HỒI THỨ MƯỜI LĂM
Tác giả: Nhị Nguyệt Hà
C ùng với hai “sự kiện” là Dận Tường vào thường trú ở bộ Hộ và thanh lý việc thiếu bạc, không khí quan trường ở chốn kinh sư lại căng thẳng thêm lần nữa. Vì số người làm việc không đủ, nên Dận Tường thân tự điểm danh từ nơi trú quân ở khẩu ngoại rồi điều đến hơn bốn mươi viên Ngũ tiêu trưởng, số này đều là những người làm việc với chàng từ thời kỳ luyện binh, họ đều chưa tới cấp bậc quân hiệu, nhưng năng lực chữ nghĩa có thể đảm nhận các việc sổ sách. Dận Tường đã phân số người này, tổ chức thành bốn Phân Trang phòng. Chàng lại từ các cống sinh Thu vi chọn được Điền Văn Kính, Lý Phất, rồi lại nói với Thi Thế Luân củ tập một số lại mục trước đây vẫn làm việc ở bộ Lại tổ chức ra Hạch tra Tổng trướng phòng; còn bản thân chàng thì cùng với Cẩu Nhi, Khảm Nhi ngồi tại phòng Kiềm áp chỉ đạo mọi việc. Hàng ngày, ngoài các canh giờ Dần, Thìn, Tị đi xét soát các Trướng phòng, Dận Tường còn có những cuộc hội nghị để nắm tình hình chung, triệu tập các quan viên mắc nợ, gửi công văn thôi thúc các nơi, hoặc thảo các bản sớ tấu. Từ sớm tới tối, trong bộ Hộ lớn rộng là vậy mà những tiếng gẩy bàn tính nghe cứ như tiếng mưa rơi và cứ như tiếng những hồi trống thúc nợ; khiến cho các quan viên mắc nợ hồn bay, phách lạc.
Ngày rằm tháng Tám đã sắp đến, các khoản nợ. cũng thu được tới bảy, tám phần. Dận Tường nghe nói Vũ Đan tổng đốc Quảng Đông cũng đã đến. Người này mắc nợ quốc khố một món tiền lớn, nhưng ông ta cùng với Ngụy Đông Đình, Tào Dần, Mục Tử Hú đều thuộc cùng một loại; họ đều là những bậc công huân của Thanh triều, từ những năm đầu niên hiệu Khang Hy họ đã đảm đương chức Thị vệ tòng giá, nhiều lần họ đã ra sức bảo giá; mấy lần họ đã xuất binh ruổi ngựa, ra sống vào chết cùng với hoàng đế. Nếu luận về thân phận, thì họ chẳng qua là một viên quan nhất phẩm, nhưng luận về tình cảm thì bất kể là ai cũng không so được với họ! Khang Hy rất ưu ái các công thần; a-ca không bằng ngoại thích, ngoại thích lại không bằng đại thần; càng là người thân thì triều đình lại càng không có sự chiếu cố. Nhưng đối với mấy người này thì họ có những sự ân sủng, ưu đãi rất đặc biệt, họ không phải giữ lễ phép, kiểu cách ở chốn cung đình, họ có thể đeo kiếm, đi giầy vào chầu vua và được cưỡi ngựa vào Tử Cấm Thành. Họng như các quan viên thông thường; hoàng đế gọi hay cho lui họ đều không phải quỳ lạy mà có thể cứ đến và đi tự nhiên. Trước kia, về vấn đề đình chỉ việc bắt người đi trốn, bên ngoài nói là do phía dưới có mười mấy viên quan châu phủ, tự treo cổ để phản đối việc thúc nợ, nhưng thực ra mà nói thì đó là vì bọn Vũ Đan, Tào Dần vay nợ rất nhiều, nhưng số tiền vay này đều dùng để đón tiếp hoàng đế Khang Hy khi nhà vua Nam tuần. Nếu bây giờ xử lý họ thì có điều dở là, tiền vay đó là tiêu vì hoàng đế, không xử lý họ thì một số quan võ đều cho rằng họ muốn trả nợ hay không là tự ở họ. Nhưng đến nay đã vào lúc chung cuộc; Ngụy Đông Đình, Mục Tử Hú tạ bệnh, hoàng đế đã chiếu cố cho phép họ không phải vào Kinh. Vũ Đan và Tào Dần đã đến, nếu nay họ không đến thì việc này cũng coi như bỏ qua. Biết rõ như vậy, trong lòng Dận Tường không khỏi phân vân, chàng mời Thi Thế Luân đến căn dặn mấy câu, rồi chỉ nói là về Phủ nhưng lại cho kiệu đi tìm Dận Chân ở Sướng Xuân viên. Vừa đến bên hai cái cống ở cổng vườn thì Dận Tường thấy Niên Canh Nghiêu từ bên trong đi ra; Niên mặc một chiếc áo bào “cửu mãng, ngũ trảo” mới tinh, bên ngoài Niên khoác bổ phục cẩm kê, mũ trên đầu đổi thành một vành hoa san hô, trông rất oai phong, lẫm liệt. Dận Tường bất giác cười nói:
- A! Thăng quan rồi! Tướng quân vào Kinh từ bao giờ?
