CHƯƠNG 13

Sáng hôm sau trong lúc dùng bữa điểm tâm, ông Bennet nói với vợ:
- Bà ơi, tôi hy vọng bà sẽ cho sắp xếp một bữa ăn chiều thịnh soạn vì nhà ta sắp có khách tới thăm.
- Ai vậy ông? Tôi không nghĩ ra ai sắp đến nhà mình, trừ khi Charlotte ghé đây chơi, đồ ăn tôi nấu bình thường hàng ngày cũng đủ để đãi nó rồi. Chưa chắc gì nó đã được nhìn thấy những đồ ăn ngon như vậy ở nhà nó.
- Người mà tôi nói là đàn ông, một người lạ.
Mắt bà Bennet sáng lên.
- Là một người đàn ông, một người lạ? Tôi tin chắc đó là Bingley. Sao vậy Jane? Sao không nghe con nhắc qua chuyện này? Con thiệt là ranh mãnh. Chao ơi, tôi thật vui khi được gặp lại Bingley. Nhưng than ôi! Thật không may! Không còn con cá nào trong nhà cả. Lydia con cưng, rung chuông gọi người hầu mau lên, mẹ cần phải nói chuyện với bà Hill ngay bây giờ.
- “Không phải Bingley, đây là một người mà tôi chưa bao giờ gặp mặt trong đời”, ông Bennet nói.
Câu trả lời này làm mọi người ngạc nhiên và ông Bennet cảm thấy thú vị khi mình là mục tiêu cho vợ và năm con gái hỏi chuyện dồn dập cùng một lúc.
Sau khi đã tự thỏa mãn nhìn cảnh vợ con thấp thỏm tò mò, ông bắt đầu giải thích :
- “Cách đây một tháng tôi có nhận được một lá thư. Vì nó chứa đựng một vấn đề tế nhị cần được quan tâm sớm nên tôi đã vội vã hồi âm cách đây hai tuần. Lá thư từ một người bà con của tôi, anh Collins, người mà khi tôi qua đời sẽ có thể đuổi mọi người ra khỏi nhà”.
- “Ôi, ông ơi”, bà vợ la lớn, “Tôi không thể chịu được khi nghe nhắc về con người này. Làm ơn đừng nói về người đàn ông ghê tởm ấy nữa. Điều mà tôi sợ hãi nhất trên đời này là một ngày nào đó gia sản của ông sẽ phải trao cho người khác mà không phải là các con ông. Nếu tôi là ông thì tôi đã cố làm một điều gì đó để thay đổi từ lâu rồi”.
Jane và Elizabeth cố giải thích cho mẹ hiểu về luật kế thừa di sản của người nam trong giòng họ. Trước đây hai chị em cũng thường tìm cách giải thích cho mẹ nhiều lần, nhưng đây là một đề tài mà không ai có thể nói lý lẽ với bà Bennet được. Bà tiếp tục xỉ vả một cách cay đắng luật thừa hưởng di sản ác nghiệt sẽ cướp đi tài sản của một gia đình có năm cô con gái để giao vào tay một người đàn ông mà trong gia đình không ai biết là ai cả.
- Việc này thật trái đạo lý và sẽ không gì có thể xóa đi mặc cảm tội lỗi của Collins nếu anh thừa kế Longbourn.
Nhưng nếu lắng nghe cách anh ta diễn đạt trong thư, có lẽ mình sẽ cảm thấy đỡ hơn một chút”, ông Bennet nói.
- Không đâu, tôi không cảm thấy đỡ hơn đâu. Anh ta dám xấc xược viết thư cho ông thì thật là đạo đức giả. Tôi rất ghét những sự thân tình giả tạo như vậy. Tại sao anh ta không tiếp tục tranh chấp với ông giống như cha của anh ta đã làm trước kia?”.
- Tại sao? Thật ra trong đầu anh ta dường như có sự đắn đo ngại ngùng của phận làm con. Hãy nghe tôi đọc thư đây.






“Hunsford, Westerham, Kent, ngày 15 tháng Mười.
