Chương 25
Tác giả: R. L. Stevenson
Bọn giặc đứng họp ở ngoài. Thốt nhiên một đứa chạy vào mượn bó đuốc. Xin-ve đồng ý. Tên kia xách đuốc ra, để lại chúng tôi ngồi trong xó tối. Ngồi mãi tôi đi đến lỗ châu mai cạnh đấy, nhìn ra ngoài. Bọn chúng đứng họp ở góc đồi. Đống tro đã tàn. Một đứa đứng cầm bó đuốc vừa mang ra. Một đứa nữa quỳ ở giữa, tay cầm con dao lấp lánh. Những đứa khác đứng khom lưng nhìn vào tên cầm dao. Tôi chỉ có thể nhìn thấy tên này đương cầm một cuốn sách. Tôi đương tự hỏi, làm sao bọn chúng lại có cái của lạ ấy thì tên quỳ giữa đã vụt đứng lên, rồi cả bọn kéo nhau vào. Tôi nói:
-Chúng vào rồi kìa! Xin-ve bảo:
-Cho chúng vào! Cho chúng cứ nắm đằng lưỡi, tôi còn giữ cái chuôi đây! Khi cánh cửa mở, cả bọn ùa vào; chúng đẩy một đứa lên trước. Tên này rụt rè tiến lên từng bước một, tay phải nắm chặt đưa ra đằng trước. Xin-ve quát to:
-Cứ lại đây! Không ai ăn thịt anh đâu mà sợ! Tên giặc bạo dạn bước lại gần, giúi vội vào tay Xin-ve một vật gì rồi vội bước lui về. Xin-ve cúi xuống nhìn rồi bảo:
-Cái vết đen! Tôi đã biết mà! Các anh muốn báo hiệu trước để xử tội tôi. Các anh lấy giấy này ở đâu ra? Chết chửa! Các anh đã xé giấy ở một quyển kinh thánh để làm cái vết đen. Thật là điềm chẳng lành! Sao dại dột thế? Mo-gan nói:
-Biết ngay mà! Tôi đã bảo mà! Xin-ve nói tiếp:
-Các anh đã làm thì các anh phải chịu lấy. Thằng ngốc nào lại đưa quyển kinh thánh ra thế này? Một tiếng đáp:
-Đích đấy! Xin-ve hỏi:
-Thật Đích không? Thế thì cầu nguyện đi! Nhưng đến đây, cái thằng mắt vàng tên là Giót đã đứng ra nói:
-Thôi đừng nói phiếm nữa! Chúng tôi đã họp và đã gửi cho ông cái vết đen. ông cứ đọc đi rồi hãy nói chuyện. Xin-ve đáp:
-à, anh Giót. Tính anh bao giờ cũng thích nhanh nhảu. Chữ anh viết ở giấy đây phải không? Chữ tốt lắm! Chà! Bây giờ anh trở nên một tay lỗi lạc trong anh em rồi. Có lẽ anh sẽ lên làm thuyền trưởng! Này, nhờ anh đưa hộ bó đuốc. Cái tẩu thuốc lá này cứ tắt luôn! Giót nói:
-Thôi ông đừng có đùa nữa! Không ai phục ông đâu! Xin-ve trả lời một cách khinh bỉ:
-Anh nói như đứa con nít. Tôi bảo cho anh biết: bây giờ tôi vẫn là chủ của anh. Cái vết đen của anh chỉ đáng giá nửa đồng xu. Bao giờ các anh đưa lý lẽ ra rồi hẵng hay. Giót đáp:
-Lý lẽ đây: điều thứ nhất, ông đã làm cho việc tìm của này bị hỏng! Điều thứ hai, ông đã thả cho kẻ thù đi khỏi nơi này. Tại sao họ đi? Có giời mà biết! Điều thứ ba, ông ngăn cản không cho chúng tôi đuổi theo họ khi họ rút lui. Chao ôi! Chúng tôi đã rõ ông là người ăn ở hai lòng. Và sau cùng, điều thứ tư, là chuyện thằng nhãi con này... Xin-ve hỏi một cách bình tĩnh:
-Có thế thôi, phải không? Giót đáp:
-Từng ấy cũng đủ quá rồi! Chúng tôi có bị treo cổ cũng chỉ vì cái lối đòn xóc hai đầu của ông!
