- 48 -

Mang nặng những ẩn ngữ và những cay đắng triền miên như thế trong tâm hồn, Zarathustra vượt biển. Nhưng khi đã cách xa quần đảo Vĩnh Phúc và các bạn bè bốn ngày đường, hắn hoàn toàn thắng vượt được mọi đau khổ: - chiến thắng, bước chân kiên định, hắn lại ngạo nghễ đứng thẳng trên vận mệnh mình.[1] Chính lúc đó, Zarathustra mới nói như thế này với ý thức đầy nỗi khoái hoạt nhẹ nhàng của hắn:
“Một lần nữa ta lại tĩnh lặng cô đơn và ta muốn thế, cô đơn với bầu trời thuần khiết cùng biển cả phóng dật tự do. Và một lần nữa, buổi xế trưa đang vây phủ quanh ta.
Lần đầu tiên, khi ta tìm thấy các bạn ta, cũng chính là buổi xế trưa; khi ta gặp họ một lần khác nữa, cũng chính là buổi xế trưa, vào giờ mà mọi ánh sáng trở nên tịch mịch lặng lẽ hơn.
Bởi vì những mẩu hạnh phúc đang lờ lững giữa trời và đất đang tìm kiếm một linh hồn kết bằng ánh sáng để làm nơi trú ẩn. Giờ đây hạnh phúc đã làm cho mọi ánh sáng thành lặng lẽ u tịch hơn.
Hỡi buổi xế trưa của đời ta! Một ngày nọ, cả hạnh phúc của ta nữa cũng lăn xuống thung lũng để tìm một nơi trú ẩn: lúc bấy giờ, nó đã tìm thấy những tâm hồn cởi mở, hiếu khách ấy!
Hỡi buổi xế trưa của đời ta! Ước gì ta bị bỏ rơi hắt hủi để có được một điều duy nhất: sự vun trồng sống động những ý tưởng của ta và buổi bình minh của những hy vọng cao vời nhất!
Một ngày kia kẻ sáng tạo tìm kiếm những bạn đồng hành và những đứa con phôi dựng từ niềm hy vọng của hắn. Và kìa, hắn không thể tìm thấy được, nếu hắn không khởi đầu bằng cách tự mình sáng tạo ra chúng.
Cũng thế, ta đang ở giữa công trình của ta, ta đang đi đến với những đứa con ta và trở về bên cạnh chúng: chính vì những đứa con của hắn mà Zarathustra phải tự làm cho mình hoàn hảo.
Bởi vì tận đáy lòng sâu kín, người ta chỉ yêu mến con cái cùng công trình tác phẩm của mình, và một tình yêu vĩ đại đối với chính mình là dấu hiệu của sự phong phú: đấy là điều ta đã quan sát thấy được.
Các con của ta hãy còn xanh mướt trong mùa Xuân đầu đời. Chúng đứng cạnh nhau và cùng bị lay động theo ngọn gió, những cái cây của khu vườn và của mảnh đất tốt đẹp nhất đời ta.
Và thực vậy! Nơi nào quần tụ những cái cây như thế, nơi đó chính là quần đảo Vĩnh Phúc!
Nhưng một ngày kia ta sẽ bứng chúng lên để đặt chúng tự mình đứng riêng rẽ một mình: cốt cho mỗi đứa học được sự cô đơn, lòng dũng cảm và đức cẩn trọng.
Với bộ dạng sần sùi, cong queo vặn vẹo, với sự cứng rắn uyển chuyển, mỗi đứa trong bọn chúng sẽ phải đứng cạnh biển cả, làm ngọn hải đăng sống động của đời sống bất khả thắng đoạt.
Bên dưới kia, nơi những cơn bão tố lao mình vào biển lớn, nơi chiếc vòi của núi biếc hút nước ngày đêm, mỗi đứa đều phải trông giắng ngày đêm, ngõ hầu thỏa mãn sự thử thách và nhìn nhận nó .
Hắn phải được nhìn nhận và chấp thuận, để cho người ta biết rằng hắn có phải là kẻ mang dòng máu và nguồn gốc của ta hay chăng, hắn có phải là chủ nhân của một ý chí kiên trì, câm lặng ngay cả khi thốt lên tiếng nói, và nhượng bộ theo lối mỗi khi ban phát là một lần lấy đi:
- Để cho một ngày kia hắn trở thành bạn đồng hành của ta, sáng tạo và nghỉ ngơi cùng với Zarathustra: - một kẻ ghi ý chí của ta trên những bảng giá trị của ta, cho sự thành tựu tuyệt vời hơn của vạn vật.
Và, vì hắn cùng những đồng loại của hắn, ta phải tự thành tựu chính mình: chính vì thế, giờ đây ta trốn chạy hạnh phúc của ta và hiến mình cho tất cả những khổ nạn, bất hạnh, điêu linh - hiến mình cho sự thử thách cùng sự tự vấn lương tâm cuối cùng của ta.
Thực vậy, đã đến lúc ta ra đi, và cái bóng của kẻ lữ hành và thời gian dài dặc nhất và giờ phút im lặng nhất, tất cả đều bảo cùng ta: “Đã đến lúc rồi!”
Gió đã thổi qua chiếc lỗ khóa và bảo ta: “Đến đây!” Cánh cửa tự mở ra một cách âm hiểm và bảo ta: “Đi đi!”
Nhưng ta bị xiềng chặt vào tấc lòng yêu dấu dành cho những đứa con ta: chính khát vọng, khát vọng tình yêu, đã làm ta bị chiếc còng này lưu giữ để trở thành con mồi cho những đứa con ta và ta trầm một diệt vong vì chúng.
