P1 - Chương 6
Tác giả: Rafael Sabatini
Nếu lễ Giáng sinh năm ấy trôi qua trong cảnh tang tóc đau thương ở Godolphin Court, thì tại Penarrow bầu không khí cũng chẳng vui vẻ hơn là bao.
Sir Oliver luôn trầm tư ít nói trong những ngày đó, thường xuyên ngồi lặng im hàng giờ liền bên lò sưởi, tự mình lặp đi lặp lại từng lời trong cuộc gặp cuối cùng của chàng với Rosamund, có lúc với tâm trạng đắng cay oán trách nàng đã dễ dàng tin vào lời buộc tội chàng đến thế, có lúc với một tâm trạng ưu phiền nhẹ nhàng hơn khi chàng nghĩ tới bề ngoài của các sự kiện đã đồng loạt chống lại chàng như thế nào.
Người em cùng cha khác mẹ của chàng đi lại trong nhà như một chiếc bóng, cố gắng tự xoá đi sự có mặt của bản thân, không bao giờ dám đánh động Sir Oliver trong những lúc chàng tư lự một mình. Cậu thanh niên biết quá rõ nguyên nhân tâm trạng buồn rầu của người anh. Cậu biết tất cả những gì đã xảy ra ở Godolphin Court, biết rằng Rosamund đã ruồng bỏ vĩnh viễn Sir Oliver, và trong tim cậu thầm cảm thấy cắn rứt vì đã để anh mình phải đưa vai ra gánh lấy gánh nặng đáng ra cậu phải chịu.
Ý nghĩ này ám ảnh cậu thanh niên triền miên đến mức trong lúc quá căng thẳng chàng trai đã nói tuột ra tất cả suy nghĩ của mình.
"Oliver," cậu nói, trong lúc đang đứng sau chiếc ghế kê trước lò sưởi nơi anh cậu đang ngồi, "nói hết sự thật ra có tốt hơn không?"
Sir Oliver vụt nhìn lên, cau mày. "Em điên rồi sao?" chàng hỏi. "Sự thật đó sẽ đưa cậu đến giá treo cổ, Lionel."
"Cũng có thể là không. Và thế nào đi nữa những gì anh đang phải chịu đựng còn tệ hơn bị treo cổ. Em đã quan sát anh từng giờ trong suốt một tuần qua, và em biết nỗi đau đang hành hạ anh. Như thế thật không công bằng. " Và cậu nài nỉ - "Tốt nhất chúng ta nên nói sự thật."
Sir Oliver mỉm cười buồn bã. Chàng với tay ra nắm lấy tay đứa em trai.
"Cậu thật cao thượng khi đề nghị như thế, Lionel."
"Cũng chưa cao thượng bằng nửa anh khi chấp nhận chịu đựng tất cả sự dày vò này chỉ vì một hành động do em gây ra."
"Thôi đi!" Sir Oliver nhún vai sốt ruột; cái nhìn của chàng rời khỏi khuôn mặt Lionel để một lần nữa lại chăm chú hướng về phía ngọn lửa đang bập bùng trong lò sưởi. "Mà nói cho cùng, anh có thể trút bỏ được gánh nặng ấy bất cứ lúc nào anh muốn. Một sự đảm bảo như thế sẽ giúp người ta vững chãi hơn trước mọi thử thách."
Chàng nói tất cả những lời trên với một âm điệu lạnh lùng, bí hiểm, khiến Lionel cảm thấy lạnh người khi nghe thấy. Cậu thanh niên ngồi lặng hồi lâu, nhẩm đi nhẩm lại câu nói của ông anh trai trong đầu và tự hỏi với cậu chúng có nghĩa gì. Chàng trai chợt nghĩ đến việc hỏi thẳng anh trai một lời giải thích, về ý nghĩa chính xác của câu nói khó hiểu vừa rồi, nhưng cuối cùng lại không đủ can đảm để lên tiếng. Cậu ta sợ lời giải thích của Sir Oliver rất có thể sẽ khẳng định lại đúng kết luận khủng khiếp cậu đã tự rút ra cho mình.
Sau một hồi ngần ngừ, người em lặng lẽ rút lui, rồi sau đó quay về phòng đi ngủ. Những ngày sau đó, câu nói của Oliver cứ vang lên không dứt ám ảnh trong đầu cậu - "Anh có thể trút bỏ được gáng nặng đó bất cứ lúc nào anh muốn." Dần dần chàng trai bị thuyết phục rằng Sir Oliver muốn nói chàng nhẹ nhõm bởi sự đảm bảo chỉ cần nói ra sự thật nếu chàng muốn là chàng có thể minh oan cho mình. Nhưng cậu thanh niên không thể tin rằng Sir Oliver muốn nói ra hết sự thật. Thực ra, cậu ta hoàn toàn tin tưởng rằng trong lúc này Sir Oliver còn xa mới có ý định trút bỏ gánh nặng của chàng. Thế nhưng rất có thể rồi đây chàng sẽ đổi ý. Gánh nặng phải mang đến lúc nào đó có thể trở nên quá nặng nề, sự thiếu vắng Rosamund sẽ trở nên không thể chịu đựng nổi, và nỗi đau khổ phải mang tiếng là kẻ sát hại anh trai người yêu trong mắt nàng sẽ vượt quá nghị lực của chàng.