- Bẩm Thập tam da! - Niên Canh Nghiêu khom mình hành lễ, rồi cười: - Niên mỗ về đây được ba ngày rồi, đã vào bệ kiến Đức vạn tuế. Đức vạn tuế nói việc ở Đồng Thành làm như vậy là tất. Niên mỗ đã đến hầu thái tử và Tứ da. Hiện ở Tứ Xuyên khuyết chân đề đốc, nên hạ quan được bổ nhiệm chức đó. Lần này hạ quan rời Kinh, việc gặp lại Thập tam da chắc cũng khó.
Dận Tường quay lại Khảm Nhi, Cẩu Nhi cười bảo:
Cẩu Nhi, Khảm Nhi nghe Dận Tường nói vậy ra vẻ vừa hiểu, vừa không hiểu; chúng liếc nhìn thấy Niên Canh Nghiêu khí vũ hiên ngang, thì Khảm Nhi tít mắt lại cười nói:
- Xuất đầu lộ diện thì tốt gì đâu? Xuất đầu lộ diện không thành vương (194 )...
Khảm Nhi bỗng nhớ ngay ra rằng đây là nói với Niên Canh Nghiêu nên Khảm ta lờ ngay chữ bát (194 ) đi không nói!
Niên Canh Nghiêu thấy Khảm Nhi ăn nói với mình như vậy thì liếc xéo Khảm Nhi một cái, rồi cười nói:
- Thập tam da, ngài đến đây không gặp may rồi, thái tử và sư phó đang ở Đạm Ninh cư cùng với lão quân môn Vũ Đan hầu chuyện Đức vạn tuế. Tứ da thì đã về phủ lúc giờ Thìn rồi. Nếu ngài muốn gặp thái tử thì phải đợi một chút; nếu muốn gặp Tứ da thì vừa hay hạ quan cũng muốn đến gặp Tứ da để chào người trước khi đi; chúng ta cùng đi chăng?
Dận Tường nghĩ tới cảnh mỗi lần gặp thái tử lại phải thấy bộ dạng phờ phạc, đờ đẫn của ông thì lắc đầu nói:
- Đi, ta cùng đến Định An môn, phủ Bối lặc!
Niên Canh Nghiêu đến sát Dận Tường, nhìn bốn chung quanh, nói khe khẽ:
- Thập tam da còn chưa biết ư? Vừa rồi hạ quan mới được Hà Trụ Nhi nói cho biết: Đại thiên tuế được tiến phong Trực thân vương, Tam da được phong là Thành quận vương, Tứ da là Ung quận vương, Ngũ da là Hằng quận vương, Thất da là Thuần quận vương, Bát da là Liêm quận vương. Ngay cả Thập tam da cũng cao thăng, nay ngài đã là bối lặc da rồi!
- Thật ư?
Dận Tường bước qua càng kiệu, mắt ngài vụt sáng, nói:
- Đáng tiếc, Lục ca đã sớm ra đi, không đợi được. Còn Cửu da và Thập da?
- Nô tài cũng có hỏi Hà Trụ Nhi, nhưng anh ta nói không được biết. - Niên Canh Nghiêu nói tiếp: - Cũng có thể không được phong. Việc này nội đình đương soạn thảo thánh chỉ, cũng phải mấy hôm nữa mới ban bố. Thật rất đáng chúc mừng Thập tam da. Thập tam da và Thập nhị da cũng đều chưa có thăng hiệu!
Dận Tường nhìn ra chỗ khác, nghĩ một chút, nói:
- Ta cũng chẳng phải ngớ ngẩn gì, thân ngoại chi vật (195), có gì là đáng mừng?
Nói rồi chàng lên kiệu.
nghe Dận Tường hồi báo và Niên Canh Nghiêu chúc mừng ở Vạn Phúc đường, nhưng thần thái vẫn không đổi khác.
Tấn phong vương vị vốn là một việc vui mừng, nhưng việc này lại chấm dứt ngay sau Bát a-ca Dận Tự, như vậy không thể nói là không có vấn đề. Việc này Ô Tư Đạo đã phân tích rồi. Nếu hoàng thượng vẫn có ý tín nhiệm thái tử thì việc phong vương sẽ đến sau khi nhà vua băng hà, do thái tử sau khi đăng cực sẽ thân tự gia phong. Nay đã phân phong, thì như thế là hoàng đế có ý lung lạc các a-ca, tước đoạt quyền bính của thái tử, so sánh cái lợi và cái hại thì chẳng bằng đừng phong vương lại hóa hay. Dận Chân ngồi lặng lâu lâu tính toán, cân nhắc rồi nói:
- Lượng công (196) thăng nhiệm đề đốc Tứ Xuyên, đó mới thật sự là một tin vui. Cẩu Nhi, Khảm Nhi vào đây!
- Chủ nhân, chúng con chờ sai phái đây ạ!
Cẩu Nhi, Khảm Nhi đang đứng trêu chọc con vẹt, nghe thấy tiếng gọi, vội đi vào cười, nói:
- Chủ nhân có việc gì ạ .
