Chương 20

Khi Annette tìm được công việc đầu tiên là lúc cô mười bốn tuổi. Một công việc khá tốt ở nhà bà Lysia, một phụ nữ góa di cư từ Ai Cập. Sạt nghiệp vì bị tịch thu tài sản năm 1962, Lysia đã phải rời bỏ mảnh đất Nil để lẩn tránh những cuộc xung đột cộng đồng và nạn đói.
Cuộc cách mạng kéo dài từ năm 1952 đến nay đã chấm dứt với biết bao sự bất công đến phẫn nộ. Nó cứ ngấm ngầm diễn ra sau hình ảnh một đất nước bao dung và ít đổ máu. Nhưng sau đó, những biện pháp bất ngờ đã giáng xuống một vài gia đình và tịch thu tài sản của họ. Lysia cũng nằm trong số người ấy, bà phải bỏ ngôi biệt thự do người cha để lại. Dưới sự trông coi của lũ đầy tớ, ngôi biệt thự xa hoa của bà ngày một lụi tàn đi, ngoại trừ thời gian bà vẫn là bà chủ ở đó.
Trong mỗi căn phòng của ngôi biệt thự đều treo bức chân dung của chồng bà. Cũng chỉ vì quá đam mê đua thuyền mà ông ta đã chết

cách đây năm mươi năm cùng với một số người khác trong khi đang đua thuyền ở cảng Alexandre.
Sau cái chết của chồng, Lysia chỉ còn biết ôm lấy những bức chân dung của chồng mà khóc.
- Giá như anh vẫn còn sống bên em, ôi Elie tội nghiệp của em.
Cứ như thế, theo thời gian, người ta thấy người đàn ông trẻ trong tranh giống con trai bà hơn là một đức ông chồng. ánh mắt của ông ta nhìn về xa xăm, như thể đang tìm cách thoát ra khỏi ngôi nhà sang trọng và người phụ nữ “cai ngục” kia.
Rời ngôi biệt thự, bà đến sống trong một căn phòng trung bình có hai buồng ở Beyrouth. Cố gắng làm sống lại quá khứ giàu có xa xưa, nhờ một số người bạn có thế lực, bà đã lấy lại được một số đồ đạc của mình như: những chiếc bình và những chiếc đĩa Trung Quốc, tấm thảm Boukhara, một chiếc ghế tràng kỷ của Jansen, đồ mỹ nghệ bằng ngọc thạch, đồ thủy tinh của Damas, bát đĩa bạc, để nhồi nhét trong căn phòng chật chội của bà.
Với khoảng không gian nhỏ hẹp như thế, phải khó khăn lắm bà mới tìm đủ chỗ để sắp xếp chúng. Bà hy vọng sẽ lại có những vị khách đến thăm bà và chiêm ngưỡng những vật quý giá còn sót lại ấy. Bà sẽ buộc họ phải kính trọng bà - người cũng xuất thân từ tầng lớp cao quý như họ.
Với ý nghĩ ấy, bà thường xuyên ngắm mình trong gương, để tìm cách phục hồi lại khuôn mặt từ lâu không được chăm sóc.