Lionel thầm run sợ mường tượng ra hậu quả đối với bản thân. Nỗi sợ hãi của chàng trai hoàn toàn ích kỷ. Tự cậu thanh niên nhận ra đề nghị của cậu rằng họ nên nói ra sự thật chỉ là giả dối; cậu hoàn toàn ý thức được đó chẳng qua chỉ là một phút bột phát của tình cảm, rằng nếu đề nghị đó được ông anh trai đồng ý thì ngay sau đó cậu ta sẽ phải đắng cay ân hận. Và rồi sau đó chợt nảy ra ý nghĩ rằng nếu bản thân cậu đã trong một phút bồng bột xúc động tự phản bội những suy nghĩ thầm kín của mình, thì tại sao những người khác lại không mắc phải cùng sai lầm đó? Biết đâu cả anh trai cậu nữa, lại không trở thành nạn nhân của một cơn xúc động một khi trong lúc tuyệt vọng anh ta cảm thấy gánh nặng đè lên vai mình không còn chịu đựng nổi và trong lúc căng thẳng quá độ nhất thời lại không tìm cách hất gánh nặng đó đi để giải phóng cho mình?
Lionel tự tìm cách trấn an mình rằng anh trai cậu là một người cứng rắn đầy nghị lực, một người luôn biết cách kiềm chế bản thân. Thế nhưng đối lại những lý lẽ này là lập luận rằng những gì xảy ra trong quá khứ không thể là sự bảo đảm chắc chắn cho những gì có thể diễn ra trong tương lai; rằng luôn có giới hạn cho sức chịu đựng của mỗi con người cho dù mạnh mẽ tới đâu đi nữa, và hoàn toàn có thể là giới hạn chịu đựng của Sir Oliver thậm chí đã bị vượt qua trong tình thế hiện tại. Nếu chuyện đó xảy ra thì cậu sẽ ra sao? Câu trả lời là một viễn cảnh mà cậu thanh niên không đủ nghị lực để nhìn thẳng vào. Khả năng bị ra toà và bị kết án tối đa hiện nay sẽ lớn hơn nhiều so với trường hợp cậu tự thú ngay lập tức. Trong trường hợp đó câu chuyện cậu thuật lại sẽ ít nhiều thu được sự thông cảm của dư luận, vì Lionel vẫn được coi là thanh niên chưa từng có tỳ vết về danh dự và do đó lời nói sẽ ít nhiều có trọng lượng. Nhưng giờ đây sẽ chẳng còn ai có thể tin lời chàng trai. Họ sẽ lập luận từ sự im lặng của cậu cũng như việc cậu chấp nhận để anh trai bị cáo buộc một cách bất công đến thế rằng chàng thanh niên chỉ là một kẻ đê hèn không có danh dự, và rằng nếu chàng trai đã hành động như thế thì đó là vì cậu ta chẳng có lý do nào để biện hộ cho tội ác của mình. Không chỉ chắc chắn bị kết án, mà cậu sẽ phải chịu trừng phạt trong sự khinh bỉ của người đời, sẽ bị lên án bởi những người chính trực, trở thành một kẻ đáng khinh mà cái chết chẳng đáng để ai nhỏ nước mắt.
Cứ như thế, chàng thanh niên đi đến kết luận tệ hại là trong cố gắng trốn tránh, cậu đã chỉ tự kết án mình nặng hơn. Chỉ cần Oliver nói ra là coi như chấm hết. Và cậu thanh niên quay trở lại câu hỏi: cậu có gì để đảm bảo rằng Oliver sẽ không tiết lộ sự thật?
Nỗi sợ hãi một kết cục như vậy từ chỗ xuất hiện một cách bất chợt đã bắt đầu trở thành nỗi ám ảnh thường trực suốt ngày đêm, và cho dù cơn sốt đã chấm dứt từ lâu còn vết thương đã lành hẳn, cậu thanh niên vẫn xanh xao gầy gò với đôi mắt trũng sâu. Thực ra có thể nhìn thấy nỗi lo sợ ngấm ngầm đang gặm nhấm tâm hồn chàng trai luôn hiện rõ trên đôi mắt cậu. Lionel trở nên nhạy cảm, có thể giật mình trước bất cứ tiếng động nào, và cậu thanh niên luôn ở trong tình trạng nghi ngờ thường trực với Sir Oliver, sự ngờ vực thỉnh thoảng lại thể hiện ra bằng một thái độ bực bội khó chịu rất kỳ lạ vào những thời điểm bất thường nhất.
Trở về nhà một buổi chiều, khi đi vào phòng ăn, luôn là nơi ưa thích của Sir Oliver trong toà dinh thự ở Penarrow, Lionel thấy người anh cùng cha khác mẹ vẫn ngồi im lìm trong tư thế kỳ quặc đó, khuỷu tay chống lên đầu gối, hai lòng bàn tay đỡ lấy cằm, nhìn chăm chăm vào ngọn lửa trong lò sưởi. Vẻ trầm lặng đã trở nên quen thuộc thời gian gần đây của Sir Oliver đã bắt đầu làm cho thần kinh căng thẳng của Lionel như bị chọc tức; với cậu thanh niên, vẻ ủ dột của ông anh chẳng khác gì một hình thức trách móc nhằm vào cậu.
"Sao anh cứ ngồi mãi bên lò sưởi như ông già thế?" cậu thanh niên cấm cẳn hỏi, thái độ khó chịu đã lớn dần lâu nay được dịp thể hiện thành lời.
Sir Oliver quay lại nhìn, hơi thoáng vẻ ngạc nhiên. Rồi cái nhìn của chàng rời khỏi Lionel hướng về phía những khung cửa sổ cao.
"Trời đang mưa," chàng nói.
"Bình thường thì mưa gió đâu có buộc anh ngồi chết gí bên lò sưởi như thế. Nhưng cho dù trời mưa hay nắng đẹp cũng thế thôi. Anh chẳng chịu ló mặt ra ngoài nữa."
