P2- Chương 23

Sakh el Bahr bị giam lại trong một khoang tối om nằm ở phía mũi chiếc Én Bạc để đợi đến khi trời sáng và sử dụng khoảng thời gian này để chuẩn bị cho linh hồn của mình. Không một lời nói nào được trao đổi giữa chàng và Sir John kể từ lúc chàng tự nguyện nộp mình. Với hai khuỷu tay bị trói giật ra sau lưng, chàng bị kéo lên chiếc tàu Anh, và trên mặt boong chiếc tàu này chàng đã đứng đối diện trong chốc lát với một người quen cũ - người thuật chuyện của chúng ta, Lord Henry Goad. Tôi có thể mường tượng ra vẻ nghiêm trang lạnh lùng trên khuôn mặt ngài trung uý của nữ hoàng, với đôi mắt tối sầm khi dừng lại trên người kẻ bội giáo. Tôi được biết - từ chính ngòi bút của Lord Henry - rằng họ đã không nói với nhau lời nào trong khoảnh khắc ngắn ngủi đó, trước khi Sakh el Bahr bị những người áp giải chàng hối hả lôi đi và tống giam vào xó tối đầy mùi ẩm mốc hiện tại.
Suốt một giờ liền chàng nằm yên ở chỗ chàng bị đẩy ngã xuống, tin rằng chàng chỉ có một mình ; và thời gian cũng như địa điểm hẳn đã dẫn chàng tới những suy tưởng ít nhiều triết lý về hoàn cảnh hiện tại của bản thân mình. Tôi cho rằng chàng đã nhận ra sau khi suy xét đến tận cùng, rằng chàng cũng chẳng có gì nhiều để tự trách cứ mình. Nếu chàng đã gây ra tội lỗi thì chàng cũng đã chuộc tội đầy đủ. Khó có thể thực sự cho rằng chàng đã phản bội những thủ hạ Hồi giáo trung thành của mình, hoặc giả có đúng vậy đi chăng nữa, thì ít nhất chàng đã tự mình trả giá cho chính sự phản bội đó. Rosamund đã được an toàn, Lionel hẳn sẽ phải đối diện với công lý dành cho anh ta, còn về bản thân chàng, lúc này chẳng khác gì một người đã chết, con người chàng cũng chẳng đáng gì nhiều để bận tâm đến nữa. Chàng hẳn cũng cảm thấy một chút hài lòng từ ý nghĩ rằng chàng đã sử dụng mạng sống của mình một cách có ích nhất. Cuộc đời chàng đã trở nên vô nghĩa từ lâu. Đúng là nếu không có cuộc tập kích báo thù tai hại đó, chàng hẳn đã có thể tiếp tục tung hoành trong một thời gian dài nữa như một tên cướp biển, thậm chí có thể trèo cao tới địa vị tôn quý với chức Basha của Algier và trở thành một ông hoàng chư hầu của Sultan Thổ. Nhưng với một người vốn sinh ra là một quý tộc Thiên chúa giáo, đó chẳng phải là con đường xứng đáng để chấm dứt cuộc đời. Những gì xảy ra hiện tại là con đường hay hơn cả.
Một tiếng sột soạt khẽ vang lên trong bóng tối đặc quánh của căn nhà tù thu hút sự chú ý của chàng cướp biển. Một con chuột, chàng thầm nghĩ, và xoay xở ngồi dậy, đạp chân xuống sàn để dịch ra xa con vật ghê tởm. Thay vào đó, một giọng nói cất lên trong bóng tối dò hỏi.
« Ai đó ? »
Chàng cướp biển sững sờ trong khoảnh khắc, vì chàng vốn tin chắc chỉ có một mình.
« Ai vậy ? » vẫn giọng nói nọ lặp lại, rồi bực bội nói thêm : « Đây là chỗ âm ty địa ngục nào vậy ? Tôi đang ở đâu đây ? »
Và lúc này chàng đã nhận ra giọng nói của Jasper Leigh, và tự hỏi không biết làm thế nào mà kẻ cuối cùng chàng chiêu mộ cho hàng ngũ tín đồ của Mohammed lại có mặt tại đây chia sẻ cùng một nhà ngục với chàng.
