Chương 17

Nếu nói như ngôn ngữ ước lệ của văn chương thì thời gian thấm thoát trôi qua như bóng câu vụt qua cửa sổ, như ngựa chạy tên bay - chẳng mấy chốc ngày Tết đã gần kề. Ðêm hôm qua, Nguyên không ngủ được. Ðêm ba mươi Tết anh đã nằm giữa sân cỏ để canh nồi bánh chưng. Không gian tối sầm lại. Khói bay nghi ngút. Hương vị của ngày nguyên đán đã làm cho tất cả mọi người thấy mình trẻ lại. Nguyên và em Dung thầm đếm từng giờ để đợi giây phút giao thừa. Trong lúc ba lăng xăng dọn dẹp trong nhà thì mẹ và anh em Nguyên lo nấu nồi bánh chưng. Em Dung ngồi trong lòng của mẹ và đòi mẹ kể lại chuyện cổ tích. Những câu chuyện cổ tích sẽ làm cho trẻ em lớn lên. Ðể nhìn thấy cuộc đời đầy sự nhân ái và cái thiện. Còn Nguyên, anh nhìn lên bầu trời anh hỏi thầm với ngọn gió những lời tự tình. Lời tự tình ấy sẽ bay theo gió đến đậu bên thềm nhà của Kim. Vừa đẩy củi vào lò lửa, mẹ vừa chậm rãi kể chuyện cổ tích. Em Dung lắng nghe một cách say mê.
“Ngày xửa ngày xưa... sau khi vua Hùng Vương phá được giặc Ân, nhân quốc gia thái bình, muốn truyền ngôi cho con, bèn triệu hai mươi vị quan lang và công tử lại mà phán rằng: “Ta muốn truyền ngôi cho kẻ nào làm vừa ý ta, cuối năm nay mang trân cam mỹ vị đến để tiến cúng tiên vương cho ta tròn đạo hiếu thì sẽ được ta truyền ngôi...”
Nguyên nghe đến đây, anh thầm nghĩ, anh không muốn làm vua, anh chỉ muốn được Kim yêu anh mà thôi. Chà! Làm vua thì cũng sướng đấy, nhưng lúc đó, mình sẽ phong cho Kim làm hoàng hậu. Kim ơi! Em có đồng ý không? Thôi, dẹp ý nghĩ này qua một bên để nghe mẹ kể tiếp!
“Thế là các con đều đua nhau đi tìm của ngon vật lạ khắp trên cạn dưới biển, nhiều không sao kể xiết. Duy chỉ có vị công tử thứ mười tám là Tiết Liêu, bà mẹ trước kia vốn bị vua ghẻ lạnh, mắc bệnh mà chết, tả hữu ít người giúp đỡ, mộng mị bất an. Một đêm kia, mộng thấy có thần nhân đến nói rằng: “Các vật trên cõi trời đất và mọi của quý của người không gì bằng gạo. Gạo có thể nuôi người khỏe mạnh mà ăn không bào giờ chán, các vật khác không thể hơn được. Nay đem gạo nếp làm bánh, cái hình vuông, cái hình tròn để tượng trưng hình trời và đất rồi dùng lá bọc ngoài, ở trong đặt mỹ vị để ngụ ý công đức sinh thành lớn lao của cha mẹ”.
Bây giờ, Nguyên tự hỏi, có vị thần nhân nào xuất hiện nữa không? Anh nhắm mắt lại và thần mong có vị tiên trên trời bước xuống. Anh sẽ nắm lấy áo của ông tiên mà hỏi rằng: “Làm thế nào để cho người con gái yêu mình?” Ông tiên bảo rằng “Vào lúc sáu giờ sáng con hãy đến nhà của nàng và không quên cầm trên tay một chùm hoa cúc”. Nguyên sẽ hỏi lại “Thưa ông tiên, buổi sáng nào cũng được chăng?” Lúc đó ông tiên sẽ phì cười đầy độ lượng như ông già Noel mà bảo lại rằng: “Không đâu! Chỉ có thể là buổi sáng ngày mồng một Tết. Lúc đó trời đất còn tinh khôi, âm thuận dương hòa, lòng người đẽ hòa hợp”. Nguyên vâng lời dạy bảo đó. Anh thiu thiu nhắm mắt để mường tượng đến ông tiên sẽ xuất hiện trong giấc mơ của anh. Anh nhắm mắt lại, còn Tiết Liêu thì sao?