"Để làm gì kia chứ?" Sir Oliver hỏi, vẫn cùng với giọng bình thản như trước, nhưng đôi lông mày sẫm của chàng bắt đầu cau lại không hài lòng. "Cậu cho rằng anh thích gặp những cái nhìn lảng tránh, thích nhìn thấy người ta ghé sát đầu vào tai nhau để có thể thầm thì những lời nguyền rủa ngấm ngầm dành cho anh sao?"
"Ha!" Lionel kêu lên khô khan chua chát, đôi mắt trũng sâu của chàng thanh niên chợt loé sáng. "Vậy là cuối cùng sau khi đã tình nguyện che chở cho em, bây giờ anh lại bắt đầu trách móc em."
"Anh?" Sir Oliver kinh ngạc kêu lên.
"Từng lời nói của anh đều là sự trách móc. Anh cho rằng em không nhận ra ẩn ý đằng sau chúng sao?"
Sir Oliver từ tốn đứng dậy, quay lại nhìn chăm chú vào người em trai. Chàng lắc đầu mỉm cười.
"Lionel, Lionel," chàng nói. "Vết thương đã làm cậu suy nhược rồi, cậu bé. Tại sao anh lại trách cứ cậu? Ẩn ý của anh có nghĩa là gì? Nếu em hiểu cho đúng thì em sẽ thấy anh muốn nói rằng với anh đi ra ngoài chẳng khác gì dính dáng vào những chuyện cãi vã phiền phức mới, vì lúc này tâm trạng của anh đang rất căng thẳng và khó giữ kiềm chế, và anh sẽ không thể chịu đựng được những cái nhìn khiêu khích và những lời thoá mạ thì thụt. Chỉ có vậy thôi."
Chàng bước lại gần, đặt hai tay lên vai cậu em. Giữ lấy cậu thanh niên trong tay như vậy, chàng chăm chú quan sát cậu, trong khi Lionel cúi gằm mặt xuống, đôi má dần đỏ bừng hổ thẹn. "Cậu em ngốc ngếch của tôi!" chàng nói, lắc mạnh vai cậu thanh niên. "Cái gì đang ám ảnh em vậy? Trông cậu xanh xao quá, cậu vẫn chưa khoẻ hẳn đâu. Anh có ý này. Anh sẽ trang bị cho mình một chiếc tàu và cậu sẽ đi cùng với anh làm một cuộc đi săn trên biển nữa. Ở đó mới thật là sự sống - sự sống sẽ trả lại cho cậu sức lực và sự sảng khoái, và có lẽ cả cho anh nữa. Cậu nghĩ sao, em trai?"
Lionel ngước mắt nhìn lên, hai mắt chợt bừng sáng. Một ý nghĩ chợt nảy ra trong đầu cậu thanh niên; một ý nghĩ thấp hèn đến mức một lần nữa khiến cậu đỏ bừng mặt thầm xấu hổ trước bản thân. Thế nhưng ý nghĩ đó vẫn bám riết lấy chàng trai. Nếu cậu ra khơi cùng Oliver, người đời rất có thể sẽ coi cậu là tòng phạm trong tội ác vốn bị quy cho anh trai cậu. Cậu thanh niên biết - từ hơn một lời nhận xét được nói với cậu ở chỗ này chỗ khác, mà cậu đã mặc kệ không hề đính chính lại - mọi người trong vùng đều tin rằng đang có mâu thuẫn nào đó bùng nổ giữa cậu và Sir Oliver từ những gì đã xảy ra ở Godolphin Park. Khuôn mặt xanh xao, đôi mắt thâm quầng của chàng thanh niên càng đóng góp vào niềm tin của dư luận rằng tội lỗi của người anh trai đã đè nặng lên lương tâm người em tội nghiệp. Lionel vốn luôn được biết đến như một thanh niên hiền lành dễ mến, trái ngược hoàn toàn về mọi mặt so với Sir Oliver cộc cằn thô lỗ, và tất cả mọi người đều đi đến kết luận rằng hiện tại trong lúc bực bội Sir Oliver đã đối xử tàn tệ với em trai vì cậu bé hiền lành đã lên án tội ác của ông ta. Và thế là Lionel nghiễm nhiên nhận được không ít sự thông cảm từ mọi người ở bất cứ nơi nào cậu thanh niên tình cờ có mặt. Nếu bây giờ cậu chấp nhận lời đề nghị của Sir Oliver, hiển nhiên cậu sẽ để mất cảm tình rất có lợi của dư luận.
Chàng trai hoàn toàn ý thức được sự nhỏ nhen trong suy nghĩ của mình và tự thấy khinh bản thân vì đã cho phép mình tính toán như vậy. Thế nhưng cậu không thẻ thoát khỏi sự khống chế của nó. Những toan tính trên đã mạnh hơn lý trí của chàng trai.
Người anh đã quan sát thấy vẻ ngập ngừng của cậu em, hiểu lầm thái độ này, chàng quay lại bên lò sưởi và ngồi xuống ghế.
"Nghe này," chàng nói, cùng lúc ngồi xuống ghế. "Hiện đang có một con tàu rất tốt buông neo ở dưới kia, ngoài khơi Smithick. Có khi cậu cũng đã nhìn thấy nó. Thuyền trưởng của nó là một tay phiêu lưu bạt tử tên là Jasper Leigh, và chiều nào hắn cũng có mặt ở quán bia tại Penycumwick. Anh biết hắn từ lâu, hắn và con tàu của hắn có thể thuê được. Hắn chẳng từ bất cứ việc gì, từ đánh cướp tàu Tây Ban Nha đến buôn nô lệ, chỉ cần ra giá đủ cao chúng ta có thể mua được hắn cả phần xác lẫn phần hồn. Hắn là cái thùng không đáy chẳng từ chối bất cứ đề nghị gì, miễn là có mùi tiền. Vậy là tàu và thuyền trưởng đã có rồi; những thứ cần thiết khác anh sẽ cung cấp - thuỷ thủ đoàn, vũ khí, đạn, thuốc súng, và đến cuối tháng Ba chúng ta sẽ ở Tây Bán Cầu rồi. Cậu nghĩ sao, Lionel? Như thế đương nhiên là tốt hơn ngồi chết rũ ở xó xỉnh tối tăm này."