Dận Chân nhìn chúng, nói:
- Hai đứa ngươi rất lanh lợi, điều đó khiến ta rất yêu thích! Nhưng hai ngươi mỗi ngày một lớn, cần phải hiểu biết hơn, không thể cứ gây rối như những đứa trẻ con. Trong số nô tài của ta thì xuất sắc nhất là Niên Canh Nghiêu; vừa ham đọc sách, lại có thể cầm quân, làm cho ta nở mày nở mặt, các ngươi cần phải theo gương người anh lớn đó của mình. Không thể cứ bầy biện ra đấy rồi bắt chủ nhân mình "thu dọn". Dận Tường nghĩ ngay đến những lời mình vừa nói, bất giác mỉm cười; chàng đang định cất lời thì Cẩu Nhi cười nói:
- Thưa vâng, chúng con theo chủ nhân không thể cứ hồ đồ mãi được. Vừa qua cái anh chàng bán trứng nếu không đánh ông cụ ăn xin thì chúng con cũng không trêu chọc gì anh ta...
- Ta không phải nói về chuyện đó. - Dận Chân “hừ” một tiếng rồi nói tiếp. - Các ngươi dám đem bán "Chiếu bích tường" của Bát da, chuyện đó có hay không?
Dận Tường, Niên Canh Nghiêu đều sững người. Dận Tường tuy đem chúng lên bộ, nhưng cũng không câu thúc chúng lắm; mỗi ngày đều cho chúng đi xem hát, đi chơi khoảng một, hai canh giờ, không ngờ lại xảy ra chuyện như vậy. Dận Tường nói:
- Đồ nhãi ranh, làm sao có việc đó mà ta lại không biết?
- Đây là việc của năm hôm trước. - Cẩu Nhi liếc nhìn Khảm nhi , nói tiếp: - Con và Khảm Nhi đến cửa Tuyên Vũ chơi, ở đấy có một tài chủ họ Tiền đang xây nhà, trên công trường thiếu gạch. Tên tài chủ này bủn xỉn ghê gớm, chê người thợ mua gạch đắt nên định trừ vào tiền công. Khảm Nhi và con thấy y cho thợ ăn như cho chó ăn nên thấy căm ghét y. Chúng con liền đến bảo với y rằng: Chiếu bích tường ở trước cửa phủ Bát da muốn làm mới. Gạch cũ rất rẻ, bác đến mua thì hay biết mấy! Cái lão Tiền này còn chưa tin, giương mắt lên nhìn chúng con xem là người ở đâu đến, chúng con nói... chúng con là người của phủ Bát da... y liền theo chúng con đến Chiêu Dương môn, đo tường, bán Chiếu bích...
Dận Tường vừa nghe, vừa suy,nghĩ, cười nói:
- Trước cửa phủ Bát da canh giữ rất nghiêm mật, người ta lại chongươi đem thước đến đo tường sao?
Khảm Nhi nói:
- Chúng con đã có chuẩn bị trước rồi. Chúng con đã đến phủ Bát da trước, nói với người trông coi ở đó rằng chúng con là người của phủ Tam da, Tam da thấy kiểu tường này của Bát da đẹp, nên muốn đo để làm một cái giống như vậy; thế là người ở đó không có lí do gì từ chối... Lão Tiền đứng đằng xa thấy chúng đo tường. Đúng lúc đó thì Bát da có việc đi ra, chúng con liền đến bẩm báo với ngài, Bát da cười gật gật đầu rồi lên kiệu đi, như thế tất lão ta phải tin; và lão đã đưa ra ngay hai mươi lạng đặt cọc, hẹn ngày mai sẽ đến dỡ tường; rồi lão về!
Dận Tường cười nghiêng, cười ngả, hỏi:
- Ngày hôm sau lão quả đem người đến dỡ tường của Bát da chứ?
Khảm Nhi lắc đầu nói:
- Ngày hôm sau ngài sai con đến bộ Quân thống lĩnh nha môn, nên con không có thời gian đến xem cho vui... mà con cũng chẳng biết là lão có đến hay không?
- Nếu lão ta không đến thì ta làm sao mà biết được chuyện đó? - Dận Chân cau mày, nói có ý quở trách - Sau đó, Tam ca ta coi như là câu chuyện vui kể lại cho ta nghe. Ta đoán ngay là chỉ có các ngươi, kẻ khác sao dám làm thế?... Nơi đây là kinh sư, là nơi có ngự liễn (197), vương pháp rờ rỡ sau có thể làm như vậy được?
Ông sầm mặt rồi đứng dậy, nói:
- Có nhớ lời ta nói khi ta nhận lưu giữ các ngơi không? Những việc như vậy, từ nay phải chấm dứt! Ở trong phủ ta, phải tuân theo mọi điều quy định cửa ta. Nay các ngươi đi với Thập tam da nhất nhất phải nghe lời của ông. Từ nay phải bỏ cái "dã tính" đó đi. Thôi cho đi!