“Tiết Liêu tỉnh dậy, mừng rỡ mà nói rằng: “Thần nhân giúp ta vậy”. Nói rồi bèn theo lời trong mộng mà làm, chọn thứ gạo nếp trắng tinh, lặt lấy những hạt tròn mẩy không bị vỡ, vo cho thật sạch, lấy lá xanh bọc chung quanh thành hình vuông, cho trân cam mỹ vị vào bên trong để tượng trưng cho việc đại địa chứa vạn vật, rồi nấu chín, gọi là bánh chưng. Lại lấy gạo nếp nặn thành hình tròn, tượng trưng cho trời gọi là bánh dày. đến kỳ, vua vui vẻ truyền các con bày vật dâng tiến. Xem qua khắp lượt, thấy không thiếu thứ gì. Duy chỉ có Tiết Liêu chỉ tiến dâng bánh chưng và bánh dày. Vua kinh ngạc mà hỏi. Tiết Liêu đem giấc mộng mà thuật lại. Vua đem nếm thấy ngon miệng không chán, hơn hẳn các thứ của các con khác, tấm tắc khen hồi lâu rồi cho Tiết Liêu được xếp giải nhất. Ðến ngày Tết, vua lấy bánh này dâng cúng cho cha mẹ. Thiên hạ bắt chước, nhân tên Tiết Liêu mà gọi là tiết liệu – nghĩa là thức ăn vật liệu trong ngày Tết. Vua bèn truyền ngôi lại cho Tiết Liêu”.
Chà! Tiết Liệu lên ngôi lúc nào vậy? Nguyên không nhớ nữa, anh đâu có nghe mẹ kể. Anh đã ngủ. Anh đã chìm vào mộng mị của hương cỏ, hương trời đất và mùi khói nấu bánh chưng xanh. Anh thấy anh ngây thơ như một chú bé không thuộc bài khi đứng trước cô giáo. Cô giáo ấy là Kim đang nghiêm khắc nhìn anh. Và trên tay đang xòe nở một chùm hoa cúc. Anh lặng lẽ dâng cho nàng.
Giấc mơ ấy, sáng nay anh còn nhớ lại và trong tâm hồn tràn ngập niềm vui. Anh đi đến nhà Kim bằng bước chân của con chiên đến nhà thờ buổi sáng ngày chủ nhật. Ði bằng trái tim của người biết mình sắp trúng số độc đắc. Ði bằng mùi hương của hoa cúc cầm trên tay. Ði bằng đôi mắt rạng rỡ của một người chói lòa ánh sáng hạnh phúc. Có nghĩa là anh đang đi bằng tình yêu đầu mùa nắng mới.
Anh bước đến cổng nhà nàng. Ngôi nhà này anh đã rành sáu câu vọng cổ, ấy thế mà sáng nay anh bỗng ngượng ngập vô cùng. Bộ quần áo mới đã làm anh trở thành một người lớn. Nàng mời anh vào nhà. Khung cảnh trở nên ấm áp và tha thiết dường nào. Ðâu đó có tiếng pháo vọng lại rộn rã. Trời không nắng nhưng cũng không mưa. Dường như ông Xuân Diệu đã bảo như thế. Nguyên ngồi mà nhớ lại những vần thơ của tình yêu anh muốn đọc cho nàng nghe trong mùa xuân này. Nhưng anh không dám. Anh im lặng. Vóc dáng kiêu sa của nàng trong bộ quần áo mới đã làm anh xốn xang. Tóc ngắn. Má bầu bĩnh. Môi son đỏ. Chao ơi! Nàng ngồi đó, dịu dàng như âm nhạc “Xuân vừa về trên bãi cỏ non, gió xuân đưa lá vàng xuôi nguồn, hoa cười cùng nắng tia vàng son. Lũ ong lên đường cánh tung tròn, hoa chẳng yêu lũ bướm lả lơi...” Âm nhạc trong chiếc cassette thì thầm cùng anh những lời yêu thương. Anh đưa mắt nhìn Kim, tình cờ, mắt anh chạm vào mắt của nàng. Anh xốn xang. Kim ngượng ngùng:
- Mời bạn cắn hạt dưa cho vui!
Những hạt dưa đỏ như son. Anh cầm trên tay. Ðặt trên môi. Cắn nhẹ. Vỏ tách ra. Hạt giòn tan và ngọt bùi. Anh nhìn bâng quơ ra ngoài sân. Những bông cúc vàng đang đong đưa trong gió. Làm sao nói hết được màu vàng của hoa cúc, hỡi Kim? Năm mới đã đến, nghĩa là anh thêm một tuổi. Anh đã lớn. Anh rút phong bì màu đỏ có ghi ba chữ “Phúc lộc thọ” đưa cho Kim:
- Năm mới, tui chúc cho bạn thêm một tuổi. Nhiều niềm vui. Học hành tấn tới.
Nàng nhận một cách rụt rè:
- Cám ơn bạn! Tui cũng chúc bạn như vậy.
Tình hình thật thuận lợi cho anh, anh vừa cắn hạt dưa vừa nói:
- Sáng nay Kim có đi đâu không?
- Kim chờ ba mẹ đi chùa về là Kim đi lên nhà thờ ông ngoại.
- Bạn cho tui tháp tùng có được không?
- Ðược thôi. Nhưng mình xuất hành hướng nào lấy hên?
À! Xuất hành hướng nào trong ngày mồng một Tết? Anh sực nhớ sáng nay anh đã đọc trong một tờ lịch và nói luôn:
- Bạn cầu hỉ thần thì đi hướng Tây bắc. Bạn cầu tài thần thì đi hướng chính Ðông. Và giờ xuất hành tốt nhất là tí, sửu, ngọ.
Kim phục lăn:
- Chà! Bạn giỏi quá. Làm thầy bói cũng được đó nghen!