« Ngươi đang nằm trong khoang mũi chiếc Én Bạc ; mặc dù làm thế nào mà ngươi có mặt tại đây thì ta không thể trả lời được. »
« Ngươi là ai ? » giọng nói cất lên hỏi.
« Ta vốn được biết tới tại Barbary dưới tên Sakh el Bahr. »
« Sir Oliver ! »
« Ta cũng cho rằng giờ đây đó sẽ là cái tên người ta dùng để gọi ta. Có lẽ sẽ hay hơn nếu ta bị chôn vùi dưới biển sâu, nếu không hẳn các quý ông Thiên chúa giáo sẽ thấy thật lôi thôi khi phải chọn ghi gì lên bia mộ của ta. Nhưng lão - tại sao lão lại có mặt ở đây ? Ta đã thoả thuận với Sir John là không ai bị xâm hại, và ta không nghĩ Sir John lại nuốt lời hứa. »
« Về việc này thì tôi không biết gì cả, vì thậm chí tôi còn không biết mình đang ở xó xỉnh nào cho tới khi ngài cho tôi biết. Tôi bị nện bất tỉnh trong cuộc loạn đả ; sau khi tôi đã đâm suốt thanh kiếm của mình qua người chú em bảnh trai của ngài. Đó là tất cả những gì tôi còn nhớ. »
Sir Oliver nín thở. « Lão nói gì ? Lão đã giết Lionel ? »
« Tôi tin là thế, » câu trả lời vang lên bình thản. « Ít nhất tôi đã cắm ngập hai tấc sắt vào người cậu ta – trong lúc giao tranh khi những người Anh đầu tiên lao sang chiếc galeasse ; cậu Lionel có mặt ở hàng đầu – nơi cuối cùng tôi hy vọng có thể tìm thấy cậu ta. »
Một khoảng im lặng nặng nề tiếp theo sau. Cuối cùng Sir Oliver khẽ lên tiếng.
« Hẳn là lão đã cho cậu ta đúng thứ cậu ta tìm kiếm. Lão có lý, Leigh ; hàng đầu cuả một trận đánh là nơi cuối cùng có thể tìm thấy cậu ta, trừ khi cậu ta cố ý có mặt tại đó tìm kiếm cái chết trên đầu lưỡi kiếm để trốn tránh sợi thừng. Tốt nhất là vậy, không nghi ngờ gì nữa. Thế là hơn cả ! Chúa giúp cậu ta an nghỉ ! »
« Ngài tin vào Chúa ư ? » lão thuyền trưởng tội lỗi hỏi với giọng lo lắng.
«Hiển nhiên đó là lý do khiến người ta bắt lão, » Sir Oliver nói tiếp, như thể tự nói với chính mình. « Không hề biết gì về tội lỗi của cậu ta, coi anh chàng như một vị thánh, một người tử vì đạo, họ đã quyết định trút sự trả thù lên lão vì cậu ta, và bắt lão nhốt vào đây vì mục đích này. » Chàng thở dài. « Được, được, quý ngài Leigh, ta chẳng nghi ngờ gì rằng một kẻ du đãng như lão đã chuẩn bị sẵn sàng cái cổ của mình cho sợi thừng trong suốt cuộc đời ; vì thế chuyện này sẽ chẳng làm lão ngạc nhiên. »
Lão thuyền trưởng cựa quậy bất an, và than thở. « Chúa ơi, cái đầu tôi đau quá ! » lão phàn nàn.