Cẩu Nhi, Khảm Nhi lè lưỡi nhìn nhau, luôn mồm vâng dạ rồi đi ra ngoài. Dận Chân bấy giờ mới nói:
- Hôm qua ta đã gặp Vũ Đan, có hỏi han riêng ông ta. Ông ta và Ngụy Đông Đình, Tào Dần, Mục Tử Hú vay bạc tính ra tất cả có đến gần bốn trăm vạn lạng. Số bạc ấy, quả dùng để tiếp giá trong mấy lần Nam tuần. Ta có bảo ông ấy: Việc tiếp giá, nghênh giá quốc gia đã có chế độ, lẽ ra phải lấy vào tiền công chứ, nay vì việc ấy mà lão tướng quân mắc nợ, tôi thật lo ngại thay cho ngài. Vũ Đan vẫn tỏ ra điềm nhiên, chỉ nói nhất định sẽ trả hết nợ, ngay cả ba người kia cũng thư đi, thư về, không người nào tỏ ra trây nợ không trả. Nhưng cảnh nhà của họ, ta biết, bẹp nồi bán sắt cũng khó trả nổi. Cho nên ta khẳng định là Đức vạn tuế sẽ lấy tiền riêng của mình mà trả cho họ.
Niên Canh Nghiêu cười nói:
- Nếu đã như vậy thì tội vạ gì lại bắt Thập Tam da và ông Thi lâm vào cảnh khó xử? Thanh toán cho sớm rồi kết thúc ngay thôi! Đức vạn tuế cũng thật khổ về sự nợ nần này.
Đôi mày chữ bát của Dận Tường dãn ra, ngài cười rồi cất tiếng lanh lảnh nói:
- Tu sửa Sướng Xuân viên, sơn trang nghỉ mát rồi nội thị thì Ngài ngự cũng tiêu hết một đống tiền rồi. Nếu nay ta không ráo riết ở mức độ "sơn cùng, thủy tận", thì cũng khó bỏ tiền ra. Hơn nữa, những kẻ có nợ cũng cứ trơ ra mà chờ; hoàng thượng cũng không muốn mang tiếng là phân biệt kẻ thười sơ. Thực ra bây giờ đệ làm như thế này là để bức hoàng a-ma trả nợ đợ!
Dận Chân đưa mắt thăm dò Dận Tường, nói:
- Đệ nói đúng đấy, kỳ thật bây giờ chúng ta đang làm cái việc moi tiền từ tư khố trong đại nội của Đức vạn tuế.
Cặp mắt của Dận Chân như đóng băng, ngài đăm đăm nhìn ra ngoài cửa sổ; nào ai đoán cái đầu óc “thần bí” kia đang nghĩ những gì! Mãi sau, Dận Chân mới nói nhát gừng.
- Ta khẳng định là Đức vạn tuế đã hứa riêng với bọn Vũ Đan. Cho nên việc thanh toán nợ này ta chỉ cần dốc sức thêm chút nữa thôi thì chắc chắn mọi việc sẽ bể lặng sóng im. Chúng ta cố gắng như vậy là để cho trọn cái đạo thần tử. Là bầy tôi, ta nên vì triều đình mà suy nghĩ sao cho một xu của quốc khố cũng có thể lấy hết về; là con, ta nên vì cha mà suy nghĩ chứ cũng không thể moi móc hết của Đại Nội, khiến cho hoàng thượng mỗi khi muốn ban thưởng cho quần thần thì trơ ra chỉ còn tay không...
Niên Canh Nghiêu há hốc miệng, nhất thời họ Niên không sao hiểu nổi, vì từ trước tới nay Niên đều cho rằng đã là hoàng đế thì muốn tiêu bao nhiêu cứ việc tiêu. Dận Tường lắp bắp nói :
- ...Vậy thì, đệ nên làm như thế nào ?
Dận Chân cười, nói:
- Thái tử, huynh cũng chưa hiểu được ngọn nguồn sự việc, huynh có đến Đạm Ninh cư mấy lần, ý muốn mò cho ra thực tình của a-ma, nhưng Đức vạn tuế cũng chỉ lảng chuyện. Ta và Ô tiên sinh cũng đã bàn bạc với nhau rồi, trước ngày rằm tháng Tám phải ra sức "" bọn con nợ cấp thấp. Ngoài mấy người như Vũ, Nguỵ ra, thì bọn họ không phải nghèo thật sự đâu, và quả thật chúng ta đã "xiết" được tương đối rồi. Qua ngày rằm tháng Tám hoàng thượng chắc sẽ “nói chuyện”.
- Được đấy! Dận Tường tìm Dận Chân chính vì muốn nắm được cái ý chính này, chống tay vào thành ghế đứng dậy, sắp đi thì Dận Chân vội giữ lại.
- Vội gì! Việc thanh toán nợ này, nay ta đã thấy có lối thoát, như vậy nó cũng chẳng phải là vấn đề gì đáng kể nữa. Canh Nghiêu, tình hình vào gặp Đức vạn tuế như thế nào ngươi hãy nói qua để Thập tam da cùng nghe một thể.
