- 38 -
Tác giả: Friedrich Nietzsche
Hôm qua lúc trăng vừa lên, ta tưởng trăng muốn sinh hạ một mặt trời: trăng nằm sóng sượt cuối chân trời, nặng nhọc, tròn đầy.
Nhưng trăng đã dối gạt ta với sự hoài thai đó; và ta sẵn sàng tin vào người đàn ông trong mặt trăng hơn là tin vào người đàn bà.
Cố nhiên, cả gã đàn ông nhút nhát sống về ban đêm đó cũng có rất ít chất đàn ông. Quả vậy, hắn lướt qua những mái nhà với tâm hồn tràn ngập lo lắng.
Bởi vì gã thầy tu trong mặt trăng ấy lòng tràn đầy dâm đãng, ganh tị; hắn thèm muốn mặt đất cùng tất cả hoan lạc của những kẻ yêu nhau.
Không, ta không yêu hắn, con mèo quỷ quái trên những mái nhà; tất cả những kẻ nào bò lết chung quanh những cửa sổ mở hé, ta đều kinh tởm chúng.
Đầy tín mộ, lặng lẽ, hắn lướt qua những tấm thảm sao cườm nhấp nhánh: nhưng ta thù ghét tất cả những bước chân ai bước quá nhẹ nhàng không làm cho những đinh thúc ngựa kêu vang.
Mỗi bước chân của một con người trung hậu chân chất đều vang lên tiếng nói; nhưng con mèo thì lướt qua lén lút không tiếng động. Hãy nhìn kia, mặt trăng tiến đến một cách bất chính như một con mèo.
Ta xin tặng các ngươi ẩn dụ này, hỡi các người giả đạo đức nhiều tình cảm, các ngươi, những kẻ đi tìm “tri thức thuần túy”! Ta gọi các ngươi là những kẻ dâm đãng!
Các ngươi cũng yêu thương trái đất cùng những gì thuộc về mặt đất: ta đã đoán đúng lắm mà! - Nhưng trong tình yêu của các ngươi, còn có sự hổ thẹn và ý thức bất ổn, - các ngươi giống như mặt trăng.
Người ta đã thuyết phục tinh thần các ngươi khinh bỉ tất cả những gì thuộc về mặt đất, nhưng người ta đã không thuyết phục nổi ruột rà tạng phủ các ngươi: thế mà, ruột rà tạng phủ đó há chẳng là cái gì mạnh mẽ nhất nơi các ngươi sao?
Giờ đây, tinh thần các ngươi xấu hổ vì phải vâng lời ruột rà tạng phủ và tinh thần đi theo những con đường lén lút, giả trá để thoát khỏi sự xấu hổ của mình. Tinh thần giả trá lừa phỉnh của các ngươi tự nhủ mình như thế này:
“Lý tưởng cao đại nhất đối với ta là nhìn cuộc đời mà không nảy sinh lòng thèm khát và không lè lưỡi thèm thuồng như một con chó đói.
Sung sướng trong sự chiêm ngưỡng, với ý chí đã chết, lòng không tham lam thèm muốn ích kỷ, - lạnh lùng và toàn thân thể phủ màu tro lạnh cây khô, nhưng đôi mắt thì say ngập ánh trăng.
Điều ta ưa thích nhất là - kẻ bị quyến rũ tự dụ hoặc chính mình như thế - yêu thương trái đất như mặt trăng yêu thương trái đất và chỉ chạm đến vẻ đẹp nó bằng đôi mắt.
Và đây là điều ta gọi là tri thức trinh tuyền về vạn sự: chỉ đòi hỏi các sự vật để được phủ phục nằm dài trước chúng, như một tấm gương với trăm ngàn con mắt”.
Ô! Những kẻ giả đạo đức đa cảm! Ô! Những kẻ dâm đãng! Các ngươi thiếu sự hồn nhiên trong dục vọng: chính vì thế các ngươi mới phỉ báng dục vọng.
Thật vậy, các ngươi không yêu thương mặt đất như những kẻ sinh nở, như những kẻ hoan say trong biến dịch!
Ở đâu có sự hồn nhiên ngây thơ? Ở nơi đó có ý chí muốn sinh nở. Và kẻ nào muốn sáng tạo một cái gì vượt quá mình là kẻ có ý chí thuần khiết nhất dưới mắt ta.
Ở đâu có vẻ đẹp? Ở nơi đó ta buộc phải ước muốn với toàn thể ý chí của mình; ở nơi đó ta muốn yêu thương và tan biến để cho một hình ảnh nào đó không chỉ còn thuần túy là hình ảnh mà thôi.
Yêu thương và tan biến: hai điều đó hòa hợp song đôi với nhau từ vạn cổ. Muốn yêu thương, tức là cũng sẵn sàng muốn sự chết. Ta đã nói với các ngươi như thế đấy, hỡi những kẻ hèn nhát!