Nguyên sướng rơn:
- Ăn thua gì! Tui giỏi hơn thầy bói nữa. Tui còn biết một hướng khác còn ghê hơn nữa.
- Hướng gì vậy Nguyên.
Nghe nàng hỏi một cách thành thật như vậy, lỗ mũi của anh nở to như quả cà chua.
- Ðó là hướng mà ông Saint Exupéry tác giả quyển Le Petit Prince đã nói “Yêu nhau không phải nhìn nhau mà cùng nhìn về một hướng”.
Nói xong, lồng ngực anh rộn ràng. Trời đất ơi! Sao sáng hôm nay, nhờ vào cái gì mà anh ăn nói có duyên đến thế? Chắc hẳn nàng sẽ òa khóc nức nở mà thôi. Bởi hạnh phúc đến đột ngột làm trái tim non nớt của nàng co thắt lại, nàng sẽ thổn thức. Nàng sẽ ngả đầu vào tay anh mà thốt lên những lời âu yếm. Suy nghĩ như thế nên anh đưa cánh tay của mình về phía nàng. Nhưng nàng chưa điên khùng như anh đã tưởng tượng. Nàng đánh một cái thật mạnh vào cánh tay Nguyên:
- Ðồ quỷ! Vậy mà cũng nói!
Anh vội chống chế:
- Bạn hỏi thật thì tui trả lời thật mà...
- Thôi đừng đùa nữa! Mồng một tết mà nói năng lộn xộn là xui cả năm đó nghen!
Nguyên thầm nghĩ, anh có nói gì bậy bạ đâu. Anh chỉ nói bằng ngôn ngữ của trái tim. Không lẽ, nàng không hiểu sao? Cả hai cùng im lặng. Khói trên bàn thờ thoang thoảng bay. Mùi hương dịu. Anh ngước mắt nhìn bức tường trước mặt. Bức tranh La Joconde của Léonard de Vinci đang nhìn anh. Nụ cười bí ẩn ấy như thúc giục anh hãy nói với Kim điều gì đó. Hãy nói đi cậu học trò lớp mười hai A2. Ðừng ngại ngùng gì cả. Anh buột miệng:
- Lâu nay bạn có gặp Kỳ không?
Sao lại hỏi một câu ngớ ngẩn quá vậy? Anh cũng không biết nữa. Nàng đáp:
- Kỳ à! Mình gặp hoài à!
Anh cảm thấy tim mình đau nhói. Gặp hoài là sao?
- Gặp để làm gì vậy Kim?
Nàng đáp tỉnh bơ:
- Bạn bè thì gặp nhau thôi!
- Vậy à?
- Chèn ơi! Bạn Kỳ giỏi lắm nghen!
Lại còn khen cái thằng Kỳ râu nữa chứ! Không biết vì sao mà nàng lại “mê” thằng quỷ sứ này vậy? Anh buồn bã. Vuốt mặt người ta mà còn nể mũi. Tại sao nàng lại “ca ngợi” Kỳ râu trước mặt anh? Anh nín thở:
- Nghe nói bạn thân với Kỳ lắm à?
- Ai nói vậy?
Anh cảm thấy tự ái dồn dập:
- Bạnh có thân với Kỳ không?
Kim không trả lời. Vậy là rõ như ban ngày. Nàng chắc có “tình ý” gì với Kỳ râu nên mới im lặng, nên vừa rồi mới hỏi lại “Ai nói vậy?” Máu thám tử trong người anh nổi lên cuồn cuộn, nó như sóng lớn sẵn sàng cuốn phăng đi tất cả mọi trở ngại. Anh nheo mắt quan sát. Hãy xem kìa, ngón tay nàng đang gõ nhịp trên bàn. Ðó là lúc người ta đang suy nghĩ về một điều gì đó. Nàng lại lơ đễnh nhìn lên trần nhà. Ðó là lúc người ta tìm một câu trả lời thật khéo léo. Nàng lại nhìn xuống chân. Ðó là lúc người ta bắt đầu từ chối một việc gì mà mình nhờ cậy. Trời ơi! Nàng lại còn bẻ ngón tay nữa chứ! Ðó là lúc người ta sẽ thú nhận một việt tồi tệ nhất. Nguyên lập tức hỏi ngay:
- Nghe nói bạn thân với Kỳ lắm à?
Nàng vẫn không trả lời:
- Ai nói vậy?
Nguyên phải trả lời sao đây. Có nên đổ qua cho thằng Quân không? Suy tính một hồi lâu, anh ưỡn ngực dõng dạc nói:
- Tui nói.
- Thật không?
- Thật!
- Cho bạn nói lại một lần nữa đó!
Chà! Lại cứ ỡm ờ mãi. Nếu nàng không dám thú nhận thân với Kỳ, thì có nghĩa là nàng yêu ta. Vì nàng thương ta nên nàng mắc cỡ. Nàng mắc cỡ nên nàng không dám nói. Nàng ơi! Kỳ đà cha cắc ké, cắc ké mẹ kỳ nhông, kỳ nhông là ông kỳ đà, kỳ đà là cha cắc ké. Thật là rắc rối! Nguyên suy nghĩ lung lắm, anh cương quyết đáp:
- Bạn hỏi ai nói à?