Niên Canh Nghiêu có vẻ hơi bất ngờ; Niên sững người một chút rồi nói:
- Đức vạn tuế cũng không nói gì mấy, lúc đó chỉ có Vũ Đan; vạn tuế hỏi về tình hình năm nô tài làm du kích ở Phi Dương Cổ quân, rồi đi Thiểm Tây điều lương, giết Cát Lễ tổng đốc Thiểm Tây. Nô tài đã nói rất chi tiết và đầy đủ việc mượn kiếm của thiên tử để chém Cát Lễ. Đức vạn tuế nghe rất chăm chú có lúc còn nhìn Vũ Đan gật gật đầu. Sau đó Đức vạn tuế lại nói: "Việc ở Đồng Thành làm như thế là tốt, chia lo với triều đình, không uổng phí sự bồi đắp của chủ nhân." Ngài lại nói, Vũ Lão quân môn đã vì quốc gia mà cống hiến sức lực trọn một đời; tuy hoàng thượng và Vũ lão danh phận là vua tôi, nhưng thực ra ngài không bao giờ coi họ như những phần tử khác, và ngài chuẩn bị điều Vũ Đan về Kinh giữ chức tổng đốc Trực Lệ, hoàng thượng lại nói: Nay tấn phong nô tài làm đề đốc; thế là dòng suối rộng nô tài đã qua được rồi, vậy theo gương Vũ Đan mà tận tâm báo quốc...
- Sau đó thì sao? - Dận Chân nhìn vào Dận Tường lúc đó đang nghĩ những chuyện đâu đâu mà hỏi vậy.
- Sau thì thái tử đến, vạn tuế liền cho nô tài lui. Khi ra cửa thì gặp ngay Phạm Thời Tiệp, ông ta nói ông ta sắp đến Bát da phủ để từ biệt trước khi lên đường, lại nói Bát da mời được một vị lão đạo sĩ tên là Trương Đức Minh, xem tướng rất giỏi, và rủ nô tài cùng đi, nhưng nô tài không đi. Sau đó thì gặp Thập tam da, thế là nô tài cùng với Thập tam da đến đây...
Dận Chân nghĩ đến Phạm Thời Tiệp, bất giác mỉm cười; nhưng hình ảnh của Phạm vụt qua ngay, liền đó, ông nói:
- Ngươi ngày mai lên đường rồi, ta dặn dò ngươi mấy lời, ngươi phải nhớ cho kỹ.
Niên vội đứng dậy thõng tay xuống nói:
- Xin chủ nhân dạy bảo!
- Ngươi cứ ngồi xuống nghe, tuy nói rằng ngươi là nô tài của ta nhưng chúng ta vẫn là người thân thích của nhau. - Dận Chân phút chốc bỗng trở nên hết sức hiền hòa, thân mật nét mặt tươi cười, ông xua xua tay nói: - Chức đề đốc của ngươi là do triều đình phong cho, ngươi đến nơi phải làm việc cho tốt, đôn đốc việc quân cho chu đáo, làm tròn chức trách triều đình giao, khiến cho Tứ da của ngươi được mát mặt. Đó là điều quan trọng nhất. Hai là, không nên đi lại luôn với các a-ca trong triều. Triều đình nhiều lần hạ chỉ không cho các a- ca được kết giao với các ngoại thần. Nếu có người nào đến tìm ngươi, nói những điều gì, ngươi cần bẩm báo bằng tấu văn toàn bộ thực tình để cho ta được biết. Ba là nếu không phụng chỉ, hoặc không có lời của ta thì không được luôn luôn về Bắc Kinh. Bắc Kinh là nơi có rất nhiều tin thất thiệt, năm nay lại là năm ở đây xẩy ra nhiều việc, với thân phận của ngươi, người ta rất dễ chú ý, về đây nhiều thì chăng hay ho gì đâu; còn em gái ngươi ở trong phủ đã có phúc tấn, Nữu Hộ Lộc thị và tạ chăm sóc, ngươi cứ yên tâm; về gia quyến thì ngươi nên chuyển theo về cả nhiệm sở, để có thể một lòng vì việc nước! Mọi việc của ngươi tốt, thì chúng ta ở đây cũng tốt. Có ta mọi việc của ngươi sẽ tốt. Những điều vinh, nhục, lợi, hại tất cả đều ở những điều ta nói trên. Những lời ta nói, ngươi cần hiểu cho rõ.
- Nô tài đã rõ! Những lời của chủ nhân xưa nay vốn chỉ bảo ban có một lần; nhưng nô tài xin nhớ kỹ trong tim.
- Thôi ngươi đi ! - Dận Chân vừa ý, gật đầu cười bảo thêm: - Đi từ biệt phúc tấn và em gái; đến nhiệm sở gửi về cho ta lá thiếp có hai chữ “bình an” là được.
Dận Tường đợi cho Niên Canh Nghiêu đi khỏi cũng đứng đậy, vươn vai cười nói:
- Đệ tưởng là Vạn tuế da có chỉ ý gì quan trọng? Bây giờ không có việc gì khác, đệ xin phép về bộ, ở đấy có mười mấy "cái đinh" cứng đầu đang chờ đệ về “nhổ”...