"Em...em sẽ cân nhắc đến chuyện này," Lionel nói, nhưng với vẻ miễn cưỡng không chút hào hứng khiến tất cả nhiệt tình của Sir Oliver lại trở nên nguội lạnh và chàng không nói gì thêm về chuyến viễn dương nữa.
Thế nhưng Lionel thì không hoàn toàn từ bỏ ý tưởng này. Nếu một mặt chàng thanh niên chẳng thấy hào hứng gì, thì mặt khác cậu lại bị nó thu hút không dứt bỏ được khỏi đầu. Đến mức chàng trai bắt đầu học được thói quen đi ngựa hàng ngày đến Penycumwick, và tại đó cậu ta đã làm quen được với tay phiêu lưu ngổ ngáo chai sạn mà Sir Oliver đã nói tới, ngồi lắng nghe gã kể lại những câu chuyện kỳ khôi gã đã trải qua - phần lớn trong đó quá khó tin để có thể coi là thực - về hiểm nguy ở các vùng biển xa xôi.
Nhưng vào một ngày đầu tháng Ba, thuyền trưởng Jasper Leigh lại có một câu chuyện khác hẳn cho ông bạn bia trẻ tuổi, một câu chuyện khiến mọi sự tò mò trước đây của Lionel dành cho những chuyến phiêu lưu của lão ở miền Tân Thế Giới thuộc Tây Ban Nha đều bay biến hết. Khi Lionel rời khỏi quán, con sói biển đã mò theo sau mà đứng bên cạnh khi chàng trai đã lên ngựa.
"Một lời riêng tư cho cậu, cậu Tressilian tốt bụng," lão nói. "Cậu có biết chuyện gì đang được toan tính để chống lại anh cậu không?"
"Chống lại anh tôi?"
"Ờ- về chuyện quý ngài Peter Godolphin bị ám hại hồi Lễ Giáng sinh năm ngoái ấy. Thấy rằng các quan toà ở đây chẳng chịu nhúc nhích gì cả, vài người đã làm đơn cầu khẩn viên cảnh sát trưởng ở Cornwall hối thúc quan toà ra trát bắt Sir Oliver vì tội giết người. Thế nhưng các quan toà đã từ chối làm theo lời ông ta, trả lời rằng họ do nữ hoàng trực tiếp quản lý và trong một sự vụ tương tự họ chỉ chịu trách nhiệm trước nữ hoàng mà thôi. Và bây giờ tôi nghe nói một bản thỉnh cầu đã được gửi đi London tới tận tay nữ hoàng, cầu xin Người ra lệnh cho các quan toà thi hành bổn phận của họ hoặc phải từ chức."
Lionel hít một hơi dài, đôi mắt mở to hãi hùng nhìn tay thuỷ thủ, nhưng không trả lời gì.
Jasper đưa một ngón tay dài nguêu ngoao lên gãi mũi, đôi mắt lão trở nên ma mãnh. "Tôi nghĩ tôi cần cảnh báo cậu, như thế cậu có thể bảo Sir Oliver đề phòng cẩn thận. Quý ông quả là một thuỷ thủ cừ và thuỷ thủ cừ thì chẳng dễ kiếm chút nào."
Lionel thò tay vào túi móc túi tiền ra đặt vào tay lão thuyền trưởng, lúng búng vài lời cảm ơn, thậm chí chẳng kịp để ý xem xem túi tiền cậu đưa cho lão có bao nhiêu.
Chàng trai thúc ngựa lao về nhà gần như trong cơn hoảng loạn. Cuối cùng thì cũng tới lúc rồi. Cú đánh của định mệnh đang chuẩn bị giáng xuống, và anh trai cậu hẳn cuối cùng sẽ buộc phải nói ra sự thật. Cậu thanh niên được Nicholas cho biết Sir Oliver đã ra khỏi nhà, và chàng đã đi tới Godolphin Court.
Kết luận đầu tiên Lionel rút ra trong cơn hốt hoảng là tin tức cậu vừa biết cũng đã đến tai Sir Oliver và ông anh của cậu đã không mất thời gian trước khi bắt đầu hành động; vì cậu thanh niên không thể tin rằng người anh trai của cậu có thể đi tới Godolphin Court vì lý do nào khác.
Tuy nhiên nỗi lo sợ của chàng trai thật ra hoàn toàn vô lý. Sir Oliver, không thể chịu đựng được lâu hơn tình trạng hiện tại, đã quyết định đến để cho Rosamund xem bằng chứng mà chàng đã cẩn thận trù bị trước cho mình. Cuối cùng thì chàng cũng đã có thể làm điều đó mà không sợ gây tổn hại đến Lionel. Tuy nhiên, chuyến đi của chàng đã hoàn toàn vô ích. Nàng đã thẳng thừng từ chối không gặp chàng, ngay cả khi chàng, với một thái độ cầu khẩn gần như van nài vốn hoàn toàn xa lạ với chàng, đã nhờ một người hầu nói lại với nàng rằng chàng có chuyện rất khẩn cần nói, nàng vẫn kiên quyết từ chối. Chàng rầu rĩ quay về Penarrow, và thấy người em trai đang đợi chàng, cuống cuồng vì sốt ruột.
"Thế đấy," Lionel chào đón chàng. " Bây giờ anh sẽ làm thế nào đây?"
