Chương 48

Đêm hôm đó, tôi ngủ say như chết và sáng hôm sau thức dậy trễ. Tôi không thức dậy sớm để chạy vào làng Ea Blang gặp Du rồi trở lai Phòng Giáo Dục trước 9 giờ như tôi đã định được. Tôi chỉ vừa kịp đánh răng, mặc quần áo rồi lên gặp anh Nhật trình bày chi tiết chương trình huấn luyện giáo viên người Jrai sắp tới. Anh Nhật nói tôi qua mời anh Khoa, anh Bài, và anh Ít qua cùng họp luôn. Chi. Hiệp ngồi gần anh Nhật cầm bút sẵn sàng ghi chép. Tôi thấy trịnh trọng quá, khác hẳn với những lần trước kia, nên cũng khơm khớp.
Anh Nhật mở đầu nói rằng tỉnh rất chú tâm tới khoá huấn luyện giáo viên này và đã chọn huyện Chu Pah làm thí điểm. Có thể tỉnh sẽ tăng cường thêm một số cán bộ, giáo viên sau này. Anh Nhật cho biết là gần như đồng thời với ý kiến huấn luyện giáo viên Thượng của tôi, một đề nghị tương tự cũng được đề bạt lên từ huyện Ayunpa tức là khu vực tỉnh ly. Phú Bổn. Tỉnh chọn Chu Pah làm thí điểm chỉ vì trong đề nghị của tôi có phân tích tình hình đội ngũ giáo viên Thượng tương lai có khả năng và gần sát thị xã Pleiku là trung tâm của tỉnh Gialai-Kontum, rất gần cho cán bộ tỉnh đi kiểm tra. Anh Nhật có vẻ không thích đề nghị thay đổi đột ngột từ tỉnh đưa xuống. Anh nói:
-- Thầy Ít và thầy Quang phải cố gắng hết sức để hoàn thành nhiệm vụ mới này. Đừng để đề nghị của mình đưa lên vào tay người khác.
Anh Ít quay lại nhìn tôi như thầm nói mọi chuyện giao cho tôi vì tôi là người đề nghị nên tôi cũng phải tìm ra lối thoát. Tôi nói:
-- Các anh yên chí, với chương trình huấn luyện giáo viên anh Ít và em đã hoạch ra và nếu được các anh chị nhất trí, chúng ta sẽ thành công vì đó là nguyện vọng của dân trong huyện, họ sẽ đi học và sẽ học được ngay vì em muốn bước đầu các giáo viên mới chỉ dạy họ những gì gần gũi, thực tế với dân làng thay vì lý thuyết, chính trị cao đòi hỏi một trình độ nào đó để tiếp thu.
Anh Bài lên tiếng:
-- Bộ cậu tách rời chính trị ra khỏi chuyện học tập sao?
-- Không anh, nhưng đây là bước đầu, gần như học vỡ lòng. Các giáo viên mới là những người đi đầu, họ sẽ được anh, anh Nhật, anh Khoa giảng dạy về chính trị để họ nắm chắc đường lối cách mạng trong chiến dịch dạy tiếng Thượng, còn anh Ít và em sẽ lo về chuyên môn, dạy họ các phương thức và các bài cơ bản rút ra từ kho tàng cổ tích, những mẫu chuyện trong đời sống hằng ngày, rất gần gũi và quen thuộc với dân làng. Em đã đưa bản đề nghị chi tiết cho anh Nhật sáng nay. Chút nữa chi. Hiệp sẽ đánh máy và giao cho các anh xem qua và phê bình, bổ túc ý kiến thêm. Những danh từ chính trị đồng bào Thượng chưa tiếp thu thấu đáo được vì từ ngữ chính trị mới mẻ không dễ dàng giải thích và khả năng tiếp thu ngôn ngữ mới của đồng bào thượng cũng hạn chế. Tóm lại các giáo viên là những người cầm đầu cần phải có giác ngộ cách mạng cao, còn dân làng chúng ta nên để họ tập viết học hỏi những gì cần thiết, gần gũ`i trước đã. Dù gì sống cách mạng, tăng gia sản xuất và học hỏi văn hoá cách mạng cũng làm cách mạng, thấu triệt đường lối mới mà!