- Ừ! Ai nói?
- Tui nói.
- Cho bạn nói lại một lần nữa, trước khi suy nghĩ kỹ à nghen!
Hà hà! Kim đang bí đây. Hết đường chối cãi nhé! Mà thôi, nàng sẽ chối vì nàng yêu anh mà lỵ!
Nàng sẽ thổn thức mà nói rằng “Mình không thân với Kỳ đâu! Mình thân với Nguyên nhất! Bạn nói trật lất. Bạn đa nghi quá à! Mình chỉ thân với mỗi một mình Nguyên thôi!” Sức mấy mà nàng thú nhận là thân với Kỳ. Vì hình bóng của anh đang nằm trọn vẹn trong ngăn tim của nàng. Dúng vậy không hỡi Kim? Suy diễn một cách đầy logic như thế nên anh vội trả lời một cách hùng hồn:
- Tui nói!
- Vậy à! Tưởng ai nói, chứ Nguyên nói thì trúng phóc! Nguyên giỏi dễ sợ!
Nghe nàng đáp như vậy, anh muốn té xỉu. Sự thật phũ phàng quá vậy sao? Anh ngồi đẫn đờ. Anh muốn chui xuống đất. Anh muốn bay lên trời. Anh muốn chạy trốn khỏi không gian này. Còn gì nữa đâu mà thương với nhớ? Trong lúc anh chưa định hồn lại thì phía ngoài cổng có tiếng chó sủa.
Anh quay nhìn ra ngoài sân. Lại cái mặt của thằng Kỳ râu xuất hiện. Hắn cười tươi như hoa. Vẻ mặt hắn càng hớn hở bấy nhiêu thì lòng anh càng tan nát bấy nhiêu. Ðã thế, hắn còn đóng kịch nữa chứ! Khi con chó nhà nàng sủa “gâu gâu” thì hắn lại giở mũ ra, cúi gập người xuống một cách kính cẩn và nói “Xin chào ông chó!” Hai người đi sau Kỳ râu là Dũng lé và Quân thấy vậy bật tiếng cười khanh khách. Chưa bước vào trong nhà mà hắn đã oang oang:
- Chào Kim năm mới! Happy new year! Happy life!
Kim vội đứng lên:
- Mời các bạn vào nhà chơi! Chào các bạn một năm mới đầy niềm vui.
Vừa chạm mặt Nguyên đang ngồi sờ sờ ra đó, Dũng lé vội nói:
- Ủa! Nguyên đây nè! Chà! Ðạp đất nhà Kim năm mới là Nguyên đó nghen!
Mọi người đã ngồi vào bàn. Kim lăng xăng chạy lấy thêm tách uống trà, thêm bánh mứt để mời các bạn. Không khí bắt đầu ồn ào những tiếng cười nói lẫn tiếng cắn hạt dưa. Ba người đến sau không hề biết Nguyên đang buồn thúi ruột. Kể cả Quân người bạn thân nhất của anh. Ðang ngồi chơi, nhưng anh suy nghĩ những chuyện vu vơ khác. Anh thầm mong ba người bạn đến sau sẽ đi về trước. Chỉ còn lại một mình Nguyên, anh sẽ đưa Kim đi dạo phố, đưa Kim lên nhà thờ ông ngoại nàng. Anh sẽ cầm lấy những ngón tay của nàng. Và tặng nàng một bông hoa cúc mà anh còn để trong túi áo. Thế nhưng, kế hoạch đó mọi người đâu biết đến. Lại cái giọng ồ ồ như tiếng xe cúp rú ga:
- Các bạn nè! Mình đề nghị là nên lên thăm chị Hồng, sau đó đi thăm nhà thầy cô. Các bạn đồng ý không?
Người hưởng ứng đầu tiên không ai khác hơn là Dũng lé:
- Hoan hô bạn Kỳ, bạn Kỳ đưa ra ý kiến thật tuyệt vời!
Và ngay lúc đó, ba má của Kim cũng vừa đi chùa về. Lũ học trò đứng dậy xin phép ra về.
Lời đề nghị của Kỳ được mọi người chấp nhận. Nguyên miễn cưởng chấp hành theo. Bốn người bạn trai và một người bạn gái bước ra phố trong ngày mồng một Tết. Không khí ngày nguyên đán thơm nồng. Tiếng cười nói bay chạm vào trời xanh. Nguyên sờ lên túi áo. Vẫn còn đó một lời tỏ tình chưa ngỏ. Anh bước đi sau cùng và nhìn vào mái tóc Kim đang đùa bay trong gió. Anh thì thầm cho riêng anh nghe:
Ðó là lúc mà tôi tìm mãi mãi
Một mùi hương nguyên vẹn buổi ban đầu
Ðêm nay ngủ rồi sau này cũng vậy
Tôi sẽ hỏi thầm: Hoa cúc lạc về đâu?