Khát vọng - đối với ta, là đã tự đánh mất mình. Ta có các ngươi, hỡi những đứa con ta! Trong sự sở hữu này, mọi sự đều phải chắc chắn và không có gì được là ước vọng cả.
Nhưng mặt trời của tình yêu ta đang che phủ đỉnh đầu, Zarathustra bị nung nấu chín mùi trong tinh chất của mình, lúc những bóng đen cùng những mối nghi ngờ đã bay bổng lên cao.
Ta đã thèm khát hơi lạnh và mùa Đông: “Ồ, ước sao hơi lạnh và mùa Đông làm ta lại lạnh run, răng đánh bò cạp!” Ta thì thầm như thế khi mà những lớp sương mù giá lạnh dâng lên từ ta.
Dĩ vãng của ta đập vỡ các ngôi mộ vùi chôn, nhiều nỗi đau đớn bị chôn sống nay choàng tỉnh dậy: dĩ vãng chỉ ngủ yên ẩn kín dưới những cỗ quan tài.
Như thế, tất cả mọi sự đều bảo cùng ta bằng những dấu hiệu: “Đến giờ rồi!” Nhưng còn ta, ta không nghe thấy. Cho đến khi cuối cùng hố thẳm của ta khởi sự chuyển dịch lại và tư tưởng ta vồ cắn lấy ta.
Hỡi ôi! Tư tưởng phát xuất từ hố thẳm của ta, mi, tư tưởng của ta! Khi nào ta sẽ tìm thấy được sức mạnh để nghe mi đào xới với tấc lòng không còn run rẩy nữa?
Tim ta đập nhảy như muốn vọt lên cổ họng khi ta nghe mi đào xới! Ngay cả sự im lặng của mi cũng muốn làm ta nghẹt thở, mi, im lặng thâm trầm cũng như hố thẳm của ta.
Chẳng bao giờ ta dám gọi mi ra ngoài mặt . Nhưng giờ đây đã đủ rồi, cái việc ta cưu mang mi trong sâu kín hồn ta. Ta hãy còn chưa đủ mạnh cho sự dũng cảm tối hậu của con mãnh sư, cho sự táo bạo tối hậu.
Nỗi đau khổ của mi luôn luôn khá khủng khiếp đối với hồn ta: nhưng một ngày kia, ta sẽ tìm thấy sức mạnh cùng tiếng rống của con mãnh sư để triệu gọi mi đến.
Khi thắng vượt điều đó trong ta, ta sẽ thắng vượt một điều còn lớn lao hơn nữa, và một chiến thắng sẽ là ấn tích cho sự thành tựu của ta!
Cho đến khi đó, ta vẫn tiếp tục lang thang trên những đại dương bất trắc; sự ngẫu nhiên phỉnh nịnh tâng hót ta bằng những lời lẽ trơn tuột; ta đưa mắt nhìn ra đằng trước, nhìn lại đằng sau, - ta hãy còn chưa nhận ra cứu cánh.
Giờ phút cho cuộc chiến đấu tối thượng của ta hãy còn chưa đến, - hay nó đã đến với ta vào lúc này? Thực vậy, với một vẻ đẹp tinh quái, biển cả cùng đời sống chung quanh đang giương mắt nhìn ta!
Hỡi buổi xế trưa của đời ta! Hỡi hạnh phúc trước giờ chiều xuống! Hỡi hải cảng giữa trùng dương! Hỡi an bình trong bất trắc! Ta nghi ngờ tất cả các ngươi!
Thực vậy, ta nghi ngờ vẻ đẹp tinh quái của các ngươi. Ta giống như kẻ tình nhân nghi ngờ một nụ cười quá óng mượt dịu dàng.
Cũng như kẻ tình nhân ghì đẩy người tình yêu dấu tới trước mặt mình, dịu dàng ngay cả trong sự cứng rắn phũ phàng, cũng thế, ta xô đẩy tới trước hồn ta giờ phút ngọt mật tràn lan hạnh phúc này.
Hãy cút xa ta, hỡi phút giờ hạnh phúc! Cùng với mi, một diễm phúc tuyệt vời đã đến với hồn ta, dẫu lòng ta chẳng muốn! Ta đứng đấy, sẵn sàng cho nỗi đau khổ lớn lao nhất của ta: - mi đã đến không đúng lúc.
Hãy cút xa ta, hỡi phút giờ hạnh phúc! Tốt hơn mi nên tìm một chỗ trú ẩn dưới kia, - nơi những đứa con của ta! Hãy vội vã lên! Hãy chúc phúc cho chúng trước khi chiều xuống, bằng cách ban hạnh phúc ta cho chúng!
Chiều đã đến gần: mặt trời đang lịm tắt, hạnh phúc của ta đã bỏ đi xa!”
Zarathustra đã nói thế. Và suốt đêm, hắn chờ đợi khổ nạn điêu linh của mình: nhưng hắn đợi chờ vô ích. Đêm vẫn vời vợi trong sáng, tĩnh mịch, và hạnh phúc lại càng lúc càng tiến đến gần. Vào lúc gần sáng, tuy nhiên, Zarathustra lại cười thầm trong lòng, và hắn bảo bằng một giọng khôi hài: “Hạnh phúc đang chạy đuổi theo ta. Lý do là vì ta không chạy theo những người đàn bà. Thế mà, hạnh phúc là một người đàn bà”.









[1] hắn lại chế phục và làm chủ định mệnh mình.