Sir Oliver nhìn đứa em, cái nhìn tối sầm như phản chiếu lại những ý nghĩ trong đầu chàng.
"Làm gì? Nhưng cậu đang nói về chuyện gì thế?" chàng hỏi.
"Anh chưa biết gì sao?" Và Lionel thuật lại tin tức cho người anh trai.
Sir Oliver nhìn chằm chằm hồi lâu vào cậu thanh niên sau khi cậu đã nói xong, rồi chàng cau mày, đôi môi mím chặt lại.
"Vậy đấy!" chàng kêu lên. "Thì ra vì thế mà nàng từ chối gặp mình? Chẳng lẽ nàng nghĩ mình tới để cầu xin tha lỗi? Có thể nào nàng lại nghĩ như vậy? Có thể nào?"
Chàng bước nhanh đến bên lò sưởi, giận dữ đạp mạnh lên những khúc củi.
"Ôi! Thật hèn hạ. Thế nhưng chắc chắn nàng đã làm việc này, chính nàng."
"Anh sẽ làm gì bây giờ?" Lionel gặng hỏi, không thể kìm được lâu hơn nữa câu hỏi đang quay cuồng trong đầu; và giọng nói của cậu run rẩy thấy rõ.
"Làm gì ư?" Sir Oliver ngoái đầu lại nhìn cậu thanh niên. "Dẹp tan lời cáo buộc vô lý đó, có Chúa chứng giám! Chấm dứt một lần cho xong với tất cả bọn họ, đối đầu với họ và khiến họ phải cúi mặt xuống vì hổ thẹn."
Chàng nói tất cả với giọng gay gắt, phẫn nộ, và Lionel lùi lại, cho rằng sự phẫn nộ tức giận đó nhằm vào cậu ta. Chàng trai ngồi phịch xuống một chiếc ghế, hai đầu gối mềm nhũn vì nỗi sợ bất chợt bùng lên. Vậy là ông anh vẫn thường hùng hồn khẳng định sự quý mến với người em trai cũng không đủ sức gánh vác trách nhiệm đến cùng. Thế nhưng ý tưởng này quá khác xa so với Oliver mà cậu vẫn biết nên chàng trai vẫn le lói một tia hy vọng.
"Anh ... anh sẽ nói hết sự thật với họ chứ?" cậu hỏi với giọng thì thầm run rẩy.
Sir Oliver quay lại chăm chú quan sát chàng thanh niên.
"Nhân danh Chúa, em làm sao thế, Lionel?" chàng hỏi, gần như gắt gỏng. "Nói sự thật với họ? Đương nhiên rồi - nhưng chỉ về những gì có liên quan đến anh thôi. Cậu không định cho rằng anh sẽ cho họ biết cậu là thủ phạm đấy chứ? Chẳng lẽ cậu lại nghĩ anh có thể làm như vậy?"
"Còn có cách nào khác nữa?"
Sir Oliver giải thích. Lời giải thích của chàng khiến Lionel nhẹ nhõm. Nhưng sự nhẹ nhõm chỉ kéo dài trong khoảnh khắc. Tiếp tục nghĩ ngợi, cậu thanh niên lại lần nữa phát hoảng. Cậu ta thầm lý luận rằng nếu Sir Oliver chứng minh sự vô tội của mình, hiển nhiên sau đó người ta sẽ phát giác ra thủ phạm thật, có nghĩa là chính cậu. Cơn hoảng loạn của chàng trai đã nhanh chóng thổi phồng đến mức nghiêm trọng một nguy cơ mà bản thân nó ít nguy hiểm đến mức có thể bỏ qua; thay vì thế nó trở thành một mối nguy hiểm chắc chắn và không thể tránh khỏi. Nếu Sir Oliver công bố bằng chứng cho thấy vết máu không phải là của chàng, thì hiển nhiên, Lionel nghĩ, người ta chắc chắn sẽ đoán ra đó là máu của cậu ta. Như thế thì cũng chẳng khác gì nếu Sir Oliver nói ra toàn bộ sự thật, vì chắc chắn đằng nào người ta cũng sẽ tìm ra manh mối. Và cứ như thế cậu thanh niên tự suy diễn trong cơn kinh hãi, tự coi mình cầm chắc cái chết không còn lối thoát.
Giá như cậu ta chịu nói ra nỗi sợ hãi của mình với người anh trai, hoặc giả anh chàng có thể dằn cơn hoảng loạn của mình xuống để lý trí tỉnh táo có thể hoạt động được, cậu thanh niên sẽ thấy rõ nỗi sợ hãi đã đẩy cậu đi quá xa so với mọi khả năng có thể xảy ra trên thực tế. Oliver đã có thể chỉ ra cho em trai chàng thấy, đã có thể giải thích cho cậu hay rằng một khi lời buộc tội chống lại chính chàng bị huỷ bỏ, sẽ chẳng có lời buộc tội mới nào được dựng lên để chống lại bất cứ ai nữa, và chưa bao giờ có chút nghi ngờ nào liên hệ Lionel với vụ án mạng, và sẽ chẳng bao giờ có nghi ngờ nào tương tự. Thế nhưng Lionel đã không dám tâm sự với anh trai. Trong tim cậu thanh niên tự thấy xấu hổ vì nỗi sợ hãi của mình; trong tim chàng trai tự biết mình là kẻ đê hèn. Cậu ý thức được đầy đủ sự ích kỷ nhỏ nhen của bản thân, thế nhưng, cũng như trước đây, cậu không đủ sức mạnh và nghị lực để chiến thắng chính mình. Nói tóm lại, sự yêu quý bản thân của cậu ta lớn hơn tình cảm dành cho người anh trai, hay dành cho tất cả các ông anh trai trên đời, cho dù Lionel có đến hai chục ông anh trai như Oliver.