Lê Minh Quốc
Phú Nhuận 4-1992



Nếu nói như ngôn ngữ ước lệ của văn chương thì thời gian thấm thoát trôi qua như bóng câu vụt qua cửa sổ, như ngựa chạy tên bay - chẳng mấy chốc ngày Tết đã gần kề. Ðêm hôm qua, Nguyên không ngủ được. Ðêm ba mươi Tết anh đã nằm giữa sân cỏ để canh nồi bánh chưng. Không gian tối sầm lại. Khói bay nghi ngút. Hương vị của ngày nguyên đán đã làm cho tất cả mọi người thấy mình trẻ lại. Nguyên và em Dung thầm đếm từng giờ để đợi giây phút giao thừa. Trong lúc ba lăng xăng dọn dẹp trong nhà thì mẹ và anh em Nguyên lo nấu nồi bánh chưng. Em Dung ngồi trong lòng của mẹ và đòi mẹ kể lại chuyện cổ tích. Những câu chuyện cổ tích sẽ làm cho trẻ em lớn lên. Ðể nhìn thấy cuộc đời đầy sự nhân ái và cái thiện. Còn Nguyên, anh nhìn lên bầu trời anh hỏi thầm với ngọn gió những lời tự tình. Lời tự tình ấy sẽ bay theo gió đến đậu bên thềm nhà của Kim. Vừa đẩy củi vào lò lửa, mẹ vừa chậm rãi kể chuyện cổ tích. Em Dung lắng nghe một cách say mê.
“Ngày xửa ngày xưa... sau khi vua Hùng Vương phá được giặc Ân, nhân quốc gia thái bình, muốn truyền ngôi cho con, bèn triệu hai mươi vị quan lang và công tử lại mà phán rằng: “Ta muốn truyền ngôi cho kẻ nào làm vừa ý ta, cuối năm nay mang trân cam mỹ vị đến để tiến cúng tiên vương cho ta tròn đạo hiếu thì sẽ được ta truyền ngôi...”
Nguyên nghe đến đây, anh thầm nghĩ, anh không muốn làm vua, anh chỉ muốn được Kim yêu anh mà thôi. Chà! Làm vua thì cũng sướng đấy, nhưng lúc đó, mình sẽ phong cho Kim làm hoàng hậu. Kim ơi! Em có đồng ý không? Thôi, dẹp ý nghĩ này qua một bên để nghe mẹ kể tiếp!
“Thế là các con đều đua nhau đi tìm của ngon vật lạ khắp trên cạn dưới biển, nhiều không sao kể xiết. Duy chỉ có vị công tử thứ mười tám là Tiết Liêu, bà mẹ trước kia vốn bị vua ghẻ lạnh, mắc bệnh mà chết, tả hữu ít người giúp đỡ, mộng mị bất an. Một đêm kia, mộng thấy có thần nhân đến nói rằng: “Các vật trên cõi trời đất và mọi của quý của người không gì bằng gạo. Gạo có thể nuôi người khỏe mạnh mà ăn không bào giờ chán, các vật khác không thể hơn được. Nay đem gạo nếp làm bánh, cái hình vuông, cái hình tròn để tượng trưng hình trời và đất rồi dùng lá bọc ngoài, ở trong đặt mỹ vị để ngụ ý công đức sinh thành lớn lao của cha mẹ”.
Bây giờ, Nguyên tự hỏi, có vị thần nhân nào xuất hiện nữa không? Anh nhắm mắt lại và thần mong có vị tiên trên trời bước xuống. Anh sẽ nắm lấy áo của ông tiên mà hỏi rằng: “Làm thế nào để cho người con gái yêu mình?” Ông tiên bảo rằng “Vào lúc sáu giờ sáng con hãy đến nhà của nàng và không quên cầm trên tay một chùm hoa cúc”. Nguyên sẽ hỏi lại “Thưa ông tiên, buổi sáng nào cũng được chăng?” Lúc đó ông tiên sẽ phì cười đầy độ lượng như ông già Noel mà bảo lại rằng: “Không đâu! Chỉ có thể là buổi sáng ngày mồng một Tết. Lúc đó trời đất còn tinh khôi, âm thuận dương hòa, lòng người đẽ hòa hợp”. Nguyên vâng lời dạy bảo đó. Anh thiu thiu nhắm mắt để mường tượng đến ông tiên sẽ xuất hiện trong giấc mơ của anh. Anh nhắm mắt lại, còn Tiết Liêu thì sao?
