PHẦN KẾT

Chàng nhìn ra xa
Vào trong cỗ máy thời gian và
Được rèn luyện bới người dũng cảm nhất: chàng kéo dài lâu;
Nhưng tuổi già xấu như phù thủy đã đánh cắp của chúng tôi,
Và khiến chúng tôi hao mòn hành động...


Mọi điều tốt đẹp đều kết thúc tốt đẹp của Shakespeare





Anh ấy là một phần giấc mơ của tôi nhưng mà tôi cũng là một phần giấc mơ của anh ấy.


Qua chiếc gương soi của Lewis Carroll


"Cuối cùng chuyện gì đã xảy ra?" độc giả đặt câu hỏi, họ là những người đã theo dõi Cây Phỉ và các đồng đội của chú trong tất cả những cuộc phiêu lưu lớn nhỏ và cuối cùng lại trở về cánh đồng thỏ nơi Thứ Năm đã mang họ đến từ những cánh đồng ở Sandleford. ông Lockley khôn ngoan kể cho chúng ta rằng loài thỏ hoang sống trong khoảng hai, ba năm. Ông biết mọi chuyện về loài thỏ, nhưng dù thế nào đi nữa, Cây Phỉ cũng sống lâu hơn thế. Chú sống khá tươm qua mấy mùa hè - như họ vẫn nói trong thế giới của họ - và học được nhiều về những thay đổi của rừng núi từ mùa xuân qua mùa đông rồi lại mùa xuân. Chú chứng kiến nhiều lứa thỏ ra đời hơn là chú có thể nhớ được. Và thỉnh thoảng, khi họ kể chuyện cổ tích, vào những buổi tối vui vẻ bên gốc sồi thì chú cũng không thể nhớ rõ ràng rằng đó là những câu chuyện về mình hay về một nhân vật anh hùng nào đó xa xưa hơn.


Cánh đồng thỏ ngày một thịnh vương và vào thời điểm thích hợp, một cánh đồng mới ra đời ở vùng Thắt lưng, trong đó một nửa là cư dân Watership, một nửa là thành viên Efrafa - một cánh đồng thỏ đúng như Cây Phỉ lần đầu hình dung vào cái đêm khủng khiếp khi chú một mình dũng cảm đến đối mặt với Thống soái Hoắc Hương, cố cứu đồng đội của mình và chống lại tất cả những điều bất thường. Cúc Bạc là Thỏ Thủ lĩnh đầu tiên ở đây, nhưng chú được hai cố vấn là Dâu Tây và Gạc Nai giúp đỡ nên học được nhiều điều hơn chứ không chỉ biết mỗi chuyện đánh dấu các thỏ khác hoặc hơi một tí là ra lệnh Tổng tuần tra. Thạch Trúc đồng ý với đề nghị gửi một số thành viên của Efrafa đến cánh đồng thỏ mới, và đội đầu tiên nằm dưới quyền chỉ huy của không ai khác ngoài Đội trưởng Thủy Dương Mai, có điều bây giờ chú này đã hành động thấu tình đạt lý hơn và làm việc thực sự tốt.


Thống soái Hoắc Hương không bao giờ thấy xuất hiện nữa. Đó là một sự thật hiển nhiên, đúng như lời Cúc Bạc nói, rằng không ai tìm thấy xác hắn vì thế rất có thể, sau tất cả những chuyện xảy ra, tên thỏ khác thường này lang bạt kỳ hồ, sống cuộc đời ác liệt ở nơi nào đó, thách đố kẻ thù với những mưu mô của hắn. Kehaar trong một lần được yêu cầu xem liệu chú có thể đi tìm kiếm Hoắc Hương trong những chuyến bay qua vùng núi không thì chỉ đơn giản mà rằng, "Con thỏ khốn kiếp ấy, tôi khun muốn nhìn thấy ló , tôi khun muốn gặp ló ." Rồi nhiều tháng trôi qua, không một ai ở Watership Down biết hoặc đặc biệt quan tâm xem bản thân mình hoặc bạn tình của mình có phải là hậu duệ của Efrafa hay không hoặc giả có mối liên quan nào không. Cây Phỉ lấy làm mừng về chuyện đó. Tuy vậy, có một truyền thuyết ở vùng rừng nói rằng có một chú thỏ to lớn đơn độc, một chú thỏ khổng lồ có thể đánh đuổi những kẻ thù truyền kiếp như chuột và thỉnh thoảng vẫn đi ăn cỏ trên bầu trời. Nếu có bất cứ nguy hiểm nào xuất hiện, chú sẽ quay lại chiến đấu cho những kẻ kính trọng tên chú. Những cô thỏ mẹ bảo bầy con của mình rằng nếu không làm theo những điều chúng được chỉ bảo, Thống soái sẽ lấy mạng chúng - Thống soái ấy chính là người em họ đầu tiên của Thỏ Đen đấy. Và những chuyện như vậy chính là chứng tích để tưởng niệm Hoắc Hương, có lẽ điều này cũng có thể làm Hoắc Hương được mát lòng mát dạ chăng?


