Chương IV

Một hôm, một trung úy thuộc sư đoàn xung kích Brandebourg, trung úy Adrian Von Foelkersam đến thăm tôi. Người hậu duệ của một gia đình vọng tộc miền Baltique này là một sĩ quan tuyệt diệu. Anh đã được gắn huy chương cao quí ngay từ năm 1911 nhờ thành tích táo bạo tại mặt trận miền Đông. Trước hết, anh ta lưu ý tôi về nỗi bất bình bao trùm các quân nhân phục vụ lâu ngày trong sư đoàn Brandebourg và giải thích rằng lâu nay sư đoàn không được giao phó nhiệm vụ gì đặc biệt, trái lại vẫn phải đi làm nút chặn mà như vậy là bị tung vào những trận đánh mà bất cứ sư đoàn nào cũng thực hiện tốt đẹp được. Tổn thất của sư đoàn sau các trận đánh này lên rất cao và nhất là không thể thay thế được, bởi vì sư đoàn này gồm toàn những quân nhân đặc biệt biết nhiều ngoại ngữ và là những thành phần tình nguyện hoạt động trong các chiến dịch cảm tử. Sau khi nhập đề như thế, anh ta đề cập đến mục đích của cuộc viếng thăm: anh ta và 10 sĩ quan khác thuộc tiểu đoàn của anh tình cờ nghe nói đến đơn vị mới mà tôi đang thành lập, sẽ tỏ ra rất sung sướng nếu được bổ nhiệm về phục vụ đơn vị mới này. Anh hỏi liệu tôi có thể giúp họ tìm cách được thuyên chuyển không? Vì Von Foelkersam đã gây cho tôi cảm giác tốt ngay từ đầu cuộc gặp gỡ, tôi hứa với anh ta là sẽ dùng mọi quyền hạn của tôi để giúp họ.
Chính lời hứa này đã đưa tối đến cuộc gặp gỡ đầu tiên và cũng là cuộc gặp gỡ duy nhất với vị Đô Đốc nổi tiếng Canaris, chỉ huy cơ quan tình báo (Ausland Abwehr). Tôi vừa được biết rằng bác sĩ Kaltenbrunner, thời đó là chỉ huy trưởng cơ quan an ninh, và thượng cấp trực tiếp của tôi là chỉ huy trưởng cơ quan tình báo chính trị Schellenberg, có ý định cùng với Đô đốc Canaris tìm phương cách phối hợp hữu hiệu những nỗ lực của Ausland Abwehr và các cơ quan tình báo SS. Tôi có xin phép họ tham dự cuộc họp và vận động hậu thuẫn của họ trong mục đích xin Đô đốc thuyên chuyển 11 sĩ quan của sư đoàn Brandebourg về đơn vị mới của tôi.
Chúng tôi được đưa vào một văn phòng thiếu ánh sáng và ngồi vào các ghế bành thật sâu. Thật kì lạ, mặc dầu tôi có một trí nhớ đặc biệt về vẻ mặt con người, bây giờ tôi củng không thể nào hình dung được hình dáng của Đô đốc Canaris. Tôi chỉ còn nhớ được một người có tầm vóc trung bình, to béo nặng nề, trán thật hói, mặc quân phục hải quân. Về vẻ mặt, tôi chỉ còn nhớ độc có đôi mắt không màu sắc với một vẻ nhìn khó đoán được ý nghĩ, đưa đẩy không ngừng từ người này sang người khác, trừ khi nhìn cố định một vài phút vào một điểm cố định nào đó trên tường.
Trái lại, tôi không hề quên Canaris như là người tôi chống đối nếu không nói là đối thủ. Rõ rệt đó là một người tuyệt vời trong nghệ thuật giữ mình không dễ bị lay chuyển. Có thể ví ông ta với con bạch tuộc, ấn ngón tay sâu vào nó như một khối keo, ngay khi vừa buông ra, trái cầu bầy nhầy đó lại trở lại hình dáng cũ, tròn và trơn tuột, như chẳng có gì xảy ra cả. Với sự khôn khéo đặc biệt, Canaris biết cách ngăn chúng tôi, bằng lối biện chứng tài tình, không cho trình bày hết ý tưởng mà phần kết luận sẽ làm ông ta không thích. Vậy mà khi cần, chính tôi cũng biết là phải dai dẳng. Sự kiện này làm cho cuộc thảo luận dây dưa mãi. Trong vòng ba giờ đồng hồ liền, chúng tôi tìm cách làm cho ông ta thỏa hiệp, biệt phái 11 sĩ quan. Canaris đã liên tục, tôi có thể nói là sáng chế ra các lý do mới để từ chối. Ngay khi chúng tôi thành công trong việc bác bỏ một lập luận chống đối của ông, (bất chấp những lần bị ngắt lời), ông ta lại nêu ra lý do chống đối khác. Sau cùng, dường như vì cạn lý, ông ta chấp thuận thuyên chuyển 11 sĩ quan thuộc sư đoàn Brandebourg về đơn vị mới của tôi. Tôi thở ra một hơi dài khoan khoái, ngồi ngay ngắn lại và cố gắng giữ gìn không biểu lộ sự đắc thắng của mình. Bây giờ tôi là kẻ chiến thắng sau một cuộc chiến đấu ráo riết. Thế nhưng vào đúng lúc Tham Mưu Trưởng của ông sắp sửa nhận lệnh thi hành quyết định này, trước sự ngạc nhiên của chúng tôi, Canaris lại thấy các khó khăn mới và quyết định để vấn đề lại xét sau, nghĩa là chẳng bao giờ xét lại cả. Trước một chứng cớ mới về sự thiếu thiện chí của ông ta, tôi thấy chán ngấy và muốn đứng dậy đi về. Mãi đến vài tháng sau, vào tháng 11 năm 1913 nhờ những phương cách không chính thức, tôi mới được thỏa mãn về điểm này.