“Tiết Liêu tỉnh dậy, mừng rỡ mà nói rằng: “Thần nhân giúp ta vậy”. Nói rồi bèn theo lời trong mộng mà làm, chọn thứ gạo nếp trắng tinh, lặt lấy những hạt tròn mẩy không bị vỡ, vo cho thật sạch, lấy lá xanh bọc chung quanh thành hình vuông, cho trân cam mỹ vị vào bên trong để tượng trưng cho việc đại địa chứa vạn vật, rồi nấu chín, gọi là bánh chưng. Lại lấy gạo nếp nặn thành hình tròn, tượng trưng cho trời gọi là bánh dày. đến kỳ, vua vui vẻ truyền các con bày vật dâng tiến. Xem qua khắp lượt, thấy không thiếu thứ gì. Duy chỉ có Tiết Liêu chỉ tiến dâng bánh chưng và bánh dày. Vua kinh ngạc mà hỏi. Tiết Liêu đem giấc mộng mà thuật lại. Vua đem nếm thấy ngon miệng không chán, hơn hẳn các thứ của các con khác, tấm tắc khen hồi lâu rồi cho Tiết Liêu được xếp giải nhất. Ðến ngày Tết, vua lấy bánh này dâng cúng cho cha mẹ. Thiên hạ bắt chước, nhân tên Tiết Liêu mà gọi là tiết liệu – nghĩa là thức ăn vật liệu trong ngày Tết. Vua bèn truyền ngôi lại cho Tiết Liêu”.
Chà! Tiết Liệu lên ngôi lúc nào vậy? Nguyên không nhớ nữa, anh đâu có nghe mẹ kể. Anh đã ngủ. Anh đã chìm vào mộng mị của hương cỏ, hương trời đất và mùi khói nấu bánh chưng xanh. Anh thấy anh ngây thơ như một chú bé không thuộc bài khi đứng trước cô giáo. Cô giáo ấy là Kim đang nghiêm khắc nhìn anh. Và trên tay đang xòe nở một chùm hoa cúc. Anh lặng lẽ dâng cho nàng.
Giấc mơ ấy, sáng nay anh còn nhớ lại và trong tâm hồn tràn ngập niềm vui. Anh đi đến nhà Kim bằng bước chân của con chiên đến nhà thờ buổi sáng ngày chủ nhật. Ði bằng trái tim của người biết mình sắp trúng số độc đắc. Ði bằng mùi hương của hoa cúc cầm trên tay. Ði bằng đôi mắt rạng rỡ của một người chói lòa ánh sáng hạnh phúc. Có nghĩa là anh đang đi bằng tình yêu đầu mùa nắng mới.
Anh bước đến cổng nhà nàng. Ngôi nhà này anh đã rành sáu câu vọng cổ, ấy thế mà sáng nay anh bỗng ngượng ngập vô cùng. Bộ quần áo mới đã làm anh trở thành một người lớn. Nàng mời anh vào nhà. Khung cảnh trở nên ấm áp và tha thiết dường nào. Ðâu đó có tiếng pháo vọng lại rộn rã. Trời không nắng nhưng cũng không mưa. Dường như ông Xuân Diệu đã bảo như thế. Nguyên ngồi mà nhớ lại những vần thơ của tình yêu anh muốn đọc cho nàng nghe trong mùa xuân này. Nhưng anh không dám. Anh im lặng. Vóc dáng kiêu sa của nàng trong bộ quần áo mới đã làm anh xốn xang. Tóc ngắn. Má bầu bĩnh. Môi son đỏ. Chao ơi! Nàng ngồi đó, dịu dàng như âm nhạc “Xuân vừa về trên bãi cỏ non, gió xuân đưa lá vàng xuôi nguồn, hoa cười cùng nắng tia vàng son. Lũ ong lên đường cánh tung tròn, hoa chẳng yêu lũ bướm lả lơi...” Âm nhạc trong chiếc cassette thì thầm cùng anh những lời yêu thương. Anh đưa mắt nhìn Kim, tình cờ, mắt anh chạm vào mắt của nàng. Anh xốn xang. Kim ngượng ngùng:
- Mời bạn cắn hạt dưa cho vui!
Những hạt dưa đỏ như son. Anh cầm trên tay. Ðặt trên môi. Cắn nhẹ. Vỏ tách ra. Hạt giòn tan và ngọt bùi. Anh nhìn bâng quơ ra ngoài sân. Những bông cúc vàng đang đong đưa trong gió. Làm sao nói hết được màu vàng của hoa cúc, hỡi Kim? Năm mới đã đến, nghĩa là anh thêm một tuổi. Anh đã lớn. Anh rút phong bì màu đỏ có ghi ba chữ “Phúc lộc thọ” đưa cho Kim:
- Năm mới, tui chúc cho bạn thêm một tuổi. Nhiều niềm vui. Học hành tấn tới.
Nàng nhận một cách rụt rè:
- Cám ơn bạn! Tui cũng chúc bạn như vậy.
Tình hình thật thuận lợi cho anh, anh vừa cắn hạt dưa vừa nói:
- Sáng nay Kim có đi đâu không?
- Kim chờ ba mẹ đi chùa về là Kim đi lên nhà thờ ông ngoại.
- Bạn cho tui tháp tùng có được không?
- Ðược thôi. Nhưng mình xuất hành hướng nào lấy hên?
À! Xuất hành hướng nào trong ngày mồng một Tết? Anh sực nhớ sáng nay anh đã đọc trong một tờ lịch và nói luôn:
- Bạn cầu hỉ thần thì đi hướng Tây bắc. Bạn cầu tài thần thì đi hướng chính Ðông. Và giờ xuất hành tốt nhất là tí, sửu, ngọ.
Kim phục lăn:
- Chà! Bạn giỏi quá. Làm thầy bói cũng được đó nghen!
