hồi thứ năm
Tác giả: Khuyết Danh
Địch Thanh khi làm rơi đồng tiền xuống sông thì cứ đứng khóc mà than thở:
- Thầy ta cho ta đồng tiền ấy chỉ dùng cho đến lúc gặp thân nhân, nay thân nhân chưa gặp mà đồng tiền mất đi biết làm sao sống nổi, chắc là phải chết đói.
Bỗng có một ông già bước đến hỏi:
- Ngươi là con ai, Địch Thanh liền tỏ hết mọi việc. Ông già cười nói:
- Ngươi muốn gặp thân nhân thì gần đây có mộ ngôi chùa gọi là chùa tướng quốc, chùa ấy linh lắm, ngươi đến đó xin xăm, cầu nguyện may ra thần thánh chỉ bảo cho.
Địch Thanh nghe nói nghĩ thầm:
- Thôi, mình cứ nghe ông già đến đó cầu xin, chừng nào không được sẽ liệu cách.
Nghĩ rồi liền hỏi thăm chùa lần đến nơi, thấy trong chùa rất đông người đến xin xăm, hương đèn sáng rực. Địch Thanh len vào rút một cây xăm, đem lại chỗ của một nhà sư đang đoán quẻ.
Lời xăm ghi rằng:
Cổ thọ liên niên hoa vị khai
Chí kiêm trưởng xuất nộn chi lai
Nguyệt khuyết, nguyệt viên châu phục thủy
Nguyên nhân hà tất phí nhi xai.
Địch Thanh liền cậy nhà sư đoán dùm. Nhà sư xem xong hỏi:
- Quý khách muốn xin gì?
Địch Thanh nói:
- Tôi muốn tìm thân nhân.
Nhà sư nói:
- Theo trong lời xăm thì phải đến rằm tháng tám. Xăm này tốt lắm, đừng lo sợ chi cả.
Địch Thanh nghe xong tỏ lời cám ơn rồi lui ra.
Nhà sư hỏi:
- Sao không trả tiền đoán xăm?
Địch Thanh nói:
- Tôi là người xứ lạ đến đây tìm thân nhân, lỡ đã hết tiền, để ngày sau tôi sẽ trả cho thầy.
Nhà sư nghe nói liền xốc lại kéo áo Địch Thanh nói:
- Nếu không tiền thì để gói hành lý lại đây, lúc nào có tiền thì đem đến chuộc.
Địch Thanh thấy vậy nổi nóng, chạy lại đạp nhà sư một đạp nhào xuống đất la om sòm.
Lúc ấy có một người mặt đỏ và một người mặt đen chạy đến hỏi thăm đầu đâu câu chuyện rồi nói với nhà sư:
- Mình là người tu hành, thấy người ta không tiền phải cho thay, sao lại còn siết gói của người ta. Thôi trả lại cho người, công xem dùm một chút chẳng đáng bao nhiêu.
Nói rồi liền bước đến giật gói trả lại cho Địch Thanh và hỏi:
- Anh tên họ là gì? Quê quán ở đâu? Đến đây có việc gì?
Địch Thanh nói:
- Tôi là Địch Thanh, người tỉnh Sơn Tây, phủ Thái Nguyên, huyện Tây Hà đến đây tìm thân nhân. Còn hai anh ở đâu, tên họ là chi?
Người mặt đỏ đáp:
- Tôi cũng người đồng tỉnh, đồng phủ với anh, mà thuộc huyện Dư Tư, tên là Trương Trung, còn người này là anh em bạn với tôi ở phủ Thuận Thiên tên là Lý Nghĩa.
Địch Thanh hỏi:
- Các anh đến đây có việc gì vậy?
Trương trung nói:
- Anh em chúng tôi cũng có biết chút võ nghệ, song chưa gặp thời, không người tiến dẫn, nên buồn lòng rủ nhau đi mua bán vải, một là cho biết cảnh phồn hoa, hai là tìm bạn hào kiệt kết thân. Nay gặp anh đây thật may mắn. Anh ở Sơn Tây có biết Địch Quảng làm tiên phong ở phủ Thái Nguyên không?
Địch Thanh nói:
- Người ấy là cha tôi đó!
Trương Trung nói:
- Nếu vậy anh là Địch công tử! Chúng tôi vì không biết xin miễn chấp.
Địch Thanh nói:
- Hai anh ơi! Công tử là lúc trước đây, chớ bây giờ tôi đang lưu lạc, không có cơm ăn thì còn công tử gì nữa.
Trương Trung và Lý Nghĩa đồng nói:
- Vậy chúng tôi mời công tử lại quán cơm kia là nơi anh em tôi đang trú ngụ đặng cùng ở với nhau trò chuyện cho vui.
Nói rồi liền dắt Địch Thanh về quán, ảo chú quán làm cơm đãi khách.
Đêm ấy Trương Trung và Lý Nghĩa nói với Địch Thanh:
- Chúng tôi rất ái mộ anh hùng, nay xin cùng công tử kết làm anh em đồng sanh đồng tử.
Địch Thanh nói:
- Nếu hai anh có lòng hạ cố thì tôi xin làm em út.
Trương Trung nói:
- Như luận về tuổi tác thì công tử nhỏ hơn hai anh em tôi, song công tử là dòng sang, anh em tôi là dòng hèn, lẽ đâu dám vượt bậc. Nay anh em tôi bằng lòng nhường công tử làm anh.
Địch Thanh nói:
- Không nên! Làm bạn với nhau hễ ai lớn thì làm anh mà thôi.
Trương Trung và Lý Nghĩa đều nói:
- Hai anh em chúng tôi đã quyết ý rồi, xin công tử chớ bàn luận làm gì nữa.
Nói rồi khiến chủ quán lập bàn hương án, ba người đều cáo tế trời đất thề nguyền cùng nhau kết nghĩa. Trương Trung và Lý Nghĩa gọi Địch Thanh là đại ca, không còn gọi công tử nữa.
Một hôm Trương Trung nói với Địch Thanh:
- Đại ca đến đây mấy hôm mà tìm thân nhân chưa được, vậy để chúng tôi bán xong vải thì chúng mình sẽ đi cùng nhau.
Lời bàn:
Sức mạnh trong lẽ sống là đoàn kết. Không có một sự nghiệp nào làm nên mà không nhờ vào sự chung sức của mọi người.
Tình bạn là yếu tố đoàn kết tạo thành sức mạnh để cùng nhau chiến đấu trên bước đường lập nghiệp. Sống cần phải có bạn, nhưng bạn bè lại rất quan trọng trong việc xây dựng sự nghiệp. Một người bạn không đồng chí hướng thì đó là một trở lực làm cho chúng ta thất bại trên định hướng cuộc đời. Vậy bạn là người cùng chí hướng, cùng quan điểm nhân sinh, thì tình bạn mới co ích lợi trên con đường tiến thủ.
Trong cuộc sống, nhiều người thiếu bản lãnh, làm bạn không đúng người, rồi bị bạn bè lôi cuốn làm cho không còn đủ chí khí để vươn lên trên con đường sự nghiệp. Nếu bạn bè là sức mạnh giúp ta đủ nghị lực phấn đấu với gian khổ, thì bạn bè lại cũng là sức mạnh lôi cuốn chúng ta vào con đường thiếu nghị lực.