Ngày hôm sau - một ngày u ám của tháng Ba, chúng ta lại thấy Lionel có mặt ở quán bia tại Penycumwick bên cạnh Jasper Leigh. Một ý đồ đã hình thành trong đầu chàng thanh niên, giải pháp duy nhất giờ đây còn khả thi. Vào tối ngày hôm trước anh trai cậu ta đã ám chỉ đến việc sẽ mang bằng chứng của mình đến gặp Killigrew vì Rosamund đã từ chối không gặp chàng. Qua Killigrew chàng có thể liên hệ được với nàng, chàng đã nói vậy; và như thế chàng có thể khiến nàng phải quỳ gối xin chàng tha thứ sự bất công nàng đã gây ra cho chàng, về cách cư xử nhẫn tâm của nàng.
Lionel biết Killigrew lúc này đang vắng nhà; nhưng ông ta sẽ quay về vào lễ Phục sinh, và từ hôm đó đến lễ Phục sinh cũng chỉ còn lại một tuần. Vì thế chàng trai biết rằng cậu còn rất ít thời gian để hành động, rất ít thời gian để hiện thực hoá ý đồ đã định hình trong đầu. Cậu thanh niên tự nguyền rủa mình vì đã nảy ra nó, nhưng lại bám chặt lấy nó với tất cả sức mạnh của một tính cách yếu đuối.
Thế nhưng đến khi ngồi đối diện với Jasper Leigh trong quán bia chật chội chỉ với chiếc bàn thô kệch bằng ván ngăn cách giữa hai người, cậu cảm thấy không đủ can đảm để nói ra dự định của mình. Họ uống brandy, theo gợi ý của Lionel, thay vì bia như lệ thường. Thế nhưng cũng chỉ đến khi đã uống gần cạn cốc Lionel mới cảm thấy đủ can đảm để bắt đầu thực hiện ý đồ đáng khinh của mình. Trong đầu chàng trai lại vang lên những lời người anh cậu ta đã nói trước đó ít lâu khi cái tên Jasper Leigh được nhắc đến lần đầu giữa hai anh em. " ... Một tay phiêu lưu bạt tử sẵn sàng làm bất cứ việc gì. Chỉ cần ra giá đủ cao là chúng ta có thể mua được hắn cả phần xác lẫn phần hồn." Số tiền có thể đủ để mua Jasper Leigh đã có sẵn trong tay Lionel; nhưng đó lại là tiền của Sir Oliver - tiền mà người anh hào phóng đã rộng rãi cung cấp cho đứa em trai. Và với chính những đồng tiền đó cậu ta sẽ sử dụng để làm hại Oliver! Cậu thanh niên tự nguyền rủa mình là đồ chó bẩn thỉu, đáng khinh; cậu nguyền rủa con quỷ khốn kiếp đã thì thầm những ý nghĩ như vậy vào đầu cậu; cậu biết rõ bản thân mình, tự thấy khinh mình, tự trách cứ mình cho đến khi trở nên đủ mạnh mẽ để tự thề rằng cậu sẵn sàng chấp nhận trải qua tất cả những gì chờ đợi mình chứ không bao giờ phạm một tội ác đê hèn như thế; nhưng chỉ một nháy mắt sau cũng chính lời thề đó lại làm chàng trai rùng mình run sợ khi mường tượng ra những hậu quả không thể tránh khỏi sẽ kéo theo sau.
Đột nhiên gã thuyền trưởng lên tiếng hỏi cậu thanh niên với giọng rất nhẹ nhàng, và như thế chấm dứt luôn cuộc vật lộn cuối cùng với lương tâm của chàng trai.
"Cậu đã chuyển lời cảnh báo của tôi đến Sir Oliver chưa?" lão hỏi, hạ giọng xuống để không bị ai nghe thấy.
Quý ngài Lionel gật đầu, lúng túng mân mê chiếc hoa tai, đồng thời đưa mắt nhìn thẳng vào khuôn mặt chai sạn, râu ria xồm xoàm của gã thuỷ thủ.
"Tôi nói rồi," cậu trả lời. "Nhưng Sir Oliver là người cứng đầu. Anh tôi sẽ chẳng chịu cựa quậy đâu."
"Chẳng lẽ lại thế?" Tay thuyền trưởng đưa tay lên vuốt bộ râu đỏ quạch đâm tua tủa rồi văng ra một tràng chửi thề thật tàn tệ và phong phú theo đúng phong cách của dân đi biển. " Thề có vết thương của Chúa! Nếu ông ta cứ chần chừ thì rồi đến lúc ông ta sẽ phải ước gì mình có cánh đấy."
"Phải," Lionel nói, "nếu anh tôi cứ chần chừ." Cậu thanh niên chợt thấy miệng khô khốc trong khi nói; tim cậu đập như đánh trống, nhưng nhịp đập của nó đã dần dịu lại do rượu mạnh vừa uống vào đã làm chàng trai không còn cảm thấy hồi hộp như trước nữa.
Giọng nói của ông bạn rượu trẻ tuổi lạ lùng đến mức khiến tay thuỷ thủ phải nhướng đôi mắt đen lên nhìn anh chàng chăm chú từ dưới đôi mi mắt nặng trịch. Lionel đột ngột đứng dậy.
"Chúng ta hãy ra ngoài nói chuyện một chút, ngài thuyền trưởng," cậu nói.
Tay thuyền trưởng nheo mắt lại. Gã đã ngửi thấy mùi công việc. Có cái gì đó thật lạ trong điệu bộ cử chỉ của anh chàng quý tộc trẻ này. Lão làm một hơi cạn sạch cốc, đặt chiếc cốc không xuống bàn rồi đứng dậy.