Nguyên sướng rơn:
- Ăn thua gì! Tui giỏi hơn thầy bói nữa. Tui còn biết một hướng khác còn ghê hơn nữa.
- Hướng gì vậy Nguyên.
Nghe nàng hỏi một cách thành thật như vậy, lỗ mũi của anh nở to như quả cà chua.
- Ðó là hướng mà ông Saint Exupéry tác giả quyển Le Petit Prince đã nói “Yêu nhau không phải nhìn nhau mà cùng nhìn về một hướng”.
Nói xong, lồng ngực anh rộn ràng. Trời đất ơi! Sao sáng hôm nay, nhờ vào cái gì mà anh ăn nói có duyên đến thế? Chắc hẳn nàng sẽ òa khóc nức nở mà thôi. Bởi hạnh phúc đến đột ngột làm trái tim non nớt của nàng co thắt lại, nàng sẽ thổn thức. Nàng sẽ ngả đầu vào tay anh mà thốt lên những lời âu yếm. Suy nghĩ như thế nên anh đưa cánh tay của mình về phía nàng. Nhưng nàng chưa điên khùng như anh đã tưởng tượng. Nàng đánh một cái thật mạnh vào cánh tay Nguyên:
- Ðồ quỷ! Vậy mà cũng nói!
Anh vội chống chế:
- Bạn hỏi thật thì tui trả lời thật mà...
- Thôi đừng đùa nữa! Mồng một tết mà nói năng lộn xộn là xui cả năm đó nghen!
Nguyên thầm nghĩ, anh có nói gì bậy bạ đâu. Anh chỉ nói bằng ngôn ngữ của trái tim. Không lẽ, nàng không hiểu sao? Cả hai cùng im lặng. Khói trên bàn thờ thoang thoảng bay. Mùi hương dịu. Anh ngước mắt nhìn bức tường trước mặt. Bức tranh La Joconde của Léonard de Vinci đang nhìn anh. Nụ cười bí ẩn ấy như thúc giục anh hãy nói với Kim điều gì đó. Hãy nói đi cậu học trò lớp mười hai A2. Ðừng ngại ngùng gì cả. Anh buột miệng:
- Lâu nay bạn có gặp Kỳ không?
Sao lại hỏi một câu ngớ ngẩn quá vậy? Anh cũng không biết nữa. Nàng đáp:
- Kỳ à! Mình gặp hoài à!
Anh cảm thấy tim mình đau nhói. Gặp hoài là sao?
- Gặp để làm gì vậy Kim?
Nàng đáp tỉnh bơ:
- Bạn bè thì gặp nhau thôi!
- Vậy à?
- Chèn ơi! Bạn Kỳ giỏi lắm nghen!
Lại còn khen cái thằng Kỳ râu nữa chứ! Không biết vì sao mà nàng lại “mê” thằng quỷ sứ này vậy? Anh buồn bã. Vuốt mặt người ta mà còn nể mũi. Tại sao nàng lại “ca ngợi” Kỳ râu trước mặt anh? Anh nín thở:
- Nghe nói bạn thân với Kỳ lắm à?
- Ai nói vậy?
Anh cảm thấy tự ái dồn dập:
- Bạnh có thân với Kỳ không?
Kim không trả lời. Vậy là rõ như ban ngày. Nàng chắc có “tình ý” gì với Kỳ râu nên mới im lặng, nên vừa rồi mới hỏi lại “Ai nói vậy?” Máu thám tử trong người anh nổi lên cuồn cuộn, nó như sóng lớn sẵn sàng cuốn phăng đi tất cả mọi trở ngại. Anh nheo mắt quan sát. Hãy xem kìa, ngón tay nàng đang gõ nhịp trên bàn. Ðó là lúc người ta đang suy nghĩ về một điều gì đó. Nàng lại lơ đễnh nhìn lên trần nhà. Ðó là lúc người ta tìm một câu trả lời thật khéo léo. Nàng lại nhìn xuống chân. Ðó là lúc người ta bắt đầu từ chối một việc gì mà mình nhờ cậy. Trời ơi! Nàng lại còn bẻ ngón tay nữa chứ! Ðó là lúc người ta sẽ thú nhận một việt tồi tệ nhất. Nguyên lập tức hỏi ngay:
- Nghe nói bạn thân với Kỳ lắm à?
Nàng vẫn không trả lời:
- Ai nói vậy?
Nguyên phải trả lời sao đây. Có nên đổ qua cho thằng Quân không? Suy tính một hồi lâu, anh ưỡn ngực dõng dạc nói:
- Tui nói.
- Thật không?
- Thật!
- Cho bạn nói lại một lần nữa đó!
Chà! Lại cứ ỡm ờ mãi. Nếu nàng không dám thú nhận thân với Kỳ, thì có nghĩa là nàng yêu ta. Vì nàng thương ta nên nàng mắc cỡ. Nàng mắc cỡ nên nàng không dám nói. Nàng ơi! Kỳ đà cha cắc ké, cắc ké mẹ kỳ nhông, kỳ nhông là ông kỳ đà, kỳ đà là cha cắc ké. Thật là rắc rối! Nguyên suy nghĩ lung lắm, anh cương quyết đáp:
- Bạn hỏi ai nói à?