-Được! Bây giờ các anh hãy nghe tôi trả lời. Các anh bảo tôi làm hỏng việc. Tất cả các anh ở đây đều biết dự định của tôi. Nếu làm theo lời tôi nói thì bây giờ có phải mọi người đều không ai thiệt mạng mà giàu sang phú quý rồi không? Nhưng ai gây ra tai hại này? Ai bắt tôi phải bỏ dự định ấy? Ai nóng ăn làm hỏng việc? Ai? Ai tước quyền thuyền trưởng của tôi trao cho tôi cái vết đen giữa hôm lên bộ? Ai bắt tôi làm cái trò múa rối ấy? Chính An-đe-sơn, lão Han và Giót chứ còn ai? Bây giờ trong ba đứa, chỉ còn hắn sống sót mà hắn còn lếu láo, dám khua môi múa mép ư? Xin-ve ngừng lại. Nhìn sắc mặt tên Giót và cả bọn chúng, tôi biết lời nói của Xin-ve đã có hiệu quả. Mo-gan kêu lớn:
-Thế còn những điều khác, nói nốt đi! Xin-ve lau mồ hôi trán rồi nói tiếp:
-Còn cái điều về cậu bé này, tôi nói cho anh nghe... Cậu bé chả là con tin đó sao? Các anh có biết việc của chúng ta hỏng đến mức nào không? Chỉ vì ba tên khốn nạn ấy mà chẳng mấy chốc chúng ta đều bị treo cổ lên cả! Nghĩ đến chuyện ấy, có lúc tôi cứ đờ đẫn cả người. Trong lúc thập tử nhất sinh như vậy, thì bắt được cậu bé này. Thực là phúc lớn. Cậu ấy là vật bảo mạng cho chúng ta. Thế mà các anh đòi giết nó đi. Không! Tôi không làm được việc ấy! à còn điều thứ ba. Này tôi hỏi thật! Anh Dôn, đầu anh chưa vỡ toạc đấy à? Cả anh Giót nữa! Cách đây sáu giờ, chả phải anh lên cơn sốt run bần bật, mặt bây giờ vẫn còn vàng nghệ đấy không? Có lẽ các anh không cần một ông thầy thuốc chính cống hằng ngày đến thăm bệnh và cho thuốc các anh phỏng? Còn cái điểm thứ hai vì sao tôi thỏa thuận điều đình với họ. Thế việc này chả phải chính các anh đến quỳ gối trước mặt tôi, van xin tôi làm việc ấy cho các anh, vì tinh thần các anh đã quá tan rã rồi không? Mà lúc ấy nếu tôi không làm, các anh đã chết đói tất! Nhưng những việc nhỏ mọn ấy cũng chẳng đáng kể đâu. Cái lý do chính là cái này đây! Hắn nói thế, rồi ném luôn xuống đất một mảnh giấy. Tôi nhận ra ngay đó là bức bản đồ màu giấy cũ đã ố vàng, trên có vạch ba chữ thập đỏ mà tôi đã lấy ở dưới đáy hòm của tên Bin khi xưa. Tại sao bác sĩ Ly lại giao cho hắn bức địa đồ ấy? Đó là điều tôi không hiểu thấu... Bức bản đồ vừa đưa ra đã làm bọn giặc ngạc nhiên đến hoa mắt! Chúng nhảy xổ vào tấm bản đồ như một lũ mèo vồ một con chuột nhắt. Rồi cái bản đồ được chuyền từ tay nọ sang tay kia, hết thằng này giật đến thằng khác giật; được xem tận mắt rồi, chúng hò hét, chửi thề, rồi cười hí hửng với nhau như trẻ con, tưởng như bọn chúng đã sờ thấy được vàng trong tay rồi, và đã chắc chắn mang vàng lên tàu, ung dung đi ra khơi vậy... Một đứa nói:
-Đúng rồi! Chính bản đồ của Phơ-linh, chính chữ ký của Phơ-linh đây! Giót nói:
-Tốt lắm! Vàng có đấy, nhưng tàu không có nữa thì lấy cái đếch gì mà mang đi? Xin-ve quay lại nhảy xổ lên, quát to:
-Câm cái mồm đi, không có tôi vặn cổ bây giờ! Làm thế nào mang đi à? Cái đó, phải hỏi ở anh và cả bọn anh đã đánh mất chiếc tàu ấy! Nhưng anh cũng chỉ là một thằng vô dụng thôi. Trí óc anh cũng chả hơn gì trí óc một con gián. Anh đã để mất tàu, anh còn nỏ mồm hỏi một cách hỗn xược như thế hả? Thật quá lắm! Mo-gan tỏ đồng tình:
-Xin-ve nói đúng đấy! Xin-ve bảo:
-Đúng đứt đi chứ lị! Bọn anh thì để mất tàu, còn tôi thì tìm ra kho của. Như thế thì hỏi ai hơn ai? Thôi bây giờ tôi từ chức mẹ nó đi cho xong. Mặc các anh muốn bầu ai làm thuyền trưởng thì bầu! 155 156 Tất cả đồng thanh kêu lớn:
-Xin-ve! Xin-ve vẫn làm thuyền trưởng! Xin-ve hỏi to:
-Thật thế chứ? Giót, thôi anh đợi lần khác vậy. Cũng may cho anh là tính tôi không hay thù vặt. Các bạn! Còn cái vết đen này, bây giờ nó còn giá trị gì nữa không? Vô ích chứ! Chỉ có Đích đã làm hỏng quyển thánh kinh, nên nó sẽ tự mang lấy họa. Đích lo lắng hỏi:
-Bây giờ phải làm thế nào? Nói xong hắn cứ bo xo bắn xắn trong người. Xin-ve ném cho tôi mảnh giấy cầm ở tay và bảo:
-Cậu Dim! Tôi cho cậu xem cái của lạ này! Đó là một mẩu giấy có một mặt trắng vì nó ăn vào trang cuối; còn mặt kia có vài câu sách kinh thánh. Trên mặt chữ in bị than xóa lem nhem. Bên mặt giấy trắng có mấy chữ "Trao tận tay", cũng viết bằng than. Thế là câu chuyện đêm hôm ấy chấm dứt. Mọi người uống rượu rồi đi nằm. Tôi cứ nằm thao thức mãi không chợp mắt được. Còn Xin-ve thì vẫn bình tĩnh đánh một giấc ngon lành.
Bọn giặc đứng họp ở ngoài. Thốt nhiên một đứa chạy vào mượn bó đuốc. Xin-ve đồng ý. Tên kia xách đuốc ra, để lại chúng tôi ngồi trong xó tối. Ngồi mãi tôi đi đến lỗ châu mai cạnh đấy, nhìn ra ngoài. Bọn chúng đứng họp ở góc đồi. Đống tro đã tàn. Một đứa đứng cầm bó đuốc vừa mang ra. Một đứa nữa quỳ ở giữa, tay cầm con dao lấp lánh. Những đứa khác đứng khom lưng nhìn vào tên cầm dao. Tôi chỉ có thể nhìn thấy tên này đương cầm một cuốn sách. Tôi đương tự hỏi, làm sao bọn chúng lại có cái của lạ ấy thì tên quỳ giữa đã vụt đứng lên, rồi cả bọn kéo nhau vào. Tôi nói:
-Chúng vào rồi kìa! Xin-ve bảo:
-Cho chúng vào! Cho chúng cứ nắm đằng lưỡi, tôi còn giữ cái chuôi đây! Khi cánh cửa mở, cả bọn ùa vào; chúng đẩy một đứa lên trước. Tên này rụt rè tiến lên từng bước một, tay phải nắm chặt đưa ra đằng trước. Xin-ve quát to:
-Cứ lại đây! Không ai ăn thịt anh đâu mà sợ! Tên giặc bạo dạn bước lại gần, giúi vội vào tay Xin-ve một vật gì rồi vội bước lui về. Xin-ve cúi xuống nhìn rồi bảo:
-Cái vết đen! Tôi đã biết mà! Các anh muốn báo hiệu trước để xử tội tôi. Các anh lấy giấy này ở đâu ra? Chết chửa! Các anh đã xé giấy ở một quyển kinh thánh để làm cái vết đen. Thật là điềm chẳng lành! Sao dại dột thế? Mo-gan nói:
-Biết ngay mà! Tôi đã bảo mà! Xin-ve nói tiếp:
-Các anh đã làm thì các anh phải chịu lấy. Thằng ngốc nào lại đưa quyển kinh thánh ra thế này? Một tiếng đáp:
-Đích đấy! Xin-ve hỏi:
-Thật Đích không? Thế thì cầu nguyện đi! Nhưng đến đây, cái thằng mắt vàng tên là Giót đã đứng ra nói:
-Thôi đừng nói phiếm nữa! Chúng tôi đã họp và đã gửi cho ông cái vết đen. ông cứ đọc đi rồi hãy nói chuyện. Xin-ve đáp:
-à, anh Giót. Tính anh bao giờ cũng thích nhanh nhảu. Chữ anh viết ở giấy đây phải không? Chữ tốt lắm! Chà! Bây giờ anh trở nên một tay lỗi lạc trong anh em rồi. Có lẽ anh sẽ lên làm thuyền trưởng! Này, nhờ anh đưa hộ bó đuốc. Cái tẩu thuốc lá này cứ tắt luôn! Giót nói:
-Thôi ông đừng có đùa nữa! Không ai phục ông đâu! Xin-ve trả lời một cách khinh bỉ:
-Anh nói như đứa con nít. Tôi bảo cho anh biết: bây giờ tôi vẫn là chủ của anh. Cái vết đen của anh chỉ đáng giá nửa đồng xu. Bao giờ các anh đưa lý lẽ ra rồi hẵng hay. Giót đáp:
-Lý lẽ đây: điều thứ nhất, ông đã làm cho việc tìm của này bị hỏng! Điều thứ hai, ông đã thả cho kẻ thù đi khỏi nơi này. Tại sao họ đi? Có giời mà biết! Điều thứ ba, ông ngăn cản không cho chúng tôi đuổi theo họ khi họ rút lui. Chao ôi! Chúng tôi đã rõ ông là người ăn ở hai lòng. Và sau cùng, điều thứ tư, là chuyện thằng nhãi con này... Xin-ve hỏi một cách bình tĩnh:
-Có thế thôi, phải không? Giót đáp:
-Từng ấy cũng đủ quá rồi! Chúng tôi có bị treo cổ cũng chỉ vì cái lối đòn xóc hai đầu của ông!
-Được! Bây giờ các anh hãy nghe tôi trả lời. Các anh bảo tôi làm hỏng việc. Tất cả các anh ở đây đều biết dự định của tôi. Nếu làm theo lời tôi nói thì bây giờ có phải mọi người đều không ai thiệt mạng mà giàu sang phú quý rồi không? Nhưng ai gây ra tai hại này? Ai bắt tôi phải bỏ dự định ấy? Ai nóng ăn làm hỏng việc? Ai? Ai tước quyền thuyền trưởng của tôi trao cho tôi cái vết đen giữa hôm lên bộ? Ai bắt tôi làm cái trò múa rối ấy? Chính An-đe-sơn, lão Han và Giót chứ còn ai? Bây giờ trong ba đứa, chỉ còn hắn sống sót mà hắn còn lếu láo, dám khua môi múa mép ư? Xin-ve ngừng lại. Nhìn sắc mặt tên Giót và cả bọn chúng, tôi biết lời nói của Xin-ve đã có hiệu quả. Mo-gan kêu lớn:
-Thế còn những điều khác, nói nốt đi! Xin-ve lau mồ hôi trán rồi nói tiếp:
-Còn cái điều về cậu bé này, tôi nói cho anh nghe... Cậu bé chả là con tin đó sao? Các anh có biết việc của chúng ta hỏng đến mức nào không? Chỉ vì ba tên khốn nạn ấy mà chẳng mấy chốc chúng ta đều bị treo cổ lên cả! Nghĩ đến chuyện ấy, có lúc tôi cứ đờ đẫn cả người. Trong lúc thập tử nhất sinh như vậy, thì bắt được cậu bé này. Thực là phúc lớn. Cậu ấy là vật bảo mạng cho chúng ta. Thế mà các anh đòi giết nó đi. Không! Tôi không làm được việc ấy! à còn điều thứ ba. Này tôi hỏi thật! Anh Dôn, đầu anh chưa vỡ toạc đấy à? Cả anh Giót nữa! Cách đây sáu giờ, chả phải anh lên cơn sốt run bần bật, mặt bây giờ vẫn còn vàng nghệ đấy không? Có lẽ các anh không cần một ông