CHƯƠNG 44
Tác giả: Jane Austen
Elizabeth đã bằng lòng để Darcy đưa em gái của chàng đến thăm nàng một ngày sau khi cô bé đến Pemberley, vì vậy nàng dự định không ra khỏi nhà trọ nguyên buối sáng hôm đó. Thế nhưng sự tính toán của nàng đã sai lầm vì ngay khi Elizabeth vừa về đến Lambton, hai anh em Darcy đã đến ngay. Lúc nhóm người của Elizabeth cùng mấy người bạn mới quen đi bộ chung quanh vùng và vừa quay trở lại nhà trọ để thay quần áo chuẩn bị dùng bữa chiều thì có tiếng xe ngựa chạy tới khiến họ chú ý và mọi người dồn ra cửa sổ để nhìn. Họ trông thấy một nam và một nữ đang đi xe song mã trên đường. Elizabeth nhận ra đồng phục của những người hầu đi theo và lập tức đoán ra ngay họ là ai. Nàng thông báo sự ngạc nhiên của mình tới những người trong nhà để cho họ biết được niềm vinh hạnh mà nàng sắp nhận được. Ông bà Gardiner hết sức sửng sốt nhưng khi thấy cách nói chuyện thẹn thùng của cháu gái cộng thêm những sự việc đã xảy ra trong ngày hôm trước và hiện tại, hai ông bà đã đoán ra được chuyện gì. Tuy không ai nói gì nhưng ông bà Gardiner cảm thấy để giải thích cho sự quan tâm đặc biệt này chỉ có một lý do duy nhất, đó là Darcy có cảm tình với cháu gái của họ. Trong khi ý nghĩ mới nẩy sinh này đang thoáng qua trong đầu hai ông bà Gardiner thì sự xáo trộn về cảm giác của Elizabeth càng lúc càng gia tăng. Nàng thật sự quá ngạc nhiên vì sao mình lại mất bình tĩnh như vậy. Một trong những lý do của sự băn khoăn lo lắng đó là vì Elizabeth sợ rằng Darcy vì tình cảm dành cho nàng đã nói những lời quá tốt về nàng với cô em gái, lo rằng nàng sẽ thất bại trong việc làm vừa lòng cô em gái này cho dù có cố gắng tới đâu đi nữa.
Elizabeth lùi bước tránh ra khỏi cửa sổ, sợ sẽ bị người khác nhìn thấy. Nàng đi qua đi lại trong phòng cố gắng trấn tĩnh lại. Dáng điệu ngạc nhiên pha lẫn dò hỏi của ông bà Gardiner càng khiến tinh thần của nàng thêm tệ hại hơn.
Georgiana và Darcy sau đó xuất hiện và màn giới thiệu đầy lo lắng đối với Elizabeth diễn ra. Tuy nhiên sau đó Elizabeth ngạc nhiên nhận ra cô gái mới quen này cũng bẽn lẽn hệt như nàng. Từ lúc tới Lambton, Elizabeth đã nghe đồn Georgiana là một người cực kỳ kiêu hãnh nhưng sau khi quan sát vài phút, nàng tin rằng cô thật ra rất nhút nhát, và nàng thật khó làm cách nào gợi cho Georgiana nói chuyện ngoại trừ những câu trả lời ngắn ngủi từng từ một.
Georgiana rất cao, trông còn to cao hơn cả Elizabeth. Tuy chỉ hơn mười sáu tuổi nhưng thân thể cô đã phát triển toàn vẹn như một thiếu nữ. Cô không đẹp bằng anh trai mình nhưng khuôn mặt toát lên vẻ thông minh, tươi vui và cử chỉ thì rất khiêm tốn dịu dàng. Trước đó Elizabeth cho rằng Georgiana là một cô gái có lối quan sát sắc bén và không ngượng ngùng như Darcy, nhưng bây giờ thì nàng cảm thấy an tâm khi thấy rõ Georgiana không phải như mình đã nghĩ.
Sau khi gặp nhau không bao lâu thì Darcy cho hay Bingley cũng có tới để thăm nàng. Elizabeth chưa kịp tỏ vẻ vui mừng trước tin này này thì đã nghe tiếng chân Bingley bước lên cầu thang. Sau một lúc, Bingley bước vào phòng. Tất cả những sự giận hờn mà Elizabeth dành cho Bingley giờ đã không còn, thế nhưng cho dù có còn chút giận hờn nào trong lòng đi nữa, có lẽ nó cũng không thể tồn tại được trước cách Bingley bày tỏ tình thân ái không thay đổi đối với nàng. Bingley hỏi thăm gia đình Elizabeth một cách rất chung chung và khi nói chuyện, trông chàng vẫn hóm hỉnh vui vẻ như lúc trước.