"Luôn là đầy tớ trung thành của cậu, cậu Tressilian," lão đáp.
Ra đến ngoài, chàng quý tộc trẻ của chúng ta tháo cương ngựa khỏi đinh móc; dắt theo con ngựa, chàng thanh niên đi về phía biển, lần xuống con đường uốn khúc chạy về hướng Smithick.
Cơn gió bắc thổi mạnh đã làm mặt biển nổi sóng tung bọt trắng xoá; bầu trời sáng chói chang dưới ánh mặt trời rực rỡ. Thuỷ triều đang rút, và những tảng đá dưới chân vách đá bắt đầu nhô lên nổi mặt sóng. Bập bềnh ở đầu một sợi cáp phía ngoài xa là thân hình đen trũi và những cột buồm khẳng khiu của chiếc Chim Én - con tàu của thuyền trưởng Leigh.
Lionel im lặng dấn bước, vẻ mặt u ám nghĩ ngợi, ngay cả lúc này vẫn không khỏi thấy phân vân. Và lão thuỷ thủ già đời đã nhận ra sự do dự của cậu thanh niên, và lo lắng tìm cách trấn an chàng trai để khỏi tuột mất món lợi lão đã ngửi thấy trong lời đề nghị của cậu, và cũng để Lionel có đủ can đảm lên tiếng.
"Tôi nghĩ cậu định đề nghị gì đó muốn nói với tôi," lão nói. "Cứ nói thẳng ra đi, vì chẳng bao giờ cậu kiếm được ai sẵn sàng phục vụ hơn đâu."
"Sự thật là," Lionel nói, đưa mắt liếc trộm người đối thoại," tôi đang ở trong tình thế khó khăn, ngài Leigh."
"Tôi đã nhiều lần lâm vào bước khó khăn," lão thuyền trưởng bật cười," nhưng chưa bao giờ tôi lại không tìm cách vượt qua được. Cứ nói hết khó khăn của cậu ra đi, biết đâu tôi lại chẳng giúp được cậu như tôi vẫn thường giúp được chính mình."
"Như thế là hay hơn cả," cậu thanh niên đáp. "Anh trai tôi chắc chắn sẽ bị treo cổ như ngài đã tiên đoán nếu anh ấy cứ nấn ná ở lại đây. Nếu họ đưa anh trai tôi ra toà, anh ấy coi như tuyệt vọng. Và trong trường hợp đó, thì cả tôi cũng vạ lây. Toàn bộ gia đình sẽ bị hoen ố danh dự khi có một thành viên bị treo cổ. Để một chuyện như thế xảy ra thật là khủng khiếp."
"Quả có vậy, quả có vậy!" tay thuỷ thủ tán đồng đầy thông cảm.
"Tôi cần giúp anh ấy thoát khỏi số phận đó," Lionel tiếp tục, và cũng đúng lúc này dường như một con quỷ đáng nguyền rủa lại đang mớm cho chàng thanh niên những lời nói đầy tình cảm để che đậy toan tính đê tiện của đứa em bất nghĩa. "Tôi cần đưa anh ấy thoát khỏi số phận đó, thế nhưng lương tâm của tôi cũng không cho phép anh ấy thoát khỏi sự trừng phạt vì tôi xin thề với ngài, ngài Leigh, tôi ghê tởm tội ác đó - một hành vi sát nhân hèn mạt!"
"A!" lão thuyền trưởng bật ra thành tiếng. Rồi sợ rằng thái độ nghi ngờ của lão có thể quá lộ liễu đến mức làm anh chàng quý tộc trẻ kia e ngại, lão vội sửa chữa- "Cũng đúng thôi! Cũng đúng thôi!"
Cậu Lionel ngừng lời nhìn thẳng vào mặt người đối thoại, đứng quay lưng lại con ngựa. Hai người hoàn toàn đơn độc tại một nơi hoang vắng lý tưởng cho những kẻ âm mưu gặp gỡ. Sau lưng là bãi biển vắng tanh, phía trước là vách đá trơ trụi dốc thoai thoải đổ xuống từ những mỏm đồi um tùm cây cối của Arwenack.
"Tôi sẽ thẳng thắn với ngài, ngài Leigh. Peter Godolphin là bạn tôi. Sir Oliver với tôi chỉ là anh em cùng cha khác mẹ. Tôi sẵn sàng trả công hào phóng cho ai có thể bí mật giúp Sir Oliver thoát khỏi giá treo cổ đang chờ đợi ông ta, nhưng đồng thời vẫn khiến Sir Oliver không thoát khỏi sự trừng phạt ông ta đáng phải chịu."
Thật lạ lùng, cậu thanh niên nghĩ thầm ngay trong lúc đang nói, là người ta lại có thể nói ra trơn tru đến thế những lời lẽ mà trong sâu thẳm trái tim mình họ thấy thầm ghê tởm.
Lão thuyền trưởng sầm mặt lại. Lão đặt một ngón tay lên chiếc áo chẽn của Lionel đúng nơi mà phía trong lồng ngực là trái tim gian trá của gã.
"Tôi là người của cậu," lão nói. "Nhưng nguy cơ cũng rất lớn. Tuy vậy cậu đã nói cậu sẵn sàng trả hậu..."
"Chính ngài sẽ tự ra giá," Lionel vội đáp, đôi mắt bừng lên như đang trong cơn sốt, gò má trắng nhợt.