thầy thuốc chính cống hằng ngày đến thăm bệnh và cho thuốc các anh phỏng? Còn cái điểm thứ hai vì sao tôi thỏa thuận điều đình với họ. Thế việc này chả phải chính các anh đến quỳ gối trước mặt tôi, van xin tôi làm việc ấy cho các anh, vì tinh thần các anh đã quá tan rã rồi không? Mà lúc ấy nếu tôi không làm, các anh đã chết đói tất! Nhưng những việc nhỏ mọn ấy cũng chẳng đáng kể đâu. Cái lý do chính là cái này đây! Hắn nói thế, rồi ném luôn xuống đất một mảnh giấy. Tôi nhận ra ngay đó là bức bản đồ màu giấy cũ đã ố vàng, trên có vạch ba chữ thập đỏ mà tôi đã lấy ở dưới đáy hòm của tên Bin khi xưa. Tại sao bác sĩ Ly lại giao cho hắn bức địa đồ ấy? Đó là điều tôi không hiểu thấu... Bức bản đồ vừa đưa ra đã làm bọn giặc ngạc nhiên đến hoa mắt! Chúng nhảy xổ vào tấm bản đồ như một lũ mèo vồ một con chuột nhắt. Rồi cái bản đồ được chuyền từ tay nọ sang tay kia, hết thằng này giật đến thằng khác giật; được xem tận mắt rồi, chúng hò hét, chửi thề, rồi cười hí hửng với nhau như trẻ con, tưởng như bọn chúng đã sờ thấy được vàng trong tay rồi, và đã chắc chắn mang vàng lên tàu, ung dung đi ra khơi vậy... Một đứa nói:
-Đúng rồi! Chính bản đồ của Phơ-linh, chính chữ ký của Phơ-linh đây! Giót nói:
-Tốt lắm! Vàng có đấy, nhưng tàu không có nữa thì lấy cái đếch gì mà mang đi? Xin-ve quay lại nhảy xổ lên, quát to:
-Câm cái mồm đi, không có tôi vặn cổ bây giờ! Làm thế nào mang đi à? Cái đó, phải hỏi ở anh và cả bọn anh đã đánh mất chiếc tàu ấy! Nhưng anh cũng chỉ là một thằng vô dụng thôi. Trí óc anh cũng chả hơn gì trí óc một con gián. Anh đã để mất tàu, anh còn nỏ mồm hỏi một cách hỗn xược như thế hả? Thật quá lắm! Mo-gan tỏ đồng tình:
-Xin-ve nói đúng đấy! Xin-ve bảo:
-Đúng đứt đi chứ lị! Bọn anh thì để mất tàu, còn tôi thì tìm ra kho của. Như thế thì hỏi ai hơn ai? Thôi bây giờ tôi từ chức mẹ nó đi cho xong. Mặc các anh muốn bầu ai làm thuyền trưởng thì bầu! 155 156 Tất cả đồng thanh kêu lớn:
-Xin-ve! Xin-ve vẫn làm thuyền trưởng! Xin-ve hỏi to:
-Thật thế chứ? Giót, thôi anh đợi lần khác vậy. Cũng may cho anh là tính tôi không hay thù vặt. Các bạn! Còn cái vết đen này, bây giờ nó còn giá trị gì nữa không? Vô ích chứ! Chỉ có Đích đã làm hỏng quyển thánh kinh, nên nó sẽ tự mang lấy họa. Đích lo lắng hỏi:
-Bây giờ phải làm thế nào? Nói xong hắn cứ bo xo bắn xắn trong người. Xin-ve ném cho tôi mảnh giấy cầm ở tay và bảo:
-Cậu Dim! Tôi cho cậu xem cái của lạ này! Đó là một mẩu giấy có một mặt trắng vì nó ăn vào trang cuối; còn mặt kia có vài câu sách kinh thánh. Trên mặt chữ in bị than xóa lem nhem. Bên mặt giấy trắng có mấy chữ "Trao tận tay", cũng viết bằng than. Thế là câu chuyện đêm hôm ấy chấm dứt. Mọi người uống rượu rồi đi nằm. Tôi cứ nằm thao thức mãi không chợp mắt được. Còn Xin-ve thì vẫn bình tĩnh đánh một giấc ngon lành.