Ngoài Elizabeth, đối với ông bà Gardiner, Bingley chắc chắn cũng là nhân vật rất được chú ý, lâu nay họ vẫn hằng mong đợi có dịp được gặp chàng. Tất cả những người khách mới tới thật ra đã tạo một sự chú ý nơi hai ông bà. Sự nghi ngờ mới nảy sinh về quan hệ giữa Darcy và cô cháu gái đã khiến họ bắt đầu quan sát cả hai. Từ sự dò xét, hai ông bà nhanh chóng đi đến kết luận rằng giữa Darcy và Elizabeth, ít nhất có một người đang yêu. Với Elizabeth thì ông bà Gardiner còn hơi có chút nghi ngờ, nhưng với Darcy thì họ thấy rằng sự hâm mộ yêu mến của chàng đã thể hiện quá rõ ràng.
Còn Elizabeth lúc đó muốn xác định tình cảm của mỗi người khách đang ở trong phòng, đồng thời lấy lại bình tĩnh cho mình và cố gắng biểu hiện sao cho thật dễ thương với mọi người.
Khi gặp Bingley, Elizabeth tự nhiên liên tưởng ngay tới chị của mình. Nàng rất muốn biết Bingley có cảm giác giống như vậy không. Nhiều lúc Elizabeth tưởng tượng trong đầu rằng Bingley dường như nói chuyện ít hơn trước kia, chàng đem lại cho nàng một ý tưởng đáng vui mừng rằng đôi lúc chàng đã ngắm nhìn nàng để tìm kiếm những nét giống như người chàng yêu. Tuy những ý nghĩ này chỉ là tưởng tượng nhưng Elizabeth thấy rằng nàng không lầm lẫn khi quan sát thái độ của Bingley dành cho Georgiana, người mà nàng cho là đối thủ cạnh tranh của Jane. Dáng điệu của cả Bingley lẫn Georgiana dường như không tỏ vẻ yêu thương gì đặc biệt. Không có thái độ gì giữa hai người đáng để Elizabeth phải lo lắng cho hy vọng của Jane. Vì vậy chẳng bao lâu Elizabeth cảm thấy thỏa mãn. Nàng mong sao nếu có dịp nói chuyện nhiều hơn và nếu như Bingley dám nói tới, câu chuyện có thể sẽ hướng về Jane. Nhân thấy những người khác đang bận nói chuyện, Bingley bằng giọng chứa đựng một điều gì đó tiếc nuối đưa ra lời nhận xét rằng đã lâu quá rồi chàng chưa được hân hạnh gặp Elizabeth. Trước khi Elizabeth kịp trả lời thì Bingley đã nói thêm: “Đã hơn tám tháng rồi. Chúng ta đã không gặp nhau từ ngày hai mươi sáu tháng Mười Một, từ sau lúc chúng ta khiêu vũ ở Netherfield”.
Elizabeth rất hài lòng về việc Bingley nhớ chính xác mọi chuyện. Cuối cùng khi không thấy ai chú ý, chàng đã nắm lấy cơ hội hỏi thăm Elizabeth rằng tất cả các chị em của nàng có còn ở Longbourn không. Câu hỏi chỉ vọn vẹn như vậy, nhưng cách nhìn và ánh mắt của chàng thì chứa đựng nhiều ý nghĩa.
Elizabeth không thường xuyên nhìn Darcy, nhưng bất cứ khi nào đưa mắt lướt qua, nàng đều thấy nơi chàng biểu hiện một sự dễ dãi ân cần. Trong tất cả những điều chàng nói, giọng chàng dường như đã không còn chứa đựng thái độ kiêu hãnh hay khinh thường đối với những người chung quanh. Điều này làm Elizabeth tin rằng cách cư xử lịch sự của chàng mà nàng đã được chứng kiến ngày hôm qua, nếu như chỉ là tạm bợ, thì ít ra nó cũng kéo dài được hơn một ngày. Elizabeth thấy Darcy tìm cách làm quen và lấy lòng những người mà mấy tháng trước đây chàng cho rằng nếu phải quen biết họ là một điều hổ thẹn. Darcy cư xử lịch sự không những chỉ riêng đối chính nàng mà còn với cả cậu mợ nàng, người mà chàng trước đây đã công khai tỏ ý coi thường. Hồi tưởng và so sánh về thời gian sôi nổi khi hai người đang ở Hunsford thì sự thay đổi của Darcy bây giờ thật lớn lao, nó gây ấn tượng mạnh mẽ trong lòng Elizabeth và nàng không khỏi ngạc nhiên về sự biểu hiện rõ ràng này của chàng. Chưa bao giờ trước đây, những người bạn của Darcy ở Netherfield hay những người bà con tôn kính của chàng ở Rosings, từng thấy chàng có ý muốn làm đẹp lòng mọi người như vậy. Giờ đây Darcy không còn cho mình là quan trọng, cao quý hay lạnh lùng không chịu hạ mình khi mà không có chuyện đáng quan trọng khiến chàng phải cố làm như vậy. Nhất là khi thái độ này sẽ làm những phụ nữ ở cả Netherfield và Rosings chế nhạo và chỉ trích chàng.
