương trình giảng văn của lớp mười hai. Do đó, không cậu học trò nào biết cả. Thấy không có một cánh tay nào đưa lên, cô giáo thất vọng:
- Bài thơ đó hay lắm. Không có em nào nhớ sao?
Cả lớp ngoan ngoãn đáp:
- Thưa cô, bài thơ đó chúng em không biết ạ!
Cô giáo vòng tay lại, ánh mắt nhìn ra ngoài cửa lớp một cách mơ màng và khẽ đọc. cả lớp im lặng. Lũ học trò chưa cảm nhận đực hết cái hay của bài thơ, nhưng giọng Hà Nội của cô giáo đã quyến rũ họ. Ðã đưa họ về khoảng thời gian xa xưa. Họ loáng thoáng tưởng tượng về không khí của ngày Tết miền Bắc với mưa bụi rất mỏng, với nắng mơn trớn như tơ lụa... Bài thơ chấm dứt, đột ngột Kim đứng lên:
- Thưa cô, bài thơ này hay quá. Chúng em đề nghị cô đọc lại cho chúng em chép làm kỷ niệm ạ!
Cả lớp tán thưởng đề nghị đó.
- Ðúng đó cô! Ðề nghị cô đọc lại ạ!
Hạnh Tần dịu dàng nói:
- Bài thơ này không nằm trong chương trình giảng dạy, không nằm trong giáo án. Trong tiết học này chưa cho phép cô làm điều đó. Các em thông cảm cho cô.
Nói chậm rãi và ngọt ngào như thế nhưng Kim vẫn nghe được giọng của cô giáo buồn xo. Nỗi buồn đó, lũ học trò ngây thơ sẽ không chia sẻ được. Giáo án là pháp lệnh, là bất di bất dịch mà người đứng lớp không thể nói thêm hoặc nói thiếu khi giảng bài. Quy định khắc nghiệt ấy đã buộc thầy cô giáo biến thành một máy “phát ngôn” trước môn đệ hơn là phát ra tiếng nói từ sâu thẳm của tâm hồn. Nó sẽ làm trái tim thầy cô giáo xơ cứng theo năm tháng.
Không khí của lớp học trở nên sâu lắng. Phải chăng nhờ vào sự tắm gội của thi tứ bài thơ vọng đến? Nhưng rồi cảm xúc vời vợi ấy cũng tắt dần. Hạnh Tần trở lại với giáo án đang bày sẵn trên bàn. Bắt đầu một tiết học mới của những ngày cuối năm, của một ngày sắp Tết. Nguyên quay sang nói với Quân:
- Nè Quân! Còn một tháng nữa là đến Tết mày ơi!
Tết là niềm vui muôn đời của trẻ thơ. Nguyên gật gù:
- Tao thèm được nghỉ học quá.
Quân cười hì hì:
- Mày cứ nghỉ đi chứ ai cấm đâu! Nè ngày mồng một Tết bọn mình lên nhà Kim nghen?
Nguyên không trả lời. Tâm hồn anh ấm áp như nỗi nhớ của cô giáo Hạnh Tần đang hoài niệm về Hà Nội mưa bụi. Những cái Tết trong trí nhớ. Những hoài niệm về tuổi thơ. Và một mối tình đầu. Tất cả đã chia lìa. Ðổ nát. Ngoài trời, những con chim bay vu vơ và thả lại giữa trời dăm ba tiếng hót. Cô giáo bỗng nói:
- Trưa nay, sau khi tan học em Nguyên đến nhà cô nhé! Cô có chuyện cần nhờ đến em.
- Dạ.