- Hiền đệ, những lời Niên Canh Nghiêu nói vừa rồi, không có việc nào mà không liên can đến anh em ta. Đệ có hào khí của một kẻ anh hùng, nhưng còn nhiều chỗ sơ xuất lắm! Ban đêm cần vắt tay lên trán mà nghĩ, thì sẽ rõ hết...
Những tin tức Niên Canh Nghiêu tiết lộ không sai chút nào. Ở cửa Triêu Dương, tại Tây Hoa đình trong phủ Bát bối lặc, tụ tập rất đông người, họ đang đợi Trương Đức Minh, một đạo sĩ có dị tài, tiếng tăm lừng lẫy chốn kinh sư. Cửu a-ca Dận Đường, Thập a-ca Dận Ngã, đã đến từ sớm, Vương Hồng Tự, A Linh A, Quỹ Tự đang hoặc đứng hoặc ngồi, thấp tha thấp thỏm đợi Nhiệm Bá An đTrương Đức Minh đến. Lý do chính là họ đến phủ cung chúc Dận Tự vinh thăng vương tước, nhưng chủ nhân Bát a-ca Dận Tự thì vẫn chưa thấy xuất hiện, chỉ có các trưởng tùy trong nhà là đi đi lại lại như con thoi. Họ đem từng đĩa, từng đĩa đựng đồ điểm tâm tinh xảo dùng trong cung ra bầy đặt rất tề chỉnh, trên đó xếp đủ các thứ hoa quả tươi, đúng mùa như vải, long nhãn, táo, nho, trông rất tươi ngon. Nhưng mọi người không ai thiết gì thưởng thức những thứ đó, họ chỉ uống trà, hoặc nhấm nháp trám khô; khắp nhà tiếng sòng sọc của người hút thuốc bào vang lên, khói thuốc bay mù mịt khắp phòng.
- Cửu da! - Vương Hồng Tự ngồi bên cạnh Dận Đường, đợi đã lâu nên thấy hơi chán, châm lửa mồi thuốc, hỏi: - Chỉ một lát nữa là lên đèn rồi, tại sao ông ta chưa thấy đến? Hay là cái ông “mũi trâu” này không có chân tài, thực học nên không dám đến chăng?
Dận Đường chưa kịp nói gì thì Dận Ngã ở bên đã nhếch miệng cười nói:
- Xưa nay tôi vẫn không tin những trò ấy. Lần trước tôi cùng Bát a-ca đến Đàm Giá tự, cũng gặp một cặp giở trò thần tiên, ma quỉ; một nam, một nữ ôm nhau hôn môi. Chung quanh chúng, người đông như hội, họ nói cái đôi dâm tiện này làm trò không đứng đắn ở núi Phật; Phật tổ thấy thế giận giữ liền bắt chúng ôm nhau trước mặt mọi người, tôi liền bắt ngay một con rết đặt vào mũi chúng, hai đứa sợ quá kêu lên một tiếng "mẹ ơi" thế là rời ngay nhau ra... - nói rồi a-ca cười lên khanh khách...
Dận Đường bưng chén nước nhìn nhìn những lá chè sủi bọt, nói:
- Việc này có thật mà cũng có giả. Tôi vốn không tin. Lần trước Đại a ca nói, ngay Tam a-ca cũng nhờ ông ta xem tướng, điều này thật quái lạ. Tam da là một bậc đạo học ở mức độ nào mà lại d những cái trò đó? Rồi ta sẽ thấy; đã thật thì không giả được mà đã là giả thì cũng không thành ra thật được !
Vương Hồng Tự xuất thân là nho sinh; bí thư các hàn lâm; Vương đến đây chẳng qua là hiếu kì; thấy lời lẽ của Dận Đường như vậy trong lòng ông ta không cho là đúng! Vương cười nhạt một tiếng, nói:
- Hôm nay tôi đến đây để xem tài năng của ông “mũi trâu” này! Ông ta rêu rao lừa bịp ngay cả các sĩ đại phu trong sáu bộ cũng đều bị ông ta bịp hết, mà lại còn khuấy đảo cả các a-ca nữa chứ! Dám ở đây mà giở trò, tôi cho rằng ông ta sẽ bị lật tẩy rồi sẽ phải đánh bài chuồn thôi!
Ngồi xế phía trước Vương là Ngạc Luân Đại, thị vệ ở Càn Thanh cung, mặt mũi hung dữ, bóng lọng. Vương đương nói chuyện với A Linh A; nghe Vương Hồng Tự phát biểu; Ngạc liền quay lại nói:
- Đừng có nghĩ rằng đã đọc mấy câu: tử viết thi vân (198) là đã có thể hiểu biết mọi việc trong thiên hạ! Mã Nhân Đạo có nói với tôi: ông ta biết Trương Đức Minh khi ông ta mới là một anh cử nhân. Trương Đức Minh đoán ông có thể đỗ nhị giáp thất danh. Khi ra bảng, thì ông. ta lại đỗ đệ tam danh. Đương nghĩ là ông Trương đoán sai thì khi Điện thí, khảo quan thấy trong bài thơ của ông đài sai một ô liền đánh xuống thất thập danh, như thế thành ra ông ta đỗ đúng - Nhị giáp thất danh! Các bác thấy đó? Xem tướng như vậy có đúng.hay không?