Anh Bài miễn cưỡng trả lời:
-- Như vậy cũng được, nhưng mình pha/?i luôn luôn đề cao cảnh giác triệt để!
-- Hẳn nhiên rồi!
-- Anh Nhật biết ai đã đề nghị dạy tiếng Jrai ơ? Ayunpa không?
-- Hình như giáo viên Tình gì đó, không biết đó là con trai hay con gái! Nhưng nghe huyện và tỉnh rất hài lòng với công tác của giáo viên này.
-- Nếu em không lầm, giáo viên này là người đồng khoá với em. Anh ta rất có khả năng, tụi em học chung với nhau một năm, nhưng cũng là bạn hàng xóm láng giềng từ thuở nhỏ.
-- Vậy à?
-- Em hy vọng vậy! Có thể là trùng tên! Nhưng nếu là giáo viên Tình thì công việc của em coi như xong một nửa nếu tỉnh chuyển anh ta về đây.
-- Bộ cậu không sợ cạnh tranh sao?
-- Làm gì có chuyện đó, cùng làm việc cho một chí hướng, cho đồng bào Thượng thì làm sao mà tranh chấp, cũng như các anh đây kẻ trước người sau cùng làm việc cách mạng mà!
Anh Nhật nhìn anh Ít nói:
-- Thầy Ít nãy giờ chưa đưa ra ý kiến nào, thầy nghĩ sao?
-- Tôi thấy ý kiến của thầy Quang được, không có ý kiến nào khác thêm đâu!
Tôi quay nhìn anh và gật đầu cám ơn anh đã hết lòng ủng hộ tôi. Khi tôi đi vào chi tiết chương trình dạy, các anh Nhật, anh Bài, anh Khoa, anh Ít, và chi. Hiệp chỉ gật đầu khuyến khích vì phần chuyên môn là lãnh vực của tôi nên tôi rành rẽ hơn và lấy lại sự tự tin. Anh Ít không khỏi ngạc nhiên về sự am hiểu đời sống của dân tộc Jrai lúc bấy giờ vì tính từ khi đặt chân tới Phòng Giáo Dục huyện khi tôi gặp anh Ít tới nay, kiến thức về dân tộc Jrai của tôi thực sự tiến vượt bực. Anh nói:
-- Bây giờ tôi hiểu tại sao người Jrai gọi Quang là "Anah Jrai" (Con Jrai) rồi!
Tôi cười sung sướng vì lời khen chân tình của anh Ít. Anh là bạn, là thầy, là người hướng dẫn bước đầu việc học tiếng và đời sống Thượng cho tôi.
Chúng tôi họp đến khi chi. Chức lên mời mọi người xuống ăn cơm mới xong. Anh Nhật vỗ vai tôi:
-- Cậu chuẩn bị được lắm, ăn cơm xong, nghỉ chừng một tiếng, rồi ba giờ, cậu lên phòng anh nói chuyện thêm một chút rồi cậu nghỉ ngơi cho khoẻ vì ngày mốt là bắt đầu khoá huấn luyện rồi. Ngày mai giáo sinh sẽ lần lượt về huyện. Cậu và ông Ít ráng sắp xếp chỗ ăn ở cho họ.
-- Thưa anh, chuyện đó dễ thôi, hôm trước em đã hỏi ý kiến làng trưởng làng Kờ Mông, làng Nang và các làng lân cận rồi. Không có sao đâu. Trong khi chờ đợi, anh có thể cho em xem danh sách và lý lịch các giáo sinh không?
-- Được, chiều nay anh em mình bàn thêm chuyện rồi cậu đem chồng hồ sơ giáo sinh xem, mai đưa lại cho anh.
Bữa ăn trưa vui vẻ vô cùng, mọi người cũng nói chuyện xoay quay việc bổ sung đột ngột mà tỉnh có thể đưa xuống huyện, về chỗ ở, về ăn uống... Với tôi thì càng đông càng vui, hết phải cảnh khỉ ho cò gáy như xưa nay.