"Tôi có thể thu xếp êm đẹp, đừng lo," lão thuyền trưởng đáp. "Tôi biết cậu muốn yêu cầu gì. Cậu nói sao nếu tôi đưa ông anh cậu đến các đồn điền ở Tân Thế Giới nơi người ta đang rất cần những tay vạm vỡ như ông ta?" Lão hạ giọng nói với vẻ hơi ngập ngừng, sợ rằng lão đã đi quá xa so với những gì mà anh chàng trẻ tuổi rất có thể sẽ thành ông chủ tiếp theo của lão mong muốn.
"Anh ta có thể quay trở về," câu trả lời lão nhận được đã xua tan mọi ngần ngại.
"A!" lão thuyền trưởng trả lời. "Thế còn bọn hải tặc Barbary thì sao? Bọn chúng lúc nào cũng thiếu nô lệ và sẵn sàng mua, cho dù bọn chúng là đồ rán sành ra mỡ. Tôi chưa bao giờ nghe kể rằng có kẻ nào từng quay trở về một khi đã bị chúng xích vào mái chèo trên những chiếc galley của chúng. Tôi đã vài lần làm ăn với chúng, đổi chác nô lệ lấy gia vị và thảm phương đông cùng những thứ khác."
Lionel thở hắt ra. "Đó là một số phận khủng khiếp, đúng không?"
Lão thuyền trưởng vuốt râu. "Thế nhưng đó là giải pháp chắc chắn duy nhất, mà nói cho cùng thì như thế cũng không đến nỗi đáng sợ bằng việc bị treo cổ, và đối với người thân thì cũng đỡ mang tiếng hơn nhiều. Thế là cậu có thể giúp được cả Sir Oliver lẫn chính cậu."
"Đúng thế, đúng thế," Lionel kêu lên gần như mừng rỡ. "Thế còn giá cả thì sao?"
Tay thuỷ thủ hơi kiễng đôi chân ngắn ngủn mập mạp lên, khuôn mặt trầm ngâm. "Một trăm bảng?" lão ra giá bừa.
"Đồng ý với một trăm bảng," là câu trả lời gọn ghẽ - quá dễ dãi khiến thuyền trưởng Leigh nhận ra lão đã hớ to và cần lập tức sửa chữa gấp sai lầm.
"Có nghĩa là, một trăm bảng cho bản thân tôi," lão chậm rãi đính chính. "Nhưng cũng còn phải nghĩ đến phần của thuỷ thủ đoàn nữa - để mua sự đồng ý và đồng loã của chúng; có nghĩa là cần thêm ít nhất một trăm bảng nữa."
Lionel cân nhắc một lúc. "Như thế thì nhiều hơn số tôi có thể thu xếp gấp trong thời gian ngắn. Nhưng ngài sẽ có một trăm năm mươi bảng tiền mặt và đồ trang sức tương đương số còn lại. Ngài không sợ thiệt đâu, tôi xin hứa. Và khi ngài quay trở lại thông báo với tôi rằng mọi việc đã được thực hiện như ngài cam kết sẽ có thêm một khoản tương tự chờ đợi ngài."
Tới đây phần ngã giá đã xong. Và khi Lionel chuyển sang hỏi về cách thực hiện gã phát giác ra rằng gã đã chọn cho mình đúng người hiểu biết đến chân tơ kẽ tóc những gì cần làm. Và tất cả sự trợ giúp lão thuyền trưởng yêu cầu là cậu Lionel tìm cách lừa ông anh của câu tới một nơi khuất nẻo gần bờ biển. Tại đó Leigh sẽ chuẩn bị sẵn người và một chiếc xuồng, và cậu Lionel có thể hoàn toàn yên tâm để cho lão hoàn tất phần còn lại.
Ngay lập tức, Lionel đã nghĩ ngay ra một nơi thích hợp cho vụ bắt cóc. Gã quay người, chỉ tay về phía mũi Trefusis và những khối màu xám của Godolphin Court lúc này đang ngập dưới ánh mặt trời.
"Ở đằng kia, tại mũi Trefusis ngay dưới Godolphin Court vào tám giờ tối mai, lúc đó sẽ không có trăng. Tôi sẽ thu xếp để anh ta có mặt ở đó. Nhưng nếu ngài quý mạng sống của mình thì đừng để sổng mất anh ta đấy."
"Hãy tin tưởng vào tôi," thuyền trưởng Leigh đáp. "Thế còn tiền?"
"Khi ngài đã đưa anh ta lên boong hãy tới Penarrow gặp tôi," gã thanh niên đáp, chứng tỏ rằng gã cũng chẳng hề tín tưởng Leigh hơn mức gã bị buộc phải chấp nhận.
Tay thuyền trưởng hoàn toàn thoả mãn với điều kiện trên. Vì nếu quý ông trẻ tuổi này định giở mặt lão vẫn luôn có thể đưa Sir Oliver lên bở.
Rồi hai người chia tay. Lionel lên ngựa quay đi, trong khi thuyền trưởng Leigh chụm hai tay lại bắc loa gọi với ra tàu.
Trong khi lão đứng chờ chiếc xuồng cập bờ đón lão, một nụ cười chầm chậm nở rộng dần trên khuôn mặt bất lương của tay phiêu lưu. Nếu Lionel nhìn thấy lão cậu ta hẳn đã phải tự hỏi mình liệu một cuộc mặc cả với một tên du đãng chỉ giữ lời chừng nào còn có lợi sẽ có thể đi xa đến đâu. Và trong vụ làm ăn này thuyền trưởng Leigh đã nhìn ra một cách để không giữ lời hứa mà vẫn có lợi. Lão chẳng có chút lương tâm nào, nhưng như tất cả những kẻ đê tiện khác lão cũng khoái chơi xỏ những kẻ còn đê tiện hơn cả lão. Lão sẽ xỏ mũi cậu ấm Lionel này một cú thật ngoạn mục, thật nên thơ; và nghĩ đến đây lão khoái trá bật cười gằn.