Tiếng “dạ” nhỏ nhẹ của Nguyên còn ấm trong lồng ngực, trong cổ họng. Ðiều sung sướng nhất của tất cả cậu học trò là được cô giáo nhờ đến một chuyện gì đó. Có thể, lúc tan trường được cô giáo nhờ mang bài tập về nhà để chấm điểm – thì tâm hồn của họ cũng rộn ràng những niềm vui. Chao ơi! Những quyển tập của bạn bè bây giờ đang nằm trong tay, dù có hơi nặng một chút, nhưng cũng không sao, họ lẽo đẽo đi sau cô giáo với một vẻ mặt hớn hở. Họ nghĩ rằng, đâu phải bất cứ ai cũng được cô giáo nhờ vả đâu. Cô giáo “chọn mặt gửi vàng” thì mình phải làm sao đó cô giáo mới nhờ chứ! Ðó là điều hãnh diện mà tất cả cậu học trò điều mơ ước trong suốt tháng năm đi học của mình.
Khi nghe cô giáo Hạnh Tần nói vậy với Nguyên, thằng Quân vội vàng “nịnh” anh ngay:
- Nguyên nè! Chút xíu nữa tao về chung với mày nghen!
- Không được. Tao còn lên nhà cô giáo nữa mà Quân.
Quân năn nỉ:
- Mày lên nhà của cô Tần thì mày cho tao đi theo với nghen. Chưa bao giờ tao lên nhà của cô cả!
Ðối với Nguyên cũng vậy. Anh biết nhà cô nằm trên đường Nguyễn Chí Thanh, nhưng chưa bao giờ anh dám bén mảng vào cả. Nỗi sợ hãi vu vơ đã khiến những cậu học trò mỗi lần đi ngang qua nhà thầy cô giáo là họ co chân bước thật nhanh. Họ không dám ngoái đầu vào nhìn. Mắt họ nhìn thẳng phía trước. Chân bước nhịp nhàng. Và trái tim trong ngực đập nhịp mạnh hơn thường ngày. Họ sợ ánh mắt nghiêm nghị của thầy cô đang săm soi vào từng bước chân, vào từng dáng điệu của họ. Cứ thế, họ lại bước đi thật nhanh. Rồi sáng mai, khi gặp bạn bè, họ lại dũng cảm kể lại rằng: Chiều qua, khi tình cờ đi ngang nhà thầy cô, cô giáo đã gọi vào nhà chuyện trò. Trà của cô giáo thơm ngát mũi mà không có một mùi thơm nào có thể so sánh nổi. Lũ bạn sẽ phục lăn ra và hỏi dồn dập: Nhà cô giáo rộng không? Sách vở cô giáo nhiều không? Cô giáo có hỏi gì về tao không? Họ sẽ hãnh diện trả lời nhăng cuội, làm như mình quen thân với cô giáo ghê lắm. Bây giờ, tâm trạng của Nguyên cũng vậy. Trong lòng anh tràn ngập niềm vui sướng.
Sau khi tan trường. Nguyên và Quân lẽo đẽo đi sau lưng cô giáo. Và tâm hồn của họ cũng hồi hộp không kém như những lần đi sau lưng Kim. Chỉ khác chăng là với Kim, họ đã gửi vào vóc dáng kia những lời âu yếm yêu thương – còn đối với cô giáo thì chỉ có sự kính trọng. Họ ước ao con đường này dài ra mãi để muôn đời muôn kiếp họ còn được đi sau lưng cô giáo. Nếu vào đời bằng con đường này thì không một ai gặp những thất vọng cay đắng. Lối đi của cô không hề dẫn họ xuống vực thẳm. Không có một thầy cô nào dẫn học trò của mình vào địa ngục cả. Ðó là thiên chức cao quý nhất của nhà mô phạm. Hãy đặt trọn vẹn niềm tin của đời người vào thầy cô giáo. Ðược đi học là niềm vui hạnh phúc, sung sướng lớn lao nhất của đời người...