Ba người trong nhóm Darcy ở lại chơi chừng nửa tiếng và sau đó đứng lên ra về. Darcy nhắc em gái cùng với mình bày tỏ lòng mong muốn mời ông bà Gardiner và Elizabeth đến dùng bữa tại Pemberley trước khi họ lên đường. Georgiana xưa nay không có thói quen mời khách đến nhà, nhưng lần này đã sẵn sàng vâng theo lời anh. Bà Gardiner nhìn sang cháu gái của mình, nhân vật chủ yếu của lời mời này, nôn nóng muốn biết nàng có ý định chấp nhận lời mời này không, thế nhưng Elizabeth lúc đó đã quay đầu đi chỗ khác. Cho rằng sự tránh né có tính toán này chỉ vì e thẹn hơn là vì ghét bỏ không muốn đi, và cũng vì thấy chồng mình rất trân trọng mối giao thiệp này nên bà Gardiner đã hoan hỉ chấp nhận và họ thỏa thuận sẽ đến thăm Pemberley. Bà còn mạo hiểm hứa hẹn luôn về sự tham dự của Elizabeth và thế là mọi người đều đồng ý ngày mốt sẽ là ngày gặp mặt.
Bingley bày tỏ sự vui mừng đã gặp lại Elizabeth và có dịp nói chuyện với nàng. Chàng hỏi thăm rất nhiều về những người bạn ở Hertfordshire và vẫn còn nhiều chuyện muốn nói. Elizabeth đoán những điều Bingley nói có ngụ ý chàng đang muốn nghe nàng kể chuyện về Jane, do đó nàng rất vui lòng. Khi những người khách đã ra về, Elizabeth cho rằng nửa giờ đồng hồ qua tuy ngắn ngủi, không đủ để hưởng hết những niềm vui, thế nhưng nàng vẫn thấy mãn nguyện. Nôn nóng muốn được ở riêng một mình và cũng vì sợ rằng cậu mợ mình sẽ tra hỏi tới, Elizabeth chỉ ở lại với họ chút xíu, đủ để nghe họ nói những câu khen ngợi Bingley, sau đó nàng vội vã bỏ đi thay quần áo.
Elizabeth không có lý do gì để phải lo lắng về sự tò mò của ông bà Gardiner. Hai người thật ra không có ý muốn ép nàng nói. Họ đã thấy bằng chứng Elizabeth có sự thân quen với Darcy hơn họ tưởng và Darcy cũng rõ ràng đang mang lòng yêu thương cô cháu gái của họ rất nhiều. Hai ông bà cảm thấy rất thích thú muốn được biết thêm nhưng không có cớ gì để hỏi.
Về phần Darcy, giờ đây cả hai ông bà Gardiner đều có cảm tình tốt với chàng. Họ không thể không cảm động với cách đối xử lịch sự và lễ độ của chàng. Nếu hai ông bà đánh giá con người của Darcy chỉ dựa theo cảm giác và lời kể lại từ người giúp việc của chàng mà không để bị ảnh hưởng bởi ý kiến nào khác, thì những người ở quanh Hertfordshire từng quen biết Darcy lại không cách nào nhận ra đó chính là chàng. Giờ đây hai ông bà đã có thể tin vào vào lời kể của người giữ nhà, từng biết rõ về Darcy từ khi chàng chỉ mới bốn tuổi. Lúc này, dù có nghe bất cứ lời kể nào từ những người bạn ở Lambton đi nữa hai ông bà cũng không quan tâm nữa. Họ không có cớ gì để buộc tội Darcy ngoài tính kiêu hãnh, và tính cách này có thể đổ lỗi cho những dân cư sống trong một thị trấn nhỏ bé, nơi mà gia đình chàng chưa hề đến viếng thăm. Tuy nhiên ai cũng phải thừa nhận rằng Darcy là một người hào phóng và luôn làm việc thiện với những người nghèo.