“Thưa chú,
“Sự bất đồng ý kiến tồn tại giữa chú và người cha quá cố của cháu bao lâu nay đã khiến cho cháu thật áy náy. Từ ngày cháu trở nên bất hạnh vì cha mình qua đời, cháu thường mong có thể hàn gắn được sự rạn nứt giữa chúng ta. Lâu nay cháu cứ giữ mãi trong lòng những nỗi niềm lưỡng lự, cháu sợ rằng cháu sẽ bất kính với người cha quá cố của mình khi cháu trở nên có quan hệ tốt với những người mà ông đã từng xích mích. Tuy nhiên, kể từ khi được nhậm chức linh mục trong buổi lễ Phục Sinh, cháu đã có quyết định cho mình trong vấn đề này. Cháu đã rất may mắn nhận được sự chú ý từ quả phụ Catherine de Bourgh, goá phụ của nam Tước Lewis de Bourgh. Với lòng hào phóng và tính từ tâm, phu nhân đã giới thiệu cháu được đến ở ngôi nhà dành cho mục sư và cai quản giáo xứ của phu nhân. Nơi đây cháu đã hết sức hạ mình cư xử để tỏ lòng kính trọng phu nhân. Mỗi ngày cháu luôn sẵn sàng cử hành những lễ tang và lễ cầu nguyện tổ chức trong nhà thờ. Là một mục sư, hơn bao giờ hết cháu cảm thấy có trách nhiệm phải truyền bá và củng cố sự ban phước lành cho mọi gia đình trong tầm ảnh hưởng của mình. Trên nền tảng này, cháu xin được đề nghị với chú những điều mà cháu cho rằng mình đáng được hãnh diện và tuyên thưởng. Đề nghị này sẽ khiến chuyện cháu là người kế tiếp trong giòng họ được thừa kế Longbourn không còn là điều khiến cho mọi người khó chịu, và chú không phải từ chối nhận nhánh ô liu đề nghị làm hòa từ cháu. Cháu không thể không quan tâm đến chuyện mình là nguyên nhân làm tổn thương tới các cô con gái dễ thương của chú. Cháu thành khẩn xin lỗi và xin bảo đảm với chú cháu sẵn sàng tìm mọi cách để bù đắp cho họ kể từ nay về sau. Nếu chú không phản đối và chấp nhận cho cháu đến nhà, cháu xin được đến thăm chú và gia đình vào thứ Hai, ngày mười tám tháng mười một, vào lúc bốn giờ chiều. Cháu sẽ ở lại chơi một tuần tính từ thứ Bảy tuần sau. Cháu sắp xếp như vậy cũng không gây phiền toái gì vì phu nhân Catherine sẽ không phản đối việc cháu thỉnh thoảng phải đi vắng trong ngày Chủ Nhật nếu cháu tìm được mục sư khác thay thế nhiệm vụ của mình trong ngày đó.
Thưa chú, cháu kính cẩn hỏi thăm thím và các con gái của chú,
Kính thư,
William Collins”




Ông Bennet vừa nói vừa xếp lá thư lại:
- Như vậy bốn giờ chiều nay chúng ta sẽ gặp sứ giả hòa bình này. Theo tôi, anh ta tỏ ra là một người có lương tâm và lịch sự, quen biết anh ta cũng là điều tốt. Đặc biệt nếu phu nhân Catherine ban đặc ân cho anh ta tiếp tục tới thăm chúng ta.
- Anh ta vẫn còn chút tình cảm khi nói về mấy đứa con gái nhà mình. Tuy nhiên nếu anh ta có ý định bù đắp cho tụi nó, tôi sẽ không ngăn cản anh ta.
- “Cũng khó để đoán xem anh ta ám chỉ gì khi nói về chuyện tự mình chuộc lỗi với chúng ta”, Jane nói.
Elizabeth nhận ra trong lá thư của Collins chủ yếu chỉ có vài ý chính, đó là sự tôn kính quá đáng đối với phu nhân Catherine, thiện chí đi truyền giáo, ý muốn lấy vợ và nhiệm vụ chôn cất những giáo dân bất cứ khi nào cần tới. Nàng nói:
- Con nghĩ anh ta hơi kỳ quặc. Con không thể phân tích được Collins là người ra sao. Cách thức viết thư của anh ta hơi hoa mỹ và anh ta có ý gì khi xin lỗi việc sẽ là người kế tiếp kế thừa gia sản nhà mình? Chúng ta không thể đưa ra giả thuyết Collins sẽ giúp đỡ chúng ta nếu anh ta có khả năng. Có phải anh ta là một người biết phải trái không, thưa cha?
- Không phải đâu con cưng, cha không nghĩ như vậy. Cha nghĩ rằng anh ta sẽ ngược lại như vậy. Trong thư có chứa đựng một điều gì đó giữa sự đê tiện và tự cho mình là quan trọng. Cha thật không muốn gặp anh ta.