« Họ sẽ có một phương thuốc hiệu nghiệm để chữa trị cho lão, » Sir Oliver an ủi lão. « Và lão sẽ được lơ lửng bên cạnh một người bạn đồng hành cao quý hơn lão xứng đáng nhiều, vì chính ta cũng sẽ bị treo cổ vào buổi sáng. Lão cũng xứng đáng với nó y như ta vậy, quý ngài Leigh. Thế nhưng ta thấy thương hại cho lão – thương hại cho lão phải chịu một số phận mà ta không hề có ý định đẩy lão vào. »
Quý ngài Leigh thở dốc ra, rồi im bặt hồi lâu.
Rồi lão lặp lại câu hỏi cũ.
« Ngài có tin vào Chúa không, Sir Oliver ? »
« Không có Thượng đế nào khác ngoài Người, và Mohammed là đấng tiên tri của Người, » là câu trả lời, và nghe giọng nói của chàng, lão Leigh không rõ liệu chàng có đang diễu cợt hay không.
« Đó là đức tin của bọn tà giáo, » lão kêu lên hoảng sợ và kinh tởm.
« Cái này thì không, đó là một đức tin mà người ta sống vì nó. Họ sống đúng như họ cầu nguyện, nghĩa là nhiều hơn những gì có thể nói về bất cứ người Thiên chúa nào tôi từng biết. »
« Làm sao ngài có thể nói vậy ngay cả khi đã cận kề cái chết ? » Leigh kêu lên phản đối.
« Quả thực, » Sir Oliver nói, « nó chứa đựng nhiều sự thật hơn những thứ khác. »
« Vậy là ngài không tin vào Chúa ? »
« Ngược lại, tôi tin. »
« Nhưng không phải vào Chúa thực ? » gã thuyền trưởng căn vặn.
« Không có Chúa nào khác ngoài Chúa thực – có quan trọng gì cách người ta gọi Người. »
« Vì ngài đã tin, chẳng lẽ ngài không sợ sao ? »
« Sợ cái gì ? »
« Địa ngục, sự trừng phạt, và ngọn lửa vĩnh cửu, » lão thuyền trưởng rống lên, bày tỏ hết sự kinh hãi của chính lão.
« Tôi chỉ hoàn tất định mệnh mà trong hiểu biết vô biên của mình Người đã vạch ra cho tôi, » Sir Oliver trả lời. « Cuộc đời tôi đã như Người tiền định, vì không gì có thể tồn tại hay xảy ra trừ khi theo ý chí của Người. Liệu tôi có phải sợ sự trừng phạt vì đã như Chúa tạo nên hay không ? »
« Đó là đức tin Hồi giáo tà đạo ! » Leigh phản đối.
« Đó là thứ đức tin đem lại an ủi, » Sir Oliver nói, « và hẳn nó sẽ an ủi những kẻ tội lỗi như lão. »
Nhưng quý ngài Leigh từ chối được an ủi theo kiểu này. « Ôi ! » lão than vãn khổ sở. “Tôi ước gì tôi không tin vào Chúa!”
“Việc lão không tin chẳng thể xoá bỏ Người đi cũng như nỗi sợ của lão không thể tạo nên Người,” Sir Oliver trả lời. “Nhưng vì tâm trạng của lão đã như vậy, chẳng phải tốt hơn lão nên cầu nguyện sao?”
“Ngài sẽ cầu nguyện với tôi chứ?” lão đạo tặc rụt rè hỏi trong nỗi sợ hãi cho số phận vĩnh hằng của lão.
“Ta sẽ làm hơn thế,” Sir Oliver cuối cùng lên tiếng. “Ta sẽ khẩn cầu cho lão - với Sir John Killigrew, để tính mạng lão không bị đe doạ.”
“Hiển nhiên là ông ta không đời nào nghe lời ngài đâu!” lão Leigh nín thở hồi hộp đáp.
“Ông ta sẽ nghe. Điều này liên quan đến danh dự của ông ta. Điều kiện nộp mình của ta có nói rõ rằng không ai khác có mặt trên chiếc galeasse bị làm tổn thương.”
“Nhưng tôi đã giết cậu Lionel!”