Chẳng mấy chốc họ đến nhà Hạnh Tần. Ngôi nhà nằm trên đường Nguyễn Chí Thanh với tiếng ồn ào và bụi gió. Thế nhưng tâm hồn Nguyên và Quân không hề gợn một chút bụi bặm. Ðứng trước cô giáo, họ đã hoá thành những thiên thần bé bỏng. Hạnh Tần nói:
- Hai em vào nhà uống nước với cô.
Hai cậu học trò bẽn lẽn lẫn sung sướng không nói gì cả. Những chén trà thơm ngát được rót đầy ly. Nguyên uống trà một cách vui vẻ. Anh đang uống sự yêu thương xuống lồng ngực. Ngực anh phập phồng những điều mà cô giáo sẽ nhờ đến anh. Cô giáo sẽ nhờ anh những điều gì? Bằng giọng nói dịu dàng Hạnh Tần hỏi:
- Nguyên à! Lâu nay em có gặp Kỳ không?
Anh chưa kịp trả lời thì Quân đã đáp:
- Dạ, Kỳ râu à? Bọn em gặp hoài à.
- Vậy hay lắm. Bạn Kỳ bây giờ làm gì?
Nguyên đáp:
- Dạ, bạn Kỳ làm nghề thợ mộc ở nhà ông Tám.
Hạnh Tần mỉm cười:
- Có chuyện như thế này. Cô nhờ hai em chuyển giùm một lá thư này đến tay Kỳ. Lẽ ra cô phải đưa cho bạn Kỳ, nhưng rất tiếc là cô không biết nhà nên nhờ đến hai em.
Hai cậu học trò ngoan ngoãn:
- Vậy có gì là khó đâu! Cô giáo cứ đưa thư cho bọn em. Bọn em sẽ đưa tận tay bạn Kỳ ạ.
Cô giáo bước vào trong nhà và đem ra bức thư đưa cho Nguyên. Năm ngón tay mềm mại của cô giáo đã làm anh sững người trong giây lát. Không hiểu sao, tất cả bàn tay của mọi cô giáo đều thon thả như búp măng và mêm mại lắm. Bàn tay ấy sẽ không làm đau một cánh hoa. Nguyên và Quân đứng lên xin phép cô giáo ra về. Lá thư gửi cho Kỳ râu viết những gì vậy? Quân bá vai Nguyên nói nhỏ:
- Nè! Nguyên ơi! bọn mình xé bì thư để xem cô giáo đã viết những gì cho thằng Kỳ râu?
- Không được đâu!
- Sao lại không được?
Nguyên cười:
- Ðọc lén thư người khác là điều bất lịch sự.
Quân cãi lại một cách yếu xìu:
- Chẳng có gì là bất lịch sự cả. Tao không hiểu sao thằng Kỳ râu lại được cô giáo quan tâm đến thế? Lẽ ra cô giáo phải viết thư cho mình mới đúng chứ!
- Tại sao phải viết thư cho bọn mình?
Quân không trả lời mà hỏi lại:
- Tao hỏi mày thế tại sao cô giáo lại viết thư cho Kỳ râu?
- Tao không biết.
- À! Mày không biết thì xé thư ra đọc là biết liền à! Ðúng vậy không Nguyên?
Nguyên không nói không rằng, anh cứ lẳng lặng bước đi. Trời nắng. Anh đang tưởng tượng đến những nét chữ nắn nót nhỏ xíu của Hạnh Tần. Nếu tưởng tượng trang giấy là bầu trời thì mỗi dòng chữ sẽ là những ngôi sao. Chao ơi! Nếu Kim có viết cho anh một lá thư như thế này thì tuyệt quá! Kim ơi! Bao giờ thì em sẽ viết thư cho tôi? Anh quay sang hỏi Quân?
- Quân nè! Mày có đói bụng không?
- Hỏi gì lạ vậy? Sao không đói?
Anh đáp:
- Tao còn tiền đây. Bọn mình mua bánh mì vào quán cà phê ăn trưa nhé!
- Bộ mày định làm gì mà trưa nay không về nhà?