Chiếc bàn trang điểm được đặt dưới một chiếc gương hình ôvan có những thiên thần bay lượn xung quanh, chất đủ các loại bình, lọ. Sáng nào cũng vậy, đứng trước Annette, bà lại bắt đầu công việc phục hồi sắc đẹp của mình. Những lớp phấn lần lượt được trát lên khuôn mặt tự nhiên và tái xanh của bà làm cho nó trở nên sống động hơn một chút.
Dần dần bà thích nói chuyện với cô bé tốt bụng với tính trầm lặng và kín đáo đã an ủi bà phần nào.
- Con biết không Annette? Trước kia ta có đến chín người giúp việc, nhưng bây giờ ta chỉ có mỗi mình con.
Bà ra hiệu cho cô đến gần rồi vỗ vỗ vào má cô nói:
- Nhưng một mình con thôi cũng đủ bằng chín bọn họ.
Kết quả của việc trang điểm làm bà hài lòng, bà choàng qua cổ khi thì một chiếc khăn lụa mỏng khi là những chiếc dây chuyền Mỹ. Vuốt mái tóc vàng nhạt màu ánh kim của cô, bà kể cho Annette nghe về quá khứ của bà và khoe với cô về một thời vàng son đầy kiêu hãnh.
Không chịu nổi những mớ tóc lòa xòa xuống mặt, vì cho đến giờ bà không còn đủ khả năng để trả tiền cắt tóc nữa, bà liền túm nó trong chiếc khăn lụa mỏng.
- Con thấy thế nào, Annette? Bà hỏi nhưng cũng chẳng chờ đợi cô bé sẽ trả lời.
Rồi mỉm cười với chính mình, bà đeo vào cổ tay, ngón tay món đồ trang sức giả. Bà cố làm như vậy để níu kéo lại ký ức ngày xưa cho dù bà biết chúng không sao sánh được với đồ nữ trang đã bị tịch thu.
Annette động lòng trắc ẩn mỗi khi nhìn thấy bà cố gắng một cách vô nghĩa chống lại quy luật của tạo hóa. Càng ngày cô bé càng thấy mình gắn bó với người phụ nữ già vô ý thức nhưng bền bỉ, khoan dung nhưng bủn xỉn này. Đến một hôm, bà ta đem cho cô tất cả những đồ trang sức giả, những chiếc vòng cũ mà bà vẫn giữ gìn cẩn thận. Bà đối xử tốt với cô, cho cô ăn uống hàng ngày, đưa tiền cho cô nhưng lại không bao giờ đoái hoài đến tiền công.

- Con không biết phải làm gì với nó phải không? ở nhà ta, con đã có những gì con muốn. - Sau này, bà nói tiếp, chính ta sẽ tìm cho con một người chồng xứng đáng.
- Không, không thể thế được. Không bao giờ.
Tiếng “không” mạnh mẽ làm bà sửng sốt. Bà không nghĩ là cô bé lại có phản ứng như vậy.
- Con nói đúng, Annette ạ. Bây giờ vẫn còn quá sớm để nghĩ đến chuyện đó.
Bà không có ý thúc đẩy sự việc đi quá nhanh. Hơn nữ cô bé này sẽ còn có ích cho bà trong thời gian dài. Trách nhiệm với chồng con sẽ làm đảo lộn tình hình hiện tại của họ.
Annette nói:
- Con muốn nói là chính con sẽ lựa chọn người bạn đời cho mình. Chỉ một mình con thôi.
Hai khuôn mặt một già một trẻ cùng được phản chiếu trong chiếc gương hình ôvan. Bà nhìn cô bé với sự ngạc nhiên khó tả, khuôn mặt quen thuộc ấy trông hiền dịu làm sao. Cuộc đời này sẽ đem lại cho cô bé những gì?

ý nghĩ tuổi thanh xuân ngắn ngủi và sắc đẹp trôi qua đi nhanh đến mức người ta chưa kịp nhận ra nó, chưa kịp tận hưởng nó, làm cho bà thốt lên “Lãng phí làm sao”.
Nếu bà có cơ hội lần thứ hai, nếu như tuổi mười sáu của bà quay trở lại, bà sẽ chấp nhận ngay cả với khuôn mặt của Annette: đôi mắt lờ đờ, mái tóc chải dẹt, hay chiếc mũi dài ngoằng. Vâng, chỉ để trẻ một lần nữa thôi, nếu là cần thiết, bà sẽ đội lốt của Annette. Còn sau đó ra sao bà có thể tự xoay sở được.
Người đàn bà chống tay lên ghế cố gắng đứng lên một cách khó nhọc. Các khớp xương của bà đau nhói.
Bà gày gò đến mức người ta tưởng bà như một bức tượng với cái đầu bằng thạch cao cắm trên chiếc gậy nhiều mấu.
Bà không mặc áo lót, cũng chẳng mặc quần lót. Trên người bà chỉ khoác một bộ áo liền quần màu xanh. Ngực, bụng, mông bà tóp lại, da thịt khô đét không còn sức sống.
Bà vẫn giữ thói quen hàng sáng dạo chơi với nửa người “bán thân” đi lại như ngày xưa khi thân thể bà vẫn còn quyến rũ, hấp dẫn dưới con mắt của những kẻ đày tớ, như thể bọn họ chỉ là cái bóng, là những con ma vô tính.