“Đúng thế - nhưng trong cuộc loạn đả trước khi ta ra điều kiện. Sir John đã hứa với ta, và Sir John sẽ phải giữ lời khi ta chỉ cho ông ta thấy danh dự của chính ông ta đòi hỏi như vậy.”
Một gánh nặng lớn được nhấc khỏi tâm trí lão thuyền trưởng – bóng ma đe doạ của cái chết đã lơ lửng trên đầu lão. Cùng với nó, cùng cần e rằng phần lớn sự sốt sắng muốn ăn năn hối lỗi của lão cũng đã biến mất theo. Ít nhất lão không đả động gì thêm đến đày đoạ, cũng chẳng nghĩ ngợi gì thêm về quan điểm và niềm tin của Sir Oliver về thế giới bên kia nữa. Rất có thể lão đã lý luận rằng đức tin của Sir Oliver là chuyện của Sir Oliver, và nếu nó có sai lầm đi chăng nữa thì lão cũng chẳng phải kẻ đủ tư cách để chấn chỉnh. Còn về phần lão, việc cứu rỗi linh hồn có thể hoãn đến một ngày khác, khi sự cần thiết lại trở nên cấp bách.
Nghĩ đến đây, lão nằm xuống và định cố gắng làm một giấc, cho dù chẳng dễ dàng gì với cái đầu đang đau như búa bổ. Trằn trọc mãi, không tìm được giấc ngủ, lão đã lại định mở mồm gợi chuyện lần nữa; thế nhưng lần này hơi thở đều đều của người bạn tù cảnh cáo lão rằng Sir Oliver đã ngủ thiếp đi trong khoảng im lặng trước đó.
Việc này khiến lão kinh ngạc choáng váng. Lão hoàn toàn không thể hiểu nổi bằng cách nào một người đã sống một cuộc đời như của Sir Oliver, đã làm một kẻ bội giáo và một tên tà đạo, lại có thể bình thản ngủ ngon lành như thế hoàn toàn ý thức được rằng anh ta sẽ bị treo cổ khi trời sáng. Sự trở về mới mẻ với đức tin Thiên chúa giáo giục giã lão dựng chàng dậy, thúc giục chàng hãy tận dụng chút thời gian ngắn ngủi còn lại để làm lành với Chúa. Mặt khác, sự cảm thông của con người lại khuyên lão tốt nhất hãy để chàng được yên. Lão thấy xúc động sâu sắc khi nghĩ tới việc trong một hoàn cảnh như lúc này Sir Oliver vẫn còn tâm trí để nghĩ đến lão và số phận của lão cũng như quyết định can thiệp để cứu lão khỏi sợi thừng. Lão càng xúc động hơn khi nhìn lại mình, khi nghĩ tới phần mà lão phải chịu trách nhiệm về những gì đã xảy đến với Sir Oliver. Ngẫm nghĩ tới cảnh xử sự cao thượng của chàng, một chút gì đó cao cả cũng sống dậy trong lão, và lão bắt đầu tự hỏi làm cách nào đến lượt mình lão có thể giúp đỡ Sir Oliver bằng cách thú nhận một cách thành thật những điều lão biết về những hoàn cảnh đã xô đẩy Sir Oliver đến chỗ trở thành một người như hiện tại. Quyết định này khiến lão phấn chấn hẳn lên, và cũng lạ là lão lại càng phấn chấn hơn khi chợt nghĩ có lẽ lão sẽ gây nguy hiểm cho chính cái cổ của mình khi làm theo những gì lão đã quyết định.
Và thế là trong suốt buổi tối dài như vô tận đó lão ngồi, xoa nắn cái đầu đang đau nhức, và cảm thấy nhẹ nhõm hẳn bởi điều đầu tiên lão định làm trong đời cho một mục đích gì đó thực sự tốt đẹp. Thế nhưng xem ra số phận luôn có hứng thú làm thất bại mọi toan tính của lão. Vì khi người ta đến điệu Sir Oliver đi vào lúc rạng sáng, không ai để ý gì tới đề nghị của Jasper Leigh xin được đưa tới gặp Sir John.