Mọi người đang sôi nổi chuyện trò thì có người vén rèm; Nhiệm Bá An rảo bước đi vào, nói:
- Đến rồi, sao không thấy Bát da đâu nhỉ align="justify">Dận Đường phủi áo, cười nói:
- Bát da sẽ đến ngay bây giờ. Trương tiên sinh đã đến thì xin mời vào trong này.
Mọi người đều ngước mắt nhìn ra ngoài, quả thấy một lão đạo sĩ đầu tóc trắng phau, có mấy trưởng tùy hướng dẫn đang ung dung đi vào theo đường hành lang lát đá, mọi người lập tức im lặng hết. Vương Hồng Tự đưa mắt nhìn Trương Đức Minh; Đó là một người khoảng sáu mươi tuổi, tóc tuy bạc nhưng sắc mặt hồng hào, chân bước nhanh mạnh. Trương mặc chiếc áo lông hạc bát quái, đầu đội khăn Lôi Dương, tay phe phẩy chiếc quạt lông trông có vẻ tiên phong đạo cốt; nét mặt cười không ra cười, Trương thản nhiên đứng trước cửa đưa mắt quan sát mọi người trong phòng. Vương Hồng Tự giọng lạnh tanh hỏi:
- Tiên trưởng sao không tu đạo trong núi, lại đến nơi áo gấm phồn hoa này làm gì?
Trương Đức Minh hơi cúi người, nói khô khốc:
- Đến để truyền thụ đạo giáo!
Vương Hồng Tự bật cười, nói:
Phiên nhiên nhất chích vân trung hạc
Phi lai, phi khứ tể tướng nha (199)
- Đạo nhân đã thông thuật số, không biết thần thông của người như thế nào align="justify">Trương Đức Minh lẳng lặng ngắm Vương Hồng Tự rồi nói:
- Cư sĩ, ông nói vừa rồi hay đấy! Ông muốn xem năng lực của bần đạo. Vậy ông có biết vì sao tôi có thể rêu rao lừa bịp, ngay cả các sĩ đại phu trong sáu bộ cũng bị bịp không? Đó là vì bần đạo từ nhỏ đã có dị bẩm, lớn lên đi theo minh sư, nghiên cứu Đạo đức chân kinh năm nghìn lời. Nếu tôi không có thực học, thì sẽ đành phải bị lật tẩy rồi đánh bài chuồn thôi!
Nói rồi Trương ngẩng mặt lên trời cười lớn; mọi người không ai không sợ sệt, kinh ngạc nhìn nhau, câm hầu tắc cổ.
- Lão đạo sĩ quả có chút đạo học thật!
Dận Ngã thấy "hạ mã uy" của Trương khiến cho Vương Hồng Tự xanh xám mặt mày thì cười lên ha hả. Ngài đứng dậy vỗ vỗ vào vai Trương nói:
- Ông hãy xem cho tôi trước! Xem xem phúc phận của tôi ra sao?
Trương Đức Minh liếc mắt nhìn nhìn Dận Ngã, hơi chút trầm ngâm, nói:
- Ngài là Thập da? Hàm yến, mắt hầu, mày rậm, miệng vuông. Vốn dĩ ngài là một tướng tài, nhưng tiếc thay đôi tai giáp với não chủ về phúc lộc lại hơi thõng một chút mà không có sát khí; do đó ngài không cầm binh được. Thập da là con rồng, cháu phượng, công danh sự nghiệp tuy không có được thành tựu lớn, nhưng sẽ được chữ thọ; có thể sống tới chín tư tuổi. Ngài thật là một vị a-ca trường thọ!
Dận Ngã bất giác vỗ tay cười lớn align="justify">- Tốt lắm! Ta có tiền, có thế, điều ta sợ nhất là chết yểu! Một đời hưởng lạc như vậy thật khoái hoạt lắm thay. Nói như vậy coi như ông đã gãi đúng chỗ ngứa của ta rồi...
Nói rồi, Dận Ngã đẩy Đức Minh:
- Đi đi, ông xem cho bọn họ ngay đi!
Trương Đức Minh khẽ gật đầu, đến bên A Linh A, ung dung nói:
- Ông “sơn căn, khí chính”, thổ tinh sáng rỡ, ngôi vị có thể tới chức quan sang; điều này không còn phải nghi ngờ! Nhưng sợ rằng trong hai năm; năm nay hoặc sang năm, cần đề phòng bệnh tật. Mong ông hết sức lưu ý!
A Linh A cười nói:
- Đó đều là những lời đưa đẩy, có chi là lạ! Nói là có bệnh tất phải sớm tìm thầy thuốc, không phải thế sao?
Trương vừa bước lên mấy bước, vừa nói:
- Tránh được tật bệnh thì lại sa vào chuyện tù ngục; ngoài ra thì cũng không có chuyện được, mất gì nữa đâu!
