Chương 2

Phần lớn những truyện ngắn của tôi đều tiềm ẩn nơi chúng một cái gì có tính cách năng động của lúc viết, cũng như một cái gì nơi thế giới và thời gian được gợi nhớ lại. Truyện này là một trong nhiều truyện được viết vào những năm 30, về một dòng sông trong một thành phố nhỏ nước Mỹ, mà tôi được thị mục, vào những thập niên đầu của thế kỷ này: Fresno, California. Đối với một thằng bé đang độ tuổi lớn thì bất cứ cái gì trên thế gian này cũng có nghĩa thường tình như không vậy, truyện này cho biết một chiếc xe đạp có nghĩa là gì. Khoảng hai mươi năm sau, một phim rất hay từ Ý, có tựa là Kẻ Trộm Xe Đạp

Cái phim sản xuất năm 1919 này sao mà đầy khí sắc liều lĩnh hết chỗ chê, lại có cái vẻ thời thượng nữa chứ, nên khi Ike George rời rạp hát, nó bừng bừng như nhân vật chính và nhập vai thật xuất thần trong tác phẩm điện ảnh đầy sinh lực, hãnh tiến và vô ngại, cứ thế, nó hăng hái bước về phía trước cuộc đời mình mới vô tư lự làm sao.
Như thể không phải chính nó, nhân vật làm như vậy là chẳng quấy quả chút nào, nó điềm nhiên dẫn chiếc xe đạp mới toanh ra khỏi giá để xetrc rạp hát ngay giữa bàng quan thiên hạ, nó tà tà đạp xe đi, tỉnh queo.
Johnny Faragoh, người bán xe đạp cho hãng Nhật Kebo, đang đứng trước cửa nhà đường L.
Khi thấy thằng nhỏ đạp xe qua, Johnny để ý ngay chiếc xe mới cáu cạnh.
Hắn gọi, Ê nhỏ.
Thằng nhỏ rẽ đường và ghé vào. Nó biết Johnny, nếu hắn ta gọi mình, mình phải dừng lại. Tuy nhiên, đây cũng là một hân hạnh lớn cho thằng nhỏ: nó vẫn luôn luôn khâm phục Johnny, chính hắn ta cũng rất giống một nhân vật xi nê.
Johnny nói, Xe ngon đấy, chứ chú mày lấy ở đâu vậy?
Thằng nhỏ nói, Ông York cho nhân ngày sinh nhật của em.
Mày muốn nói cái thằng cha lãnh bán tờ The Herald ngoài phố ấy à?
Dạ.
Thằng nhỏ xuống xe và để thằng lớn cầm ghi đông. Johnny nhấc hẫng chiếc xe lên ,nhảy phóc gọn lỏn lên chiếc xe, và một cách dễ dàng, đạp loanh quanh một vòng.
Thằng chả cho mày chiếc xịn đấy nhỏ. À, mà mày tên gì nhỉ?
Ike.
Gì Ike?
Thằng nhỏ nói, Ike George.
Mày có họ gì với Cookie George không?
Anh em họ với em.
Anh hay em?
Anh.
Johnny nói, Cookie là thằng bạn tốt của tao đấy.
Ike nói, Anh ấy lúc nào cũng gặp chuyện rắc rối.
Johnny nói, Mày ăn cắp xe ở đâu vậy? Nói tao nghe được mà.
Ike nói, Đâu có ăn cắp, ông York cho em nhân ngày sinh nhật.
Johnny nói, Cookie là bạn tao, chắc ai khác cho mày, chứ cái thằng cha York kiết xác đó có đời nào lại hào phóng ngang xương như vậy, trừ khi mày cứu mạng thằng chả.
Thằng nhỏ nói, Ông ấy cho em chiếc xe này.
Johnny nói, Hãy bảo với họ là Cookie cho mày. Sẽ có người đến hỏi thằng cha York và mày gặp rắc rối to đấy con ạ.
Thằng nhỏ nói, Nhưng mà Cookie đâu có tiền.
Johnny nói, Có khi nó cũng có chứ, tối nay tao sẽ gặp nó.
Johnny nói tiếp, Tao sẽ nói cho mày biết chuyện này. Thôi, về đi nhóc.
Thằng nhỏ leo lên xe và đạp về nhà.
Khi bố thằng nhỏ thấy chiếc xe, ông hỏi, Haig, mày chĩa ở đâu vậy con?
Thằng nhỏ đáp, Cookie cho con.
Mày muốn nói cái thằng anh họ Gourken của mày ấy à?
Thằng nhỏ đáp, Dạ phải.
Bố thằng nhỏ nói, Gourken đâu có tiền. Xe mày mượn phải không?
Thằng nhỏ nói, Không, của con đấy chứ.
Ông bố nói, Vào ăn cơm đi.
Thằng nhỏ vào ăn cơm. Nó ăn không đến năm phút. Khi nó ra khỏi nhà, bố nó đang đạp xe quầng quầng trong sân.
