Lực Phản Kháng

Có thể nói rằng đôi khi lực phản kháng vô hình vô ảnh, không có thể nhìn, nghe, sờ, ngửi thấy được. Nhưng chúng ta có thể cảm thấy được. Chúng ta kinh nghiệm lực phản kháng như một lực trường phản xạ. Nó đẩy ra. Tiêu cực. Làm nản chí. Mục đích chính là xua đuổi, làm chia trí và cản trở chúng ta làm công việc của chúng ta là hoàn tất một bài thơ, chấm dứt một câu chuyện, hoàn thành một bức tranh theo đúng nguyện vọng của mình.
Lực phản kháng là kẻ thù của người viết, của người làm thơ nói riêng, và cũng là kẻ thù của những người làm văn học nghệ thuật cũng như làm công tác khoa học, đời sống hằng này nói một cách tổng quát. Sự khác biệt của người làm văn học nghệ thuật và đời sống khoa học hằng ngày là tích cách cá nhân của văn sĩ, thi sĩ, nhạc sĩ, hoạ sĩ... Thế giới của họ là thế giới riêng tư, đôi khi rất đơn độc và lực phản kháng có thể từ bên ngoài, từ người thân, vợ chồng, con cái với những lời khen chê dễ khiến người làm văn học nghệ thuật nản lòng. Nhà văn, nhà thơ, nhà hội hoạ, hay nhạc sĩ là những người rất nhạy cảm. Tính nhạy cảm của họ là chià khoá bộc bạch tâm hồn của con người và tác phẩm của họ làm chúng ta cảm nhận những đau khổ, vui sướng, thù hận, yêu thương một cách mãnh liệt hơn. Nhưng tính nhạy cảm đó có thể thành con dao hai lưỡi, thay vì thành dụng cụ để diễn tả cảm xúc chính mình hay của con người, nó có thể trở thành lực phản kháng ngăn cản người làm văn học nghệ thuật tiếp tục sứ mạng của mình. Người nghệ sĩ chân chính phải vượt qua kẻ thù nội tâm đó! Không để cho tính nhạy cảm của mình cản trở công việc của mình. Không để cho sự khước bỏ của người khác làm nản chí vì mỗi tác phẩm của người làm văn học nghệ thuật là một sản phẩm riêng tư, phản ảnh tâm hồn của người nghệ sỹ hay phản ảnh một thời cuộc, ước mơ chung của con người.
Ông Theodore Geisel là nhà viết và minh hoạ truyện trẻ em nổi danh trên thế giới dưới tên Dr. Seuss. Ban đầu bao nhiêu nhà xuất bản từ chối không chịu in những truyện bị xem là vớ vẩn và tranh vẽ kỳ cục cho đến khi một nhà xuất bản in liều một chuyến được quần chúng ủng hộ nhiệt liệt và những bức thư từ chối trở thành chuyện quá khứ. Gần 50 tác phẩm trẻ em của Dr. Seuss bán chạy như nước từ thế hệ này sang thế hệ khác và năm 1984, Dr. Seuss đã được trao tặng Giải Thưởng Pulitzer đặc biệt vì ông đã vượt qua được lực phản kháng của các nhà xuất bản ban đầu cũng như những thất vọng của bản thân mình.
Sự tự nghi ngờ có thể là bạn đồng minh của người làm văn học nghệ thuật, nó là dấu mức đo lường ước vọng của người nghệ sỹ. Nó phản ảnh ước mơ, lòng ham muốn thực hiện hoài bão của nghệ sỹ. Nếu bạn thường hỏi chính mình hay bạn bè rằng bạn có phải thực sự là một nhà văn, nhà thơ, một nghệ sỹ chân chính không, thì chắc chắn bạn đang hoặc sẽ thành một nghệ sỹ. Quá tự tin, phách lối nghĩ mình đã đạt tới đỉnh cao của văn học nghệ thuật rồi là dấu hiệu của những nghệ sỹ giả, những người làm văn học nghệ thuật chân chính là những người dò dẫm, luôn luôn cố gắng vượt qua tầm hạn hiện tại của mình, sẵn sàng đón nghe phê bình chỉ trích để làm tác phẩm của mình thêm hoàn hảo.
Cầu chúc quí vị vượt qua các lực phản kháng bên ngoài và bên trong để đóng góp với đời. Lực phản kháng là kẻ thù nội tại nhưng như Đức Dalai Lama có nói: "Kẻ thù là một ông thầy tốt." Vượt qua được lực phải kháng nội, ngoại là bước đầu trong việc hoàn thành các tác phẩm tương lai.

Nguyên Đỗ