Nói rồi, Trương đến bên Ngạc Luân Đại, Trương ngắm nhìn từ trên xuống dưới viên thị vệ này, nói:
- Ông không tham nữ sắc, bụng dạ không hẹp hòi, khiến mọi người khâm phục; nhưng ông tài trí có hạn, cần phải dựa vào người khác thì mọi việc mới thành công được. Như vậy gọi là: Nhặng xanh có bay, chẳng qua mấy bước; bám vào đuôi ngựa vạn dặm như
Vừa nói, Trương vừa quay lại cười bảo Vương Hồng Tự:
- Ông có dáng dấp như đàn bà, đức trạch của tổ tiên nhiều. Ở đây, ngoài các a-ca ra mà ngôi vị tới các khanh tướng thì chỉ có một mình ông. Sợ rằng về cuối đời khó qua khỏi chuyện cách, giáng. Đấng quân vương tuy có muốn phục chức cho nhưng mệnh số đã hết; làm sao được, làm saơ được!
- Còn tôi thì sao?
Dận Đường vẫn ở bên lắng nghe, thấy Trương nói rất thẳng thắn, ông bèn hắt chiếc đuôi sam ra phía sau, ngửa mặt lên hỏi:
- Tôi muốn hỏi về điều dữ, chứ không hỏi điều lành; xin xem cho tôi!
Trương Đức Minh cười, nói:
- Cửu da có lòng dạ của người quân tử, bản chất ngài là như vậy. Cửu da mắt phượng mày ngài, vành tai như giắt ngọc, về tướng mạo mà được như vậy là cực quý. Tiếc rằng mũi chim ưng, má gồ thành ra hơi "phá tướng", ở minh đường có khí ẩn, tim có nhiều sát cơ. Cần đề phòng khi năm mươi tư tuổi có một tai nạn nhỏ. Nạn này ví như một con suối, chỉ rộng có một xích, bước một bước là có thể qua được; qua rồi là có thể thọ tới tám mươi. Nếu không qua được, sợ rằng vì không nín nhịn được!
Nói rồi hơi trầm ngâm, sau đó Trương lại nói:
- Xin Cửu da đưa tay trái ra, bần đạo xem
Dận Đường lặng lẽ giơ tay ra, Trương nhìn qua rồi nói:
- Đây gọi là đường vằn ngọc tỉnh, về chuyện tá lý triều cương thì không cần phải hỏi, đường vằn này gọi là "Thiên ấn" nhưng nửa chừng lại bị đứt, không biết trong phủ ta có chuyện giết nữ tì không? Nếu có, thì việc đó sẽ làm hại đến âm công. Điều này cùng với tướng mạo ở mặt vốn là một lẽ. Tôi đã biết Cửu da vì sao muốn có được ngôi vị cao hơn mà không làm thế nào được!
Nghe vậy, những thớ thịt trên mặt Dận Đường như bị co lại: quả có chuyện nữ tì chết trong nhà thật, nhưng không phải là chuyện gian dâm. Mùa hạ năm kia, trong phủ Dận Đường có hai người hầu gái cãi lộn nhau trong bếp làm cho Dận Đường không ngủ trưa được; ngài liền ra lệnh trói họ vào bên chuồng ngựa, phạt phơi nắng. Người canh bỏ vào trong nhà cho mát nên người hầu gái bị cảm nắng chết. Việc này sau cũng không có ai hỏi đến, nay Trương Đức Minh nói toạc ra khiến cho Dận Đường rất buồn phiền, ngài than thở:
- Đó là số mệnh...
Mọi người đang xôn xao thì bên ngoài có một nhóm người, tất cả đều mặc áo xanh, đội mũ nhỏ, (cách ăn mặc của các trưởng tùy) nối đuôi nhau đi vào nhưng không ai nói năng gì hết. Sau đó bọn họ đến đứng trước chiếc tủ sách lớn. Ngạc Luân Đại liếc nhìn, y thấy ngay Dận Tự cũng cùng cách ăn mặc như vậy, ông ta đứng lẫn vào bên trong nhóm người đó. Sự việc khiến Ngạc bất giác sững người. Quỹ Tự đứng dậy nói:
- Đứng lẫn trong nhóm người này có Bát da, còn các người khác đều là gia nhân hết. Xin tiên trưởng coi tướng Bát da giúp!
Mọi người nghe nói vậy đều nhìn cả vào Trương Đức Minh.
---------------
(194) Vương Bát: có nghĩa là : đồ khốn nạn hay đồ bị cắm sừng.
(195) Thân ngoại chi vật: ý nói tài sản, của cải.
(196) Lượng công : tức Niên Canh Nghiêu
(197) Ngự liễn: "Liễn" ở đây là xe vua đi. Có Ngự liễn tức có vua ở.
(198) Tử viết thi vân: Khổng Tử nói, kinh Thi nóii; ý chỉ người đọc nhiều sách.
(199) Nhởn nhơ chim hạc bay qua
Bay đi bay lại, bay vào... Tể tướng nha