Ông bố nói, Haig, lấy ở đâu đem trả lại ở đó. Mày đâu phải dân trộm cắp.
Thằng nhỏ cãi, Cookie cho con mà.
Hôm sau nó đạp xe đi học, nguyên con như vậy. nó chẳng buồn lật đai xe hoặc lấy búa vỗ dập cái số xe đi, như lẽ ra phải làm như thế. Số xe là 137620R. Tan học, nó đạp xe ra toà soạn The Herald và bảo với mọi người là anh họ Cookie cho nó quà sinh nhật một chiếc xe đạp.
Thằng bạn Nick Roma hỏi nó, Sinh nhật mày hôm nào?
Thằng nhỏ đáp, 7 tháng 9.
Nick nói, bây giờ tháng Năm, mày gặp rắc rối mất thôi.
Nó đạp xe ra góc đường Mariposa Eye, và bán báo suốt buổi trưa. Đến chiều, Cookie đến góc đường và hỏi, Chiếc xe đó đấy hả?
Thằng nhỏ đáp, Dạ.
Tao cho mày một chiếc tốt đấy chứ nhỉ?
Dạ, cám ơn.
Đến tháng mười thì nó hầu như quên mất là đã có chiếc xe đạp bằng cách nào. Vào tháng mười một, khi nó đang đạp nước rút thì dây sên đứt. nó phải mua nĩa mới, mất toi một đô hai mươi lăm xu. Và một đô để thay bằng một cái mua lại, công làm phải năm mươi xu nữa. Hao quá.
Sau đó chiếc xe đã như là hoàn toàn của nó.
Một hôm, đâu khoảng một năm sau ngày nó lấy chiếc xe ở cái giá để xe trước Hí Viện Tự Do, nó cũng để xe ở giá, và vào xem hát.
Khi nó trở ra, chiếc xe đã biến mất. Nó hậm hực cuốc bộ về nhà, và khi thấy bố, nó nói, Tụi nó thổi mất chiếc xe của con rồi.
Bố nó nói, Cũng được, vào ăn cơm đi.
Thằng nhỏ nói, Con không đói, con mà bắt được thằng chó chết đó sẽ nện cho nó một trận ra gì.
Bố thằng nhỏ nói, Vào ăn cơm đi.
Thằng nhỏ nói, Con không muốn ăn.
Nó đứng trước mặt bố, giận sôi lên, rồi bỗng nhiên quay đầu bỏ chạy. Nó phóng một mạch lên phố và lùng sục mọi ngõ ngách để tìm xe. Một giờ sau nó lội bộ về nhà, ăn cơm và đi ngủ.
Năm đó, nó mười một tuổi.
Một buổi chiều tháng tám, đang ném bóng chuyền với Nick Roma lên tường toà nhà điện thoại. Nick đóng vai tên sát nhân, bỗng một chiếc xe be rẽ vào và đụng phải trái bóng, trái bóng bị cuốn phăng xuống dốc. Thằng nhỏ đuổi theo. Bóng rơi tưng tưng xuống những bậc thang rồi ngoặt vào con hẻm đầy ngợp những thùng bộng rác rến các thứ. Nó tìm thấy trái bóng mắc kẹt trong hóc và nó cũng thấy một chiếc sườn xe đạp tróc sơn. Nó lật ngược sườn xe để xem số hiệu. số đã bị đập dập, nhưng nó cũng đọc được số 13 và chữ R.
Nó đưng trong hẻm tối, ôm chiếc sườn xe cũ. Bạn Nick Roma chạy đến hỏi, Bóng đâu?
Thằng nhỏ đáp, Mất rồi. Tao tìm được xe. Tụi nó gỡ hết cả ra rồi.
Nick hỏi, Cái sườn còn tốt không?
Thằng nhỏ đáp, Còn tốt, thế nhưng một cái sườn mà lại thiếu tất cả những thứ khác thì được cái quái gì chứ?
Nick nói, Nó cũng đáng giá gì lắm chứ.
Thằng nhỏ nói, Tao muốn thộp cổ thằng kẻ cắp.
Paul Armen đi dọc đường dốc, chợt trông thấy hai đứa đang cầm cái sườn xe. Nó đến quan sát cái sườn xe với chúng.
Nó nói, Mày muốn đổi nó lấy cái gì không Ike?
Thằng nhỏ đáp, Tao cóc biết.
Nó căm giận và đau lòng xiết kể.
Nó nói với Paul, Xe của tao, rồi tụi nó ăn cắp mất, tụi tao đang chơi đánh bóng và tìm thấy sườn xe. Tụi khốn nó gỡ trụi hết và ném sườn ở đây.
Nick hỏi, Bóng đâu rồi?
Ike đáp, Kệ mẹ bóng.
Paul Amer nói, Bán cho tao một đô đi.
Ike đáp, cũng được.
Một tuần sau nó thấy chiếc xe nữa, sơn và lắp các bộ phận mới, nó đùng đùng nổi giận, và nó bặm miệng tự nhủ, ước gì tao tóm cổ được mày, quân chó đẻ gian manh.