Chương 9

Hoàng hôn tháng bảy buông xuống, lặng lẽ và ngái ngủ. Những đám mây màu đỏ rực cuối cùng đã thẳm lại, choàng phủ thiên nhiên trong làn voan xám của hoàng hôn, những hàng cây trong vườn chìm vào bóng tối, chỉ riêng ngọn cây vẫn còn vàng rực ánh chiều, ngỡ như vầng dương đang gửi lời giã từ mặt đất.
Những thảm hoa rực rỡ chìm khuất, đường nét các bãi cỏ chỉ còn hiện lên mờ mờ, riêng bóng đen sẫm của những cây vân sam trồng trên các ô vườn và những bức tượng màu trắng là vẫn còn nổi lên rõ nét. Nhưng bóng tối buồn thảm chẳng kéo dài lâu, những ánh mờ bạc chợt run rẩy trên lá cây, những pho tượng như sinh động hẳn lên, những ngọn trắc bách diệp và hình kim tự tháp nhọn hoắt của những cây vân sam như càng vươn cao khoẻ khoắn.
Bóng tối vừa chế ngự nơi đây, bị ánh sáng xua đuổi, tụ lại thành từng cụm, tạo thành những hõm, những vết đen đây đó, còn ở những chỗ khác lại hiện lên thành những bức họa tinh tế giống như những đường đăng ten tuyệt mỹ. Khu vườn mờ ảo, tôi tối đứng lặng lẽ trong chiếc áo dài dát bạc của ánh đèn, sáng lên lóng lánh những chiếc lá bạch dương, giống những ngọn đèn lập loè chiếu sáng. Thế gian như được phép phù thuỷ nào đó đánh thức trở dậy, sống cuộc sống huyền diệu, đầy mộng ảo.
Rồi vầng trăng - bạn đồng minh muôn thưở của các ý thơ, kẻ chứng kiến sự giãi bày những tình cảm sâu kín nhất,người bạn tâm tình của các thi sĩ và kẻ mộng du - dần nhô lên. Trên nền trời màu tím than, giữa những đường vân muôn vẻ của các đám mây nom hệt như cuộn khói, vầng trăng nhẹ trôi như một chiếc đèn lồng gắn bóng điện khổng lồ, có điều trăm lần sáng hơn, rực rỡ hơn và trên tất cả là không sao với tới. Vàng trăng thắp lửa những vì sao trên con đường nó đi, làm dải ngân hà bừng sáng, như có hàng hà sa số những ánh mắt kim cương nhấp nhánh nhìn xuống trái đất, soi rọi đến tận hang cũng ngõ hẻm, tìm ra những điều bí ẩn mới mẻ hay đã từng quen.
Xtefchia ngồi bên cửa sổ, tựa đầu vào lòng bàn tay, dán mắt vào màn trời bàng bạc,trầm ngâm và luyến nhớ. Ngày hôm ấy đã trôi qua không mấy vui vẻ. Nàng thấy Luxia đang ngây ngất ; điều đó khiến nàng bị dày vò. Trong cư xử của Proninsky nàng nhận ra nhiều điều - với hắn thật đáng chê, còn với Luxia quả là tai hại…
Cô gái trẻ đang chịu tác động bởi ma lực của hắn, mỗi ánh mắt hắn nhìn, mỗi lời hắn nói đều có ảnh hưởng nguy hiểm đến cô. Xtefchia không tin Edmun, nàng linh cảm hắn chẳng yêu thương gì Luxia, hắn chỉ quan tâm đến chuyện chiếm được món của hồi môn của cô tiểu thư giàu có ấy thôi. Nàng không nhận ra một nửa cái nhiệt tình từng có ở hắn ngày trước, khi hắn tấn công nàng. Và nàng lo lắng, bởi nói cho cùng nàng vẫn thương hại Edmun, khi biết rằng hắn sẽ bị vỡ mộng. Niềm kiêu hãnh của phu nhân Iđalia không cho phép nàng ảo mộng.
Đôi khi, Xtefchia thấy thương cho Luxia. Cô gái sẽ phải nhận hai điều vỡ mộng: từ phía bà mẹ và đau đớn hơn, từ phía Edmun.
"Xin Chúa hãy khiến cho đó chỉ là một cơn cuồng si nhất thời, một ảo tưởng sẽ trôi qua, chỉ để lại một chút đắng cay, chứ không gây dấu ấn gì sâu sắc - thiếu nữ nhân hậu thầm mong - Trời ơi, giá như mình có thể biết chắc như vậy!" - Nàng lo lắng lẩm bẩm thành tiếng.