Về phần Wickham, ông bà Gardiner và Elizabeth sau đó biết được rằng chàng đã không được những người ở đó kính trọng. Tuy dân trong vùng không hiểu rõ những chuyện liên quan giữa Wickham và con trai của người bảo trợ chàng, thế nhưng một sự thật mà ai cũng thấy rõ là sau khi Wickham rời Derbyshire, chàng đã để lại sau lưng nhiều món nợ và chính Darcy sau này đã giúp thanh toán hết.
Về phần Elizabeth, buổi chiều hôm đó đầu óc của nàng đều tập trung ở Pemberley, còn nhiều hơn cả ngày hôm trước. Buổi tối dường như trôi qua rất chậm chạp nhưng cũng không đủ để nàng xác định được tình cảm của mình dành cho chủ nhân tòa nhà. Elizabeth đã thao thức không ngủ suốt cả hai tiếng đồng hồ, nhất quyết suy nghĩ cho ra chuyện. Một điều chắc chắn là nàng đã không còn ghét Darcy nữa. Sự căm ghét thật ra đã biến mất từ lâu rồi, lúc trước nàng ghét bỏ Darcy bao nhiêu thì bây giờ lại cảm thấy hổ thẹn bấy nhiêu. Lúc đầu, Elizabeth không chịu thú nhận với chính mình nàng đã kính trọng những đức tính tốt đẹp của Darcy, nhưng càng về sau sự chống cự trong lòng nàng đành phải chịu thua để nhường bước cho những cảm giác thân thiện hơn. Những bằng chứng và lời kể trong ngày hôm qua đều tỏ ra thuận lợi cho Darcy, cho thấy chàng là một người có tính tình tốt. Tuy nhiên ngoài sự kính trọng và quý mến, Elizabeth còn có một cảm giác khác mà nàng không thể làm ngơ. Đó là sự biết ơn, không phải chỉ biết ơn Darcy vì chàng đã yêu nàng, mà vì chàng vẫn còn yêu nàng tha thiết đến độ có thể tha thứ hết thái độ nóng giận, những lời lẽ gay gắt chua cay và những lời buộc tội không chính đáng của nàng khi từ chối lời cầu hôn của chàng. Elizabeth tưởng rằng sau những chuyện đó Darcy rồi sẽ tránh xa và coi nàng như kẻ thù. Thế nhưng trong lần gặp mặt bất ngờ vừa rồi, chàng đã tỏ ra tha thiết muốn trân trọng sự quen biết và không hề tỏ một thái độ thiếu khiếm nhã hay khác thường nào. Đã vậy chàng còn tìm cách gây ấn tượng tốt với những người thân của nàng và hạ mình giới thiệu em gái đến làm quen với nàng. Sự thay đổi to tát như vậy từ một người đàn ông quá kiêu hãnh không những chỉ gây cho nàng sự ngạc nhiên mà còn là lòng biết ơn. Chỉ có tình yêu, một tình yêu bỏng cháy mới có thể khiến chàng làm những việc như vậy. Tuy Elizabeth vẫn cảm thấy thật khó để xác định tình cảm của mình, nhưng ấn tượng về Darcy đã khiến nàng cảm thấy được khích lệ và hài lòng. Elizabeth mang cảm giác kính trọng, quý mến và biết ơn Darcy. Nàng thích thú muốn tìm hiểu thêm về đời sống của chàng và muốn biết xem tầm ảnh hưởng của nàng đối với chàng có còn mạnh không. Nàng mơ ước trong lòng mình vẫn còn sức thu hút để khiến Darcy sẽ ngỏ lời cầu hôn thêm lần nữa.
Tối hôm đó bà Gardiner và Elizabeth đều đồng ý rằng họ nên đáp lại phép lịch sự xã giao đáng quý của Georgiana khi đến thăm họ ngay trong ngày đầu đến Pemberley. Cả hai quyết định sẽ đi thăm đáp lễ lại Georgiana ở Pemberley vào buổi sáng hôm sau. Mọi người đều đồng ý đi và Elizabeth cảm thấy rất vui, mặc dù nàng đã tự hỏi nguyên do của sự vui mừng này là gì, nhưng nàng không có câu trả lời cho mình.
Dự định đi câu cá đã được nhắc lại từ ngày hôm trước, do đó sau bữa ăn sáng, ông Gardiner đã rời khỏi quán trọ đi họp mặt với mấy thanh niên ở Pemberley trước buổi trưa để cùng đi câu.