- Tao nhớ Kim. Và mỗi lần nhớ đến nàng là tao thấy bụng đói ghê gớm.
Quân cười một cách láu cá:
- Mày đúng là một nghệ sĩ. Những thằng nghệ sĩ bao giờ cũng đặt người yêu vào trong bao tử của mình. Bởi vì sự đậm nhạt, ít nhiều của tình cảm hoàn toàn phụ thuộc vào sự đói no của bao tử.
Cả hai cậu học trò lại chui vào quán cà phê Tam Muội để trốn cái nắng trưa gay gắt. Họ ăn bánh mì và uống cà phê đá. Những ý nghĩ đang chạy loạn xạ trong tâm trí của Nguyên. Anh mơ về một đóa cúc nhỏ bé để tặng Kim. Hoa cúc màu vàng gợi lên bao điều thầm kín mà anh muốn nói với nàng. Hỡi những người con gái trinh nguyên đang tồn tại trên trái đất này, các em hãy biết yêu hoa cúc. Hương của hoa rụt rè như lần đầu tiên con người chạm vào môi hôn. Môi hôn ấy như một vệt lửa ám ảnh không nguôi trong ký ức. Nguyên thẫn thờ nhớ đến vóc dáng của Kim. Làm thế nào để tặng cho nàng một bông cúc vàng trong ngày đầu năm sẽ mở ra biết bao điều hy vọng. Anh quay sang nói với Quân:
- Ngồi đây chơi, rồi sau đó bọn mình tới nhà Kim nghen?
- Sao lại đến nhà Kim? Bộ mày quên chuyện đưa lá thư này cho Kỳ à?
- Ừ! Vậy cũng được. Bọn mình đưa xong lá thư này rồi đến nhà Kim.
Quân gãi đầu:
- Có nên rủ thằng Kỳ đi chung không?
- Ðừng hòng! Tao ghét hắn lắm.
- Vì sao vậy?
- Vì mỗi lần gặp Kim là hắn xoen xoét cái miệng, nghe mà phát ghét!
Quân gài bẫy cho anh:
- Mày ghét hắn nhiều không?
- Nhiều.
- Vậy thì mày đưa lá thư cho tao, tao cần phải xem cô giáo viết gì cho hắn.
- Xem thư người khác là điều bất lịch sự.
Quân cười hồn nhiên:
- Nó chỉ bất lịch sự khi chúng ta đọc lén thư của một người mà chúng ta yêu mến và kính trọng, còn với thằng Kỳ râu thì... không sao cả mày ạ!
Nguyên nghe vậy cũng xiêu lòng. Hắn bồi thêm một đòn nữa:
- Hơn nữa thằng Kỳ râu với bọn mình là bạn bè thì chẳng có gì đáng ngại cả. Ở đời muôn sự của chung. Ðâu! Mày đưa thư cho tao.
Nguyên chưa kịp lấy thì Quân đã thò tay vào trong túi anh. Hắn rút lá thư. Và cẩn thận đưa vào ngực của mình:
- Chà! Nét chữ của cô giáo đang nhảy điệu tango vào trái tim tao. Chắc là cô giáo phải viết mùi mẫn lắm đây!
Nói xong, hắn rút lá thư ra khỏi bì thư. Dưới ánh nắng của buổi trưa trong quán Tam Muội, có tiếng nhạc vọng đến, hai cậu học trò chúi mũi vào lá thư. Ðiều làm cho họ ngạc nhiên là không phải nét chữ của Hạnh Tần, một nét chữ khác. Lạ lắm. Nét chữ nghiêng nghiêng như những cọng rau muống xào nằm trên trang giấy trắng:
Em Kỳ thân mến,
Chắn hẳn em ngạc nhiên khi đọc lá thư này. Cuộc đời vốn có nhiều bất ngờ. Em bất ngờ khi đọc những giòng chữ của tôi thì tôi cũng rất bất ngờ khi biết được hành động của em. Ngày tôi nằm bệnh viện, tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc làm của mình. Tôi đã đem đến cho mọi người nỗi buồn, trong số đó có Kỳ. Kỳ có ghét tôi không? Tôi cứ tưởng là sẽ không bao giờ Kỳ còn nhìn mặt tôi nữa. Vậy mà, Kỳ vẫn âm thầm đến thăm tôi. Không hề báo trước. Âm thầm đến và âm thầm đi. Em đã hành động cao thượng lắm. Ðiều đó đã làm tôi cảm động vô cùng.