- Ừ! Ai nói?
- Tui nói.
- Cho bạn nói lại một lần nữa, trước khi suy nghĩ kỹ à nghen!
Hà hà! Kim đang bí đây. Hết đường chối cãi nhé! Mà thôi, nàng sẽ chối vì nàng yêu anh mà lỵ!
Nàng sẽ thổn thức mà nói rằng “Mình không thân với Kỳ đâu! Mình thân với Nguyên nhất! Bạn nói trật lất. Bạn đa nghi quá à! Mình chỉ thân với mỗi một mình Nguyên thôi!” Sức mấy mà nàng thú nhận là thân với Kỳ. Vì hình bóng của anh đang nằm trọn vẹn trong ngăn tim của nàng. Dúng vậy không hỡi Kim? Suy diễn một cách đầy logic như thế nên anh vội trả lời một cách hùng hồn:
- Tui nói!
- Vậy à! Tưởng ai nói, chứ Nguyên nói thì trúng phóc! Nguyên giỏi dễ sợ!
Nghe nàng đáp như vậy, anh muốn té xỉu. Sự thật phũ phàng quá vậy sao? Anh ngồi đẫn đờ. Anh muốn chui xuống đất. Anh muốn bay lên trời. Anh muốn chạy trốn khỏi không gian này. Còn gì nữa đâu mà thương với nhớ? Trong lúc anh chưa định hồn lại thì phía ngoài cổng có tiếng chó sủa.
Anh quay nhìn ra ngoài sân. Lại cái mặt của thằng Kỳ râu xuất hiện. Hắn cười tươi như hoa. Vẻ mặt hắn càng hớn hở bấy nhiêu thì lòng anh càng tan nát bấy nhiêu. Ðã thế, hắn còn đóng kịch nữa chứ! Khi con chó nhà nàng sủa “gâu gâu” thì hắn lại giở mũ ra, cúi gập người xuống một cách kính cẩn và nói “Xin chào ông chó!” Hai người đi sau Kỳ râu là Dũng lé và Quân thấy vậy bật tiếng cười khanh khách. Chưa bước vào trong nhà mà hắn đã oang oang:
- Chào Kim năm mới! Happy new year! Happy life!
Kim vội đứng lên:
- Mời các bạn vào nhà chơi! Chào các bạn một năm mới đầy niềm vui.
Vừa chạm mặt Nguyên đang ngồi sờ sờ ra đó, Dũng lé vội nói:
- Ủa! Nguyên đây nè! Chà! Ðạp đất nhà Kim năm mới là Nguyên đó nghen!
Mọi người đã ngồi vào bàn. Kim lăng xăng chạy lấy thêm tách uống trà, thêm bánh mứt để mời các bạn. Không khí bắt đầu ồn ào những tiếng cười nói lẫn tiếng cắn hạt dưa. Ba người đến sau không hề biết Nguyên đang buồn thúi ruột. Kể cả Quân người bạn thân nhất của anh. Ðang ngồi chơi, nhưng anh suy nghĩ những chuyện vu vơ khác. Anh thầm mong ba người bạn đến sau sẽ đi về trước. Chỉ còn lại một mình Nguyên, anh sẽ đưa Kim đi dạo phố, đưa Kim lên nhà thờ ông ngoại nàng. Anh sẽ cầm lấy những ngón tay của nàng. Và tặng nàng một bông hoa cúc mà anh còn để trong túi áo. Thế nhưng, kế hoạch đó mọi người đâu biết đến. Lại cái giọng ồ ồ như tiếng xe cúp rú ga:
- Các bạn nè! Mình đề nghị là nên lên thăm chị Hồng, sau đó đi thăm nhà thầy cô. Các bạn đồng ý không?
Người hưởng ứng đầu tiên không ai khác hơn là Dũng lé:
- Hoan hô bạn Kỳ, bạn Kỳ đưa ra ý kiến thật tuyệt vời!
Và ngay lúc đó, ba má của Kim cũng vừa đi chùa về. Lũ học trò đứng dậy xin phép ra về.
Lời đề nghị của Kỳ được mọi người chấp nhận. Nguyên miễn cưởng chấp hành theo. Bốn người bạn trai và một người bạn gái bước ra phố trong ngày mồng một Tết. Không khí ngày nguyên đán thơm nồng. Tiếng cười nói bay chạm vào trời xanh. Nguyên sờ lên túi áo. Vẫn còn đó một lời tỏ tình chưa ngỏ. Anh bước đi sau cùng và nhìn vào mái tóc Kim đang đùa bay trong gió. Anh thì thầm cho riêng anh nghe:
Ðó là lúc mà tôi tìm mãi mãi
Một mùi hương nguyên vẹn buổi ban đầu
Ðêm nay ngủ rồi sau này cũng vậy
Tôi sẽ hỏi thầm: Hoa cúc lạc về đâu?

Lê Minh Quốc
Phú Nhuận 4-1992