“Chúng ta không nhận được lệnh nào liên quan tới mi cả,” một thuỷ thủ đáp ngắn gọn.
“Có thể là không,” Leigh đính chính, “vì Sir John khó mà biết được những gì tôi có thể cho đức ông biết. Tôi nói rồi đấy, hãy đưa tôi đến gặp đức ông, để ngài được nghe từ tôi một số sự thật trước khi quá muộn.”
“Ở yên đó,” tay thuỷ thủ quát lão, và quật lão một đòn nặng vào giữa mặt, khiến lão khuỵu xuống ngã gục vào một góc khoang. “Rồi cũng sớm đến lượt mi thôi. Lúc này chúng ta cần xử trí gã tà giáo này.”
“Không gì lão nói có thể thay đổi được tình hình đâu,” Sir Oliver bình thản an ủi lão. “Nhưng ta cảm ơn lão về ý nghĩ đã cho thấy lão là bạn của ta. Hai tay ta đang bị trói, Jasper. Nếu không ta đã xin phép được bắt tay lão. Vĩnh biệt!”
Sir Oliver bị điệu ra ánh sáng ban ngày chói chang, gần như khiến chàng loá mắt sau thời gian dài bị giam trong bóng tối. Chàng đoán rằng người ta hẳn đang điệu chàng tới khoang tàu nơi màn hài kịch ngắn ngủi của một phiên toà sẽ diễn ra. Nhưng vừa đến giữa thân tàu họ bị chặn lại bởi một sĩ quan, anh này ra lệnh cho họ đứng đợi ở đó.
Sir Oliver ngồi xuống một cuộn dây thừng, người lính áp giải bên cạnh, tâm điểm thu hút sự tò mò tìm hiểu của những người thuỷ thủ cục mịch. Họ chen nhau đứng chật boong mũi và cửa khoang nhìn chăm chú vào gã cướp biển lừng danh đã có thời là một nhà quý tộc người Cornwall trước khi trở thành một tên cải đạo Hồi giáo và nỗi kinh hoàng cho Thiên chúa giáo.
Nói một cách thành thực, khó mà nhận ra nổi nhà quý tộc Cornwall ngày nào trong chàng lúc này, khi chàng ngồi đó, vẫn mặc trên mình chiếc áo caftan dát bạc bên ngoài chiếc áo dài vạt màu trắng, một chiếc turban cùng chất liệu đội bên ngoài chiếc mũ trụ chỏm nhọn như mũi kích. Chàng uể oải duỗi dài đôi chân rám nắng rắn rỏi để trần từ đầu gối tới mắt cá, với vẻ bình thản lãnh đạm của một kẻ bàng quan với số phận hiện rõ trên khuôn mặt diều hâu màu đồng hun với đôi mắt sáng sắc lạnh và chòm râu dài đen nhánh; và những thuỷ thủ đã tụ tập nhau lại ở đó để chế diễu nguyền rủa chàng trở nên ngỡ ngàng im lặng trước sự thản nhiên kiêu hãnh trong thái độ của chàng trước cái chết đã gần kề.
Nếu sự trì hoãn làm chàng bứt rứt, chàng không hề để lộ nó ra ngoài. Nếu đôi mắt sắc sảo của chàng chốc chốc lại đảo đi một chút , thì đó là vì một mục đích nhất định. Chàng tìm kiếm Rosamund, hy vọng được ngắm nhìn nàng một lần cuối cùng trước khi người ta đưa chàng tới chuyến đi cuối cùng vào cõi vĩnh hằng.
Thế nhưng chàng không thể tìm thấy Rosamund. Lúc này cô thiếu nữ đang ở trong khoang tàu. Cô gái đã ở đó từ suốt một giờ qua, và sự trì hoãn hiện tại cũng là vì cô.
“