Nhưng giờ đây cái nhìn lén lút đa dâm của các ngươi lại muốn được gọi là sự chiêm ngưỡng! Và những gì người ta có thể chạm phớt với đôi mắt hèn nhát phải được gọi là “đẹp”! Ôi, các ngươi, những kẻ làm vấy bẩn những từ ngữ cao nhã nhất!
Nhưng, hỡi những con người trinh khiết, những kẻ tri thức thuần túy, đây là lời nguyền rủa dành cho các ngươi, các ngươi chẳng bao giờ sinh nở được, dẫu rằng các ngươi nằm sóng sượt ở chân trời, nặng nề và đầy đặn.
Thực vậy, miệng các ngươi đầy những lời lẽ tao nhã: và hỡi những kẻ dối láo kia! Các ngươi muốn làm cho chúng ta tin rằng quả tim các ngươi tràn trề lai láng hay sao?
Trái lại, những lời lẽ của ta là những lời lẽ thô lỗ, bị khinh bỉ, bị vặn vẹo bất thành hình thể, và ta sẵn lòng nhặt lấy những gì rơi rớt xuống đất trong những bữa tiệc của các ngươi.
Chúng đủ để ta nói lên sự thật với những kẻ giả đạo đức. Ừ, thực thế, với những xương cá, những vỏ sò và những chiếc lá gai nhọn của ta, ta có thể chích đâm vào mũi các ngươi, hỡi những kẻ giả đạo đức!
Không khí bao giờ cũng bị nhiễm độc thối tha chung quanh các ngươi và những bữa tiệc của các ngươi: bởi vì những tư tưởng dâm đãng, những sự dối trá cùng những giấu giếm bí mật của các ngươi đều bay đầy trong không khí.
Vậy, trước hết, các ngươi hãy dám tin vào chính mình, - vào chính mình, và vào những ruột rà tạng phủ của mình! Kẻ nào không tin vào chính mình thì luôn luôn dối trá.
Các ngươi lẩn trốn chính mình đằng sau mặt nạ của một Thượng đế, các ngươi, những kẻ “thuần túy”! Con sâu khủng khiếp đang ngọ nguậy bò lết của các ngươi đã ẩn nấp dưới mặt nạ của một Thượng đế.
Thật vậy, các ngươi làm thành ảo mộng với “sự chiêm ngưỡng” của các ngươi! Xưa kia, chính Zarathustra cũng đã bị lừa bịp vì những lốt vỏ thần thánh của các ngươi; hắn không đoán ra con rắn nào đã cuộn tròn lúc nhúc trong lớp da đó.
Hỡi những kẻ đi tìm tri thức thuần túy! Trước kia ta đã tưởng nhìn thấy linh hồn linh thánh trong những trò chơi của các ngươi! Trước kia, ta đã tưởng rằng chẳng có nghệ thuật nào cao siêu hơn những trò giả ngụy của các ngươi!
Khoảng cách ngăn chia ta với các ngươi đã che giấu những nhơ bẩn của loài rắn các ngươi cùng những mùi hôi thối, lẫn sự giảo quyệt của một con thằn lằn quanh quất bò tìm khoái lạc nơi đấy.
Nhưng ta đã tiến đến gần các ngươi: lúc bấy giờ ánh sáng bừng lên, - và giờ đây ánh sáng cũng bừng lên cho các ngươi nữa, - những tình yêu dành cho mặt trăng đã tàn lụi.
Hãy nhìn mặt trăng kìa! Mặt trăng đang lơ lửng trên cao, kinh ngạc và xanh xao - trước ánh sáng rạng đông!
Bởi vì rạng đông nồng ấm đã dâng lên, - tình yêu trái đất của rạng đông đang tiến đến gần! Mọi tình yêu của mặt trời đều ngây thơ vô tội và là khát vọng của kẻ sáng tạo.
Hãy nhìn xem: rạng đông lướt tới, nôn nao cuống quít bồi hồi trên mặt biển! Các ngươi chẳng cảm thấy cơn khát cùng hơi thở nồng ấm trong tình yêu của rạng đông sao?
Rạng đông muốn bú lấy biển khơi, muốn uống những chiều sâu thăm thẳm của biển cả cho tràn ngập tận những chiều cao của mình, và dục vọng của biển dâng trào lên với trăm ngàn đồi vú nhấp nhô.
Bởi vì biển cả muốn được ghì hôn, muốn được bú lấy bởi cơn khát nồng cháy của mặt trời; biển muốn trở thành không khí và chiều cao và con đường mòn ánh sáng và trở thành chính ánh sáng!
Thực vậy, giống như mặt trời, ta yêu thương cuộc đời cùng tất cả những biển sâu.
Và đối với ta , Tri thức tối thượng chính là điều này: tất cả những gì sâu thẳm phải leo lên tới đỉnh cao của ta!
Zarathustra đã nói như thế.