- “Nếu nói về cách hành văn, lá thư dường như không có điểm gì sai. Tuy ý tưởng về nhánh cây ô liu đề nghị hòa giải thì không mới mẻ gì lắm nhưng con vẫn thấy nó đã được diễn tả rất hay”, Mary nói.
Đối với Catherine và Lydia, cả lá thư lẫn người viết đều không làm họ chú tâm. Mấy tuần nay hai chị em đã được quen biết với thế giới thú vị của những quân nhân trong bộ quân phục đỏ. Họ cho rằng không cách gì người anh bà con của họ sẽ có thể đến thăm trong chiếc áo khoác quân phục màu đỏ. Về phần người mẹ, lá thư của Collins đã làm giảm đi suy nghĩ xấu của bà đối với Collins và bà chuẩn bị để gặp anh ta một cách rất điềm tĩnh. Điều đó làm cho cả ông Bennet lẫn mấy cô con gái rất ngạc nhiên.
Collins đến đúng giờ và được cả gia đình tiếp đón rất lịch sự. Ông Bennet nói rất ít. Về phần Collins, anh ta dường như không cần ai khuyến khích cho sự mạnh dạn của mình và cũng không có khuynh hướng sẽ im lặng. Collins là một thanh niên cao to, chừng hai mươi lăm tuổi. Diện mạo trang nghiêm trịnh trọng và thái độ rất câu nệ hình thức. Chưa ngồi được bao lâu anh đã khen bà Bennet có mấy cô con gái xinh đẹp. Anh nói rằng mình đã nghe đồn nhiều về sắc đẹp của họ nhưng giờ thấy tận mắt mới biết lời đồn cũng chưa bằng sự thật. Anh tin rằng tất cả các cô có lẽ đều đã tới tuổi lập gia đình. Câu nói lịch thiệp này có lẽ không hợp tai một số người trong nhà nhưng bà Bennet cũng không phản đối và sẵn sàng đối đáp, trả lời hết mọi câu hỏi của Collins.
- Tôi tin chắc anh rất tốt bụng và tôi mong điều đó sẽ được chứng minh, nếu không bọn nhỏ sẽ bị nghèo túng cơ cực. Sự việc thật đã được sắp đặt quá kỳ cục.
- Có lẽ thím muốn ám chỉ về việc kế thừa gia sản này.
- A! Đúng như vậy đó, thưa anh. Anh phải công nhận đó là một điều đau lòng cho mấy con gái tội nghiệp của tôi. Tôi không có ý định đổ lỗi cho anh. Trên thế gian này chỉ toàn chuyện tình cờ, làm sao biết được tài sản sẽ về tay ai một khi nó được sắp xếp cho những người nam trong giòng họ được thừa kế theo thứ tự.
- Thưa thím, cháu là người có tri thức và biết cảm thông với tình trạng khó khăn của các em, tuy nhiên cháu không biết nói gì hơn. Cháu cẩn trọng không muốn tỏ ra mình là người xấc xược và vội vàng hấp tấp. Cháu có thể cam đoan với mấy em trong nhà rằng cháu rất ngưỡng mộ họ. Trong thời gian này cháu sẽ không nói gì hơn cho đến khi chúng ta quen biết nhau nhiều hơn…
Lời nói của anh bị cắt ngang vì người hầu xuất hiện mời mọi người đi dùng bữa chiều. Mấy cô con gái nhìn nhau mỉm cười. Họ không phải là thứ duy nhất được Collins ngưỡng mộ. Từ hành lang, phòng ăn tới những đồ đạc trong nhà, tất cả đều được anh xem xét và khen ngợi. Mỗi câu khen tặng của Collins lại làm bà Bennet thêm đau lòng, bà cho rằng anh ta đang ngắm nghía những vật sở hữu tương lai của mình. Bữa ăn chiều cũng được khen hết lời và Collins tha thiết muốn biết cô em họ nào là người đã nấu những món ăn ngon như vậy. Bà Bennet lúc đó đang ngồi cạnh bên, cộc cằn cho hay rằng gia đình bà đủ dư dả để mướn được một người nấu bếp giỏi, do đó mấy cô con gái không phải vào bếp. Collins vội vàng xin lỗi vì đã làm phật lòng bà. Đổi sang giọng nhẹ nhàng hơn, bà Bennet cho biết bà không giận tý nào, tuy nhiên Collins vẫn cứ lặp đi lặp lại lời xin lỗi đến cả mười lăm phút.