Vào một buổi sáng tháng Ba, trời trở gió, lạnh buốt, tôi không thể nói chính xác bao mùa xuân đã trôi qua sau những chuyện trên, Cây Phỉ đang lơ mơ nủ và thức dậy trong hang của mình. Dạo gần đây chú dành nhiều thời gian ở trong hang vì chú cảm thấy lạnh, chú không thể ngửi cũng như chạy tốt như ngày trước. Chú có rnột giấc mơ hỗn độn - hình như là về một trận mưa và một cây cơm cháy nở hoa. Khi thức giấc, chú nhận ra có một thỏ đang lặng lẽ nằm cạnh chú - chắc chắn là một chú thỏ non tìm đến xin bậc tiền bối chỉ giáo. Chú thỏ canh gác ở đường chạy lẽ ra không được để cho chú ta vào mà không hỏi chú trước. Không sao, Cây Phỉ nghĩ. Chú ngẩng đầu lên hỏi, "Muốn nói chuyện với ta ư?"
"Phải, chính vì điều đó mà ta tìm đến." chú thỏ kia trả lời "Ngươi biết ta phải không?"
"Tất nhiên rồi." Cây Phỉ đáp, hy vọng mình có thể nhớ được tên chú kia ngay sau đó. Rồi chú thấy trong bóng tối mờ mờ của cái hang tai chú thỏ lạ kia sáng lên trong một làn ánh sáng bạc mờ nhạt. "Vâng, thưa ngài." chú nói "Vâng, tôi biết ngài."
"Chắc là người đã mệt mỏi rồi," chú thỏ lạ nói tiếp "nhưng ta có thể làm một cái gì đó. Ta đến để hỏi xem ngươi có muốn trở thành một Cốt Cán của ta không. Nếu ngươi sẵn sàng, chúng ta có thể đi ngay bây giờ."


Cả hai đi qua chú thỏ trẻ làm nhiệm vụ canh gác, chú này không hề chú ý đến vị khách. Bên ngoài, mặt trời rực rỡ và mặc dù rất lạnh, vẫn có lác đác vài thỏ đực và thỏ cái ra ngoài ăn cỏ, họ cố tránh luồng gió trong khi gặm nhấm những chiếc lá cỏ mùa xuân mời nhú. Đối với Cây Phỉ, dường như chú không cần đến thân xác mình nữa vì thế chú để nó nằm lại nơi bờ hào, nhưng vẫn dừng lại một chút quan sát những thỏ của mình và cố làm quen với cái cảm giác khác thường rằng sức mạnh và tốc độ đang chảy không ngừng ra khỏi thân xác chú để đến vời cơ thể cường tráng và trí óc lành mạnh của những thỏ ngoài kia.


"Ngươi không phải lo về chúng." bạn đồng hành của chú nói "Chúng sẽ ổn thôi, cả hàng ngàn kẻ như chúng nữa. Nếu ngươi đi tiếp, ta sẽ chỉ cho ngươi điều ta muốn nói." Vị khách nhảy lên lũy đất chỉ bằng một cú nhảy mạnh mẽ. Cây Phỉ làm theo và cùng nhau họ trượt đi, dễ dàng chạy qua khu rừng, nơi những bông anh thảo đầu tiên bắt đầu nở.



HẾT