Kỳ ơi! Bây giờ đã sắp bước sang năm mới. Em cũng sắp được thêm một tuổi rồi. Chúng ta cần độ lượng hơn. Ðừng oán ghét ai cả. Những lỗi lầm của năm cũ hãy để vào trong quá khứ và đóng chặt lại. Em có đồng ý với tôi như vậy không? Bây giờ tôi mới ý thức được rằng, chỉ có thể đối xử với nhau bằng tình cảm từ trái tim, chứ không thể bằng những mệnh lệnh hành chánh. Một bó lý không bằng một tí tình. Cái tình của em đối với tôi tuyệt vời lắm. Cám ơn em đã dành cho tôi những trái cam thật tươi, những trái nho thật thơm. Cám ơn em nhiều lắm. Và tôi cũng rất vui mừng khi biết rằng từ khi thôi học, em đã kiếm cho mình được một cái nghề lương thiện. Ðiều đó đã làm tôi đỡ day dứt và ân hận. Lẽ ra, hồi đó, nếu tôi suy nghĩ chín chắn hơn, quân tử hơn thì mức độ kỷ luật của em không đến nỗi khắt khe như thế. Tôi đã làm hết mọi khả năng của mình để đề nghị Ban giám hiệu đuổi học em. Em gó ghét tôi không? Chao ơi! Sao hồi đó tôi lại nông nỗi và tầm thường đến thế?
Em Kỳ thân mến,
Em cho tôi được nói với em điều này. Tôi nói rất thật lòng. Em hiểu giùm tôi nhé! Năm sau, bước vào năm học mới, em hãy đi học lại nhé! Ban giám hiệu nhà trường hoàn toàn đồng ý nhận em vào học. Dù có trễ một năm so với các bạn Nguyên, Quân, Dũng, Kim... thì cũng không sao. Phải đi học lại thôi em ạ! Cổng trường rộng mở đối với tất cả mọi người, trong đó có em. Nếu em đồng ý như vậy thì tôi sẽ không còn thấy day dứt nữa em Kỳ ạ!
Tôi quý trọng tính cách của em lắm. Ngày Tết, em hãy rũ bạn bè ghé lại nhà tôi chơi. Ðó là niềm vui của tôi. Chúc em một năm mới đầy niềm vui và mọi sự tốt lành.
Thân ái,
Chị Hồng
Ðọc xong lá thư, thằng Quân vỗ tay vào đùi mình:
- Chèn ơi! Thư của chị Hồng viết hay quá! Thằng Kỳ râu sẽ cảm động, hắn sẽ khóc lên nức nở mà thôi.
- Mày đừng có đùa nữa! Vậy là rõ. Chị Hồng cũng không đến nỗi là một người xấu đâu.
Nguyên cầm lại lá thư từ tay Quân, anh xếp cẩn thận vào túi áo. Lồng ngực của anh nhói lên khi nhớ đến gương mặt của chị Hồng. Thế giới của tuổi học trò không dung cho cái ác. Không có chỗ tồn tại của những đố kỵ và đâm lén sau lưng người khác. Cổng trường muôn đời rộng mở đển đón những tà áo trắng như bướm như hoa...
Hai cậu học trò lẳng lặng đứng lên. Trước khi ghé lại nhà Kim, họ sẽ đưa lá thư này cho Kỳ râu.