Trong những điều suy tưởng của nàng xen lẫn cả những mơ ước không sao nắm bắt nổi. Lòng nàng ngổn ngang những tình cảm kỳ lạ. Nàng cảm nhận được vẻ yên tĩnh và sự phong phú đầy đủ cùng chất thơ của một đêm huyền diệu, nhưng tâm linh nàng đang bay lượn đâu đó bên trên kia. Nàng lang thang trong đám mây những ý tưởng mông lung để rồi lại nóng nảy giằng giật khi bị rơi xuống thực tại xám ngắt. Nàng tưởng thấy mình có đôi cánh bay nhưng chúng lại bị đóng đinh vào một vật chướng ngại nào đó, vật đó giữ chặt nàng lại, không sao gỡ nổi. Xtefchia muốn bay lượn trong không trung nhưng cảm thấy mình đang yếu đi, không còn đủ sức. Những chiếc đinh lớn đóng chặt vào đôi cánh níu giữ nàng lại, kìm hãm không cho nàng bay. Nàng mơ màng, trong khi vầng trăng chiếu sáng, khuôn mặt nhợt nhạt của nàng, vuốt ve mái tóc nàng, dường như âm yếm, dường như hướng tất cả ánh sáng vào mỗi mình nàng, như đang tập trung ánh mắt huyền diệu vào mỗi mình nàng mà thôi. Lão trăng già lừa lọc! Lúc này đây lão đang ngắm nhìn bao nhiêu khung cửa sổ với những mái đầu thiếu nữ mộng mơ, đang vuốt ve bao nhiêu khuôn mặt, đang mân mê biết bao mái tóc khác nhau? Và trên mỗi mái đầu lão rải biết bao ánh lửa, trút xuống bao tầng tầng lớp lớp những tình cảm ánh sáng kia!
Trăng chứa đựng kho tình khôn cạn, bởi trăng đã sống tự ngàn đời.
Đang chìm trong nỗi suy tư, Xtefchia đột nhiên rùng mình sợ sệt nhìn quanh. Cửa ra vào khẽ kẹt, trên ngưỡng cửa hiện ra cô bé Luxia mặc váy ngủ, tóc buông xoã. Mắt cô gái mở to, mặt đầy vẻ lo lắng.
Trước khi cô giáo trẻ kịp hỏi tại sao cô không ngủ, cô gái đã nhanh nhẹn chạy đến bên Xtefchia, quàng tay quanh cổ nàng, áp khuôn mặt nóng bừng vào má nàng, cất tiếng thì thào:
- Em linh cảm là cô không ngủ, nên em mới đến, bởi lẽ em không tài nào chợp mắt nổi…có gì đó cứ dày vò em… Không hiểu sao em thấy buồn quá…
Cô buông tay khỏi cổ Xtefchia, khua khua vài cái ngang với chiều cao của mặt, kêu lên kinh hãi:
- Ôi, có gì đó cứ sừng sững trước mặt em!
Rồi cô lại nép sát vào người nàng khẽ hỏi:
- Cô Xtefchia ơi, sao cô không ngủ? Sao cô cứ ngồi mãi ngắm trăng? Hay cả cô cũng thế?… Vẫn còn thế?…
Xtefchia giật mình, nỗi thương cảm ánh lên trong mắt nàng.
- Em muốn nói gì kia, Luxia?
- Có phải cô vẫn còn yêu ông Edmun? - cô bé thốt ra một hơi.
- Ông Proninsky!… Sao em lại hỏi thế?
- Cô thốt ra cái họ đó với biết bao tức giận.
- Em không chịu trả lời câu hỏi của tôi, Luxia.
- Bởi trước hết em muốn biết, cô có còn yêu ông ấy không. Cô Xtefchia, cô nói đi, em van cô đấy.
Cô gái nhìn vào mắt nàng khẩn khoản. Tim Xtefchia thắt lại.
- Tôi không yêu - nàng đáp nhanh.
Cô gái nín thở, mắt em toát lên vẻ không tin. Em hỏi lần nữa với vẻ gay gắt hơn:
- Cô không yêu? Thật không? Nhưng cô đã từng yêu, em biết!
- Tôi đã sai lầm - Xtefchia trả lời thành thực.
Luxia tựa đầu vào vai nàng…
- Nhưng em không nhầm…
- Em ư, Luxia?
- Vâng, em yêu ông Edmun.
Im lặng, Luxia giấu mặt vào ngực cô giáo, nín thở, như thể muốn lắng nghe nàng đang nghĩ gì. Trong trí óc thiếu nữ kia, giây phút này đầy bi kịch. Tất cả những ấn tượng mà cô thu được từ các tiểu thuyết Pháp công khai hay lén lút kết tinh lại trong cô ý tưởng rằng giây phút này là giây phút vô cùng tuyệt vọng, có thể làm thế gian sụp đổ.
Lòng run sợ, cô đợi điều Xtefchia sẽ nói. Biết đâu bây giờ, khi đã biết tất cả cô ấy lại chẳng thú thật rằng vẫn còn yêu Edmun, rằng chàng vẫn thuộc về cô ấy.
Cô gái nhỏ tuyệt vọng nghĩ thầm: "Mình chết mất!".
Xtefchia cố gắng làm cô bình tĩnh lại, nàng thương xót nghĩ thầm rằng chính kẻ vài tháng trước đây đã từng thôi miên nàng, nay lại tìm được một nạn nhân mới. Có thể điều đó chỉ kéo dài cho tới khi người ta nhận ra rằng toàn bộ giá trị của hắn chỉ là vẻ xinh xắn bề ngoài mà thôi.